Kwĩruta nĩ Kũrehaga Irathimo

HIHI ũrĩ wona andũ magĩthuura matunda? Aingĩ maroraga rangi wa rĩo na ũrĩa rĩigana nĩguo mamenye kana nĩ rĩĩru. Amwe makarĩnungĩra. Angĩ marĩhutagia, na makarĩhihinya. Nao Angĩ magathukia, rĩmwe rĩrĩ guoko kũmwe, rĩrĩa rĩngĩ kũu kũngĩ, mamenye nĩ rĩrĩkũ rĩrĩ na maĩ maingĩ. Andũ acio marĩ na ũndũ ũrĩkũ meciria-inĩ? Marathathaũrania maũndũ, makarora ngũrani, makaririkana matunda marĩa merĩga kũgũra, na makaringithania kĩrĩa marona kũringana na ũmenyo ũrĩa marĩ naguo. Nĩ ũndũ wa gũthuura itunda wega, nĩ marĩkenera cama wa rĩo.

Hatarĩ nganja, irathimo cia kwĩruta Kiugo kĩa Ngai nĩ nyingĩ makĩria. Wĩruti ũcio ũngĩkorũo ũrĩ wa bata ũtũũro-inĩ witũ, wĩtĩkio witũ ũrĩkoragwo ũrĩ mũrũmu, wendo witũ nĩ ũrĩongererekaga, ũtungata witũ ũrĩkoragwo na moimĩrĩro makĩria, na matua maitũ nĩ marĩonanagia atĩ tũrĩ na ũtaũku na ũũgĩ wa Ngai. Ũhoro-inĩ wĩgiĩ irathimo ta icio, Thimo 3:15 yugaga ũũ: ‘Indo ciothe iria ũngĩĩrirĩria gũtirĩ kĩngĩhota kũgerekanĩka naguo.’ Hihi nĩ wonaga irathimo ta icio? Ũndũ ũcio wĩhocetie harĩ njĩra yaku ya kwĩruta.—Kol. 1:9, 10.

Kwĩruta nĩ gwĩka atĩa? Nĩ makĩria ma kũhunyĩrĩra. Nĩ kũhũthĩra ũhoti waku wa gwĩciria na njĩra ndikĩru ũgĩthoma ithoma rĩna. Nĩ kũhutĩtie gũthathaũrania ũhoro ũrĩa ũrathoma, kũũringithania na ũrĩa ũĩ, na gũtaũkĩrũo nĩ itũmi iria iheanĩtwo ciĩgiĩ maũndũ marĩa magwete. Ũgĩthoma, tarania na njĩra ndikĩru ũhoro wa rĩciria o rĩothe rĩngĩkorũo rĩrĩ igeni harĩ we. Ningĩ, wĩcirie ũrĩa wee kĩũmbe ũngĩhũthĩra ũtaaro wa Kĩĩmandĩko makĩria. Ũrĩ Mũira wa Jehova, ningĩ nĩ ũrĩendaga gwĩciria ũhoro wa mĩeke ya kũhũthĩra ũhoro ũrĩa ũrathoma gũteithia arĩa angĩ. Hatarĩ nganja, wĩruti nĩ ũhutĩtie gwĩcũrania.

Kũhaarĩria Meciria Maku Wega

Rĩrĩa ũrethagathaga kwĩruta, ũhaaragĩria indo ta Bibilia yaku, mabuku marĩa ũbangĩte kũhũthĩra, karamu, na hihi ibuku rĩa kwandĩkĩra. No rĩrĩ, nĩ ũhaaragĩria ngoro yaku? Bibilia ĩtwĩraga atĩ Ezara “[aahaarĩirie] ngoro yake atĩ arongorie watho wa Jehova, o na awĩkage, o na arutanage irĩra cia watho wa kũrũmĩrĩrũo, o na matuĩro ma cira, thĩinĩ wa Isiraeli.” (Ezar. 7:10) Kũhaarĩria ngoro kũhutĩtie maũndũ marĩkũ?

