GŨCOKERITHIA MAATHANI

1 Ici nĩcio ciugo iria Musa eerire andũ othe a Isiraeli rĩrĩa maarĩ werũ-inĩ gĩcigo-inĩ kĩa Jorodani, werũ-inĩ mwaraganu ũrĩa ũngʼetheire Sufi, gatagatĩ ga Parani, Tofeli, Labani, Hazerothu, na Dizahabu. 2 Kuuma Horebu gũthiĩ nginya Kadeshi-barinea+ ũgereire njĩra ya Kĩrĩma gĩa Seiru nĩ rũgendo rwa thikũ 11. 3 Mwaka-inĩ wa 40,+ mweri-inĩ wa 11, mũthenya wa mbere wa mweri ũcio, Musa akĩra Aisiraeli* maũndũ marĩa mothe Jehova aamwĩrĩte ameere. 4 Eekire ũguo thutha wa gũtooria Sihoni+ mũthamaki wa Aamori, ũrĩa waikaraga Heshiboni, na Ogu+ mũthamaki wa Bashani, ũrĩa waikaraga Ashiterothu, kũu Edirei.+ 5 Thĩinĩ wa gĩcigo kĩa Jorodani bũrũri-inĩ wa Moabi, Musa agĩkĩambĩrĩria gũtaarĩria ũhoro wa Watho ũyũ+ akiuga atĩrĩ:

6 “Rĩrĩa twarĩ Horebu Jehova Ngai witũ aatwĩrire atĩrĩ, ‘Nĩ mũikarĩte mũno gĩcigo-inĩ gĩkĩ kĩrĩ irĩma.+ 7 Ũkĩrai mũthiĩ gĩcigo-inĩ kĩrĩa kĩrĩ irĩma kĩa Aamori+ na kũrĩa andũ arĩa othe mariganĩtie nao maikaraga thĩinĩ wa Araba,+ gĩcigo-inĩ kĩrĩa kĩrĩ irĩma, Shefela, Negebu, na gĩcũa-inĩ,+ bũrũri wa Akanaani, na Lebanoni,*+ o nginya rũũĩ-inĩ rũrĩa rũnene, nĩruo rũũĩ rwa Farati.+ 8 Atĩrĩrĩ, bũrũri ũcio nĩ ndĩũigĩte mbere yanyu. Thiĩi kuo na mwĩgwatĩre bũrũri ũcio ũrĩa Jehova eehĩtire harĩ maithe manyu, Iburahimu, Isaaka,+ na Jakubu+ akiuga atĩ nĩ akaaũheana kũrĩ o, na kũrĩ mbeũ yao* ĩrĩa ĩgooka thutha wao.’+

9 “Na hĩndĩ ĩyo ngĩmwĩra atĩrĩ, ‘Ndingĩhota kũmũkuua ndĩ wiki.+ 10 Jehova Ngai wanyu nĩ atũmĩte muongerereke, na rĩu ũmũthĩ mũingĩhĩte o ta njata cia igũrũ.+ 11 Jehova Ngai wa maithe manyu ma tene, arotũma muongerereke+ maita ngiri makĩria ma ũrĩa mũigana, na aromũrathima o ta ũrĩa aamwĩrĩire.+ 12 Niĩ ingĩkĩhota atĩa gũkuua mĩrigo yanyu na mathĩna manyu na mateta manyu ndĩ wiki?+ 13 Thuurai arũme marĩ na ũũgĩ, ũtaũku, na ũmenyeru kuuma mĩhĩrĩga-inĩ yanyu, na niĩ ndĩmaamũre matuĩke atongoria anyu.’+ 14 Na inyuĩ mũkĩnjokeria atĩrĩ, ‘Ũguo watwĩra twĩke nĩ wega.’ 15 Nĩ ũndũ ũcio ngĩoya atongoria a mĩhĩrĩga yanyu, arũme marĩ na ũũgĩ na ũmenyeru, ngĩmaamũra matuĩke atongoria anyu, anene a andũ ngiri, anene a andũ igana, anene a andũ mĩrongo ĩtano, anene a andũ ikũmi, na atongoria a mĩhĩrĩga yanyu.+

16 “Na hĩndĩ ĩyo ngĩra atuanĩri ciira anyu atĩrĩ, ‘Rĩrĩa mũrathikĩrĩria ciira gatagatĩ-inĩ ka ariũ a ithe wanyu, mwagĩrĩirũo gũtua ciira na ũthingu+ gatagatĩ-inĩ ka mũndũ na mũrũ wa ithe kana na mũndũ wa kũngĩ ũrĩa ũikaraga bũrũri-inĩ wanyu.+ 17 Mũtiagĩrĩirũo gũkorũo na mũthutũkanio mũgĩtua ciira.+ Mwagĩrĩirũo gũthikĩrĩria mũndũ mũnini na ũrĩa mũnene o ũndũ ũmwe.+ Mũtiagĩrĩirũo kũmakio nĩ andũ,+ nĩ gũkorũo ituĩro nĩ rĩa Ngai;+ na angĩkorũo ciira nĩ mũritũ mũno harĩ inyuĩ, mwagĩrĩirũo kũũrehe harĩ niĩ, na nĩ ndĩrĩũthikagĩrĩria.’+ 18 Hĩndĩ ĩyo nĩ ndamwĩrire maũndũ marĩa mothe mwagĩrĩirũo nĩ gwĩka.

19 “Tũgĩcoka tũkiuma Horebu na tũgĩtuĩkanĩria werũ-inĩ wothe ũrĩa mũnene na wa gwĩtigĩrũo+ ũcio muoonire tũrĩ njĩra-inĩ twerekeire gĩcigo-inĩ kĩrĩa kĩrĩ irĩma kĩa Aamori,+ o ta ũrĩa Jehova Ngai witũ aatwathĩte, na thutha-inĩ tũgĩkinya Kadeshi-barinea.+ 20 Ngĩcoka ngĩmwĩra ũũ, ‘Rĩu nĩ mwakinya gĩcigo-inĩ kĩrĩa kĩrĩ irĩma kĩa Aamori, kĩrĩa Jehova Ngai witũ aratũhe. 21 Atĩrĩrĩ, Jehova Ngai wanyu nĩ amũheete bũrũri ũcio. Ambatai mũkawĩgwatĩre, o ta ũrĩa Jehova Ngai wa maithe manyu ma tene amwĩrĩte.+ Mũtigetigĩre o na kana mũmake.’

22 “O na kũrĩ ũguo, inyuothe muokire harĩ niĩ mũkĩnjĩra atĩrĩ, ‘Reke tũtũme arũme mathiĩ mbere itũ magatũthiganĩre bũrũri ũcio na matũrehere ũhoro wĩgiĩ njĩra ĩrĩa twagĩrĩirũo kũgerera na nĩ matũũra ma mũthemba ũrĩkũ tũgũkora.’+ 23 Ngĩona rĩciria rĩu rĩrĩ rĩega, na nĩ ũndũ ũcio ngĩthuura arũme 12 kuuma harĩ inyuĩ, o mũhĩrĩga mũndũ ũmwe.+ 24 Makiumagara makĩambata gĩcigo-inĩ kĩrĩa kĩrĩ irĩma+ na magĩkinya Mũkuru wa Eshikoli na makĩũthigana. 25 Makĩoya maciaro ma bũrũri ũcio makĩmakuua magĩtũrehera, na magĩtũrehera ũhoro magĩtwĩra atĩrĩ, ‘Bũrũri ũcio Jehova Ngai witũ aratũhe nĩ mwega.’+ 26 No nĩ mwaregire kwambata mũthiĩ kuo, na mũkĩremera uuge wa Jehova Ngai wanyu.+ 27 Mũgĩikara o mũkĩnugunaga mũrĩ hema-inĩ cianyu mũkiugaga ũũ, ‘Jehova nĩ atũthũire nĩkĩo aatũrutire bũrũri wa Misiri atũneane guoko-inĩ kwa Aamori nĩgetha matũniine. 28 Kaĩ arĩ kũndũ kũhaana atĩa kũu tũrathiĩ? Ariũ a ithe witũ nĩ matũũragĩte ngoro*+ nĩ ũndũ wa kuuga ũũ, “Andũ acio nĩ anene na araihu gũtũkĩra, na matũũra mao nĩ manene na makairigĩrũo o nginya igũrũ matu-inĩ,*+ na nĩ tũronire ariũ a Aanaki+ kuo.”’

29 “Nĩ ũndũ ũcio ngĩmwĩra atĩrĩ, ‘Mũtigetigĩre kana mũigue guoya nĩ ũndũ wao.+ 30 Jehova Ngai wanyu nĩ egũthiĩ arĩ mbere yanyu na nĩ ekũmũrũĩrĩra,+ o ta ũrĩa eekire Misiri mũkĩĩyonagĩra na maitho manyu.+ 31 Na werũ-inĩ nĩ mweyoneire ũrĩa Jehova Ngai wanyu aamũkuuire o ta ũrĩa mũndũ akuuaga mũrũwe, kũrĩa guothe mwathiaga o nginya mũgĩkinya gũkũ.’ 32 No o na thutha wa maũndũ macio mothe, mũtiagĩire na wĩtĩkio harĩ Jehova Ngai wanyu,+ 33 ũrĩa wathiaga mbere yanyu njĩra-inĩ, nĩguo agathigane kũndũ kũrĩa mũkwamba hema cianyu. Ũtukũ aamuumagĩrĩra na mwaki, naguo mũthenya akamuumĩrĩra na itu nĩguo amuonie njĩra ĩrĩa mwagĩrĩirũo kũgerera.+

34 “Na hĩndĩ ĩyo yothe Jehova nĩ aaiguaga ũrĩa mwoigaga, na akĩrakara mũno akĩĩhĩta ũũ,+ 35 ‘Gũtirĩ mũndũ o na ũmwe harĩ andũ aya a rũciaro rũrũ rũũru ũkoona bũrũri ũcio mwega ndehĩtire atĩ nĩ ngaaũheana kũrĩ maithe manyu,+ 36 tiga o Kalebu mũrũ wa Jefune. Nĩ akaawona, na nĩ ngaamũhe bũrũri ũcio aakinyangire na ndĩũhe ariũ ake, tondũ nĩ arũmĩrĩire Jehova na ngoro yothe.*+ 37 (O na ningĩ Jehova nĩ aarakaririo nĩ niĩ nĩ ũndũ wanyu, akĩnjĩra ũũ, “O nawe ndũgaathiĩ kuo.+ 38 Joshua mũrũ wa Nuni, ũrĩa ũrũgamaga mbere yaku,+ nĩwe ũkaaingĩra bũrũri-inĩ ũcio.+ Mwĩkĩre hinya,*+ nĩ gũkorũo nĩwe ũgaatũma andũ a Isiraeli megwatĩre bũrũri ũcio.”) 39 Ningĩ, ciana cianyu iria mwoigire atĩ nĩ igaatahwo+ na ariũ anyu arĩa ũmũthĩ matoĩ wega kana ũũru, acio nĩo makaaingĩra kuo, na nĩ ngaaũheana kũrĩ o mawĩgwatĩre.+ 40 No inyuĩ-rĩ, cokai na thutha mũthiĩ werũ-inĩ mũgereire njĩra-inĩ ya Iria Itune.’+

41 “Nĩ ũndũ ũcio mũkĩnjĩra atĩrĩ, ‘Nĩ twĩhĩirie Jehova. Na rĩu nĩ tũkwambata tũkarũe, o ta ũrĩa Jehova Ngai witũ atwathĩte!’ Kwoguo o ũmwe wanyu akĩĩyoha matharaita make ma mbaara, na mweciragia atĩ ũngĩarĩ ũndũ mũhũthũ kwambata kĩrĩma-inĩ kĩu.+ 42 No Jehova akĩnjĩra atĩrĩ, ‘Meere ũũ: “Mũtikambate mũkarũe, tondũ ndigũkorũo hamwe na inyuĩ.+ Na mũngĩka ũguo, no mũkũhootwo nĩ thũ cianyu.”’ 43 Nĩ ũndũ ũcio ngĩaria na inyuĩ, no mũtiigana gũthikĩrĩria. Handũ ha ũguo, mũkĩremera uuge wa Jehova na nĩ ũndũ wa mwĩĩkĩrĩro mũkĩgeria kwambata kĩrĩma-inĩ kĩu. 44 Nao Aamori arĩa maaikaraga kĩrĩma-inĩ kĩu magĩũka nĩguo matũngane na inyuĩ na makĩmũingatithia o ta ũrĩa njũkĩ ciĩkaga, magĩtũma mũhurunjũke Seiru o nginya Horoma. 45 Nĩ ũndũ ũcio mũgĩcoka na mũkĩambĩrĩria kũrĩrĩra Jehova, no Jehova ndaamũthikĩrĩirie o na kana akĩerekeria meciria make harĩ inyuĩ. 46 Na nĩkĩo mwathiire na mbere gũikara Kadeshi ihinda rĩu rĩothe mwaikarire kuo.

2 “Tũgĩcoka tũkĩgarũrũka na tũkĩambĩrĩria rũgendo twerekeire werũ-inĩ tũgereire njĩra ya Iria Itune, o ta ũrĩa Jehova aanjĩrĩte,+ na tũgĩikara tũgĩthiũrũrũkaga hakuhĩ na Kĩrĩma gĩa Seiru thikũ nyingĩ. 2 Thutha ũcio Jehova akĩnjĩra ũũ, 3 ‘Nĩ mũthiũrũrũkĩte hakuhĩ na kĩrĩma gĩkĩ ihinda iraihu mũno. Rĩu ũkĩrai mũthiĩ mwena wa rũgongo. 4 Na wathe andũ aya ũmeere ũũ: “Mũkũgerera mũhaka-inĩ wa ariũ a ithe wanyu, njiarũa cia Esau,+ arĩa maikaraga Seiru,+ nao nĩ mekũmwĩtigĩra,+ na inyuĩ nĩ mwagĩrĩirũo kwĩmenyerera mũno. 5 Mũtikamokĩrĩre,* nĩ gũkorũo ndikũmũhe gĩcunjĩ o na kĩmwe kĩa bũrũri wao, o na handũ ha gũkinyithia kũgũrũ, tondũ nĩ heete Esau Kĩrĩma gĩa Seiru kĩrĩ igai rĩake.+ 6 Mwagĩrĩirũo kũmanengera mbeca nĩ ũndũ wa irio iria mũkũrĩa, na mũmarĩhe nĩ ũndũ wa maĩ marĩa mũkũnyua.+ 7 Tondũ Jehova Ngai wanyu nĩ amũrathimĩte maũndũ-inĩ marĩa mothe mwĩkĩte. Nĩ oĩ wega ngʼendo cianyu werũ-inĩ ũyũ mũnene. Mĩaka ĩyo 40 Jehova Ngai wanyu nĩ akoretwo hamwe na inyuĩ, na gũtirĩ kĩndũ mũrĩ mwaga.”’+ 8 Tũgĩgĩthiĩ tũhĩtũkĩire hakuhĩ na ariũ a ithe witũ, njiarũa cia Esau,+ arĩa maikaraga Seiru, tũtekũgera njĩra ya Araba, Elathu, na Ezioni-geberi.+

“Tũgĩcoka tũkĩgarũrũka tũgĩthiĩ na njĩra ya werũ-inĩ wa Moabi.+ 9 Ningĩ Jehova akĩnjĩra atĩrĩ, ‘Mũtigokĩrĩre Moabi o na kana mũrũe mbaara nao, nĩ gũkorũo ndikũmũhe gĩcunjĩ o na kĩmwe kĩa bũrũri wao kĩrĩ igai rĩanyu tondũ nĩ heanĩte Ari ĩrĩ igai rĩa njiarũa cia Loti.+ 10 (Aemi+ nĩo maaikaraga kũu mbere ĩyo, na maarĩ andũ anene mũno na aingĩ na araihu o ta Aanaki. 11 Nao Arefai+ moonagwo matariĩ o ta Aanaki,+ na Amoabi maametaga Aemi. 12 Mbere ĩyo, Ahori+ nĩo maaikaraga Seiru, no njiarũa cia Esau ikĩmeheria na ikĩmaniina na igĩikara kuo ithenya rĩao,+ o ta ũrĩa Isiraeli megwĩka bũrũri ũrĩa ũgũtuĩka igai rĩao, o ũcio Jehova egũtigĩrĩra atĩ nĩ amahe.) 13 Rĩu thiĩi mũringe Mũkuru wa Zeredi.’ Nĩ ũndũ ũcio tũgĩthiĩ na tũkĩringa Mũkuru wa Zeredi.+ 14 Kuuma Kadeshi-barinea nginya rĩrĩa twaringire Mũkuru wa Zeredi twaniinire mĩaka 38, o nginya rĩrĩa rũciaro ruothe rwa arũme a mbaara rwathirire kambĩ-inĩ, o ta ũrĩa Jehova eehĩtĩte harĩ o.+ 15 Guoko kwa Jehova kwamokĩrĩire nĩguo kũmaniine kuuma kambĩ-inĩ nginya magĩthira biũ.+

16 “Hĩndĩ ĩrĩa arũme othe a mbaara maakuire magĩthira gatagatĩ-inĩ ka andũ,+ 17 Jehova akĩnjarĩria rĩngĩ, akĩnjĩra atĩrĩ, 18 ‘Ũmũthĩ mũkũgerera hakuhĩ na gĩcigo kĩa Moabi, na nokuo Ari. 19 Rĩrĩa mũrĩkinya hakuhĩ na Aamoni, mũtikanamathumbũre kana mũmogite, tondũ ndikũmũhe gĩcunjĩ o na kĩmwe kĩa bũrũri wa Aamoni gĩtuĩke igai rĩanyu, nĩ gũkorũo nĩ ndĩũheete njiarũa cia Loti ũrĩ igai rĩacio.+ 20 Bũrũri ũcio o naguo woonagwo ũrĩ bũrũri wa Arefai.+ (Arefai nĩo maaikaraga kuo mbere ĩyo, nao Aamoni maametaga Azamuzumi. 21 Maarĩ andũ anene mũno na aingĩ na araihu o ta Aanaki;+ no Jehova akĩmaniina mehere mbere ya Aamoni, nao makĩmaingata kũu na magĩikara kuo ithenya rĩao. 22 Ũguo nĩguo eekire harĩ njiarũa cia Esau, iria rĩu cikaraga Seiru,+ rĩrĩa aanangire Ahori+ kuuma mbere yacio, nĩgetha ciĩgwatĩre bũrũri wao na cikarage kuo ithenya rĩao nginya ũmũthĩ. 23 Nao Aavi maaikaraga matũũra-inĩ o nginya Gaza+ nginya rĩrĩa Akafitori,+ arĩa mooimĩte Kafitori,* maamaniinire na magĩikara kuo ithenya rĩao.)

24 “‘Ũkĩrai mũthiĩ mũringe Mũkuru wa Arinoni.+ Atĩrĩrĩ, nĩ heanĩte Sihoni+ Mũamori, mũthamaki wa Heshiboni moko-inĩ manyu. Nĩ ũndũ ũcio ambĩrĩriai kwĩgwatĩra bũrũri wake, na mũrũe mbaara nake. 25 Mũthenya ũyũ wa ũmũthĩ nĩ ngwambĩrĩria gũtũma andũ othe gũkũ mũhuro wa riũa arĩa marĩiguaga ũhoro wanyu manyitwo nĩ guoya na kĩmako nĩ ũndũ wanyu. Nĩ marĩgiĩkaga na makainaina* nĩ ũndũ wanyu.’+

26 “Ningĩ ngĩtũma atũmwo kuuma werũ-inĩ wa Kedemothu+ kũrĩ Mũthamaki Sihoni wa Heshiboni, na ciugo ici cia thayũ,+ 27 ‘Njĩtĩkĩria ngerere bũrũri waku. Ngũthiĩ o ngereire barabara-inĩ na ndikũrora mwena wa ũrĩo kana wa ũmotho.+ 28 Ngũrĩa o irio iria ũkũnyenderia na nyue o maĩ marĩa ũkũnyenderia. Njĩtĩkĩria tu nduĩkanĩrie kuo thiĩte na magũrũ 29 —ũguo nĩguo njiarũa cia Esau iria cikaraga Seiru na Amoabi arĩa maikaraga Ari maanjĩkire—o nginya ninge Jorodani nginye bũrũri ũrĩa Jehova Ngai witũ aratũhe.’ 30 No Mũthamaki Sihoni wa Heshiboni ndaatwĩtĩkĩririe tũtuĩkanĩrie kuo, nĩ gũkorũo Jehova Ngai wanyu nĩ eetĩkĩrĩtie roho wake ũngʼathie,+ na omie ngoro, nĩguo amũneane moko-inĩ manyu ta ũrĩa kũrĩ ũmũthĩ.+

31 “Ningĩ Jehova akĩnjĩra ũũ, ‘Atĩrĩrĩ, nĩ nyambĩrĩirie kũneana Sihoni o hamwe na bũrũri wake kũrĩ wee. Ambĩrĩria kwĩgwatĩra bũrũri wake.’+ 32 Rĩrĩa Sihoni ookire marĩ hamwe na andũ ake othe gũcemania na ithuĩ mbaara-inĩ kũu Jahazu,+ 33 Jehova Ngai witũ akĩmũneana harĩ ithuĩ, na tũkĩmũtooria o hamwe na ariũ ake, na andũ ake othe. 34 Tũgĩtunyana matũũra make mothe hĩndĩ ĩyo na tũkĩananga matũũra mothe, o hamwe na arũme, atumia, na ciana. Gũtirĩ mũndũ wahonokire.+ 35 Twatahire o mahiũ tu hamwe na indo iria twatunyanire kuuma matũũra-inĩ macio twatharĩkĩire. 36 Kuuma Aroeru,+ ĩrĩa ĩrĩ mũthia-inĩ wa Mũkuru wa Arinoni (o hamwe na itũũra rĩrĩa rĩrĩ mũkuru-inĩ ũcio), gũkinya Gileadi, gũtirĩ taũni tũtaatooririe. Jehova Ngai witũ nĩ aacineanire ciothe kũrĩ ithuĩ.+ 37 O na kũrĩ ũguo, mũtiakuhĩrĩirie bũrũri wa Aamoni,+ rũteere ruothe rwa Mũkuru wa Jaboku+ o hamwe na matũũra ma gĩcigo kĩrĩa kĩrĩ irĩma, o na kana kũndũ kũngĩ kũrĩa mwagirĩtio nĩ Jehova Ngai witũ.

3 “Tũgĩcoka tũkĩgarũrũka tũkĩambata tũgereire Njĩra Ĩrĩa ya Bashani. Nake Ogu mũthamaki wa Bashani agĩtũtũnga hamwe na andũ ake othe nĩguo arũe na ithuĩ kũu Edirei.+ 2 Nĩ ũndũ ũcio Jehova akĩnjĩra atĩrĩ, ‘Ndũkamwĩtigĩre, nĩ gũkorũo nĩ ngũmũneana moko-inĩ maku o hamwe na andũ ake othe na bũrũri wake, na ũkũmwĩka o ta ũrĩa wekire Sihoni mũthamaki wa Aamori, ũrĩa waikaraga Heshiboni.’ 3 Nĩ ũndũ ũcio Jehova Ngai witũ akĩneana Mũthamaki Ogu wa Bashani o nake moko-inĩ maitũ o hamwe na andũ ake othe, tũgĩthiĩ na mbere kũmũtharĩkĩra o nginya gũgĩkorũo gũtarĩ mũndũ o na ũmwe wake wahonokire. 4 Tũgĩcoka tũgĩtunyana matũũra make mothe. Gũtirĩ taũni o na ĩmwe tũtaamatunyire—matũũra 60, gĩcigo gĩothe kĩa Arigobu, ũthamaki wa Ogu kũu Bashani.+ 5 Matũũra macio mothe maarĩ mairigĩre na thingo ndaihu na igũrũ, ihingo, na mĩgamba, o na tũgĩtunyana taũni ingĩ nyingĩ itaarĩ njirigĩre. 6 O na kũrĩ ũguo tũkĩmaananga,+ o ta ũrĩa twekire Mũthamaki Sihoni wa Heshiboni, na njĩra ya kwananga matũũra mothe, o hamwe na arũme, atumia, na ciana.+ 7 Na tũkĩoya mahiũ mothe o hamwe na indo cia matũũra macio iria twatahĩte igĩtuĩka citũ.

8 “Na hĩndĩ ĩyo tũgĩtunyana bũrũri wa athamaki erĩ Aamori+ arĩa maarĩ gĩcigo-inĩ kĩa Jorodani, kuuma Mũkuru-inĩ wa Arinoni o nginya Kĩrĩma-inĩ kĩa Herimoni+ 9 (kĩrĩma kĩrĩa Asidoni meetaga Sirioni nao Aamori magagĩta Seniri), 10 matũũra mothe ma kũndũ kwaraganu, Gileadi yothe, na Bashani yothe o nginya Saleka na Edirei,+ matũũra ma ũthamaki wa Ogu kũu Bashani. 11 Nĩ gũkorũo Mũthamaki Ogu wa Bashani nĩwe watigarĩte arĩ wa mũico harĩ Arefai. Karĩrĩ gake* gaathondeketwo na kĩgera, na gatũire Raba kwa Aamoni. Gakoragwo na ũraihu wa mĩkono* kenda na wariĩ wa mĩkono ĩna, kũringana na mũkono ũrĩa ũtuĩtwo. 12 Hĩndĩ ĩyo tũkĩĩgwatĩra bũrũri ũyũ: kuuma Aroeru+ ĩrĩa ĩrĩ hakuhĩ na Mũkuru wa Arinoni, na nuthu ya gĩcigo kĩrĩa kĩrĩ irĩma kĩa Gileadi, na nĩ heanĩte matũũra ma kũu kũrĩ Arubeni na Agadi.+ 13 Nakĩo gĩcigo kĩu kĩngĩ gĩothe kĩa Gileadi na Bashani yothe ya ũthamaki wa Ogu nĩ ndĩkĩheanĩte kũrĩ nuthu ya mũhĩrĩga wa Manase.+ Gĩcigo gĩothe kĩa Arigobu, kĩrĩa kĩrĩ Bashani, kĩoĩkaine ta bũrũri wa Arefai.

14 “Jairu+ mũrũ wa Manase ooire gĩcigo gĩothe kĩa Arigobu+ o nginya mũhaka-inĩ wa Ageshuru na Amaakathi+ na agĩta icagi icio cia Bashani o ta rĩĩtwa rĩake, Havothu-jairu,*+ na nĩguo ciĩtagwo nginya ũmũthĩ. 15 Na nĩ heanĩte Gileadi kũrĩ Makiru.+ 16 Nao Arubeni na Agadi,+ nĩ ndĩmaheete gĩcigo gĩa kuuma Gileadi o nginya Mũkuru wa Arinoni, na gatagatĩ ka mũkuru ũcio nĩho mũhaka, na gũthiĩ nginya Jaboku, mũkuru ũrĩa ũkoragwo ũrĩ mũhaka wa Aamoni, 17 na Araba na Rũũĩ rwa Jorodani na hũgũrũrũ ciaruo, kuuma Kinerethu o nginya Iria-inĩ rĩa Araba, o rĩo Iria rĩa Cumbĩ, rĩrĩa rĩrĩ mũhuro wa iharũrũka cia Pisiga mwena wa irathĩro.+

18 “Ngĩcoka ngĩmwatha ngĩmwĩra atĩrĩ: ‘Jehova Ngai wanyu nĩ amũheete bũrũri ũyũ nĩguo mũwĩgwatĩre. Arũme othe anyu arĩa marĩ na hinya nĩ mekuoya indo cia mbaara na maringe mũrĩmo ũrĩa ũngĩ marĩ mbere ya ariũ a ithe wanyu, Aisiraeli.+ 19 No atumia anyu tu, ciana cianyu, o hamwe na mahiũ manyu (nĩ njũĩ wega atĩ mũrĩ na mahiũ maingĩ mũno) megũtigwo magĩikara matũũra-inĩ marĩa ndĩmũheete, 20 o nginya rĩrĩa Jehova arĩhe ariũ a ithe wanyu ũhurũko, o ta ũrĩa amwĩkĩte, na o nao megwatĩre bũrũri ũrĩa Jehova Ngai wanyu ekũmahe mũrĩmo ũrĩa ũngĩ wa Jorodani. Na hĩndĩ ĩyo nĩ mũgaacoka, o mũndũ igai-inĩ rĩake rĩrĩa ndĩmũheete.’+

21 “Hĩndĩ ĩyo ngĩatha Joshua ngĩmwĩra ũũ:+ ‘Wee nĩ wĩyoneire na maitho maku ũrĩa Jehova Ngai wanyu ekĩte athamaki acio eerĩ. Ũguo noguo Jehova egwĩka mothamaki mothe marĩa marĩ mũrĩmo ũrĩa ũngĩ ũraringa.+ 22 Mũtiagĩrĩirũo kũmetigĩra, nĩ gũkorũo Jehova Ngai wanyu nĩwe ũramũrũĩrĩra.’+

23 “Na hĩndĩ ĩyo ngĩthaitha Jehova, ngĩmwĩra atĩrĩ, 24 ‘Jehova Mwathani Ũrĩa Mũnene, nĩ wambĩrĩirie kuonia ndungata yaku ũnene waku o hamwe na guoko gwaku kũrĩ hinya,+ nĩ ũndũ-rĩ, nĩ ngai ĩrĩkũ igũrũ na thĩ ĩngĩhota gwĩka ciĩko cia hinya ta ciaku?+ 25 Ndagũthaitha ũreke ninge nĩguo nyone bũrũri ũcio mwega ũrĩ mũrĩmo ũrĩa ũngĩ wa Jorodani, gĩcigo kĩu kĩega kĩrĩ irĩma na Lebanoni.’+ 26 Ĩndĩ Jehova no aarakarĩtio nĩ niĩ nĩ ũndũ wanyu,+ agĩkĩaga gũũthikĩrĩria. Handũ ha ũguo, Jehova aanjĩrire ũũ, ‘Reke ũhoro ũcio ũkinye hau! Ndũkananjĩre ũhoro ũcio rĩngĩ. 27 Ambata nginya gacũmbĩrĩ ga Pisiga,+ na ũrore mwena wa ithũĩro na mwena wa rũgongo na mwena wa mũhuro na irathĩro na wĩrorere bũrũri ũcio na maitho maku, nĩ gũkorũo ndũkũringa rũũĩ rũrũ rwa Jorodani.+ 28 Amũra Joshua+ na ũmwĩkĩre ngoro na ũmwĩkĩre hinya, tondũ nĩwe ũkũringa mũrĩmo ũrĩa ũngĩ+ arĩ mbere ya andũ aya na nĩwe ũgaatũma megwatĩre bũrũri ũcio ũkuona.’ 29 Maũndũ macio mothe meekĩkire rĩrĩa twaikaraga mũkuru-inĩ ũrĩa ũngʼetheire Bethi-peori.+

4 “Atĩrĩrĩ inyuĩ Isiraeli, thikĩrĩriai mawatho na matuĩro ma ciira marĩa ndĩramũruta kũrũmĩrĩra, nĩguo mũthiĩ na mbere gũtũũra muoyo+ na mũtonye mwĩgwatĩre bũrũri ũrĩa mũraheo nĩ Jehova, Ngai wa maithe manyu ma tene. 2 Mũtiagĩrĩirũo kuongerera ũndũ harĩ ciugo iria ndĩramwatha, o na kana mũrutarute ũndũ kuuma harĩ cio,+ nĩguo mũrũmie maathani ma Jehova Ngai wanyu marĩa ndĩramwatha.

