‘Endai Mũkatwʼĩkĩthye Mbaĩ Syonthe Amanyĩwʼa’

1, 2. Nĩ makũlyo meva tũtonya kũkũlya maumanĩte na ndeto ila Yesũ wawetie ĩandĩkonĩ ya Mathayo 24:14?

NĨ ANDŨ anini mũno matonya kũlea kana Ngũsĩ sya Yeova nĩsyĩsĩkĩe mũno nũndũ wa wĩa woo wa kũtavanyʼa. Ũu nĩwʼo vailyĩ o na ethĩwa andũ nĩmeĩtĩkĩlana naitũ kana nĩmeũtũvĩnga vyũ. O naku no kwĩthĩwa ũkomanĩte na andũ ũitavanyʼa makakwĩa kana o na kau maikwĩtĩkĩlana naku, nĩmanengete ndaĩa wĩa ũla tũtethasya. O tondũ twĩsĩ, Yesũ athanie kana ũvoo mũseo wa Ũsumbĩ ũkatavanwʼa nthĩ yonthe. (Mt. 24:14) Ĩndĩ twĩsĩ ata kana wĩa ũla tũtethasya wĩanĩsya wathani wa Yesũ? Tũkasya kana vai angĩ matethasya wĩa ũsu eka ithyĩ, twĩthĩwa tũyĩtũlya?

² Ndĩni mbingĩ syonaa kana syo nitavanasya ũvoo ũla Yesũ waisye nũtavanwʼe. Ĩndĩ kĩla andũ ma ndĩni isu mekaa no kumĩsya ala mathaithaa namo ũkũsĩ, kũtavanyʼa makanisanĩ, kana kũtavanyʼa isesenĩ sya maũvoo ta Indaneti na televiseni. Namo angĩ mawetaa ũtethyo ũla ndĩni syoo inenganĩte kana kĩthito kĩla syĩkĩĩte maũndũnĩ ma ũiiti na kĩsomo. Mo maũndũ asu andũ ma ndĩni mawetaa nĩmo Yesũ weeaĩe amanyĩwʼa make meke?

3. Kwosana na ĩandĩko ya Mathayo 28:19, 20, no nginya aatĩĩi ma Yesũ meke maũndũ meva ana?

³ Mo amanyĩwʼa ma Yesũ mekalaa mana meteele andũ moke kũla maĩ? Vaitonyeka! Yesũ amina kũthayũũkwʼa atavisye amanyĩwʼa make maana meana ũna ndeto ii: ‘Endai ĩndĩ mũkatwʼĩkĩthye mbaĩ syonthe amanyĩwʼa, mũkĩmavatisa: mũkĩmamanyĩsya kũkwata maũndũ onthe o na meva ala namwĩaĩe.’ (Mt. 28:19, 20) Ndeto isu syĩonanyʼa ve maũndũ ana maĩle kwĩkwa. Maũndũ asu nĩ kũtwʼĩkĩthya andũ amanyĩwʼa, kũmavatisa, na kũmamanyĩsya. Ĩndĩ tũtanesa kwĩka maũndũ asu twaĩle kwamba kwĩka ata? Yesũ aisye atĩĩ: “Endai”! Mũsomi ũmwe wa Mbivilia aielesya ndeto ĩsu aisye ũũ: “Etĩkĩli onthe nĩmatavĩtwʼe ‘endai,’ methĩwe mekĩlanĩlya lelũ kana meinga ũkanga.”—Mt. 10:7; Luka 10:3.

