VALŨA WA MBEE KWA ATHESALONIKA

1 Nyie Vaulo na Silivano * na Timotheo, kwa kĩkundi kya Athesalonika kĩla kĩ ngwatanĩo vamwe na Ngai, ũla nĩwe Asa, na Mwĩaĩi Yesũ Klĩsto:

Ĩthĩwai na ũseo mwingĩ na mũuo.

2 Kĩla ĩvinda nĩtũmũtũngĩaa Ngai mũvea yĩla tũũmũweta inywʼĩ mboyanĩ sitũ, 3 nĩkwĩthĩwa nĩtũlilikanaa wĩa wenyu ũla mũtethetye nũndũ wa mũĩkĩĩo wenyu, na ũndũ mwĩkĩaa kĩthito mwĩ na wendo, na wũmĩĩsyo wenyu nũndũ mwĩ na wĩkwatyo nthĩnĩ wa Mwĩaĩi waitũ Yesũ Klĩsto methonĩ ma Ngai, ũla nĩwe Ĩthe waitũ. 4 Nũndũ, ana-a-asa, nĩtwĩsĩ nĩmwendetwe nĩ Ngai na nĩwamũnyuvie, 5 nĩkwĩthĩwa ũvoo mũseo ũla tũtavanasya ndwaamũvikĩa kwĩsĩla ndeto syoka, ĩndĩ wamũvikĩie wĩ na ũtonyi na veva mũtheu, na twaĩ na mũĩkĩĩo mũlũmu kana kĩla twamũtavasya kyaĩ kya wʼo, o tondũ mwĩsĩ twaĩ andũ ma mũthemba mwaũ yĩla twaĩ katĩ wenyu, nũndũ maũndũ asu tweekie kwondũ wenyu. 6 Na nĩmwaatĩĩie ngelekanyʼo yitũ na ngelekanyʼo ya Mwĩaĩi, nũndũ nĩmweetĩkĩlile ĩla ndeto mwĩ na ũtanu ũla wumanaa na veva mũtheu, o na kau mwaĩ na mathĩna maingĩ, 7 na kwoou nĩmweethĩiwe mwĩ ngelekanyʼo nzeo kwa etĩkĩli onthe ala me Masetonia na Akaia.

8 Na nũndũ wa kũtavanyʼa kwenyu, ndeto ya Yeova nĩnyaĩĩkĩte Masetonia na Akaia na ĩkavika kĩla vandũ, na mũĩkĩĩo wenyu kwa Ngai nũmanyĩkĩte kĩla vandũ ũkethĩa o na tũitonya kwongela ũndũ ũngĩ. 9 Nũndũ mo ene nĩmawetaa ũndũ twakomanie nenyu ĩvinda ya mbee na ũndũ mwaalyũkie mwatia ngai sya mĩvwʼanano nĩ kana mũtwʼĩke ngombo sya Ngai ũla wĩ thayũ na wa wʼo, 10 na kũmweteela Mwana wake kuma ĩtunĩ, ũla we wamũthayũũkisye, nake nĩ Yesũ, ũla ũtũvonokasya kumana na ũthilĩku ũla wũkĩte.

2 Inywʼĩ, ana-a-asa, nĩmwĩsĩ kana tũyaaũka kũla mũĩ mana. 2 Nũndũ o na kau mwambĩlĩlyonĩ, o tondũ mwĩsĩ, nĩtwathĩnie na twathĩnwʼa mũno twĩ Vilivi, nĩtweethĩiwe na ũkũmbaũ kuma kwa Ngai waitũ wa kũmũtavya ũvoo mũseo wa Ngai, o na kau nĩtwavĩngiwe mũno. * 3 Nũndũ ũtao witũ ndumanĩte na maũndũ me na mavĩtyo kana maũndũ mavuku kana maũndũ ma ũvũngũ, 4 ĩndĩ o tondũ Ngai ũtwĩtĩkĩlĩtye kũnengwa ũvoo mũseo, o ta ũu nĩtũneenaa, na tũineenaa twendeesye andũ, ĩndĩ tũneenaa twendeesye Ngai ũla ũthianaa ngoo sitũ.