3 “Nĩ mweyoneire na maitho manyu ũrĩa Jehova eekire ũhoro-inĩ wĩgiĩ Baali ya Peori; Jehova Ngai wanyu aaniinire mũndũ wothe gatagatĩ-inĩ kanyu ũrĩa warũmĩrĩire Baali ya Peori.+ 4 Ĩndĩ inyuĩ arĩa mwĩgwatanĩtie na Jehova Ngai wanyu inyuothe mũrĩ o muoyo nginya ũmũthĩ. 5 Atĩrĩrĩ, nĩ ndĩmũrutĩte mawatho na matuĩro ma ciira,+ o ta ũrĩa Jehova Ngai wakwa anjathĩte, nĩgetha mũmarũmie mũrĩ kũu bũrũri-inĩ ũcio mũkwĩgwatĩra. 6 No mũhaka mũmarũmĩrĩre,+ nĩ gũkorũo mweka ũguo nĩ mũkuonania ũũgĩ+ na ũtaũku+ maitho-inĩ ma ikundi cia andũ arĩa marĩiguaga ũhoro wĩgiĩ mawatho macio mothe, na moigage atĩrĩ, ‘Rũrĩrĩ rũrũ rũnene hatarĩ nganja nĩ rwa andũ marĩ na ũũgĩ na ũtaũku.’+ 7 Nĩ ũndũ-rĩ, nĩ rũrĩrĩ rũrĩkũ rũnene rũrĩ na ngai irĩ hakuhĩ naruo ta ũrĩa Jehova Ngai witũ akoragwo arĩ hakuhĩ na ithuĩ rĩrĩa rĩothe twamũkaĩra?+ 8 Ningĩ nĩ rũrĩrĩ rũrĩkũ rũnene rũkoragwo na mawatho ma ũthingu na matuĩro ma ciira ta Watho ũyũ wothe ndĩraiga mbere yanyu ũmũthĩ?+

9 “Wĩmenyerere na wĩhũge mũno, nĩguo ndũkanariganĩrũo nĩ maũndũ marĩa wĩyoneire na maitho maku na nĩguo matikanehere ngoro-inĩ yaku matukũ mothe ma ũtũũro waku. Ningĩ nĩ wagĩrĩirũo kũmamenyithia ariũ aku o hamwe na ariũ a ciana ciaku.+ 10 Mũthenya ũrĩa warũgamire mbere ya Jehova Ngai waku kũu Horebu, Jehova aanjĩrire atĩrĩ, ‘Cokanĩrĩria andũ harĩ niĩ nĩguo ndũme maigue ciugo ciakwa,+ nĩgetha merute kũnjĩtigĩra+ matukũ mothe marĩa megũtũũra muoyo thĩinĩ wa thĩ na nĩguo marute ariũ ao.’+

11 “Nĩ ũndũ ũcio mũgĩkuhĩrĩria mũkĩrũgama magũrũ-inĩ ma kĩrĩma, nakĩo kĩrĩma kĩu gĩakanaga mwaki wambataga nginya igũrũ matu-inĩ;* gũkĩgĩa nduma, itu, na gũgĩtumana biũ.+ 12 Nake Jehova akĩambĩrĩria kwaria na inyuĩ kuuma mwaki-inĩ ũcio.+ Mwaiguire mũgambo wa ciugo, no mũtionire kĩndũ+—no mũgambo tu waiguĩkaga.+ 13 Na akĩmenyithania kĩrĩkanĩro gĩake harĩ inyuĩ,+ kĩrĩa aamwathire mũrũmagie—Maathani Marĩa Ikũmi.*+ Thutha-inĩ akĩmaandĩka ihengere-inĩ igĩrĩ cia mahiga.+ 14 Hĩndĩ ĩyo Jehova akĩnjatha ndĩmũrute mawatho na matuĩro ma ciira, marĩa mwagĩrĩirũo kũrũmia mũrĩ bũrũri-inĩ ũcio mũgũthiĩ kwĩgwatĩra.

15 “Nĩ ũndũ ũcio, mwĩhũgei mũno—nĩ gũkorũo gũtirĩ kĩndũ muonire mũthenya ũrĩa Jehova aaririe na inyuĩ kũu Horebu arĩ gatagatĩ ka mwaki— 16 mũtikanethũkie na njĩra ya gwĩthondekera mũhianano o wothe wa gwacũhio ũhaana kĩndũ o gĩothe, mũhianĩre wa mũndũrũme kana wa mũtumia,+ 17 mũhianĩre wa nyamũ o yothe ĩrĩ thĩinĩ wa thĩ kana mũhianĩre wa nyoni o yothe yũmbũkaga rĩera-inĩ,+ 18 mũhianĩre wa kĩũmbe o gĩothe gĩtambaga thĩ kana mũhianĩre wa thamaki o yothe ĩrĩ thĩinĩ wa maĩ marĩa marĩ rungu rwa thĩ.+ 19 Na rĩrĩa watiira maitho maku na igũrũ ũkona riũa na mweri na njata—mbũtũ yothe ya igũrũ—ndũkanagucĩrĩrio ũcinamĩrĩre na ũcitungatĩre.+ Jehova Ngai waku aciheanĩte kũrĩ ikundi ciothe cia andũ arĩa marĩ gũkũ thĩ. 20 No inyuĩ nĩ inyuĩ Jehova ooire akĩmũruta mwaki-inĩ mũnene wa gũtwekia kĩgera, akĩmũruta Misiri, nĩguo mũtuĩke andũ ake kĩũmbe,*+ o ta ũrĩa mũrĩ ũmũthĩ.

21 “Na rĩrĩ, Jehova nĩ aarakaririo nĩ niĩ nĩ ũndũ wanyu,+ na akĩĩhĩta atĩ ndikaringa Jorodani o na kana nyingĩre bũrũri-inĩ mwega ũrĩa Jehova Ngai wanyu aramũhe ũtuĩke igai rĩanyu.+ 22 Nĩ gũkorũo ngũkuĩra bũrũri-inĩ ũyũ; ndikũringa Jorodani,+ no inyuĩ nĩ mũkũringa na mwĩgwatĩre bũrũri ũcio mwega. 23 Mwĩmenyererei mũtikanariganĩrũo nĩ kĩrĩkanĩro kĩa Jehova Ngai wanyu kĩrĩa aarĩkanĩire na inyuĩ,+ na mũtigethondekere mũhianano wa gwacũhio, ũhaana kĩndũ o gĩothe kĩrĩa mũkaanĩtio nĩ Jehova Ngai wanyu.+ 24 Tondũ Jehova Ngai waku nĩ mwaki ũniinanaga,+ nĩ Ngai wendaga wĩrutĩri wa ngoro yothe.+

25 “Ũngĩkaagĩa ciana na tũcũkũrũ na mũkorũo mũikarĩte ihinda iraihu bũrũri-inĩ ũcio na wĩke ũndũ ũtagĩrĩire wa gũthondeka mũhianano wa gwacũhio+ wa mũthemba o wothe na wĩke ũndũ mũũru maitho-inĩ ma Jehova Ngai waku ũmũrakarie,+ 26 ũmũthĩ ndeeta igũrũ na thĩ ituĩke aira harĩ inyuĩ atĩ nĩ mũkaaniinwo o narua mũthire bũrũri-inĩ ũrĩa mũraringa Jorodani mũkawĩgwatĩre. Mũtigaikara ihinda iraya thĩinĩ waguo, no nĩ kũniinwo mũkaaniinwo biũ.+ 27 Jehova akaamũhurunja gatagatĩ-inĩ ga ikundi cia andũ,+ na no andũ anini kuuma harĩ inyuĩ makaahonoka+ gatagatĩ-inĩ ka ndũrĩrĩ iria mũgaakorũo mũtwarĩtwo kũrĩ cio nĩ Jehova. 28 Mũrĩ kũu mũgaatungatagĩra ngai cia mbaũ na cia mahiga ithondeketwo na moko ma andũ,+ ngai itangĩhota kuona kana kũigua kana kũrĩa kana kũigua mũnungo.

29 “Ũngĩgaacaria Jehova Ngai waku ũrĩ kũu, hatarĩ nganja nĩ ũkaamuona+ angĩkorũo ũgaatuĩria ũhoro ũmwĩgiĩ na ngoro yaku yothe na muoyo* waku wothe.+ 30 Rĩrĩa ũkaagĩa na mĩtangĩko mĩingĩ na maũndũ macio mothe magũkore mahinda ma thutha-inĩ, hĩndĩ ĩyo nĩ ũgaacokerera Jehova Ngai waku na ũthikĩrĩrie mũgambo wake.+ 31 Tondũ Jehova Ngai waku nĩ Ngai mũigua tha.+ Ndagagũtiganĩria kana akũniine kana ariganĩrũo nĩ kĩrĩkanĩro kĩrĩa aarĩkanĩire na maithe manyu ma tene kũgerera mwĩhĩtwa.+

32 “Atĩrĩrĩ, ta ũria ũhoro wa matukũ mahĩtũku ma mbere ya mahinda maku, kuuma mũthenya ũrĩa Ngai oombire mũndũ thĩinĩ wa thĩ; caria kuuma gĩturi kĩmwe kĩa igũrũ nginya gĩturi kĩrĩa kĩngĩ kĩa igũrũ. Hihi nĩ kũrĩ gwekĩka ũndũ mũnene ta ũyũ kana hihi ũndũ ta ũyũ ũkaiguo?+ 33 Hihi nĩ harĩ andũ angĩ manaigua mũgambo wa Ngai ũkĩaria kuuma mwaki-inĩ ta ũrĩa waiguire na ũgĩthiĩ na mbere gũtũũra muoyo?+ 34 Kana rĩrĩ, hihi Ngai anageria kwĩyoera rũrĩrĩ kuuma gatagatĩ-inĩ ka rũrĩrĩ rũngĩ akĩhũthĩra matuĩro,* imenyithia, ciama,+ mbaara,+ guoko kũrĩ hinya,+ guoko gũtambũrũkie, na ciĩko cia kũguoyohia,+ ta ũrĩa Jehova Ngai wanyu aamwĩkĩire mũrĩ Misiri mũkĩĩyonagĩra na maitho manyu? 35 Wee nĩ wonetio maũndũ macio nĩguo ũmenye atĩ Jehova nĩwe Ngai ũrĩa wa ma;+ gũtirĩ ũngĩ tiga we.+ 36 Nĩ aatũmire ũigue mũgambo wake kuuma igũrũ nĩguo akũrũnge, nakuo gũkũ thĩ agĩtũma wone mwaki mũnene, na ũkĩigua ciugo ciake kuuma mwaki-inĩ ũcio.+

37 “Tondũ nĩ eendete maithe manyu ma tene na nĩ athuurĩte mbeũ yao* ĩrĩa ĩngĩgooka thutha wao,+ nĩ warutirũo Misiri na hinya wake mũnene ũrĩ mbere ya maitho make. 38 Nĩ aaingatire ndũrĩrĩ nene na irĩ hinya gũgũkĩra ciehere mbere yaku, nĩguo akũrehe na akũhe bũrũri wao ũtuĩke igai rĩaku, o ta ũrĩa kũrĩ ũmũthĩ.+ 39 Nĩ ũndũ ũcio, ũmũthĩ ũyũ menya ũndũ ũyũ na ũũige ngoro-inĩ atĩ Jehova nĩwe Ngai ũrĩa wa ma kũrĩa igũrũ na gũkũ thĩ.+ Gũtirĩ ũngĩ.+ 40 No mũhaka ũhingagie mawatho make na maathani make marĩa ndĩragwatha ũmũthĩ, nĩgetha maũndũ maku na ma ciana ciaku iria igooka thutha waku mathiĩ wega, nĩguo ũtũũre ihinda iraya bũrũri-inĩ ũrĩa Jehova Ngai waku arakũhe.”+

41 Hĩndĩ ĩyo Musa agĩthuura matũũra matatũ mwena wa irathĩro wa Jorodani.+ 42 Mũndũ o wothe angĩũraga mũndũ ũngĩ atekwenda na akorũo ndaramũthũire,+ no mũhaka orĩre itũũra-inĩ rĩmwe rĩa macio nĩguo athiĩ na mbere gũtũũra muoyo.+ 43 Matũũra macio nĩ Bezeru+ rĩrĩa rĩrĩ werũ-inĩ kũndũ kwaraganu nĩ ũndũ wa Arubeni, Ramothu+ rĩrĩa rĩrĩ Gileadi nĩ ũndũ wa Agadi, Golani+ rĩrĩa rĩrĩ Bashani nĩ ũndũ wa Amanase.+

44 Na rĩrĩ, ũyũ nĩguo Watho+ ũrĩa Musa aaigire mbere ya andũ a Isiraeli. 45 Ici nĩcio iririkania, mawatho, na matuĩro ma ciira marĩa Musa aaheire Aisiraeli thutha wao kuuma Misiri,+ 46 marĩ gĩcigo-inĩ kĩa Jorodani, mũkuru-inĩ ũrĩa ũngʼetheire Bethi-peori,+ bũrũri-inĩ wa Mũthamaki Sihoni wa Aamori, ũrĩa waikaraga Heshiboni,+ o we ũrĩa Musa na Aisiraeli maahootire thutha wao kuuma Misiri.+ 47 Na makĩĩgwatĩra bũrũri wake na bũrũri wa Mũthamaki Ogu+ wa Bashani, athamaki arĩa erĩ a Aamori arĩa maarĩ gĩcigo-inĩ kĩrĩa kĩarĩ mwena wa irathĩro wa Jorodani, 48 kuuma Aroeru,+ ĩrĩa ĩrĩ mũthia-inĩ wa Mũkuru wa Arinoni, o nginya Kĩrĩma gĩa Sirioni, na nokĩo Herimoni,+ 49 na Araba yothe gĩcigo-inĩ kĩrĩa kĩrĩ mwena wa irathĩro wa Jorodani, na gũthiĩ nginya Iria rĩa Araba,* rĩrĩa rĩrĩ mũhuro wa iharũrũka cia Pisiga.+

5 Ningĩ Musa agĩta Isiraeli othe akĩmeera ũũ: “Inyuĩ Isiraeli, thikĩrĩriai mawatho na matuĩro ma ciira marĩa ndĩramũmenyithia ũmũthĩ, na no mũhaka mũmeerute na mũmarũmagĩrĩre na kinyi. 2 Jehova Ngai witũ nĩ aathondekire kĩrĩkanĩro hamwe na ithuĩ tũrĩ Horebu.+ 3 Jehova ndaathondekire kĩrĩkanĩro kĩu hamwe na maithe maitũ ma tene, ĩndĩ aagĩthondekire hamwe na ithuĩ, ithuothe aya tũrĩ muoyo ũmũthĩ. 4 Jehova aaririe na inyuĩ ũthiũ kwa ũthiũ kĩrĩma-inĩ, kuuma mwaki-inĩ.+ 5 Hĩndĩ ĩyo niĩ ndaarũgamĩte gatagatĩ kanyu na Jehova+ nĩgetha ndĩmũkinyĩrie uuge wa Jehova, tondũ nĩ mwetigagĩra nĩ ũndũ wa mwaki mũkĩaga kwambata kĩrĩma-inĩ.+ Agĩkiuga ũũ:

6 “‘Niĩ nĩ niĩ Jehova Ngai waku, ũrĩa wakũrutire bũrũri wa Misiri, kuuma nyũmba-inĩ ya ũkombo.+ 7 Ndũkanagĩe na ngai ingĩ tiga niĩ.*+

8 “‘Ndũkanethondekere mũhianano wa gwacũhio+ kana mũhianĩre wa* kĩndũ o gĩothe kĩrĩ kũrĩa igũrũ kana gũkũ thĩ kana thĩinĩ wa maĩ marĩa marĩ rungu rwa thĩ. 9 Ndũkanacinamĩrĩre kana ũheenererio gũcitungatĩra,+ nĩ gũkorũo niĩ Jehova Ngai waku, ndĩ Ngai wendaga wĩrutĩri wa ngoro yothe,+ na ngaherithia ciana nĩ ũndũ wa mahĩtia ma maithe, nginya rũciaro rwa gatatũ na rwa kana rwa arĩa mathũire,+ 10 ĩndĩ ngonania wendo mwĩhokeku nginya harĩ rũciaro rwa ngiri rwa arĩa manyendete na marũmagĩrĩra maathani makwa.

11 “‘Ndũkanahũthĩre rĩĩtwa rĩa Jehova Ngai waku na njĩra ya itherũ,+ nĩ gũkorũo Jehova ndakaaga kũherithia ũrĩa ũhũthagĩra rĩĩtwa rĩake na njĩra ya itherũ.+

12 “‘Rũmagia mũthenya wa Thabatũ na ũwamũrage, o ta ũrĩa Jehova Ngai waku agwathĩte.+ 13 Ũrĩrutaga wĩra waku wothe thikũ ithathatũ,+ 14 no mũthenya wa mũgwanja nĩ thabatũ ya Jehova Ngai waku.+ Ndwagĩrĩirũo kũruta wĩra o na ũrĩkũ,+ wee kana mũrũguo kana mwarĩguo kana ngombo yaku ya mũndũrũme kana ngombo yaku ya mũirĩtu kana ndegwa yaku kana ndigiri yaku kana nyamũ o yothe yaku ya mũciĩ o na kana mũndũ wa kũngĩ ũrĩa ũrĩ thĩinĩ wa matũũra manyu,*+ nĩgetha ngombo yaku ya mũndũrũme na ngombo yaku ya mũirĩtu ikahurũkaga o tawe.+ 15 Ririkana atĩ warĩ ngombo bũrũri-inĩ wa Misiri na atĩ Jehova Ngai waku aakũrutire kuo na guoko kũrĩ hinya na guoko gũtambũrũkie.+ Nĩkĩo Jehova Ngai waku aagwathire ũrũmagie mũthenya wa Thabatũ.

16 “‘Tĩaga thoguo na nyũkwa,+ o ta ũrĩa Jehova Ngai waku agwathĩte, nĩgetha ũtũũre ihinda iraya na ũgaacĩre* bũrũri-inĩ ũrĩa Jehova Ngai waku arakũhe.+

17 “‘Ndũkanoragane.+

18 “‘Na ndũkanatharie.+

19 “‘Na ndũkanaiye.+

20 “‘Na ndũkanarute ũira wa maheeni wĩgiĩ mũndũ ũngĩ.+

21 “‘Na ndũkanerirĩrie mũtumia wa mũndũ ũngĩ.+ Na ndũkanerirĩrie nyũmba ya mũndũ ũngĩ kana mũgũnda wake kana ngombo yake ya mũndũrũme kana ngombo yake ya mũirĩtu kana ndegwa yake kana ndigiri yake kana kĩndũ kĩngĩ o gĩothe gĩake.’+

22 “Jehova aaheire kĩũngano kĩanyu gĩothe maathani macio* kĩrĩma-inĩ, kuuma thĩinĩ wa mwaki, itu, na nduma ndumanu,+ na mũgambo mũnene, na ndarĩ ũndũ ũngĩ oongereire; agĩcoka akĩmaandĩka ihengere-inĩ igĩrĩ cia mahiga na akĩĩnengera.+

23 “No rĩrĩa mwaiguire mũgambo kuuma nduma-inĩ ĩyo rĩrĩa kĩrĩma kĩu gĩaakanaga mwaki,+ o rĩo atongoria othe a mĩhĩrĩga yanyu na athuri* magĩũka kũrĩ niĩ. 24 Mũkĩnjĩra ũũ, ‘Atĩrĩrĩ, Jehova Ngai witũ nĩ atuonia riri wake na ũnene wake, na nĩ twaigua mũgambo wake kuuma mwaki-inĩ.+ Ũmũthĩ nĩ tuona atĩ Ngai no arie na mũndũ, na mũndũ ũcio athiĩ na mbere gũtũũra muoyo.+ 25 Rĩu-rĩ, tũgũgĩkua nĩkĩ? Nĩ gũkorũo mwaki ũyũ mũnene ũũ no ũtũcine. Tũngĩthiĩ na mbere kũigua mũgambo wa Jehova Ngai witũ, hatarĩ nganja no tũgũkua. 26 Tondũ rĩrĩ, nũũ harĩ arĩa othe marĩ mwĩrĩ wa nyama* wanaigua mũgambo wa Ngai ũrĩa ũtũũraga muoyo ũkĩaria kuuma mwaki-inĩ ta ũrĩa twaigua na agathiĩ na mbere gũtũũra muoyo? 27 Wee nĩwe wagĩrĩirũo gũkuhĩrĩria ũthiĩ ũigue ũrĩa wothe Jehova Ngai witũ ekuuga, na nĩwe ũgũtwĩra ũrĩa wothe Jehova Ngai witũ egũkwĩra, na ithuĩ nĩ tũgũthikĩrĩria na twĩke guo.’+

28 “Nĩ ũndũ ũcio Jehova akĩigua ciugo icio mwanjĩrire, na Jehova akĩnjĩra ũũ, ‘Nĩ ndaigua ciugo iria andũ aya makwĩra. Ũrĩa wothe moiga nĩ wega.+ 29 Na arĩ korũo hingo ciothe no makoragwo na ngoro ya kũnjĩtigĩra+ na kũrũmagia maathani makwa mothe;+ maũndũ mao na ma ariũ ao no mathiĩ wega tene na tene!+ 30 Thiĩ ũmeere ũũ: “Cokai hema-inĩ cianyu.” 31 Ĩndĩ wee wagĩrĩirũo gũikara haha na niĩ, nĩguo ngũmenyithie maathani mothe, mawatho, na matuĩro ma ciira marĩa wagĩrĩirũo kũmaruta na marĩa magĩrĩirũo kũrũmĩrĩra bũrũri-inĩ ũrĩa ndĩramahe mawĩgwatĩre.’ 32 Rĩu inyuĩ mwagĩrĩirũo kwĩmenyerera mwĩkage o ta ũrĩa Jehova Ngai wanyu amwathĩte.+ Mũtiagĩrĩirũo kũrora mwena wa ũrĩo kana wa ũmotho.+ 33 Mwagĩrĩirũo gũthiaga na njĩra iria ciothe Jehova Ngai wanyu amwathĩte,+ nĩgetha mũtũũre muoyo na mũgaacĩre na mũikare matukũ maingĩ bũrũri-inĩ ũcio mũkwĩgwatĩra.+

6 “Na rĩrĩ, maya nĩmo maathani, mawatho, na matuĩro ma ciira marĩa Jehova Ngai wanyu aheanĩte mũrutwo, nĩgetha mũmarũmagĩrĩre mwaringa mũrĩmo ũrĩa ũngĩ bũrũri-inĩ ũcio mũkwĩgwatĩra, 2 nĩguo wĩtigagĩre Jehova Ngai waku na ũrũmagie mawatho make mothe na maathani make marĩa ndĩragwatha—wee na mũrũguo o na mũcũkũrũ waku+—matukũ mothe ma muoyo waku, nĩguo ũtũũre ihinda iraya.+ 3 Inyuĩ Isiraeli, no mũhaka mũthikĩrĩrie na mũmarũmagĩrĩre na kinyi nĩguo mũkaagaacĩra na mũingĩhe biũ bũrũri-inĩ ũcio ũiyũire iria na ũũkĩ, o ta ũrĩa Jehova Ngai wa maithe manyu ma tene amwĩrĩire.

4 “Thikĩrĩria wee Isiraeli: Jehova Ngai witũ nowe wiki Jehova.+ 5 No mũhaka wende Jehova Ngai waku na ngoro yaku yothe na muoyo* waku wothe+ na hinya* waku wothe.+ 6 Ciugo ici ndĩragwatha ũmũthĩ no mũhaka cikoragwo ngoro-inĩ yaku, 7 na no mũhaka ũcirutage* ciana ciaku+ na ũkaragia ũhoro wacio rĩrĩa ũikarĩte thĩ gwaku nyũmba na rĩrĩa ũrathiĩ na njĩra na rĩrĩa ũkomete na rĩrĩa ũũkĩrĩte.+ 8 Wagĩrĩirũo gũcioherera guoko-inĩ gwaku irĩ kĩririkania, na ciagĩrĩire gũkorũo itariĩ ta gataama thiithi-inĩ waku.*+ 9 Wagĩrĩirũo gũciandĩka itugĩ-inĩ cia mũrango wa nyũmba yaku na ihingo-inĩ ciaku.

10 “Rĩrĩa Jehova Ngai waku agaagũkinyia bũrũri-inĩ ũrĩa eehĩtire harĩ maithe manyu ma tene Iburahimu, Isaaka, na Jakubu atĩ nĩ agaakũhe+—matũũra manene na mega marĩa wee mwene ũtaakire-rĩ,+ 11 nyũmba ciyũire indo njega cia mĩthemba yothe iria wee ũtaarutĩire wĩra, ithima cia kwenjwo iria wee ũteenjire, mĩgũnda ya mĩthabibũ na mĩtĩ ya mĩtamaiyũ ĩrĩa wee ũtaahandire—na ũrĩe ũiganie,+ 12 ũkeemenyerera ndũkanariganĩrũo nĩ Jehova,+ ũrĩa wakũrutire bũrũri wa Misiri, kuuma nyũmba-inĩ ya ũkombo. 13 Wagĩrĩirũo gwĩtigĩra Jehova Ngai waku,+ na nĩwe wagĩrĩirũo gũtungatĩra,+ na wagĩrĩirũo kwĩhĩta na rĩĩtwa rĩake.+ 14 Mũtikanarũmĩrĩre ngai ingĩ, ngai o yothe ya ikundi cia andũ arĩa mamũthiũrũrũkĩirie,+ 15 nĩ gũkorũo Jehova Ngai waku, o we ũcio ũrĩ gatagatĩ-inĩ gaku nĩ Ngai wendaga wĩrutĩri wa ngoro yothe.+ Kwaga ũguo, marakara ma Jehova Ngai waku nĩ magaakũrĩrĩmbũkĩra+ na akũniine wehere thĩinĩ wa thĩ.+

16 “Mũtikanagerie Jehova Ngai wanyu+ ta ũrĩa mwamũgeririe mũrĩ Masa.+ 17 Mwagĩrĩirũo kũrũmagĩrĩra na kĩyo maathani ma Jehova Ngai wanyu na iririkania ciake na mawatho make marĩa amwathĩte mũrũmagĩrĩre. 18 No mũhaka wĩkage ũndũ ũrĩa wagĩrĩire na mwega maitho-inĩ ma Jehova, nĩgetha ũgaacĩre na nĩguo ũtonye na wĩgwatĩre bũrũri ũcio mwega ũrĩa Jehova eerĩire maithe manyu ma tene kũgerera mwĩhĩtwa,+ 19 na njĩra ya kũingata thũ ciaku ciothe ciehere mbere yaku, o ta ũrĩa Jehova eranĩire.+

20 “Na matukũ-inĩ ma thutha mũrũguo angĩgakũũria ũũ, ‘Iririkania ici na mawatho maya na matuĩro maya ma ciira Jehova Ngai witũ amwathĩte mũrũmagĩrĩre nĩ cia kĩĩ?’ 21 wagĩrĩirũo kwĩra mũrũguo atĩrĩ, ‘Twatuĩkire ngombo cia Firauni bũrũri-inĩ wa Misiri, no Jehova agĩtũruta kũu Misiri kũgerera guoko kũrĩ hinya. 22 Nĩ ũndũ ũcio Jehova agĩtũma imenyithia na ciama nene na cia kũniinana kũu Misiri,+ kũrĩ Firauni na kũrĩ andũ othe a nyũmba yake tũkĩĩyonagĩra na maitho.+ 23 Na agĩtũruta kuo nĩgetha atũrehe gũkũ atũhe bũrũri ũyũ ũrĩa eerĩire maithe maitũ ma tene kũgerera mwĩhĩtwa.+ 24 Jehova agĩcoka agĩtwatha tũrũmagĩrĩre mawatho maya mothe na twĩtigagĩre Jehova Ngai witũ nĩgetha maũndũ maitũ mathiage wega hingo ciothe,+ nĩguo tũthiĩ na mbere gũtũũra muoyo,+ o ta ũrĩa tũtariĩ ũmũthĩ. 25 Na tũngĩrũmĩrĩra maathani maya mothe na kinyi nĩgetha twathĩkĩre Jehova Ngai witũ o ta ũrĩa atwathĩte twĩke, nĩ tũrĩkoragwo tũrĩ athingu.’+

7 “Na rĩrĩ, rĩrĩa Jehova Ngai waku agaagũkinyia bũrũri-inĩ ũrĩa ũkiriĩ gũtonya na kũwĩgwatĩra,+ nĩ agaakwehereria ndũrĩrĩ ici irĩ andũ aingĩ:+ Ahiti, Agirigashi, Aamori,+ Akanaani, Aperizi, Ahivi, na Ajebusi,+ ndũrĩrĩ mũgwanja iria irĩ andũ aingĩ na irĩ hinya gũgũkĩra.+ 2 Jehova Ngai waku nĩ akaamaneana kũrĩ wee, nawe nĩ ũkaamahoota.+ Wagĩrĩirũo gũkaamaniina biũ.+ Ndũkanagĩe kĩrĩkanĩro hamwe nao o na kana kũmaiguĩra tha.+ 3 Ndũkanathondeke ũiguano wa kũhikanagia nao. Ndũkananeane airĩtu aku kũrĩ ariũ ao kana woe airĩtu ao nĩ ũndũ wa ariũ aku.+ 4 Tondũ nĩ magaatũma ariũ aku matige kũnũmĩrĩra matungatĩre ngai ingĩ;+ namo marakara ma Jehova nĩ magaakũrĩrĩmbũkĩra na akũniine o na ihenya.+

5 “Handũ ha ũguo, ũũ nĩguo wagĩrĩirũo gũkaameka: Ũkaamomora igongona ciao, uunange itugĩ ciao cia kũhoywo,+ ũtemange mĩtĩ yao ya kũhoywo,*+ na ũcine mĩhianano yao ya gwacũhio.+ 6 Nĩ gũkorũo mũrĩ andũ atheru harĩ Jehova Ngai wanyu, na Jehova Ngai wanyu nĩ amũthuurĩte mũtuĩke andũ ake, mũtuĩke kĩndũ gĩake kĩa mwanya,* kuuma harĩ ikundi ciothe cia andũ arĩa marĩ thĩinĩ wa thĩ.+

7 “Jehova ndaamwendire na akĩmũthuura atĩ tondũ nĩ inyuĩ mwarĩ aingĩ harĩ ikundi ciothe cia andũ,+ nĩ gũkorũo inyuĩ nĩ inyuĩ mwarĩ anini mũno harĩ ikundi ciothe cia andũ.+ 8 Ithenya rĩa ũguo, wendo wa Jehova harĩ inyuĩ na kũhingia mwĩhĩtwa ũrĩa eehĩtĩte kũrĩ maithe manyu ma tene+ nĩguo ũndũ ũrĩa watũmire Jehova amũrute na guoko kũrĩ hinya, amũkũũre kuuma nyũmba-inĩ ya ũkombo,+ kuuma kũrĩ hinya wa* Firauni mũthamaki wa Misiri. 9 Nĩ ũĩ wega atĩ Jehova Ngai waku nĩwe Ngai ũrĩa wa ma, Ngai ũrĩa mwĩhokeku, ũrĩa ũhingagia kĩrĩkanĩro gĩake na akonania wendo mwĩhokeku harĩ njiarũa ngiri cia arĩa mamwendete na makarũmĩrĩra maathani make.+ 10 Ĩndĩ arĩa mamũthũire akeerĩhĩria kũrĩ o ĩmwe kwa ĩmwe na njĩra ya kũmaniina.+ Ndakaahũthĩrĩria kũherithia arĩa mamũthũire; akeerĩhĩria kũrĩ o ĩmwe kwa ĩmwe. 11 Nĩ ũndũ ũcio, rũmagĩrĩra maathani na mawatho na matuĩro ma ciira marĩa ndĩragwatha ũmũthĩ, ũmahingagie.

