Kaja Ai Kasi Ningli Hpe Hkan Sa Ai Gaw Shaman Chyeju Lu

Kwibet ginwang, Pyintit ga shaga ai Kaneda amyu masha ni nga ai Kwibet mare kaba hta ngai shangai wa ai. Nu yan wa Luwi hte Zelia gaw ngai hpe tsawra let bau maka wa ai. Wa gaw kaya chye nna laika hti ai hpe ra sharawng ai. Ngai gaw laika ka ai hpe ra sharawng nna, lani mi hta shiga laika sara byin na matu myit mada da ai.

Ngai asak 12 ning hta, wa a bungli manang Rodo Susi hte shi a manang gaw nta de sa chyai ai. Shanhte gaw Yehowa Sakse ni re. Sakse Hkam ni a lam hpe ngai n chye ai. Shanhte a nawku htung hte seng ai lam ni hpe mung ngai myit n lawm ai. Raitim, ga san ni a mahtai hpe Chyum Laika hte sawn dinglik dan ai hpe gaw ngai ra sharawng ai. Nu yan wa mung ra sharawng ai majaw, Chyum Laika hkaja na matu hkap la ai.

Dai aten hta ngai gaw Kahtawlik jawng kaw jawng lung nga ai. Kalang mi hta, nye a Chyum Laika hkaja ai lam hte seng nna, jawng manang ni hte tsun jahta byin ai. Hpang e, wa jau ni re ai sara ni gaw dai hku tsun jahta ai hpe chye mat ai. Ngai tsun ai lam gaw shut ai ngu madi madun na matu Chyum Laika hpe akyu jashawn na malai, shanhte kaw na marai langai gaw, ngai hpe gumlau ai wa ngu jawng gawk ting a man hta mara shagun ai. Ngai myitru wa tim, dai zawn hkrum ai gaw shaman chyeju hku nna galai shai mat ai. Jawng kaw sharin ya ai nawku htung hte seng ai lam ni gaw, Chyum Laika hte nhtan shai ai hpe chye hkra karum ya ai majaw re. Dai jawng kaw matut n lung na matu dawdan kau ai. Nu yan wa myit hkrum ai majaw, kaga jawng de htawt mat ai.

Hkaw Tsun Bungli Hpe Ra Sharawng Na Matu Sharin La Ai Lam

Ngai Chyum Laika hpe matut hkaja ai. Raitim, nta langai hpang langai hkaw tsun sa na matu hkrit ai majaw, wenyi lam hta nau n rawt jat ai. Kahtawlik Nawku Jawng gaw grai shingkang ka-up lu nna, anhte a hkaw tsun bungli hpe mung grai ninghkap wa ai. Kwibet kaw nna mung masa ningbaw Maurit Duplesit gaw, nawku jawng hte mung matut mahkai nga ai. Shi a madi shadaw ya ai lam hte, masha hpawng gaw Sakse Hkam ni hpe dingbai dingna jaw nna gasat ai. Dai shaloi hta, hkaw tsun na matu nden marai ra ai.

9 lang na Gilat Jawng kaw lung wa ai hpunau Jon Re gaw nye a hkrit myit hpe tawt lai lu hkra karum ya wa ai. Mahkrum madup nga ai Jon gaw shagrit shanem ai, npu taw ai, hku hkau loi ai. Shi gaw ngai hpe ding tawk sharin shaga ai lam nau n nga tim, shi a kaja ai kasi ningli kaw nna law law sharin la lu ai. Jon gaw Pyintit amyu ga nau n chye ai majaw, hkaw tsun bungli hta shi hte arau chyahkring hkring hkan nang nna, shi hpe karum ya ai. Jon hte law law kanawn mazum ai gaw, tengman ai lam a matu nden marai nga hkra karum ya ai. Sakse Hkam ni hte shawng nnan hkrum ai aten kaw nna 10 ning na ai hpang, 1951 May 26 hta, ngai hkalup hkam la ai.

Kwibet mare kaba kaw na anhte a nawku hpung kaji hta, law malawng gaw ningshawng ni re. Shanhte a kaja ai kasi ningli a majaw, ngai mung ningshawng galaw mayu wa ai. Dai aten hta, nta langai hpang langai hkaw tsun sa ai shaloi, Chyum Laika hpe sha akyu jashawn ai. Laili laika ni n lawm ai sha, Chyum daw ni hpe grau nna tang du hkra anhte akyu jashawn ai. Dai majaw, tengman ai lam hpe makawp maga lu ai Chyum daw ni hpe ngai chye wa ai. Raitim, masha law law gaw Kahtawlik Nawku Jawng a ahkang n lu ai sha, gara Chyum Laika hpe mung n hti ai.

