Maũndũ ma Kũrũmĩrĩrũo nĩ Arori a Cukuru

THĨINĨ wa o kĩũngano mũthuri ũmwe nĩ aheagwo wĩra wa gũkorũo arĩ mũrori wa Cukuru ya Ũtungata wa Gĩtheokrasi. Angĩkorũo nĩ wĩhokeirũo wĩra ũcio, maũndũ marĩa cukuru ĩyo ĩkũhingia kĩũngano-inĩ kĩanyu mehocetie harĩ ũcanjamũku waku kũmĩerekera na kũrũmbũiya ũthii wa na mbere wa mũrutwo o mũrutwo.

Ũndũ ũmwe wa bata mũno harĩ wĩra waku nĩ gũtongoria Cukuru ya Ũtungata wa Gĩtheokrasi o kiumia o kiumia. Ririkana atĩ makĩria ma arutwo arĩa marĩkoragwo na icunjĩ nĩ kũrĩkoragwo na athikĩrĩria angĩ. Tongoria cukuru na njĩra kĩũngano gĩothe gĩkũiyũkia iririkania njega iria ikonainie na muoroto o na akorũo no ũmwe wa mĩoroto ya cukuru ĩrĩa ĩrĩ karatathi-inĩ ga 5 nginya ga 8 ka ibuku rĩrĩ.

Teithia arutwo othe; arĩa maheetwo icunjĩ cia gũthoma, cia kĩonereria, kana mĩario. Mateithie mone atĩ muoroto wao to kũhingia gĩcunjĩ kĩrĩa marĩ na kĩo ĩndĩ nĩ mweke wa gũkũra ũtungata-inĩ wao harĩ Jehova. Ma nĩ atĩ kĩyo kĩa mũrutwo o mũrutwo nĩ kĩa bata mũno harĩ ũkũri wake wa kĩĩroho. No ningĩ harĩ bata kũmonia ũtugi, ũmateithie mataũkĩrũo nĩ bata wa ngumo cia mĩario na ũtaarĩrie ũrĩa mangĩhũthĩra ũtaaro ta ũcio. Nĩguo ũhingie ũndũ ũcio, thikĩrĩria na kinyi mĩario o mĩario nĩguo ũhote kũruta ũteithio mwega.

Tigĩrĩra atĩ cukuru yambĩrĩria na yarĩka thaa iria yagĩrĩirũo. Iga kĩonereria kĩega na njĩra ya kũhũthĩra ndagĩka o iria wagĩrĩirũo rĩrĩa ũraria mũrutwo arĩkia gĩcunjĩ gĩake. Mũrutwo angĩkĩria mahinda ma gĩcunjĩ gĩake, mũrori wa cukuru kana mũteithĩrĩria wake agĩrĩirũo nĩ kũmũheneria. Mũrutwo ũcio agĩrĩirũo nĩ kwehera rĩarĩrio-inĩ o narua. Gĩcunjĩ kĩngĩ thĩinĩ wa programu kĩngĩhĩtũkia mahinda, kuhĩhia maũndũ marĩa ũkũgweta, ũcoke warĩrĩrie ũndũ ũcio na mũrũ wa Ithe witũ ũcio thutha wa mĩcemanio.

Rĩrĩa ũrĩ mĩcemanio-inĩ, nĩwe wagĩrĩirũo gũtongoria cukuru. Angĩkorũo nĩ kũrĩ hĩndĩ ũtegũkorũo kuo, mũthuri ũngĩ ũrĩa ũthurĩtwo nĩ kĩama gĩa athuri nĩwe wagĩrĩirũo nĩ gũtongoria. Ũngĩbatara ũteithio wa kũhaarĩria mĩtaratara, kwandĩka na kũheana tũratathi twa kũgaĩra andũ icunjĩ, kana kũbanga arĩa mangĩruta mĩario rĩrĩa arĩa magaĩirũo maga gũka, no ũhũthĩre mũteithia wa ũtungata ũthurĩtwo nĩ kĩama gĩa athuri.

