“Tuongerere Wĩtĩkio”

1. Wĩtĩkio nĩ wa bata nĩkĩ? (Rora mbica kĩambĩrĩria-inĩ gĩa gĩcunjĩ gĩkĩ.)

HIHI nĩ ũrĩ weyũria kana Jehova nĩ agaakũhonokia hĩndĩ ya thĩna ũrĩa mũnene ũingĩre thĩinĩ wa thĩ njerũ? Ũmwe wa maũndũ marĩa mabataranagia nĩguo mũndũ akaahonokio nĩ warĩrĩirio nĩ mũtũmwo Paulo. Oigire ũũ: “Gũtarĩ na wĩtĩkio gũtingĩkĩhoteka kũmũkenia [Ngai].” (Ahib. 11:6) Ũcio no woneke ũrĩ ũndũ mũhũthũ, o na kũrĩ ũguo ‘ti andũ othe makoragwo na wĩtĩkio.’ (2 Thes. 3:2) Maandĩko macio nĩ matũteithagia kuona ũrĩa ũrĩ ũndũ wa bata gũkũria wĩtĩkio mũrũmu.

2, 3. (a) Petero onanirie atĩa bata wa wĩtĩkio? (b) Nĩ ciũria irĩkũ tũkwarĩrĩria?

² Mũtũmwo Petero nĩ onanirie ũrĩa wĩtĩkio ũrĩ wa bata. Oigire atĩ wĩtĩkio ũrĩa ‘ũgeretio’ nĩ ‘ũkaarehe rũgooco na riri na gĩtĩo, hĩndĩ ĩrĩa Jesu Kristo akaguũranĩrio.’ (Thoma 1 Petero 1:7.) Tondũ thĩna ũrĩa mũnene nĩ ũkuhĩrĩirie mũno-rĩ, na githĩ tũtiagĩrĩirũo gũtigĩrĩra atĩ tũrĩ na wĩtĩkio mũrũmu ũrĩa ũgaatũma tũhonokio rĩrĩa Mũthamaki witũ akaguũranĩrio? Nĩ wega gũkorũo tũrĩ andũ marĩ na ‘wĩtĩkio nĩguo tũkahonokia mĩoyo itũ.’ (Ahib. 10:39) Nĩ ũndũ ũcio, no tũhoe ta mũndũ ũrĩa wahoire ũũ: ‘Ndeithia harĩa njagĩte wĩtĩkio.’ (Mar. 9:24) Kana ta atũmwo a Jesu arĩa moigire ũũ: “Tuongerere wĩtĩkio.”—Luk. 17:5.

³ Tondũ nĩ tũrabatara wĩtĩkio makĩria no twĩyũrie ũũ: Nĩ maũndũ marĩkũ tũngĩka nĩguo tũkũrie wĩtĩkio? Tũngĩonania atĩa atĩ tũrĩ na wĩtĩkio? Tũngĩkorũo na ma atĩa atĩ twahoya Jehova nĩ arĩtuongagĩrĩra wĩtĩkio?

GŨKŨRIA WĨTĨKIO ŨRĨKENAGIA NGAI

4. Nĩ cionereria irĩkũ cingĩtũteithia gwĩkĩra wĩtĩkio witũ hinya?

⁴ Tondũ “maũndũ mothe marĩa maandĩkirũo tene, maandĩkirũo marĩ ma kwĩruta na ithuĩ,” no twĩrute kuumana na cionereria nyingĩ cia andũ maarĩ na wĩtĩkio iria irĩ thĩinĩ wa Bibilia. (Rom. 15:4) Kwĩruta ũhoro wa andũ ta Iburahimu, Sara, Isaaka, Jakubu, Musa, Rahabu, Gideoni, Baraka, na angĩ aingĩ, no gũtũteithie gwĩkĩra wĩtĩkio witũ hinya. (Ahib. 11:32-35) Ningĩ, kwĩruta ũhoro wa aarĩ na ariũ a Ithe witũ a mahinda-inĩ maya arĩa makoretwo na wĩtĩkio mũrũmu no gũtũteithie twĩrutanĩrie gwĩkĩra wĩtĩkio witũ hinya.a