12 “Mũngĩthiĩ na mbere gũthikĩrĩria matuĩro maya ma ciira na mũmarũmagie na kũmahingia, Jehova Ngai wanyu nĩ egũtũũria kĩrĩkanĩro gĩake na amuonie wendo mwĩhokeku ũrĩa eehĩtire harĩ maithe manyu ma tene. 13 Egũkuonia wendo, akũrathime na atũme ũingĩhe. Ĩni, egũkũrathima na ciana nyingĩ*+ hamwe na maciaro ma tĩri waku, ngano yaku, ndibei yaku njerũ,* maguta maku,+ njaũ cia rũũru rwaku na tũgondu twa rũũru rwaku, bũrũri-inĩ ũrĩa eehĩtire harĩ maithe manyu ma tene atĩ nĩ agaakũhe.+ 14 Ũgaatuĩka mũndũ ũrĩa ũrathimĩtwo mũno harĩ ikundi ciothe cia andũ;+ gũtirĩ mũndũrũme kana mũtumia gatagatĩ-inĩ gaku ũkaaga mwana, o na kana mahiũ maku mage rũciaro.+ 15 Jehova nĩ agaakwehereria mĩrimũ yothe, na ndagaakũrehera mũrimũ o na ũmwe mũũru ta ĩrĩa woĩ rĩrĩa warĩ Misiri.+ Handũ ha ũguo, akaamĩrehe kũrĩ arĩa othe magũthũire. 16 Wagĩrĩirũo gũkaaniina* ikundi ciothe cia andũ arĩa Jehova Ngai waku aneanĩte kũrĩ wee.+ Ndwagĩrĩirũo kũmaiguĩra tha,+ na ndũkanatungatĩre ngai ciao,+ tondũ ũndũ ũcio ũngĩkorũo ũrĩ mũtego harĩ wee.+

17 “Ũngĩkeĩra ũũ ngoro-inĩ yaku, ‘Ndũrĩrĩ ici irĩ na andũ aingĩ gũtũkĩra. Ingĩkĩhota atĩa gũcingata?’+ 18 ndwagĩrĩirũo gũciĩtigĩra.+ Wagĩrĩirũo kwĩririkania ũrĩa Jehova Ngai waku eekire Firauni na Misiri yothe,+ 19 matuĩro* manene marĩa weyoneire na imenyithia na ciama+ na guoko kũrĩ hinya na guoko gũtambũrũkie kũrĩa Jehova Ngai waku aahũthĩrire gũkũruta kuo.+ Ũguo nĩguo Jehova Ngai waku ageeka ikundi ciothe cia andũ arĩa wĩtigĩrĩte.+ 20 Jehova Ngai waku agaatũma magĩe na kĩeha* o nginya rĩrĩa arĩa magaakorũo matigarĩte+ na arĩa magaakorũo makwĩhithĩte magaathira biũ. 21 Ndũkananyitwo nĩ guoya nĩ ũndũ wao, nĩ gũkorũo Jehova Ngai waku arĩ hamwe nawe,+ nĩ Ngai mũnene na wa magegania.+

22 “Jehova Ngai waku agaakwehereria ndũrĩrĩ icio o kahora o kahora.+ Ndũgeetĩkĩrio gũciniina ciothe o rĩmwe, nĩguo nyamũ cia gĩthaka itikanaingĩhe igũtharĩkĩre. 23 Jehova Ngai waku nĩ agaacineana kũrĩ wee na ũcitoorie ciothe o nginya rĩrĩa igaathira biũ.+ 24 Akaaneana athamaki a cio guoko-inĩ gwaku,+ na nĩ ũkeeheria marĩĩtwa mao mũhuro wa riũa.+ Gũtirĩ mũndũ ũkaahota gũgwĩtiiria+ o nginya rĩrĩa ũkaamaniina biũ.+ 25 Mwagĩrĩirũo gũgaacina mĩhianano ya gwacũhio ya ngai ciao.+ Ndũkanerirĩrie betha na thahabu iria icithondekete kana ũciĩoere,+ nĩguo itikanatuĩke mũtego harĩ wee, nĩ gũkorũo icio nĩ indo irĩ magigi harĩ Jehova Ngai waku.+ 26 Ndũkanatonyie kĩndũ kĩrĩ magigi thĩinĩ wa nyũmba yaku tondũ ũgaatuĩka kĩndũ gĩtuĩrĩirũo kwanangwo o ta kĩo. Wagĩrĩirũo gũgĩthũũra biũ na ũkĩone kĩrĩ magigi, tondũ nĩ kĩndũ gĩtuĩrĩirũo kwanangwo.

8 “Mwagĩrĩirũo kũrũmia na kinyi maathani mothe marĩa ndĩramũhe ũmũthĩ, nĩgetha mũthiĩ na mbere gũtũũra muoyo+ na muongerereke na mũingĩre mwĩgwatĩre bũrũri ũrĩa Jehova eehĩtire ũhoro waguo kũrĩ maithe manyu ma tene.+ 2 Ririkana njĩra ndaya ĩrĩa Jehova Ngai waku akũgereirie werũ-inĩ mĩaka ĩyo 40,+ nĩguo atũme ũgĩe na wĩnyihia na akũgerie+ amenye kĩrĩa kĩrĩ ngoro-inĩ yaku,+ amenye kana nĩ ũrĩrũmagia maathani make kana ndũrĩmarũmagia. 3 Kwoguo agĩtũma ũgĩe na wĩnyihia, akĩreka ũhũte+ na agĩkũhe maana,+ marĩa wee ũtaamenyete o kana maithe manyu makamamenya, nĩgetha atũme ũmenye atĩ mũndũ ndatũũragio nĩ mũgate wiki no atũũragio nĩ kiugo gĩothe kiumaga kanua-inĩ ka Jehova.+ 4 Nguo iria wekĩraga itiigana gũthira, o namo magũrũ maku matiigana kũimba mĩaka ĩyo 40.+ 5 Nĩ ũĩ wega ngoro-inĩ yaku atĩ o ta ũrĩa mũndũ arũngaga mũrũwe, noguo Jehova Ngai waku aakũrũngaga.+

6 “No mũhaka ũrũmagie maathani ma Jehova Ngai waku na njĩra ya kũrũmagĩrĩra njĩra ciake na kũmwĩtigĩra. 7 Nĩ gũkorũo Jehova Ngai waku aragũtwara bũrũri-inĩ mwega,+ bũrũri ũrĩ na tũrũũĩ twa maĩ, ithima na matherũkĩro* maratherera mũkuru-inĩ mwaraganu na gĩcigo-inĩ kĩrĩa kĩrĩ irĩma, 8 bũrũri ũrĩ ngano na cairi, mĩthabibũ, mĩkũyũ, na makomamanga,+ bũrũri ũrĩ maguta ma ndamaiyũ na ũũkĩ,+ 9 bũrũri ũtakaaga irio na gũtirĩ kĩndũ wee ũkaaga, bũrũri ũrĩ na mahiga marĩ na kĩgera na nĩ ũkeenja gĩcango irĩma-inĩ ciaguo.

10 “Rĩrĩa ũgaakorũo ũrĩĩte na ũkaigania, no mũhaka ũkaagooca Jehova Ngai waku nĩ ũndũ wa bũrũri ũcio mwega agaakorũo akũheete.+ 11 Ũkeemenyerera ndũkanariganĩrũo nĩ Jehova Ngai waku na njĩra ya kwaga kũrũmia maathani make, matuĩro make ma ciira, na mawatho make marĩa ndĩragwatha ũmũthĩ. 12 Rĩrĩa ũgaakorũo ũrĩĩte na ũkaigania na ũgaka nyũmba njega na ũgaikara thĩinĩ wacio,+ 13 na rũũru rwaku rwa ngʼombe na rũũru rwaku rwa mbũri kana ngʼondu rũkongerereka nayo betha yaku na thahabu yaku ikongerereka na ũgakorũo na indo nyingĩ cia mĩthemba yothe-rĩ, 14 ndũkanareke ngoro yaku ĩkũrie mwĩtĩo+ ĩtũme ũriganĩrũo nĩ Jehova Ngai waku, ũrĩa wakũrutire bũrũri wa Misiri, kuuma nyũmba-inĩ ya ũkombo,+ 15 o we ũcio wakũgereirie werũ-inĩ mũnene na wa kũmakania,+ ũrĩ na nyoka irĩ thumu na tũngʼaurũ na kũndũ kũũmũ gũtarĩ maĩ. Agĩtũma maĩ moime ihiga-inĩ rĩũmũ+ 16 na agĩkũhe maana+ kũu werũ-inĩ, marĩa maithe manyu mataamenyete, nĩgetha atũme ũgĩe na wĩnyihia+ na akũgerie nĩguo ũkaagunĩka thutha-inĩ.+ 17 Ũngĩkeĩra ũũ na ngoro, ‘Hinya wakwa na ũhoti wa guoko gwakwa nĩcio itũmĩte ngĩe na ũtonga ũyũ,’+ 18 wagĩrĩirũo gũkaaririkana atĩ Jehova Ngai waku nĩwe ũkũheaga hinya nĩguo ũtonge,+ nĩgetha ahingie kĩrĩkanĩro kĩrĩa eehĩtire ũhoro wakĩo kũrĩ maithe manyu ma tene, o ta ũrĩa kũrĩ ũmũthĩ.+

19 “Mũngĩkariganĩrũo nĩ Jehova Ngai wanyu na mũrũmĩrĩre ngai ingĩ mũcitungatĩre na mũcinamĩrĩre, ndaruta ũira ũmũkoniĩ ũmũthĩ atĩ hatarĩ nganja no gũthira mũgaathira.+ 20 O ta ndũrĩrĩ iria Jehova araniina mbere yanyu, ũguo noguo mũgaathira, nĩ ũndũ wa kwaga gũthikĩrĩria mũgambo wa Jehova Ngai wanyu.+

9 “Ta thikĩrĩria wee Isiraeli, ũmũthĩ ũraringa Jorodani+ nĩgetha ũthiĩ ũgatunye ndũrĩrĩ nene na irĩ hinya gũgũkĩra+ matũũra ma cio manene na mairigĩre o nginya igũrũ matu-inĩ,*+ 2 andũ anene na araihu, ariũ a Aanaki,+ o acio mũĩ na mũkaigua gũkĩrũo ũũ, ‘Nũũ ũngĩhota gwĩtiiria ariũ a Anaki?’ 3 Nĩ ũndũ ũcio-rĩ, mũthenya ũyũ wa ũmũthĩ wagĩrĩirũo kũmenya atĩ Jehova Ngai waku nĩ ekũringa arĩ mbere yaku.+ We nĩ mwaki ũniinanaga,+ na nĩ ekũmaniina. Ekũmaingata ũkĩĩyonagĩra na maitho maku nĩgetha ũmaingate o na ihenya na ũmaniine o ta ũrĩa Jehova akwĩrĩire.+

4 “Na rĩrĩa Jehova Ngai waku akaamaingata mehere mbere yaku, ndũkaneĩre ũũ na ngoro, ‘Ũthingu wakwa nĩguo ũtũmĩte Jehova andehe gũkũ ndĩgwatĩre bũrũri ũyũ.’+ Ũguo tiguo kũrĩ, waganu wa ndũrĩrĩ icio+ nĩguo ũratũma Jehova acingate ciehere mbere yaku. 5 Ti ũthingu waku kana ũrũngĩrĩru wa ngoro yaku igũtũma wĩgwatĩre bũrũri wacio. Ithenya rĩa ũguo, nĩ waganu wa ndũrĩrĩ icio ũratũma Jehova Ngai waku acingate ciehere mbere yaku+ na nĩgetha Jehova ahingie uuge wake ũrĩa eehĩtire ũhoro waguo harĩ maithe manyu ma tene Iburahimu,+ Isaaka,+ na Jakubu.+ 6 Kwoguo, menyai atĩ ti ũthingu wanyu ũratũma Jehova Ngai wanyu amũhe bũrũri ũcio mwega mũwĩgwatĩre, tondũ inyuĩ mũrĩ andũ aremi.*+

7 “Ririkanagai—na mũtikanariganĩrĩo—ũrĩa mwarakaririe Jehova Ngai wanyu werũ-inĩ.+ Kuuma mũthenya ũrĩa mwoimire bũrũri wa Misiri nginya rĩrĩa mwakinyire gũkũ, mũkoretwo mũkĩremera Jehova.+ 8 O na rĩrĩa mwarĩ Horebu nĩ mwarakaririe Jehova, na Jehova akĩrakara mũno nĩ inyuĩ nginya akĩenda kũmũniina.+ 9 Na rĩrĩa ndambatire kĩrĩma-inĩ kwamũkĩra ihengere cia mahiga,+ ihengere cia kĩrĩkanĩro kĩrĩa Jehova aathondekire hamwe na inyuĩ,+ ndaikarire kĩrĩma-inĩ kĩu matukũ 40, ũtukũ na mũthenya,+ itekũrĩa irio na itekũnyua maĩ. 10 Jehova agĩcoka akĩĩnengera ihengere icio igĩrĩ cia mahiga ciandĩkĩtwo na kĩara kĩa Ngai, na ciarĩ na ciugo iria ciothe Jehova aamwĩrĩte kĩrĩma-inĩ kuuma mwaki-inĩ mũthenya ũrĩa mwagomanĩte.*+ 11 Mũthia-inĩ wa matukũ macio 40, nĩrĩo Jehova aanengerire ihengere icio igĩrĩ cia mahiga, ihengere cia kĩrĩkanĩro, 12 na Jehova akĩnjĩra atĩrĩ, ‘Ũkĩra uume haha na ihenya, ũikũrũke ũthiĩ tondũ andũ aku arĩa warutire Misiri nĩ mekĩte ũũru mũno.+ Nĩ magarũrũkĩte o na ihenya magatiga kũrũmĩrĩra njĩra ĩrĩa ndamaathire marũmĩrĩre. Nĩ methondekeire mũhianano wa cuma.’*+ 13 Jehova agĩcoka akĩnjĩra ũũ, ‘Nĩ ndorete andũ aya, na ngona atĩ nĩ andũ aremi.*+ 14 Nĩ ũndũ ũcio-rĩ, reke ndĩmaniine na tharie rĩĩtwa rĩao mũhuro wa riũa, na ũreke ngũtue rũrĩrĩ rwĩ na hinya na rũnene kũmakĩra.’+

15 “Thutha ũcio ngĩhũndũka ngĩikũrũka kuuma kĩrĩma-inĩ o hĩndĩ ĩyo kĩrĩma kĩu gĩaakanaga mwaki,+ nyitĩte ihengere icio igĩrĩ cia kĩrĩkanĩro na moko meerĩ.+ 16 Ngĩcoka ngĩrora ngĩona atĩ nĩ mwehĩirie Jehova Ngai wanyu! Mwethondekeire njaũ ya cuma.* Nĩ mwagarũrũkĩte o na ihenya mũgatiga kũrũmĩrĩra njĩra ĩrĩa Jehova aamwathĩte mũrũmĩrĩre.+ 17 Nĩ ũndũ ũcio ngĩnyita ihengere icio igĩrĩ ngĩcirekania thĩ na moko meerĩ ikiunĩkanga icunjĩ mũkĩĩyonagĩra na maitho manyu.+ 18 Ngĩcoka ngĩturumithia mũtwe thĩ mbere ya Jehova o ta ũrĩa ndekĩte mbere, matukũ 40 ũtukũ na mũthenya. Ndiarĩire irio o na kana ngĩnyua maĩ,+ nĩ ũndũ wa mehia marĩa mothe mwekĩte na njĩra ya gwĩka ũndũ mũũru maitho-inĩ ma Jehova mũkamũrakaria. 19 Nĩ gũkorũo ndaarĩ na guoya tondũ wa marakara manene marĩa Jehova aarĩ namo kũmwerekera,+ tondũ eendaga kũmũniina. O na kũrĩ ũguo, hĩndĩ ĩyo o nayo Jehova agĩĩthikĩrĩria.+

20 “Jehova nĩ aarakaririo mũno nĩ Haruni na eendaga kũmũniina,+ no hĩndĩ ĩyo o nayo ngĩthaithanĩrĩra Haruni. 21 Ngĩcoka ngĩoya kĩndũ kĩu kĩa wĩhia mwathondekete, njaũ+ ĩyo, na ngĩmĩcina na mwaki; ngĩmĩhũũrahũũra na ngĩmĩthĩa biũ nginya ĩgĩtuĩka o ta rũkũngũ rũhinyu, ngĩcoka ngĩikia rũkũngũ rũu karũũĩ-inĩ karĩa gathereraga kuuma kĩrĩma-inĩ.+

22 “Ningĩ o na rĩrĩa mwarĩ Tabera,+ Masa,+ na Kibirothu-hataava,+ no mwarakaririe Jehova. 23 Rĩrĩa Jehova aamũtũmire kuuma Kadeshi-barinea+ na akĩmwĩra atĩrĩ, ‘Ambatai mũkegwatĩre bũrũri ũrĩa ngũtigĩrĩra atĩ nĩ ndamũhee!’ o rĩngĩ mũkĩremera uuge wa Jehova Ngai wanyu,+ na mũkĩaga kuonania wĩtĩkio+ harĩ we na mũkĩrega kũmwathĩkĩra. 24 Mũkoretwo mũkĩremera Jehova kuuma rĩrĩa ndamũmenyire.

25 “Nĩ ũndũ ũcio ngĩikara ngĩinamagĩrĩra mbere ya Jehova matukũ 40, ũtukũ na mũthenya,+ ndaturumithagia mũtwe thĩ na njĩra ĩyo tondũ Jehova ooigĩte nĩ ekũmũniina. 26 Ngĩambĩrĩria gũthaithana harĩ Jehova ngĩmwĩra ũũ, ‘Wee Jehova Mwathani Ũrĩa Mũnene, ndũkaniine andũ aku. Nĩ gũkorũo aya nĩ andũ aku kĩũmbe,*+ arĩa wakũũrire kũgerera ũnene waku na ũkĩmaruta Misiri na guoko kũrĩ hinya.+ 27 Ririkana ndungata ciaku Iburahimu, Isaaka, na Jakubu.+ Ndũkerekerie meciria maku harĩ ũremi wa andũ aya, waganu wao, na mehia mao.+ 28 Kwaga ũguo andũ a bũrũri ũrĩa watũrutire mahota kuuga atĩrĩ: “Jehova nĩ kũremwo aaremirũo nĩ kũmatwara bũrũri ũrĩa aameerĩire, na tondũ nĩ aamathũire, nĩkĩo aamarutire gũkũ akamoragĩre werũ-inĩ.”+ 29 Nĩ gũkorũo aya nĩ andũ aku kĩũmbe,*+ arĩa warutire kũu na hinya waku mũnene na guoko gwaku gũtambũrũkie.’+

10 “Na hĩndĩ ĩyo Jehova akĩnjĩra atĩrĩ, ‘Icũhia ihengere igĩrĩ cia mahiga ta iria cia mbere,+ na wambate ũũke kũrĩ niĩ kĩrĩma-inĩ; ningĩ nĩ wagĩrĩirũo gũthondeka ithandũkũ rĩa mbaũ. 2 Na niĩ nĩ ngwandĩka ihengere-inĩ icio ciugo o ta iria ciarĩ ihengere-inĩ iria cia mbere, iria woragire, nawe ũciige thĩinĩ wa ithandũkũ rĩu.’ 3 Nĩ ũndũ ũcio ngĩthondeka ithandũkũ rĩa mbaũ cia mũgaa na ngĩicũhia ihengere igĩrĩ cia mahiga o ta iria cia mbere na ngĩambata kĩrĩma-inĩ nguuĩte ihengere icio igĩrĩ na guoko.+ 4 Nake akĩandĩka ihengere-inĩ icio ciugo iria aandĩkĩte hau kabere,+ Maathani Marĩa Ikũmi,*+ marĩa Jehova aamũmenyithĩtie mũrĩ kĩrĩma-inĩ kuuma mwaki-inĩ+ mũthenya ũrĩa mwagomanĩte;*+ na Jehova akĩĩnengera ihengere icio. 5 Ngĩcoka ngĩikũrũka kuuma kĩrĩma-inĩ+ na ngĩiga ihengere icio ithandũkũ-inĩ rĩrĩa ndathondekete, na noho irĩ nginya rĩu, o ta ũrĩa Jehova aanjathire.

6 “Aisiraeli magĩcoka makiuma Beerothu Bene-jaakani magĩthiĩ Mosera. Kũu nĩkuo Haruni aakuĩrĩire na agĩthikwo,+ na mũrũwe Eliazaru akĩambĩrĩria gũtungata arĩ mũthĩnjĩri-Ngai handũ-inĩ hake.+ 7 Makiuma kũu magĩthiĩ Gudugoda, magĩcoka makiuma Gudugoda magĩthiĩ Jotibatha,+ bũrũri ũthereraga tũrũũĩ twa maĩ.

8 “Ihinda-inĩ rĩu Jehova agĩthuura mũhĩrĩga wa Lawii+ nĩguo makuuage ithandũkũ rĩa kĩrĩkanĩro kĩa Jehova,+ marũgamage mbere ya Jehova nĩgetha mamũtungatagĩre, na marathimanage na rĩĩtwa rĩake,+ o ta ũrĩa mekaga nginya ũmũthĩ. 9 Nĩkĩo Lawii ataheetwo gĩcunjĩ kana igai hamwe na ariũ a ithe. Jehova nĩwe igai rĩake, o ta ũrĩa Jehova Ngai waku aamwĩrire.+ 10 Niĩ mwene ndaikarire kĩrĩma-inĩ o ta ũrĩa ndekĩte mbere ĩyo, matukũ 40 ũtukũ na mũthenya,+ na Jehova agĩĩthikĩrĩria hĩndĩ ĩyo o nayo.+ Jehova ndeendaga kũmũniina. 11 Jehova agĩcoka akĩnjĩra atĩrĩ, ‘Thiĩ ũrĩ mbere ya andũ aya, na mwĩhaarĩrie kuumagara, nĩguo maingĩre megwatĩre bũrũri ũrĩa ndehĩtire kũrĩ maithe mao ma tene atĩ nĩ ngaamahe.’+

12 “Atĩrĩrĩ, wee Isiraeli, nĩ ũndũ ũrĩkũ Jehova Ngai waku arenda kuuma kũrĩ wee?+ No ũndũ ũyũ tu: wĩtigagĩre Jehova Ngai waku,+ ũrũmagĩrĩre njĩra ciake ciothe,+ ũmwendage, ũtungatagĩre Jehova Ngai waku na ngoro yaku yothe na muoyo* waku wothe,+ 13 na ũrũmagie maathani na mawatho ma Jehova marĩa ndĩragwatha ũmũthĩ nĩguo maũndũ maku mathiage wega.+ 14 Atĩrĩrĩ, igũrũ rĩothe nĩ rĩa Jehova Ngai waku, o nginya igũrũ rĩrĩa rĩrĩ igũrũ biũ, hamwe na thĩ na kĩrĩa gĩothe kĩrĩ thĩinĩ wayo.+ 15 Ĩndĩ maithe manyu ma tene no o tu Jehova aakuhĩrĩirie na akĩmonia wendo wake, na nĩ amũthuurĩte inyuĩ, rũciaro rwao,+ kuuma harĩ ikundi ciothe cia andũ, o ta ũrĩa mũtariĩ ũmũthĩ. 16 No mũhaka mũtherie* ngoro cianyu+ na mũtige kũrema.*+ 17 Nĩ gũkorũo Jehova Ngai wanyu nĩ Ngai ũkĩrĩte ngai iria ingĩ ciothe+ na nĩ Mwathani wa athani, Ngai mũnene, ũrĩ hinya, na wa magegania, ũtarĩ mũthutũkanio+ na ndetĩkagĩra ihaki. 18 Nĩ atuaga ciira wa mwana ũtarĩ ithe* na wa mũtumia wa ndigwa+ na kĩhooto na nĩ endete mũndũ wa kũngĩ,+ akamũhe irio na nguo cia kwĩhumba. 19 O na inyuĩ no mũhaka mwendage mũndũ wa kũngĩ, nĩ gũkorũo o na inyuĩ mwatũire mũrĩ ageni bũrũri-inĩ wa Misiri.+

20 “Wagĩrĩirũo gwĩtigĩra Jehova Ngai waku, na nĩwe wagĩrĩirũo gũtungatĩra,+ na wagĩrĩirũo kwĩgwatania nake, na wagĩrĩirũo kwĩhĩta na rĩĩtwa rĩake. 21 Nĩwe wagĩrĩirũo kũgooca.+ Nĩwe Ngai waku, o we ũrĩa ũgwĩkĩire maũndũ macio mothe manene na ma kũgegania marĩa wĩyoneire na maitho maku.+ 22 Maithe manyu ma tene maaikũrũkire Misiri marĩ andũ 70,*+ na rĩu Jehova Ngai waku nĩ atũmĩte ũingĩhe o ta njata cia igũrũ.+

11 “No mũhaka wende Jehova Ngai waku,+ na hingo ciothe ũhingagie maũndũ marĩa endaga na mawatho make, matuĩro make ma ciira, na maathani make. 2 Nĩ mũĩ atĩ inyuĩ nĩ inyuĩ ndĩraarĩria ũmũthĩ, ti ariũ anyu arĩa matoĩ kana makona ũrĩa Jehova Ngai wanyu aherithanagia,*+ ũnene wake,+ guoko gwake kũrĩ hinya+ na guoko gwake gũtambũrũkie. 3 Mationire imenyithia ciake kana ciĩko ciake iria eekire Misiri kũrĩ Firauni mũthamaki wa Misiri na kũrĩ bũrũri wake wothe;+ 4 kana makĩona ũrĩa eekire mbũtũ cia Misiri, mbarathi cia Firauni na ngaari ciake cia mbaara, iria ciatooririo nĩ maĩ ma Iria Itune rĩrĩa maamũtengʼeragia, nake Jehova akĩmaniina biũ magĩthira.*+ 5 Mationire ũrĩa aamwĩkĩire kuuma rĩrĩa mwarĩ werũ-inĩ nginya rĩrĩa mwakinyire gũkũ, 6 kana ũrĩa eekire Dathani na Abiramu, ariũ a Eliabu mũrũ wa Rubeni, rĩrĩa thĩ yaatũkire ĩkĩmameria, marĩ hamwe na andũ a famĩlĩ ciao na hema ciao na kĩndũ gĩothe kĩrĩ muoyo kĩrĩa kĩamarũmĩrĩire, Isiraeli othe makĩĩyonagĩra.+ 7 Inyuĩ ene nĩ mweyoneire na maitho manyu mawĩko mothe manene marĩa Jehova eekire.

8 “No mũhaka mũrũmagie maathani mothe marĩa ndĩramũhe ũmũthĩ, nĩgetha mũgĩe na hinya na mũringe mũthiĩ bũrũri-inĩ ũcio mũkawĩgwatĩre, 9 na nĩguo mũtũũre matukũ maingĩ+ bũrũri-inĩ ũcio Jehova eehĩtire nĩ akaaũheana kũrĩ maithe manyu ma tene na mbeũ yao,*+ bũrũri ũiyũire iria na ũũkĩ.+

10 “Bũrũri ũcio mũrathiĩ kwĩgwatĩra ndũtariĩ ta bũrũri wa Misiri, kũrĩa mwoimire, kũrĩa mwahandaga mbegũ na mũgaciitĩrĩria maĩ na kũgũrũ,* o ta mũgũnda wa nyeni. 11 No bũrũri ũrĩa mũkiriĩ kũringa mũkawĩgwatĩre nĩ bũrũri ũrĩ irĩma na mĩkuru mĩaraganu.+ Ũnyuaga maĩ marĩa moiraga kuuma igũrũ;+ 12 nĩ bũrũri Jehova Ngai waku arũmbũyagia. Maitho ma Jehova Ngai waku maũroraga hĩndĩ ciothe, kuuma kĩambĩrĩria-inĩ kĩa mwaka o nginya mũthia-inĩ wa mwaka.

13 “Na angĩkorũo nĩ mũrĩathĩkagĩra maathani makwa na kĩyo marĩa ndĩramwatha ũmũthĩ na mwendage Jehova Ngai wanyu na mũmũtungatagĩre na ngoro yanyu yothe na muoyo* wanyu wothe,+ 14 na niĩ nĩ ndĩrĩmũheaga mbura bũrũri-inĩ wanyu kĩmera kĩayo gĩakinya, mbura ya mbere na mbura ya kũrigĩrĩria, na nĩ mũrĩcokanagĩrĩria irio cianyu na ndibei yanyu njerũ* na maguta manyu.+ 15 Na nĩ ndĩtũmaga nyeki ĩkũre werũ-inĩ wanyu nĩ ũndũ wa mahiũ manyu, na mũrĩrĩaga mũkaigania.+ 16 Mwĩmenyererei ngoro cianyu itikanaheeneke mũgarũrũke mũthathaiye ngai ingĩ na mũcinamĩrĩre.+ 17 Kwaga ũguo, marakara ma Jehova no kũmũrĩrĩmbũkĩra makaamũrĩrĩmbũkĩra, ahinge igũrũ kwage kuura mbura+ nayo thĩ yage kũruta maciaro mayo na inyuĩ mũthire o na ihenya bũrũri-inĩ ũcio mwega Jehova aramũhe.+

18 “No mũhaka mũige ciugo ici ciakwa ngoro-inĩ cianyu na meciria-inĩ* manyu na mũcioherere guoko-inĩ kwanyu irĩ kĩririkania, na ciagĩrĩire gũkorũo itariĩ ta gataama thiithi-inĩ wanyu.*+ 19 Mũcirutage ciana cianyu, mwaragie ũhoro wacio rĩrĩa mũikarĩte thĩ nyũmba-inĩ cianyu na rĩrĩa mũrathiĩ na njĩra na rĩrĩa mũkomete na rĩrĩa mũũkĩrĩte.+ 20 Wagĩrĩirũo gũciandĩka itugĩ-inĩ cia mũrango wa nyũmba yaku na ihingo-inĩ ciaku, 21 nĩgetha inyuĩ o hamwe na ariũ anyu mũtũũre ihinda iraya+ bũrũri-inĩ ũrĩa Jehova eehĩtire nĩ akaaũheana kũrĩ maithe manyu ma tene,+ ihinda rĩrĩa rĩothe matu-inĩ gũgũtũũra kũrĩ igũrũ rĩa thĩ.

22 “Mũngĩrũmia biũ maathani maya ndĩramũhe na mũmaathĩkagĩre, mwendage Jehova Ngai wanyu,+ mũrũmagĩrĩre njĩra ciake ciothe na mwĩgwatanie nake-rĩ,+ 23 Jehova nĩ ekweheria ndũrĩrĩ icio ciothe ciehere mbere yanyu,+ na nĩ mũkeegwatĩra bũrũri wa ndũrĩrĩ nene na irĩ na andũ aingĩ kũmũkĩra.+ 24 Kũndũ kũrĩa guothe mũgaakinyithia kũgũrũ kwanyu gũgaatuĩka kwanyu.+ Mũhaka wanyu ũgaakorũo uumĩte werũ-inĩ o nginya Lebanoni, kuuma Rũũĩ-inĩ, nĩruo rũũĩ rwa Farati, o nginya iria-inĩ rĩa mwena wa ithũĩro.*+ 25 Gũtirĩ mũndũ ũkaahota kũmwĩtiiria.+ Jehova Ngai wanyu agaatũma mwĩtigĩrũo bũrũri-inĩ wothe kũrĩa guothe mũgaathiĩ,+ o ta ũrĩa aamwĩrĩire.

26 “Atĩrĩrĩ, ndĩraiga kĩrathimo na kĩrumi mbere yanyu ũmũthĩ:+ 27 kĩrathimo angĩkorũo nĩ mũgwathĩkĩra maathani ma Jehova Ngai wanyu marĩa ndĩramwatha ũmũthĩ,+ 28 na kĩrumi angĩkorũo mũtigwathĩkĩra maathani ma Jehova Ngai wanyu+ mũgarũrũke muume njĩra-inĩ ĩrĩa ndĩramwatha ũmũthĩ mũrũmagĩrĩre, na mũrũmĩrĩre ngai iria mũtoĩ.

