KĨLUNGU KYA KWĨMANYĨSYA 9
Thũkũmaa Ala Angĩ o ta Yesũ
“Kũnengane kwĩ ũtanu mwingĩ kwĩ kwosa.” —MEKO 20:35.
WATHI 17 “Nĩngwenda”
KWA ŨKUVĨa
1. Andũ ma Yeova methĩawa na wendi wĩva mũseo?
MBIVILIA nĩyathanie tene vyũ kana andũ ma Yeova ‘makeethemba na ngoo ya kwenda’ mamũthũkũme matongoewʼe nĩ Mwana wake. (Sav. 110:3) Ũmũnthĩ wathani ũsu nũendeee kwĩanĩa. Kĩla mwaka, athũkũmi ma Yeova matũmĩaa masaa milioni maana maingĩ maitavanyʼa na kĩthito. Mekaa ũu na ngoo ya kwenda na mayĩĩvawa. Eka ũu, nĩmeyumasya matetheesye ana-a-asa moo na syĩndũ ila me na vata nasyo, mamekie vinya, na maimatetheesya malũlũmĩĩlye ngwatanĩo yoo na Yeova. O na ĩngĩ, atumĩa na atetheesya ma kĩkundi matũmĩaa masaa matatalĩka mayũmbanyʼa ilungu ila manengetwe na mayĩkĩa ana-a-asa na eĩtu-a-asa moo vinya. Ĩndĩ nĩ kyaũ kĩtumaa andũ ma Yeova meyumya mũno wĩana ũu? Nĩ kũmwenda Yeova na kwenda atũi moo.—Mt. 22:37-39.
2. Ĩandĩko ya Alomi 15:1-3 yĩwetete ngelekanyʼo yĩva Yesũ watũtiĩe?
2 Yesũ atũtiĩe ngelekanyʼo nzeo vyũ. Athĩnĩkĩaa mavata ma ala angĩ mbee wa a make. Nĩtũtataa ũndũ tũtonya tũatĩĩe nyaaĩ syake. (Soma Alomi 15:1-3.) Ala mekĩaa kĩthito kĩu maileaa kũunĩka. Yesũ aisye: “Kũnengane kwĩ ũtanu mwingĩ kwĩ kwosa.”—Meko 20:35.
3. Twĩneenea kyaũ ĩsomonĩ yĩĩ?
3 Ĩsomonĩ yĩĩ nĩtũũneenea maũndũ amwe Yesũ weeyĩimie nĩ kana athũkũme angĩ na ũndũ tũtonya kũatĩĩa ngelekanyʼo yake. O na nĩtũkwona kĩla tũtonya kwĩka nĩ kana twĩthĩwe na wendi mwingangĩ wa kũthũkũma angĩ.
ATĨĨA NGELEKANYʼO YA YESŨ
Yesũ eekie ata yĩla ĩkomano yookie vala waĩ, o na kau nĩwanoete? (Sisya kalungu ka 4)
4. Yesũ oonanisye ata kana athĩnĩkĩaa mavata ma angĩ mbee wa ala make?
4 Yesũ nĩweeyumasya atetheesye andũ angĩ o na mavinda ala ũkwĩwʼa anoete. Ĩvinda yĩmwe, Yesũ nĩwambatie kĩĩmanĩ kĩtonya kwĩthĩwa kĩtaĩ vaasa na ndũa ya Kavelinaumi, na ekala vau ũtukũ mũima aivoya. Kwasũanĩa kĩla weekie yĩla watheeie na eethĩa ĩkomano ya andũ yĩmweteele. No nginya ethĩwe anoete mũno, ĩndĩ yĩla wasyaisye ĩkomano yĩu, nĩweewʼĩie tei mũno ala ngya na awau. Nũndũ wa ũu, nĩwamavoisye na amatavya ũvoo mũseo, ũla nĩwʼo ũmũnthĩ wĩtawa Ũtavanyʼa wa Kĩĩmanĩ. Ũvoo ũsu nĩ ũmwe katĩ wa maũvoo ala maakiita andũ ngoo vyũ.—Luka 6:12-20.