4. Kũtwʼĩka “atei ma andũ” kũkonetye kyaũ?

⁴ We Yesũ endaa ndeto isu syake ianĩwʼe nĩ kĩla mũndũ e weka, kana endaa ianĩwʼe nĩ kĩkundi kĩ na ngwatanĩo kĩitavanyʼa ũvoo mũseo? Nũndũ mũndũ ũmwe ndaĩ atonya kũthi kwa andũ ma “mbaĩ syonthe,” wĩa ũsu waĩ no nginya ũthũkũmwe nĩ kĩkundi kya andũ aingĩ me ngwatanĩo. Yesũ nĩwoonanisye ũu ĩla wathokisye amanyĩwʼa make amatwʼĩkĩthye “atei ma andũ.” (Soma Mathayo 4:18-22.) Kũtea kũla Yesũ wawetaa vaa ti kũla mũndũ ũendaa kũtea makũyũ e weka aitũmĩa ndoano na ayĩkala nthĩ eteele ĩkũyũ yĩse kũka kũũma kasama kala wĩkĩĩte. Vandũ va ũu, Yesũ awetaa andũ meũtea makũyũ maitũmĩa neti, na wĩa ũsu wendaa mũndũ atũmĩe vinya mwingĩ na athũkũme e ngwatanĩo na angĩ.—Luka 5:1-11.

5. Twaĩle kũmantha mosũngĩo ma makũlyo meva ana, na nĩkĩ?

⁵ Nĩ kana tũmanye ala matavanasya ũvoo mũseo ũmũnthĩ kwosana na wathani wa Yesũ, twaĩle kũmantha mosũngĩo ma makũlyo aa ana:

• Nĩ ũvoo wĩva waĩle kũtavanwʼa?

• Kĩeleelo kya kũthũkũma wĩa ũsu kyaĩle kwĩthĩwa kĩva?

• Nĩ nzĩa syĩva syaĩle kũtũmĩwa?

• Wĩa ũsu waĩle kũtethwʼa kĩsio kĩana ata na kwa ĩvinda yĩana ata?

Kũmanya mosũngĩo ma makũlyo asu nĩkũũtũtetheesya tũmanye naaũ matethasya wĩa ũũ wa kwovosya mathayũ, o na nĩkũũtũtetheesya tũlũlũmĩlye ũtwi witũ wa kũendeea kũtethya wĩa ũsu twĩ aĩkĩĩku.—1 Tim. 4:16.

NĨ ŨVOO WĨVA WAĨLE KŨTAVANWʼA?

6. Nĩkĩ ũtonya kwasya ũte na nzika kana Ngũsĩ sya Yeova nĩsyo itavanasya ũvoo ũla Yesũ waisye ũtavanwʼe?

⁶ Soma Luka 4:43. Yesũ atavanasya “ũvoo mũseo wa ũsumbĩ,” na endaa amanyĩwʼa make meke o take. Nĩ kĩkundi kĩva kya andũ kĩtavasya “mbaĩ syonthe” ũvoo ũsu? Vai kĩkundi kĩngĩ eka Ngũsĩ sya Yeova. O na amwe matũvĩngaa nĩmesĩ ũu. Kwa ngelekanyʼo, mũthembi ũmwe wĩthĩawa misonalĩ kũndũ atavisye Ngũsĩ ĩmwe kana we ekalĩte kũndũ kwĩ kĩvathũkanyʼo, na nĩwakũlĩtye Ngũsĩ mbingĩ nthĩ syĩ kĩvathũkanyʼo ũvoo ũla itavanasya. Asũngĩiwe ata? Mũthembi ũsu aisye ũũ: “Onthe maĩ atumanu nũndũ manengae o ũsũngĩo ũũ ũmwe: ‘Ũvoo mũseo wa Ũsumbĩ.’” Ngũsĩ isu iyaanengane ũsũngĩo ũvwʼanene aĩ nũndũ nĩ ‘ndumanu,’ ĩndĩ nũndũ syĩ ngwatanĩo o ũndũ Aklĩsto ma wʼo maĩle kwĩthĩwa mailyĩ. (1 Ako. 1:10) Ũsũngĩo wasyo wosanĩte na ũvoo ũla wĩthĩawa ũneenewe ĩkasetinĩ ya Mũsyaĩĩsya Yĩtavanasya Ũsumbĩ wa Yeova. Ĩkaseti yĩĩ yĩkwatĩkanaa kwa ithyomo 254, na kĩla ĩvinda yatwʼa kumwʼa no ta yĩtumbĩthawʼa kovi vakuvĩ milioni 59. Vai ĩkaseti yĩngĩ ĩũlũ wa nthĩ yĩtumbĩthawʼa mũno wĩana ũu.