29 “Rĩrĩa Jehova Ngai waku agaagũkinyia bũrũri ũrĩa ũkeegwatĩra, no mũhaka ũkaanagĩrĩra* ũhoro wa kĩrathimo Kĩrĩma-inĩ kĩa Gerizimu naguo ũhoro wa kĩrumi ũkaawanagĩrĩra Kĩrĩma-inĩ kĩa Ebali.+ 30 Na githĩ irĩma icio itirĩ mwena wa ithũĩro* rĩa Jorodani, bũrũri-inĩ wa Akanaani arĩa maikaraga Araba, kũngʼethera Giligali, kũrigania na mĩtĩ mĩnene ya More?+ 31 Nĩ gũkorũo nĩ kũringa mũraringa Jorodani mũtonye mwĩgwatĩre bũrũri ũrĩa Jehova Ngai wanyu aramũhe.+ Rĩrĩa mũkaawĩgwatĩra na mũtũũre thĩinĩ waguo, 32 no mũhaka mũrũmagie na kinyi mawatho mothe na matuĩro ma ciira marĩa ndĩraiga mbere yanyu ũmũthĩ.+

12 “Maya nĩ mawatho na matuĩro ma ciira marĩa mwagĩrĩirũo kũrũmagĩrĩra na kinyi matukũ-inĩ marĩa mothe mũgũtũũra bũrũri-inĩ ũrĩa Jehova Ngai wa maithe manyu ma tene ekũmũhe mwĩgwatĩre. 2 Mwagĩrĩirũo gũkaananga kũndũ guothe kũrĩa ndũrĩrĩ iria mũkeegwatĩra bũrũri wacio itungatagĩra ngai ciacio,+ o na angĩkorũo nĩ irĩma-inĩ ndaya kana tũrĩma-inĩ kana rungu rwa mũtĩ o wothe mũruru. 3 Mwagĩrĩirũo gũgaatharia igongona ciacio, mwanange itugĩ ciacio cia kũhoywo,+ na mũcine mĩtĩ yacio ya kũhoywo,* na mũtemange mĩhianano ya gwacũhio ya ngai ciacio,+ mũniine marĩĩtwa ma cio kũu.+

4 “Mũtikanathathaiye Jehova Ngai wanyu na njĩra ta ĩyo.+ 5 Handũ ha ũguo, caragiai Jehova Ngai wanyu harĩa hothe arĩthuuraga rĩĩtwa rĩake rĩkoragwo ho na handũ hake ha gũikara gatagatĩ-inĩ ka mĩhĩrĩga yanyu yothe, mũgathiaga ho.+ 6 Hau nĩho mũrĩtwaraga magongona manyu ma njino,+ maruta manyu, icunjĩ cianyu cia ikũmi,+ mĩhothi kuuma moko-inĩ manyu,+ magongona manyu ma mĩĩhĩtwa, magongona manyu ma kwĩyendera,+ na marigithathi ma rũũru rwanyu rwa ngʼombe na ma rũũru rwanyu rwa mbũri kana ngʼondu.+ 7 No mũhaka inyuĩ hamwe na andũ a nyũmba cianyu mũkarĩagĩra handũ hau mũrĩ mbere ya Jehova Ngai wanyu+ na mũgakenagĩra maũndũ mothe marĩa mũreka,+ tondũ Jehova Ngai wanyu nĩ amũrathimĩte.

8 “Mũtikaneke ta ũrĩa ũmũthĩ tũreka gũkũ, o mũndũ gwĩka ũrĩa arona kwagĩrĩire maitho-inĩ make,* 9 tondũ mũtirĩ mũrakinya kũrĩa kũrĩ na ũhurũko+ na igai-inĩ rĩrĩa Jehova Ngai wanyu aramũhe. 10 Rĩrĩa mũkaaringa Jorodani+ na mũikare bũrũri-inĩ ũrĩa Jehova Ngai wanyu aramũhe mwĩgwatĩre, hatarĩ nganja nĩ akaamũhe ũhurũko kuuma kũrĩ thũ cianyu ciothe iria igaakorũo imũthiũrũrũkĩirie, na nĩ mũgaaikaraga mũrĩ na ũgitĩri.+ 11 Indo icio ciothe ndĩramwatha ũhoro wacio mũgaacitwaraga handũ hau Jehova Ngai wanyu agaathuura rĩĩtwa rĩake rĩkoragwo ho+—magongona manyu ma njino, maruta manyu, icunjĩ cianyu cia ikũmi,+ mĩhothi kuuma moko-inĩ manyu, na igongona o rĩothe rĩa mwĩhĩtwa ũrĩa ũrĩĩhĩtaga harĩ Jehova. 12 Mwagĩrĩirũo gũgaakenaga mũrĩ mbere ya Jehova Ngai wanyu,+ mũrĩ hamwe na ariũ anyu, aarĩ anyu, ngombo cianyu cia arũme na cia atumia, o hamwe na Mũlawii ũrĩa ũrĩ thĩinĩ wa matũũra manyu,* nĩ gũkorũo ndaheetwo gĩcunjĩ kana igai hamwe na inyuĩ.+ 13 Wĩmenyagĩrĩre ndũkanarutĩre magongona maku ma njino kũndũ kũngĩ o guothe ũkoona.+ 14 Wagĩrĩirũo kũrutĩra magongona maku handũ harĩa tu Jehova agaathuura thĩinĩ wa gĩcigo kĩmwe harĩ icigo ciothe cia mũhĩrĩga wanyu, na hau nĩho ũrĩkagĩra maũndũ mothe marĩa ndĩragwatha.+

15 “Ĩndĩ rĩrĩa rĩothe werirĩria kũrĩa nyama, no ũthĩnje na ũrĩe nyama ĩyo,+ kũringana na ũrĩa Jehova Ngai waku akũrathimĩte, matũũra-inĩ manyu mothe.* Mũndũ ũrĩ na thahu na ũrĩa ũtarĩ na thahu no arĩe nyama ĩyo, o ta ũrĩa ũngĩrĩa thiya kana thwariga. 16 No mũtiagĩrĩirũo kũrĩa thakame;+ wagĩrĩirũo kũmĩita thĩ o ta maĩ.+ 17 No gĩcunjĩ gĩa ikũmi kĩa mũtu waku, kĩa ndibei yaku njerũ,* kĩa maguta maku, na marigithathi ma rũũru rwaku rwa ngʼombe kana ma rũũru rwaku rwa mbũri kana ngʼondu,+ igongona o rĩothe rĩa mwĩhĩtwa ũrĩa ũrĩĩhĩtaga, na magongona maku ma kwĩyendera, kana mĩhothi kuuma guoko-inĩ gwaku, ndũgeetĩkĩrio gũcirĩĩra thĩinĩ wa matũũra manyu.* 18 Wagĩrĩirũo kũrĩĩra indo icio mbere ya Jehova Ngai waku ũrĩ harĩa Jehova Ngai waku agaathuura+—wee na mũrũguo, mwarĩguo, ngombo yaku ya mũndũrũme na ya mũtumia, o hamwe na Mũlawii ũrĩa ũrĩ thĩinĩ wa matũũra manyu;* na ũkenere maũndũ marĩa mothe ũgaakorũo ũgĩka, ũrĩ mbere ya Jehova Ngai waku. 19 Wĩmenyagĩrĩre ndũkanatiganĩrie Mũlawii+ ihinda rĩrĩa rĩothe ũgaatũũra bũrũri-inĩ wanyu.

20 “Rĩrĩa Jehova Ngai waku akaararamia bũrũri waku,+ o ta ũrĩa akwĩrĩire,+ na uuge atĩrĩ, ‘Nĩ ndĩrenda kũrĩa nyama,’ tondũ nĩ ũrerirĩria kũrĩa nyama, no ũrĩe nyama rĩrĩa rĩothe wamĩĩrirĩria.+ 21 Angĩkorũo handũ harĩa Jehova Ngai waku athuurĩte rĩĩtwa rĩake rĩkoragwo ho+ nĩ haraihu nawe, wagĩrĩirũo gũthĩnja nyamũ kuuma rũũru-inĩ rwaku rwa ngʼombe kana rũũru-inĩ rwaku rwa mbũri kana ngʼondu rũrĩa Jehova akũheete, o ta ũrĩa ngwathĩte, na wagĩrĩirũo kũrĩĩra nyama ĩyo thĩinĩ wa matũũra manyu* rĩrĩa rĩothe wamĩĩrirĩria. 22 Ũrĩmĩrĩaga o ta ũrĩa ũngĩrĩa thiya kana thwariga;+ mũndũ ũrĩ na thahu na ũrĩa ũtarĩ na thahu no marĩe nyama ĩyo. 23 No wagĩrĩirũo gũtua itua irũmu rĩa kwaga kũrĩa thakame,+ tondũ thakame nĩyo muoyo,*+ na ndwagĩrĩirũo kũrĩanĩria nyama na muoyo* wayo. 24 Ndũkanamĩrĩe. Wagĩrĩirũo kũmĩita thĩ o ta maĩ.+ 25 Ndũkanamĩrĩe, nĩgetha maũndũ maku mathiĩ wega o hamwe na ciana ciaku iria igooka thutha waku, tondũ wa gwĩka ũrĩa kwagĩrĩire maitho-inĩ ma Jehova. 26 Na harĩ indo iria nyamũre, wagĩrĩirũo kuoya o ciaku tu hamwe na magongona maku ma mwĩhĩtwa, rĩrĩa woka handũ harĩa Jehova agaathuura. 27 Hau nĩho ũkaarutagĩra magongona maku ma njino, nyama o hamwe na thakame,+ igũrũ rĩa kĩgongona kĩa Jehova Ngai waku, thakame ya magongona maku yagĩrĩire gũitagwo hau mwena-inĩ wa kĩgongona+ kĩa Jehova Ngai waku, no nyama ciamo no ũrĩe.

28 “Wĩmenyerere ũgathĩkagĩra ciugo ici ciothe ndĩragwatha, nĩgetha maũndũ maku magathiaga wega hingo ciothe, o hamwe na ma ariũ aku arĩa magooka thutha waku, tondũ wa gwĩka ũndũ ũrĩa mwega na ũndũ ũrĩa wagĩrĩire maitho-inĩ ma Jehova Ngai waku.

29 “Rĩrĩa Jehova Ngai waku akaaniina ndũrĩrĩ ciothe cia bũrũri ũrĩa ũkeegwatĩra,+ na wambĩrĩrie gũikara bũrũri-inĩ wacio, 30 ũkeemenyerera nĩguo ndũkanagwe mũtego-inĩ thutha wacio kũniinwo ciehere mbere yaku. Ndũkanorĩrĩrie ũhoro wa ngai ciacio uuge atĩrĩ, ‘Hihi ndũrĩrĩ icio ciatungatagĩra ngai ciacio atĩa? O na niĩ noguo ngwĩka.’+ 31 Ndũkaneke ũguo harĩ Jehova Ngai waku, tondũ ciĩkagĩra ngai ciacio maũndũ mothe marĩ magigi marĩa Jehova athũire, nginya gũcina ariũ a cio na aarĩ a cio na mwaki marĩ magongona ma ngai ciacio.+ 32 Maũndũ marĩa mothe ndĩramwatha nĩmo mwagĩrĩirũo gũtigagĩrĩra nĩ mweka.+ Mũtikanongerere ũndũ harĩ mo kana mũrutarute ũndũ kuuma harĩ mo.+

13 “Kũngĩkagĩa mũnabii kana mũroti ũkwĩyumĩria gatagatĩ-inĩ gaku na akũhe kĩmenyithia kana ũhoro wĩgiĩ ũndũ mũna wa magegania, 2 nakĩo kĩmenyithia kĩu kana ũrirũ ũcio akwĩrĩte ũngĩhinga, na oige atĩrĩ, ‘Nĩ tũrũmĩrĩre ngai ingĩ,’ ngai iria ũtoĩ, ‘na tũcitungatĩre,’ 3 ndwagĩrĩirũo gũthikĩrĩria ciugo cia mũnabii ũcio kana mũroti ũcio,+ nĩ gũkorũo Jehova Ngai wanyu nĩ kũmũgeria aramũgeria+ nĩguo amenye kana nĩ mwendete Jehova Ngai wanyu na ngoro yanyu yothe na muoyo* wanyu wothe.+ 4 Mwagĩrĩirũo kũrũmagĩrĩra Jehova Ngai wanyu, nĩwe mwagĩrĩirũo gwĩtigagĩra, maathani make nĩmo mwagĩrĩirũo kũrũmagia, na mwagĩrĩirũo gũthikagĩrĩria mũgambo wake; nĩwe mwagĩrĩirũo gũtungatagĩra, na nĩwe mwagĩrĩirũo kwĩgwatania nake.+ 5 No mũnabii ũcio kana mũroti ũcio agĩrĩire kũũragwo,+ tondũ nĩ gũtheremia aratheremia ũremi kwerekera Jehova Ngai wanyu—o we ũrĩa wamũrutire bũrũri-inĩ wa Misiri na akĩmũkũũra kuuma nyũmba-inĩ ya ũkombo—nĩguo akũgarũre ũtige kũrũmĩrĩra njĩra ĩrĩa Jehova Ngai waku agwathĩte ũrũmagĩrĩre. Na no mũhaka weherie kĩndũ kĩũru gatagatĩ-inĩ gaku.+

6 “Mũndũ mũciaranĩirũo nake, mũrũ wa nyũkwa, kana mũrũguo kana mwarĩguo kana mũtumia waku ũrĩa wendete mũno kana mũrata waku ũrĩa wa hakuhĩ mũno angĩgeria gũkũheenereria na hitho, akwĩre atĩrĩ, ‘Nĩ tũthiĩ tũgatungatĩre ngai ingĩ,’+ ngai iria wee ũtoĩ o na kana maithe manyu ma tene magacimenya, 7 kuuma harĩ ngai cia ikundi cia andũ arĩa mamũthiũrũrũkĩirie mĩena yothe, arĩa marĩ hakuhĩ nawe kana arĩa marĩ kũraihu nawe, kuuma mũico ũmwe wa bũrũri o nginya mũico ũrĩa ũngĩ wa bũrũri, 8 ndwagĩrĩirũo gwĩtĩkania nake kana kũmũthikĩrĩria,+ o na ndwagĩrĩirũo kũmũiguĩra tha kana kũmũcaĩra o na kana kũmũgitĩra; 9 ithenya rĩa ũguo, wagĩrĩirũo kũmũũraga.+ Guoko gwaku nĩkuo kwagĩrĩirũo gũkorũo kũrĩ kwa mbere kũmũũkĩrĩra nĩguo ũmũũrage, gũcoke kũrũmĩrĩrũo nĩ moko ma andũ acio angĩ othe.+ 10 Na no mũhaka ũmũhũũre na mahiga nginya akue,+ tondũ nĩ ageretie gũkũgarũra weherere Jehova Ngai waku, o we ũrĩa wakũrutire bũrũri-inĩ wa Misiri, agĩkũruta nyũmba-inĩ ya ũkombo. 11 Nao andũ othe a Isiraeli nĩ mekũigua ũhoro ũcio na metigĩre, na matigeeka ũndũ mũũru ta ũcio rĩngĩ gatagatĩ-inĩ gaku.+

12 “Ũngĩkaigua itũũra-inĩ rĩmwe rĩa marĩa Jehova Ngai waku akũheete ũikarage gũkĩrũo atĩrĩ, 13 ‘Andũ matarĩ kĩene kuuma gatagatĩ-inĩ kanyu nĩ mathiĩte nĩguo makahĩtithie aikari a itũũra rĩao, makiugaga ũũ: “Nĩ tũthiĩi tũgatungatĩre ngai ingĩ,” ngai iria mũtoĩ,’ 14 wagĩrĩirũo gũtuĩria ũhoro ũcio, ũthuthurie na kinyi na ũrĩrĩrie;+ na kũngĩtuĩka atĩ nĩ ma ũndũ ũcio ũrĩ magigi nĩ wĩkĩtwo gatagatĩ-inĩ gaku-rĩ, 15 wagĩrĩirũo kũũraga aikari a itũũra rĩu na rũhiũ rwa njora.+ Itũũra rĩu na kĩrĩa gĩothe kĩrĩ thĩinĩ warĩo, o hamwe na mahiũ ma rĩo, ciothe wagĩrĩirũo gũciananga+ na rũhiũ rwa njora. 16 Thutha ũcio wagĩrĩirũo kuoya indo iria ciothe itahĩtwo kuo ũcicokanĩrĩrie gatagatĩ ga kĩhaaro kĩarĩo kĩa mũingĩ na ũcine itũũra rĩu na mwaki, nacio indo icio itahĩtwo kuo igũtuĩka igongona igima rĩa Jehova Ngai waku. Rĩgũtũũra rĩrĩ hĩba ya mwanangĩko. Rĩtiagĩrĩirũo gwakwo rĩngĩ o rĩ o rĩ. 17 Guoko gwaku gũtiagĩrĩirũo kuoya kĩndũ o na kĩ kĩrĩa gĩtuĩrĩirũo kwanangwo,+ nĩgetha Jehova atige gũcinwo nĩ marakara na akũiguĩre tha na agũcaĩre na atũme ũingĩhe, o ta ũrĩa eehĩtire kũrĩ maithe manyu ma tene.+ 18 Nĩ gũkorũo nĩ wagĩrĩirũo gwathĩkĩra* Jehova Ngai waku na njĩra ya kũrũmia maathani make mothe marĩa ndĩragwatha ũmũthĩ, na nĩ ũndũ ũcio wĩke ũndũ ũrĩa wagĩrĩire maitho-inĩ ma Jehova Ngai waku.+

14 “Inyuĩ mũrĩ ariũ a Jehova Ngai wanyu. Mũtiagĩrĩirũo gwĩtemanga+ kana kwenja thiithi wanyu ngʼũrũtũ* nĩ ũndũ wa mũndũ mũkuũ.+ 2 Nĩ gũkorũo mũrĩ andũ atheru+ harĩ Jehova Ngai wanyu, na Jehova nĩ amũthuurĩte mũtuĩke andũ ake, mũtuĩke kĩndũ gĩake kĩa mwanya,* kuuma harĩ ikundi ciothe cia andũ arĩa marĩ thĩinĩ wa thĩ.+

3 “Ndũkanarĩe kĩndũ o na kĩ kĩrĩ magigi.+ 4 Ici nĩcio nyamũ iria mũngĩrĩa:+ ndegwa, ngʼondu, mbũri, 5 thwariga, thiya, thuni, mbũri ya gĩthaka, thwara, ngʼondu ya gĩthaka, na ngʼondu ya irĩma-inĩ. 6 No mũrĩe nyamũ o yothe ĩrĩ mahũngũ marekanĩtie makagayũkana maita merĩ na nĩ ĩcokagia ithagumia.* 7 No rĩrĩ, mũtiagĩrĩirũo kũrĩa nyamũ ici iria icokagia ithagumia* kana iria irĩ mahũngũ marekanĩtie: ngamĩra, mbũkũ, na gĩkami,* tondũ nĩ icokagia ithagumia* no itirĩ mahũngũ marekanĩtie. Icio nĩ indo irĩ thahu harĩ inyuĩ.+ 8 O na ngũrũe tondũ ĩkoragwo na mahũngũ marekanĩtie no ndĩcokagia ithagumia.* Kĩu nĩ kĩndũ kĩrĩ thahu harĩ inyuĩ. Mũtiagĩrĩirũo kũrĩa nyama ciacio o na kana kũhutia ciimba ciacio.

9 “Harĩ nyamũ iria ciothe cikaraga maĩ-inĩ, ici nĩcio mũngĩrĩa: Kĩndũ o gĩothe kĩrĩ mathagu na ngũũcĩ no mũrĩe.+ 10 No mũtiagĩrĩirũo kũrĩa kĩndũ o gĩothe gĩtarĩ mathagu na ngũũcĩ. Kĩu nĩ kĩndũ kĩrĩ thahu harĩ inyuĩ.

11 “No mũrĩe nyoni o yothe ĩtarĩ thahu. 12 No ici nĩcio mũtagĩrĩirũo kũrĩa: nderi, ndiyũ, ngoru ĩrĩa njirũ,+ 13 hũngũ ĩrĩa ndune, hũngũ ĩrĩa njirũ, mũthemba wothe wa hũngũ, 14 mũthemba wothe wa ihuru, 15 nyaga, ndundu, gĩthimambũri,* mũthemba wothe wa rwĩgĩ, 16 ndundu ĩrĩa nini, ndundu ĩrĩa ĩrĩ matũ maraihu, thambĩri, 17 gakuua-ũrogi, ngoru, cua,* 18 njũũ, mũthemba wothe wa cũcũ wa njoka, hudihuda, na rũhuhu. 19 Kĩũmbe gĩothe kĩrĩ mathagu harĩ iria ithiaga irĩ gĩkundi* o nakĩo nĩ kĩndũ kĩrĩ thahu harĩ inyuĩ. Itiagĩrĩire kũrĩo. 20 Nyamũ o yothe ĩtarĩ thahu harĩ iria ciũmbũkaga no mũrĩe.

21 “Mũtikanarĩe nyamũ o yothe yonetwo handũ ĩrĩ nguũ.+ No ũmĩhe mũndũ wa kũngĩ ũrĩa ũikaraga thĩinĩ wa matũũra manyu,* na no amĩrĩe, kana yenderio mũndũ wa kũngĩ. Nĩ gũkorũo inyuĩ mũrĩ andũ aamũre harĩ Jehova Ngai wanyu.

“Ndũkanatherũkie kori iria-inĩ rĩa nyina.+

22 “No mũhaka ũrutage gĩcunjĩ gĩa ikũmi kĩa maciaro mothe ma mbegũ cia mũgũnda waku mwaka o mwaka.+ 23 Wagĩrĩirũo kũrĩaga gĩcunjĩ gĩa ikũmi kĩa mũtu waku, kĩa ndibei yaku njerũ,* kĩa maguta maku, na marigithathi ma rũũru rwaku rwa ngʼombe na rũũru rwaku rwa mbũri kana ngʼondu, ũrĩ mbere ya Jehova Ngai waku handũ harĩa agaathuura rĩĩtwa rĩake rĩkoragwo ho,+ nĩgetha wĩrute gwĩtigĩra Jehova Ngai waku hingo ciothe.+

24 “No rũgendo rũu rũngĩkorũo rũrĩ rũraihu mũno harĩ wee na ũremwo gũkuua indo icio ũcitware handũ harĩa Jehova Ngai waku agaathuura rĩĩtwa rĩake rĩkoragwo ho,+ nĩ ũndũ wa gũkorũo hakũraihĩrĩirie mũno (tondũ Jehova Ngai waku nĩ agaakũrathima), 25 no ũkũũranie indo icio na mbeca, ũthiĩ na mbeca icio ciaku handũ harĩa Jehova Ngai waku agaathuura irĩ moko-inĩ maku. 26 Na no ũcoke ũhũthĩre mbeca icio kũgũra kĩrĩa gĩothe ũngĩĩrirĩria—ngʼombe, ngʼondu, mbũri, ndibei na mĩthemba ĩngĩ ya njohi, na kĩndũ kĩngĩ o gĩothe ũngĩenda; na ũrĩĩre hau mbere ya Jehova Ngai waku ũkenete, wee o hamwe na andũ a nyũmba yaku.+ 27 Na ndũkanatiganĩrie Mũlawii ũrĩa ũrĩ thĩinĩ wa matũũra manyu,+ nĩ gũkorũo ndaheetwo gĩcunjĩ kana igai hamwe nawe.+

28 “O thutha wa mĩaka ĩtatũ, wagĩrĩirũo kũrehaga gĩcunjĩ gĩothe gĩa ikũmi kĩa maciaro maku ma mwaka ũcio na ũkĩige thĩinĩ wa matũũra manyu.+ 29 Nake Mũlawii, o we ũcio ũtaheetwo gĩcunjĩ kana igai hamwe nawe, na mũndũ wa kũngĩ, mwana ũtarĩ ithe,* na mũtumia wa ndigwa arĩa maikaraga matũũra-inĩ maku nĩ marĩũkaga makarĩa na makaigania,+ nĩgetha Jehova Ngai waku akũrathimage maũndũ-inĩ mothe marĩa ũrĩĩkaga.+

15 “Na rĩrĩ, o thutha wa mĩaka mũgwanja, wagĩrĩirũo kũrekanĩra thiirĩ.+ 2 Ũũ nĩguo kũrĩrekanagĩrũo thiirĩ: Mũkombanĩri o wothe agĩrĩire kũrekera mũndũ wa itũũra rĩake ũrĩa ũrĩ na thiirĩ wake. Ndagĩrĩirũo kwĩra mũndũ wa itũũra rĩake kana mũrũ wa ithe amũrĩhe thiirĩ, nĩ gũkorũo nĩ kũrĩanagĩrĩrũo atĩ rĩu nĩ ihinda rĩa kũrekanĩra thiirĩ mbere ya Jehova.+ 3 No wĩtie mũndũ wa kũngĩ thiirĩ waku,+ no mũrũ wa thoguo wagĩrĩirũo kũmũrekera thiirĩ waku ũrĩa wothe arĩ naguo. 4 Ĩndĩ gũtirĩ mũndũ o na ũmwe gatagatĩ-inĩ gaku wagĩrĩire gũgaakorũo arĩ mũthĩni, nĩ gũkorũo hatarĩ nganja Jehova nĩ agaakũrathima+ bũrũri-inĩ ũrĩa Jehova Ngai waku arakũhe wĩgwatĩre ũtuĩke igai rĩaku, 5 no nĩ angĩkorũo tu nĩ ũgaathĩkĩra mũgambo wa Jehova Ngai waku na kinyi, na ũrũmĩrĩre biũ maathani maya mothe ndĩrakũhe ũmũthĩ.+ 6 Nĩ gũkorũo Jehova Ngai waku nĩ agaakũrathima o ta ũrĩa akwĩrĩire, na nĩ ũgaakombagĩra* ndũrĩrĩ nyingĩ, no wee ndũkabataraga gũkomba;+ na nĩ ũgaatha ndũrĩrĩ nyingĩ, no cio itigaagwatha.+

7 “Mũrũ wa thoguo angĩgaatuĩka mũthĩni gatagatĩ-inĩ gaku thĩinĩ wa itũũra rĩmwe bũrũri-inĩ ũrĩa Jehova Ngai waku arakuhe, ndũkanomie ngoro kana ũkorũo ũrĩ mũkarĩ* harĩ mũrũ wa thoguo ũcio mũthĩni.+ 8 Nĩ gũkorũo wagĩrĩirũo kũmũkũnjũrĩra guoko gwaku ũrĩ na ũtaana+ na ũtigĩrĩre atĩ nĩ wamũkombithia* kĩrĩa gĩothe arabatara kana atarĩ. 9 Wĩmenyerere ndũkaneĩre na ngoro ũndũ ũyũ mũũru, ‘Mwaka wa mũgwanja, mwaka wa kũrekanĩra thiirĩ nĩ ũkuhĩrĩirie,’+ na wage kuonania ũtaana harĩ mũrũ wa thoguo ũrĩa mũthĩni wage kũmũhe kĩndũ. Angĩgaakaĩra Jehova nĩ ũndũ waku, ũgaakorũo wĩhĩtie.+ 10 Wagĩrĩirũo kũmuonia ũtaana ũmũhe kĩndũ,+ na ndwagĩrĩirũo kũmũhe ta ũtarenda, nĩ gũkorũo ũndũ ũcio nĩguo ũrĩtũmaga Jehova Ngai waku arathime ũndũ o wothe ũrĩa ũrĩĩkaga.+ 11 Nĩ gũkorũo hingo ciothe nĩ kũrĩkoragwo na athĩni bũrũri-inĩ ũcio.+ Nĩkĩo ndĩragwatha ngakwĩra ũũ, ‘Nĩ wagĩrĩirũo gũkũnjũra guoko gwaku ũrĩ na ũtaana harĩ mũrũ wa thoguo ũrĩa mũhinyĩrĩrĩku na mũthĩni thĩinĩ wa bũrũri wanyu.’+

12 “Mũrũ wa thoguo angĩkorũo endetio kũrĩ wee, mũndũrũme Mũhibirania kana mũtumia Mũhibirania, na nĩ agũtungatĩire mĩaka ĩtandatũ, mwaka wa mũgwanja wagĩrĩirũo kũmũrekereria.+ 13 Na angĩkorũo nĩ ũkũmũrekereria, ndwagĩrĩirũo kũmũrekereria moko matheri. 14 Wagĩrĩirũo kũmũgaĩra kĩndũ ũrĩ na ũtaana, kuuma rũũru-inĩ rwaku, kuuma kĩhuuhĩro-inĩ gĩaku, na kuuma kĩhihĩro-inĩ gĩaku kĩa maguta na kĩa ndibei. O ta ũrĩa Jehova Ngai waku akũrathimĩte, noguo wagĩrĩirũo kũmũhe. 15 Ririkana atĩ warĩ ngombo bũrũri-inĩ wa Misiri na Jehova Ngai waku agĩgũkũũra. Nĩkĩo ũmũthĩ ndĩragwatha wĩkage ũguo.

16 “No ngombo ĩyo ĩngĩgaakwĩra atĩrĩ, ‘Ndikwenda gũgũtiga!’ tondũ nĩ ĩkwendete mũrĩ hamwe na andũ a nyũmba yaku, nĩ gũkorũo nĩ ĩkeneire gũkorũo hamwe nawe,+ 17 wagĩrĩirũo kuoya mũkuha ũmĩtũrĩre gũtũ mũrango-inĩ, nayo ĩtuĩke ngombo yaku ũtũũro-inĩ wayo wothe. Ũguo noguo wagĩrĩirũo gwĩka ngombo yaku ya mũirĩtu. 18 Ndũkanaigue hinya kũmĩrekereria ĩgũtige, tondũ ũrĩa ĩgũtungatĩire mĩaka ĩtandatũ ũkĩrĩte na maita merĩ ũtungata wa mũruti wĩra wa mũcara, na Jehova Ngai waku nĩ akũrathimĩte maũndũ-inĩ mothe marĩa mekĩtwo.

19 “Nĩ wagĩrĩirũo kwamũragĩra Jehova Ngai waku marigithathi mothe ma rũũru rwaku rwa ngʼombe na rũũru rwaku rwa mbũri kana ngʼondu.+ Ndũkanarute wĩra o wothe na marigithathi ma rũũru rwaku rwa ngʼombe* o na kana wenje marigithathi ma rũũru rwaku rwa mbũri kana ngʼondu. 20 Wee o hamwe na andũ a nyũmba yaku mwagĩrĩirũo kũrĩĩra irigithathi rĩu mbere ya Jehova Ngai waku mwaka o mwaka mũrĩ handũ harĩa Jehova agaathuura.+ 21 No angĩkorũo nyamũ ĩyo ĩrĩ na wathe—wonje, ũtumumu, kana wathe ũngĩ o wothe mũnene—ndũkanamĩrutĩre Jehova Ngai waku igongona.+ 22 Wagĩrĩirũo kũmĩrĩĩra thĩinĩ wa matũũra manyu,* mũndũ ũrĩ na thahu na ũrĩa ũtarĩ na thahu no mamĩrĩe o ta thiya kana thwariga.+ 23 No ndwagĩrĩirũo kũrĩa thakame yayo;+ wagĩrĩirũo kũmĩita thĩ o ta maĩ.+

16 “Ririkanaga mweri wa Abibu,* na ũkũngũyagĩre Pasaka ya Jehova Ngai waku,+ nĩ gũkorũo mweri-inĩ wa Abibu, Jehova Ngai waku nĩ aakũrutire Misiri ũtukũ.+ 2 Na wagĩrĩirũo kũrutĩra Jehova Ngai waku igongona rĩa Pasaka,+ kuuma harĩ rũũru rwa mbũri kana ngʼondu na harĩ rũũru rwa ngʼombe,+ ũrĩ handũ harĩa Jehova agaathuura rĩĩtwa rĩake rĩkoragwo ho.+ 3 Ndwagĩrĩirũo kũrĩrĩanĩria na kĩndũ o gĩothe gĩĩkĩrĩtwo ndawa ya kũimbia;+ thikũ mũgwanja wagĩrĩirũo kũrĩa mĩgate ĩtarĩ mĩkĩre ndawa ya kũimbia, mĩgate ya mĩnyamaro, tondũ woimire bũrũri wa Misiri na ihenya.+ Ĩkaga ũguo nĩguo ũririkanage mũthenya ũcio woimire bũrũri wa Misiri ũtũũro-inĩ waku wothe.+ 4 Gũtikanoneke mũtu mwĩkĩre ndawa ya kũimbia bũrũri-inĩ wanyu wothe kwa ihinda rĩa thikũ mũgwanja,+ ningĩ nyama o yothe ĩrĩa ĩkũrutwo igongona hwaĩ-inĩ wa mũthenya wa mbere ndĩagĩrĩire kũrekwo ĩraare ĩkinyie rũcinĩ.+ 5 Ndũgeetĩkĩrio kũrutĩra igongona rĩa Pasaka itũũra-inĩ o rĩothe rĩa marĩa Jehova Ngai waku arakũhe. 6 No rĩagĩrĩirũo kũrutĩrũo handũ harĩa Jehova Ngai waku agaathuura rĩĩtwa rĩake rĩkoragwo ho. Wagĩrĩirũo kũruta igongona rĩa Pasaka hwaĩ-inĩ riũa rĩathũa o ũguo,+ ihinda rĩrĩa rĩtuĩtwo o ta rĩrĩa woimire Misiri. 7 Wagĩrĩirũo kũrĩruga na ũrĩrĩĩre+ handũ harĩa Jehova Ngai waku agaathuura,+ naguo rũcinĩ ũcoke hema-inĩ yaku. 8 Mĩthenya ĩtandatũ wagĩrĩirũo kũrĩa mĩgate ĩtarĩ mĩkĩre ndawa ya kũimbia, naguo mũthenya wa mũgwanja ũrĩkoragwo ũrĩ kĩgomano gĩtheru kĩa Jehova Ngai waku. Ndwagĩrĩirũo kũruta wĩra o wothe.+

9 “Ningĩ nĩ ũrĩtaraga ciumia mũgwanja. Na wagĩrĩirũo kwambĩrĩria gũtara ciumia icio mũgwanja kuuma ihinda rĩrĩa wambĩrĩria kũrenga cairi ĩrĩa ĩrĩ mĩgũnda-inĩ na rũhiũ rwa kũgetha.+ 10 Ũgacoka ũgakũngũĩra Gĩathĩ gĩa Ciumia harĩ Jehova Ngai waku+ na igongona rĩa kwĩyendera kuuma guoko-inĩ gwaku, kũringana na ũrĩa Jehova Ngai waku akũrathimĩte.+ 11 Na wagĩrĩirũo gũkenaga ũrĩ mbere ya Jehova Ngai waku, wee hamwe na mũrũguo, mwarĩguo, ngombo yaku ya mũndũrũme, ngombo yaku ya mũtumia, Mũlawii ũrĩa ũrĩ thĩinĩ wa matũũra manyu,* mũndũ wa kũngĩ, mwana ũtarĩ ithe,* na mũtumia wa ndigwa, arĩa marĩ gatagatĩ-inĩ gaku, handũ harĩa Jehova Ngai waku agaathuura rĩĩtwa rĩake rĩkoragwo ho.+ 12 Ririkana atĩ warĩ ngombo bũrũri-inĩ wa Misiri,+ na ũrũmagie na ũkarũmĩrĩra mawatho macio.