5 Vate nzika nĩmwĩsĩ kana tũyaatũmĩa nongi ũneeni wa kũkathĩĩa mũndũ mana, kana tũkavitha ũndũ tũilye nũndũ wa wendi wa syĩndũ; Ngai nĩ ngũsĩ! 6 O na tũyĩthĩĩtwe tũimantha nguma sya andũ, syĩthĩwe nĩ kuma kwenyu kana kwa andũ angĩ, o na kau twaĩ tũtonya kwĩthĩwa mũio mũito kwenyu nũndũ twĩ atũmwa ma Klĩsto. 7 Vandũ va ũu, tweethĩiwe twĩ auu o tondũ mũndũ mũka ũkwongya ũthĩnĩkĩaa * syana syake mwene. 8 Na nũndũ nĩtwamwendete mũno, nĩtwatwʼĩte vyũ kũmũtavya ũvoo mũseo, o na kwĩnengane * kwondũ wenyu, nũndũ nĩmwatwʼĩkie endwa maitũ.

9 Vate nzika, inywʼĩ, ana-a-asa, nĩmũlilikanaa wĩa witũ mũmũ na wĩ mĩnoo. Twatethasya wĩa ũtukũ na mũthenya nĩ kana tũikamwaĩkye mũndũ o na wĩva katĩ wenyu mũio mũito, yĩla twamũtavasya ũvoo mũseo wa Ngai. 10 Inywʼĩ mwĩ ngũsĩ, o nake Ngai nĩ ngũsĩ, ĩũlũ wa ũndũ tweeyĩkalasya twĩ aĩkĩĩku, twĩ alũngalu, na tũte na ĩvĩtyo kũmwelekela inywʼĩ etĩkĩli. 11 Nĩmwĩsĩ nesa kana nĩtwaendeeie kũmũthangaasya na kũmũkiakisya na kumĩsya kĩla ũmwe wenyu ũkũsĩ, o tondũ ĩthe wa syana wĩkanaa na syana syake, 12 nĩ kana mũendeee kwĩthĩwa na mwĩkalĩle ũkũmwendeesya Ngai, ũla wamwĩtie Ũsumbĩnĩ wake na ũtheunĩ wake mũtisu.

13 Na vate nzika, nĩkyo kĩtumi tũmũtũngĩaa Ngai mũvea ĩvinda yonthe nĩkwĩthĩwa nĩmweetĩkĩlile ndeto ya Ngai ĩla mweewie kuma kwitũ, na mũyaamĩtĩkĩla ta ndeto ya andũ, ĩndĩ ta ndeto ya Ngai, o tondũ kwa wʼo ĩilye, na nĩendeee kũtethya wĩa nthĩnĩ wenyu inywʼĩ etĩkĩli. 14 Nũndũ inywʼĩ, ana-a-asa, nĩmwaatĩĩie ngelekanyʼo ya ikundi sya Ngai ila syĩ ngwatanĩo vamwe na Klĩsto Yesũ, ila syĩ Yutia, nĩkwĩthĩwa nĩmwathĩniwʼe nĩ andũ ma nthĩ yenyu o tondũ ikundi ila syĩ Yutia iendeee kũthĩnwʼa nĩ Ayuti, 15 ala mamũaie Mwĩaĩi Yesũ na athani na matũthĩnyʼa. O na ĩngĩ, maimwendeeasya Ngai, ĩndĩ mekaa kĩvathũkanyʼo na ũndũ andũ onthe mendete, 16 maitata kũtũsiĩĩa tũikaneene na andũ ma mbaĩ ingĩ nĩ kana matangĩĩwe. Na kwa nzĩa ĩsu maiendeea kwongeleela naĩ syoo. Ĩndĩ ũthilĩku wake ũkilyĩ kũka ĩũlũ woo.

17 Ĩndĩ, ana-a-asa, yĩla tũtaĩ vamwe * nenyu (ũthyũ kwa ũthyũ, na ti ngoonĩ), o na kau no kwa kavinda kanini, twaĩ na mea maingĩ ma kũmwona, na nũndũ wa ũu twatata mũno tũmwone ũthyũ kwa ũthyũ. 18 Nũndũ wa kĩtumi kĩu nĩtwendie kũka kũla mũĩ, ĩĩ, nyie Vaulo nĩnatatie, o na ti ĩvinda yĩmwe ĩndĩ kelĩ; na Satani asiĩĩa nzĩa yitũ. 19 Nũndũ wĩkwatyo witũ kana ũtanu witũ kana ngovia ya ũtanu witũ mbee wa Mwĩaĩi Yesũ nĩ kyaũ? Tyo inywʼĩ? 20 Ĩĩ, ninywʼĩ ndaĩa yitũ na ũtanu witũ.

