Kũnengane Ũtethyo Nthĩnĩ wa Nthĩ yĩ “Makaũ na Kũwetangwa Kwa Makaũ”

Mĩthenyanĩ ĩno ya mũminũkĩlyo, no nginya twĩwʼe “makaũ na kũwetangwa kwa makaũ.” (Mathayo 24:6) Ĩndĩ yĩla ana-a-asa maitũ makwatwa nĩ mathĩna nũndũ wa makaũ asu, nĩmakwataa ũtethyo ũla mekwenda. Nthĩnĩ wa Livoti ya 3 ya Nzama Ĩla Ĩtongoesye ya 2022, nĩtweewie ũvoo wa kũkiita ngoo mũno ĩũlũ wa wĩa wa kũnengane ũtethyo ũla ũendeee kĩsionĩ kya Eastern Europe kwondũ wa ala meũthĩna nĩ kaũ ũla ũendeee nthĩ ya Ukraine. Wʼo ũtethyo ũsu ũnenganĩtwe ata kaũ o ũendeee vau vakuvĩ? Wĩa ũsu wa kũnengane ũtethyo ũtethetye ata ana-a-asa maitũ nthĩ ya Ukraine?

Nĩ Kyaũ Kĩkwendeka? Na Kĩtwaawa Ata Vala Kĩkwendeka?

Yĩla kaũ wambĩĩie Ukraine Matukũ 24, Mwei wa 2, 2022, Kamitii ya Avangĩthya nĩyavĩtũkĩthisye mbesa siana ũna itũmĩwe kũtetheesya ana-a-asa maitũ kũu. Vau kwa vau, ovisi wa ũvonge wa Ukraine nĩwambĩĩie kũthooa syĩndũ o vau kwoo na kũinyaĩĩkya matũmĩĩte Kamitii 27 sya Kũnengane Ũtethyo Ĩvinda ya Mĩisyo.

O na ĩngĩ, vate kwananga ĩvinda, ana-a-asa ma Ovisinĩ ũla Mũnene wa Ngũsĩ sya Yeova nĩmambĩĩie kũsũanĩa ũtethyo ũla matonya kũnenga ana-a-asa maitũ. Kamitii ya Avangĩthya na ya Wĩa wa Kũtumbĩthya ya Nzama Ĩla Ĩtongoesye nĩsyakũlilye Mũvĩa wa Nthĩ Yonthe wa Kũthooa Syĩndũ ũthũkũme na ana-a-asa ma ovisi wa ũvonge wa Ukraine na Poland nĩ kana mamanye ũtethyo ũla ũkwendeka na nzĩa ĩla matonya kũtũmĩa kwĩanĩĩsya kĩu. Ana-a-asa ma Mũvĩa wa Kũthooa Syĩndũ, wa Kũkua Syĩndũ, wa Maũndũ ma Mĩao kuma kĩla ovisinĩ wa ũvonge, mwana-a-asa wa Kamitii ya Ovisi wa Ũvonge wa Ukraine, na ana-a-asa ma Mũvĩa wa Nthĩ Yonthe wa Kũthooa Syĩndũ nĩmakomanaa kĩla mũthenya mavangĩthye maũndũ.

Jay Swinney, ũla wĩthĩawa Mũvĩanĩ wa Nthĩ Yonthe wa Kũthooa Syĩndũ, aĩtye: “Mbee twambaa kũmanya kĩla kĩkwendeka. Twendaa kũnengane lĩu na syĩndũ sya ũtheu ila ana-a-asa kũu mamanyĩie. Ĩndĩ kũmanya kĩla kyendekaa kũyatoetye. Yaĩ no nginya tũmanye ũndũ syĩndũ isu ikũvika Ukraine na mĩtũkĩ na ana-a-asa me asũvĩĩku kaũ o ũendeee.”

Tũivika Matukũ 9, Mwei wa 3, 2022, nĩtwamanyĩte syĩndũ ila syendekaa. Makotoni ma lĩu ta nyama ya mũkeve na makũyũ, mũsele, mboso, na syĩndũ ingĩ ta isu syaĩ inenganwe vamwe na syĩndũ sya ũtheu ta savunĩ na mathangũ ma kyoonĩ. Ĩvinda yĩu, matalĩthasya kana syĩndũ sya syumwa inya sya mũndũ ũmwe syaĩ itonya kũkua ta ndola 65 sya Amelika. Nũndũ ana-a-asa aingĩ maĩ na vata wa syĩndũ isu, Kamitii ya Avangĩthya nĩyavĩtũkĩthisye mbesa sya kũnengane ũtethyo ũsu. Ĩndĩ yo-ĩ, syĩndũ isu syesaa kũnyaĩĩkwʼa ata ana-a-asa maitũ mate kũlika mũisyonĩ?