Mahoya matũteithagia kwĩruta Kiugo kĩa Ngai tũrĩ na mwerekera ũrĩa wagĩrĩire. Twendaga mũndũ witũ wa thĩinĩ biũ, ngoro itũ, ĩiyũkie ũtongoria ũrĩa Jehova atũheaga. Hingo ciothe ũkĩambĩrĩria kwĩruta, thaithaga Jehova akũhe ũteithio wa roho wake. (Luk. 11:13) Mũhoe agũteithie ũtaũkĩrũo nĩ kĩrĩa ũkwĩruta, ũrĩa gĩkuruhanĩte na muoroto wake, ũrĩa kĩngĩgũteithia gũkũũrana wega na ũũru, ũrĩa ũngĩhũthĩra motaaro make ũtũũro-inĩ waku, na ũrĩa ũhoro ũcio ũhutĩtie ũkuruhanu wanyu nake. (Thim. 9:10) Rĩrĩa ũrathoma, thiĩ na mbere na ‘kũhoya Ngai’ ũũgĩ. (Jak. 1:5) Ũtekwĩheenia hũthĩra ũhoro ũrĩa ũreruta gwĩthuthuria o ũgĩcaragia ũteithio wa Jehova nĩguo ũhote kweheria meciria kana merirĩria moru. Hĩndĩ ciothe ‘cokagĩria Jehova ngatho’ nĩ ũndũ wa maũndũ marĩa aguũragia. (Thab. 147:7) Mwerekera ũcio wa mahoya tũkĩĩruta ũtũmaga tũgĩe na ũkuruhanu wa hakuhĩ na Jehova, tondũ nĩ ũtũhotithagia kũmwathĩkĩra agĩtwarĩria kũgerera Kiugo gĩake.—Thab. 145:18.

Wathĩki ũcio ũtũmaga andũ a Jehova makorũo marĩ ngũrani na arutwo angĩ. Nĩ mũtugo wa arĩa matakoragwo na wĩyamũrĩri Ngai, gwĩkĩrĩra nganja na kũregana na maũndũ marĩa mandĩkĩtwo. No ithuĩ tũtikoragwo na mwerekera ta ũcio. Nĩ twĩhokete Jehova. (Thim. 3:5-7) Tũngĩaga gũtaũkĩrũo nĩ ũndũ, tũtihiũhaga gũtua atĩ no mũhaka ũkorũo ũrĩ na mahĩtia. O tũgĩthuthuragia tũgĩcaria macokio, twetagĩrĩra Jehova. (Mik. 7:7) O ta Ezara, tũrĩ na muoroto wa gwĩka na kũrutana maũndũ marĩa tũreruta. Mwerekera ũcio wa ngoro ũrĩtũmaga tũgethe irathimo nyingĩ kuumana na wĩruti witũ.

Ũrĩa Tũngĩĩruta

Handũ ha kwambĩrĩria ĩmwe kwa ĩmwe na kĩbungo kĩa mbere nginya mũthia-rĩ, amba ũhĩtũkĩre gĩcunjĩ gĩothe ũhoro-inĩ ũrĩa ũrathoma. Ambĩrĩria na gũthathaũra ciugo cia kĩongo. Kĩu nĩkĩo ũhoro ũrĩa wa mũthingi maũndũ-inĩ marĩa ũkwĩruta. Ũcoke ũrore wega ũrĩa ciongo iria nini ikonainie na ũhoro wa mũthingi. Baara mbica, mĩcoro, kana tũthandũkũ twa wĩruti tũrĩa tũrĩ gĩcunjĩ-inĩ kĩu. Wĩyũrie ũũ: ‘Kũringana na maũndũ marĩa ndahĩtũkĩra-rĩ, nĩ maũndũ marĩkũ ndĩrerĩgĩrĩra kwĩruta? Ngũgunĩka atĩa?’ Gwĩka ũguo gũgũteithia wĩruti waku ũkorũo na muoroto.

Rĩu ambĩrĩria wĩruti. Icunjĩ cia wĩruti cia Mũrangĩri na mabuku mamwe ikoragwo na ciũria icabĩtwo. Wathoma o kĩbungo, nĩ wega gũkururĩra macokio. O na angĩkorũo hatirĩ na ciũria, no ũkururĩre maũndũ ma bata marĩa ũrenda kũririkana. Angĩkorũo rĩciria nĩ igeni harĩ wee, hũthĩra mahinda maingaingĩ harĩ rĩo nĩguo ũtigĩrĩre nĩ wataũkĩrũo biũ. Rora ngerekano kana njĩra cia kũruta itũmi iria ingĩgũteithia ũtungata-inĩ kana ũngĩhũthĩra ũkĩheana mĩario. Wĩcirie ũhoro wa andũ arĩa wĩtĩkio wao ũngĩongerereka hinya ũngĩaria nao ũhoro ũrĩa ũreruta. Kururĩra maũndũ marĩa ũrenda kũhũthĩra, na ũmacokere warĩkia wĩruti.