13 “No mũhaka ũkũngũyagĩre Gĩathĩ gĩa Ithũnũ*+ thikũ mũgwanja rĩrĩa wacokanĩrĩria maciaro maku kuuma kĩhuuhĩro-inĩ gĩaku na kuuma kĩhihĩro-inĩ gĩaku kĩa maguta na kĩa ndibei. 14 Nĩ wagĩrĩirũo gũkenaga hĩndĩ ĩyo ya gĩathĩ gĩaku,+ wee hamwe na mũrũguo, mwarĩguo, ngombo yaku ya mũndũrũme, ngombo yaku ya mũtumia, Mũlawii, mũndũ wa kũngĩ, mwana ũtarĩ ithe, na mũtumia wa ndigwa, arĩa marĩ thĩinĩ wa matũũra manyu. 15 Thikũ mũgwanja ũrĩkũngũyagĩra gĩathĩ kĩu+ harĩ Jehova Ngai waku ũrĩ handũ harĩa Jehova agaathuura, nĩ gũkorũo Jehova Ngai waku nĩ akaarathima maciaro maku mothe na ũndũ ũrĩa wothe ũrĩĩkaga,+ na ũrĩkoragwo ũiyũirũo nĩ gĩkeno.+

16 “Maita matatũ o mwaka, arũme anyu othe no mũhaka mathiage mbere ya Jehova Ngai waku handũ harĩa agaathuura: hĩndĩ ya Gĩathĩ kĩa Mĩgate Ĩtarĩ Mĩimbie,+ Gĩathĩ gĩa Ciumia,+ na Gĩathĩ gĩa Ithũnũ,*+ na gũtirĩ o na ũmwe wao wagĩrĩirũo gũka mbere ya Jehova moko matheri. 17 Kĩheo kĩrĩa o mũndũ arĩtwaraga kĩagĩrĩire gũkorũo kĩringaine na ũrĩa Jehova Ngai waku akũrathimĩte.+

18 “Nĩ wagĩrĩirũo kwamũra atuanĩri ciira+ na anene harĩ o mũhĩrĩga thĩinĩ wa matũũra marĩa mothe* Jehova Ngai waku arakũhe, na no mũhaka matuagĩre andũ ciira na njĩra ya ũthingu. 19 Ndũkanogomie kĩhooto,+ kana ũkorũo na mũthutũkanio,+ kana wamũkĩre ihaki, tondũ ihaki nĩ rĩtumumaragia maitho ma mũndũ mũũgĩ+ na rĩkogomia ciugo cia ũrĩa mũthingu. 20 Kĩhooto—kĩhooto nĩkĩo wagĩrĩirũo kũrũmĩrĩra,+ nĩguo ũthiĩ na mbere gũtũũra muoyo na wĩgwatĩre bũrũri ũrĩa Jehova Ngai waku arakũhe.

21 “Ndwagĩrĩirũo kũhanda mũtĩ wa mũthemba o wothe ũrĩ mũtĩ wa kũhoywo*+ hakuhĩ na kĩgongona kĩa Jehova Ngai waku kĩrĩa wĩthondekeire.

22 “O na ndwagĩrĩirũo kwĩhandĩra gĩtugĩ gĩa kũhoywo,+ kĩndũ Jehova Ngai waku athũire.

17 “Ndũkanarutĩre Jehova Ngai waku igongona rĩa ndegwa kana ngʼondu ĩrĩ na kaũgũ kana kawathe o gothe, nĩ gũkorũo ũcio nĩ ũndũ ũrĩ magigi harĩ Jehova Ngai waku.+

2 “Mũndũrũme kana mũtumia gatagatĩ-inĩ kanyu ũrĩ thĩinĩ wa itũũra rĩmwe rĩa marĩa Jehova Ngai waku arakũhe, angĩkonwo agĩka ũndũ mũũru maitho-inĩ ma Jehova Ngai waku athũkie kĩrĩkanĩro gĩake,+ 3 na ogomie mĩthiĩre yake athathaiye ngai ingĩ na acinamĩrĩre kana ainamĩrĩre riũa kana mweri kana mbũtũ yothe ya igũrũ,+ ũndũ ũrĩa niĩ itathanĩte,+ 4 na ũmenyithio kana ũigue ũhoro ũcio, wagĩrĩirũo gũthuthuria ũhoro ũcio na kinyi. Na kũngĩmenyeka atĩ nĩ ma+ ũndũ ũcio ũrĩ magigi nĩ wĩkĩtwo thĩinĩ wa Isiraeli, 5 wagĩrĩirũo kũruta mũndũrũme kana mũtumia ũcio wĩkĩte ũndũ ũcio mũũru ũmũtware nja ya ihingo cia itũũra, na mũndũrũme kana mũtumia ũcio agĩrĩire kũhũũrũo na mahiga nginya akue.+ 6 Mũndũ ũcio ũtuĩrĩirũo kũũragwo agĩrĩire kũũragwo angĩkorũo harĩ na ũira wa* andũ erĩ kana atatũ.+ Ndagĩrĩire kũũragwo nĩ ũndũ wa ũira wa mũndũ ũmwe.+ 7 Moko ma aira acio nĩmo magĩrĩirũo gũkorũo marĩ ma mbere gũũkĩrĩra mũndũ ũcio nĩguo oragwo, namo moko ma andũ acio angĩ othe macoke marũmĩrĩre. No mũhaka weherie kĩndũ kĩũru gatagatĩ-inĩ gaku.+

8 “Kũngĩkoimĩra ciira mũritũ mũno ũtangĩhota gũtuithania itũũra-inĩ o rĩothe rĩanyu, hihi ciira wĩgiĩ ũiti wa thakame+ kana gũtuithania mũndũ na ũrĩa ũngĩ kana gĩĩko gĩkĩtwo kĩa ũhinya kana ciira ũngĩ wĩgiĩ kwaga kũiguithania, wagĩrĩirũo gũũkĩra ũthiĩ handũ harĩa Jehova Ngai waku agaathuura.+ 9 Ũthiĩ kũrĩ athĩnjĩri-Ngai Alawii na atuanĩri ciira+ arĩa magaakorũo magĩtungata matukũ-inĩ macio, na ũmorie ũhoro ũcio, na nĩ marĩkwĩraga itua rĩao.+ 10 Thutha ũcio wagĩrĩirũo gwĩka kũringana na itua rĩu makwĩra kuuma handũ harĩa Jehova agaathuura. Wagĩrĩirũo gũtigĩrĩra nĩ weka ũrĩa wothe makwĩra. 11 No mũhaka ũgeeka kũringana na watho ũrĩa makuonia na kũringana na itua rĩrĩa makwĩra.+ Ndũkanaagarare itua rĩrĩa megũkwĩra, ũrore mwena wa ũrĩo kana wa ũmotho.+ 12 Mũndũ ũrĩa ũkoonania mwĩtĩo na njĩra ya kwaga gũthikĩrĩria mũthĩnjĩri-Ngai ũrĩa ũgaakorũo agĩtungatĩra Jehova Ngai waku kana age gũthikĩrĩria mũtuanĩri ciira, agĩrĩire kũũragwo.+ No mũhaka weherie kĩndũ kĩũru thĩinĩ wa Isiraeli.+ 13 Nao andũ arĩa angĩ othe nĩ makaaigua ũhoro ũcio na metigĩre, na matikonania mwĩtĩo rĩngĩ.+

14 “Rĩrĩa ũkaingĩra bũrũri ũrĩa Jehova Ngai waku arakũhe na ũkorũo ũwĩgwatĩire na ũgaikara kuo, ũcoke uuge atĩrĩ, ‘Reke ndĩyamũrĩre mũthamaki wa gũũthamakagĩra o ta ndũrĩrĩ iria ciothe cithiũrũrũkĩirie,’+ 15 ũngĩkoiga ũguo, wagĩrĩirũo kwamũra mũthamaki ũrĩa Jehova Ngai waku agaathuura.+ Wagĩrĩirũo kwamũra mũthamaki kuuma gatagatĩ-inĩ ka ariũ a thoguo. Ndwĩtĩkĩrĩtio kwamũra mũndũ wa kũngĩ ũtarĩ mũrũ wa thoguo atuĩke mũthamaki wa gũgũthamakĩra. 16 No rĩrĩ, ndagĩrĩirũo kwĩgĩĩra na mbarathi nyingĩ+ kana atũme andũ macoke Misiri nĩguo ongerere mbarathi ingĩ,+ nĩ gũkorũo Jehova nĩ aamwĩrire ũũ, ‘Mũtikanacoke na thutha mũgere njĩra ĩyo rĩngĩ.’ 17 Ndagĩrĩirũo kũhikia atumia aingĩ, nĩgetha ngoro yake ndĩkanagarũrũke;+ o na ndagĩrĩirũo kwĩgĩĩra betha na thahabu nyingĩ.+ 18 Na rĩrĩa agaaikarĩra gĩtĩ kĩa ũnene kĩa ũthamaki wake, agĩrĩirũo kwĩyandĩkĩra kobĩ ya Watho ũyũ ibuku-inĩ,* ũrutĩtwo kuuma harĩ ũrĩa ũigĩtwo nĩ athĩnjĩri-Ngai Alawii.+

19 “Agĩrĩirũo gũtũũra na ibuku rĩu, na arĩthomage matukũ-inĩ mothe ma ũtũũro wake,+ nĩgetha erute gwĩtigĩra Jehova Ngai wake na kũrũmĩrĩra maũndũ marĩa mothe marĩ thĩinĩ wa Watho ũyũ hamwe na mawatho maya na njĩra ya kũmahingagia.+ 20 Na nĩ ũndũ ũcio ngoro yake ndĩgetũũgĩria igũrũ rĩa ariũ a ithe, na ndakagarara maathani arore mwena wa ũrĩo kana mwena wa ũmotho, nĩgetha agaatũũra ihinda iraya ũthamaki-inĩ wake, we o hamwe na ariũ ake gatagatĩ-inĩ ka Isiraeli.

18 “Athĩnjĩri-Ngai Alawii, na mũhĩrĩga wothe wa Lawii matirĩheagwo gĩcunjĩ kana igai hamwe na Isiraeli. Marĩrĩaga magongona ma gũcinwo na mwaki harĩ Jehova, nĩ gũkorũo rĩu nĩ igai rĩake.+ 2 Kwoguo matiagĩrĩirũo kũgĩa na igai gatagatĩ-inĩ ka ariũ a ithe wao. Jehova nĩwe igai rĩao, o ta ũrĩa ameerĩte.

3 “Ici nĩcio indo iria athĩnjĩri-Ngai magĩrĩire kũheagwo nĩ andũ: Mũndũ o wothe aruta igongona, kana nĩ rĩa ndegwa kana ngʼondu, arĩheaga mũthĩnjĩri-Ngai kĩande, thĩa, na nda. 4 Wagĩrĩirũo kũmũhe maciaro ma mbere ma ngano* yaku, ndibei yaku njerũ,* maguta maku, na guoya wa mbere kwenjwo kuuma rũũru-inĩ rwaku.+ 5 Jehova Ngai waku amũthuurĩte marĩ hamwe na ariũ ake kuuma mĩhĩrĩga-inĩ yanyu yothe nĩguo matungatage na rĩĩtwa rĩa Jehova hingo ciothe.+

6 “Ĩndĩ Mũlawii angĩthaama itũũra rĩmwe rĩa matũũra manyu thĩinĩ wa Isiraeli kũrĩa araikaraga+ na ende gũthiĩ handũ harĩa Jehova agaathuura,*+ 7 no atungatage kũu na rĩĩtwa rĩa Jehova Ngai wake o ta ariũ a ithe othe, Alawii, arĩa marũgamaga hau mbere ya Jehova.+ 8 Arĩamũkagĩra igai rĩa irio rĩiganaine na rĩao,+ hamwe na kĩrĩa arĩonaga endia igai rĩake rĩrĩa agaĩte kuuma harĩ maithe mao.

9 “Rĩrĩa ũkaaingĩra bũrũri ũrĩa Jehova Ngai waku arakũhe, ndũkanagerie kwĩgerekania na mĩtugo mĩũru ya ndũrĩrĩ icio.+ 10 Thĩinĩ wanyu gũtikanoneke mũndũ o wothe ũhĩtũkagĩria mũrũwe kana mwarĩ mwaki-inĩ,+ mũndũ o wothe wĩingĩragia maũndũ-inĩ ma ũragũri,+ mũndũ o wothe wĩingĩragia maũndũ-inĩ ma ũgo,+ mũndũ o wothe ũtuĩragia ũhoro kũgerera imenyithia cia ũragũri,+ kana mũrogi,+ 11 mũndũ o wothe wohaga andũ arĩa angĩ na mahinya moru, mũndũ o wothe waragia na maroho+ kana mũndũ ũrathaga mohoro,+ kana mũndũ o wothe ũtuĩragia ũhoro harĩ andũ arĩa akuũ.+ 12 Nĩ gũkorũo mũndũ o wothe wĩkaga maũndũ macio nĩ kĩndũ kĩrĩ magigi harĩ Jehova, na maũndũ macio marĩ magigi nĩmo maratũma Jehova Ngai waku aingate ndũrĩrĩ icio ciehere mbere yaku. 13 Wagĩrĩirũo gũkoragwo ũtarĩ na ũcuke mbere ya Jehova Ngai waku.+

14 “Nĩ gũkorũo ndũrĩrĩ icio mũregwatĩra bũrũri wacio ciathikagĩrĩria arĩa meingĩragia maũndũ-inĩ ma ũgo+ na ma ũragũri,+ no Jehova Ngai waku ndagwĩtĩkĩrĩtie gwĩka maũndũ ta macio. 15 Jehova Ngai waku nĩ akaarahũra mũnabii ũtariĩ o ta niĩ kuuma gatagatĩ-inĩ ka ariũ a ithe wanyu nĩ ũndũ waku. No mũhaka mũkaamũthikagĩrĩria.+ 16 Ageeka ũguo nĩ ũndũ wa ũrĩa werire Jehova Ngai waku ũrĩ Horebu mũthenya ũrĩa mwagomanĩte*+ rĩrĩa woigire atĩrĩ, ‘Ndũkareke njigue mũgambo wa Jehova Ngai wakwa kana nyone mwaki ũyũ mũnene ũũ rĩngĩ, nĩguo ndigakue.’+ 17 Nake Jehova akĩnjĩra atĩrĩ, ‘Ũguo moiga nĩ wega. 18 Nĩ ngaamarahũrĩra mũnabii ũtariĩ o tawe kuuma gatagatĩ-inĩ ka ariũ a ithe wao,+ na nĩ ngeekĩra ciugo ciakwa kanua-inĩ gake,+ na akaameeraga ũrĩa wothe ngaamwatha.+ 19 No mũhaka ngooria mũndũ ũrĩa ũtagathikĩrĩria ciugo ciakwa iria mũnabii ũcio akaaria na rĩĩtwa rĩakwa.+

20 “‘Mũnabii o wothe angĩaria ũndũ wa mwĩĩro na rĩĩtwa rĩakwa itamwathĩte arie kana arie na rĩĩtwa rĩa ngai ingĩ, no mũhaka mũnabii ũcio oragwo.+ 21 No rĩrĩ, wahota kwĩyũria ũũ ngoro-inĩ: “Tũngĩmenya atĩa atĩ ti Jehova uugĩte ũndũ ũcio?” 22 Mũnabii angĩaria na rĩĩtwa rĩa Jehova na ũndũ ũcio wage kũhinga kana wage gwĩkĩka, ti Jehova uugĩte ũndũ ũcio. Mũnabii ũcio aawaririe na mwĩĩro. Ndwagĩrĩirũo kũmwĩtigĩra.’

19 “Na rĩrĩ, rĩrĩa Jehova Ngai waku akaaniina ndũrĩrĩ iria Jehova Ngai waku arakũhe bũrũri wacio na ũkorũo wĩgwatĩire bũrũri wao na ũgaikara matũũra-inĩ mao na nyũmba-inĩ ciao,+ 2 wagĩrĩirũo gũthuura matũũra matatũ gatagatĩ-inĩ ka bũrũri ũrĩa Jehova Ngai waku arakũhe ũwĩgwatĩre.+ 3 Wagĩrĩirũo kũgayania bũrũri ũcio Jehova Ngai waku akũheete maita matatũ, na ũthondeke barabara nĩguo mũndũ ũũraganĩte akahotaga kũũrĩra harĩ itũũra rĩmwe rĩa macio.

4 “Na rĩrĩ, ũũ nĩguo kũrĩthiaga ũhoro-inĩ wĩgiĩ mũndũ ũũraganĩte ũrĩa ũrĩũragĩra kũu nĩgetha athiĩ na mbere gũtũũra muoyo: Angĩũraga mũndũ ũngĩ atekwenda na akorũo ndaramũthũire;+ 5 ta rĩrĩa mathiĩte na mũndũ mũtitũ kuuna ngũ na oe guoko na igũrũ anyitĩte ithanwa nĩguo ateme mũtĩ, narĩo ithanwa rĩrũke kuuma mũtĩ-inĩ warĩo na rĩgũthe mũndũ ũcio ũngĩ na akue, mũndũ ũcio ũũraganĩte agĩrĩirũo kũũrĩra itũũra-inĩ rĩmwe rĩa macio nĩguo athiĩ na mbere gũtũũra muoyo.+ 6 Kwaga ũguo, mũrĩhĩria wa thakame+ arĩ na marakara* ahota gũtengʼeria mũndũ ũcio ũũraganĩte, amũkinyĩre, na amũũrage, tondũ wa itũũra rĩu gũkorũo rĩrĩ haraihu mũno. O na gũtuĩka mũũragani ũcio ndagĩrĩire kũũragwo, tondũ ndarathũire mũndũ ũcio.+ 7 Nĩkĩo ndĩragwatha ngakwĩra ũũ: ‘Thuura matũũra matatũ.’

8 “Jehova Ngai waku angĩgakwararamĩria bũrũri waku o ta ũrĩa eehĩtire kũrĩ maithe manyu ma tene+ na akorũo akũheete bũrũri wothe ũrĩa eerĩire maithe manyu ma tene atĩ nĩ akaamahe+ 9 —na nĩ angĩkorũo tu nĩ ũkũrũmia maathani mothe ũrĩ na wĩhokeku marĩa ndĩrakũhe ũmũthĩ, wende Jehova Ngai waku na hingo ciothe ũrũmagĩrĩre njĩra ciake+—nĩ wagĩrĩirũo gũkongerera matũũra mangĩ matatũ harĩ macio matatũ.+ 10 Na njĩra ĩyo gũtirĩ thakame ĩtarĩ na mahĩtia ĩgaaitwo+ thĩinĩ wa bũrũri ũrĩa Jehova Ngai waku arakũhe ũtuĩke igai rĩaku, na ndũgaacokererũo nĩ ihĩtia rĩa ũiti wa thakame.+

11 “No mũndũ angĩkorũo nĩ arathũire mũndũ ũngĩ+ na nĩ kũmuohia aramuohetie nĩguo amũtharĩkĩre na aramũguraria ũũru arakua, na mũndũ ũcio arorĩra itũũra-inĩ rĩmwe rĩa macio, 12 athuri* a itũũra rĩake magĩrĩirũo kũmwĩta kuuma kũu na mamũneane guoko-inĩ kwa mũrĩhĩria wa thakame, na mũndũ ũcio no mũhaka oragwo.+ 13 Ndwagĩrĩirũo kũmũiguĩra tha, no mũhaka weherie ihĩtia rĩa ũiti wa thakame ĩtarĩ na mahĩtia kuuma thĩinĩ wa Isiraeli,+ nĩguo maũndũ maku mathiage wega.

14 “Rĩrĩa ũkaamũkĩra igai rĩaku bũrũri-inĩ ũrĩa Jehova Ngai waku arakũhe wĩgwatĩre, ndũkanathaamie mũtĩ wa mũhaka wa mũndũ ũrĩa mũriganĩtie nake+ kuuma harĩa maithe manyu ma tene magaakorũo mekĩrĩte mĩhaka.

15 “Ũira wa mũndũ ũmwe tu ndwagĩrĩire gũtũma mũndũ atuĩrũo* nĩ ũndũ wa ihĩtia o rĩothe kana rĩhia o rĩothe angĩkorũo ekĩte.+ Ũira wa* andũ erĩ kana ũira wa andũ atatũ nĩguo ũrĩtũmaga ũndũ ũmenyeke wega.+ 16 Mũndũ angĩruta ũira wa maheeni kwerekera mũndũ ũngĩ na oige atĩ nĩ ekĩte ihĩtia rĩna,+ 17 andũ acio erĩ mataraiguithania magĩrĩirũo kũrũgama mbere ya Jehova, mbere ya athĩnjĩri-Ngai na atuanĩri ciira arĩa magaakorũo magĩtungata matukũ-inĩ macio.+ 18 Atuanĩri ciira magĩrĩirũo gũthuthuria na kinyi,+ na angĩkorũo mũndũ ũcio ũrutĩte ũira nĩ mũira wa maheeni na nĩ aigĩrĩire mũrũ wa ithe kĩgenyo, 19 mwagĩrĩirũo kũmwĩka o ta ũrĩa ekũbangĩte gwĩka mũrũ wa ithe,+ no mũhaka mweherie kĩndũ kĩũru gatagatĩ-inĩ kanyu.+ 20 Nao arĩa megũtigara mekũigua ũhoro ũcio na metigĩre, na matigeeka ũndũ mũũru ta ũcio rĩngĩ gatagatĩ-inĩ kanyu.+ 21 Ndwagĩrĩirũo kũigua tha:+ Muoyo* ũrĩrĩhagwo na muoyo,* riitho rĩkarĩhwo na riitho, igego rĩkarĩhwo na igego, guoko gũkarĩhwo na guoko, kũgũrũ gũkarĩhwo na kũgũrũ.+

20 “Ũngĩgathiĩ kũrũa na thũ ciaku na wone mbarathi ciao na ngaari ciao cia mbarathi na thigari ciao irĩ nyingĩ mũno gũkĩra ciaku, ndũkanaciĩtigĩre, nĩ gũkorũo Jehova Ngai waku ũrĩa wakũrutire bũrũri wa Misiri arĩ hamwe nawe.+ 2 Rĩrĩa mũgaakoragwo mũrĩ hakuhĩ gũthiĩ mbaara-inĩ, mũthĩnjĩri-Ngai agĩrĩirũo gũka na aarĩrie andũ.+ 3 Agĩrĩirũo kũmeera atĩrĩ, ‘Thikĩrĩriai inyuĩ Isiraeli, rĩu mũkiriĩ kũrũa na thũ cianyu. Mũtikae kũũrũo nĩ hinya. Mũtigetigĩre o na kana mũmake kana mũinaine nĩ ũndũ wacio, 4 tondũ Jehova Ngai wanyu arathiĩ arĩ hamwe na inyuĩ amũrũĩrĩre harĩ thũ cianyu na amũhonokie.’+

5 “Nao anene magĩrĩirũo kwĩra andũ atĩrĩ, ‘Nũũ wakĩte nyũmba njerũ na ndarĩ aramĩrugũria?’ Nĩ acoke gwake mũciĩ. Kwaga ũguo, ahota gũkuĩra mbaara-inĩ nake mũndũ ũngĩ amĩrugũrie. 6 Na nũũ ũhandĩte mũgũnda wa mĩthabibũ na ndarĩ arambĩrĩria kũrĩa maciaro maguo? Nĩ acoke gwake mũciĩ. Kwaga ũguo, ahota gũkuĩra mbaara-inĩ nake mũndũ ũngĩ ambĩrĩrie kũrĩaga maciaro maguo. 7 Na nũũ ũrĩkanĩire na mũirĩtu atĩ nĩ ekũmũhikia na ndarĩ aramũhikia? Nĩ acoke gwake mũciĩ.+ Kwaga ũguo, ahota gũkuĩra mbaara-inĩ nake mũndũ ũngĩ ahikie mũirĩtu ũcio.’ 8 Ningĩ anene nĩ magĩrĩirũo kũũria andũ atĩrĩ, ‘Nũũ ũrĩ na guoya na ũũrĩtwo nĩ hinya?+ Agĩrĩirũo gũcoka gwake mũciĩ, nĩgetha ndagatũme ariũ a ithe makue ngoro take.’*+ 9 Anene marĩkia kwarĩria andũ, magĩrĩirũo gũthuura anene a mbũtũ nĩgetha matongorie andũ.

10 “Rĩrĩa wakuhĩrĩria itũũra nĩguo ũrũe narĩo, wagĩrĩirũo kwanĩrĩra ũiguano wa thayũ harĩ rĩo.+ 11 Andũ a itũũra rĩu mangĩtĩkĩra ũiguano wa thayũ hamwe nawe na makũhingũrĩre ihingo ciarĩo, andũ arĩa othe megũkorũo kuo marĩtuĩkaga aku a gũkũrutagĩra wĩra mũritũ, na magũtungatagĩre.+ 12 No mangĩrega gũthondeka thayũ hamwe nawe na moke kũrũa nawe, wagĩrĩirũo gũthiũrũrũkĩria itũũra rĩu, 13 na Jehova Ngai waku nĩ akaarĩneana guoko-inĩ gwaku, na no mũhaka ũũrage mũndũrũme wothe ũrĩ thĩinĩ warĩo na rũhiũ rwa njora. 14 No rĩrĩ, atumia, ciana, mahiũ, na kĩndũ gĩothe kĩrĩ itũũra-inĩ rĩu, indo ciarĩo ciothe iria ũtahĩte, no wĩyoere,+ na ũrĩe indo icio ũgũtaha kuuma kũrĩ thũ ciaku, iria Jehova Ngai waku akũheete.+

15 “Ũguo nĩguo wagĩrĩirũo gwĩka matũũra marĩa mothe marĩ kũraihu mũno nawe marĩa matarĩ ma ndũrĩrĩ ici irĩ hakuhĩ. 16 No matũũra-inĩ ma ikundi ici cia andũ, marĩa Jehova Ngai waku arakũhe matuĩke igai rĩaku, ndwagĩrĩirũo kũreka kĩndũ o na kĩmwe kĩrahuhia gĩtũũre muoyo.+ 17 Ithenya rĩa ũguo, wagĩrĩirũo kũmaniina biũ, Ahiti, Aamori, Akanaani, Aperizi, Ahivi, na Ajebusi,+ o ta ũrĩa Jehova Ngai waku agwathĩte; 18 nĩgetha matigakũrute kũrũmĩrĩra mĩtugo yao yothe ĩrĩ magigi ĩrĩa mekĩire ngai ciao, matũme wĩhĩrie Jehova Ngai waku.+

19 “Ũngĩkarigicĩria itũũra nĩguo ũrĩtunyane na ũkorũo ũrũĩte narĩo matukũ maingĩ, ndwagĩrĩirũo gũthũkangia mĩtĩ yarĩo na njĩra ya kũmĩtemanga na ithanwa. No ũrĩe maciaro mayo, no ndwagĩrĩirũo kũmĩtema.+ Tondũ rĩrĩ, hihi no ũgĩtharĩkĩre mũtĩ wa gĩthaka ta ũrĩa ũngĩtharĩkĩra mũndũ? 20 Mũtĩ ũrĩa tu ũngĩthũkangia no ũrĩa ũĩ atĩ ndũrutaga irio. No ũũteme ũthondeke indo cia kũrigicĩria itũũra rĩu ũrarũa narĩo, o nginya rĩgwe.

21 “Mũndũ angĩkoonwo werũ-inĩ oragĩtwo thĩinĩ wa bũrũri ũrĩa Jehova Ngai waku arakũhe wĩgwatĩre na kwage kũmenyeka nũũ ũmũragĩte, 2 athuri* na atuanĩri ciira aku+ magĩrĩirũo gũthiĩ mathime itĩna rĩa kuuma harĩa kĩimba kĩu kĩrĩ nginya matũũra-inĩ marĩa magĩthiũrũrũkĩirie. 3 Nao athuri* a itũũra rĩrĩa rĩrĩ hakuhĩ mũno na kĩimba kĩu magĩrĩirũo kuoya mori ĩtarĩ yarutithio wĩra kuuma rũũru-inĩ, ĩrĩa ĩtarĩ yakururia icoki, 4 na athuri* acio a itũũra rĩu magĩrĩirũo gũtwara mori ĩyo mũkuru-inĩ ũrĩ na maĩ maratherera handũ hatarĩ harĩmwo kana hakahandwo mbegũ, macoke moinĩre mori ĩyo ngingo hau mũkuru-inĩ ũcio.+

5 “Nao athĩnjĩri-Ngai Alawii moke, tondũ nĩo Jehova Ngai waku athuurĩte mamũtungatagĩre,+ marathimanage na rĩĩtwa rĩa Jehova.+ Na nĩo mariugaga ũrĩa ciira wothe wĩgiĩ ũhinya ũrĩtuagwo.+ 6 Nao athuri* othe a itũũra rĩu rĩrĩ hakuhĩ mũno na kĩimba kĩu magethambĩra moko+ igũrũ rĩa mori ĩyo yunĩirũo ngingo mũkuru-inĩ ũcio, 7 na macoke moige ũũ, ‘Moko maitũ timo maitĩte thakame ĩno, o na maitho maitũ matiigana kuona ĩgĩitwo. 8 Ndũgacokererie ihĩtia rĩrĩ harĩ andũ aku Isiraeli, arĩa wakũũrire,+ wee Jehova, na ndũkareke ihĩtia rĩa ũiti wa thakame ĩtarĩ na mahĩtia rĩikare harĩ andũ aku Isiraeli.’+ Na nĩ ũndũ ũcio matirĩũragio nĩ ũndũ wa ihĩtia rĩu rĩa ũiti wa thakame. 9 Na njĩra ĩyo nĩ mũrĩeheragia ihĩtia rĩa ũiti wa thakame ĩtarĩ na mahĩtia gatagatĩ-inĩ kanyu nĩ ũndũ wa gwĩka ũndũ ũrĩa wagĩrĩire maitho-inĩ ma Jehova.

