Ĩvuku ya Mbee ya Asumbĩ

22 Asilia na Aisilaeli nĩmekalile myaka ĩtatũ mate kũkita. 2 Na mwakanĩ wa katatũ, Mũsumbĩ Yeosavati wa Yuta atheea vala ve mũsumbĩ wa Isilaeli. 3 Na ĩndĩ mũsumbĩ wa Isilaeli aneena na athũkũmi make amea: “Inywʼĩ nĩmwĩsĩ kana Lamothi-ngileati nĩ yitũ? Na nĩ ithyĩ aa tũkwetye kũkĩa kũmyosa kuma kwa mũsumbĩ wa Silia.” 4 Na ĩndĩ akũlya Yeosavati atĩĩ: “No ũendanyʼe nakwa kaũnĩ kũu Lamothi-ngileati?” Na Yeosavati asũngĩa mũsumbĩ wa Isilaeli amwĩa: “Nyie ndi kĩvathũkanyʼo naku. Andũ makwa no ta andũ maku. Na mbalasi syakwa no ta mbalasi syaku.”

5 Ĩndĩ Yeosavati eea mũsumbĩ wa Isilaeli atĩĩ: “Nĩngũkwĩsũva wambe kũkũlya, ũmanye ndeto ya Yeova.” 6 Na mũsumbĩ wa Isilaeli oombanyʼa athani, aũme ta 400, na amakũlya: “Nĩthi ngokite na Lamothi-ngileati, kana ndikathi?” Namo mamwĩa: “Ambata, na Yeova nũkũmĩnengane kwʼokonĩ kwa mũsumbĩ.”

7 Na ĩndĩ Yeosavati asya: “Vo vaa vai mwathani wa Yeova? Eka o nake tũmũkũlye.” 8 Nĩvo ĩndĩ mũsumbĩ wa Isilaeli weeie Yeosavati atĩĩ: “Ve mũndũ ũngĩ ũmwe tũtonya kũmũkũlya ũtao wa Yeova. Ĩndĩ nĩnĩmũmenete, nũndũ ndesaa kwathana maũndũ maseo ĩũlũ wakwa; athanaa o ala mathũku. Mũndũ ũsu nĩ Mikaia mwana wa Imila.” Ĩndĩ Yeosavati asya: “We mũsumbĩ, ndwaĩlĩte kũneena ndeto ta isu.”

9 Na kwoou mũsumbĩ wa Isilaeli eeta mũthũkũmi ũmwe wake na amwĩa: “Ete Mikaia mwana wa Imila vaa na mĩtũkĩ.” 10 Yu ĩndĩ, mũsumbĩ wa Isilaeli na Yeosavati mũsumbĩ wa Yuta mekalĩte kĩla ũmwe kĩvĩlanĩ kyake kya ũsumbĩ mekĩĩte ngũa sya kĩ-ũsumbĩ, na maĩ kĩvũĩonĩ kĩla kyaĩ mũvĩanĩ wa kũlika Samalia, na athani onthe maendeee kwathana me mbee woo. 11 Na ĩndĩ Nzetekia mwana wa Kenaana eeseũvĩsya mbya sya kyũma* na asya: “Ũũ nĩwʼo Yeova ũkwasya, ‘Ũkatonya* Asilia na mbya ii nginya ũmamine.’” 12 Athani ala angĩ onthe o namo mathanaa oou, mayasya: “Ambata ũthi Lamothi-ngileati na nũũsinda; Yeova nũkũmĩnengane kwʼokonĩ kwa mũsumbĩ.”

13 Yĩla mũndũ ũla watũmĩtwe akete Mikaia wavikie vala ũĩ amwĩie: “Sisya! Athani onthe metavya mũsumbĩ ndeto nzeo. Kwoou, nĩngũkwĩsũva, ndeto syaku nĩsyĩthĩwe o ta syoo, na ũiweta maũndũ maseo.” 14 Ĩndĩ Mikaia asya: “Vate nzika, o tondũ Yeova wĩ thayũ, kĩla Yeova ũkũndavya nokyo ngũneena.” 15 Na ĩndĩ Mikaia alika vala ve mũsumbĩ, na mũsumbĩ amũkũlya: “Mikaia, tũthi tũkokite na ndũa ya Lamothi-ngileati, kana tũikathi?” Na vau kwa vau amũsũngĩa amwĩa: “Ambata na nũũsinda; Yeova nũkũmĩnengane kwʼokonĩ kwa mũsumbĩ.” 16 Nĩvo ĩndĩ mũsumbĩ wamũkũlilye: “Naĩle kũkwĩavĩthya keana nĩ kana ndũkandavye ũndũ ũngĩ eka o kĩla kya wʼo ĩsyĩtwanĩ ya Yeova?” 17 Nake asya: “Nĩona Aisilaeli onthe manyaĩĩkĩte iĩmanĩ, ta malondu mate na mũĩthi. Yeova aĩtye atĩĩ: ‘Aa mai na vwana. Kĩla ũmwe nasyoke nyũmbanĩ yake na mũuo.’”

