2. Tũtonya kwonanyʼa ũĩkĩĩku ata maũndũnĩ maitũ ma kĩla mũthenya?

Yeova nĩwendaa ‘tũneenae wʼo kĩla mũndũ na mũtũi wake.’ (Nzekalia 8:16, 17) Ũu wonanasya ata? Twĩthĩwe twĩneena na andũ maitũ ma mũsyĩ, ala tũthũkũmaa namo, ana-a-asa na eĩtu-a-asa, kana athũkũmi ma silikalĩ, tũyaĩlĩte kũkengana kana kũnengane ũvoo ũte wa wʼo. Andũ aĩkĩĩku mayũyĩaa ala angĩ kana kũmavena kwa nzĩa ya ũkengani. (Soma Nthimo 24:28 na Aeveso 4:28.) O na nĩmaĩvaa koti ũla maĩlĩte kũĩva. (Alomi 13:5-7) Nzĩanĩ isu na ingĩ mbingĩ, nĩtũendeeaa “kwĩthĩwa twĩ aĩkĩĩku maũndũnĩ onthe.”—Aevelania 13:18.

Yesũ amanyĩisye kana aatĩĩi make mayaĩlĩte kwĩthĩwa ‘me ma nthĩ.’ (Yoana 15:19) Ũu nĩ vamwe na kũlea kũkwata mbau ngalĩko o na ĩmwe maũndũnĩ ma siasa, kana kaũ. Kũneena ũla wʼo, ndwĩthĩawa wĩ ũndũ wĩ laisi mavinda onthe kũlea kũkwata mbau ngalĩko o na ĩmwe maũndũnĩ asu. Na nũndũ wa ũu, andũ no mambĩĩe kũtũthekeea. Tũtonya kwĩka ata twĩkalae tũteũkwata mbau ngalĩko o na ĩmwe na tũilũmanyʼa na Yeova Ngai?

1. Aklĩsto ma wʼo maĩlĩte kwonaa silikalĩ sya andũ ata?

Aklĩsto nĩmanengete silikalĩ ndaĩa. Twĩkaa ũndũ Yesũ waisye na “[tũinenga] Kaisali syĩndũ sya Kaisali.” Kwoou nĩtwĩwʼaa mĩao ĩla yĩkĩĩtwe nĩ silikalĩ, ta ĩla ĩkonetye kũĩva koti. (Maliko 12:17) Mbivilia ĩmanyĩasya kana Yeova nĩwe wĩtĩkĩlĩtye silikalĩ ila syĩ vo isumbĩke. (Alomi 13:1) Kwoou kĩu kĩtũtetheesya kũmanya kana ũkũmũ ũla silikalĩ syĩthĩawa nawʼo, wĩ mĩvaka. Tweteele ĩvinda yĩla Ngai kwĩsĩla Ũsumbĩ wake wa ĩtunĩ ũkaminĩa andũ mathĩna onthe.

2. Tũtonya kwonanyʼa ata kana tũikwataa mbau ngalĩko o na ĩmwe?

O ta Yesũ, tũyĩlikasya maũndũnĩ ma siasa. Ĩtina wa andũ kwĩyonea kyama kĩmwe kĩla Yesũ weekie, nĩmatatie kũmũtwʼĩkĩthya mũsumbĩ woo, ĩndĩ ndaaĩtĩkĩla. (Yoana 6:15) Nĩkĩ waleile? Nũndũ ĩtina esie kwasya atĩĩ: “Ũsumbĩ wakwa ti wa nthĩ ĩno.” (Yoana 18:36) Nũndũ twĩ amanyĩwʼa ma Yesũ, twonanasya kana tũikwataa mbau ngalĩko o na ĩmwe kwa nzĩa syĩ kĩvathũkanyʼo. Kwa ngelekanyʼo, tũiendaa kaũnĩ. (Soma Mika 4:3.) Nĩtũnengete ndaĩa syĩndũ sya kũkumya nthĩ, ta ivendela, ĩndĩ tũyĩikumanĩaa nũndũ nĩ ũndũ ũmwe na kũithaitha. (1 Yoana 5:21) Tũikwataa mbau kana kũleana na kyama o na kĩva kya siasa kana mũtongoi wa siasa. Maũndũnĩ asu na angĩ, twonanasya kana nĩtũlũmanĩtye na silikalĩ ya Ngai vyũ, kana Ũsumbĩ wake.

ĨMANYĨSYE MŨNANGO

3. Aklĩsto ma wʼo maikwataa mbau ngalĩko o na ĩmwe

Yesũ na aatĩĩi make nĩmatwiĩie ngelekanyʼo. Somai Alomi 13:1, 5-7 na 1 Vetelo 2:13, 14. Ĩtina wa ũu, ĩloelei VITIO na mũineenea makũlyo aa maatĩĩe:

VITIO: Aklĩsto ma Wʼo Maikwataa Mbau Ngalĩko o na Ĩmwe—Kĩlungu kya 1 (4:28)

• Nĩkĩ twaĩle kũnenga ndaĩa ala me na ũkũmũ silikalĩnĩ?

• Nĩ kwa nzĩa syĩva tũtonya kwonanyʼa kana nĩtwĩnyivĩsye ũkũmũ woo?

