Tanĩai Mũtwaano wa Kala Katena!

“Tũtanei na kwĩw’a mũyo mũno, . . . nĩkwĩthĩwa mũtwaano wa kala Katena nĩ mũviku.”—ŨVU. 19:7.

LILIKANA MAŨNDŨ AA MA VATA:

Nthĩnĩ wa mũtwaano wa kala Katena, mũtwawa nũũ, na Klĩsto ethĩĩtwe aimũmbany’a ata kwondũ wa mũtwaano?

Mũtwaano wa kala Katena ũkeekwa ĩndĩĩ?

Twĩsĩ ata kana “malondu angĩ” makatanĩa mũtwaano wa kala Katena?

1, 2. (a) Nĩ mũtwaano wĩva ũkatuma ĩtunĩ kwĩthĩwa na ũtanu mwingĩ? (b) Twĩneenea makũlyo meva?

MAVINDA maingĩ kwĩyũmbanĩsya alũsi nĩkũkuaa ĩvinda ĩasa. Ĩndĩ ĩsomonĩ yĩĩ twĩneenea mũtwaano ũmwe wa mwanya vyũ. Mũtwaano ũsu nĩ wa kĩ-ũsumbĩ, na ũkuĩte myaka ta 2,000 kwĩyũmbanĩsya. Yu vatiele kavinda kanini mũtwaani na mũtwawa matwaane. Na wathi wa ũtanu ũkilyĩ ũneew’ĩka kwa Mũsumbĩ vamwe na mawasya ma nguthu nene sya ĩtunĩ ila syĩkwina ikyasya: “Aleluya: nĩkwĩthĩwa Mwĩaĩi Ngai waitũ, Mwene Vinya W’onthe, nũsumbĩkĩte. Tũtanei na kwĩw’a mũyo mũno, na tũimũnenga we ndaĩa: nĩkwĩthĩwa mũtwaano wa kala Katena nĩ mũviku, na mũka wake nĩwĩseũvĩtye.”—Ũvu. 19:6, 7.

² Yesũ Klĩsto nĩwe “Katena” kala mũtwaano wako ũkaete ũtanu mwingĩ ĩtunĩ. (Yoa. 1:29) We akeekĩa ngũa syĩilyĩ ata kwondũ wa mũtwaano? Akatwaa ũũ? Nake mũtwawa eseũvĩtye ata kwondũ wa mũtwaano? Mũtwaano ũsu ũkeethĩwa ĩndĩĩ? Na nũndũ mũtwaano ũsu ũkatuma ĩtunĩ kwĩthĩwa na ũtanu mwingĩ, ĩkũlyo nĩ, Mo ala makekala kũũ nthĩ tene na tene makatanĩa mũtwaano ũsu? Twĩ na wendi mwingĩ wa kũkwata mosũngĩo ma makũlyo asu, kwoou ekai tũendee kũneenea Savuli ya 45.

‘NGŨA SYAKE SYĨ NA MŨUKE’ MŨSEO

3, 4. (a) Mũandĩki wa Savuli aĩtye ata ĩũlũ wa ngũa ila Mũtwaani ũkekĩa ĩvindanĩ ya mũtwaano wake? Nĩ ũndũ wĩva ũkatuma ũtanu wa Mũsumbĩ wongeleka? (b) Naaũ “eĩtu ma asumbĩ” na “kĩveti kĩsumbĩ” ala makatana vamwe na Mũtwaani?

³ Soma Savuli 45:8, 9. Yesũ Klĩsto, ũla nĩwe Mũtwaani, akeekĩa ngũa sya mũtwaano sya kĩ-ũsumbĩ. Ngũa syake ikanyunga nesa mũno ta ivakĩtwe ala mauta maĩ na “mũuke mũseo” mũno maseũvĩtw’e na syĩndũ ta manemane na kalavuu. Syĩndũ isu nimwe katĩ wa ila syatũmĩawa nĩ ana ma Isilaeli kũseũvya mauta matheu ma kwĩtĩkĩsya andũ.—Kuma 30:23-25.

