ITHOMO RĨA 16
Gũkindĩria
NĨ ŨNDŨ wa ndũire mwaria kũigua guoya akĩambĩrĩria mĩario, makĩria angĩkorũo ndarutaga mĩario maita maingĩ. Mũhunjia no anyitwo nĩ guoya hanini akĩaria na andũ a mbere maigana ũna arĩ ũtungata-inĩ. Rĩrĩa Jeremia, aaheirũo wĩra wa gũtuĩka mũnabii, oigire ũũ: “Ta rora wone atĩ ndingĩhota kwaria nĩ ũndũ ndĩ mũnyinyi mũno.” (Jer. 1:5, 6) Jehova nĩ aateithirie Jeremia, na nĩ egũgũteithia o nawe. Thutha wa ihinda, nĩ ũkũhota gũkindĩria.
Mwaria ũkindĩirie ndakoragwo na wagagu. Ũrĩa arũgamĩte kana aikarĩte wonanagia atĩ nĩ akindĩirie. Gũkindĩria gwake kwĩrehaga kuo kwene na gũkaganĩrĩrũo na gĩikaro kĩrĩa arĩ. Ahũthagĩra moko make na njĩra ĩrĩa yagĩrĩire. Mũgambo wake umaga ngoro-inĩ na ũgakorũo ũrĩ mũigananu.
O na angĩkorũo wethukia kũringana na maũndũ macio twagweta nĩ ũrona ta ũtakindagĩria-rĩ, no ũrutĩre ũndũ ũcio wĩra. Atĩa? Reke twĩcirie kĩrĩa gĩtũmaga mwaria aigue guoya na age gũkindĩria. No kũhoteke thĩna ũkorũo ũrĩ wathe wa kĩĩmwĩrĩ.
Rĩrĩa wacemania na ũndũ mũritũ na nĩ ũrenda kũwĩka wega, ĩndĩ ndũrĩ na ma kana nĩ ũkũũhota-rĩ, nĩ ũiguaga guoya. Nĩ ũndũ ũcio, tombo ũtũmaga mwĩrĩ ũrute hinya mũingĩ gũkĩra gĩthimi. Hinya ũcio mũkĩru wahota gũtũma ngoro yaku ĩhũũre na ihenya, mũhihĩrie ũgarũrũke, ũthithine mũno, kana o na moko, maru, na mũgambo waku ciambĩrĩrie kũinaina. Mwĩrĩ ũkoragwo ũkĩgeria gũgũteithia kũhũrana na guoya na njĩra ya kuongerera hinya waku. Ũndũ ũrĩa ũgĩkoragwo ũrĩ mũritũ nĩ kũmenya ũrĩa ũngĩhũthĩra hinya ũcio ũgũteithie kũruta mĩario ĩrĩ na ũcanjamũku.
Ũrĩa Ũngĩnyihanyihia Guoya. Ririkana atĩ nĩ ũndũ wa ndũire mũndũ kũigua guoya. O na kũrĩ ũguo, nĩguo ũhote gũikara ũkindĩirie ũkũbatara kũhota kũnyihanyihia guoya na wĩke ũguo na njĩra horeru na ya gĩtĩo. Ũngĩhota gwĩka ũguo atĩa?
Wĩhaarĩrie biũ. Hũthĩra mahinda ma kũigana kũhaarĩria mĩario yaku. Tigĩrĩra atĩ nĩ ũrataũkĩrũo wega nĩ ũhoro ũrĩa ũrahaarĩria. Angĩkorũo nĩwe ũrecarĩria ũhoro ũrĩa ũkwarĩrĩria mĩario-inĩ yaku, wĩcirie maũndũ marĩa athikĩrĩria aku mangĩkorũo moĩ ũhoro-inĩ ũcio na kĩrĩa ũratanya kũhingia. Ũndũ ũcio ũgũgũteithia gũcaria ũhoro ũrĩa ũrĩ na ũguni makĩria. Kĩambĩrĩria-inĩ ũngĩona ũndũ ũcio ũrĩ mũritũ, warĩrĩrie na mwaria ũrĩ na ũmenyeru. No agũteithie gũthathaũrania wega ũhoro ũrĩa ũrĩ naguo na gwĩciria athikĩrĩria aku. Wagĩa na ma atĩ ũrĩ na ũhoro ũkũguna athikĩrĩria aku na ũtaũkĩrũo nĩguo biũ meciria-inĩ maku, wendi waku mũnene wa kũruta mĩario ĩyo nĩ ũgũgũteithia gũtooria guoya ũrĩa ũngĩkorũo naguo.