7. Twĩsĩ ata kana atongoi ma ndĩni ila syĩyĩtaa sya Kĩklĩsto maitavanasya ũvoo ũla Yesũ waisye ũtavanwʼe?

⁷ Atongoi ma ndĩni ila syĩyĩtaa sya Kĩklĩsto maitavanasya ĩũlũ wa Ũsumbĩ wa Ngai. Na ĩla mesa kũweta ĩũlũ wa Ũsumbĩ maũwetaa ũu ta kĩndũ kĩthĩawa ngoonĩ ya Mũklĩsto. (Luka 17:21) Maitetheeasya andũ maelewe kana Ũsumbĩ wa Ngai nĩ silikalĩ yĩ ĩtunĩ ĩtongoewʼe nĩ Yesũ Klĩsto, na kana nĩyo ĩkamina mathĩna onthe ma andũ, na kana o mĩtũkĩ ĩkilyĩ ĩnavetanga ũthũku ĩũlũ wa nthĩ. (Ũvu. 19:11-21) Vandũ va ũu monaa nĩ kavaa makamũlilikana Yesũ ĩvindanĩ ya sikũkũ ya Kĩlisimasi na ya Isita. O na ti ta mesĩ kĩla Yesũ ũkeka ĩla ũkethĩwa Mũsumbĩ wa nthĩ. Yu nũndũ mayĩsĩ ũvoo ũla maĩle kũtavanyʼa, we wĩona ta ũsengyʼo tũkasya kana o na mayĩsĩ ũvoo ũsu waĩle kũtavanwʼa na kĩeleelo kĩva?

KĨELEELO KYA KŨTHŨKŨMA WĨA ŨSU KYAĨLE KWĨTHĨWA KĨVA?

8. Nĩ maũndũ meva mũndũ ũtonya kwĩka akonanyʼa e na kĩeleelo kĩthũku kya kũtavanyʼa?

⁸ Kĩeleelo kya kũtethya wĩa wa kũtavanyʼa kyaĩle kwĩthĩwa kĩ kĩva? Kĩyaĩle kwĩthĩwa ne kwosanyʼa mbesa na kwaka myako mĩnene myanakavye. Ĩndĩ Yesũ eeie amanyĩwʼa make atĩĩ: “Nĩmwosete mana, nenganai mana.” (Mt. 10:8) Ndeto ya Ngai ndyaĩlĩte kũtandĩthwʼa. (2 Ako. 2:17) Ala meũtavanyʼa ũvoo wa Ũsumbĩ mayaĩlĩte kũtavanyʼa me na kĩeleelo kya kwĩyĩuna. (Soma Meko ma Atũmwa 20:33-35.) O na kau ũtao ũsu wĩ ũtheinĩ, makanisa maingĩ maiũatĩĩaa. Vandũ va ũu, mosanasya mbesa nĩ kana iũngamĩe ngalama sya makanisa moo. Methĩawa na ngalama sya kũĩva atongoi moo, vamwe na athũkũmi angĩ aingĩ ki ala mathũkũmaa kwʼo. O na mavinda maingĩ wĩthĩaa atongoi asu ma ndĩni nĩmeyũmbanĩsye malĩ mbingĩ mũno.—Ũvu. 17:4, 5.

9. Nĩkĩ tũtonya kwasya kana Ngũsĩ sya Yeova itavanasya na kĩeleelo kĩseo?

⁹ Nasyo Ngũsĩ sya Yeova syĩsĩkĩe ata? Wĩa ũla itethasya ũũngamĩwe nĩ mĩvothi ĩla andũ maumasya na ngenda. (2 Ako. 9:7) Na ĩla me Nyũmbanĩ ya Ũsumbĩ kana me maũmbanonĩ manene, vai mbesa ikolanawʼa. Ĩndĩ mwaka mũthelu, Ngũsĩ sya Yeova inatũmĩie masaa vakuvĩ mbilioni ilĩ iitavanyʼa ũvoo mũseo na iimanyĩsya andũ mbee wa milioni kenda Mbivilia kĩla mwei vate ndĩvi. Ũndũ wa ũsengyʼo nĩ kana, eka kũtwʼĩka matavanasya mate kũĩvwa, mo ene nĩmo maũngamĩaa ngalama syoo ĩla meũtavanyʼa! Mũsomi ũmwe aisye ũũ aiweta wĩa ũla Ngũsĩ sya Yeova itethasya: “Kĩeleelo kyoo nĩ kũtavanyʼa na kũmanyĩsya. . . . Na nũndũ mai atongoi, maikwataa ngalama mbingĩ.” Kwoou-ĩ, kĩeleelo kitũ kya kũtethya wĩa ũũ nĩ kĩva? Kwa ũkuvĩ, ithyĩ tũthũkũmaa wĩa ũũ na ngenda nũndũ nĩtwendete Yeova na nĩtwendete atũi maitũ. Kwĩyumya kũu kwitũ kwosanĩte na wathani ũla wĩ ĩandĩkonĩ ya Savuli 110:3. (Soma.)

