Makũlyo Kuma Kwa Asomi Maitũ

Nĩkĩ Yesũ wawetie ndeto sya Ndaviti ila syĩ Savuli 22:1 atanakwʼa?

Ndeto imwe Yesũ wawetie atanakwʼa nĩ ii syĩ ĩandĩkonĩ ya Mathayo 27:46: “Ngai wakwa, Ngai wakwa, ũndekee kĩ?” Yĩla wawetie ũu, eanĩisye wathani ũla mũandĩki wa Savuli, Ndaviti, waandĩkie nthĩnĩ wa Savuli 22:1. (Mko. 15:34) Twĩthĩwa tũvĩtĩtye tũkasya kana Yesũ aisye ũu nĩkwĩthĩwa oonaa Yeova ta ũmũtiĩte kana nĩkwĩthĩwa aĩ anaasya mũĩkĩĩo. Yesũ nĩweesĩ nesa nĩkĩ waĩle kũkwʼa na nĩweeyũmbanĩtye kũkwʼa na ngenda. (Mt. 16:21; 20:28) O na nĩweesĩ kana ndatĩkanĩ yake ya mũthya, Yeova ndeĩkĩa “wiio kũmũthyũlũlũka.” (Yovu 1:10) Kwoou Yeova aekie kũmũsũvĩa kwa kavinda nĩ kana onanyʼe ũtheinĩ nĩwĩyũmbanĩtye kũlũmanyʼa nake o na akwatwa nĩ kĩkwʼũ kĩ woo ata.—Mko. 14:35, 36.

Kwoou nĩkĩ Yesũ wawetie ndeto isu syĩ nthĩnĩ wa Savuli? O na kau tũyĩsĩ nesa vyũ, ekai twone itumi imwe.a

Yĩla Yesũ waneenie ndeto isu, nũtonya kwĩthĩwa endaa kwonanyʼa kana saa syake sya kũkwʼa syavika, Yeova ndelikĩlĩĩla. Yesũ aaĩlĩte kũĩvĩa wovosyo Yeova ateũmũtetheesya. Asyaiwe kũũ nthĩ ta mũndũ na aaĩlĩte kũkwʼa nĩ kana “asame kĩkwʼũ kwondũ wa kĩla ũmwe.”—Aevl. 2:9.

Yĩla Yesũ wawetie ndeto imwe sya savuli ĩsu, nũtonya kwĩthĩwa endaa andũ mamĩsũanĩe yonthe. Ĩvinda yĩu, Ayuti nĩmendete kwĩkĩa savuli mbingĩ kĩlĩkonĩ. Kwoou yĩla meewʼa mũndũ aweta mũsoa mũna nthĩnĩ wa savuli ĩmwe, yaĩ laisi makamĩsũanĩa yonthe. Ethĩwa ũu nĩwʼo Yesũ wendaa, nũtonya kwĩthĩwa atetheeisye aatĩĩi make kũlilikana mawathani maingĩ ala me nthĩnĩ wa savuli ĩsu makonetye kĩkwʼũ kyake. (Sav. 22:7, 8, 15, 16, 18, 24) O na ĩngĩ, nũtonya kwĩthĩwa amatetheeisye kũlilikana kana savuli ĩsu ĩithela, ĩmũkathĩte Yeova na ĩkaelesya kana nĩwe ũsumbĩkĩte kũvika itulu sya nthĩ.—Sav. 22:27-31.

Yĩla Yesũ wawetie ndeto isu sya Ndaviti, nũtonya kwĩthĩwa endaa kwasya kana we nde ĩvĩtyo. Atanamba kũawa, asilĩlwe kwa nzĩa ĩla ĩtaĩle, na eewa e na ĩvĩtyo ya kũuma Ngai. (Mt. 26:65, 66) Koti woombaniwʼe na mĩtũkĩ ũtukũ; o na ndwaatĩĩa o na vanini mĩao ĩla yatwʼĩĩwe. (Mt. 26:59; Mko. 14:56-59) Kwoou yĩla Yesũ wakũlilye ĩkũlyo yĩu, nũtonya kwĩthĩwa endaa andũ maelewe kana vai ũndũ weekĩte ũtuma asilĩlwa ũu.

Yesũ nũtonya kwĩthĩwa endaa kũlilikanyʼa andũ kana o nake mũandĩki wa savuli ĩsu, Ndaviti, ndaathĩna nĩkwĩthĩwa Yeova nĩwamũtiĩte. Ndaviti ndaakũlya ĩkũlyo yĩu nũndũ wa kũkosa mũĩkĩĩo. Nĩkĩ? Kĩtumi nũndũ amina kũkũlya ũu, ongeleeile kũweta kana nde na nzika Yeova no atangĩĩe andũ make, na eka ũu, Yeova nĩwaendeeie kũmũathima. (Sav. 22:23, 24, 27) O ta ũu, o na kau Yesũ, ũla nĩwe “Mwana wa Ndaviti,” nĩwathĩnĩie mũtĩnĩ wa mathĩna, kĩu kĩyaaonanyʼa kana Yeova nĩwamũtiĩte.—Mt. 21:9.

Yesũ nũtonya kwĩthĩwa endaa kwonanyʼa ũndũ ũkũthĩnĩka mũno wĩana asũanĩa kana no nginya Yeova aeke kũmũsũvĩa kwa kavinda nĩ kenda onanyʼe kana nũlũmanĩtye na wĩanĩu wake. Yeova ndaaũmba Mwana wake e na kĩeleelo kya kwĩsa kũmũnengane athĩnwʼe na aikwʼa. Eekie mũvango ũsu o yĩla Atamu na Eva maleanile nake. Yesũ ndaaĩka naĩ o na ĩmwe, ĩndĩ aĩ no nginya athĩne na aikwʼa nĩ kana asũngĩe makũlyo ala Satani waumĩlilye, na ayĩĩvĩa ndĩvi ĩla yendekaa nĩ kana kĩla kyaaiwʼe nĩ Atamu kĩtũngĩĩwe. (Mko. 8:31; 1 Vet. 2:21-24) O na kau Yeova nĩwamũsũvĩĩte Yesũ thayũnĩ wake wʼonthe, yu yaĩ lasima aeke kũmũsũvĩa kwa kavinda nĩ kana kĩu kĩanĩe.

Yesũ nũtonya kwĩthĩwa endaa kũtetheesya aatĩĩi make masũanĩe nĩkĩ Yeova weetĩkĩlile akwʼĩĩe mũtĩnĩ wa mathĩna.b Yesũ nĩweesĩ kana kũkwʼĩĩa mũtĩnĩ wa mathĩna ta kĩngʼendilĩ nĩkũũlulutĩkya aingĩ. (1 Ako. 1:23) Ĩndĩ nĩweesĩ aatĩĩi make maelewa nĩkĩ wakwʼa, nĩmekwona vata wa kĩkwʼũ kyake. (Aka. 3:13, 14) Kĩu kĩkatumaa maelewa kana akwie ta Mũtangĩĩi, ĩndĩ ti ta kĩngʼendilĩ.

Ĩndĩ o na ethĩwa Yesũ awetie ndeto isu e na kĩtumi kĩva, nĩweesĩ kana kũkwʼĩĩa mũtĩnĩ wa mathĩna kwaĩ kĩeleelonĩ kya Yeova. Kavinda kanini amina kũweta ndeto isu, aisye: “Nĩmeanĩa!” (Yoa. 19:30; Luka 22:37) Vate nzika, Yesũ avotie kwĩanĩsya nesa vyũ kĩla watũmĩtwe kũũ nthĩ eanĩsye ĩtina wa Yeova kũeka kũmũsũvĩa kwa kavinda. O na kĩu nĩkyamũnengie mwanya wa kwĩanĩsya maũndũ onthe ala maandĩkiwe ĩũlũ wake “nthĩnĩ wa Mĩao ya Mose na Mavuku ma Athani na Savuli.”—Luka 24:44.