⁴ O ũndũ ĩvinda ya mũtwaano yĩkaendeea kũthengeea, wathi ũla ũkew’ĩka ĩtunĩ kwa Mũtwaani ũkongela ũtanu wake. Ũngĩ ũkatana vamwe nake nĩ kĩla “kĩveti kĩsumbĩ,” nakyo nĩ kĩlungu kya ũseũvyo wa Yeova kya ĩtunĩ. Alaĩka nĩ amwe ma kĩlungu kĩu, namo metĩtwe “eĩtu ma asumbĩ.” Mawasya ma ala me ĩtunĩ makeew’ĩka mayasya: “Tũtanei na kwĩw’a mũyo mũno, . . . nĩkwĩthĩwa mũtwaano wa kala Katena nĩ mũviku.”

MŨTWAWA NĨWĨYŨMBANĨTYE KWONDŨ WA MŨTWAANO

5. Nũũ “mũka wa kala Katena”?

⁵ Soma Savuli 45:10, 11. Nũndũ nĩtwamanya Mũtwaani nũũ, no twende kũmanya nake mũtwawa nũũ. Mũtwawa ũsu ti mũndũ ũmwe, ĩndĩ nĩ Aklĩsto onthe etĩkĩw’a mauta, na Yesũ Klĩsto nĩwe mũtwe wa kĩkundi kĩu kya etĩkĩw’a mauta. (Soma Aeveso 5:23, 24.) Asu nĩmo makasumbĩka na Klĩsto nthĩnĩ wa ũla ũsumbĩ wake wĩtawa Ũsumbĩ wa Masia. (Luka 12:32) Etĩkĩw’a mauta asu 144,000 nĩmo “mavikĩlaa Katena ka ĩlondu o vala ũendaa.” (Ũvu. 14:1-4) Makatw’ĩka “mũka wa kala Katena,” na maitũa nake wĩkalonĩ wake ĩtunĩ.—Ũvu. 21:9; Yoa. 14:2, 3.

6. Nĩkĩ etĩkĩw’a mauta metĩtwe “mwĩĩtu wa mũsumbĩ,” na nĩkĩ meĩtwe ‘molwe nĩ andũ moo’?

⁶ Mũtwawa ũsu nĩwe wĩtĩtwe “mwĩĩtu ũũ,” na no we “mwĩĩtu wa mũsumbĩ.” (Sav. 45:13) Ĩndĩ ĩkũlyo nĩ, “Mũsumbĩ” ũsu nũũ? Nĩ Yeova, nũndũ nĩwe ũtw’ĩkĩthĩtye etĩkĩw’a mauta “syana” syake. (Alo. 8:15-17) Nũndũ Aklĩsto etĩkĩw’a mauta makatw’ĩka mũtwawa ĩtunĩ, meĩtwe ũũ: “Ũlwa nĩ andũ maku, o na nyũmba ya ĩthe waku [ũla wakũsyaie].” Kwoou no nginya mosũanĩo moo “malũme maũndũnĩ ala me ĩũlũ, na ti maũndũnĩ ala me nthĩ.”—Ako. 3:1-4.

7. (a) Nĩ kwa nzĩa yĩva Klĩsto wĩthĩĩtwe aimũmbany’a mũtwawa wake wa ĩvinda yũkĩte? (b) Nake mũtwawa amwonaa ata?

⁷ Kwa myaka mingĩ, Klĩsto ethĩĩtwe ayũmbany’a mũtwawa wake kwondũ wa mũtwaano ũla ũkethĩwa ĩtunĩ ĩvinda yũkĩte. Mũtũmwa Vaulo nĩwaeleisye ũndũ Klĩsto “wendie ĩkanisa, na enengane mwene kwondũ wayo; nĩ kana ayĩvathan’ye, ayĩtheetye ũndũ wa kũthambya na manzĩ nthĩnĩ wa ndeto, nĩ kana atonye kwĩnenga mwene ĩkanisa ĩtaĩe, yĩte na ĩlanga kana ũkũnzanu kana ũndũ ũngĩ ta [ũsu]; ĩndĩ nĩ kana yĩthĩwe ĩtheu yĩte na ũndũ ũtaĩle.” (Aev. 5:25-27) Vaulo eeie Aklĩsto etĩkĩw’a mauta ma kĩkundi kya Kolintho ũũ: “Nĩmwĩw’ĩaa kĩwĩu, ĩĩ, kĩwĩu kya Ngai: nũndũ nyie nĩmwĩvaĩsye mũũme ũmwe, nĩtonye ũmũnenga Klĩsto ta mwĩĩtu mũtheu.” (2 Ako. 11:2) Mũsumbĩ Yesũ Klĩsto nĩwendete mũtwawa wake wa ĩvinda yũkĩte nũndũ wa “wanake” wake wa kĩ-veva. Nake mũtwawa ‘nũmũkĩaa’ mũũme wake wa ĩvinda yũkĩte na amwĩtaa “mwĩaĩi.”

