Ndaviti nĩwamũtavisye Saulo ndeto ii sya kwĩkĩa vinya ĩũlũ wa Ngoliathu, aisye atĩĩ: “Vaikethĩwe mũndũ ũkwʼa ngoo nũndũ wake.” Saulo na asikalĩ make mayoonaa ta mesa kũkita na Ngoliathu na makamũsinda. Thĩna woo nũtonya kwĩthĩwa walikile ĩla mambĩĩie kwĩyĩelekanyʼa na ĩmũndũ yĩu ĩnene, na meesianĩsya nayo mayĩthĩa o na maiyĩvika kĩthũi. Masũanĩaa kana Ngoliathu emakũna amamine na ndatĩka ĩmwe. Ĩndĩ Ndaviti ndasũanĩaa tamo. O tondũ tũkwĩmanyĩsya, Ndaviti oonie ũndũ ũsu kwa nzĩa yĩ kĩvathũkanyʼo, na nĩkyo kĩtumi wavangie kũkita na Ngoliathu.—1 Samueli 17:32.

Ndaviti nĩwoonie ũndũ Ngoliathu wanenevete na mĩio ya kaũ ĩla waĩ nayo. Ĩndĩ Ndaviti ndaaĩtĩkĩla ũndũ ũsu ũmũsiĩĩe kwĩka ũndũ wavangĩte. Ndaaĩthĩwa na wia ta Saulo na asikalĩ make. O na ndaaĩsianĩsya na Ngoliathu, ĩndĩ vandũ va ũu, asianĩisye Ngoliathu na Yeova. Ngoliathu aĩ na ũasa wa vuti kenda na nusu (mita 2.9), ĩndĩ tũimũsianĩsya na Ngai Mwene Vinya Wʼonthe, Ngoliathu aĩ o kaindo kanini vyũ. Mũndũ ũsu woonekaa nĩ andũ anenevete ũu, aĩ o kasamũ kanini mũno methonĩ ma Yeova, na kwoou Yeova nĩweeyũmbanĩtye kũmwananga vyũ!

Ndaviti aendete kũkita na Ngoliathu oosie mavia kamũvukonĩ kake na asemba elekele kũla kwĩ Ngoliathu. Nĩweekĩie ĩvia kĩkũthanĩ kyake na akĩvyũlya na vinya wake wʼonthe. Ngoliathu nĩwathengeeie vala ve Ndaviti, na nĩvatonyeka akethĩwa aĩ ĩtina wa mũsikalĩ ũla wakuĩte ngao yake ya kaũ. Nĩvatonyeka ũasa wa Ngoliathu ũkethĩwa wamwanangĩie maũndũ nũndũ mũkui wa ngao ndaĩ atonya kũsiĩĩa mũtwe wa Ngoliathu nũndũ aĩ mũasa mũno. Na nũndũ wa ũu, Ndaviti avangie kũmũatha mũtwe.—1 Samueli 17:41.

1 | Nĩvatonyeka mũndũ akethĩwa e na ũasa ta wa vuti kenda na nusu (mita 2.9)?

Mbivilia yaĩtye kana Ngoliathu aĩ na ũasa kana ‘kĩũngamo kya mĩkono thanthatũ na ĩkwata ya kĩtaa.’ (1 Samueli 17:4) Mũkono ũmwe wĩ na ũasa wa inzi 17.5 (sendimita 44.5), na kĩtaa kĩmwe kĩ na ũasa wa inzi 8.75 (sendimita 22.2). Wongelanyʼa inzi isu syonthe, waĩle kũkwata ũasa wa vakuvĩ vuti kenda na inzi thanthatũ (mita 2.9). Andũ amwe maasyaa kana Ngoliathu ndesa kwĩthĩwa aĩ mũasa ũu, ĩndĩ kwasũanĩa ũndũ ũũ: Ũmũnthĩ, mũndũ ũla mũasa vyũ waaoneka aĩ na ũasa wa vuti mbee wa 8 na inzi 11 (mita 2.7) Kwoou nĩ ũndũ ũtatonyeka Ngoliathu akethĩwa aĩ mũasanga kwĩ mũndũ ũsu na inzi 6 (sendimita 15) kana aĩ o mũasa kwĩ ũu? Ngoliathu aĩ wa mbaĩ ya Alevai, ala meesĩkĩe kwĩthĩwa me andũ anene mũno vyũ. Ĩvuku yĩmwe ya Egypt yĩla yaandĩkiwe myakanĩ ya 1200-1300 Klĩsto ate mũsyae, yĩeleasya kana asikalĩ amwe ma kuma nthĩ ya Kanaani maĩ na ũasa wa vuti mbee wa nyanya (mita 2.4). Kwoou ti ũndũ ũtatonyeka Ngoliathu akethĩwa aasavĩte mũno ũu.