1952 hta, anhte buga na sadi dung ai nauna Siman Petri hte hkungran ai. An gaw Montreal de htawt ai. Laning mi laman hta, shaman chyeju hku nna, ma lu wa ai. Ma numsha a amying gaw Lit re. Hkungran na mahka hta ningshawng galaw ai hpe jahkring kau ra ai. Raitim, Siman hte ngai gaw prat hpe asan sha tawn ai majaw, nawku hpung a galaw hkawm sa ai lam ni hta dinghku nawng shang lawm lu wa ai.

10 ning na mat ai hpang, ningshawng galaw ai hte seng nna ngai atsawm bai myit wa ai. 1962 hta, Kaneda Behtela kaw galaw ai shata mi na ai myitsu salang ni a matu Mungdan Magam Jawng hpe ngai lung ai. Dai shaloi, Kemi Walet hte ngai gaw gawk manang re. Kemi gaw ma nga ai dinghku la raitim, hkaw tsun bungli hta grai myit rawt ai hpe yu nna, ngai grai ra sharawng mat ai. Dai aten hta, Kwibet kaw ma nga ai kanu kawa ni ningshawng nau n galaw ma ai. Raitim, Kemi gaw ningshawng galaw ai. Shi hte arau nga ai laman, nye a masa hpe bai myit yu na matu shi n-gun jaw ai. Shata loi mi na ai hpang, aten galu ningshawng kalang bai galaw lu ai. Nkau mi gaw, nye a dawdan lam gaw hpaji rawng ai dawdan lam n re ngu tsun tim ngai matut galaw ai. Hkaw tsun magam hpe grau nna galaw lu na matu, Yehowa ngai hpe shaman chyeju jaw na hpe kam ai.

Kwibet Mare De Laksan Ningshawng Hku Nna Bai Ang

1964 hta, Siman hte ngai gaw an a mare re ai Kwibet Mare kaw laksan ningshawng ni hku nna lit ap hkrum ai. Dai shara kaw shaning law law magam gun ai. Dai aten hta ninghkap ai lam gaw moi na daram n nga sai raitim, masha nkau gaw naw ninghkap nga ai.

Lani mi na Kru Ya shani hta, Kwibet Mare hte nau n tsan ai mare kaji San-Meri mare hta ngai rim hkrum ai. Ngai gaw ahkang n lu ai sha nta langai hpang langai hkaw tsun sa ai majaw, ahkang aya nga ai wa gaw pyada dap de shaga sa nna htawng de sa kau ai. Dai hpang, ahkang aya kaba ai tara agyi Beyashun a man de du mat ai. Na a matu tara kasa kadai galaw ya na kun? ngu ngai hpe san ai. Sakse Hkam ni a tara kasa ngu nna masha ni chye da ai Glen Hau a amying hpe ngai tsun dat ai shaloi, shi grai kajawng let ndai hku tsun ai: “Oh, n rai na re! Shi n mai byin ai!” Dai aten hta Glen Hau gaw, Sakse Hkam ni hpe tara shang makawp maga ya ai hta grai mying kaba ai. Kade n na yang, tara rung gaw ngai hpe tara shawk shawn da ai hpe dawm la kau ya ai.

Kwibet hta anhte a magam hpe ninghkap ai majaw, htap htuk ai zuphpawng galaw na shara shap na matu yak ai. Anhte a nawku hpung kaji gaw, mawdaw zing ai grai dingsa ai shara hpe sha mu tam ai. Grai katsi ai nshung ta hta, hpunau ni gaw gawk hpe shalum ya ai jak (oil heater) hpe akyu jashawn ai. Zuphpawng n hpang shi ai laman, dai jak makau hta n-gun lu hpa mahkrum madup ni hpe aten loi mi tsun jahta ai.

