Kũnengane Ũtethyo Nũndũ wa Ũwau Ũnyaĩĩkĩte Nthĩ Yonthe

Mweinĩ wa 3, 2020, Ngwatanĩo ya Nthĩ Yonthe ya Ũiiti (WHO) nĩyatangaasie kana ũwau wa kũkwatanwʼa wa COVID-19 nũnyaĩĩkĩte nthĩ yonthe. Ĩvindanĩ yĩu, andũ aingĩ mayasũanĩaa kana ũwau ũsu nũkũendeea mbee wa mwaka ũmwe. Ũwau ũsu nũtumĩte andũ milioni mbingĩ mawaa, makakwatwa nĩ mawĩmakĩo, na makakwatwa nĩ mathĩna ma mbesa, na amwe nĩ Ngũsĩ sya Yeova. Syo Ngũsĩ sya Yeova syĩkĩte ata ivangĩthye na iinengane ũtethyo ĩvindanĩ yĩĩ yũmũ?

Kũnengane Ũtethyo kwa Ala Mekwenda Ũtethyo

Kamitii ya Avangĩthya ya Nzama Ĩla Ĩtongoesye ya Ngũsĩ sya Yeova nĩyambĩĩisye Kamitii sya Kũnengane Ũtethyo Ĩvinda ya Mĩisyo mbee wa 950 nĩ kana inengane ũtethyo ĩvindanĩ ya ũwau wa COVID-19 ĩũlũ wa nthĩ. Mavinda amwe, kamitii isu nivangĩthĩtye Ngũsĩ itetheesye ana-a-asa ala me kĩsionĩ kyoo, na mavindanĩ angĩ, Ngũsĩ nitethekaa nĩ ũtethyo ũla ũnenganawe nĩ silikalĩ. O na nivangĩthĩtye ũtethyo ũnenganwe isionĩ nenange.

Kwa ngelekanyʼo, kwasũanĩa ũndũ maũndũ manailye nthĩ ya Paraguay. Ĩkaseti yĩmwe yatangaasie kana nũndũ wa mathĩna ma mbesa ala maetetwe nĩ ũwau ũsu, “andũ aingĩ ma Paraguay mekwʼĩĩa mĩsyĩ kwoo nĩ nzaa.” Ĩndĩ Kamitii ya Kũnengane Ũtethyo ya Paraguay yaĩ yambĩĩe kũnengane mĩvuko yĩ na syĩndũ itoetye kũtũmĩwa syumwa ilĩ, na kĩla mũvuko weethĩawa na lĩu wĩanĩtye, syĩndũ sya kũthĩnĩkĩa ũtheu vau mũsyĩ, na syĩndũ sya kũtetheesya mũndũ athĩnĩkĩe ũtheu wake mwene. Kĩla mũvuko waĩ na lato wa ndola ta 30 sya Amelika na waĩ na syĩndũ itoetye mũsyĩ wa andũ ana.

Ana-a-asa ala meyumĩtye manengane ũtethyo mekaa ata nĩ kana mesũvĩe na maisũvĩa angĩ maikakwatwe nĩ ũwau ũsu wa COVID-19? Nĩmekĩaa mask na makesũvĩa maikathengeanĩe na andũ ala angĩ. O na nĩmaĩkĩĩthasya kana kambunĩ ila iũmaetea lĩu niũthĩnĩkĩa maũndũ ma ũtheu, na nikũatĩĩa nesa vyũ myolooto ila yumĩtwʼe ya kwĩsũvĩa. Maũndũ amwe mekaa nĩ kũĩkĩĩthya kana onthe ala meũkwata mĩvuko ĩsu nĩmeekĩa ngũa sya kũmasũvĩa, nĩmathesya ngalĩ syoo matũmĩĩte ndawa sya kũaa mĩtutu, na nĩmaia mĩvuko ĩsu vandũ vavangũlĩtwe na ndawa. Mũthya, ana-a-asa ala meũtwaa ũtethyo ũsu nĩmaĩkĩĩthasya kana mainathengeanĩa na ala meũnengwa ũtethyo.