Tũtonya kwonanyʼa ata twĩ na wendi wa kũthũkũma angĩ o ta Yesũ? (Sisya kalungu ka 5)
5. Ala me na mĩsyĩ monanasya ata kana me na wendi wa kũthũkũma angĩ ta Yesũ, o na yĩla manoete?
5 Ũndũ ala me na mĩsyĩ maatĩĩaa ngelekanyʼo ya Yesũ. Kwakũna visa mwene mũsyĩ aivika mũsyĩ anoete ki nũndũ wa kũtinda mũthenya wʼonthe athũkũmĩte. Mũthenya ũsu ĩa-wĩoo nĩwʼo mekaa Ũthaithi wa Mũsyĩ. Ĩndĩ o na kau eĩwʼa ta ũũkũĩĩsya, aimwĩsũva Yeova amũnenge vinya wa kũũtongoesya. Nake Yeova aisũngĩa mboya yake na maiendeesya ũthaithi woo o ũndũ mekaa kĩla kyumwa. Nũndũ wa ũu, syana syake nimanyaa kana vai kĩndũ kĩngĩ asyai masyo monaa kĩ kya vata ta maũndũ ma kĩ-veva.
6. Nengane ngelekanyʼo ĩkwonanyʼa ũndũ Yesũ weeyĩimie ĩvinda yake nĩ kana atetheesye andũ angĩ.
6 Yesũ nĩweeyĩimaa ĩvinda yake nĩ kana atetheesye angĩ. Mũthenya ũmwe Yesũ nĩwataviwʼe kana mũnyanyae, Yoana Mũvatisi, nĩwooawa. We wĩona ta weewie ata atavwʼa ũu? No nginya ethĩwe akũnĩkie mũno. Mbivilia yaĩtye ũũ: “Yĩla Yesũ weewie ũu auma vau alika ĩsiwanĩ na athi vandũ vate andũ nĩ kana ekale e weka.” (Mt. 14:10-13) Nĩtũkũelewa nĩkĩ weekie ũu. Aingĩ maitũ nĩtũemawa nĩ kũmetea andũnĩ. Ĩndĩ Yesũ ndaakwata mwanya wa kũmeta e weka. Aivika vala waendete, eethĩie ĩkomano ĩnene ya andũ yĩvikie vo. Eekie ata oona andũ asu? Asũanĩie vata ũla maĩ nawʼo, na nũndũ wa ũu, “amewʼĩa tei mũno.” Nĩwamanyie kana nĩmendaa mũno kwĩwʼa ũvoo ũtonya kũmatetheesya na kũmakiakisya, na kwoou nĩwoosie ĩtambya na mĩtũkĩ amatavye ũvoo ũsu. O na atwie “kũmamanyĩsya maũndũ maingĩ,” ĩndĩ ti o tũmaũndũ tũnini.—Mko. 6:31-34; Luka 9:10, 11.
7-8. Nengane ngelekanyʼo ĩkwonanyʼa ũndũ atumĩa maatĩĩaa ngelekanyʼo ya Yesũ yĩla ana-a-asa kĩkundinĩ makwatwa nĩ vata.
7 Ũndũ atumĩa maatĩĩaa ngelekanyʼo ya Yesũ. Atumĩa nĩmeyumasya na ngoo ya kwenda matũtetheesye, na nĩtũtũngaa mũvea mũno nũndũ wa wĩa ũla matethasya. O na aingĩ kĩkundinĩ mayĩsaa kũmanya maũndũ ala atumĩa meanĩisye. Kwa ngelekanyʼo, yĩla mwana-a-asa wakwatwa nĩ ũndũ na ũyĩthĩa nũkwendeka aiitwe na mĩtũkĩ vyũ, ana-a-asa ala me Kamitiinĩ ya Maũndũ ma Sivitalĩ nĩmosaa ĩtambya na mĩtũkĩ mamũtetheesye. Na kaingĩ maũndũ ta asu mekĩkaa ũtukũ katĩ! Ĩndĩ nũndũ atumĩa maitũ endwa nĩmewʼĩaa ana-a-asa na eĩtu-a-asa moo ĩnee, mathĩnĩkĩaa mavata ma ana-a-asa mbee wa ala moo ene, na mĩsyĩ yoo nĩmakwataa mbau ũndũnĩ ũsu.
8 Ũndũ ũngĩ atumĩa mekaa nĩ kũtetheesya yĩla Nyũmba sya Ũsumbĩ kana myako ĩngĩ ĩkonetye maũndũ ma Ũsumbĩ ĩkwakwa, o vamwe na kũtetheesya wĩanĩ wa kũnengane ũtethyo. Ĩndĩ eka ũu, atumĩa matũmĩaa masaa matatalĩka maitũmanyĩsya, maitwĩkĩa vinya, na kũtũtwʼĩĩka. Nĩtũũkatha ana-a-asa asu na mĩsyĩ yoo kuma ngoonĩ. Yeova naathime veva ũla monanasya! Ĩndĩ o na ũu wĩ o vo, nũseo atumĩa makethĩwa me metho. Mayaĩlĩte kũtũmĩa ĩvinda yĩngĩ mũno maitetheesya kĩkundi nginya molwe nĩ kũthĩnĩkĩa mavata ma andũ moo.