Kũingĩra Thĩinĩ wa Cukuru. Ĩkĩra ahunjia othe ngoro maingĩre thĩinĩ wa cukuru. Andũ angĩ arĩa manyitanagĩra na kĩũngano no maingĩre angĩkorũo nĩ maretĩkania na morutani ma Bibilia na nĩ maratũũra kũringana na ithimi cia Gĩkristiano. Mũndũ angĩkwĩra nĩ arenda kũingĩra cukuru, mũgathĩrĩrie kuuma ngoro. Angĩkorũo ndatuĩkĩte mũhunjia, ũrĩ mũrori wa cukuru wagĩrĩirũo nĩ kwarĩrĩria nake maũndũ marĩa mabataranagia harĩ kũingĩra thĩinĩ wa cukuru, na nĩ wega makĩria wĩke ũguo mũhunjia ũrĩa ũrutaga mũndũ ũcio Bibilia (kana mũciari Mũkristiano arĩ ho). Maũndũ macio no marĩa mabataranagia harĩ mũndũ ũrenda gũtuĩka mũhunjia ũtarĩ mũbatithie. Makoragwo thĩinĩ wa ibuku Tengenezo Linalofanya Mapenzi ya Yehova karatathi ka 79-82. Hingo ciothe koragwo na marĩtwa ma arĩa othe meyandĩkithĩtie thĩinĩ wa cukuru ĩno.

Kũhũthĩra Bomu ya Ũtaaro. Bomu ya ũtaaro ya mũrutwo ĩrĩ thĩinĩ wa ibuku rĩake rĩa cukuru karatathi ka 79 nginya ka 81. Ta ũrĩa mĩcoora ya rangi yonanĩtie, ngumo o yothe kuuma ya 1 nginya ya 17 no ĩhũthĩrũo mũrutwo akĩruta mĩario ya gũthoma. Harĩ icunjĩ cia kĩonereria, mũrutwo no aheo ngumo o yothe o tiga 7, 52, na 53. Mũrutwo no aheo ngumo ciothe akĩruta mĩario tiga o ya 7, 18, na 30.

Thutha wa kũhe mũrutwo ngumo ĩrĩa ekũrutĩra wĩra, mũrori wa cukuru agĩrĩirũo nĩ kũiyũria na karamu ka mata rungu rwa “Tarĩki cia Kũheo” bomu-inĩ ya ngumo thĩinĩ wa ibuku rĩa mũrutwo. Thutha wa mũrutwo kũruta mĩario yake, mũrie arĩ wiki kana nĩ aremenyeririe kũringana na ũrĩa honanĩtio mũthia-inĩ wa gĩcunjĩ kĩa ngumo ĩrĩa ekũrutagĩra wĩra. Angĩkorũo nĩ ekĩte ũguo-rĩ, ĩkĩra rũri gathandũkũ-inĩ karĩa karĩ bomu-inĩ ĩyo. Angĩkorũo ũkũmwĩra athiĩ na mbere na kũrutĩra wĩra ngumo ĩyo, hatirĩ kĩndũ kĩngĩ ũkũbatara kũiyũria bomu-inĩ ya ngumo; na njĩra nguhĩ, ndũkaiyũrie harĩa honanĩtio “Tarĩki cia Kũhingia.” Hau hagĩrĩire kwandĩkwo tu o rĩrĩa mũrutwo arĩkia kũrutĩra ngumo ĩyo wĩra na etĩkĩrio gũthiĩ ngumo ĩngĩ. Ningĩ, karatathi-inĩ ka 82 ka ibuku rĩa mũrutwo, mwena wa ũmotho wa gĩikaro kĩrĩa ekũhũthĩrĩte akĩruta mĩario, tarĩki nĩ ciagĩrĩire kwandĩkwo rĩrĩa rĩothe mũrutwo aruta mĩario. Thĩinĩ wa bomu ya ngumo na thĩinĩ wa karatathi ga ciikaro harĩ na handũ haiganĩte kũiyũrio maita merĩ. Arutwo magĩrĩirũo gũkorũo na mabuku mao hĩndĩ ya programu.

Wagĩrĩirũo nĩ kũhe mũrutwo ngumo o ĩmwe ya mĩario kwa ihinda rĩmwe. Nĩ wega makĩria kũrutĩra wĩra ngumo cia mĩario kũringana na ũrĩa irũmanĩrĩire. O na kũrĩ ũguo, ũngĩona atĩ nĩ kũrĩ na arutwo amwe marĩ na ũhoti mwega makĩria, no ũmekĩre ngoro methomere na mahũthĩre ngumo imwe cia mĩario marĩ oiki. Ũcoke ũmaheage ngumo iria ũrona atĩ nĩ ikũmateithia mũno gũtuĩka arutani na aria marĩ na moimĩrĩro mega.

O na angĩkorũo mũrutwo akoretwo thĩinĩ wa cukuru ĩno mĩaka mĩingĩ, no agunĩke mũno nĩ gũthoma na kũhũthĩra gĩcunjĩ o gĩcunjĩ. Ũgĩteithia arutwo arĩa marĩ na mabataro ma mwanya, no ũmathurĩre ngumo iria mekũrutĩra wĩra handũ ha kũrũmanĩrĩria na mũtaratara ta ũrĩa irĩ thĩinĩ wa bomu ya mĩario.