NĨ NZĨA SYĨVA SYAĨLE KŨTŨMĨWA?

10. Yesũ na amanyĩwʼa make matũmĩaa nzĩa syĩva kũtavanyʼa?

¹⁰ Yesũ na amanyĩwʼa make matũmĩaa nzĩa syĩva kũtavanyʼa ũvoo mũseo? Maendaa kwʼonthe kũla matonya kwĩthĩa andũ, ta masokonĩ, malelũnĩ, na mĩsyĩ. Nĩmatavanasya nyũmba na nyũmba maimantha ala mekwendeewʼa. (Mt. 10:11; Luka 8:1; Meko 5:42; 20:20) Kũtavanyʼa na mũvango ũseũvĩte ũu kwoonanasya mayaĩ na kyende.

11, 12. Wasũanĩa ĩũlũ wa kũtavanyʼa ũvoo mũseo, Ngũsĩ sya Yeova syĩ kĩvathũkanyʼo kyaũ na ndĩni ila syĩyĩtaa sya Kĩklĩsto?

¹¹ Syo ndĩni ila syĩyĩtaa sya Kĩklĩsto nĩsyĩkaa ũu? Athaithi ma mbingĩ syasyo maekeie atongoi masyo wĩa wa kũtavanyʼa. Na vandũ va kwĩthĩwa “atei ma andũ,” atongoi ma ndĩni isu syĩyĩtaa sya Kĩklĩsto methĩawa masyaĩtye mũno masũvĩe andũ ala maminĩte kũmakwatya. Nĩ wʼo kana mavinda amwe atongoi ma ndĩni nĩmesaa kwĩkĩa vinya aatĩĩi moo matavanyʼe. Kwa ngelekanyʼo, mwambĩĩonĩ wa mwaka wa 2001, Pope John Paul II aandĩkie ũũ valũanĩ: “Kwa ĩvinda ya myaka ĩana ũna, nĩnĩthĩĩtwe ndineena ĩũlũ wa ũla mũtavanĩlye mweũ. Na yu nĩngwenda kũtũngĩlĩĩla ũu . . . No nginya tũamũkye veva ũla Vaulo waĩ nawʼo ĩla waisye: ‘Woo nĩ wakwa, ethĩwa ndiũtavanyʼa Ũvoo Mũseo.’” Vovu ũsu aendeeie kwasya kana wĩa ũsu “ndwaĩle kũekewa o ala ‘mesene nawʼo’ ĩndĩ nĩ wa Andũ ma Ngai onthe.” Ĩndĩ nĩ andũ meana ata maatĩĩe ndeto syake?

¹² Nasyo Ngũsĩ sya Yeova syĩkĩte ata? Nosyo syĩ syoka itavanasya kana Yesũ ethĩĩtwe e Mũsumbĩ kuma mwaka wa 1914. O tondũ Yesũ waisye, syonaa wĩa wa kũtavanyʼa wĩ wa vata mũno. (Mko. 13:10) Ĩvuku yĩmwe yaĩtye: “Ngũsĩ sya Yeova siĩte wĩa wa kũtavanyʼa mbee wa maũndũ onthe.” (Pillars of Faith—American Congregations and Their Partners) Mũandĩki wa ĩvuku yĩu aandĩkie ũũ aiweta maũndũ amwe maneeniwe nĩ Ngũsĩ ĩmwe ya Yeova: “Ĩla syakomana na mũndũ wĩ na nzaa, ũkwĩwʼa wii, kana mũwau, nitataa imũtetheesye, . . . ĩndĩ iyũlawa kana wĩa wasyo mũnene nĩ kũtavanyʼa ũvoo wa Ngai ĩũlũ wa mũthya wa nthĩ ĩno na vata wa ũtangĩĩo.” Ngũsĩ sya Yeova niendeee kũtavanyʼa ũvoo ũsu iitũmĩa nzĩa ila syatũmĩawa nĩ Yesũ na amanyĩwʼa make.