ŨNDŨ TŨTONYA KWĨTHĨWA NA WENDI WA KŨTHŨKŨMA ANGĨ
9. Kwosana na Avilivi 2:4, 5, Aklĩsto onthe maĩle kwĩthĩwa na kĩlilikano kĩva?
9 Soma Avilivi 2:4, 5. Ti atumĩa me oka maĩle kwĩkĩa kĩthito methĩwe na wendi ta wa Yesũ wa kũthũkũma angĩ. Ithyonthe no twĩke ũu. Mbivilia yaĩtye kana Yesũ ‘nĩwoosie mũvwʼano wa ngombo.’ (Avi. 2:7) Ndeto isu syĩtũmanyĩsya kyaũ? Ĩvinda ya tene ngombo nzeo, kana mũthũkũmi mũseo, nĩwamanthaa ũndũ ũtonya kwendeesya vwana wake. O ta ũu, nũndũ wĩ ngombo ya Yeova na mũthũkũmi wa ana-a-asa maku, ndũlea kwenda kwĩyumya mũnango ũmũthũkũme Yeova na ana-a-asa maku. Kũsũanĩa maũndũ aa maatĩĩe no kũũtetheesye ũndũnĩ ũsu.
10. Nĩ makũlyo meva tũtonya kwĩkũlya?
10 Sũanĩa wĩthĩawa na mawoni mailye ata. Ĩkũlye makũlyo ta aa: ‘Nĩthĩawa na wendi wĩana ata wa kwĩyĩima maũndũ makwa nĩ kana nĩtetheesye angĩ? Kwa ngelekanyʼo, ethĩwa ve mwana-a-asa wĩkalaa kũla kũsũvĩĩawa ala akũũ, nyie nĩka ata ngakũlwʼa nĩthi ngamwone, kana ngewa nĩtetheesye kũtwaa mwĩĩtu-a-asa mũkũũ ũmbanonĩ? Nyie nĩnĩthĩawa nĩyũmbanĩtye kũtetheesya yĩla vendeka andũ ma kũthesya vala vekwĩkĩwa ũmbano mũnene kana kũtũngĩĩa Nyũmba ya Ũsumbĩ?’ Yĩla tweeyumisye tũmũthũkũme Yeova, twamwathie kana tũkatũmĩaa kyonthe kĩla twĩ nakyo kwĩka kwenda kwake. Kwoou nũtanaa mũno yĩla woona twatũmĩa ĩvinda yitũ, vinya witũ, na malĩ sitũ na ngoo ya kwenda tũtetheesye angĩ, nũndũ ũu nĩwʼo wendaa twĩke. Tũtonya kwĩka ata twamanya nĩtwaĩlĩte kwĩka maendeeo ngalĩkonĩ ĩsu?
11. Mboya ĩtonya kũtũtetheesya ata twĩthĩwe na wendi mwingangĩ wa kũthũkũma angĩ?
11 Mũvoye Yeova kuma ngoonĩ aũtetheesye. Twasye nĩweethĩa kana ve vandũ waĩlĩte kwaĩlangya, ĩndĩ ndũkwĩwʼa wĩ na wendi wa kwĩka ũalyũku ũla ũkwendeka. Ethĩwa vailye ũu, mũvoye Yeova kuma ngoonĩ aũtetheesye. Ndũkamũvithe kĩndũ. Mũtavye ũndũ ũkwĩwʼa na ũimwĩsũva aũnenge “wendi na ũtonyi wa kwĩka” kĩla kyaĩle.—Avi. 2:13.
12. Mwana-a-asa wa mũika atonya kwĩka ata atethye kĩkundi?
12 Ethĩwa wĩ mwana-a-asa wa mũika, mwĩsũve Yeova aũnenge wendi wa kwĩyumya mũnango ũtetheesye kĩkundinĩ. Ikundi imwe syĩthĩawa na atumĩa aingĩ kwĩ atetheesya ma kĩkundi. Na kaingĩ wĩthĩaa atetheesya ala me vo ti ma mũika. Nũndũ kwĩ na ana-a-asa na eĩtu-a-asa aingĩ maendeee kwongeleka ũseũvyonĩ, twĩ na vata wa ana-a-asa aingangĩ ma mũika matonya kũtũmĩwa kũsũvĩa andũ ma Yeova. Weethĩwa na wendi wa kwĩyumya ũtũmĩwe vala ve na vata, ũkekalaa wĩ mũtanu. Nĩkĩ? Nũndũ ũkamũtanĩthasya Yeova, ũkeeseũvĩsya ĩsyĩtwa ĩseo, na ũkekalaa wĩ mwĩanĩe.
