Yesũ Nĩwanenganiwe Akoawe

O na kau Yesũ nĩwathĩnĩtwʼe mũno na akaumangwa, kĩthito kya Vilato kya kwenda athawʼe kĩyaatuma anene ma athembi na Ayuti ala angĩ maekana na wendi woo wa kwenda oawe. Mayendaa kĩndũ o na kĩmwe kĩsiĩĩe mũvango ũsu woo. Nĩkyo kĩtumi maendeeie kũneena na wasya mũnene makyasya: “Akoaĩwe mũtĩnĩ! Akoaĩwe mũtĩnĩ!” Nake Vilato amea atĩĩ: “Mwosei inywʼĩ ene mũkamũae, nũndũ ndikwona e na ĩvĩtyo.”—Yoana 19:6.

Maũndũ ala Ayuti mawetaa mayaaĩkĩĩthya Vilato kana Yesũ nĩwaĩle kũawa nũndũ wa kũtũla mĩao ya Kaisali. Ĩndĩ mo maĩ na kĩtumi kĩseo kya kũmũsikata ĩũlũ wa ũthaithi? Maisye kana Yesũ nũmũumĩte Ngai o tondũ mawetete mbeenĩ ĩvinda yĩla Yesũ waĩ mbee wa Nzama ya Ayuti. Mamwĩie Vilato atĩĩ: “Ithyĩ twĩ na mwĩao, na kwosana na mwĩao ũsu nĩwaĩle kũkwʼa, nũndũ aneeyĩtaa mwana wa Ngai.” (Yoana 19:7) Vilato ndaĩ aaĩwʼa ũndũ ũsu mamũtavisye ĩũlũ wa Yesũ.

Kwondũ wa ũu Vilato nĩwasyokie nyũmba ĩngĩ akamanthe ũndũ ũtonya kũmũthasya Yesũ ũla wathĩnĩtwʼe mũno. O na eka ũu kĩveti kya Vilato nĩkyaotete ndoto ĩũlũ wake. (Mathayo 27:19) Nao nata ĩũlũ wa ũndũ ũsu mweũ Ayuti mamũsikatĩe Yesũ wa kana easya nĩ “mwana wa Ngai”? Lilikana kana Vilato nĩweesĩ Yesũ aumĩte Kalilii. (Luka 23:5-7) Ĩndĩ o na esĩ ũu amũkũlilye Yesũ atĩĩ: “We wumĩte va?” (Yoana 19:9) We Vilato nũtonya kwĩthĩwa oonaa Yesũ ta ũtonya kwĩthĩwa ekalaa ĩtunĩ na kana aĩ ngai?

Yesũ nĩwatavĩtye Vilato ĩmwe kwa ĩmwe kana we nĩ mũsumbĩ ĩndĩ Ũsumbĩ wake ti wa nthĩ ĩno. Na nũndũ Yesũ ndaaona ve vata wa kũmũeleangya mũnango kĩla waĩ anamũtavya, ndaamũsũngĩa kĩndũ. Yĩla Yesũ waleile kũsũngĩa, Vilato nĩwathatie mũno na kwoou amwĩa Yesũ atĩĩ: “We yu nũũlea kũneena nakwa? No wĩsĩ nĩ na ũkũmũ wa kũũthasya, na nĩ na ũkũmũ wa kũkũaa?”—Yoana 19:10.

Nake Yesũ amũsũngĩa amwĩa: “Ndũtonya kwĩthĩwa na ũkũmũ ĩũlũ wakwa ta kethĩwa ndũũnengetwe kuma ĩũlũ. Nĩkyo kĩtumi mũndũ ũla ũnenganie kwaku wĩ na naĩ nene.” (Yoana 19:11) Nĩvatonyeka Yesũ akethĩwa ataneenaa ĩũlũ wa mũndũ ũmwe. Ĩndĩ, oonanasya kana Kaiava, andũ ala waĩ namo, na Yutasi Isikalioti nĩmo maĩ na naĩ nene kwĩ Vilato.