Ũkĩĩruta, thoma maandĩko marĩa monanĩtio. Geria kuona ũrĩa o rĩandĩko rĩkonainie na ũhoro ũrĩa ũrĩ thĩinĩ wa kĩbungo.

No ũkorane na maũndũ ũtarataũkĩrũo o rĩo kana marĩa ũngĩenda gũthuthuria makĩria. Handũ ha kũreka makweherie harĩ kĩrĩa ũrathoma, mandĩke ũrĩmathuthuria thutha-inĩ. O ũrĩa ũrathiĩ na mbere gũthoma ũhoro ũcio noguo ũgũtaũkĩrũo nĩguo. Ũngĩaga gũtaũkĩrũo, no wĩke ũthuthuria makĩria. Nĩ maũndũ marĩkũ ũngĩthuthuria makĩria? No hakorũo honanĩtio rĩandĩko ũtarataũkĩrũo wega. Kana no wage gũtaũkĩrũo hau hau ũrĩa rĩkonainie na ũhoro ũrĩa ũrarĩrĩrio. No kũhoteke ũraigua ta ũranyita ũndũ mũna ũhoro-inĩ ũrĩa ũrathoma ĩndĩ ndũngĩhota gũtaarĩria mũndũ ũngĩ. Handũ ha kũwagarara, no ũkorũo ũrĩ ũndũ wa ũũgĩ gwĩka ũthuthuria wĩgiĩ ũndũ ũcio warĩkia wĩruti waku.

Mũtũmwo Paulo akĩandĩkĩra Akristiano Ahibirania marũa marĩ na ũhoro mũingĩ, aatithirie gatagatĩ-inĩ akiuga: “Ũndũ ũrĩa wĩ bata makĩria nĩ ũyũ.” (Ahib. 8:1) Hihi nĩ wĩririkanagia ũndũ ta ũcio? Wĩcirie kĩrĩa gĩatũmire Paulo eke ũguo. Marũa-inĩ marĩa aandĩkĩte mbere ĩyo atongoretio nĩ roho, nĩ aakoretwo onanĩtie atĩ Kristo arĩ Mũthĩnjĩri Ngai Mũnene nĩ aaingĩrĩte igũrũ kuo kwene. (Ahib. 4:14–5:10; 6:20) Ĩndĩ, na njĩra ya gwĩkĩrĩra ũritũ na gũtĩtĩrithia ũndũ ũcio wa bata kĩambĩrĩria-inĩ kĩa mũrango wa 8, Paulo nĩ aahaarĩirie athomi ake nĩguo mecirie na njĩra ndikĩru ũrĩa ũndũ ũcio wahutĩtie ũtũũro wao. Onanirie atĩ Kristo nĩ aatonyete mbere ya ũthiũ wa Ngai nĩ ũndũ wao na nĩ aamahingũrĩire njĩra o nao ya gũtonya igũrũ ‘hau hatheru.’ (Ahib. 9:24; 10:19-22) Kũgĩa na ũũma wĩgiĩ kĩĩrĩgĩrĩro kĩao nĩ kũngĩateithirie kũmatindĩka metĩkĩre ũtaaro ũngĩ ũrĩa warĩ marũa-inĩ macio wĩgiĩ wĩtĩkio, ũkirĩrĩria, na mĩthiĩre ya Gĩkristiano. O ũndũ ũmwe na ũcio, rĩrĩa tũrathoma, kũririkana maũndũ marĩa ma bata makĩria nĩ kũrĩtũteithagia gũtaũkĩrũo nĩ ũrĩa ũhoro wa mũthingi ũratĩtĩrithio na nĩ kũrĩkindagĩra meciria-inĩ maitũ itũmi njega cia gwĩka kũringana na ũhoro ũcio.