18 Nĩvo ĩndĩ mũsumbĩ wa Isilaeli weeie Yeosavati atĩĩ: “Tyo naũtavya, ‘Mũndũ ũũ ndesa kũmbathanĩa maũndũ maseo, embathanĩa o ala mathũku’?”

19 Na ĩndĩ Mikaia asya: “Kwoou ĩthukĩĩsye ndeto ĩĩ ya Yeova: Nĩnonie Yeova ekalĩle kĩvĩla kyake kya ũsumbĩ na nguthu yonthe ya matunĩ ĩũngye ũtee wake, kwʼokonĩ kwake kwa aũme na kwʼokonĩ kwake kwa aka. 20 Na ĩndĩ Yeova asya, ‘Nũũ ũkũmũkenga Aavu, nĩ kana ambate Lamothi-ngileati na aikwʼĩĩa kũu?’ Na mũlaĩka ũmwe ewetaa ũndũ ũmwe na ũngĩ aiweta ũndũ ũngĩ. 21 Nĩvo ĩndĩ veva* ũmwe ũthengeeie na waũngama mbee wa Yeova na wasya, ‘Nyie nĩngũmũkenga.’ Na Yeova aũkũlya, ‘Wĩĩka ũu ata?’ 22 Nawʼo wamũsũngĩa, ‘Nĩthi nĩtwʼĩke veva wa ũkengani makanywʼanĩ ma athani make onthe.’ Na kwoou asya, ‘Nũũmũkenga, na eka ũu, mũvango waku nũkwaĩla. Enda na ũyĩka oou.’ 23 Yu ĩndĩ, Yeova nĩwĩkĩĩte veva wa ũkengani makanywʼanĩ ma athani aa maku onthe, ĩndĩ Yeova nũtwʼĩte ũkũetee mũisyo.”

24 Nĩvo ĩndĩ Nzetekia mwana wa Kenaana wathengeeie na akũna Mikaia ĩtau na asya: “Veva wa Yeova umangie kwakwa ata nĩ kana ũtwʼĩke nĩwaneena naku?” 25 Nake Mikaia asya: “Sisya! Ũkamanya umangie ata mũthenya ũla ũkalika kasũmbanĩ ka nthĩnĩ vyũ wĩvithe.” 26 Na ĩndĩ mũsumbĩ wa Isilaeli asya: “Osa Mikaia na ũimũnengane vala ve Amoni mũnene wa ndũa na Yoasi mwana wa mũsumbĩ. 27 Na ũimea, ‘Ũũ nĩwʼo mũsumbĩ ũkwasya: “Ĩkyai mũndũ ũũ yela na mũimũnenga mũkate na kĩwʼũ mũmũthimĩe nginya yĩla ngasyoka na mũuo.”’” 28 Ĩndĩ Mikaia asya: “Wasyoka na mũuo, manya kana Yeova ndananeena nakwa.” Na ongela kwasya: “Inywʼĩ andũ, inywʼonthe, ĩkĩai kĩu kĩlĩkonĩ.”

29 Na mũsumbĩ wa Isilaeli na Yeosavati mũsumbĩ wa Yuta mambata Lamothi-ngileati. 30 Na mũsumbĩ wa Isilaeli amwĩa Yeosavati: “Nĩngwĩvĩndũa nĩ kana ndikamanyĩke na ndilika kaũnĩ, ĩndĩ we ĩkĩa ngũa syaku sya kĩ-ũsumbĩ.” Na kwoou mũsumbĩ wa Isilaeli eevĩndũa nĩ kana ndakamanyĩke na alika kaũnĩ. 31 Yu ĩndĩ, mũsumbĩ wa Silia nĩweeaĩte aũngamĩi make 32 ma makasya make ma kaũ akamea atĩĩ: “Mũikokite na mũndũ o na wĩva, ethĩwe nĩ mũnini kana nĩ mũnene, ate o mũsumbĩ wa Isilaeli.” 32 Na aũngamĩi asu ma makasya ma kaũ moona Yeosavati oou, maneenanyʼa mayasya: “Ũũ nĩwe mũsumbĩ wa Isilaeli.” Na kwoou meethyũũa mambĩĩa kũkita nake; na Yeosavati ambĩĩa kũkaya etaanwe. 33 Yĩla aũngamĩi asu ma makasya ma kaũ mamanyie oou kana ũsu ti mũsumbĩ wa Isilaeli, nĩmaekie kũmũatĩĩa.