MŨTWAWA “AKATWAWA KWA MŨSUMBĨ”

8. Nĩkĩ mũtwawa aiwetwa ũndũ ũilyĩ wĩĩtwe “no ũseo mũthei”?

⁸ Soma Savuli 45:13, 14a. Mũtwawa ũsu ũmbanĩtw’e kwondũ wa mũtwaano ũsu wa kĩ-ũsumbĩ ailyĩ ata? Ĩvuku ya Savuli yaĩtye “no ũseo mũthei.” Kwosana na ĩandĩko ya Ũvuan’yo 21:2, mũtwawa ‘nũseũvĩw’e mũũme’ na akaelekanw’a na mũsyĩ, naw’o nĩ Yelusaleme Mweũ. Mũsyĩ ũsu wa ĩtunĩ wĩ na “ũtheu mũtisu wa Ngai” na kyeni kyaw’o nĩ ta kya “kavila ka thooa mũnene, ta kavila ketawa yasivi, katheu ta kĩsisyo.” (Ũvu. 21:10, 11) Wanake wa mũsyĩ ũsu nũeleetw’e nesa ĩvukunĩ ya Ũvuan’yo. (Ũvu. 21:18-21) Nĩkyo kĩtumi mũandĩki wa Savuli aielesya ũndũ mũtwawa ũsu ũilyĩ waĩtye, “No ũseo mũthei”! Ũsu ti ũndũ wa ũsengy’o nũndũ mũtwaano ũsu ũkekĩwa ĩtunĩ.

9. “Mũsumbĩ” ũla ũkaetewe mũtwawa nũũ, na mũtwawa akeethĩwa ekĩĩte ngũa iilyĩ ata?

⁹ Mũtwawa akaetwe vala ve Mũtwaani, nake nĩ Mũsumbĩ wa Kĩ-masia. Ethĩĩtwe ayũmbany’a mũtwawa wake kwa ‘kũmũthambya na manzĩ nthĩnĩ wa ndeto.’ Mũtwawa ũsu nĩ ‘mũtheu na nde na ũndũ ũtaĩle.’ (Aev. 5:26, 27) No nginya mũtwawa ethĩwe ekĩĩte ngũa mbanake kwondũ wa mũtwaano. Ũu nĩw’o wĩkĩte nũndũ “ngũa syake itumĩĩwe ndii sya thaavu,” na “akatwawa kwa mũsumbĩ e na ngũa itumĩĩwe wanake.” Nĩkwĩthĩwa mũtwaano ũsu nĩ wa kala Katena, mũtwawa ‘akeekĩa ngũa ya katane nzeo, ndisu na ntheu: nũndũ ngũa ĩsu ya katane nzeo nĩ meko malũngalu ma atheu.’—Ũvu. 19:8.

‘MŨTWAANO NĨ MŨVIKU’