3 Kwoou yĩla tweewie tũtomĩĩsya kũvĩtũka vau, nĩtwoonie nũseo tũendeee kwĩkala Athene twĩ ithyoka; 2 na twamũtũma Timotheo, mwana-a-asa waitũ na mũthũkũmi wa Ngai, * ũla ũtavanasya ũvoo mũseo ĩũlũ wa Klĩsto, nĩ kana amwĩkĩe vinya na aimũkiakisya mũĩkĩĩonĩ wenyu, 3 nĩ kana mũndũ o na wĩva ndakathingithwʼe * nĩ mathĩna asu. Nũndũ inywʼĩ nĩmwĩsĩ kana no nginya tũkwatwe nĩ mathĩna ta asu. 4 Nũndũ yĩla twaĩ vamwe nenyu, nĩtwamũtavasya kwĩ o tene kana tũkakwatwa nĩ thĩna, na ũu nowʼo kwaendie, o tondũ inywʼĩ mwĩsĩ. 5 Nĩkyo kĩtumi yĩla neewie ndomĩĩsya, natũmanie nĩ kana nĩmanye ũndũ mũĩkĩĩo wenyu ũendeee, nũndũ ũla Mũtati nũtonya kwĩthĩwa amũtatĩte kwa nzĩa ĩmwe kana ĩngĩ, na wĩa witũ mũmũ ũkethĩwa wĩ wa mana.

6 Ĩndĩ yu Timotheo nĩwavika kũla tũĩ aumĩte kwenyu na nĩwatũtavya ũvoo mũseo ĩũlũ wa mũĩkĩĩo wenyu na wendo, na kana nĩmũtũlilikanaa mavinda onthe na mwĩ na mea ma kũtwona, o ũndũ ithyĩ twĩ na mea ma kũmwona. 7 Kwondũ wa ũu, ana-a-asa, nthĩnĩ wa monyamao na mathĩna maitũ onthe nĩtũkiakiĩtwʼe nũndũ wenyu na mũĩkĩĩo ũla mwĩ nawʼo. 8 Nĩkwĩthĩwa nĩtũkwataa vinya * yĩla inywʼĩ mũũngamĩte mwĩ alũmu nthĩnĩ wa Mwĩaĩi. 9 Nĩkwĩthĩwa nĩtũmũtũngĩaa Ngai mũvea mũno nũndũ wa ũtanu mwingĩ ũla twĩ nawʼo mbee wake nũndũ wenyu. 10 Nĩtũvoyaa na kĩthingʼĩĩsyo na kĩthito kingĩ ũndũ tũtonya, ũtukũ na mũthenya, nĩ kana twonane nenyu ũthyũ kwa ũthyũ na tũimũtetheesya vala mũĩkĩĩo wenyu ũtialĩtye.

11 Na yu twĩĩkwatya kana Ngai waitũ, ũla nĩwe Asa, na Mwĩaĩi waitũ Yesũ nĩmeũtũvingũĩa nzĩa nĩ kana tũke kũla mũĩ. 12 O na ĩngĩ, twĩvoya nĩ kana Mwĩaĩi ongeleele wendo wenyu, ĩĩ, mwĩthĩwe na wendo mwingĩ inywʼĩ kwa inywʼĩ na kwa onthe, o tondũ ithyĩ tũmwendete, 13 nĩ kana alũlũmĩĩlye ngoo syenyu, na mũyĩthĩwa mũte na ĩvĩtyo na mwĩ atheu methonĩ ma Ngai, ũla nĩwe Asa, ĩvinda ya kwĩthĩwa vo kwa Mwĩaĩi waitũ Yesũ e na atheu make onthe.

4 Na mũthya, ana-a-asa, o tondũ twamũtavisye ĩũlũ wa ũndũ mwaĩle kwĩkala nĩ kana mũmwendeesye Ngai, o tondũ vate nzika mwĩkalaa, twĩmwĩsũva na kũmũtaa ĩsyĩtwanĩ ya Mwĩaĩi Yesũ mũendeee na mbee kwĩka ũu. 2 Nũndũ nĩmwĩsĩ maũndũ ala twamwĩaĩe ĩsyĩtwanĩ ya Mwĩaĩi Yesũ.