10 “Ũngĩgathiĩ mbaara-inĩ kũrũa na thũ ciaku na Jehova Ngai waku acitoorie akũhootanĩre na ũcinyite mĩgwate,+ 11 na gatagatĩ-inĩ ka andũ acio manyitĩtwo mĩgwate wone mũirĩtu mũthaka na ũgucĩrĩrio nĩwe na wende kũmuoya atuĩke mũtumia waku-rĩ, 12 no ũmũtware gwaku mũciĩ. Agĩrĩirũo kwenja njuĩrĩ ya mũtwe wake, na arenge ndwara ciake, 13 na arute nguo iria aanyitirũo mĩgwate nacio, na aikare gwaku mũciĩ. Acoke acakae mweri mũgima nĩ ũndũ wa ithe na nyina,+ na thutha ũcio no ũkome nake; ũtuĩke mũthuri wake nake atuĩke mũtumia waku. 14 No ũngĩaga gũkenio nĩwe, wagĩrĩirũo kũmũrekereria athiĩ+ kũrĩa guothe angĩenda. No ndwagĩrĩirũo kũmwendia atĩ nĩguo ũgĩe na mbeca kana kũmũhinyĩrĩria, nĩ gũkorũo nĩ ũmwagithĩtie gĩtĩo.

15 “Mũndũ angĩkorũo ahikĩtie atumia erĩ na ende ũmwe gũkĩra ũcio ũngĩ* na eerĩ mamũciarĩre ariũ na mũrũ wa irigithathi akorũo arĩ wa ũcio ũtendetwo-rĩ,+ 16 mũthenya ũrĩa akaaheana igai rĩake harĩ ariũ ake, ndageetĩkĩrio gũtua atĩ mũrũ wa mũtumia ũcio wendetwo nĩwe wa irigithathi ithenya rĩa mũrũ wa mũtumia ũcio ũtendetwo, na nĩwe wa irigithathi. 17 No nginya onanie atĩ mũrũ wa mũtumia ũcio ũtendetwo nĩwe irigithathi na njĩra ya kũmũhe igai maita merĩ kuuma harĩ kĩrĩa gĩothe arĩ nakĩo, nĩ gũkorũo ũcio nĩwe kĩambĩrĩria kĩa ũhoti wake wa ũciari. Kĩhooto kĩa mwana wa irigithathi nĩ gĩake.+

18 “Mũndũ angĩgakorũo na mũriũ mũngʼathia na mũremi na ũtathĩkagĩra ithe kana nyina,+ na nĩ mageretie kũmũrũnga no akarega kũmathikĩrĩria,+ 19 ithe na nyina magĩrĩirũo kũmũnyita mamũtware nja kũrĩ athuri* kĩhingo-inĩ gĩa itũũra rĩake 20 na meere athuri* acio a itũũra rĩake atĩrĩ, ‘Mũriũ ũyũ witũ nĩ mũngʼathia na mũremi na nĩ aregaga gũtwathĩkĩra. Akoragwo arĩ mũkoroku+ na mũrĩĩu.’+ 21 Thutha ũcio andũ othe a itũũra rĩake magĩrĩirũo kũmũhũũra na mahiga nginya akue. No mũhaka weherie kĩndũ kĩũru gatagatĩ-inĩ kanyu, na andũ othe a Isiraeli nĩ makaaigua ũhoro ũcio na metigĩre.+

22 “Mũndũ angĩgeka mehia magĩrĩire ituĩro rĩa kũũragwo na oragwo+ na ũmũcuurie mũtĩ igũrũ,+ 23 kĩimba gĩake gĩtiagĩrĩire gũikara mũtĩ igũrũ ũtukũ wothe.+ Ithenya rĩa ũguo, wagĩrĩirũo gũtigĩrĩra atĩ nĩ wamũthika mũthenya o ro ũcio, tondũ mũndũ ũrĩa ũcuurĩtio, nĩ kĩndũ kĩrume nĩ Ngai,+ na ndwagĩrĩirũo gũthahia bũrũri ũrĩa Jehova Ngai waku arakũhe ũtuĩke igai rĩaku.+

22 “Ũngĩkona ndegwa ya mũrũ wa thoguo kana ngʼondu yake yũrĩte, ndũkanetue ndũnamĩona.+ Wagĩrĩirũo gũtigĩrĩra nĩ wamĩcokia kũrĩ mũrũ wa thoguo. 2 No angĩkorũo mũrũ wa thoguo ndaikaraga hakuhĩ nawe kana angĩkorũo ndũmũĩ, wagĩrĩirũo gũtwara nyamũ ĩyo gwaku mũciĩ, na ũikare nayo nginya rĩrĩa mũrũ wa thoguo akaamĩetha. Nawe ũmũcokerie.+ 3 Ũguo noguo wagĩrĩirũo gwĩka harĩ ndigiri yake, nguo yake, na kĩndũ kĩngĩ o gĩothe mũrũ wa thoguo angĩkorũo ateete nawe ũgakĩona. Ndũkanetue ndũnakĩona.

4 “Ũngĩkona ndigiri ya mũrũ wa thoguo kana ndegwa yake ĩgwĩte njĩra-inĩ, ndũkanetue ndũnamĩona. Wagĩrĩirũo kũmũteithia kũmĩũkĩria.+

5 “Mũtumia ndagĩrĩirũo gwĩkĩra nguo ya mũndũrũme, o na kana mũndũrũme ekĩre nguo ya mũtumia. Nĩ gũkorũo mũndũ o wothe ũngĩka ũguo nĩ kĩndũ kĩrĩ magigi harĩ Jehova Ngai waku.

6 “Ũngĩkona gĩtara kĩa nyoni njĩra-inĩ kĩrĩ na tũcui kana matumbĩ, kĩrĩ mũtĩ-inĩ kana thĩ, na nyina ĩkorũo ĩkomereirie tũcui tũu kana matumbĩ macio, ndwagĩrĩirũo kuoya nyoni ĩyo hamwe na tũcui twayo.+ 7 Wagĩrĩirũo gũtigĩrĩra atĩ nĩ warekereria nyoni ĩyo, ĩndĩ no wĩyoere tũcui tũu. Ĩkaga ũguo nĩguo maũndũ maku mathiage wega na ũtũũre matukũ maingĩ.

8 “Ũngĩaka nyũmba njerũ, no mũhaka wake karũthingo kamĩthiũrũrũkĩirie igũrũ,+ nĩgetha ndũkanarehere andũ a nyũmba yaku ihĩtia rĩa ũiti wa thakame mũndũ angĩgwa kuuma igũrũ.

9 “Ndũkanahande mbegũ cia mĩthemba ĩĩrĩ mũgũnda-inĩ waku wa mĩthabibũ.+ Kwaga ũguo, kĩrĩa gĩothe kĩriumaga harĩ mbegũ icio ũhandĩte o hamwe na maciaro ma mũgũnda ũcio wa mĩthabibũ irĩtuĩkaga cia handũ harĩa hatheru.

10 “Ndũkanarĩme na ndegwa na ndigiri ciohanĩtio mũraũ-inĩ ũmwe.+

11 “Ndũkanekĩre nguo ĩtumĩtwo na ndigi cia guoya na cia gatani ciogothanĩtio hamwe.+

12 “Nĩ wagĩrĩirũo gũthondeka ciohe cia ndigi mĩthia-inĩ yothe ĩna ya nguo ĩrĩa ũrĩkagĩra.+

13 “Mũndũrũme angĩhikia mũirĩtu na akome nake no acoke athũũre mũirĩtu ũcio* 14 na amũthitange atĩ ararĩ na mĩtugo mĩũru na amũthũkĩrie rĩĩtwa na njĩra ya kuuga ũũ: ‘Ndĩrahikirie mũirĩtu ũyũ, no rĩrĩa ndĩrakomire nake, ndinona ũira wa kuonania atĩ ararĩ gathirange,’ 15 ithe na nyina wa mũirĩtu ũcio magĩrĩirũo kũrehera athuri* arĩa marĩ kĩhingo-inĩ gĩa itũũra ũira wa kuonania atĩ mũirĩtu ũcio ararĩ gathirange. 16 Ithe wa mũirĩtu ũcio agĩrĩirũo kwĩra athuri* acio atĩrĩ, ‘Ndĩraneanire mũirĩtu wakwa kũrĩ mũndũrũme ũyũ atuĩke mũtumia wake, no rĩu nĩ athũũrĩte* mũirĩtu ũyũ 17 na aramũthitanga atĩ ararĩ na mĩtugo mĩũru akoiga ũũ: “Ndinona ũira wa kuonania atĩ mwarĩguo ararĩ gathirange.” Atĩrĩrĩ, ũyũ nĩguo ũira wa kuonania atĩ mũirĩtu wakwa ararĩ gathirange.’ Macoke matambũrũkie cuka ũcio mbere ya athuri* acio a itũũra. 18 Athuri* acio a itũũra+ magĩrĩirũo kũnyita mũndũrũme ũcio mamũherithie.+ 19 Magĩrĩirũo kũmwĩtia cekeri* 100 cia betha na manengere ithe wa mũirĩtu ũcio, tondũ mũndũrũme ũcio nĩ acambithĩtie mũirĩtu gathirange wa Isiraeli,+ na mũirĩtu ũcio agĩrĩirũo gũthiĩ na mbere gũkorũo arĩ mũtumia wake. Mũndũrũme ũcio ndageetĩkĩrio gũtiga mũirĩtu ũcio matukũ-inĩ mothe ma ũtũũro wake.

20 “No rĩrĩ, angĩkorũo thitango ĩyo nĩ ya ma, gũkorũo atĩ hatirĩ ũira wa kuonania atĩ mũirĩtu ũcio ararĩ gathirange, 21 magĩrĩirũo kũruta mũirĩtu ũcio nja mamũtware mũromo-inĩ wa nyũmba ya ithe, na andũ a itũũra rĩake magĩrĩirũo kũmũhũũra na mahiga nginya akue, tondũ nĩ ekĩte ũndũ wa gĩconoko+ thĩinĩ wa Isiraeli na njĩra ya kwĩingĩria ngomanio-inĩ itagĩrĩire* arĩ nyũmba-inĩ ya ithe.+ No mũhaka weherie kĩndũ kĩũru gatagatĩ-inĩ gaku.+

22 “Mũndũrũme angĩnyitwo akomete na mũtumia wa mũndũrũme ũngĩ, eerĩ no mũhaka moragwo marĩ hamwe, mũndũrũme ũcio ũkomete na mũtumia ũcio wene o hamwe na mũtumia ũcio.+ No mũhaka weherie kĩndũ kĩũru thĩinĩ wa Isiraeli.

23 “Mũirĩtu gathirange angĩkorũo marĩkanĩire kũhikania na mũndũrũme, nake mũndũrũme ũngĩ macemanie na mũirĩtu ũcio thĩinĩ wa itũũra na akome nake, 24 mwagĩrĩirũo kũmaruta eerĩ nja mũmatware kĩhingo-inĩ gĩa itũũra rĩu na mũmahũũre na mahiga nginya makue, mũirĩtu ũcio tondũ ndanoiga mbu arĩ itũũra-inĩ nake mũndũrũme ũcio tondũ nĩ agithĩtie mũtumia wa mũndũrũme ũngĩ gĩtĩo.+ No mũhaka weherie kĩndũ kĩũru gatagatĩ-inĩ gaku.

25 “O na kũrĩ ũguo, angĩkorũo mũndũrũme ũcio acemanĩtie na mũirĩtu ũcio ũrahika werũ-inĩ na mũndũrũme ũcio amũkĩrie hinya na akome nake, mũndũrũme ũcio ũkomete na mũirĩtu ũcio nowe wagĩrĩire kũũragwo, 26 na ndwagĩrĩirũo gwĩka mũirĩtu ũcio ũndũ o na ũrĩkũ. Mũirĩtu ũcio ndekĩte mehia magĩrĩire ituĩro rĩa kũũragwo. Ũhoro ũcio ũtariĩ o ta wa hĩndĩ ĩrĩa mũndũ angĩtharĩkĩra mũndũ ũngĩ na amũũrage.+ 27 Nĩ gũkorũo nĩ gũcemania macemania na mũndũrũme ũcio werũ-inĩ, na mũirĩtu ũcio ũrahika oiga mbu, no haga mũndũ wa kũmũteithũra.

28 “Mũndũrũme angĩcemania na mũirĩtu gathirange ũtarĩkanĩire kũhikania na mũndũrũme ũngĩ na amũnyite akome nake na mamenyeke,+ 29 mũndũrũme ũcio ũkomete nake no mũhaka anengere ithe wa mũirĩtu ũcio cekeri 50 cia betha, nake mũirĩtu ũcio atuĩke mũtumia wake.+ Tondũ nĩ agithĩtie mũirĩtu ũcio gĩtĩo, ndageetĩkĩrio kũmũtiga matukũ-inĩ mothe ma ũtũũro wake.

30 “Gũtirĩ mũndũrũme wagĩrĩirũo kuoya mũtumia wa ithe, nĩgetha ndakanyararithie ithe.*+

23 “Mũndũrũme o wothe mũhakũre na njĩra ya gũthũkangio nyee kana agatinio kĩĩga gĩake kĩa ũciari ndagĩrĩirũo gũka kĩũngano-inĩ kĩa Jehova.+

2 “Mwana o wothe ũciarĩtwo nja ya kĩhiko ndagĩrĩirũo gũka kĩũngano-inĩ kĩa Jehova.+ O na nginya rũciaro rwa ikũmi, gũtirĩ rũciaro rwake o na rũmwe rwagĩrĩirũo kũingĩra kĩũngano-inĩ kĩa Jehova.

3 “Gũtirĩ Mũamoni kana Mũmoabi wagĩrĩirũo kũingĩra kĩũngano-inĩ kĩa Jehova.+ O na nginya rũciaro rwa ikũmi, gũtirĩ rũciaro rwao o na rũmwe rwagĩrĩirũo gũkaingĩra kĩũngano-inĩ kĩa Jehova, 4 nĩ gũkorũo matiigana kũmũhe ũteithio wa irio na maĩ rĩrĩa mwarĩ njĩra-inĩ mũkiuma Misiri,+ na nĩ ũndũ wa ũrĩa maarĩhire Balaamu mũrũ wa Beori kuuma Pethori thĩinĩ wa Mesopotamia nĩguo oke akũrume.*+ 5 No Jehova Ngai waku akĩrega gũthikĩrĩria Balaamu.+ Ithenya rĩa ũguo, Jehova Ngai waku aacenjirie kĩrumi kĩu gĩgĩtuĩka kĩrathimo harĩ wee,+ nĩ gũkorũo Jehova Ngai waku nĩ aakwendete.+ 6 Matukũ-inĩ maku mothe ndũkanarũmbũyanie nao atĩ nĩguo magĩe na maũndũ mega kana magaacĩre.+

7 “Ndũkanathũũre Mũedomu, nĩ gũkorũo nĩ mũrũ wa thoguo.+

“Ndũkanathũũre Mũmisiri, nĩ gũkorũo watũire ũrĩ mũgeni bũrũri-inĩ wake.+ 8 Rũciaro rwa gatatũ rwa ciana iria magaaciarĩrũo no rũingĩre kĩũngano-inĩ kĩa Jehova.

9 “Rĩrĩa ũkaamba hema nĩguo ũtharĩkĩre thũ ciaku, no mũhaka ũgeethema kĩndũ o gĩothe kĩũru.*+ 10 Mũndũrũme angĩgĩa na thahu nĩ ũndũ wa kuumwo nĩ hinya wa ũciari ũtukũ,+ agĩrĩirũo gũthiĩ nja ya kambĩ na ndagacoke kambĩ-inĩ. 11 Gwakinya hwaĩ-inĩ, agĩrĩirũo gwĩthamba na maĩ, na hĩndĩ ĩyo no acoke kambĩ-inĩ riũa rĩathũa.+ 12 Wagĩrĩirũo gũthondeka handũ keheri-inĩ* nja ya kambĩ, na hau nĩho ũrĩthiaga gwĩteithia. 13 Harĩ indo ciaku cia wĩra nĩ wagĩrĩirũo gũkoragwo na kamũtĩ ga kwenja. Rĩrĩa wainamĩrĩra nja nĩguo wĩteithie, wagĩrĩirũo kwenja irima nako na ũcoke ũthike gĩko gĩaku. 14 Nĩ gũkorũo Jehova Ngai waku nĩ arathianga kambĩ-inĩ yaku+ nĩguo akũhonokie na aneane thũ ciaku guoko-inĩ gwaku, na no mũhaka kambĩ yaku ĩkoragwo ĩrĩ theru,+ nĩgetha ndakone kĩndũ o gĩothe gĩtagĩrĩire gatagatĩ-inĩ kanyu na ehere atige gũtwarana nawe.

15 “Rĩrĩa ngombo yora kuuma harĩ mwathi wayo na yoka kũrĩ wee, ndwagĩrĩirũo kũmĩneana kũrĩ mwathi wayo. 16 No ĩikare gatagatĩ-inĩ kanyu handũ o hothe harĩa ĩngĩthuura gũikara itũũra-inĩ rĩmwe rĩa matũũra manyu, harĩa hothe ĩngĩenda. Ndwagĩrĩirũo kũmĩhinyĩrĩria.+

17 “Gũtirĩ mũirĩtu o na ũmwe thĩinĩ wa Isiraeli wagĩrĩirũo gũtuĩka mũmaraya wa hekarũ,+ o na kana mwanake o na ũmwe thĩinĩ wa Isiraeli atuĩke mũmaraya wa hekarũ.+ 18 Ndũkanarehe nyũmba-inĩ ya Jehova Ngai waku mbeca irĩhĩtwo mũtumia mũmaraya kana mbeca irĩhĩtwo* mũndũrũme mũmaraya* atĩ nĩguo ũhingie mwĩhĩtwa, nĩ gũkorũo kĩu nĩ kĩndũ kĩrĩ magigi harĩ Jehova Ngai waku.

19 “Ndũkanere mũrũ wa thoguo arĩhe kĩndũ na maciaro,+ kana nĩ maciaro ma mbeca, ma irio, kana ma kĩndũ kĩngĩ o gĩothe kĩngĩrĩhwo na maciaro. 20 No wĩre mũndũ wa kũngĩ arĩhe kĩndũ na maciaro,+ no ndwagĩrĩirũo kwĩra mũrũ wa thoguo arĩhe kĩndũ na maciaro,+ nĩguo Jehova Ngai waku akũrathimage ũndũ-inĩ o wothe ũrĩa ũrĩkaga thĩinĩ wa bũrũri ũrĩa ũrathiĩ kwĩgwatĩra.+

21 “Ũngĩkehĩta mwĩhĩtwa harĩ Jehova Ngai waku,+ ndũkanahũthĩrĩrie kũũhingia.+ Nĩ gũkorũo hatarĩ nganja Jehova Ngai waku nĩ arĩendaga wĩke ũguo; kwaga ũguo, ũrĩkoragwo wĩhĩtie.+ 22 No ũngĩaga kwĩhĩta mwĩhĩtwa, ndũrĩkoragwo ũrĩ na mehia.+ 23 Ũndũ o wothe woiga na mĩromo yaku nĩ wagĩrĩirũo kũũhingia,+ na no mũhaka wĩke ũndũ ũrĩa kanua gaku kehĩtĩte ũrĩ igongona rĩa kwĩyendera harĩ Jehova Ngai waku.+

24 “Ũngĩkaingĩra mũgũnda-inĩ wa mĩthabibũ wa mũndũ ũngĩ, no ũrĩe thabibũ nginya ũiganie, ĩndĩ ndwagĩrĩirũo gũikia o na ĩmwe gĩkabu-inĩ gĩaku.+

25 “Ũngĩgathiĩ ũingĩre mũgũnda-inĩ wa ngano wa mũndũ ũngĩ, no ũtue igira ciayo iria ngũrũ na guoko gwaku, ĩndĩ ndwagĩrĩirũo kũrenga ngano ya mũndũ ũngĩ na rũhiũ rwa kũgetha.+

24 “Mũndũrũme angĩhikia mũtumia no age gũkenio nĩwe nĩ ũndũ wa kuona ũndũ ũtarĩ mwega harĩ we, agĩrĩirũo kũmwandĩkĩra marũa ma ndigano,+ amũnengere, acoke amũrekererie oime gwake mũciĩ.+ 2 Thutha wa mũtumia ũcio kuuma mũciĩ wa mũndũrũme ũcio, no athiĩ na atuĩke mũtumia wa mũndũrũme ũngĩ.+ 3 Mũndũrũme ũcio wa kerĩ angĩmũthũũra* na amwandĩkĩre marũa ma ndigano, amũnengere na amũrekererie oime gwake mũciĩ, kana mũndũrũme ũcio wa kerĩ ũmũhikĩtie akue, 4 mũthuri ũrĩa wamũhikĩtie rĩa mbere na akĩmũingata ndageetĩkĩrio kũmũhikia rĩngĩ thutha wa mũtumia ũcio gũthahio, nĩ gũkorũo ũcio nĩ ũndũ ũrĩ magigi harĩ Jehova. Ndũkanarehe mehia thĩinĩ wa bũrũri ũrĩa Jehova Ngai waku arakũhe ũtuĩke igai rĩaku.

5 “Mũndũrũme angĩkorũo nĩ hĩndĩ arahikanirie, ndagĩrĩirũo gũtungata mbũtũ-inĩ kana kũheo mawĩra mangĩ o mothe. Agĩrĩirũo kwehererio mawĩra macio ihinda-inĩ rĩa mwaka ũmwe na aikare gwake mũciĩ ambe akenie mũtumia wake.+

6 “Gũtirĩ mũndũ wagĩrĩirũo kuoya gĩthĩi kana ihiga rĩakĩo rĩa igũrũ rĩrũgamĩrĩre thiirĩ,+ nĩ gũkorũo gwĩka ũguo nĩ ta kuoya ũtũũro wa mũndũ ũrũgamĩrĩre thiirĩ ũrĩa arĩ naguo.

7 “Mũndũ angĩmenyeka atĩ nĩ anyitĩte mũrũ wa ithe Mũisiraeli mĩgwate akamũhinyĩrĩria na akamwendia,+ ũcio ũnyitanĩte mĩgwate agĩrĩire kũũragwo.+ No mũhaka weherie kĩndũ kĩũru gatagatĩ-inĩ gaku.+

8 “Rĩrĩa gwatuthũka mũrimũ wa mangũ,* mwagĩrĩirũo gũtigĩrĩra nĩ mweka ũrĩa wothe athĩnjĩri-Ngai Alawii mekũmwĩra.+ Tigagĩrĩrai nĩ mweka ũrĩa wothe ndamaathire. 9 Ririkana ũrĩa Jehova Ngai waku eekire Miriamu mũrĩ njĩra-inĩ rĩrĩa mwoimaga Misiri.+

10 “Ũngĩgakombithia mũndũ ũrĩa ũngĩ kĩndũ o gĩothe,+ ndũkanaingĩre nyũmba yake kwĩyoera kĩrĩa oigĩte nĩ ekũruta kĩrĩ gĩa kũrũgamĩrĩra thiirĩ ũcio. 11 Wagĩrĩirũo kũrũgama hau nja, nake mũndũ ũcio ũrĩ na thiirĩ akũrehere hau nja kĩrĩa agĩrĩirũo gũkũnengera kĩrĩ gĩa kũrũgamĩrĩra thiirĩ ũcio. 12 Na angĩkorũo mũndũ ũcio arĩ na thĩna, ndwagĩrĩirũo gũthiĩ toro ũtacoketie kĩrĩa akũnengerete gĩa kũrũgamĩrĩra thiirĩ ũcio.+ 13 No mũhaka ũtigĩrĩre nĩ wamũcokeria kĩrĩa akũnengerete gĩa kũrũgamĩrĩra thiirĩ ũcio riũa rĩathũa o ro ũguo, nĩgetha athiĩ toro na nguo yake,+ na nĩ egũkũrathimithia; na ũndũ ũcio nĩ ũgaatũma ũkorũo ũrĩ mũthingu mbere ya Jehova Ngai waku.

14 “Ndũkanatunye mũruti wĩra wa mũcara ũrĩa ũrĩ na thĩna na nĩ mũthĩni, kana nĩ ũmwe wa ariũ a thoguo kana mũndũ wa kũngĩ ũikaraga bũrũri-inĩ wanyu, thĩinĩ wa matũũra manyu.*+ 15 Wagĩrĩirũo kũmũne mũcara wake mũthenya o ro ũcio+ riũa rĩtanathũa, tondũ arĩ na thĩna na atũũragio nĩ mũcara ũrĩa onaga. Kwaga ũguo, nĩ agaakaĩra Jehova nĩ ũndũ waku, na nĩ ũgaakorũo wĩhĩtie.+

16 “Maithe ma ciana matiagĩrĩire kũũragwo tondũ wa ũndũ wĩkĩtwo nĩ ciana ciao, o na ciana itiagĩrĩire kũũragwo tondũ wa ũndũ wĩkĩtwo nĩ maithe ma cio.+ O mũndũ agĩrĩire kũũragwo nĩ ũndũ wa mehia make mwene.+

17 “Ndũkanogomie ituĩro rĩa ciira rĩa mũndũ wa kũngĩ ũrĩa ũikaranagia na inyuĩ kana mwana ũtarĩ ithe,*+ na ndũkanoe nguo ya mũtumia wa ndigwa atĩ nĩguo ĩrũgamĩrĩre thiirĩ ũrĩa arĩ naguo.+ 18 Ririkana atĩ warĩ ngombo bũrũri-inĩ wa Misiri, na Jehova Ngai waku agĩgũkũũra kuuma kuo.+ Nĩkĩo ndĩragwatha wĩkage ũguo.

19 “Rĩrĩa wagetha mũgũnda waku, na ũriganĩrũo nĩ gĩtĩa kĩmwe kũu mũgũnda-inĩ, ndwagĩrĩirũo gũgĩcokera. Kĩagĩrĩire gũtigwo hau kĩrĩ kĩa mũndũ wa kũngĩ ũrĩa ũikaranagia na inyuĩ, mwana ũtarĩ ithe, na mũtumia wa ndigwa,+ nĩgetha Jehova Ngai waku akũrathimage maũndũ-inĩ marĩa mothe ũrĩkaga.+

20 “Rĩrĩa wainainia* mũtamaiyũ waku, ndwagĩrĩirũo kũinainia honge ciaguo riita rĩngĩ. Kĩrĩa gĩatigara kĩagĩrĩire gũkorũo kĩrĩ kĩa mũndũ wa kũngĩ ũrĩa ũikaranagia na inyuĩ, mwana ũtarĩ ithe, na mũtumia wa ndigwa.+

21 “Rĩrĩa wacokanĩrĩria thabibũ kuuma mũgũnda-inĩ waku wa mĩthabibũ, ndũkanacoke kuo gũcokanĩrĩria iria ciatigara. Ciagĩrĩire gũtigwo hau irĩ cia mũndũ wa kũngĩ ũrĩa ũikaranagia na inyuĩ, mwana ũtarĩ ithe, na mũtumia wa ndigwa. 22 Ririkana atĩ warĩ ngombo bũrũri-inĩ wa Misiri. Nĩkĩo ndĩragwatha wĩkage ũguo.

25 “Rĩrĩa kuoimĩra ngucanio gatagatĩ-inĩ ka andũ erĩ, magĩrĩirũo gũthiĩ mbere ya atuanĩri ciira,+ nao mamatuĩre, na ũrĩa mũthingu moige tiwe ũrĩ na mahĩtia nake ũrĩa mũũru moige nĩwe ũrĩ na mahĩtia.+ 2 Kũngĩoneka atĩ mũndũ ũcio mũũru agĩrĩire kũhũũrũo,+ mũtuanĩri ciira agĩrĩirũo kũmwĩra akome aturumithĩtie mũtwe thĩ, na ahũũrũo amwĩroreire. Mũigana wa iboko wagĩrĩire kũringana na ũũru ũrĩa ekĩte. 3 No amũhũũre o nginya iboko 40,+ no ndagakĩrie hau. Angĩthiĩ na mbere kũmũhũũra iboko ingĩ makĩria ma icio, mũrũ wa thoguo ũcio angĩkorũo agĩconorithio mbere ya maitho maku.

4 “Ndũkanohe ndegwa kanua hĩndĩ ĩrĩa ĩrahũũra ngano.+

5 “Ariũ a nyina ũmwe mangĩkorũo magĩtũũrania hamwe, na ũmwe wao akue atagĩĩte mwana wa kahĩĩ, mũtumia wa mũndũ ũcio ũkuĩte ndagĩrĩirũo kũhikĩra mũndũ wa famĩlĩ ĩngĩ. Mũrũ wa nyina na mũthuriwe nĩwe wagĩrĩirũo gũthiĩ kũrĩ we, amũhikie atuĩke mũtumia wake, o ta ũrĩa mũndũ agĩrĩirũo nĩ gwĩka mũtumia wa mũrũ wa nyina.+ 6 Mwana wa irigithathi ũrĩa mũtumia ũcio egũciara agĩrĩirũo gũtũũria rĩĩtwa rĩa mũrũ wa ithe ũcio ũkuĩte,+ nĩgetha rĩĩtwa rĩake rĩtikanathire thĩinĩ wa Isiraeli.+

7 “No rĩrĩ, angĩkorũo mũndũrũme ũcio ndarenda kũhikia mũtumia wa mũrũ wa ithe-rĩ, mũtumia ũcio wa mũrũ wa ithe agĩrĩirũo gũthiĩ kũrĩ athuri* kĩhingo-inĩ gĩa itũũra ameere atĩrĩ, ‘Mũrũ wa ithe na mũthuri wakwa nĩ aregete gũtũũria rĩĩtwa rĩa mũrũ wa ithe thĩinĩ wa Isiraeli. Ndarenda kũũhikia, nĩ aregete gwĩka ũrĩa mũndũ agĩrĩirũo nĩ gwĩka mũtumia wa mũrũ wa ithe.’ 8 Athuri a itũũra rĩao magĩrĩirũo kũmwĩta na marie nake. Angĩrega biũ oige ũũ, ‘Ndirenda kũmũhikia,’ 9 mũtumia ũcio wa mũrũ wa ithe agĩrĩirũo gũthiĩ hau harĩ we, hau mbere ya athuri acio, amũrute kĩratũ,+ amũtuĩre mata ũthiũ, na oige atĩrĩ, ‘Ũguo nĩguo mũndũ ũrĩa ũregaga gwaka nyũmba ya mũrũ wa ithe agĩrĩire gwĩkwo.’ 10 Thutha ũcio famĩlĩ yake thĩinĩ wa Isiraeli ĩrĩtagwo* ‘Nyũmba ya mũndũ ũrĩa warutirũo kĩratũ.’

11 “Arũme erĩ mangĩambĩrĩria kũrũa, na mũtumia wa ũmwe wao aingĩrĩre nĩguo agitĩre mũthuriwe kuuma kũrĩ mũndũrũme ũcio ũramũhũũra, na mũtumia ũcio atambũrũkie guoko gwake amũnyite ciĩga ciake cia ũciari, 12 wagĩrĩirũo gũtinia guoko kũu gwake. Ndwagĩrĩirũo kũmũiguĩra tha.