10. Mũtwaano wa Katena ũkeekwa ĩndĩĩ?

¹⁰ Soma Ũvuan’yo 19:7. Mũtwaano wa Katena ũkeekwa ĩndĩĩ? O na kũtw’ĩka ĩandĩko ya Ũvuan’yo 19:7 yĩwetete kana “mũka wake nĩwĩseũvĩtye” kwondũ wa mũtwaano, mĩsoa ĩla ĩatĩĩe ndĩneeneete mũtwaano. Vandũ va ũu, yĩeleetye nesa ĩũlũ wa kĩlungu kya mũthya kya ũla thĩna mũnene. (Ũvu. 19:11-21) Ĩndĩ ĩkũlyo nĩ, Ũu nĩ kwonany’a kana mũtwaano ũsu ũkeekwa Mũsumbĩ atambĩte kũminũkĩlya ũsindi wake? Aiee. Nĩkĩ? Nũndũ maũndũ ala mawetetwe ĩvukunĩ ya Ũvuan’yo maiandĩkĩtwe kwosana na ũndũ makaatĩanĩa. Kwosana na Savuli ya 45, mũtwaano wa kĩ-ũsumbĩ ũkeekwa ĩtina wa Mũsumbĩ Yesũ Klĩsto kwĩyoveea ũvyũ wake nthũnũnĩ na ‘aiendeea kũsinda’ amaitha make.—Sav. 45:3, 4, The Holy Bible in Current Kikamba Language.

11. Nĩ maũndũ meva makekĩka Klĩsto atambĩte kũminũkĩlya ũsindi wake?

¹¹ Kwoou no twasye maũndũ makeekĩka maatĩanĩe ta ũũ: Ũndũ wa mbee nĩ kwanangwa kwa ndĩni syonthe sya ũvũngũ, ila nĩsyo syĩtĩtwe Mbaviloni Ĩla Nene, na nosyo “yĩla ĩlwaya ĩnene.” (Ũvu. 17:1, 5, 16, 17; 19:1, 2) Ĩtina wa ũu, Klĩsto akaananga kĩlungu kĩla kĩkethĩwa kĩtiele kya nthĩ ya Satani. Akeeka ũu kaũnĩ wa Ali–Maketoni, naw’o nĩ ‘kaũ wa mũthenya mũnene wa Ngai, Mwene Vinya W’onthe.’ (Ũvu. 16:14-16; 19:19-21) Na ĩndĩ mũthya, Mũsumbĩ akaminũkĩlĩĩlya ũsindi wake kwa kũmwĩkya Satani na ndaimoni syake ĩimanĩ yĩte kĩtulu. Me vau, maikethĩwa matonya kũthĩny’a andũ nũndũ nĩ ta makethĩwa me akw’ũ.—Ũvu. 20:1-3.

12, 13. (a) Mũtwaano wa kala Katena ũkekĩka ĩndĩĩ? (b) Naaũ ĩtunĩ makatana nũndũ wa mũtwaano wa kala Katena?

¹² Aklĩsto etĩkĩw’a mauta ala makusaa me aĩkĩĩku ĩvindanĩ yĩĩ ya mũminũkĩlyo nĩmathayũũkaw’a makathi ĩtunĩ. Ĩvinda ĩkuvĩ ĩtina wa kwanangwa kwa Mbaviloni Ĩla Nene, na kaũ wa Ali–Maketoni ũtanamba kwambĩĩa, Klĩsto akaminĩĩa kũmbany’a Aklĩsto etĩkĩw’a mauta onthe me 144,000 nĩ kana methĩwe nake ĩtunĩ. (1 Ath. 4:16, 17) Kwoou kaũ wa Ali–Maketoni ũtanamba kwambĩĩa, Aklĩsto onthe 144,000, ala nĩmo metĩtwe “mũtwawa,” makeethĩwa ĩtunĩ. Ĩtina wa ũu, mũtwaano wa kala Katena ũkeethĩwa ũtonya kwĩkĩka. Mũtwaano ũsu ũkeethĩwa na ũtanu mwingĩ ta kĩ! Ĩandĩko ya Ũvuan’yo 19:9 yaĩtye: “Nĩ aathime ala metĩtwe mbokanĩ ya mũtwaano ya kala Katena.” Ũu wĩonany’a kana ala 144,000 ma kĩkundi kya mũtwawa makethĩwa atanu mũno. Nake Mũtwaani, ũla nĩwe Mũsumbĩ, akatana mũno kwĩthĩwa na onthe ala ũkasumbĩka namo ‘makĩya na kũnyw’a nake mesanĩ yake ũsumbĩnĩ wake.’ (Luka 22:18, 28-30) Ĩndĩ, Mũtwaani na mũtwawa ti mo me oka makatanĩa mũtwaano wa kala Katena.