Kũheana Ũtaaro. Rĩrĩa ũraheana ũtaaro, hũthĩra biũ ngerekano na motaaro ma Bibilia. Arutwo nĩ mekũbatara kuona atĩ ũtaaro ũrĩa maraheo, na njĩra ĩrĩa ĩrahũthĩrũo kũũheana iratongorio nĩ motaaro matũgĩru ma Kiugo kĩa Ngai.

Ririkana atĩ ũrĩ ‘mũruti wĩra hamwe’ na aarĩ na ariũ a Ithe witũ. (2 Kor. 1:24) O tao, nĩ ũrabatara gũthiĩ na mbere kwĩrutanĩria gũtuĩka mwaria na mũrutani mwega makĩria. We mwene thoma ibuku rĩrĩ, Gunĩka nĩ Cukuru ya Ũtungata wa Gĩtheokrasi, na ũhũthagĩre ũtaaro warĩo, na ũigagĩre arĩa angĩ kĩonereria kĩega nĩguo mekage o ũguo.

Rĩrĩa ũreka ũguo-rĩ, reke muoroto waku ũkoragwo arĩ gũteithia arutwo matuĩke athomi ega, aria ega, na arutani ega. Nĩguo ũhotage gwĩka ũguo, wĩrutanĩrie kũmahe ũteithio o wothe ũrĩa mangĩbatara nĩguo mataũkĩrũo nĩ ngumo mwanya mwanya cia mĩario, nĩkĩ nĩ cia bata, na ũrĩa mangĩcikũria. Ibuku rĩrĩ rĩhaarĩirio na njĩra ĩgũgũteithia gwĩka ũguo. O na kũrĩ ũguo, harĩ maũndũ mangĩ ũrabatara gwĩka makĩria ma gũthoma ciugo tu kuuma ibuku-inĩ rĩrĩ. Arĩrĩria rĩciria rĩrĩa rĩkuuĩtwo nĩ ciugo icio na ũrĩa rĩngĩhũthĩrũo.

Angĩkorũo nĩ harĩ ngumo mũrutwo eka wega, mũgathĩrĩrie. Gweta na njĩra nguhĩ kĩrĩa kĩratũma uuge nĩ eka wega kana nĩkĩ ũguo eka nĩ ũndũ wa bata. Angĩkorũo nĩ harĩ ũndũ ekũbatara kũrutĩra wĩra makĩria, tigĩrĩra atĩ nĩ amenya gĩtũmi. Mũtaarĩrie ũrĩa angĩka ũguo. Gweta maũndũ cara rũkũ, ĩndĩ wĩke ũguo na njĩra ya ũtugi.

Ririkana atĩ ti ũndũ mũhũthũ o na hanini harĩ andũ aingĩ kũrũgama mbere ya gĩkundi kĩa andũ kũheana mĩario. Mũndũ angĩona ta ataneka wega, ahota kuona ta atagĩrĩirũo nĩ gũthiĩ na mbere kwĩrutanĩria. Wĩgerekanie na Jesu, we ndaigana kuunanga ‘kamũrangi kagondoku kana akĩhoria rũtambĩ rũgĩtoga.’ (Mat. 12:20) Wĩcirie ũhoro wa maũndũ ma ngoro-inĩ ma mũrutwo. Rĩrĩa ũraheana ũtaaro wĩcirie kana mũrutwo ũrĩa ũrahe nĩ mwerũ kana nĩ mũhunjia ũrĩ na ũmenyeru. Kũgathĩrĩria andũ kuuma ngoro ũrĩ na ũcanjamũku no kũmekĩre hinya mathiĩ na mbere gwĩka ũrĩa wothe mangĩhota.

Onania gĩtĩo harĩ mũrutwo o mũrutwo. Aroma 12:10 ĩtwĩraga ũũ: “Ha ũhoro wa gĩtĩo, mũndũ nĩendage kaba ũrĩa ũngĩ atĩwo mbere yake.” Na githĩ ũcio ti ũtaaro mwagĩrĩru mũno harĩ mũrori wa Cukuru ya Ũtungata wa Gĩtheokrasi! Angĩkorũo mũrutwo nĩ mũndũ mũkũrũ gũgũkĩra-rĩ, hũthĩra wega ũtongoria ũrĩa ũrĩ thĩinĩ wa 1 Timotheo 5:1, 2. O na kũrĩ ũguo-rĩ, o na mũndũ angĩkorũo na ũkũrũ ũrĩkũ, no aiyũkie na njĩra hũthũ ũtaaro wĩgiĩ gwĩka ũgarũrũku mwĩkĩre-inĩ wake wa maũndũ, angĩkorũo ũtaaro ũcio ũkũheanwo na njĩra ya ũtugi.—Thim. 25:11.