Aklĩsto ma Yutia maingie Ũsĩ wa Yolotani makĩĩa ndũanĩ ya Vela. Ala mavikie ndũanĩ ĩsu mbee makwetye kũaĩa lĩu ala mavika o mĩtũkĩ (Sisya kalungu ka 13)
13-14. Nĩ maũndũ ta meva tũtonya kwĩka tũtetheesye ana-a-asa na eĩtu-a-asa maitũ? (Sisya visa ĩthangũnĩ ya mbee vyũ.)
13 Ĩthĩawa wĩ metho wone ũtethyo ũla ala angĩ mekwenda. Mũtũmwa Vaulo eeie Aklĩsto ala matwĩe Yutia atĩĩ: “Mũikolwe nĩ kwĩka nesa na kũtetheesya angĩ na syĩndũ ila mwĩ nasyo, nũndũ Ngai nĩwendeeawʼa mũno nĩ nthembo ta isu.” (Aevl. 13:16) Ũtao ũsu wamanengie waĩ mũseo vyũ! Nĩkĩ? Nũndũ kavinda kakuvĩ ĩtina wa Aklĩsto asu kũkwata valũa ũsu, nĩmalasimĩkie kũtia mĩsyĩ yoo, viasala syoo, na andũ ma mũsyĩ ala mataĩ Aklĩsto, na ‘makĩĩa iĩmanĩ.’ (Mt. 24:16) Ĩvindanĩ yĩu maĩ na vata mũnene vyũ wa kũtethanyʼa. Ethĩwa thĩna ũsu ũtanamakwata maĩ manambĩĩa kũatĩĩa ũtao wa Vaulo wa kũolanĩla syĩndũ, mailea kwĩthĩwa mamanyĩie maũndũ na mĩtũkĩ kũla mathamĩĩie.
14 Ti mavinda onthe ana-a-asa na eĩtu-a-asa maitũ makatũkũlasya tũmatetheesye. Kwasũanĩa mwana-a-asa wakwʼĩĩwa nĩ mũka. We nĩwĩthĩwa ayenda kũtetheewʼa kũua, kũthi kũndũ, kana kwĩka maũndũ angĩ vau mũsyĩ? No aemwe nĩ kũtũkũlya tũmũtetheesye nũndũ eona ta ũkũtũthĩnyʼa. Ĩndĩ tũkeyumya ne ithyĩ ene tũmũtetheesye vala ve na vata, ndalea kũtana. Tũyaĩle kũsũanĩaa atĩ vaikosa mũndũ wĩyumisye amũtetheesya ũndũnĩ mũna, kana tũkasũanĩaa yĩla ũkũkwatwa nĩ vata ndelea kũtũtavya. Ĩkũlye-ĩ, ‘Ta kethĩwa ninyie we, nĩ va nenda nĩtetheewʼe?’
15. Twaĩle kwĩka ata ethĩwa nĩtũkwenda kwĩthĩwa twĩ andũ mesĩkĩe ta mathũkũmaa angĩ?
15 Ĩthĩwa wĩ mũndũ andũ matonya kwĩtya ũtethyo na mĩtũkĩ. Ndũlea kwĩthĩwa wĩsĩ ana-a-asa na eĩtu-a-asa kĩkundinĩ kyenyu methĩawa meyũmbanĩtye kũtetheesya angĩ ĩvinda o na yĩva. Mayĩsaa kũtuma twona ta tũũmathĩnyʼa. Nĩtwĩthĩawa twĩsĩ nesa ki kana twakwatwa nĩ vata mayĩsa kũtwathũkĩa, na nĩtwendaa mũno kwĩthĩwa tũilye tamo! Alan nĩ mũtumĩa wa kĩkundi wĩ na myaka 45, na nĩwendaa mũno kwĩthĩwa na nguma ĩsu. Awetete kĩla wĩmanyĩĩtye asũanĩa ngelekanyʼo ya Yesũ akasya: “O na kau Yesũ aĩ na maũndũ maingĩ ma kwĩka, andũ nĩmamwendete na mayakĩaa kũmũkũlya amatetheesye, methĩwe nĩ ma mũika kana nĩ akũũ. Mayaĩ na nzika kana nũmathĩnĩkĩaa kuma ngoonĩ. Nyie nĩngwenda mũno vyũ kũatĩĩa ngelekanyʼo ya Yesũ nĩ kana ala angĩ makewʼaa me eanĩe maimbĩtya ũtethyo, na makekalaa mesĩ kana nĩnĩmendete na nĩnĩmathĩnĩkĩaa.”