¹³ O tondũ tweemanyĩsya, nguthu nene sya ĩtunĩ ikaina ikyasya: “Tũtanei na kwĩw’a mũyo mũno, na tũimũnenga we [Yeova] ndaĩa: nĩkwĩthĩwa mũtwaano wa kala Katena nĩ mũviku, na mũka wake nĩwĩseũvĩtye.” (Ũvu. 19:6, 7) Nao nata ĩũlũ wa athũkũmi ma Yeova ala makekala kũũ nthĩ? Mo makatanĩa mũtwaano ũsu?

“MAKATONGOEW’A NA ŨTANU”

14. Kwosana na Savuli ya 45, “eĩtu atheu atindan’ya” ma mũtwawa naaũ?

¹⁴ Soma Savuli 45:12, 14b, 15. Mwathani Nzekalia athanie kana ĩvindanĩ ya mũminũkĩlyo andũ kuma mbaĩnĩ ingĩ makatanĩa mũno kũmũthũkũma Yeova me ngwatanĩo na ũtialo wa Isilaeli ma kĩ-veva. Aandĩkie atĩĩ: “Mĩthenya ĩsu kũkeethĩwa, atĩ andũ ĩkũmi, kuma ithyomonĩ syonthe sya i mbaĩ, makakwata, ĩĩ, makakwata mũthya wa ngũa ya mũndũ Mũyuti, makyasya, Nĩtũkũthi nenyu, nũndũ nĩtwĩw’ĩte kana Ngai e vamwe nenyu.” (Nzek. 8:23) Nthĩnĩ wa ĩandĩko ya Savuli 45:12, “andũ ĩkumi” metĩtwe “mwĩĩtu wa Tile” na makasyoka maketwa “andũ athwii.” Andũ asu makooka kũla kwĩ ũtialo wa Aklĩsto etĩkĩw’a mauta makuĩte mĩthĩnzĩo, ‘maimesũva’ mamatetheesye mamũthũkũme Yeova. Kuma mwaka wa 1935, andũ milioni mbingĩ nĩmetĩkĩlĩtye Aklĩsto etĩkĩw’a mauta ‘mamaalyũle methĩwe na ũlũngalu.’ (Nda. 12:3) ‘Andũ asu ĩkũmi’ nĩ aĩkĩĩku kwa etĩkĩw’a mauta na nĩmatheetye mwĩkalo woo kumana na ũthaithi wa ũvũngũ. Kĩu nĩkyo kĩtumi metĩtwe “eĩtu atheu atindan’ya” ma etĩkĩw’a mauta. O na ĩngĩ, nĩmeyumĩtye kũla kwĩ Yeova, makavatiswa, na makaendeea kwĩthĩwa me aĩkĩĩku kwa Mũtwaani.

15. Aklĩsto etĩkĩw’a mauta ala matiele kũũ nthĩ makwatawa mbau ata nĩ ala “eĩtu atheu atindan’ya” moo?

¹⁵ Aklĩsto etĩkĩw’a mauta ala matialĩte monaa “eĩtu atheu atindan’ya” moo me ma vata mũno nũndũ wa kĩthito kyoo nthĩnĩ wa kũtavany’a ‘ũvoo mũseo wa ũsumbĩ’ nthĩ yonthe. (Mt. 24:14) Ti ‘Veva na mũtwawa maasya, Ũka’ me oka, ĩndĩ o na ala mew’aa maasya, “Ũka.” (Ũvu. 22:17) Ĩandĩko yĩu yĩonany’a kana ala “malondu angĩ” meew’a Aklĩsto etĩkĩw’a mauta mayasya, “Ũka,” o namo nĩmeaa andũ onthe, ‘Ũkai.’—Yoa. 10:16.