13 “Mondo-inĩ yaku ndwagĩrĩirũo gũkorũo na mahiga merĩ ngũrani ma gũthima,+ rĩmwe inene na rĩngĩ inini. 14 Ndwagĩrĩirũo gũkorũo na ibaba igĩrĩ ngũrani cia gũthima nyũmba-inĩ yaku,*+ kĩmwe kĩnene na kĩngĩ kĩnini. 15 Wagĩrĩirũo gũkoragwo na gĩthimi kĩa ũritũ kĩrĩa kĩagĩrĩire na gĩa kĩhooto na kĩndũ gĩa gũthima kĩrĩa kĩagĩrĩire na gĩa kĩhooto, nĩgetha ũtũũre matukũ maingĩ bũrũri-inĩ ũrĩa Jehova Ngai waku arakũhe.+ 16 Nĩ gũkorũo mũndũ o wothe ũngĩaga kĩhooto eke ũguo nĩ kĩndũ kĩrĩ magigi harĩ Jehova Ngai waku.+

17 “Ririkana ũrĩa Amaleki aagwĩkire ũrĩ njĩra-inĩ mũkiuma Misiri,+ 18 ũrĩa aatũnganire nawe njĩra-inĩ agĩtharĩkĩra arĩa othe maathiaga o kahora marĩ thutha rĩrĩa wanogete na ũkoorũo nĩ hinya. Ndaigana gwĩtigĩra Ngai. 19 Rĩrĩa Jehova Ngai waku agaakũhe ũhurũko kuuma kũrĩ thũ ciaku ciothe iria igaakorũo igũthiũrũrũkĩirie bũrũri-inĩ ũrĩa Jehova Ngai waku arakũhe ũtuĩke igai rĩaku wĩgwatĩre,+ no mũhaka ũkeeheria rĩĩtwa rĩa Amaleki biũ rĩtikanaririkanwo mũhuro wa riũa.+ Ndũkanariganĩrũo nĩ ũndũ ũcio.

26 “Rĩrĩa ũkaaingĩra bũrũri ũrĩa Jehova Ngai waku arakũhe ũtuĩke igai rĩaku na ũkorũo ũwĩgwatĩire na ũgaikara kuo, 2 wagĩrĩirũo kuoya maciaro mamwe ma mbere ma maciaro mothe ma tĩri, marĩa ũgaakorũo ũcokanĩrĩirie kuuma bũrũri ũrĩa Jehova Ngai waku arakũhe, ũmekĩre gĩkabu-inĩ na ũthiĩ handũ harĩa Jehova Ngai waku agaathuura rĩĩtwa rĩake rĩkoragwo ho.+ 3 Wagĩrĩirũo gũgaathiĩ kũrĩ mũthĩnjĩri-Ngai ũrĩa ũgaakorũo agĩtungata matukũ-inĩ macio na ũmwĩre ũũ, ‘Ũmũthĩ nĩ ndoka kwĩra Jehova Ngai waku atĩ nĩ ndĩkĩtie gũkinya bũrũri-inĩ ũrĩa Jehova eehĩtire harĩ maithe maitũ ma tene atĩ nĩ agaatũhe.’+

4 “Nake mũthĩnjĩri-Ngai aamũkĩre gĩkabu kĩu kuuma moko-inĩ maku na akĩige mbere ya kĩgongona kĩa Jehova Ngai waku. 5 Na ũrĩ hau mbere ya Jehova Ngai waku ũkoiga ũũ, ‘Baba aarĩ Mũaramu+ worũraga,* na agĩikũrũka agĩthiĩ Misiri+ na agĩikara kuo arĩ mũgeni, arĩ na andũ a nyũmba yake matarĩ aingĩ.+ No arĩ kũu, agĩtuĩka rũrĩrĩ rũnene, rũrĩ hinya na rũrĩ na andũ aingĩ mũno.+ 6 Nao Amisiri magĩtũhinyĩrĩria na magĩtũnyarira na magĩtũrutithia wĩra mũritũ wa ũkombo.+ 7 Nĩ ũndũ ũcio tũkĩambĩrĩria gũkaĩra Jehova, o we Ngai wa maithe maitũ ma tene, nake Jehova akĩigua mũgambo witũ na akĩona mĩnyamaro itũ na mathĩna maitũ na ũrĩa twanyariragwo.+ 8 Mũthia-inĩ Jehova agĩtũruta Misiri na guoko kũrĩ hinya na guoko gũtambũrũkie+ na ciĩko cia kũguoyohia na imenyithia na ciama.+ 9 Agĩcoka agĩtũrehe gũkũ na agĩtũhe bũrũri ũyũ, bũrũri ũiyũire iria na ũũkĩ.+ 10 Rĩu nĩ ndarehe maciaro ma mbere ma maciaro ma tĩri ũrĩa Jehova Ngai wakwa aheete.’+

“Wagĩrĩirũo kũiga maciaro macio mbere ya Jehova Ngai waku na ũinamĩrĩre hau mbere ya Jehova Ngai waku. 11 Thutha ũcio wagĩrĩirũo gũgaakena nĩ ũndũ wa wega wothe ũrĩa Jehova Ngai waku akũheete na nyũmba yaku, wee na Mũlawii na mũndũ wa kũngĩ ũrĩa ũikaraga gatagatĩ-inĩ kanyu.+

12 “Rĩrĩa wacokanĩrĩria gĩcunjĩ gĩothe gĩa ikũmi+ kĩa maciaro maku mwaka-inĩ wa gatatũ, mwaka wa gĩcunjĩ gĩa ikũmi, wagĩrĩirũo gũkĩheana kũrĩ Mũlawii, mũndũ wa kũngĩ, mwana ũtarĩ ithe,* na mũtumia wa ndigwa, nao marĩe maiganie marĩ kũu thĩinĩ wa matũũra manyu.*+ 13 Na ũcoke uuge ũũ ũrĩ mbere ya Jehova Ngai waku, ‘Nĩ ndaruta igai rĩrĩa rĩamũre kuuma nyũmba-inĩ yakwa na ndarĩheana kũrĩ Mũlawii, mũndũ wa kũngĩ, mwana ũtarĩ ithe, na mũtumia wa ndigwa,+ o ta ũrĩa ũnjathĩte. Ndiagararĩte kana ngaaga kũhingia maathani maku. 14 Ndirĩte igai rĩu ngĩcakayaga kana ngaruta kĩndũ o na kĩrĩkũ kĩarĩo rĩrĩa ndĩ na thahu kana ngaheana kĩndũ o na kĩrĩkũ kĩarĩo nĩ ũndũ wa arĩa akuũ. Nĩ njathĩkĩire mũgambo wa Jehova Ngai wakwa na nĩ njĩkĩte maũndũ mothe marĩa wanjathire. 15 Rĩu rora ũrĩ gĩikaro-inĩ gĩaku gĩtheru kũu igũrũ, na ũrathime andũ aku Isiraeli na bũrũri ũrĩa ũtũheete,+ o ta ũrĩa wehĩtire harĩ maithe maitũ ma tene,+ bũrũri ũiyũire iria na ũũkĩ.’+

16 “Mũthenya wa ũmũthĩ Jehova Ngai waku aragwatha ũrũmagĩrĩre mawatho na matuĩro maya ma ciira. No mũhaka ũmarũmagie na ũkamarũmagĩrĩra na ngoro yaku yothe+ na muoyo* waku wothe. 17 Ũmũthĩ nĩ wetĩkĩra uuge wa Jehova atĩ nĩ egũtuĩka Ngai waku na atĩ no mũhaka ũthiagĩre njĩra-inĩ ciake na ũrũmagie mawatho make,+ maathani make,+ na matuĩro make ma ciira,+ na ũthikagĩrĩrie mũgambo wake. 18 Na ũmũthĩ Jehova nĩ etĩkĩra uuge waku atĩ nĩ ũgũtuĩka rũrĩrĩ rwa andũ ake, kĩndũ gĩake kĩa mwanya,*+ o ta ũrĩa akwĩrĩire, na atĩ nĩ ũrĩrũmagia maathani make mothe 19 na atĩ nĩ egũkwambararia igũrũ rĩa ndũrĩrĩ iria ingĩ ciothe iria atũmĩte ikorũo kuo,+ atũme ũtũũgĩre na ũgĩe igweta na riri angĩkorũo nĩ ũkwĩyonania atĩ ũrĩ rũrĩrĩ rwa andũ aamũre harĩ Jehova Ngai waku,+ o ta ũrĩa akwĩrĩire.”

27 Na rĩrĩ, Musa arĩ hamwe na athuri* a Isiraeli agĩatha andũ akĩmeera atĩrĩ: “Rũmagiai maathani mothe marĩa ndĩramũhe ũmũthĩ. 2 Na mũthenya ũrĩa mũkaaringa Jorodani mũingĩre bũrũri ũrĩa Jehova Ngai wanyu aramũhe-rĩ, mũkaahaanda mahiga manene na mũmahake coka.+ 3 Mũcoke mwandĩke ciugo ciothe cia Watho ũyũ mahiga-inĩ macio rĩrĩa mũkaaringa mwena ũrĩa ũngĩ, nĩguo mũingĩre bũrũri-inĩ ũrĩa Jehova Ngai wanyu aramũhe, bũrũri ũiyũire iria na ũũkĩ, o ta ũrĩa Jehova, o we Ngai wa maithe manyu ma tene amwĩrĩire.+ 4 Rĩrĩa mũkaaringa Jorodani, mwagĩrĩirũo gũkaahaanda mahiga macio Kĩrĩma-inĩ kĩa Ebali+ na mũmahake coka, o ta ũrĩa ndĩramwatha ũmũthĩ. 5 Ningĩ nĩ wagĩrĩirũo gũgaathondeka kĩgongona kuo kĩa Jehova Ngai waku, kĩgongona kĩa mahiga. Ndwagĩrĩirũo kũmathondeka na indo cia kĩgera.+ 6 Wagĩrĩirũo gũthondeka kĩgongona kĩa Jehova Ngai waku na mahiga magima matarĩ maicũhie na ũrutagĩre Jehova Ngai waku magongona ma njino hau igũrũ rĩakĩo. 7 Wagĩrĩirũo kũrutĩra magongona ma ũiguano+ hau na ũmarĩĩre o ho,+ na ũcanjamũke ũrĩ mbere ya Jehova Ngai waku.+ 8 Na ciugo ciothe cia Watho ũyũ ũciandĩke wega mahiga-inĩ macio.”+

9 Ningĩ Musa arĩ hamwe na athĩnjĩri-Ngai Alawii, akĩarĩria Isiraeli othe akĩmeera atĩrĩ: “Ta kira na ũthikĩrĩrie, wee Isiraeli. Mũthenya wa ũmũthĩ nĩ watuĩka rũrĩrĩ rwa andũ a Jehova Ngai waku.+ 10 No mũhaka ũthikĩrĩrie mũgambo wa Jehova Ngai waku na ũrũmĩrĩre maathani make+ na mawatho make marĩa ndĩragwatha ũmũthĩ.”

11 Mũthenya ũcio Musa agĩatha andũ acio akĩmeera atĩrĩ: 12 “Ĩno nĩyo mĩhĩrĩga ĩrĩa yagĩrĩirũo gũkaarũgama Kĩrĩma-inĩ kĩa Gerizimu+ nĩguo ĩrathime andũ rĩrĩa mũkaaringa Jorodani: Simeoni, Lawii, Juda, Isakaru, Jusufu, na Benjamini. 13 Nayo mĩhĩrĩga ĩno nĩyo ĩkaarũgama Kĩrĩma-inĩ kĩa Ebali+ yanĩrĩre ũhoro wĩgiĩ kĩrumi: Rubeni, Gadi, Asheri, Zebuluni, Dani, na Nafitali. 14 Nao Alawii manĩrĩre na mũgambo mũnene meere andũ othe a Isiraeli ũũ:+

15 “‘Kũnyitwo nĩ kĩrumi nĩ mũndũ ũrĩa ũrĩthondekaga mũhianano wa gwacũhio+ kana mũhianano wa cuma,*+ kĩndũ kĩrĩ magigi harĩ Jehova,+ wĩra wa moko ma bundi,* na ũrĩa ũrĩkoragwo aũhithĩte.’ (Nao andũ othe macokie moige ũũ, ‘Ameni!’*)

16 “‘Kũnyitwo nĩ kĩrumi nĩ mũndũ ũrĩa ũrĩnyararaga ithe kana nyina.’+ (Nao andũ othe moige ũũ, ‘Ameni!’)

17 “‘Kũnyitwo nĩ kĩrumi nĩ mũndũ ũrĩa ũrĩthaamagia mũtĩ wa mũhaka wa mũndũ ũrĩa mariganĩtie nake.’+ (Nao andũ othe moige ũũ, ‘Ameni!’)

18 “‘Kũnyitwo nĩ kĩrumi nĩ mũndũ ũrĩa ũrĩhĩtithagia mũtumumu njĩra.’+ (Nao andũ othe moige ũũ, ‘Ameni!’)

19 “‘Kũnyitwo nĩ kĩrumi nĩ mũndũ ũrĩa ũrĩogomagia ituĩro rĩa ciira+ rĩa mũndũ wa kũngĩ, rĩa mwana ũtarĩ ithe,* kana rĩa mũtumia wa ndigwa.’+ (Nao andũ othe moige ũũ, ‘Ameni!’)

20 “‘Kũnyitwo nĩ kĩrumi nĩ mũndũ ũrĩa ũngĩkoma na mũtumia wa ithe, nĩ gũkorũo nĩ anyararithĩtie ithe.’*+ (Nao andũ othe moige ũũ, ‘Ameni!’)

21 “‘Kũnyitwo nĩ kĩrumi nĩ mũndũ ũrĩa ũngĩkoma na nyamũ o yothe.’+ (Nao andũ othe moige ũũ, ‘Ameni!’)

22 “‘Kũnyitwo nĩ kĩrumi nĩ mũndũ ũrĩa ũngĩkoma na mũirĩtu ũrĩa maciaranĩirũo nake, mwarĩ wa ithe kana mwarĩ wa nyina.’+ (Nao andũ othe moige ũũ, ‘Ameni!’)

23 “‘Kũnyitwo nĩ kĩrumi nĩ mũndũ ũrĩa ũngĩkoma na nyina wa mũtumia wake.’+ (Nao andũ othe moige ũũ, ‘Ameni!’)

24 “‘Kũnyitwo nĩ kĩrumi nĩ mũndũ ũrĩa ũngĩohia mũndũ ũrĩa ũngĩ na amũũrage.’+ (Nao andũ othe moige ũũ, ‘Ameni!’)

25 “‘Kũnyitwo nĩ kĩrumi nĩ mũndũ ũrĩa ũrĩamũkagĩra ihaki nĩguo orage mũndũ ũtarĩ na mahĩtia.’+ (Nao andũ othe moige ũũ, ‘Ameni!’)

26 “‘Kũnyitwo nĩ kĩrumi nĩ mũndũ ũrĩa ũtarĩrũmagia ciugo cia Watho ũyũ na njĩra ya kwaga gũcirũmĩrĩra.’+ (Nao andũ othe moige ũũ, ‘Ameni!’)

28 “Na angĩkorũo nĩ ũgaathikĩrĩria mũgambo wa Jehova Ngai waku na njĩra ya gũtigĩrĩra atĩ nĩ wahingia maathani make mothe marĩa ndĩragwatha ũmũthĩ, hatarĩ nganja Jehova Ngai waku nĩ agaakwambararia igũrũ rĩa ndũrĩrĩ iria ingĩ ciothe cia thĩ.+ 2 Irathimo ici ciothe nĩ igooka harĩ wee na ikũiyũrĩrĩre,+ tondũ wa gũkorũo ũthiĩte na mbere gũthikĩrĩria mũgambo wa Jehova Ngai waku:

3 “Nĩ ũkaarathimwo ũrĩ itũũra-inĩ, na nĩ ũkaarathimwo ũrĩ mũgũnda-inĩ.+

4 “Ciana ciaku* nĩ ikaarathimwo+ o hamwe na maciaro ma mũgũnda waku na rũciaro rwa mahiũ maku, njaũ ciaku na tũgondu twaku.+

5 “Gĩkabu gĩaku+ na mbakũri yaku ya gũkimĩra mũtu+ nĩ ikaarathimwo.

6 “Nĩ ũkaarathimagwo rĩrĩa wahũndũka, na nĩ ũkaarathimagwo rĩrĩa woimagara.

7 “Jehova nĩ agaatũma thũ ciaku iria igaagũũkĩrĩra itoorio irĩ mbere yaku.+ Igaagũtharĩkĩra ciumĩte na mwena ũmwe, no ikaagera mĩena mũgwanja ngũrani igĩkũũrĩra.+ 8 Jehova nĩ agaatũma kĩrathimo makũmbĩ-inĩ maku+ na ũndũ-inĩ ũrĩa wothe ũgeekaga, na hatarĩ nganja nĩ agaakũrathima ũrĩ bũrũri-inĩ ũrĩa Jehova Ngai waku arakũhe. 9 Jehova nĩ agaagũtua rũrĩrĩ rwa andũ ake atheru,+ o ta ũrĩa eehĩtire harĩ wee,+ tondũ wa gũkorũo ũthiĩte na mbere kũrũmia maathani ma Jehova Ngai waku na ũkagerera njĩra-inĩ ciake. 10 Ikundi ciothe cia andũ thĩinĩ wa thĩ nĩ ikoona atĩ nĩ wĩtanĩtio na rĩĩtwa rĩa Jehova,+ na nĩ igaagwĩtigĩra.+

11 “Jehova nĩ agaatũma ũgĩe na ciana nyingĩ na mahiũ maingĩ na mũgũnda ũrĩ na maciaro+ bũrũri-inĩ ũrĩa Jehova eehĩtire harĩ maithe manyu ma tene atĩ nĩ agaakũhe.+ 12 Jehova nĩ agaakũhingũrĩra igũrũ, ikũmbĩ rĩake rĩiyũru, oirie mbura bũrũri-inĩ waku ihinda rĩayo rĩakinya+ na akũrathime maũndũ-inĩ maku mothe. Nĩ ũgaakombagĩra ndũrĩrĩ nyingĩ, no wee ndũkabataraga gũkomba.+ 13 Jehova nĩ agaatũma ũtuĩke mũtwe no ti mũtingʼoe; na ũgaakorũo ũrĩ wa mbere,+ no ndũkaarigia, angĩkorũo nĩ ũgaathiĩ na mbere gwathĩkĩra maathani ma Jehova Ngai waku marĩa ndĩragwatha ũmũthĩ nĩguo ũmarũmagie na ũmahingagie. 14 Ndũkanaagarare ciugo iria ciothe ndĩramwatha ũmũthĩ, ũrore mwena wa ũrĩo kana wa ũmotho,+ ũrũmĩrĩre ngai ingĩ ũcitungatĩre.+

15 “No angĩkorũo ndũgathikĩrĩria mũgambo wa Jehova Ngai waku wage gũtigĩrĩra atĩ nĩ wahingia maathani make na mawatho make mothe marĩa ndĩragwatha ũmũthĩ, irumi ici ciothe nĩ igaagũkora na ikũiyũrĩrĩre:+

16 “Nĩ ũkaanyitwo nĩ kĩrumi ũrĩ itũũra-inĩ, na nĩ ũkaanyitwo nĩ kĩrumi ũrĩ mũgũnda-inĩ.+

17 “Gĩkabu gĩaku+ na mbakũri yaku ya gũkimĩra mũtu+ nĩ ikaanyitwo nĩ kĩrumi.

18 “Ciana ciaku* nĩ ikaanyitwo nĩ kĩrumi+ o hamwe na maciaro ma mũgũnda waku na njaũ ciaku na tũgondu twaku.+

19 “Nĩ ũkaanyitwo nĩ kĩrumi rĩrĩa wahũndũka, na nĩ ũkaanyitwo nĩ kĩrumi rĩrĩa woimagara.

20 “Jehova nĩ agaakũrehithĩria kĩrumi, gũtukanĩrũo, na ihera ũndũ-inĩ ũrĩa wothe ũgeekaga o nginya wanangĩke na ũthire narua, tondũ wa ciĩko ciaku njũru na tondũ wa kũndiganĩria.+ 21 Jehova nĩ agaatũma ũnyitwo nĩ mũrimũ o nginya akũniine bũrũri-inĩ ũrĩa ũrathiĩ kwĩgwatĩra.+ 22 Jehova nĩ agaakũhũũra na mũrimũ wa mahũri, mũrimũ wa kũhiũha mwĩrĩ,+ mahĩa, ũrugarĩ mũnene, rũhiũ rwa njora,+ kũrugĩka, na mbuu;+ na maũndũ macio magaagũthingata nginya ũthire. 23 Matu marĩa marĩ igũrũ rĩaku makaahaana o ta gĩcango, nayo thĩ ĩrĩa ĩrĩ rungu rwaku ĩhaane o ta kĩgera.+ 24 Jehova nĩ agaatũma mbura ya bũrũri waku ĩtuĩke mũtutu na tĩri, ĩkuurĩre yumĩte igũrũ o nginya wanangwo. 25 Jehova nĩ agaatũma ũtoorio ũrĩ mbere ya thũ ciaku.+ Ũgaacitharĩkĩra uumĩte na mwena ũmwe, no ũkaagera mĩena mũgwanja ngũrani ũgĩciũrĩra; na ũgaatuĩka kĩndũ gĩa kũguoyohia harĩ mothamaki mothe ma thĩ.+ 26 Na ciimba ciaku igaatuĩka irio cia nyoni o yothe ya rĩera-inĩ na nyamũ cia gũkũ thĩ, na gũtirĩ mũndũ ũgaacingata.+

27 “Jehova nĩ agaakũhũũra na mahũha ma Misiri, mũrimũ wa kũimba,* kuomboka ngothi, na ironda cia ngothi, na ndũkaahona. 28 Jehova nĩ agaakũhũũra na ũgũrũki na ũtumumu+ na gũtukanĩrũo. 29 Ũgaathiaga ũkĩhambataga kũrĩ mũthenya gatagatĩ, o ta ũrĩa mũtumumu athiaga akĩhambataga nduma-inĩ,+ na ndũkagaacĩra ũndũ-inĩ o wothe ũrĩa ũgeekaga; na hingo ciothe nĩ ũgaatunyagwo na ũkaiywo, na gũtirĩ mũndũ ũgaakũhonokia.+ 30 Ũkaagĩa kĩrĩko gĩa kũhikania na mũirĩtu, no mũndũrũme ũngĩ amũnyite kĩa hinya. Ũgaaka nyũmba, no ndũkaamĩtũũra.+ Ũkaahanda mũgũnda wa mĩthabibũ, no ndũkaarĩa maciaro maguo.+ 31 Ndegwa yaku ĩgaathĩnjwo wĩroreire na maitho maku, no ndũkaarĩa o na kĩ kĩayo. Ndigiri yaku ĩkaaiywo ũrĩ o hau ũkĩĩyonagĩra, no ndĩgaacoka kũrĩ wee. Ngʼondu yaku ĩkaaneanwo kũrĩ thũ ciaku, no ndũkaagĩa mũndũ wa gũkũhonokia. 32 Ariũ aku na aarĩ aku makaaneanwo kũrĩ andũ angĩ+ wĩroreire, na nĩ ũkeeriragĩria kũmona, no guoko gwaku gũtigaakorũo na hinya. 33 Maciaro ma mũgũnda waku na kĩrĩa gĩothe ũkaagethaga gĩkaarĩagwo nĩ andũ ũtoĩ,+ na hingo ciothe ũgaatunyagwo na ũkahehenjwo. 34 Ũkaagũrũkio nĩ kĩrĩa maitho maku makoonaga.

35 “Jehova nĩ agaakũhũũra maru-inĩ na magũrũ-inĩ na mahũha marĩ na ruo na matangĩhonwo, kuuma ikinya rĩa kũgũrũ gwaku o nginya ruototia rwa mũtwe waku. 36 Jehova nĩ agaakũruta wee o hamwe na mũthamaki ũrĩa wĩthuurĩire, agũtware kũrĩ rũrĩrĩ ũtoĩ o na kana maithe manyu ma tene makarũmenya,+ na ũrĩ kũu nĩ ũgaatungatĩra ngai ingĩ, ngai cia mbaũ na cia mahiga.+ 37 Na nĩ ũgaatuĩka kĩndũ gĩa kũguoyohia na gĩa kũnyararũo,* na ũnyũrũrio gatagatĩ-inĩ ga ikundi ciothe cia andũ arĩa Jehova agaagũtwara kũrĩ o.+

38 “Ũkaahanda mbegũ nyingĩ mũgũnda-inĩ no ũkaagetha o tũnini,+ tondũ ngigĩ nĩ igaaciananga. 39 Ũkaahanda na ũrĩmĩre mĩgũnda ya mĩthabibũ, no ndũkanyua ndibei kana ũnganie kĩndũ,+ tondũ kĩgunyũ nĩ gĩkaamĩrĩa. 40 Nĩ ũgaakorũo na mĩtamaiyũ gĩcigo-inĩ gĩaku gĩothe, no ndũrĩ maguta ũkeehaka, tondũ ndamaiyũ ciaku nĩ igaaitĩka. 41 Nĩ ũgaaciara ariũ na aarĩ, no matigaatũũra marĩ aku, tondũ nĩ magaatahwo.+ 42 Ikundi cia tũtaambi* nĩ igaatharĩkĩra mĩtĩ yaku yothe na maciaro ma mũgũnda waku. 43 Mũndũ wa kũngĩ ũrĩa ũikaraga gatagatĩ-inĩ kanyu agaakĩrĩrĩria gũtũũgĩra igũrũ rĩaku, nawe ũkĩrĩrĩrie o kũharũrũka na thĩ. 44 Nĩ agaagũkombera, no wee ndũkaamũkombera.+ Agaatuĩka mũtwe, nawe ũtuĩke mũtingʼoe.+

45 “Irumi ici ciothe+ nĩ igooka harĩ wee na ikũrũmĩrĩre na ikũiyũrĩrĩre o nginya wanangĩke,+ tondũ wa gũkorũo wagĩte gũthikĩrĩria mũgambo wa Jehova Ngai waku, ũkaga kũhingia maathani make na mawatho make marĩa agwathĩte.+ 46 Na nĩ igaathiĩ na mbere gũkũnyita wee hamwe na rũciaro rwaku irĩ kĩmenyithia gĩa gũtũũra na ũrirũ,+ 47 tondũ wa kwaga gũtungatĩra Jehova Ngai waku ũcanjamũkĩte na ũrĩ na gĩkeno kĩa ngoro rĩrĩa warĩ na indo nyingĩ.+ 48 Jehova nĩ agaatũma thũ ciaku igũũkĩrĩre, na nĩ ũgaacitungatĩra+ ũrĩ mũhũtu+ na ũnyotiĩ na wĩhumbĩte ta mũthĩni na ũtarĩ o na kĩ. Nĩ agaagwĩkĩra icoki rĩa kĩgera ngingo o nginya akwanange.

49 “Jehova nĩ akaarahũra rũrĩrĩ rwa kũraya rũgũũkĩrĩre,+ ruumĩte mũico wa thĩ; rũgaagũtharĩkĩra o ta nderi,+ rũrĩrĩ ũtagaataũkĩrũo nĩ rũthiomi rwaruo,+ 50 rũrĩrĩ rwa gwĩtigĩrũo, rũtakaiguĩra mũndũ mũkũrũ tha o na kana rũcaĩre mũndũ mwĩthĩ.+ 51 Andũ a rũrĩrĩ rũu makaarĩa rũciaro rwa mahiũ maku na maciaro ma mũgũnda waku o nginya wanangĩke. Gũtirĩ ngano* magaagũtigĩria, ndibei njerũ* kana maguta, njaũ kana tũgondu o nginya makũniine.+ 52 Magaakũrigicĩria, makũhingĩrĩrie thĩinĩ wa matũũra maku mothe* bũrũri-inĩ waku o nginya thingo ciaku iria ndaya na irĩ na ũgitĩri iria wĩhokete igwe. Hatarĩ nganja nĩ magaakũrigicĩria thĩinĩ wa matũũra maku mothe bũrũri-inĩ ũrĩa Jehova Ngai waku arakũhe.+ 53 Nawe nĩ ũkaarĩa ciana ciaku* mwene, nyama cia ariũ aku na airĩtu aku+ arĩa Jehova Ngai waku akũheete, tondũ wa ũrĩa mũgaakorũo mũrigicĩirio na njĩra nene na tondũ wa mĩtangĩko ĩrĩa thũ yaku ĩgaakorũo ĩkũreheire.

54 “Nginya mũndũrũme ũrĩa mũbarĩrĩri na mũhooreri gatagatĩ-inĩ gaku ndakaiguĩra mũrũ wa nyina tha kana mũtumia wake ũrĩa endete kana ariũ ake arĩa magaakorũo matigarĩte, 55 na ndakaamagaĩra nyama cia ariũ ake iria akaarĩa, tondũ ndagaakorũo na kĩndũ kĩngĩ nĩ ũndũ wa ũrĩa mũgaakorũo mũrigicĩirio na njĩra nene na tondũ wa mĩtangĩko ĩrĩa thũ yaku ĩgaakorũo ĩreheire matũũra manyu.+ 56 Na mũtumia ũrĩa mũbarĩrĩri na mũhooreri gatagatĩ-inĩ gaku ũrĩa ũtangĩĩciria gũkinyithia kũgũrũ gwake thĩ nĩ ũndũ wa ũrĩa arĩ mũbarĩrĩri,+ ndagaakorũo na tha kwerekera mũthuri wake ũrĩa endete kana mũrũwe kana mwarĩ, 57 tondũ ndakaamagaĩra njogu ĩrĩa yumaga gatagatĩ ka magũrũ make thutha wa gũciara na nyama cia ariũ arĩa aciarĩte, nĩ gũkorũo agaacirĩa na hitho nĩ ũndũ wa ũrĩa mũgaakorũo mũrigicĩirio na njĩra nene na tondũ wa mĩtangĩko ĩrĩa thũ yaku ĩgaakorũo ĩreheire matũũra manyu.

58 “Angĩkorũo ndũkaahingia ciugo ciothe cia Watho ũyũ iria ciandĩkĩtwo ibuku-inĩ+ rĩrĩ na wage gwĩtigĩra rĩĩtwa rĩrĩ inene na rĩa magegania,+ o rĩo rĩĩtwa rĩa Jehova+ Ngai waku, 59 Jehova nĩ agaakũrehera wee o hamwe na rũciaro rwaku mahũũra moru mũno, mahũũra manene na ma gũtũũra,+ na mĩrimũ mĩũru ya gũtũũra. 60 Agaakũrehera mĩrimũ yothe ya Misiri ĩrĩa wetigĩrĩte, na nĩ ũkaanyitwo nĩyo. 61 Makĩria ma ũguo, Jehova nĩ agaakũrehera nginya mĩrimũ kana mahũũra mothe marĩa matarĩ maandĩke ibuku-inĩ rĩrĩ rĩa Watho o nginya wanangĩke. 62 O na gũtuĩka nĩ mũingĩhĩte o ta njata cia igũrũ,+ mũgaatigara o andũ anini tu,+ tondũ wa kwaga gũthikĩrĩria mũgambo wa Jehova Ngai wanyu.

63 “Na o ta ũrĩa Jehova aakenagĩra gũtũma mũgaacĩre na mũingĩhe, noguo Jehova agaakenera kũmũniina na kũmwananga; na nĩ mũkeeherio bũrũri-inĩ ũrĩa mũkiriĩ kwĩgwatĩra.

64 “Jehova nĩ agaakũhurunja gatagatĩ-inĩ ka ndũrĩrĩ ciothe, kuuma mũico ũmwe wa thĩ nginya mũico ũrĩa ũngĩ wa thĩ,+ na ũrĩ kũu ũgaatungatĩra ngai cia mbaũ na cia mahiga, iria wee ũtoĩ o na kana maithe manyu ma tene magacimenya.+ 65 Ndũgaakorũo na thayũ ũrĩ gatagatĩ-inĩ ka ndũrĩrĩ icio+ o na kana handũ ha kũhurũkia ikinya rĩa kũgũrũ gwaku. Ithenya rĩa ũguo, Jehova agaakũhe ngoro ĩrĩ na mĩtangĩko+ na maitho matarĩ na hinya na atũme ũigue ũkuĩte ngoro.+ 66 Ũtũũro waku ũgaakoragwo ũrĩ ũgwati-inĩ mũnene, na nĩ ũkaaiguaga guoya ũtukũ na mũthenya; na ndũgaakoragwo na ũũma na ũhonokio waku. 67 Rũcinĩ ũkoigaga atĩrĩ, ‘Na arĩ korũo nĩ hwaĩ-inĩ!’ narĩo hwaĩ-inĩ ũkoiga atĩrĩ, ‘Na arĩ korũo nĩ rũcinĩ!’ tondũ wa guoya ũrĩa ũkaiguaga ngoro-inĩ yaku na tondũ wa kĩrĩa maitho maku makoonaga. 68 Na hatarĩ nganja Jehova nĩ agaagũcokia Misiri na meri, kũgerera njĩra ĩrĩa ndaakwĩrire ũũ ũhoro-inĩ wayo, ‘Ndũkamĩona rĩngĩ,’ na mũrĩ kũu nĩ mũkeyendia kũrĩ thũ cianyu mũtuĩke ngombo cia arũme na atumia, no gũtigaakorũo na mũndũ wa kũmũgũra.”