Wĩcirie mũno ũrĩa ũkwarũka mĩario yaku. Menya ũrĩa ũkwambĩrĩria. Mĩario yaku yanyita thingʼa no kũhoteke guoya ũthiĩ ũkĩnyihaga.
Maũndũ macio ma mũthingi nomo magĩrĩirũo kũrũmĩrĩrũo mũndũ akĩĩhaarĩria nĩ ũndũ wa ũtungata. Wĩcirie ũhoro ũrĩa ũkwarĩrĩria o hamwe na arĩa ũgũthiĩ kũhunjĩria. Haarĩria wega ciugo ciaku cia kwambĩrĩria. Wĩrute kuumana na ũmenyeru wa ahunjia arĩa agimaru kĩĩroho.
Wahota gwĩciria atĩ ũgũkorũo ũkindĩirie makĩria ũngĩthomera andũ mĩario yaku. Ma nĩ atĩ gwĩka ũguo kwahota gũtũma ũgĩage na guoya mũno rĩrĩa rĩothe ũraruta mĩario. Nĩ ma aria amwe makoragwo mandĩkĩte maũndũ maingĩ na amwe manyinyi. No kĩrĩa gĩgũgũteithia na gĩkũnyihanyihĩrie guoya, ti ciugo iria wandĩkĩte, ĩndĩ nĩ gũkorũo na ũmĩrĩru wa kuuma ngoro atĩ ũhoro ũrĩa ũhaarĩirie nĩ ũkũguna athikĩrĩria.
Wĩmenyerie kũruta mĩario yaku na kayũ. Kwĩmenyeria kũu nĩ gũgũkũhe ũmĩrĩru atĩ no ũhote kũruta mĩario ĩyo ũkĩhũthĩra ciugo ciaku. Rĩrĩa ũremenyeria nĩ ũgwĩkĩra meciria-inĩ maku maũndũ ũkaaririkana na njĩra hũthũ ũkĩruta mĩario yaku. Wĩmenyerie ta arĩ hĩndĩ ũraruta mĩario. Hũra mbica ũkĩarĩria athikĩrĩria aku. Ikara thĩ handũ metha-inĩ kana ũrũgame ta ũrĩa ũgeka ũkĩruta mĩario.
Hoya Jehova agũteithie. Hihi no acokie mahoya ta macio? “Ũhoro ũrĩa ũtũmaga tũhote kwerekera kũrĩ we tũũmĩrĩirie nĩ ũyũ, atĩ twahoya ũndũ waganĩrĩire na kwenda gwake, nĩatũiguaga.” (1 Joh. 5:14) Ũngĩkorũo na wendi wa kũgoocithia Ngai na gũteithia andũ magunĩke nĩ Kiugo gĩake, hatarĩ nganja nĩ arĩcokagia mahoya maku. Ũmĩrĩru ũcio no ũgwĩkĩre hinya mũno nĩguo ũhote kũruta mĩario yaku. Ningĩ, o ũrĩa ũrakũria maciaro ma roho—wendani, gĩkeno, thayũ, kũhoorera, na kwĩgirĩrĩria—nĩ ũgũkũria mwerekera wa meciria-inĩ ũrĩa ũbataranagia harĩ gũkindĩria.—Gal. 5:22, 23.
Gĩa na ũmenyeru. O ũrĩa ũrĩthiaga wĩra-inĩ wa kũhunjia maita maingĩ noguo guoya ũrĩthiaga ũkĩnyihaga. O ũrĩa ũracokia maita maingĩ mĩcemanio-inĩ ya kĩũngano, noguo ũrĩkoragwo ũrĩ ũndũ mũhũthũ kwaria mbere ya andũ. Waruta mĩario maita maingĩ kĩũngano-inĩ, guoya ũrĩa ũkoragwo naguo hingo ciothe mbere ya kũruta mĩario wahota kũnyihanyiha. Hihi no wende kũgĩa na mĩeke mĩingĩ ya kũruta mĩario? Wĩrutagĩre kũruta icunjĩ iria ciaga mũndũ hĩndĩ ya cukuru.
Thutha wa kũrũmĩrĩra maũndũ macio magwetetwo hau rũgongo, no wone bata wa gũthuthuria maũndũ marĩa mangĩkorũo makĩonania atĩ ndũkindagĩria. Kũmenya maũndũ macio na kwĩruta ũrĩa ũrĩhiũranagia namo nĩ kũrĩgũteithagia kwaria ũkindĩirie. Maũndũ macio no makorũo moimanĩte na ciĩga cia mwĩrĩ kana mũgambo.