Twĩ Matukũ 13, Mwei wa 3, ana-a-asa elĩ ma Poland nĩmoosie syĩndũ ovisinĩ wa ũvonge wa Poland na matata kũitwaa nyũmbanĩ ya kũia syĩndũ vakuvĩ na taoni ya Lviv, Ukraine. Mĩthenya yĩana ũna matanambĩĩa kyalo kyoo, ana-a-asa ovisinĩ wa ũvonge wa Poland na Ukraine nĩmamatetheeisye kwĩyũmbanĩsya kyalo kĩu. Ovisi wa ũvonge nĩwaĩkĩĩthisye kana mathangũ ala mendaa ma kũkĩla mũvaka matwaĩte ũtethyo nĩmakwatĩkana, ngalĩ syoo nĩsyeekĩwa ũvano ũkwonanyʼa kana matwaĩte ũtethyo, na matetheanĩsya na ana-a-asa ma Ukraine kũmanya nzĩa ĩla ana-a-asa asu matonya kũtũmĩa makavika na mĩtũkĩ mamina kũkĩla mũvaka. Yeova nĩwaathimie mĩvango ĩsu meekie, na nũndũ wa ũu, ũtethyo ũsu wanyaĩĩkĩwʼa Kamitii sya Kũnengane Ũtethyo Ĩvinda ya Mĩisyo vatavĩtĩte masaa 24 kuma watwawa Lviv, namo ana-a-asa maitũ masyoka Poland me asũvĩĩku.

O na kau ana-a-asa asu nĩmavotie kũvikya syĩndũ isu kwa ĩvinda ya mbee, makuĩte o ũtethyo wa ĩtheo wa kĩlo 1,000 (tani 1 wa Amelika). Ĩndĩ nĩvendekaa syĩndũ ingĩ sya kĩlo 200,000 (tani 220 sya Amelika)! Syo syĩndũ singĩvĩte ũu syesaa ata kũtwawa na iinyaĩĩkwʼa na mĩtũkĩ ũndũ vatonyeka?

“Andũ Maku Nĩmeĩthembaa na Ngoo ya Kwenda”

Ĩtina wa kũsoma livoti nthĩnĩ wa jw.org ĩũlũ wa ũndũ ana-a-asa maitũ maendeee kũthĩna nũndũ wa kaũ ũla wĩ Ukraine, andũ kuma kũndũ kwĩ kĩvathũkanyʼo ĩũlũ wa nthĩ nĩmendaa kũtetheesya. Aingĩ ala maĩ kũasa maumisye mĩvothi kwondũ wa wĩa wa nthĩ yonthe wa Ngũsĩ sya Yeova, nũndũ nĩmeesĩ nesa kana mĩvothi ĩsu maumya yĩtũmĩwa nesa. Namo ala matwĩe nthĩ ila ivakene na Ukraine nĩmatetheeisye na ĩvinda yoo, vinya woo, na syĩndũ syoo. Kwoona ngelekanyʼo imwe.

Nthĩ ya Poland, andũ nĩmoombanisye makotoni ngili mbingĩ, nasyo syana syaseũvya kaati na moko. Mwana-a-asa Bartosz Kościelniak, ũla wĩthĩawa Mũvĩanĩ wa Kũthooa Syĩndũ ovisinĩ wa ũvonge wa Poland, aĩtye: “Nĩnzomete mavinda maingĩ ĩandĩko ya Savuli 110:3, yĩla yaĩtye kana ‘andũ ma Yeova nĩmeĩthembaa na ngoo ya kwenda.’ Ĩndĩ nĩnĩyoneete ũtethyo wʼonthe ũla ana-a-asa na eĩtu-a-asa maumĩtye. Nĩnonete andũ maana maingĩ mayĩyumya mate kwananga ĩvinda na meyũmbanĩtye kũthũkũma. Kĩu kĩndĩkĩĩthĩtye kana ndeto ii nĩ sya wʼo vyũ.”

Mwana-a-asa ũmwe wĩthĩawa na kambuni ya kũkua mĩio kũndũ kwĩ kĩvathũkanyʼo ĩũlũ wa nthĩ, ũla wanenganie maloli make na amekĩa mauta, aĩtye: “A vakwa, ũũ nĩ mwanya mũseo wa kwonyʼa Yeova vamwe na ana-a-asa makwa kana nĩnĩmendete. Nĩtana mũno kwĩthĩwa nĩneyumisye nĩtetheesye.” Lita mbee wa 7,700 sya mauta ma ngalĩ nĩsyaumiwʼe, na ana-a-asa matũmĩa ĩvinda yoo na vinya woo kũtwaa ngalĩ vakuvĩ kĩlomita 48,000 (maili 30,000), kũvikya ũtethyo kũla wendekaa!