29 Ici nĩcio ciugo cia kĩrĩkanĩro kĩrĩa Jehova aathire Musa arĩkanĩre na andũ a Isiraeli bũrũri-inĩ wa Moabi, hamwe na kĩrĩkanĩro kĩrĩa aarĩkanĩire nao Horebu.+

2 Musa agĩgĩta andũ othe a Isiraeli, makĩũngana hamwe akĩmeera ũũ: “Nĩ mwĩyoneire maũndũ mothe marĩa Jehova eekire mbere ya maitho manyu bũrũri-inĩ wa Misiri harĩ Firauni na ndungata ciake ciothe na bũrũri wake wothe,+ 3 matuĩro* manene marĩa mweyoneire na maitho manyu, imenyithia nene o na ciama.+ 4 No Jehova ndarĩ amũhe ngoro ĩrĩ na ũtaũku na maitho ma kuona na matũ ma kũigua, nginyagia mũthenya ũyũ wa ũmũthĩ.+ 5 ‘Rĩrĩa ndamũtongoragia werũ-inĩ mĩaka 40,+ nguo cianyu itiigana gũthira o na iratũ cia magũrũ manyu itiigana gũthira.+ 6 Mũtiarĩire mũgate, na mũtianyuire ndibei kana njohi, nĩgetha mũmenye atĩ niĩ nĩ niĩ Jehova Ngai wanyu.’ 7 Thutha-inĩ tũgĩkinya gũkũ, na Sihoni mũthamaki wa Heshiboni+ marĩ na Ogu mũthamaki wa Bashani+ magĩũka gũtũtũnga nĩguo marũe na ithuĩ, no tũkĩmatooria.+ 8 Thutha ũcio tũkĩoya bũrũri wao na tũkĩũheana ũrĩ igai kũrĩ Arubeni, Agadi, na nuthu ya mũhĩrĩga wa Amanase.+ 9 Nĩ ũndũ ũcio, rũmagiai ciugo cia kĩrĩkanĩro gĩkĩ na mũciathĩkagĩre, nĩgetha maũndũ mothe marĩa mũrĩkaga magaacagĩre.+

10 “Inyuothe mũrũgamĩte haha mbere ya Jehova Ngai wanyu ũmũthĩ, atongoria a mĩhĩrĩga yanyu, athuri* anyu, anene anyu, arũme othe a Isiraeli, 11 ciana cianyu, atumia anyu,+ na andũ a kũngĩ+ arĩa maikaranagia na inyuĩ kambĩ-inĩ yanyu, kuuma mũndũ ũrĩa ũmuunagĩra ngũ o nginya ũrĩa ũmũtahagĩra maĩ. 12 Mũrĩ haha nĩgetha mũgĩe na kĩrĩkanĩro na Jehova Ngai wanyu na mwĩhĩtwa wake, kĩrĩa Jehova Ngai wanyu ararĩkanĩra na inyuĩ ũmũthĩ+ 13 nĩguo ũmũthĩ amũtue andũ ake+ nake atuĩke Ngai wanyu,+ o ta ũrĩa amwĩrĩire na o ta ũrĩa eehĩtire harĩ maithe manyu ma tene, Iburahimu,+ Isaaka,+ na Jakubu.+

14 “Na rĩrĩ, to inyuĩ inyuiki ndĩrarĩkanĩra na inyuĩ kĩrĩkanĩro gĩkĩ na mwĩhĩtwa ũyũ, 15 no nĩ arĩa marũgamĩte haha na ithuĩ ũmũthĩ mbere ya Jehova Ngai witũ o hamwe na arĩa matarĩ haha na ithuĩ ũmũthĩ. 16 (Nĩ gũkorũo nĩ mũĩ wega ũrĩa twatũũraga tũrĩ bũrũri-inĩ wa Misiri na ũrĩa twatuĩkanĩirie gatagatĩ-inĩ ka ndũrĩrĩ itiganĩte tũrĩ rũgendo-inĩ rũu rwitũ.+ 17 Na nĩ mweyonagĩra indo ciao irĩ thahu na mĩhianano yao ĩrĩ magigi*+ ya mbaũ na mahiga, betha na thahabu, iria ciarĩ gatagatĩ-inĩ kao.) 18 Mwĩmenyererei hatikanagĩe mũndũrũme kana mũtumia, famĩlĩ kana mũhĩrĩga gatagatĩ-inĩ kanyu ũkaareka ngoro yake ĩhutatĩre Jehova Ngai witũ athiĩ atungatĩre ngai cia ndũrĩrĩ icio,+ nĩgetha gũtikanagĩe mũri gatagatĩ-inĩ kanyu ũkũruta maciaro marĩ na thumu na mũmera mũrũrũ.+

19 “No mũndũ angĩigua ciugo cia mwĩhĩtwa ũyũ na agĩe na mwĩtĩo ngoro-inĩ yake, oige ũũ, ‘Nĩ ngũgĩa na thayũ, o na gũtuĩka ngũrũmĩrĩra njĩra cia ngoro yakwa,’ arehe mwanangĩko harĩ kĩrĩa gĩothe* kĩrĩ njĩra-inĩ yake, 20 Jehova ndakeenda kũmuohera.+ Ithenya rĩa ũguo, marakara manene ma Jehova nĩ makaarĩrĩmbũkĩra mũndũ ũcio, na kĩrumi kĩrĩa gĩothe kĩandĩkĩtwo ibuku-inĩ rĩrĩ nĩ gĩkaamũnyita+ na hatarĩ nganja Jehova nĩ agaatharia rĩĩtwa rĩa mũndũ ũcio mũhuro wa riũa. 21 Jehova nĩ akaamũrania mũndũ ũcio kuuma harĩ mĩhĩrĩga yothe ya Isiraeli atũme akorũo nĩ mwanangĩko kũringana na kĩrumi gĩothe gĩa kĩrĩkanĩro kĩrĩa kĩandĩkĩtwo ibuku-inĩ rĩrĩ rĩa Watho.

22 “Rĩrĩa rũciaro rũrĩa rũgooka thutha-inĩ rwa ariũ anyu na andũ a kũngĩ moimĩte bũrũri wa kũraya makoona mahũũra ma bũrũri ũcio, mĩrimũ ĩrĩa Jehova agaakorũo aũreheire— 23 ũbiriti na cumbĩ na kũhĩa, ũũ atĩ bũrũri waguo wothe ndũkaahandwo kana ũthundũke kĩndũ, kana kũgĩe mũmera o na ũmwe ũkũmera kuo, o ta kwanangwo gwa Sodomu na Gomora,+ Adima na Zeboimu,+ iria Jehova aanangire na marakara na mangʼũrĩ make— 24 marĩ hamwe na ndũrĩrĩ ciothe nĩ makooria atĩrĩ, ‘Jehova eekire bũrũri ũyũ ũũ nĩkĩ?+ Nĩ kĩĩ kĩarehire marakara maya mahiũ ũũ?’ 25 Macoke moige ũũ, ‘Nĩ tondũ nĩ maatiganĩirie kĩrĩkanĩro kĩa Jehova,+ o we Ngai wa maithe mao ma tene, kĩrĩa aarĩkanĩire nao rĩrĩa aamarutire bũrũri wa Misiri.+ 26 Ĩndĩ o maathiire na magĩtungatĩra ngai ingĩ na magĩcinamĩrĩra, ngai matooĩ ũhoro wacio na ataameetĩkĩrĩtie gũcithathaiya.*+ 27 Namo marakara mahiũ ma Jehova makĩrĩrĩmbũkĩra bũrũri ũcio na njĩra ya kũũrehera kĩrumi kĩrĩa gĩothe kĩandĩkĩtwo ibuku-inĩ rĩrĩ.+ 28 Nĩ ũndũ ũcio Jehova akĩmamunya kuuma tĩri-inĩ wao arĩ na marakara+ na mangʼũrĩ na mathũgũta manene na akĩmatwara ithamĩrio bũrũri-inĩ ũngĩ, kũrĩa matũire nginya ũmũthĩ.’+

29 “Maũndũ marĩa matarĩ maguũrie nĩ ma Jehova Ngai witũ,+ ĩndĩ maũndũ marĩa maguũrie nĩ maitũ na njiarũa citũ tene na tene, nĩgetha tũrũmagie ciugo ciothe cia Watho ũyũ.+

30 “Rĩrĩa ciugo ici ciothe ikaahinga harĩ wee, kĩrathimo na kĩrumi iria njigĩte mbere yaku,+ na ũciririkane*+ ũrĩ thĩinĩ wa ndũrĩrĩ iria ciothe Jehova Ngai waku agaakorũo akũhurunjĩte,+ 2 na ũcokerere Jehova Ngai waku+ na ũthikĩrĩrie mũgambo wake kũringana na ũrĩa wothe ndĩragwatha ũmũthĩ, wee o hamwe na ariũ aku, wĩke ũguo na ngoro yaku yothe na muoyo* waku wothe,+ 3 Jehova Ngai waku nĩ agaacokia andũ aku arĩa magaakorũo matahĩtwo+ na akũiguĩre tha+ agũcokanĩrĩrie rĩngĩ kuuma harĩ ikundi ciothe cia andũ a kũrĩa Jehova Ngai waku agaakorũo akũhurunjĩte.+ 4 O na andũ aku mangĩgaakorũo mahurunjũkĩte o nginya ituri-inĩ cia igũrũ, Jehova Ngai waku nĩ agaagũcokanĩrĩria kuuma kuo agũcokie.+ 5 Jehova Ngai waku nĩ agaagũcokia bũrũri-inĩ ũrĩa maithe manyu meegwatĩire, na nĩ ũkaawĩgwatĩra; na nĩ agaatũma ũgaacĩre na atũme ũingĩhe gũkĩra maithe manyu.+ 6 Jehova Ngai waku nĩ agaatheria* ngoro yaku na atherie ngoro ya rũciaro rwaku,+ nĩgetha wende Jehova Ngai waku na ngoro yaku yothe na muoyo* waku wothe nĩguo ũtũũre muoyo.+ 7 Jehova Ngai waku acoke erekerie irumi icio ciothe harĩ thũ ciaku iria ciagũthũire na igakũnyarira.+

8 “Hĩndĩ ĩyo nĩ ũgaacoka na ũthikĩrĩrie mũgambo wa Jehova na ũrũmĩrĩre maathani make mothe marĩa ndĩragwatha ũmũthĩ. 9 Jehova Ngai waku nĩ agaatũma ũgaacĩre mũno wĩra-inĩ wothe wa moko maku,+ atũme ciana ciaku ciongerereke o hamwe na mahiũ maku na maciaro ma mũgũnda waku, nĩ gũkorũo Jehova nĩ agaakenera rĩngĩ gũtũma ũgaacĩre, o ta ũrĩa aakenagio nĩ maithe manyu ma tene.+ 10 Nĩ gũkorũo hĩndĩ ĩyo nĩ ũgaathikĩrĩria mũgambo wa Jehova Ngai waku na ũrũmagie maathani make na mawatho marĩa mandĩkĩtwo ibuku-inĩ rĩrĩ rĩa Watho, na nĩ ũgaacokerera Jehova Ngai waku na ngoro yaku yothe na muoyo* waku wothe.+

11 “Na rĩrĩ, maathani maya ndĩragwatha ũmũthĩ ti maritũ harĩ wee, o na kana magakorũo handũ ũtangĩmakinyĩra.*+ 12 Matirĩ igũrũ matu-inĩ atĩ no ũrie ũũ, ‘Nũũ ũkwambata igũrũ atũgĩĩrĩre, nĩguo tũmaigue na tũmarũmĩrĩre?’+ 13 O na matirĩ mwena ũrĩa ũngĩ wa iria, atĩ no ũrie ũũ, ‘Nũũ ũkũringa mwena ũrĩa ũngĩ wa iria atũgĩĩrĩre, nĩguo tũmaigue na tũmarũmĩrĩre?’ 14 Nĩ gũkorũo kiugo gĩkĩ kĩrĩ hakuhĩ mũno nawe, o kanua-inĩ gaku na ngoro-inĩ yaku,+ nĩgetha ũkĩrũmagĩrĩre.+

15 “Na rĩrĩ, ũmũthĩ ũyũ nĩ ndaiga muoyo na maũndũ mega mbere yaku o hamwe na gĩkuũ na maũndũ moru.+ 16 Ũngĩgaathikĩrĩria maathani ma Jehova Ngai waku marĩa ndĩragwatha ũmũthĩ, na njĩra ya kwenda Jehova Ngai waku,+ kũrũmĩrĩra njĩra ciake, na kũrũmagia maathani make na mawatho make o hamwe na matuĩro make ma ciira, nĩ ũgaatũũra muoyo+ na wongerereke, na Jehova Ngai waku nĩ agaakũrathima bũrũri-inĩ ũrĩa ũrathiĩ kwĩgwatĩra.+

17 “No ngoro yaku ĩngĩkaagarũrũka+ wage gũthikĩrĩria na ũgucĩrĩrio na ũinamĩrĩre ngai ingĩ na ũcitungatĩre,+ 18 ndakwĩra na ma ũmũthĩ atĩ no ũkaaniinwo.+ Ndũgatũũra ihinda iraya thĩinĩ wa bũrũri ũcio ũraringa Jorodani ũkawĩgwatĩre. 19 Ũmũthĩ ndeeta igũrũ na thĩ ituĩke aira harĩ inyuĩ atĩ nĩ ndaiga muoyo na gĩkuũ mbere yaku, kĩrathimo na kĩrumi;+ na no mũhaka ũthuure muoyo nĩgetha ũtũũre muoyo,+ wee o hamwe na njiarũa ciaku,+ 20 na njĩra ya kwenda Jehova Ngai waku,+ gũthikĩrĩria mũgambo wake, na kwĩgwatania nake,+ nĩ gũkorũo we nĩwe muoyo waku na nĩwe ũgaatũma ũtũũre ihinda iraya thĩinĩ wa bũrũri ũrĩa Jehova eehĩtire atĩ nĩ akaaũheana kũrĩ maithe manyu ma tene, Iburahimu, Isaaka na Jakubu.”+

31 Musa agĩcoka agĩthiĩ akĩaria ciugo ici kũrĩ andũ othe a Isiraeli, 2 akĩmeera ũũ: “Ũmũthĩ ũyũ ndĩ na mĩaka 120.+ Ndigũthiĩ na mbere kũmũtongoria,* nĩ gũkorũo Jehova anjĩrĩte atĩrĩ, ‘Ndũkũringa rũũĩ rũrũ rwa Jorodani.’+ 3 Jehova Ngai waku nĩwe ũraringa arĩ mbere yaku, na we mwene nĩ ekũniina ndũrĩrĩ ici irĩ mbere yaku, nawe nĩ ũgũcingata.+ Joshua nĩwe ũkũmũtongoria mũkĩringa,+ o ta ũrĩa Jehova oigĩte. 4 Jehova akaameka o ta ũrĩa eekire Sihoni+ na Ogu,+ athamaki a Aamori, na mabũrũri mao rĩrĩa aamaniinire.+ 5 Jehova nĩ akaamatooria amũhootanĩre, na mwagĩrĩirũo gũkaameka kũringana na maathani mothe marĩa ndĩmũheete.+ 6 Gĩai na ũmĩrĩru na mũgĩe na hinya.+ Ndũgetigĩre kana ũmake ũrĩ mbere yao,+ nĩ gũkorũo Jehova Ngai waku nĩwe ũrathiĩ arĩ hamwe nawe. Ndagagũtirika o na kana agũtiganĩrie.”+

7 Musa agĩcoka agĩta Joshua akĩmwĩra ũũ andũ othe a Isiraeli meroreire: “Gĩa na ũmĩrĩru na ũgĩe na hinya,+ nĩ gũkorũo nĩwe ũgaakinyia andũ aya bũrũri-inĩ ũrĩa Jehova eehĩtire harĩ maithe mao ma tene atĩ nĩ akaamahe, na nĩ ũkaaũheana kũrĩ o ũtuĩke igai rĩao.+ 8 Jehova nĩwe ũrathiĩ agũtongoretie, na nĩ egũthiĩ na mbere gũkorũo hamwe nawe.+ Ndagagũtirika o na kana agũtiganĩrie. Ndũgetigĩre kana ũmake.”+

9 Musa agĩcoka akĩandĩka Watho+ ũcio na akĩũneana kũrĩ athĩnjĩri-Ngai Alawii, arĩa maakuaga ithandũkũ rĩa kĩrĩkanĩro kĩa Jehova, na kũrĩ athuri* othe a Isiraeli. 10 Musa akĩmaatha akĩmeera ũũ: “O thutha wa mĩaka mũgwanja, ihinda-inĩ rĩrĩa rĩtuĩtwo mwaka-inĩ wa kũrekanĩra,+ hĩndĩ ya Gĩathĩ gĩa Ithũnũ,*+ 11 rĩrĩa andũ othe a Isiraeli mathiĩte mbere ya Jehova+ Ngai waku marĩ handũ harĩa agaathuura, nĩ mwagĩrĩirũo gũthoma Watho ũyũ nĩguo Isiraeli othe maũigue.+ 12 Cokanagĩrĩriai andũ,+ arũme, atumia, ciana,* o hamwe na mũndũ wa kũngĩ ũrĩa ũikaraga thĩinĩ wa matũũra manyu,* nĩguo magathikĩrĩria na makeruta ũhoro wĩgiĩ Jehova Ngai wanyu na makamwĩtigĩra na magatigĩrĩra atĩ nĩ mahingia ciugo ciothe cia Watho ũyũ. 13 Nao ariũ ao arĩa matoĩ Watho ũyũ nĩ magaathikagĩrĩria+ na makeruta gwĩtigĩra Jehova Ngai wanyu matukũ-inĩ mothe marĩa mũgaatũũra bũrũri-inĩ ũrĩa mũraringa Jorodani mũkawĩgwatĩre.”+

14 Jehova agĩcoka akĩra Musa ũũ: “Atĩrĩrĩ, ihinda rĩaku rĩa gũkua nĩ rĩkuhĩrĩirie.+ Ĩta Joshua, na mũthiĩ mũrũgame hema-inĩ ya gũtũnganwo, nĩgetha nyamũre Joshua.”+ Nĩ ũndũ ũcio Musa na Joshua magĩthiĩ makĩrũgama hema-inĩ ya gũtũnganwo. 15 Nake Jehova akiumĩra hema-inĩ ĩyo arĩ gĩtugĩ-inĩ gĩa itu, na gĩtugĩ kĩu gĩa itu gĩkĩrũgama mũromo-inĩ wa hema ĩyo.+

16 Na rĩrĩ, Jehova akĩra Musa ũũ: “Atĩrĩrĩ, ũrĩ hakuhĩ gũkua,* na andũ aya nĩ mekwambĩrĩria kũhũũra ũmaraya wa kĩĩroho na ngai ngʼeni iria igaakorũo imathiũrũrũkĩirie bũrũri-inĩ ũrĩa marathiĩ.+ Nĩ makaandiganĩria+ na mage kũhingia kĩrĩkanĩro gĩakwa kĩrĩa ndĩkanĩire nao.+ 17 Hĩndĩ ĩyo marakara makwa nĩ makaamarĩrĩmbũkĩra,+ na nĩ ngaamatiganĩria+ na ndĩmahithe ũthiũ wakwa+ o nginya maniinwo. Na thutha wa mathĩna na mĩtangĩko mĩingĩ kũmakora,+ nĩ makoiga atĩrĩ, ‘Na githĩ mathĩna maya matitũkorete tondũ Ngai witũ ndarĩ gatagatĩ-inĩ gaitũ?’+ 18 No mũthenya ũcio ngaaikara hithĩte ũthiũ wakwa nĩ ũndũ wa ũũru ũrĩa wothe mekĩte na njĩra ya kũrũmĩrĩra ngai ingĩ.+

19 “Na rĩrĩ, mwĩyandĩkĩrei rwĩmbo rũrũ+ na mũrũrute Aisiraeli.+ Marutei rwĩmbo rũrũ* nĩguo rũtuĩke mũira wakwa harĩ andũ a Isiraeli.+ 20 Rĩrĩa ngaamakinyia bũrũri ũrĩa ndehĩtire ũhoro waguo harĩ maithe mao ma tene+—bũrũri ũiyũire iria na ũũkĩ+—nao marĩe maiganie na magaacĩre,*+ nĩ makaarũmĩrĩra ngai ingĩ na macitungatĩre na manjagĩre gĩtĩo na mage kũhingia kĩrĩkanĩro gĩakwa.+ 21 Rĩrĩa magaakorũo nĩ mathĩna na mĩtangĩko mĩingĩ,+ rwĩmbo rũrũ rũgaatuĩka ũira kũrĩ o (tondũ njiarũa ciao itiagĩrĩirũo kũriganĩrũo nĩruo), nĩ gũkorũo nĩ ndĩkĩtie kũmenya methugunda marĩa mathugundĩte+ o na mbere ya kũmakinyia bũrũri-inĩ ũcio ndĩhĩtĩte ũhoro waguo.”

22 Nĩ ũndũ ũcio Musa akĩandĩka rwĩmbo rũu mũthenya ũcio na akĩrũruta Aisiraeli.

23 Agĩcoka* akĩamũra Joshua+ mũrũ wa Nuni akĩmwĩra ũũ: “Gĩa na ũmĩrĩru na ũgĩe na hinya,+ nĩ gũkorũo nĩwe ũgaakinyia Aisiraeli bũrũri-inĩ ũrĩa ndehĩtire kũrĩ o atĩ nĩ ngaamahe,+ nĩ ngũthiĩ na mbere gũkorũo ndĩ hamwe nawe.”

24 Na rĩrĩa Musa arĩkirie kwandĩka ciugo ciothe cia Watho ũcio ibuku-inĩ,+ 25 Musa agĩatha Alawii arĩa maakuaga ithandũkũ rĩa kĩrĩkanĩro kĩa Jehova, akĩmeera atĩrĩ: 26 “Oyai ibuku rĩrĩ rĩa Watho+ mũrĩige mwena-inĩ wa ithandũkũ+ rĩa kĩrĩkanĩro kĩa Jehova Ngai wanyu, na rĩrĩkoragwo hau rĩrĩ mũira harĩ inyuĩ. 27 Nĩ gũkorũo niĩ mwene nĩ njũĩ ũrĩa mũrĩ aremi+ na angʼathia.*+ Angĩkorũo mũkoretwo mũrĩ aremi ũguo kwerekera Jehova ndĩ o muoyo-rĩ, na githĩ mũtigũgĩkĩrĩrĩria o kũrema wona ndakua! 28 Cokanĩrĩriai athuri* othe a mĩhĩrĩga yanyu na anene anyu, nĩguo njarie ciugo ici mathikĩrĩirie, na nĩ ngwĩta igũrũ na thĩ ituĩke aira harĩ o.+ 29 Nĩ gũkorũo nĩ njũĩ wega atĩ thutha wakwa gũkua nĩ mũkaarema+ na mwehere njĩra-inĩ ĩrĩa ndĩmwathĩte. Na hatarĩ nganja nĩ mũgaakorũo nĩ mathĩna+ marigĩrĩrio-inĩ ma matukũ, tondũ nĩ mũgeeka maũndũ marĩa matagĩrĩire maitho-inĩ ma Jehova na nĩ mũkaamũrakaria kũgerera mawĩra ma moko manyu.”

30 Thutha ũcio Musa agĩcokera ciugo ici cia rwĩmbo rũu, kuuma kĩambĩrĩria nginya mũico kĩũngano gĩothe kĩa Isiraeli gĩthikĩrĩirie:+

 3 Nĩ gũkorũo nĩ ngũmenyithania ũhoro wĩgiĩ rĩĩtwa rĩa Jehova.+

Heanai ũhoro wĩgiĩ ũnene wa Ngai witũ!+

 5 O nĩo mekĩte maũndũ moru.+

O ti ciana ciake, nĩo merehereire thĩna.+

Nĩ rũciaro ruogomu na rũhĩngĩcanu!+

15 Na rĩrĩa Jeshuruni* aatunguhire, akĩambĩrĩria ũremi.

Rĩu nĩ ũtunguhĩte, nĩ ũnenehete biũ, na ũkahũna biũ.+

29 Na arĩ korũo nĩ ogĩ!+ No mecũranie ũhoro ũcio.+

No mecirie ũhoro wĩgiĩ moimĩrĩro mao.+

Nĩ ciĩyumĩrie imũteithie.

Nĩ ituĩke handũ hanyu ha kũũrĩra.

Nĩ njũraganaga, o na ngariũkania.+

44 Nĩ ũndũ ũcio Musa agĩthiĩ na agĩcokera ciugo ciothe cia rwĩmbo rũu andũ mathikĩrĩirie,+ we o hamwe na Hoshea*+ mũrũ wa Nuni. 45 Na rĩrĩa Musa aarĩkirie kũhe Isiraeli othe ũhoro ũcio wothe, 46 akĩmeera atĩrĩ: “Ciugo ciothe iria ndĩramũhe ũmũthĩ irĩ mũkaana ciigei ngoro-inĩ cianyu,+ nĩgetha mwathage ariũ anyu magatigĩrĩra atĩ nĩ marũmĩrĩra ciugo ciothe cia Watho ũyũ.+ 47 Nĩ gũkorũo ciugo icio ti cia tũhũ harĩ inyuĩ, no nĩ cia gũtũma mũtũũre muoyo,+ na ciugo icio no itũme mũgaatũũra ihinda iraya bũrũri-inĩ ũrĩa mũraringa Jorodani mũkawĩgwatĩre.”

48 Jehova akĩarĩria Musa mũthenya o ro ũcio, akĩmwĩra atĩrĩ: 49 “Ambata kĩrĩma-inĩ kĩa Abarimu,+ Kĩrĩma kĩa Nebo,+ kĩrĩa kĩrĩ bũrũri-inĩ wa Moabi, kĩrĩa kĩngʼetheire Jeriko, na wĩrorere bũrũri wa Kanaani ũrĩa ndĩrahe Aisiraeli mawĩgwatĩre.+ 50 Na thutha ũcio nĩ ũgũkuĩra o kũu kĩrĩma-inĩ kĩu ũkiriĩ kwambata, na ũturanĩrũo na andũ anyu,* o ta ũrĩa Haruni mũrũ wa nyũkwa aakuĩrĩire Kĩrĩma-inĩ kĩa Horu+ na agĩturanĩrũo na andũ ao, 51 tondũ inyuerĩ nĩ mwaagire kwĩhokeka harĩ niĩ gatagatĩ-inĩ ka Aisiraeli maĩ-inĩ ma Meriba+ thĩinĩ wa Kadeshi werũ-inĩ wa Zini, tondũ nĩ mwaagire gũtũma andũ a Isiraeli mone atĩ niĩ ndĩ mũtheru.+ 52 Ũkwĩrorera bũrũri ũcio ũrĩ o haraya, no ndũkaingĩra bũrũri-inĩ ũcio ndĩrahe andũ a Isiraeli.”+

33 Na rĩrĩ, gĩkĩ nĩkĩo kĩrathimo kĩrĩa Musa mũndũ wa Ngai ũrĩa wa ma aarathimire Aisiraeli nakĩo atanakua.+ 2 Ooigire ũũ:

 7 Na akĩrathima Juda na kĩrathimo gĩkĩ:+

Moko make nĩ magitĩrĩte* kĩrĩa gĩ gĩake,

Na ũmũteithie gũtooria thũ ciake.”+

 8 Ũhoro-inĩ wĩgiĩ Lawii akiuga ũũ:+

12 Ũhoro-inĩ wĩgiĩ Benjamini akiuga ũũ:+

13 Ũhoro-inĩ wĩgiĩ Jusufu akiuga ũũ:+

18 Ũhoro-inĩ wĩgiĩ Zebuluni akiuga ũũ:+

Marĩ kũu nĩ makaaruta magongona ma ũthingu.

20 Ũhoro-inĩ wĩgiĩ Gadi akiuga ũũ:+

“Kũrathimwo nĩ mũndũ ũrĩa wararamagia mĩhaka ya Gadi.+

Atongoria a andũ nĩ magaacokanĩrĩra hamwe.

22 Ũhoro-inĩ wĩgiĩ Dani akiuga ũũ:+

“Dani nĩ kaana ka mũrũthi.+

Nĩ akaarũga kuuma Bashani.”+

23 Ũhoro-inĩ wĩgiĩ Nafitali akiuga ũũ:+

Wĩgwatĩre mwena wa ithũĩro na mwena wa mũhuro.”

24 Ũhoro-inĩ wĩgiĩ Asheri akiuga ũũ:+

“Asheri nĩ mũrathime na ariũ.

Ũrĩa ũikaragĩra matu arĩ na riri wake.+

29 Gũkena nĩwe, wee Isiraeli!+

34 Musa agĩcoka akiuma kũu werũ-inĩ mwaraganu wa Moabi akĩambata Kĩrĩma-inĩ kĩa Nebo,+ o nginya gacũmbĩrĩ ka Pisiga,+ ĩrĩa ĩngʼetheire Jeriko.+ Na Jehova akĩmuonia bũrũri wothe, kuuma Gileadi nginya Dani,+ 2 na Nafitali guothe na bũrũri wa Efiraimu na Manase, na bũrũri wothe wa Juda o nginya iria rĩa mwena wa ithũĩro,*+ 3 na Negebu+ na Gĩcigo kĩa Jorodani,+ mũkuru mwaraganu wa Jeriko, itũũra rĩa mĩtĩ ya mĩkĩndũ, o nginya Zoaru.+

4 Nake Jehova akĩmwĩra ũũ: “Ũyũ nĩguo bũrũri ũrĩa ndehĩtire kũrĩ Iburahimu, Isaaka, na Jakubu, ngiuga atĩrĩ, ‘Nĩ ngaaũheana kũrĩ mbeũ yaku.’*+ Nĩ ndareka ũwone na maitho maku, no ndũkũringa kuo.”+

5 Thutha ũcio Musa ndungata ya Jehova agĩkuĩra kũu bũrũri-inĩ wa Moabi o ta ũrĩa Jehova ooigĩte.+ 6 Akĩmũthika mũkuru-inĩ bũrũri-inĩ wa Moabi, kũngʼethera Bethi-peori, na gũtirĩ mũndũ ũĩ harĩa mbĩrĩra yake ĩrĩ nginyagia ũmũthĩ.+ 7 Musa aarĩ na mĩaka 120 rĩrĩa aakuire.+ Maitho make matiathirĩte hinya wa kuona, na ndaathirĩtwo nĩ hinya. 8 Andũ a Isiraeli makĩrĩrĩra Musa marĩ kũu werũ-inĩ mwaraganu wa Moabi kwa ihinda rĩa thikũ 30.+ Na matukũ macio ma kũrĩrĩra na gũcakaĩra Musa magĩgĩthira.

9 Na rĩrĩ, Joshua mũrũ wa Nuni nĩ aaiyũrĩtwo nĩ roho wa ũũgĩ, nĩ gũkorũo Musa nĩ aamũigĩrĩire guoko;+ nao Aisiraeli makĩambĩrĩria kũmũthikĩrĩria, na magĩka o ta ũrĩa Jehova aathĩte Musa.+ 10 No gũtirĩ hĩndĩ ĩngĩ kũrĩ kwoimĩra mũnabii thĩinĩ wa Isiraeli ũhaana ta Musa,+ ũrĩa Jehova aamenyanĩte nake ũthiũ kwa ũthiũ.+ 11 Oonanirie imenyithia ciothe na akĩringa ciama iria ciothe Jehova aamũtũmĩte akaringe bũrũri-inĩ wa Misiri kũrĩ Firauni na ndungata ciake ciothe na bũrũri wake wothe,+ 12 hamwe na guoko kũrĩ hinya na ciĩko cia kũgegania iria Musa oonanirie andũ othe a Isiraeli makĩĩyonagĩra na maitho mao.+