Mavindanĩ ma kaũ, mbaĩ imwe no syasye kana iikwete mbau ngalĩko o na ĩmwe, ĩndĩ ũyĩthĩa nĩsiũtetheesya ala me kaũnĩ kwa kũmanenga mbesa kana mĩio ya kaũ. Kwʼo kũlea kũkwata mbau ngalĩko o na ĩmwe kwonanasya ata? Somai Yoana 17:16. Ĩtina wa ũu, ĩloelei VITIO na mũineenea ĩkũlyo yĩĩ yĩatĩĩe:

VITIO: Aklĩsto ma Wʼo Maikwataa Mbau Ngalĩko o na Ĩmwe—Kĩlungu kya 2 (3:11)

• Kũlea kũkwata mbau ngalĩko o na ĩmwe kwonanasya ata?

Nao nata ala me na ũkũmũ silikalĩnĩ makatwĩa twĩke ũndũ ũũleana na mwĩao wa Ngai? Somai Meko ma Atũmwa 5:28, 29. Ĩtina wa ũu, ĩloelei VITIO na mũineenea makũlyo aa maatĩĩe:

VITIO: Aklĩsto ma Wʼo Maikwataa Mbau Ngalĩko o na Ĩmwe—Kĩlungu kya 3 (1:18)

• Ethĩwa mwĩao wa andũ nũũleana na mwĩao wa Ngai, yo twaĩle kũatĩĩa mwĩao waũ?

• No ũsũanĩe maũndũ amwe matonya kũtuma Mũklĩsto atewʼa anene ma silikalĩ?

4. Ĩthĩwa wĩ mũĩkĩĩku mosũanĩonĩ na mekonĩ maku

Somai 1 Yoana 5:21. Ĩtina wa ũu, ĩloelei VITIO na mũineenea makũlyo aa maatĩĩe:

VITIO: Nĩkĩ Aklĩsto ma Wʼo Maĩlĩte Kwĩthĩwa na Ũkũmbaũ—Nĩ Kana Maikelikye Maũndũnĩ ma Siasa (2:49)

• Kwosana na ũndũ twoona vitionĩ, nĩkĩ Ayenge watwie kana ndelika kyamanĩ kya siasa kana maũndũnĩ ma kũkumya nthĩ, ta kũkumanĩa kĩvendela?

• We nũkwona eekie ũtwi wa ũĩ?

Nĩ maũndũ angĩ ta meva matonya kũtata ũĩkĩĩku witũ? Ĩloelei VITIO, na ĩndĩ mũineenea makũlyo aa maatĩĩe:

VITIO: Kĩla Twĩmanyĩĩtye Ĩkasetinĩ ya Mũsyaĩĩsya—Ndũkaaĩse Kwĩlikya Ngusanĩsyonĩ sya Nthĩ Ĩno (5:16)

• Tũtonya kwonanyʼa ata kana tũiũkwata mbau ngalĩko o na ĩmwe yĩla tũkwĩloela mathaũ ma nthĩ syĩ kĩvathũkanyʼo?

• Tũtonya kwĩkala tũteũkwata mbau ngalĩko o na ĩmwe ata yĩla ala me silikalĩnĩ meeka ũtwi mũna ũũtũvinyĩĩa, kana ũũtuma maũndũ maitũ maaĩla?

• Nĩkĩ isese sya maũvoo na itindo sitũ itonya kũtuma vethĩwa ve vinya kwitũ kũendeea kwĩthĩwa twĩ aĩkĩĩku?

KĨLA TWEEMANYĨSYA

Aklĩsto nĩmekĩaa kĩthito kingĩ nĩ kana maikakwate mbau ngalĩko o na ĩmwe maũndũnĩ ma siasa, mosũanĩonĩ moo, ndetonĩ syoo, o na mekonĩ moo.

Makũlyo ma Kũsyokeleela

• Nĩ maũndũ meva twaĩlĩte kwĩka silikalĩ sya andũ?

• Nĩkĩ tũtakwataa mbau ngalĩko o na ĩmwe maũndũnĩ ma siasa?

• Nĩ maũndũ ta meva matonya kũtata ũĩkĩĩku witũ?

MAŨNDŨ ANGĨ MA KWĨMANYĨSYA

Nĩ maũndũ meva twaĩlĩte kwĩyĩima nĩ kana tũendeee kwĩkala tũteũkwata mbau ngalĩko o na ĩmwe?

Yeova Ndaaĩsa Kũtũtia (3:14)

Mĩsyĩ yaĩle kwĩka ata nĩ kana yĩyũmbanĩsye maũndũ ala matonya kũtata ũĩkĩĩku woo?

Ndũkelikye Maũndũnĩ ma Kũkumya Nthĩ Kana Andũ (4:25)

Nĩkĩ mũndũ kwĩyumya okitĩe nthĩ yake ti wʼo ũndũ ũla mũnene ũtonya kũtuma akwata nguma?

“Maũndũ Onthe Nĩmatonyeka kwa Ngai” (5:19)

Soma wone ũndũ ũtonya kwĩthĩwa ũte wa nthĩ yĩla ũkwĩka motwi makonetye wĩa.

“Kĩla Mũndũ Akakua Mũio Wake Mwene” (Mũsyaĩĩsya, Matukũ 15, Mwei wa 3, 2006)