Yo Nthĩ Ĩno Ĩkathela?
No kwĩthĩwa wĩsĩ kana Mbivilia nĩwetete ĩũlũ wa mũminũkĩlyo wa nthĩ. (1 Yoana 2:17) Yo yĩthĩawa ĩiweta kana andũ onthe makathela? Nĩyĩthĩwa ĩiweta kana nthĩ ĩno tũtwĩe ĩkaanangwa vyũ kana ĩtiwe ĩilye yalata yĩtekalĩka?
ŨSŨNGĨO WA MBIVILIA WA MAKŨLYO ASU ELĨ NĨ, “AIEE!”
Nĩ Kyaũ Kĩtakathela?
ANDŨ
Ũndũ Mbivilia yaasya: Ngai “ndaamyũmba [nthĩ] yĩ nthei,” ĩndĩ ‘amyũmbie yĩthĩwe ya kũtũa andũ.’—ISAIA 45:18.
NTHĨ
Ũndũ Mbivilia yaasya: “Nzyawa ĩmwe nĩvĩtaa, na nzyawa ĩngĩ nĩyũkaa; ĩndĩ nthĩ nĩyĩkalaa tene na tene.”—MŨTAVANʼYA 1:4.
KĨLA YĨTHĨAWA ĨYONANYʼA: Kwosana na Mbivilia, nthĩ ndĩkaanangwa na ĩkatũaa andũ mavinda onthe. Kwoou yo yĩthĩawa ĩineenea kyaũ yĩla ĩkũweta mũminũkĩlyo wa nthĩ?
KWASŨANĨA ŨNDŨ ŨŨ: Mbivilia ĩelekanĩtye mũminũkĩlyo wa nthĩ ĩno na kĩla kyeekĩkie mĩthenyanĩ ya Noa. Ĩvinda yĩu, ‘nthĩ nĩyaũsũiwe nĩ ũngʼendu.’ (Mwambĩlĩlyo 6:13) Ĩndĩ Noa aĩ mũlũngalu. Kwoou Ngai nĩwaetie mbua mbingĩ yaananga andũ asu athũku, ĩndĩ amũvonokya e na mũsyĩ wake. Mbivilia ĩwetete kĩla kyaendeeie ĩvinda yĩu ĩkasya: “Nthĩ ya ĩvinda yĩu nĩyaanangiwe yĩla yavwʼĩkiwe na kĩwʼũ.” (2 Vetelo 3:6) Ũsu waĩ mũminũkĩlyo wa nthĩ. Ĩndĩ nĩwoona nĩ kyaũ kyaanangiwe? Ti ĩ nthĩ, ĩndĩ nĩ andũ athũku ala maĩ ĩũlũ wayo. Kwoou yĩla Mbivilia ĩkũneenea mũminũkĩlyo wa nthĩ, ndĩthĩawa ĩyasya kana nthĩ ĩno tũkinyĩte ĩkaanangwa. Vandũ va ũu, yĩthĩawa ĩiweta mũthya wa andũ athũku ala me ĩũlũ wa nthĩ, vamwe na maũndũ onthe mathũku ala maendeeasya.
Nĩ Kyaũ Kĩkathela?
MATHĨNA NA ŨTHŨKU
Ũndũ Mbivilia yaasya: “Vatiele ĩvinda ĩnini, na mũthũku ndakethĩwa: ĩĩ, ũkaketeea mũno vandũ vake, na ndakethĩwa. Ĩndĩ ala auu makatiĩwa nthĩ, na makeetanʼya mũuonĩ mwingĩ.”—SAVULI 37:10, 11.
KĨLA YĨTHĨAWA ĨYONANYʼA: Mbua ya ĩvinda ya Noa yavetie ũthũku o kwa kavinda. Ĩtina wa mbua ĩsu, andũ athũku nĩmaumĩlile ĩngĩ na mambĩĩa kũthĩnyʼa andũ ala angĩ. Ĩndĩ o mĩtũkĩ, Ngai nũkũveta ũthũku vyũ. O tondũ mũandĩki wa Savuli ĩsu wawetie, “mũthũku ndakethĩwa.” Ngai akatũmĩa Ũsumbĩ wake kũvetanga ũthũku wʼonthe. Ũsumbĩ ũsu nĩ silikalĩ yĩ ĩtunĩ, na ũkasumbĩka o andũ ala alũngalu nthĩ yonthe.
KWASŨANĨA ŨNDŨ ŨŨ: Mo asumbĩ ma nthĩ makakwata mbau Ũsumbĩ wa Ngai? Mbivilia yonanĩtye kana maikeka ũu. Yonanĩtye kana makawũkita, na ũsu ũkeethĩwa wĩ ũtumanu mũnene. (Ũvuanyʼo 19:19) Kwoou vakathi ata mawũkita? Ũsumbĩ wa Ngai ũkaveta silikalĩ syonthe sya andũ, na ĩndĩ wĩ wʼoka “ũkekalaa tene na tene.” (Ndanieli 2:44) Ĩndĩ nĩkĩ silikalĩ sya andũ syaĩle kũvetwa?
KĨLA TŨKWENDA—Nĩ Kũvetewa Silikalĩ sya Andũ
Ũndũ Mbivilia yaasya: “Kũtongoesya matambya make kũti nthĩnĩ wa mũndũ ũla ũendaa.”—YELEMIA 10:23.
KĨLA YĨTHĨAWA ĨYONANYʼA: Andũ mayaaũmbwa mesumbĩke. Vai ĩvinda maavota kũsumbĩka andũ angĩ nesa kana kwĩminĩa mathĩna.
KWASŨANĨA ŨNDŨ ŨŨ: Ĩvuku yĩtawa Britannica Academic yĩwetete kana veonekana silikalĩ ya nthĩ ĩmwe ndĩtonya “kũmina mathĩna ala me ĩũlũ wa nthĩ ta ũkya, nzaa, mowau, mĩisyo, na makaũ kana ũngʼendu.” Yĩsyokete yĩkasya: “Andũ amwe . . . maĩkĩĩaa kana tũkakwata silikalĩ ĩmwe ĩsumbĩkĩte nthĩ yonthe no tũvote kũmina vyũ mathĩna asu onthe.” Ĩndĩ o na silikalĩ syonthe ikakwatana, nthĩ yĩthĩwa ĩsumbĩkĩtwe no andũ me na naĩ, matatonya kwĩvetea mathĩna ala twaweta. Silikalĩ ĩla ĩtonya kũveta vyũ mathĩna onthe ala methĩawa ĩũlũ wa nthĩ no Ũsumbĩ wa Ngai.
Kwoou o tondũ Mbivilia yoonanyʼa, andũ ala aseo mayaĩlĩte kũkĩa mũminũkĩlyo wa nthĩ, kana kwa ndeto ingĩ, mũminũkĩlyo wa ĩvinda yĩĩ ĩthũku. Vandũ va ũu, maĩlĩte kũtana nũndũ Ngai akaveta nthĩ ĩno nthũku na aimaetee nthĩ nzaũ na nzeo mũno!
Maũndũ asu makeekĩka ĩndĩĩ? Kĩlungu kĩla kĩatĩĩe nĩkĩnenganĩte ũsũngĩo ũla wĩ Mbivilianĩ.