Kũtũmĩa Mĩvothi kwa Ũĩ

Kũvikĩĩa Mwei wa 1, 2021, Kamitii ya Avangĩthya nĩneetĩkĩlĩtye ndola mbee wa milioni 25 sya Amelika itũmĩwe kwondũ wa kũnengane ũtethyo ĩvinda ya ũwau wa COVID-19. Movisi ma ũvonge na kamitii sya kũnengane ũtethyo itũmĩaa mĩvothi ĩsu nesa, na nĩsyĩkĩaa kĩthito ithooe syĩndũ na thooa ũla wĩ ĩtheo vyũ. Kwa ngelekanyʼo, ana-a-asa ala mavangĩthasya ũtethyo nthĩ ya Chile meendaa kũthooa kĩlo 750 sya ndengũ. Ĩndĩ kwa ĩvinda ya mwei ũmwe, thooa ũsu wambatĩte ũkavika kũndũ kwĩlĩ kwa ũndũ syathooawʼa mbeenĩ. Masaa elĩ ĩtina wa ana-a-asa kwĩtĩkĩla kũthooa ndengũ isu na thooa ũsu wa ĩũlũ, mũtandĩthya ũla waithooasya nĩwamatavisye kana ve kasitoma ũngĩ waĩ anatũnga ndengũ ila wathooete. Kwoou vandũ va mũtandĩthya ũsu amaĩvĩthye thooa wa ĩũlũ ũla meewʼanĩte, nĩwatwie kũmathooesya ndengũ isu syatũngĩtwe na thooa ũla waĩ wa mwei mũvĩtu!

Ĩndĩ yĩla ana-a-asa maitũ maendie kũlatya ndengũ isu, mũtandĩthya ũsu nĩwatatie kwĩka kĩvathũkanyʼo na ũndũ meewʼanĩte, aimavangĩa kana manenganae lĩu na kyende o ta ngwatanĩo ila ingĩ. Mwana-a-asa ũmwe nĩwaumisye mboya nguvĩ na amũelesya kana kĩla kĩkundi nĩkĩkĩwe ũkunĩkĩli nesa na vakamanyĩka ala me na vata mũnene wa ũtethyo. O na ĩngĩ, ana-a-asa asu nĩmamũeleisye kana nũndũ ala meũnengwa ũtethyo maumĩte mbaĩnĩ syĩ kĩvathũkanyʼo, mũvuko ũla kĩla mũsyĩ ũũnengwa ũkeekĩawa syĩndũ ila imaĩle vyũ. Mũthya, nĩmamũĩkĩĩthisye kana mĩvothi ĩla yumawʼa kwondũ wa Ngũsĩ sya Yeova yĩthĩawa yĩ ya ngenda, na ala meyumasya matetheesye mayĩĩvawa. Ũndũ ũsu nĩwamũsengʼisye mũno. Nĩweetĩkĩlile kũmathooesya ndengũ isu na thooa ũla meewʼanĩte, na nĩwamongelile kĩlo ingĩ 400 ta mũvothi masyoka kũthooa ĩngĩ.

“Wonanyʼo wa Wendo wa Wʼo”

Mwĩĩtu-a-asa ũmwe mũkũũ na ndiwa wa Liberia wĩtawa Lusu ekalaa na andũ atano ma mũsyĩ. Kĩoko kĩmwe mailye nthĩ mayĩtwʼa ĩta na maisoma ĩandĩko ya kĩla mũthenya, kamwĩsũkũũe nĩkamanyie kana mayaĩ na lĩu ũngĩ matonya kũya mũsyĩ ũsu. Kamũkũlilye, “Yu twĩya kyaũ?” Lusu nĩwakaĩkĩĩthisye kana nĩwamũvoyete Yeova amatetheesye, na kana ndaĩ na nzika Yeova nũkũmanenga kĩla maĩ na vata nakyo. Mũthenya o ũsu masaa ma mũthenya, Lusu nĩwakũnĩiwe simũ nĩ atumĩa ma kĩkundi maimwĩa alatye lĩu wanenganawe ta ũtethyo. Aĩtye, “Kamwĩsũkũũa kaasya yu nĩkesĩ Yeova nĩwĩwʼaa mboya na akaisũngĩa nũndũ nĩwasũngĩie mboya yakwa.”

Mũndũ mũka ũmwe wa Democratic Republic of Congo atũanĩe na Ngũsĩ. Ĩtina wa kwona andũ ma mũsyĩ ũsu maikwata lĩu kuma kwa athaithi ala angĩ, aisye, “Ũwau ũũ wathela, nĩtũũtwʼĩka Ngũsĩ sya Yeova nũndũ nĩnonete maisũvĩa ana-a-asa na eĩtu-a-asa moo ĩvindanĩ yĩĩ yũmũ.” Mũũme wake amũkũlilye, “Wĩenda kũtwʼĩka Ngũsĩ ya Yeova nũndũ wa o ĩkunia ya mũsele?” Amũsũngĩie amwĩa, “Aiee, ĩndĩ ĩkunia yĩu ya mũsele nĩ wonanyʼo wa wendo wa wʼo.”

Ngũsĩ sya Yeova nivotete kũtetheesya ana-a-asa na eĩtu-a-asa moo na mĩtũkĩ ĩvindanĩ yĩĩ ya ũwau wa COVID-19 nũndũ wa mĩvothi ya ũlau ĩla wumasya. Twĩkũtũngĩa mũvea mũno nũndũ wa mĩvothi ĩla wumasya ũtũmĩĩte nzĩa syĩ kĩvathũkanyʼo ila iwetetwe nthĩnĩ wa donate.jw.org.