3 Nĩkwĩthĩwa Ngai endaa mwĩthĩwe mwĩ atheu na mũyĩvathana na ũlaalai. * 4 Kĩla ũmwe wenyu nĩwaĩle kũmanya ũndũ ũtonya kũsiĩĩa mwĩĩ wake mwene nĩ kana ekale e mũtheu na e na ndaĩa, 5 ate na ĩtomo, mĩmeo ĩtasiĩĩka ya kũmanyana kĩ-mwĩĩ ĩla yĩthĩawa na andũ ma mbaĩ ingĩ ala matamwĩsĩ Ngai. 6 Mũndũ o na wĩva ndaĩle kũvĩtũka mĩvaka ĩla yaĩlĩte na kũmwĩka mwana-a-asa wake naĩ ũndũnĩ ũsu, nĩkwĩthĩwa Yeova nũetae ũsilĩlo nũndũ wa maũndũ asu o tondũ twamũtavisye ĩvinda ĩvĩtu na twamũkanyʼa kwa ũito. 7 Nũndũ Ngai atwĩtie twĩthĩwe twĩ atheu ĩndĩ ti twĩthĩwe twĩ avuku. 8 Kwoou, ũla ũvũthĩĩasya ũndũ ũsu, ndethĩawa aivũthĩĩsya mũndũ, ĩndĩ ethĩawa aivũthĩĩsya Ngai, ũla ũmũnengae inywʼĩ veva wake mũtheu.

9 Ĩndĩ ĩũlũ wa wendo wa ana-a-asa, tũi na vata wa kũmũandĩkĩa, nũndũ inywʼĩ ene nĩmũmanyĩĩtwʼe nĩ Ngai kwendana. 10 Vate nzika, nĩmũendeee kwĩka ũu kwelekela ana-a-asa onthe ala me Masetonia yonthe. Ĩndĩ twĩmwĩsũva ana-a-asa mũendeee kwĩka ũu mũno. 11 Tatai mũno kwĩkala mũuĩtye na kĩla mũndũ aikwatya maũndũ a make mwene na kũtethya wĩa na moko make, o tondũ twamwĩaĩe, 12 nĩ kana mwĩthĩwe na mwĩkalĩle mũseo methonĩ ma ala me nza na mũte na vata wa kĩndũ o na kĩmwe.

13 O na ĩngĩ, ana-a-asa tũikwenda mwĩthĩwe mũtesĩ ĩũlũ wa ala akwʼũ, nĩ kana mũikethĩwe na kyeva ta andũ ala mate na wĩkwatyo. 14 Nũndũ ethĩwa twĩ na mũĩkĩĩo kana Yesũ nĩwakwie na athayũũka, o ta ũu Ngai akamathayũũkya ala makwie me ngwatanĩo vamwe na Yesũ nĩ kana methĩwe vamwe nake. 15 Nĩkwĩthĩwa ũũ nĩwʼo tũũmũtavya kwĩsĩla ndeto ya Yeova kana ithyĩ ala twĩĩthĩwa thayũ ĩvinda ya kwĩthĩwa vo kwa Mwĩaĩi, tũikamatongoesya ala makwie; 16 nũndũ Mwĩaĩi mwene akatheea kuma ĩtunĩ e na wasya wĩ na ũkũmũ, na wasya wa mũlaĩka mũnene na soo wa Ngai, na ala makwie me ngwatanĩo vamwe na Klĩsto makathayũũka mbee. 17 Na ĩtina wa vau, ithyĩ ala tũkethĩwa twĩ thayũ, tũkooswa vamwe namo matunĩ nĩ kana tũkomane na Mwĩaĩi yayayanĩ, na ĩndĩ tũkeethĩwa na Mwĩaĩi ĩvinda yonthe. 18 Kwoou endeeai kũkiakianyʼa na ndeto isu.