34 Ĩndĩ mũndũ ũmwe ekya ĩangi atavangĩte eatha ũũ, na aathĩla mũsumbĩ wa Isilaeli kamwanyanĩ kamwe katĩ wa tũmwanya tũla twaĩ ĩkotinĩ yake ya kyũma. Nĩvo ĩndĩ weeie mũndũ ũla watwaaa ĩkasya yake atĩĩ: “Ĩthyũũe ũmbete vaa kaũnĩ,* nũndũ nĩnaũmĩwʼa mũno.” 35 Mũthenya ũsu wʼonthe kaũ waĩ mũvyũ mũno, na maũngamĩtye mũsumbĩ wa Isilaeli ĩkasyanĩ mamũtwʼĩĩkĩte, asyaĩtye Asilia. Kĩtau kyake nĩkyauaa na nthakame yake nĩyaendeeie kwĩtĩka vau ĩkasyanĩ ya kaũ nginya akwʼa ĩ ya wĩoo. 36 Na sua yĩithũa asikalĩ nĩmeeaĩiwe ũũ na wasya mũnene: “Kĩla mũndũ asyoke ndũanĩ yake! Kĩla mũndũ asyoke nthĩ yake!” 37 Na mũsumbĩ akwʼa, na atũngwa Samalia; na mathika mũsumbĩ kũu Samalia. 38 Yĩla mathambĩisye ĩkasya yĩu ya kaũ ũtee wa ndia ya Samalia, ngitĩ nĩsyanyenyie nthakame yake na malwaya mathambĩa vau,* o tondũ Yeova wawetete.

39 Na ngewa ĩla ĩngĩ ya Aavu, maũndũ onthe ala weekie na nyũmba* ya maeo ma nzou ĩla waakie na ndũa syonthe ila waakie, yo ti mbandĩke ĩvukunĩ ya ngewa ya mavinda ma asumbĩ ma Isilaeli? 40 Na ĩndĩ Aavu akwʼa na athikwa vamwe na aa-ũmae make; na mwana wake Aasia atwʼĩka mũsumbĩ vandũ vake.

41 Yeosavati mwana wa Asa atwʼĩkĩte mũsumbĩ wa Yuta mwakanĩ wa kana wa Mũsumbĩ Aavu wa Isilaeli. 42 Yeosavati aĩ na myaka 35 yĩla watwʼĩkie mũsumbĩ, na asumbĩkie myaka 25 e kũu Yelusalemu. Inyia wake eetawa Asuva na aĩ mwĩĩtu wa Silii. 43 Yeosavati nĩwaendeeie kũatĩĩa nzĩa syonthe sya Asa ĩthe wake. Ndaaelelũka akaitia, na nĩweekie kĩla kyaĩlĩte methonĩ ma Yeova. Ĩndĩ kũndũ kũtũlu kũyaavetwa, na andũ no maendeeie kũthemba nthembo na kũtuma itoa ĩũlũ wa kũndũ kũu kũtũlu. 44 Yeosavati nĩwaĩkĩĩthisye ve mũuo katĩ wake na mũsumbĩ wa Isilaeli. 45 Na ngewa ĩla ĩngĩ ya Yeosavati, maũndũ manene ala weekie na ũndũ wokitie kaũ, yo ti mbandĩke ĩvukunĩ ya ngewa ya mavinda ma asumbĩ ma Yuta? 46 O na ĩngĩ, nĩwavetangie vyũ nthĩ ĩsu aũme ala maĩ malwaya ma ĩkalũnĩ ala matialĩte mĩthenyanĩ ya Asa ĩthe wake.

47 Ĩvinda yĩu Etomu ndyaĩ na mũsumbĩ; mũsyaĩĩsya nĩwe weanĩasya kĩanda kya mũsumbĩ.

48 O na ĩngĩ, Yeosavati nĩwaseũvisye meli sya Talisisi* sya kũlatya thaavu Ovilu, ĩndĩ meli isu iyaathi nũndũ nĩsyaanangĩkĩie Esioni-ngeveli. 49 Ĩvindanĩ yĩu nĩwʼo Aasia mwana wa Aavu weeie Yeosavati atĩĩ: “Eka athũkũmi makwa maendanyʼe na athũkũmi maku melinĩ isu,” ĩndĩ Yeosavati ndaaĩtĩkĩla.

50 Na ĩndĩ Yeosavati akwʼa na athikwa vamwe na aa-ũmae make Ndũanĩ ya Ndaviti ũmae wake; na mwanae Yeolamu atwʼĩka mũsumbĩ vandũ vake.

51 Aasia mwana wa Aavu ambĩĩie kũsumbĩka Isilaeli e Samalia mwakanĩ wa 17 wa Mũsumbĩ Yeosavati wa Yuta, na asumbĩkie Isilaeli kwa ĩvinda ya myaka ĩlĩ. 52 Nĩwaendeeie kwĩka kĩla kĩthũku methonĩ ma Yeova na kũkinyĩla nzĩanĩ ya ĩthe wake na inyia wake na nzĩanĩ ya Yelovoamu mwana wa Nevati, ũla watumie Aisilaeli meka naĩ. 53 Ndaaeka kũthũkũma Mbaali na kũmĩkumanĩa na nĩwaendeeie kũmũthatya Yeova Ngai wa Isilaeli, o ta ĩthe wake.