Shaning ni laman, hkaw tsun bungli a kaja ai akyu ni hpe mu lu wa ai. 1970 du na mahka hta, Kwibet Mare grup-yin, Kot-No ginwang hte Gaspe Peninsula ni hta nawku hpung kaji loi mi sha nga ai. Dai ni aten hta gaw, dai shara kaw ninghtawn lahkawng hta n-ga nga nga sai. Hpunau ni gaw grai tsawm ai Nawku Htingnu ni hta zuphpawng galaw nga sai.

Hpung Kawan Magam Gun Na Matu Saw Shaga Hkrum

1970 hta, Siman hte ngai gaw hpung kawan magam gun na matu saw shaga hkrum ai. 1973 hta, an gaw ginwang hpung kawan lit lu ai. Dai shaning ni laman, atsam nga ai hpung kawan magam gun Lauri Sawmyu hte David Splanea ni zawn re ai hpunau ni kaw nna ngai law law sharin la lu ai. Laksan hte ninghtawn zuphpawng ngut shagu David hte ngai gaw, anhte a sharin achyin ai lam gara hku rawt jat na hte seng nna tsun jahta byin ai. David ndai hku tsun ai hpe ngai naw dum ai: “Liyun, na a hpang jahtum mungga hpe ngai ra ai. Grai kaja ai. Raitim, nang tsun mat ai lam ni yawng hpe mungga 3 hku nna pyi ngai galaw kau mai ai.” Nye a mungga ni hta tsun mayu ai lam grai law mat ai. Kadun dawk galaw kau ra ai hpe ngai sharin la lu ai.

Ginwang hpung kawan ni gaw, ninghtawn hpung kawan ni hpe n-gun jaw na matu lit nga ai. Raitim, Kwibet kaw nga ai hkaw tsun masha law law gaw ngai hpe atsawm chye ai. Ninghtawn hpung kawan ni hpe ngai sa kawan ai shaloi, shanhte gaw hkaw tsun magam hta ngai hte arau sa mayu ma ai. Hkaw tsun bungli hta shanhte hte arau sa lu ai majaw ngai kabu tim, ninghtawn hpung kawan ni hpe aten nau n lu jaw ai. Masa langai hta, tsawra myit nga ai ninghtawn hpung kawan langai gaw ngai hpe ndai hku shadum ya ai: “Hpunau ni hpe aten jaw ai gaw kaja ai. Raitim ndai bat gaw ngai hpe aten jaw na matu re. Ngai mung n-gun jaw lam ra ai.” Dai zawn tsawra myit nga ai hpaji jaw ga gaw, grau nna rap ra hkra galaw na matu ngai hpe karum ya ai.

1976 hta, n myit mada da ai yawn hpa mabyin hte hkrum wa ai. Nye a madu jan Siman gaw machyi sawng nna n nga mat ai. Shi gaw grai sak jaw nna Yehowa hpe tsawra ai majaw, nye a matu grai kaja ai ningrum ningtau re. Hkaw tsun magam hta ngai matut amu law nga ai majaw, yawn hkyen ai lam hpe hkam sharang lu wa ai. Dai zawn grai yakhkak ai aten ni hta, tsawra myit hte madi shadaw ya wa ai Yehowa hpe grai chyeju dum ai. Hpang e, grau ra ai shara hta magam gun na matu, Kwibet de htawt wa ai Inglik ga shaga ai myit rawt ai ningshawng nauna Kerolin Eliyat hte ngai hkungran ai. Kerolin gaw hku hkau loi nna, kaga ni hpe teng sha myit lawm ai lam madun ai. Laksan hku nna kaya chye ai (sh) garen gari nga ai ni hpe re. Ngai hte arau hpung kawan magam shang lawm ai shaloi shi grai karum ya ai.

Labau Shang Shaning

1978 January hta, Kwibet kaw galaw ai nambat (1) lang na Shawng Lam Magam Jawng hta sharin ya na matu ngai hpe tsun ai. Ngai grai myit kahpra ai. Hpa majaw nga yang, jawng ma ni hpe sharin ya na laika buk gaw, nye a matu nnan rai nga ai majaw re. Ndai lang hta, mahkrum madup nga ai ningshawng law law lawm ai gaw chyeju dum hpa re. Ngai gaw sara raitim, jawng ma ni kaw nna law law sharin la lu ai.