Nũndũ Vilato nĩwendeeiwʼe nĩ ndaĩa nzeo sya Yesũ na ndeto ila waneenaa, na nũndũ nĩwakĩaa kana Yesũ nũtonya kwĩthĩwa aĩ ngai, nĩwavangie ĩngĩ kũmũthasya. Ĩndĩ o na ũu wĩ o vo, Ayuti nĩmawetie ũndũ ũngĩ watuma Vilato akwatwa nĩ wia. Mamwĩie atĩĩ: “Wathasya mũndũ ũũ ndwĩ mũnyanyae wa Kaisali. Mũndũ o na wĩva ũla wĩtwʼĩkĩthasya mũsumbĩ ethĩawa aileana na Kaisali.”—Yoana 19:12.

Ngavana Vilato nĩwamumaalilye Yesũ ĩngĩ, na ekalĩle kĩvĩla kya sila eea andũ atĩĩ: “Sisyai! Mũsumbĩ wenyu!” Ĩndĩ ũndũ ũsu ndwaatuma Ayuti masyoka ĩtina. Vandũ va ũu, maneenie na wasya mũnene, makyasya: “Mũvete! Mũvete! Akoaĩwe mũtĩnĩ!” Nake Vilato amakũlya: “Mwĩenda nũae mũsumbĩ wenyu?” Kwa ĩvinda yĩasa Ayuti meethĩĩtwe maithĩnwʼa nĩ ũsumbĩ wa Lomi, ĩndĩ o na ũu wĩ o vo anene ma athembi maisye mate na wia: “Tũi na mũsumbĩ, ate o Kaisali.”—Yoana 19:14, 15.

Vilato nĩwakwatiwe nĩ wia na eetĩkĩla ũndũ Ayuti mendaa na kwoou anengane Yesũ akoawe. Asikalĩ nĩmamumisye Yesũ ngũa ĩla weekĩĩte yailyĩ ta ndune na mamwĩkĩa ngũa syake sya ĩũlũ. Yesũ nowe weekuĩe mũtĩ wake wa mathĩna aendete kũawa.

Mũthenya ũsu Vilato wanenganie Yesũ akoawe waĩ Wakatano kwakya, matukũ 14 ma mwei wa Nisani. Kuma Wakana Yesũ ndaĩ anesa kũkoma na nĩwathĩnĩtwʼe mũno. O na kau Yesũ nĩwangʼangʼanie akue mũtĩ wake wa mathĩna, ndaĩ esa kũũvikya vala waendete kũaĩwa. Kwoou, asikalĩ nĩmalasimĩthisye mũndũ ũmwe wavĩtĩte akue mũtĩ ũsu nginya vala Yesũ waendete kũaĩwa. Mũndũ ũsu eetawa Simoni, kuma ndũa ya Kulene ĩla yĩ Africa. Andũ aingĩ nĩmamũatĩĩie, amwe maendeee kwĩkũnanga nũndũ wa kyeva na kũĩa nũndũ wa kĩla kyaendeee.

Yesũ atavisye aka ala maĩaa atĩĩ: “Eĩtu ma Yelusaleme, ekai kũĩa nũndũ wakwa. Vandũ va ũu ĩai kwondũ wenyu na kwondũ wa syana syenyu; nũndũ sisyai! mĩthenya nĩyũkĩte yĩla andũ makasya, ‘Nĩ atanu aka ala ngũngũ, na ala mavu moo mataasyaa na ala nondo syoo itaaongwa!’ Na ĩndĩ makambĩĩa kwĩa iĩma, ‘Tũvalũkĩlei!’ na mayĩa tũlĩma, ‘Tũvwʼĩkei!’ Ethĩwa nĩmekwĩka maũndũ asu mũtĩ wĩ mwĩũ, kũkeethĩwa kũilye ata yĩla wĩũma?”—Luka 23:28-31.

Yesũ aneeneaa mbaĩ ya Ayuti. Mbaĩ ĩsu yailyĩ ta mũtĩ wĩ vakuvĩ vyũ kũma, nĩkwĩthĩwa Yesũ aĩ namo na vaĩ Ayuti meana ũndũ mũna ala mamũĩkĩĩaa. Ĩndĩ, Yesũ amina kũawa na amanyĩwʼa matwʼĩka Aisilaeli ma kĩ-veva, mbaĩ ya Ayuti yesaa kwĩthĩwa yĩ ngwʼũ kĩ-veva, na kwoou mayĩthĩwa mailyĩ ta mũtĩ mũmũ. Kwaĩ kwĩthĩwe na kyeva kingĩ mũno ita sya Alomi syatũmĩwa nĩ Ngai kwananga mbaĩ ĩsu ya Ayuti!