Nũndũ wa wendo wa ana-a-asa na eĩtu-a-asa maitũ na kwĩyumya na ngoo ya kwenda, tũivika Matukũ 28, Mwei wa 3, o mĩthenya 15 kuma ũtethyo wa mbee watwawa, kĩlo 100,000 (tani 110 sya Amelika) sya lĩu, syĩndũ sya ũtheu, na ndawa nĩsyatwaiwe Ukraine! Na nũndũ wa mĩvothi ya ũlau ĩla ana-a-asa na ala matũthooeasya syĩndũ maumisye, mbesa ila syavĩtũkĩthĩtwʼe itũmĩwe kũnengane ũtethyo nĩsyaolekile mũno. Kũvika ũmũnthĩ, Ngũsĩ sya Yeova inenganĩte mbee wa kĩlo 190,000 (tani 209 sya Amelika) sya ũtethyo nthĩ ya Ukraine. Ana-a-asa maitũ matethekete ata nĩ ũtethyo ũsu?

“Nĩtweethĩie Ũvoo Wonanĩtye Ũndũ Mũtwendete!”

Ũtethyo ũsu wavika Lviv oou, Kamitii sya Kũnengane Ũtethyo Ĩvinda ya Mĩisyo nthĩ ya Ukraine nĩsyaũnyaĩĩkisye kwa ala maĩ na vata. Ũtethyo ũsu nũnyaĩĩkĩtwʼe taoninĩ syĩ kĩvathũkanyʼo, na imwe syĩ ũasa wa kĩlomita mbee wa 1,300 (maili 800) kuma Lviv. O na kau wĩa ũsu watethiwʼe nesa ũndũ vatonyeka, no wakuie ĩvinda.a

Mwana-a-asa Markus Reinhardt wa Kamitii ya Ovisi wa Ũvonge wa Ukraine aĩtye : “Ĩvindanĩ yĩĩ ya kaũ, ana-a-asa aingĩ nĩmeyoneete wendo wa Yeova na ũseo wa kũatĩĩa myolooto yonthe ĩla ĩnenganawe nĩ ũseũvyo wa Yeova, o na mũisyo ũtanamba kumĩla. Kwa ngelekanyʼo, kĩla mũndũ ekĩĩtwe vinya aĩkĩĩthye kana mũsyĩ kwake e na lĩu ũtonya kũtũmĩa syumwa siana ũna na kĩwʼũ. Mũtumĩa ũmwe wĩtawa Anton wĩthĩawa Kyiv aĩtye ũũ ĩũlũ wa mwolooto ũsu: ‘Ũseũvyo wa Yeova nũtũtetheesye tũkeyũmbanasya kwondũ ma mavinda momũ ala matonya kumĩla, na nĩtũtũngaa mũvea nũndũ wa ũu. Kũĩkĩĩthya kana twĩ na lĩu wĩanĩtye na kĩwʼũ, o vamwe na letiũ, nĩkũtangĩĩe mathayũ maitũ.’ Tũtũngaa mũvea mũno nĩkwĩthĩwa ana-a-asa nĩmaatĩĩie ũtao ũsu, nũndũ kĩu nĩkyanengie ovisi wa ũvonge ĩvinda ya kũvangĩĩa ũndũ matonya kũnengane ũtethyo ũla wendekaa.”

Ana-a-asa maitũ meewie ata yĩla ũtethyo ũsu wavikie? Mykola na Zinaida, ala mekalaa Kharkiv, maĩtye : “Nĩtwakiitiwe mũno kwona ũndũ mwatũthĩnĩkĩie. Nĩ mũvea mũno nũndũ wa lĩu na ndawa. Vate nzika, nĩtwĩyoneete kwʼoko kwa Yeova ũndũnĩ ũũ.” Valentyna o nake ekalaa kĩsionĩ kĩu. Aĩtye: “Kuma yĩla kaũ waambĩĩie, andũ moolasya lainĩ ndaasa mũno ndukanĩ sya kũthooa syĩndũ. Ti mavinda onthe weethĩawa ve laisi kũthooa kĩla mũndũ ũkwenda. Ĩndĩ Yeova nĩwamanyie na oona thĩna ũsu. Nĩwanyuvie ana-a-asa nĩ kana manyaĩĩkye ũtethyo mĩsyĩnĩ, na twaũvingũa tweethĩaa o kĩla twaĩ na vata nakyo! Mavindanĩ momũ ta asu, yĩla mũndũ ũkwona vate wĩkwatyo o na vanini, nĩwĩyoneaa ũndũ Yeova na ũseũvyo wake matũsũvĩaa kwa nzĩa ya mwanya. . . . Nĩ ũndũ ũtanĩthasya mũno kwona aitũnenga ũtethyo ũla twĩ na vata nawʼo ĩvindanĩ yĩla yaĩlĩte.”