1978 hta, Monhtria Olampik Ginsup Pa kaw “Awng Padang Makam Masham” ngu ai Mungdan Ga Daga Zuphpawng hpe galaw wa ai. Kwibet hta galaw ai kaba htum zuphpawng rai nna, marai 80,000 jan sa lung ai. Ngai gaw dai zuphpawng kaw Shiga Magam Dap hta magam gun ai. Shiga laika sara law law hte ga shaga lu nna, anhte hte seng ai kaja ai lam law law hpe shanhte ka da ai hpe mu lu ai majaw grai kabu ai. Anhte hte hkrum san shaga da ai lam hpe TV hte radio kaw nna hkying hkum 20 jan daram shapoi ya ai. Tsa lam hku law ai sumhpa ni hpe mung shanhte dip shapraw wa ai. Mauhpa sakse hkam lu ai lam re.

Kaga Magam Lawk De Lit Ang

1996 hta, nye a matu galai shai ai lam kaba byin wa ai. Ngai hkalup hkam ai aten kaw nna, Pyintit ga shaga ai Kwibet hta magam gun ai. Raitim, ya gaw Toronto shara na Inglik ga shaga ai ginwang hta magam gun na matu lit lu ai. Inglik ga nau n chye ai majaw, mungga htawn na matu hkrit ai, atsam n hpring ai ngu hkamsha ai. Grau nna akyu hpyi na matu hte Yehowa hpe tsep kawp shamyet shanat na matu ra ai.

Bai myit yu yang, Toronto shara kaw magam gun wa ai 2 ning laman hta ngai grai pyaw wa ai ngu lu tsun ai. Inglik ga grau nna chye tsun hkra, ngai hpe Kerolin myit galu let sharin ya ai. Hpunau ni mung madi shadaw ya nna n-gun jaw ai. An gaw manang nnan law law hte alawan hku hkau wa ai.

Kru ya hte Laban ninghtawn zuphpawng a matu tau hkrau hkyen lajang ai lam ni hte kaga lam ni galaw ai hta n-ga, Bat Manga ya shana hta hkying hkum mi daram hkaw tsun sa ai. ‘Amu kyin ai ninghtawn zuphpawng galaw na bat hta, hpa majaw hkaw tsun sa ai kun?’ nga nna nkau mi myit na re. Raitim, hkaw tsun bungli hta kaja ai lam ni law law lu la ai majaw, n-gun lu la ai. Ya du hkra pyi hkaw tsun sa ngut yang grau pyaw ai ngu hkamsha ai.

1998 hta, Kerolin hte ngai gaw Monhtria de laksan ningshawng ni hku nna magam gun na matu lit lu ai. Shaning ni laman, nye a lit hta laksan shawa hpawng man sakse hkam ai lam hpe hpawng de ya ai lam hte Yehowa Sakse ni hte seng nna chye na shut ai lam hpe bai sharai ya na matu shiga dap ni hte bungli galaw ai lam ni lawm ai. Kerolin hte ngai gaw, Kaneda de htawt wa ai nau n na shi ai maigan ni hpe hkaw tsun nga ai. Shanhte gaw Chyum Laika hkaja na matu myit lawm ma ai.

Hkalup hkam da ai Yehowa a mayam hku nna magam gun ai 68 ning hpe bai myit yu ai shaloi, shaman chyeju law law lu la ai ngu ngai hkamsha ai. Hkaw tsun bungli hta ngwi pyaw lam lu la na matu ngai sharin la wa nna, masha law law hpe tengman ai lam chye na matu karum ya wa ai majaw grai kabu ai. Nye kasha Lit yan la gaw, dinghku hpe bau maka let aten galu ningshawng hku nna magam gun nga ai. Hkaw tsun bungli hta shi matut myit rawt nga ai hpe mu lu ai majaw ngai grai kabu ai. Hkristan hpunau nauna ni a kaja ai kasi ningli hte hpaji jaw ga ni gaw, wenyi lam hta rawt jat na matu hte Karai a magam lit amyu myu hpe gun hpai lu na matu karum ya ai majaw grai chyeju dum ai. Magam lit ni hpe sadi dung let matut gunhpai lu na matu, Yehowa a atsam rawng ai chyoi pra ai wenyi hpe shamyet shanat yang she, mai byin ai hpe ngai chye ai. (Shk 51:11) Yehowa gaw shi a amying hpe shagrau lu ai manu dan ai ahkaw ahkang ngai hpe jaw da ai majaw, chyeju dum ai.​—Shk 54:6.