16. Yeova anengete malondu ala angĩ mwanya wĩva?

¹⁶ Aklĩsto etĩkĩw’a mauta ala matiele kũũ nthĩ nĩmendete eĩtu atheu atindany’a moo, kana malondu angĩ. Nĩmatanaa mũno nũndũ wa kũmanya kana Yeova nũnengete malondu asu angĩ mwanya wa kũtanĩa mũtwaano wa Katena ũla ũkethĩwa ĩtunĩ. Nĩkwathanĩtwe kana “Eĩtu atheu atindan’ya” ma etĩkĩw’a mauta “makatongoew’a na ũtanu na mũyo.” Ũndũ ũsu wĩonany’a kana andũ ala me na wĩkwatyo wa kwĩkala kũũ nthĩ tene na tene, kana malondu angĩ, o namo makatana nũndũ wa mũtwaano wa kala Katena. Nĩkyo kĩtumi ĩvuku ya Ũvuan’yo yĩwetete ĩũlũ wa “ĩkomano ĩnene ya andũ,” yĩla ‘yĩũngeme mbee wa kĩla kĩvĩla kya ũsumbĩ na mbee wa kala Katena.’ Ĩkomano yĩu yĩmũthũkũmaa Yeova yĩ kũũ nthĩ, yĩ nza wa ĩkalũ yake ya kĩ-veva.—Ũvu. 7:9, 15.

“VANDŨ VA AAĨTHE MAKU VAKEETHĨWA SYANA SYAKU”

17, 18. Mũtwaano wa kala Katena ũkaete moseo maũ kwondũ wa andũ ala makatũa nthĩ nzaũ? Klĩsto akatw’ĩka ĩthe wa aaũ ĩvindanĩ ya Ũsumbĩki wake wa Myaka Ngili?

¹⁷ Soma Savuli 45:16. “Eĩtu atheu atindan’ya” ma mũtwawa wa Klĩsto makeethĩwa na kĩtumi kĩngĩ kya kũtana ĩla makona mũtwaano ũsu ũyĩete moseo nthĩnĩ wa nthĩ nzaũ. Mũsumbĩ Yesũ Klĩsto akathayũũkya ‘aaĩthe make’ nĩ kana matw’ĩke “syana” syake kũũ nthĩ. (Yoa. 5:25-29; Aevl. 11:35) Akanyuva amwe ma syana isu syake matw’ĩke “anene me mbee ũsumbĩnĩ nthĩ yonthe.” Vate nzika, Klĩsto akanyuva amwe ma atumĩa aĩkĩĩku ala me kw’o ũmũnthĩ matongosye me nthĩ nzaũ.—Isa. 32:1.

¹⁸ O na ve o andũ angĩ Klĩsto ũkatw’ĩka ĩthe woo ĩvinda ya Ũsumbĩki wake wa Myaka Ngili. Nĩkĩ tũkwasya ũu? Nũndũ andũ onthe ala makakwata thayũ ũtathela vaa nthĩ makaũkwata nũndũ wa kwĩthĩwa na mũĩkĩĩo nthĩnĩ wa nthembo ya wovosyo ya Yesũ. (Yoa. 3:16) Kwoou akeethĩwa “Ĩthe wa Tene na Tene” wa andũ asu.—Isa. 9:6, 7.

‘TŨKATUMA SYĨTWA YAKE YĨLILIKANWA’

19, 20. Maũndũ ala mawetetwe nthĩnĩ wa Savuli ya 45 matumaa Aklĩsto ma w’o mew’a ata?

¹⁹ Soma Savuli 45:1, 17. Vate nzika, maũndũ ala maandĩkĩtwe nthĩnĩ wa Savuli ya 45 makonetye Aklĩsto onthe. Etĩkĩw’a mauta ala matiele kũũ nthĩ nĩmatanaa mũno kũmanya kana makilyĩ manathi ĩtunĩ kũla kwĩ Mũtwaani na ana-a-asa ala angĩ. Namo malondu ala angĩ nĩmew’aa maĩle kwĩnyivĩsya Mũsumbĩ, na nĩmatũngaa mũvea nũndũ wa mwanya wa kwĩthĩwa me vamwe na etĩkĩw’a mauta ala matiele vaa nthĩ. Ĩtina wa mũtwaano, Klĩsto vamwe na ala ũkasumbĩka namo, makaathima mũno ala makekala kũũ nthĩ.—Ũvu. 7:17; 21:1-4.

²⁰ Wathani ũla tweteele wĩĩsa kwĩanĩw’a ĩũlũ wa Mũsumbĩ wa Kĩ-masia, nũtumaa twenda ‘syĩtwa yake yĩlilikanwe.’ Kwoou, ekai ithyonthe twĩyumye ‘kũtũngĩa Mũsumbĩ mũvea tene na tene.’