Rĩrĩa ũrahe mũrutwo ũtaaro, mũtĩtĩrithĩrie biũ muoroto wa ũtaaro ũcio. Muoroto to gwĩka wega atĩ nĩguo agathĩrĩrio na etĩkĩrio kũrutĩra wĩra ngumo ĩrĩa ĩrũmĩrĩire. Muoroto ti gũtuĩka mwaria na mũrutani ũrĩgucagĩrĩria andũ. (Thim. 25:27) Wendi witũ nĩ kũhũthĩra kĩheo gitũ gĩa kwaria kũgooca Jehova na gũteithia andũ mamũmenye na mamwende. Tũmenyagĩrio nĩguo tũgĩage na moimĩrĩro mega wĩra-inĩ ũrĩa ũgwetetwo thĩinĩ wa Mathayo 24:14 na 28:19, 20. Thutha wa ihinda ariũ a Ithe witũ arĩa abatithie arĩa mangĩagĩrĩra no maheo wĩra wa kũrora “rũũru rũa Ngai” marĩ arutani na aria.—1 Pet. 5:2, 3.

Ũria arutwo mathomage ibuku-inĩ rĩrĩ ũhoro wa ngumo ĩrĩa mararutĩra wĩra o narua thutha wa kũheo karatathi ga kuonania atĩ marĩ na mĩario. Mekĩre ngoro mahũthĩre ũhoro ũrĩa mekwĩruta; makĩhaarĩria icunjĩ cia cukuru, ndeereti-inĩ cia o mũthenya, magĩcokia ciũria mĩcemanio-inĩ, na rĩrĩa marĩ ũtungata-inĩ.

Kũhe Arutwo Icunjĩ. Arutwo magĩrĩirũo nĩ kũheo icunjĩ ciao ihinda rĩtanyihĩire ciumia ithatũ mbere. Kũngĩhoteka, makĩheo icunjĩ icio magĩrĩirũo kwandĩkĩrũo tũratathi.

Icunjĩ iria ihutĩtie kũhe kĩũngano ũtaaro ciagĩrĩirũo nĩ kũheo athuri a kĩũngano, na kũngĩhoteka makorũo nĩ arĩa mangĩruta icunjĩ icio wega, na ateithia a ũtungata arĩa marĩ na ũhoti mwega wa kũrutana.

Nĩguo ũmenye nĩ mĩario ĩrĩkũ ũkũhe ariũ a Ithe witũ na nĩ ĩrĩkũ ũkũhe aarĩ a Ithe witũ, rũmĩrĩra ũtongoria ũrĩa ũrĩ mũtaratara-inĩ wa cukuru. Angĩkorũo gũtirĩ na ariũ a Ithe witũ aingĩ no kũrĩ na aarĩ a Ithe witũ aingĩ arĩa marutaga mĩario ya arutwo-rĩ, tigĩrĩra atĩ nĩ ũrahe ariũ a Ithe witũ mĩeke ya kũigana ya kũruta mĩario ĩngĩ tiga o ĩrĩa ya gũthoma.

Wĩcirie maũndũ ma mũndũ ũmwe ũmwe rĩrĩa ũraheana icunjĩ. Hihi no mũhaka ũhe mũthuri wa kĩũngano kana mũteithia wa ũtungata gĩcunjĩ thĩinĩ wa cukuru o mũthenya ũrĩa arĩ na gĩcunjĩ Mũcemanio-inĩ wa Ũtungata kana o kiumia kĩrĩa arĩ na mĩario ya andũ othe thĩinĩ wa kĩũngano? Hihi no mũhaka ũhe mwarĩ wa Ithe witũ gĩcunjĩ mũthenya o ũrĩa kaana gake kanini karĩa kangĩbatara ũteithio wake karĩ na gĩcunjĩ? Hihi mĩario ĩno nĩ yagĩrĩire mwana kana mũrutwo ũtarĩ mũbatithie? Rora kana mĩario ĩyo nĩ ĩgũtwarana wega na ngumo ĩrĩa mũrutwo ararutĩra wĩra.