Hihi wĩruti waku kĩũmbe nĩ ũgũgũtindĩka kuoya ikinya? Kĩu nĩ kĩũria kĩa bata mũno. Weruta ũndũ mũna, wĩyũrie: ‘Ũndũ ũyũ wagĩrĩirũo kũhutia atĩa mwerekera na mĩoroto yakwa ũtũũro-inĩ? Ingĩhũthĩra atĩa ũhoro ũyũ harĩ kũhiũrania na thĩna mũna, gũtua itua, kana gũkinyĩra muoroto mũna? Ingĩũhũthĩra atĩa famĩlĩ-inĩ yakwa, ũtungata-inĩ, kĩũngano-inĩ?’ Wĩcũranie ũhoro wa ciũria icio na njĩra ndikĩru, ũgĩciragia ũrĩa ũngĩhũthĩra ũmenyo waku maũndũ-inĩ ngũrani.

Warĩkia gũthoma gĩcunjĩ kĩna, kĩhĩtũkĩre rĩngĩ na njĩra nguhĩ. Wĩgerie kana no ũririkane maũndũ marĩa ma bata makĩria na marĩa maranyita mbaru ũndũ ũrĩa ũrathoma. Gwĩka ũguo gũgũgũteithia kũiga ũhoro ũcio meciria-inĩ nĩ ũndũ wa mahinda maroka.

Kĩrĩa Wagĩrĩirũo Gũthoma

Andũ a Jehova makoragwo na maũndũ maingĩ ma gũthoma. No rĩrĩ, twagĩrĩirũo kwambĩrĩria na kĩĩ? Twagĩrĩirũo gũthoma rĩandĩko rĩa o mũthenya, na ũhoro ũrĩa ũrĩtaarĩirie kabuku-inĩ ga Gũthuthuria Maandĩko o Mũthenya. O kiumia, nĩ tũthiaga mĩcemanio ya kĩũngano, na kwĩruta tũkĩmĩhaarĩria nĩ kũrĩtũteithagia tũgunĩkage makĩria. Makĩria ma ũguo, amwe nĩ mahũthĩrĩte mahinda na ũũgĩ gũthoma mabuku mamwe maitũ ma Gĩkristiano marĩa maacabĩtwo mataneruta ma. Angĩ mathuuraga gacunjĩ ka ũthomi wa Bibilia wa o kiumia mageka ũthuthuria mũrikĩru makĩria wa mĩhari ĩyo.

Ĩ angĩkorũo maũndũ maku matiragwĩtĩkĩria wĩrute na kinyi maũndũ mothe marĩa makaarĩrĩrio mĩcemanio-inĩ ya kĩũngano? Wĩtheme mũtego wa kũhunyĩrĩra ũhoro no getha ũrĩkie, kana o na ũũru makĩria kwaga gũthoma o na hanini atĩ tondũ ndũngĩrĩkia. Ithenya rĩa ũguo, menya nĩ ũhoro ũigana atĩa ũngĩĩruta, na ũwĩrute wega. Ĩkaga ũguo o kiumia. Thutha wa ihinda, wĩrutanĩrie kwandandũra wĩruti waku nĩguo ũhaaragĩrie mĩcemanio ĩyo ĩngĩ.

“Ũgĩake Nyũmba Yaku”

Jehova nĩ amenyaga atĩ no mũhaka arĩa mĩtwe ya famĩlĩ marute wĩra na kĩyo nĩguo mahingĩrie famĩlĩ ciao mabataro. Thimo 24:27 yugaga: “Amba ũtue mwako, ũwĩhaarĩrĩrie na kũu gĩthaka-inĩ.” O na kũrĩ ũguo, ndwagĩrĩirũo nĩ gũtiganĩria mabataro ma kĩĩroho ma famĩlĩ yaku. Nĩ ũndũ ũcio, mũhari ũcio ũgathiĩ na mbere kuuga: “Ũgĩcoke ũgĩake nyũmba yaku.” Mĩtwe ya famĩlĩ ĩngĩka ũguo atĩa? Thimo 24:3 yugaga: “Ũtaũku nĩguo ũtũmaga [nyũmba] ĩĩhande.”