5 Na yu ĩũlũ wa saa na mavinda, ana-a-asa mũi na vata wa kũandĩkĩwa kĩndũ. 2 Nũndũ inywʼĩ ene nĩmwĩsĩ nesa kana mũthenya wa Yeova wũkĩte ta kĩngʼei ũtukũ. 3 Ĩvinda yĩla mekwasya: “Kwĩ mũuo na kũi mũisyo!” nĩvo wanangĩko ũkoka na mĩtũkĩ, o ũndũ woo wa kwaũnya ũmũkĩaa mũndũ mũka mũito, na maikavonoka nongi. 4 Ĩndĩ inywʼĩ, ana-a-asa, mũi kĩvindunĩ na kwoou mũthenya ũsu ndwĩsa kũmũvikĩa ta ingʼei, 5 nũndũ inywʼonthe mwĩ ana ma kyeni na ana ma mũthenya. Ithyĩ tũi ma ũtukũ o na tũi ma kĩvindu.

6 Kwoou tũikakome o tondũ ala angĩ mekaa, ĩndĩ twĩkale twĩ metho na tũisũvĩa ilĩko sitũ. 7 Nũndũ ala makomaa, makomaa ũtukũ, na ala manyusaa makamilwa mekaa ũu ũtukũ. 8 Ĩndĩ ithyĩ ala twĩ ma mũthenya, nĩtũsũvĩe ilĩko sitũ na tũyĩkĩa ngao ya kĩthũi ya mũĩkĩĩo na wendo, na wĩkwatyo wa ũtangĩĩo ta ngovia ya kyũma 9 nũndũ Ngai ndaatũnyuva tũkwatwe nĩ ũthilĩku wake, ĩndĩ atũnyuvie nĩ kana tũkwate ũtangĩĩo kwĩsĩla Mwĩaĩi waitũ Yesũ Klĩsto. 10 Akwie kwondũ witũ, nĩ kana o na ethĩwa twĩ thayũ kana twĩ akwʼũ, twĩĩkala thayũ vamwe nake. 11 Kwoou endeeai kũthangaanyʼa na kwakana inywʼĩ kwa inywʼĩ, o ũndũ mũendeee kwĩka.

12 Yu, ana-a-asa, twĩmwĩsũva mũmanenge ndaĩa ala matethasya wĩa na kĩthito katĩ wenyu na mamũtongoeasya * nthĩnĩ wa Mwĩaĩi na kũmũtaa; 13 na mũimanenga ndaĩa nene mũno na kũmenda nũndũ wa wĩa woo. Ĩthĩwai na mũuo inywʼĩ kwa inywʼĩ. 14 Ĩndĩ nĩtũũmwĩsũva, ana-a-asa, mũkanyʼe ala mate ewi, mũkiakisye ala makwʼĩte ngoo, mũlũlũmĩĩlye ala onzu, na mũimomĩĩasya ala angĩ onthe. 15 Mũndũ o na wĩva ndakaĩvanĩsye ũthũku kwa ũthũku, ĩndĩ mavinda onthe ĩkanaai maũndũ ala maseo inywʼĩ kwa inywʼĩ vamwe na ala angĩ onthe.

16 Tanaai mavinda onthe. 17 Voyaai mũte kũeka. 18 Tũngaai mũvea kwondũ wa kĩla ũndũ. Nũndũ ũu nĩwʼo Ngai wendaa mwĩke nthĩnĩ wa Klĩsto Yesũ. 19 Mũikavosye mwaki wa veva. 20 Mũikavũthĩĩsye wathani. 21 Osyai maũndũ onthe; lũmyai vyũ ala maseo. 22 Ĩvathanei na kĩla ũndũ mũthũku.

23 Na Ngai wa mũuo namũthesye vyũ. Veva wenyu na thayũ * wenyu na mwĩĩ wenyu, ana-a-asa, nĩsyĩthĩwe ite na ĩvĩtyo, na syĩ nima maũndũnĩ onthe ĩvindanĩ ya kwĩthĩwa vo kwa Mwĩaĩi waitũ Yesũ Klĩsto. 24 Ũla ũmwĩtaa inywʼĩ nĩ mũĩkĩĩku, na vate nzika akeeka ũu.

25 Ana-a-asa, endeeai kũtũvoyea.

26 Kethyai ana-a-asa onthe na ngethi ya wendo. *

27 Nĩngũmwĩsũva ĩsyĩtwanĩ ya Mwĩaĩi mũsomee ana-a-asa onthe valũa ũũ.

28 Ũseo mwingĩ wa Mwĩaĩi waitũ Yesũ Klĩsto nĩwĩthĩwe nenyu.