Harĩ icunjĩ iria iheagwo aarĩ a Ithe witũ, kaingĩ mũrutwo nĩwe ũrĩĩthuragĩra gĩikaro kũringana na ũtongoria ũrĩa ũrĩ karatathi-inĩ ka 78 na 82. Agĩrĩirũo nĩ kũheo mũteithĩrĩria ũmwe, ĩndĩ no ongerere ũngĩ. Mũrutwo angĩhoya mũteithĩrĩria mũna ũrĩa ũkwaganĩrĩrũo na gĩikaro kĩna makĩria, no aheo.

Irathi Ingĩ. Angĩkorũo kũrĩ na makĩria ma arutwo 50 maingĩrĩte thĩinĩ wa cukuru, no mwambĩrĩrie irathi ingĩ nĩ ũndũ wa mĩario ĩrĩa ĩrutagwo nĩ arutwo. Kũringana na mabataro ma kwanyu, no mũbange gũkorũo na mĩario yothe ya arutwo irathi-inĩ icio ingĩ kana gũkorũo na mĩario o ĩrĩ tu ya mũthia.

O kĩrathi o kĩrathi kĩagĩrĩirũo nĩ gũkorũo na mũtaarani wagĩrĩire na kũngĩhoteka akorũo arĩ mũthuri wa kĩũngano. Kũringana na ũbataro ũrĩa ũrĩ kuo, mũteithia wa ũtungata wagĩrĩire no ahũthĩrũo. Ataarani acio magĩrĩirũo gũkorũo mamũrĩtwo nĩ kĩama gĩa athuri. Rutithania wĩra na ataarani acio biũ nĩguo ũhote gũteithia arutwo harĩ ngumo iria mekũrutĩra wĩra gũtekũmakania mararuta mĩario thĩinĩ wa kĩrathi kĩrĩkũ.

Kĩrathi kĩa Mwanya gĩa Kũruta Andũ Gũthoma. Kĩama gĩa athuri kĩngĩona atĩ kũrĩ na andũ maigana ũna marabatara gũteithio mamenye gwĩthomera rũthiomi rũrĩa mũhũthagĩra kĩũngano-inĩ, no mũbange kĩrathi kĩu gĩkagwo Cukuru ya Ũtungata wa Gĩtheokrasi ĩgĩthiĩ na mbere. Kĩrathi kĩu no kĩhũthĩrũo gũteithia andũ mamenye gũthoma kana magagĩrie ũhoti wao wa gũthoma.

To mũhaka ibangĩrũo hĩndĩ ya Cukuru ya Ũtungata wa Gĩtheokrasi. Nĩguo arutwo magunĩke biũ, no mũbatare mahinda maingĩ gũkĩra marĩa mangĩoneka hĩndĩ ya cukuru. Athuri a kwanyu no marore maũndũ marĩa marabatarania na hĩndĩ ĩrĩa njagĩrĩru ya gũkorũo na kĩrathi kĩu. Kũringana na mabataro ma kwanyu, no mũbange andũ mathomithio marĩ gĩkundi kana marĩ mũndũ ũmwe ũmwe.

Nĩ mũkũbatara gũkorũo na mwarimũ ũrĩ na ũhoti. Makĩria wĩra ũcio wagĩrĩirũo kũheo mũrũ wa Ithe witũ ũthomaga wega na ũĩ rũthiomi rũu wega. Angĩkorũo gũtirĩ na mũrũ wa Ithe witũ ta ũcio, athuri a kĩũngano no morie mwarĩ wa Ithe witũ wĩ na ũhoti ũcio na ũigĩte kĩonereria kĩega ateithĩrĩrie. Agĩrĩirũo nĩ kwĩhumbĩra mũtwe rĩrĩa arathomithia kĩrathi kĩu.—1 Kor. 11:3-10; 1 Tim. 2:11, 12.

Ibuku rĩa Jitahidi Kusoma na Kuandika nĩ rĩcabĩtwo na thiomi nyingĩ. Rĩrongoreirio gũteithia andũ mamenye gũthoma. No mũhũthĩre mabuku mangĩ kũringana na harĩa ũhoti wa arutwo wa gũthoma ũkinyĩte. Arutwo magĩa na ũhoti mwega wa gũthoma, magĩrĩirũo nĩ gwĩkĩrũo ngoro makoragwo na itemi thĩinĩ wa Cukuru ya Ũtungata wa Gĩtheokrasi.

Ũrĩ mũrori wa Cukuru ya Ũtungata wa Gĩtheokrasi, ũrĩ na itemi inene harĩ gũteithia kĩũngano kĩgunĩke. Haragĩria wega, na kũringana na ũtaaro ũrĩa ũrĩ thĩinĩ wa Aroma 12:6-8 hingagia wĩra waku o ta arĩ kĩndũ kĩa goro mũno wĩhokeirũo nĩ Ngai.