WĨA ŨSU WAĨLE KŨTETHWʼA KĨSIO KĨANA ATA NA KWA ĨVINDA YĨANA ATA?

13. Wĩa wa kũtavanyʼa waĩle kũtethwʼa kĩsio kĩana ata?

¹³ Yesũ nĩwawetie ũvoo mũseo waĩle kũtavanwʼa kĩsio kĩana ata. Aisye kana ũkatavanwʼa ‘nthĩ yonthe.’ (Mt. 24:14) O na eeie aatĩĩi make matwʼĩkĩthye andũ ma ‘mbaĩ syonthe’ amanyĩwʼa. (Mt. 28:19, 20) Ndeto isu syonthe syĩonanyʼa kana wĩa ũsu waĩle kũtethwʼa nthĩ yonthe.

14, 15. Twĩsĩ ata kana Ngũsĩ sya Yeova nĩsyo ianĩĩtye ũla wathani wa Yesũ ũkonetye kĩsio kĩla kyaĩlĩte kũtavanwʼa? (Sisya visa ĩthangũnĩ ya 8.)

¹⁴ Ekai tũsũanĩe maũndũ mana nĩ kana tũelewe ũndũ Ngũsĩ sya Yeova ianĩĩtye ũla wathani wa Yesũ ũkonetye kĩsio kĩla kyaĩlĩte kũtavanwʼa. Kwa ngelekanyʼo, nthĩ ya Amelika yĩ na atongoi ta 600,000 ma ndĩni syĩ kĩvathũkanyʼo, nasyo Ngũsĩ sya Yeova nthĩ ĩsu nĩ ta 1,200,000. Nthĩ yonthe Ĩkanisa ya Roman Catholic yĩ na athembi mavĩtũkĩte 400,000 o vanini. Yu wĩ na kyu kĩlĩkonĩ, kwasũanĩa Ngũsĩ ila itavanasya ĩũlũ wa Ũsumbĩ iitũmĩa Mbivilia. Nthĩ yonthe Ngũsĩ ta milioni nyanya nĩsyĩyumĩtye kũtavanyʼa nthĩ 240. Ũsu nĩ wĩa wa ũsengyʼo mũno ũendeee kwĩanĩwʼa, na kyu nĩkĩtumaa Yeova akwata nguma na ngatho.—Sav. 34:1; 51:15.

¹⁵ Ithyĩ Ngũsĩ sya Yeova twĩthĩawa na wendi mwingĩ mũno wa kũtavya andũ aingĩ ũndũ vatonyeka ũvoo mũseo mũthya ũtanavika. Nũndũ wa kĩtumi kyu, vai angĩ matethasya wĩa ta ũla tũtethasya wa kũalyũla na kumĩthya mavuku. Mavuku milioni mbingĩ vamwe na makaseti, tulakiti, valũa sya kũthokya andũ maũmbanonĩ manene, na sya kũthokya andũ moke kũlilikana kĩkwʼũ kya Yesũ inyaĩĩkawʼa mana. Tumĩthĩtye mavuku ma mĩthemba mingĩ kwa ithyomo mbee wa 700. Nayo Biblia Takatifu—Tafsiri ya Ulimwengu Mpya ĩtumbĩthĩtwʼe kovi mbee wa milioni 200 na kwa ithyomo mbee wa 130. Mwaka mũthelu wĩ wʼoka tũnatumbĩthisye mavuku ta mbilioni inya na nusu. Nakyo kĩla kĩsese kitũ kya Indaneti kĩ na maũvoo ma ithyomo mbee wa 750. Ve atavanyʼa angĩ we wĩsĩ matethetye wĩa ta ũsu?