Yevhen na Iryna, ala makĩie mauma Mariupol, maĩtye: “Twĩtũnga mũvea mũno nũndũ wa kũtũthĩnĩkĩa na ũtethyo ũla mwanengie mũsyĩ witũ. Twĩmũĩkĩĩthya kana wookie ĩvindanĩ yĩla yaaĩlĩte. Mwĩsĩ kĩ, mbeenĩ yĩla twakwatie makotoni asu, twasũanĩaa kana nthĩnĩ mekĩĩtwe o syĩndũ ila twaĩ na vata nasyo. Ĩndĩ twamavingũa, nĩtweethĩie ũvoo wonanĩtye ũndũ mũtwendete!”

Vate nzika, nĩwoona kana Yeova atũmĩie veva wake ũtongoesye andũ make nĩ kana methĩwe matonya kũnengane ũtethyo o na kau kwaĩ “makaũ na kũwetangwa kwa makaũ.” Mĩvothi yenyu kwondũ wa wĩa wa nthĩ yonthe, ĩla aingĩ maumisye kwĩsĩla donate.jw.org, nĩyatetheeisye mũno kwĩanĩsya ũndũ ũsu. Twĩmũtũngĩa mũvea mũno nũndũ wa ũlau wenyu!

Kũnengane Ũtethyo na Mĩtũkĩ Andũ Mesũvĩĩte Ũndũ Vatonyeka

1. 

   Matukũ 24, Mwei wa 2, 2022: Kamitii ya Avangĩthya nĩyavĩtũkĩthisye mbesa siana ũna itũmĩke kũnengane ũtethyo Ukraine, ila syatetheeisye ovisi wa ũvonge kwambĩĩa kũnengane ũtethyo

2. 

   Matukũ 24, Mwei wa 2–Matukũ 8, Mwei wa 3, 2022: Ovisi wa ũvonge wa Ukraine nĩwathooie syĩndũ imwe kũu kwoo na waambĩĩa kũinyaĩĩkya kwĩsĩla Kamitii sya Kũnengane Ũtethyo Ĩvinda ya Mĩisyo. O na ĩngĩ, ovisi ũsu nĩweeyũmbanĩsye kũkwata syĩndũ kuma Poland na kũinyaĩĩkya

3. 

   Matukũ 9, Mwei wa 3, 2022: Kamitii ya Avangĩthya nĩyavĩtũkĩthisye ũtethyo ũtwawe Ukraine

4. 

   Matukũ 10–12, Mwei wa 3, 2022: Mĩvango nĩyeekiwe ya kũtatĩthya kũtwaa lĩu na syĩndũ ingĩ kuma Poland nginya taoni ya Lviv, Ukraine

5. 

   Matukũ 13, Mwei wa 3, 2022: Lĩu na syĩndũ ingĩ nĩsyaumiwʼe Poland syatwawa taoninĩ ya Lviv, Ukraine

6. 

   Matukũ 14–16, Mwei wa 3, 2022: Ana-a-asa ma Mũvĩa wa Kũvangĩthya na Kwaka Myako ya Ũsumbĩ nĩmeeyumisye Nyũmbanĩ ya Maũmbano Manene yĩ vakuvĩ na Poznan, Poland, na mavangwa nĩ kana mombanyʼe syĩndũ sya kũnengane ũtethyo ta lĩu na syĩndũ sya ũtheu

7. 

   Matukũ 17, Mwei wa 3, 2022: O mĩthenya ĩna ĩtina wa kũtwaa lĩu ya mbee, ana-a-asa nĩmambĩĩie kũtwaa ũtethyo wa kĩlo 13,000 (tani 14 sya Amelika) mũvakanĩ wa Ukraine

8. 

   Matukũ 21–27, Mwei wa 3, 2022: O maatĩĩe mũvango ũsu, syĩndũ sya kũnengane ũtethyo ila syatialĩte nĩsyoombanĩiwʼe Poland na syatũmwa Ukraine, na ĩndĩ syanyaĩĩkwʼa isionĩ syonthe ila syaĩ na vata vatavĩtĩte masaa 24

9. 

   Matukũ 28, Mwei wa 3, 2022: Ta mĩthenya 20 ĩtina wa mũvango ũsu kũvĩtũkĩthwʼa, kĩlo 100,000 (tani 110 sya Amelika) sya lĩu, syĩndũ sya ũtheu, na ndawa nĩsyaminĩte kũtwawa Ukraine

Kũvikĩĩa ũmũnthĩ, Ngũsĩ sya Yeova itũmĩte kĩlo mbee wa 190,000 (tani 209 sya Amelika) sya ũtethyo Ukraine.