Ciĩga cia Mwĩrĩ. Gũkindĩria gwaku kana kwaga gũkindĩria, kuonanagio nĩ ũrĩa ũigaga mwĩrĩ waku rĩrĩa ũikarĩte thĩ kana rĩrĩa ũrũgamĩte na ũrĩa ũhũthagĩra moko. Ta amba wĩcirie ũhoro wa moko. Maya mothe nĩ maũndũ monanagia atĩ mũndũ ndakindĩirie akĩruta mĩario; gũcokia moko na thutha, kũmaiga hingo ciothe macunjurĩte, kana kũnyita na hinya harĩa ũraarĩria; gũikara ũgĩikagia moko mĩhuko; gũikara ũkĩbungaga ũkĩbungũraga igoti; gũikara ũkĩhutagia kĩreru, maniũrũ, mĩwani ũtarĩ na muoroto; gũikara ũgĩthakathakaga na thaa, karamu, mbete, kana maũndũ marĩa wandĩkĩte; kũũrũria moko ũtarĩ na muoroto.
Ningĩ mũndũ no onanie atĩ ndarĩ na ũũma angĩikara akĩgambagia magũrũ, akĩangangaga, kana arũgamĩte atekwĩnyagunyia, agondereire, gũikara agĩcũnaga mĩromo, akĩmeragia mata, na kũhihia na ihenya.
Mũndũ angĩĩrutanĩria no atoorie maũndũ macio monanagia guoya. Rutĩra wĩra ũndũ ũmwe ũmwe. Wamenya thĩna mũna, wĩcirie o kabere ũrĩa ũkũbatara gwĩka kũhũrana naguo. Ũngĩkĩra kĩyo, ũrĩa ũrĩigaga mwĩrĩ waku nĩ ũrĩonanagia nĩ ũkindĩirie.
Mwarĩrie. Maũndũ megiĩ mwarĩrie marĩa monanagia atĩ mũndũ arĩ na guoya no makorũo arĩ kwaria na mũgambo mũnene mũno kana ũrainaina. Rĩngĩ na rĩngĩ ũraikara ũgĩtheragia mũmero kana ũkaria na ihenya mũno. Mathĩna na mĩtugo ĩyo no ĩtoorio na njĩra ya gwĩkĩra kĩyo kũiganania mũgambo.
Ũngĩigua guoya, amba ũtithie na ũhihie maita maigana ũna mbere ya gũthiĩ rĩarĩrio-inĩ. Wĩrutanĩrie kũhooreria mwĩrĩ waku wothe. Handũ ha gwĩciria ũhoro wa guoya waku, wĩcirie kĩrĩa kĩratũma wende kũhe athikĩrĩria aku ũhoro ũrĩa ũhaarĩirie. Ũtanambĩrĩria kwaria, rora athikĩrĩria aku kahinda kanini, rora mũndũ mũcanjamũku, nawe ũcanjamũke. Aria kahora kĩambĩrĩria-inĩ, ũcoke ũthiĩ ũrikĩrĩte mĩario-inĩ yaku.
Matanya Maku. Ndũgatanye guoya ũthire biũ. O na aria aingĩ arĩa marĩ na ũmenyeru wa mĩaka mĩingĩ no maiguaga guoya matanathiĩ mbere ya athikĩrĩria. O na kũrĩ ũguo nĩ merutĩte gũtooria guoya wao. Mwaria ũmwe ta ũcio oigire ũũ: “O na rĩu no njiguaga guoya, ĩndĩ njokaga ngaũtooria.”
Ũngĩĩrutanĩria biũ kweheria maũndũ ma na igũrũ marĩa matũmaga mũndũ oneke arĩ na guoya, athikĩrĩria aku megũkuona ũrĩ mwaria ũkindĩirie. No kũhoteke ũkorũo na guoya, ĩndĩ no mage kũmenya.
Ririkana hinya ũrĩa mwĩrĩ ũrutaga wa gũgũteithia ũhiũranie na guoya nĩ mũingĩ. Ũhũthĩre kwaria kuuma ngoro.
Hatirĩ bata wa gweterera nginya rĩrĩa wathiĩ rĩarĩrio-inĩ nĩguo wĩmenyerie maũndũ macio mothe. Wĩrute gũkindĩria na kwĩgirĩrĩria na waragie kuuma ngoro ũrĩ mĩhangʼo-inĩ yaku ya o mũthenya. Gwĩka ũguo nĩ gũgũgũteithia mũno ũgĩe na ũmĩrĩru ũrĩ rĩarĩrio-inĩ na ũrĩ ũtungata-inĩ kũrĩa ũraũbatara mũno.