Ũtaũku ũngĩteithia famĩlĩ yaku atĩa? Ũtaũku nĩ ũhoti wa kĩĩmeciria wa kuona maũndũ marĩa mataroneka. Wĩruti mwega wa famĩlĩ wambagĩrĩria nawe kũmenya andũ a famĩlĩ yaku. Andũ a famĩlĩ yaku marathiĩ na mbere atĩa kĩĩroho? Mathikagĩrĩrie wega rĩrĩa mũratereta nao. Hihi nĩ maronania roho wa kũnugunĩka na kũiga marakara? Hihi gũthingata maũndũ ma kĩĩmwĩrĩ nĩkuo kwa bata mũno harĩ o? Rĩrĩa mũrahunjia na ciana ciaku-rĩ, hihi nĩ iconokaga kũmenyeka nĩ riika rĩao atĩ nĩ Aira a Jehova? Hihi nĩ cikenagĩra wĩruti na ũthomi wa Bibilia wa famĩlĩ? Hihi kũna nĩ cirarũmĩrĩra njĩra cia Jehova ũtũũro-inĩ wa cio? Kũmarora na ũbarĩrĩru nĩ gũgũgũteithia ũrĩ mũtwe wa famĩlĩ ũmenye ũrĩa ũrabatara gwĩka nĩguo ũteithie o mũndũ famĩlĩ-inĩ akũrie ngumo cia kĩĩroho.

Thuthuria icunjĩ iria ciarĩrĩirie maũndũ matiganĩte thĩinĩ wa Mũrangĩri na Amkeni! Ũcoke wĩre famĩlĩ kĩrĩa mũgaathoma nĩguo meharĩrie. Tigĩrĩra atĩ kũrĩ na wendo hĩndĩ ya wĩruti. Ũtekũrakarĩra kana gũconora mũndũ o na ũmwe famĩlĩ-inĩ, onania bata wa maũndũ marĩa mũrathoma, na ũrĩa kũna mangĩhũthĩrũo famĩlĩ-inĩ yanyu. Tigĩrĩra o mũndũ arĩ na itemi. Mateithie o mũndũ one ũrĩa Kiugo kĩa Jehova kĩrĩ “gĩkinyanĩru” harĩ gũtũhe mabataro ma ũtũũro.—Thab. 19:7.

Kũgetha Irathimo

Andũ ogĩ ĩndĩ matarĩ na ũtaũku wa kĩĩroho no merute ũhoro wa thĩ, maũndũ marĩa marekĩka thĩinĩ wa thĩ, ĩndĩ o ene maremwo gũtaũkĩrũo biũ nĩ gĩtũmi kĩa maũndũ marĩa marona. O na kũrĩ ũguo, kũgerera ũteithio wa roho wa Ngai, andũ arĩa marĩ hũthĩra ya gũthoma Kiugo kĩa Ngai no mataũkĩrũo nĩ maũndũ megiĩ ũũmbi wa Ngai, kũhinga kwa ũrathi wa Bibilia, na kũguũrio kwa muoroto wa Ngai ũrĩa ũkaarehera arĩa athĩki irathimo.—Mar. 13:4-29; Rom. 1:20; Kũg. 12:12.

O na gũtuĩka ũcio nĩ ũtaũku wa magegania, ndwagĩrĩirũo gũtũma twĩtũũgĩrie. Handũ ha ũguo, gũthuthuria Kiugo kĩa Ngai o mũthenya gũtũteithagia gũikara tũrĩ enyihia. (Gũcok. 17:18-20) Ningĩ nĩ gũtũgitagĩra harĩ “maheni ma wĩhia” tondũ rĩrĩa Kiugo kĩa Ngai kĩraruta wĩra ngoro-inĩ citũ, tũtingĩtoorio nĩ ũgucĩrĩria wa mehia ũrĩa tũrũaga naguo. (Ahib. 2:1; 3:13; Kol. 3:5-10) Nĩ ũndũ ũcio, ‘tũrĩthiaga na mĩthiĩre ĩrĩa yagĩrĩire Jehova, na tũmũkenagie maũndũ-inĩ mothe, tũgĩciaraga maciaro mawĩra-inĩ marĩa mothe tũrutaga.’ (Kol. 1:10) Gwĩka ũguo nĩguo muoroto witũ wa gũthoma Kiugo kĩa Ngai, na kũũhingia nĩkĩo kĩrathimo kĩrĩa kĩnene.