16. Kũatĩĩa kĩla kĩwetetwe nthĩnĩ wa Savuli 119:59, 60 kũtonya kũtũtetheesya ata tũatĩĩe ngelekanyʼo ya Yesũ nesa?
16 Yĩla twaemwa nĩ kũatĩĩa ngelekanyʼo ya Yesũ nesa vyũ, tũyaĩle kũkwʼa ngoo. (Yak. 3:2) Kwasũanĩa ngelekanyʼo ĩno. Mũmanyĩwʼa ũkwĩmanyĩsya kũsola ndesa kũsola nesa vyũ ta mwalimũ wake. Ĩndĩ yĩla watata ndakatũngĩlĩĩle mavĩtyo make, na eekĩa kĩthito ũndũ ũtonya atate kũsola ta mwalimũ wake, nĩwĩkaa maendeeo. O ta ũu, twatũmĩa kĩla tweemanyĩsya Mbivilianĩ, na twatata ũndũ tũtonya tũlũnge mavĩtyo maitũ, no tũvote kũatĩĩa ngelekanyʼo ĩla Yesũ watũtiĩe.—Soma Savuli 119:59, 60.
ŨNDŨ TŨTETHEKAA TWEETHĨWA NA WENDI WA KŨTHŨKŨMA ANGĨ
Atũmĩa meethĩwa na wendi wa kũthũkũma angĩ o ta Yesũ, nĩmatumaa amũika menda kwĩka tamo (Sisya kalungu ka 17)b
17-18. Tũtethekaa ata tweethĩwa na wendi wa kũthũkũma angĩ o ta Yesũ?
17 Yĩla angĩ moona twĩ na wendi wa kwĩyumya tũtetheesye ala me na vata, o namo nĩmendaa kwĩka taitũ. Mũtumĩa ũmwe wa kĩkundi wĩtawa Tim aĩtye: “Kĩkundinĩ kitũ ve ana-a-asa ma mũika mekĩte maendeeo makatwʼĩka atetheesya ma kĩkundi, na amwe mekĩte maendeeo asu me anini mũno. Kĩndũ kĩmwe kĩmatetheetye nĩ kũatĩĩa ngelekanyʼo sya angĩ monete me na wendi wa kũthũkũma angĩ. Ana-a-asa asu amũika nĩmatetheetye kĩkundi na makatwʼĩĩka atumĩa mũnango nũndũ wa kwĩthĩwa na wendi wa kũthũkũma angĩ.”
18 Andũ aingĩ nthĩ ĩno nĩmeyendete. Ĩndĩ andũ ma Yeova me kĩvathũkanyʼo. Nĩtũkiitawa ngoo mũno twasũanĩa ũndũ Yesũ weeyumasya atetheesye angĩ, na nĩtũtwʼĩte kũatĩĩa ngelekanyʼo yake. No tũvote ‘kũatĩĩa nyaaĩ syake nesa,’ o na kau mavinda kwa mavinda tũiema kũvĩtũũkanyʼa matambya. (1 Vet. 2:21) Twatata ũndũ tũtonya twĩthĩwe na wendi wa kũthũkũma angĩ o ta Yesũ, o naitũ tũkekalaa twĩ atanu nũndũ tũkeethĩawa twĩsĩ kana nĩtũmwendeeasya Yeova.
WATHI 13 Klĩsto Nĩwe Ngelekanyʼo Yitũ
a Mavinda onthe Yesũ asũanĩaa mavata ma ala angĩ mbee wa ala make. Ĩsomonĩ yĩĩ nĩtũkwona ũndũ tũtonya kũatĩĩa ngelekanyʼo yake. O na ĩngĩ, nĩtũkwona ũndũ kwĩthĩwa na wendi wa kwĩyumya tũthũkũme angĩ o ta Yesũ kũtonya kũtuma tũtetheka tene na tene.
b MAELESYO MA VISA: Mwana-a-asa wa mũika wĩtawa Dan nĩwoona ũndũ atumĩa elĩ meeyumya moke kwona ĩthe e sivitalĩ. Ngelekanyʼo ya atumĩa asu nĩyeekĩa Dan vinya. Nĩyatuma enda kwĩthĩwa e metho one ũndũ ũtonya kũtetheesya angĩ kĩkundinĩ. Nake mwana-a-asa ũngĩ wa mũika wĩtawa Ben nĩwoona ũndũ Dan weeyumya atetheesye mwĩĩtu-a-asa. Ngelekanyʼo ya Dan nĩyatuma Ben eyumya atetheesye kũthesya Nyũmba ya Ũsumbĩ.