5. Elija onanirie atĩa atĩ aarĩ na wĩtĩkio mũrũmu harĩ Jehova, na kĩonereria gĩake gĩtũteithagia atĩa?

⁵ Ngerekano ĩmwe ĩrĩ thĩinĩ wa Bibilia nĩ ya mũnabii Elija. Ta wĩcirie ũhoro wa maũndũ maya marĩa monanagia atĩ nĩ eehokete Jehova biũ. Rĩrĩa aamenyithagia Mũthamaki Ahabu atĩ Jehova nĩ ekũrehe ngʼaragu, aamwĩrire ũũ atarĩ na nganja: ‘O ta ũrĩa Jehova atũũraga muoyo, gũticoka kũgĩa ireera, o na kana mbura, tiga o ta ũrĩa ngoiga.’ (1 Ath. 17:1) Elija aarĩ na wĩtĩkio biũ atĩ Jehova nĩ arĩmũhingagĩria na akahingĩria andũ angĩ mabataro mao ihinda-inĩ rĩu rĩa ngʼaragu. (1 Ath. 17:4, 5, 13, 14) Ningĩ, aarĩ na wĩtĩkio biũ atĩ Jehova nĩ aangĩariũkirie kahĩĩ ka mũtumia wa ndigwa. (1 Ath. 17:21) Ndaarĩ na nganja o na hanini atĩ Jehova nĩ aangĩatũmire mwaki kuuma igũrũ ũcine igongona rĩrĩa aamũrutagĩra Kĩrĩma-inĩ gĩa Karimeli. (1 Ath. 18:24, 37) Rĩrĩa ihinda rĩakinyire rĩa Jehova kũniina ngʼaragu ĩyo, o na gũtarĩ na ndariri o na ĩrĩkũ ya mbura, Elija eerire Ahabu ũũ: “Ambata ũthiĩ ũkarĩe na ũnyue, nĩ ũndũ he mũhũyũkanio wa mbura nene.” (1 Ath. 18:41) Na githĩ maũndũ ta macio matitũteithagia gwĩthuthuria tuone kana wĩtĩkio witũ ũrĩ na hinya ta ũcio?

ŨRĨA TŨNGĨKA NĨGUO TŨKŨRIE WĨTĨKIO

6. Nĩ kĩĩ tũrabatara kuuma kũrĩ Jehova nĩguo tũkũrie wĩtĩkio?

⁶ Nĩguo tũhote gũkũria wĩtĩkio, nĩ tũkũbatara roho mũtheru wa Ngai tondũ wĩtĩkio nĩ rĩmwe rĩa maciaro ma roho. (Gal. 5:22) Nĩ ũndũ ũcio, nĩ wega kũrũmĩrĩra ũtaaro wa Jesu wĩgiĩ kũhoya tũheo roho ũcio. Jesu atwĩrĩire na ma atĩ Ithe witũ nĩ arĩheaga ‘roho mũtheru arĩa mamũhoyaga.’—Luk. 11:13.

7. Heana ngerekano ya kuonania ũrĩa tũngĩkĩra wĩtĩkio witũ hinya.

⁷ Thutha wa gũkũria wĩtĩkio no mũhaka tũthiĩ na mbere kũwĩkĩra hinya. Wĩtĩkio witũ no ũhaananio na mwaki. Kĩambĩrĩria-inĩ mwaki no ũkorũo na rũrĩrĩmbĩ rũnene mũno. O na kũrĩ ũguo, ũngĩaga kuongererũo ngũ, no ũhoerere na macũngĩrĩro-inĩ ũhore. Ĩndĩ, tũngĩthiĩ na mbere na kũwongerera ngũ, no ũthiĩ na mbere gwakana. O ũndũ ũmwe na ũcio, wĩtĩkio witũ ũrĩthiaga na mbere kũgĩa na hinya angĩkorũo nĩ tũrĩthomaga Kiugo kĩa Ngai o mũthenya. Tũngĩthiĩ na mbere kwĩruta Bibilia o mũthenya, wendo witũ harĩ yo na harĩ Jehova ũrĩthiaga ũgĩkũraga. Ũndũ ũcio nĩ ũrĩtũmaga wĩtĩkio witũ wongerereke.

8. Nĩ maũndũ marĩkũ mangĩtũteithia gũkũria na gũthiĩ na mbere gũkorũo na wĩtĩkio?

⁸ Nĩ maũndũ marĩkũ mangĩ ũngĩka nĩguo ũkũrie na ũthiĩ na mbere gũkorũo na wĩtĩkio ũrĩ na hinya? Ndũkaiganĩre tu na maũndũ marĩa werutire mbere ya kũbatithio. (Ahib. 6:1, 2) Wĩrute ũhoro wa morathi ma Bibilia marĩa marĩkĩtie kũhinga tondũ no mekĩre wĩtĩkio waku hinya. Ningĩ no ũhũthĩre Kiugo kĩa Ngai gwĩthima wone kana ciĩko ciaku nĩ itwaranaga na ũrĩa Bibilia yugaga igũrũ rĩgiĩ arĩa makoragwo na wĩtĩkio mũrũmu.—Thoma Jakubu 1:25; 2:24, 26.

9, 10. Wĩtĩkio witũ wĩkĩragwo hinya atĩa nĩ: (a) thiritũ njega? (b) mĩcemanio ya kĩũngano? (c) ũtungata?

⁹ Mũtũmwo Paulo eerire Akristiano a hĩndĩ yake ‘o mũndũ omagĩrĩrie ũrĩa ũngĩ na wĩtĩkio wake.’ (Rom. 1:12) Rĩrĩa tũranyitanĩra na Akristiano arĩa angĩ, nĩ tũrĩkanagĩra hinya, makĩria rĩrĩa tũranyitanĩra na arĩa wĩtĩkio wao ‘wanagerio.’ (Jak. 1:3) Thiritũ njũru nĩ ithũkagia wĩtