Kiɖe Tɛɛ Tɔm 1:1—«Kiɖe tɛɛ lɛ, Ɛsɔ lɩzɩ ɛsɔdaa nɛ tɛtʋ»

«Kiɖe tɛɛ lɛ, Ɛsɔ lɩzɩ ɛsɔdaa nɛ tɛtʋ.»—Kiɖe Tɛɛ Tɔm 1:1, Ɛjaɖɛ kɩfaɖɛ tɔm ɖɛzʋʋ.

«Ðooo kiɖe tɛɛ lɛ Ɛsɔ lɩzɩ ɛsɔdaa nɛ tataa.»—Kiɖe Tɛɛ Tɔm 1:1, Takayaɣ Kiɖeɖea, Kinshasa, Verbum Bible.

Kiɖe Tɛɛ Tɔm 1:1 tɔbʋʋ nɩʋ

Mayaɣ kanɛ kɛkɛnɩ Bibl taa kajalaɣ tɔm nɛ kɔyɔɔdʋʋ toovenim tɔm kɩcɛyɩtʋ naalɛ. Kajalaɣ lɛ, «ɛsɔdaa nɛ tɛtʋ» yaa kedeŋa wɛnɩ ɖɩbazɩyɛ. Nabʋlɛ lɛ, Ɛsɔ lɩzɩ-wɛ.—Natʋ 4:11.

Bibl tɩyɔɔdɩ alɩwaatʋ ɛzɩma pɩlaba kpaɣnɩ alɩwaatʋ ndʋ Ɛsɔ lɩzɩ kedeŋa yɔ, nɛ kɩtɩyɔɔdɩ ɖɔɖɔ ɛzɩma ɛkpaɣnaa nɛ ɛlɩzɩ-kɛ yɔ pɩ-tɔm. Ɛlɛ kɩyɔɔdaa se ɛtɩŋnɩ «e-ɖoŋ sɔsɔŋ weyi ɩpaɣlɩ pɩdɩɩfɛyɩ yɔ nɛ e-hoɖe nɖɩ ɖɩcaɣ sɔɔndʋ yɔ pɔ-yɔɔ» nɛ ɛlɩzɩ kedeŋa.—Izaayii 40:26.

Pɛɖɛzɩ tɔm piye «lɩzɩ» nɛ Ebree lakaɣ nakɛyɛ taa, nɛ palakɩnɩ lakaɣ ŋga tʋmɩyɛ nɛ pɔyɔɔdʋʋ mbʋ Ɛsɔ laba yɔ pi-ɖeke pɩ-tɔm na.a Bibl taa lɛ, Yehowab Ɛsɔ ɖeke payawa se Lɩzɩyʋ.—Izaayii 42:5; 45:18.

Tɔm ndʋ tɩcɔ Kiɖe Tɛɛ Tɔm 1:1 nɛ tɩta yɔ

Kiɖe Tɛɛ Tɔm 1:1 taa pacalɩ yɔɔdʋʋ wondu lɩzʋʋ tɔm ndʋ tɩwɛ Kiɖe Tɛɛ Tɔm ñʋʋ 1 nɛ ñʋʋ 2 taa yɔ tɩ-tɔm. Kpaɣnɩ Kiɖe Tɛɛ Tɔm 1:1 nɛ ŋwolo Kiɖe Tɛɛ Tɔm 2:4 taa, Bibl kɛdɩ mbʋ mbʋ Ɛsɔ laba alɩwaatʋ ndʋ ɛlɩzɩ tɛtʋ nɛ mbʋ payɩ pɩwɛ tɩ-yɔɔ yɔ pɩ-tɔm tobi yem; kɩyɔɔdɩ ɖɔɖɔ ɛzɩma ɛlabɩ kajalaɣ abalʋ nɛ kajalaɣ halʋ yɔ pɩ-tɔm tobi. Pʋwayɩ lɛ, kɩkɛdɩ ɛzɩma Ɛsɔ lɩzɩ abalʋ nɛ halʋ yɔ pɩ-tɔm tete.—Kiɖe Tɛɛ Tɔm 2:7-25.

Kiɖe Tɛɛ Tɔm takayaɣ yɔɔdʋʋ se Ɛsɔ kpaɣ «kɩyakɩŋ» 6 nɛ ɛlɩzɩnɩ wondu. Kɩyakɩŋ ɛnɩ, ɩtɩkɛ ñɩɣtʋ 24 avema, ɛlɛ pɩkɛ alɩwaatʋ ndʋ paasɩŋ tɩ-ñʋʋ yɔ. Pʋyɔɔ Bibl taa lɛ, pɔtɔm se «kɩyakʋ» yɔ, pɩtɩkɛ ñɩɣtʋ 24 evemiye ɖeɖe tɔm pacaɣ yɔɔdʋʋ. Ðɩna kɩɖaʋ nakʋyʋ. Palabɩnɩ tʋmɩyɛ tɔm pee «alɩwaatʋ» nɛ «kɩyakʋ» Kiɖe Tɛɛ Tɔm 2:4 taa se pɔyɔɔdɩ kɩyakɩŋ 6 weyi Ɛsɔ kpaɣaa nɛ ɛlɩzɩnɩ wondu yɔ ɩ-tɔm, nɛ mayaɣ ŋga ka-taa lɛ tɔm pee ana alɩ ɖama. Ɛzɩma palabɩnɩ-yɛ tʋmɩyɛ yɔ, pɩwɛ ɛzɩ «kɩyakʋ» kʋɖʋmʋʋ Ɛsɔ kpaɣaa nɛ ɛlɩzɩnɩ wondu yɔ.

Lɩmaɣza wena ɛyaa wɛnɩ Kiɖe Tɛɛ Tɔm 1:1 yɔɔ nɛ atɩtʋʋzɩ yɔ

Lɩmaɣza wena atɩtʋʋzɩ yɔ: Kiɖe Tɛɛ Tɔm 1:1 wɩlɩɣ se Ɛsɔ kɛ Trinita mbʋ pʋyɔɔ yɔ Ebree tɔm piye nɖɩ pɛɖɛzɩ mayaɣ ŋga ka-taa se «Ɛsɔ» yɔ, palakɩnɩ-ɖɩ tʋmɩyɛ alɩwaatʋ ndʋ pɔyɔɔdʋʋ mbʋ pɩɖɔwa yɔ pɩ-tɔm yɔ.

Toovenim tɔm: Ebree tɔm piye ’Elo·himʹ pɛɖɛzaa se «Ɛsɔ,» nɛ palakɩnɩ-ɖɩ tʋmɩyɛ alɩwaatʋ ndʋ pɔyɔɔdʋʋ mbʋ pɩɖɔwa yɔ pɩ-tɔm yɔ. Ðɩ-tɔbʋʋ nɩʋ wɩlɩɣ se ñamtʋ paɖʋʋ weyi payaɣ-ɩ mbʋ yɔ, ɛlɛ pɩtɩwɩlɩ se pɔɖɔwa. Takayaɣ nakɛyɛ yɔɔdaa se tɔm piye ’Elo·himʹ nɖɩ palabɩnɩ tʋmɩyɛ Kiɖe Tɛɛ Tɔm 1:1 taa yɔ, «lakaɣ nakɛyɛ tɩŋɩɣ tɔm piye nɖɩ paa ɛzɩmtaa nɛ palakɩnɩ-kɛ tʋmɩyɛ alɩwaatʋ ndʋ pɔyɔɔdʋʋ ɛyʋ kʋɖʋm tɔm yɔ; nɛ pɩwɩlɩɣ se ɛyʋ kʋɖʋm tɔm pɔyɔɔdʋʋ, pɩtɩkɛ ɛyaa sakɩyɛ.» (New Catholic Encyclopedia, deuxième édition, volume 6, hɔɔlʋʋ 272)