16. Twĩsĩ ata kana Ngũsĩ sya Yeova syĩ na veva wa Ngai?

¹⁶ Wĩa wa kũtavanyʼa waĩle kũtethwʼa ĩvinda yĩana ata? Yesũ aisye kana wĩa ũũ ũkatethwʼa nginya mĩthenyanĩ ya mũminũkĩlyo, “na ĩndĩ mũminũkĩlyo ũkyũka.” Nĩ ndĩni yĩva yĩthĩĩtwe ĩitavanyʼa ũvoo mũseo o na mĩthenyanĩ ĩĩ ya mũminũkĩlyo? Andũ amwe tũkomanaa namo tũitavanyʼa no matwĩe: “Ithyĩ nithyĩ twĩ na veva mũtheu, ĩndĩ inywʼĩ ninywʼĩ mũtavanasya ũvoo.” Ĩndĩ we ndũkwona kana kũmĩĩsya kwitũ wĩanĩ ũũ kwonanasya kana twĩ na veva wa Ngai? (Meko 1:8; 1 Vet. 4:14) Mavinda kwa mavinda ndĩni imwe nitataa kwĩka ũndũ Ngũsĩ sya Yeova itindaa iyĩka, ĩndĩ niemetwe. Namo angĩ matwʼĩkaa amisonalĩ, ĩndĩ ĩtina wa kavinda maikola na mayĩnũka. O na kau amwe namo nĩmatataa kũthi maitavanyʼa nyũmba na nyũmba, mo methĩawa maitavanyʼa ĩũlũ wa kyaũ? Ũsũngĩo wa ĩkũlyo yĩu wĩonanyʼa kana mayĩthĩawa maitethya wĩa ũla Klĩsto wambĩĩisye.

NAAŨ ALA VATE NZIKA MATAVANASYA ŨLA ŨVOO MŨSEO?

17, 18. (a) Nĩkĩ tũte na nzika kana Ngũsĩ sya Yeova nĩsyo itavanasya ũvoo mũseo wa Ũsumbĩ? (b) Nĩ kyaũ kĩtumaa tũendeea kũtavanyʼa?

¹⁷ Kwoou ũtonya kwasya naaũ ala vate nzika matavanasya ũla ũvoo mũseo wa Ũsumbĩ? Tũte na nzika o na vanini tũtonya kũsũngĩa tũkasya: “Nĩ Ngũsĩ sya Yeova.” Nĩkĩ tũte na nzika? Nũndũ nithyĩ tũtavanasya ũvoo ũla Yesũ waisye ũtavanwʼe, nawʼo nĩ ũvoo mũseo wa Ũsumbĩ. Na ĩla tũũthi tũimantha andũ tũmatavye ũvoo twĩthĩawa tũitũmĩa nzĩa ila syaĩle. Tũtavanasya twĩ na kĩeleelo kĩseo, nakyo nĩ wendo ti kũmantha mbesa. Nithyĩ tũtavanĩtye kĩsio kĩnene, nĩkwĩthĩwa nĩtũtatĩte tũvikĩsye andũ ma mbaĩ syonthe na ithyomo syonthe ũvoo mũseo. Na ĩndĩ twĩendeea kũtavanyʼa tũteũnoa nginya ĩla mũthya ũkavika.

¹⁸ Nĩtũsengʼaa mũno nũndũ wa kĩla andũ ma Ngai maendeee kwĩanĩsya ĩvindanĩ yĩĩ twĩkalĩte. Ĩndĩ nĩ kyaũ kĩtetheesye andũ ma Ngai meanĩsye maũndũ asu onthe? Valũa ũla mũtũmwa Vaulo waandĩkĩe Avilivi nũsũngĩĩte ĩkũlyo yĩu. Amaandĩkĩe ũũ: “Nĩndonya maũndũ onthe nthĩnĩ wake ũla ũndonyethasya.” (Avi. 4:13) Ekai ithyonthe tũendeee kũthũkũma na vinya ũla Ĩthe witũ wĩ wendo ũtũnengae, na nĩtũendeei kũtata ũndũ tũtonya twĩanĩsye ũthũkũmi witũ.—2 Tim. 4:5.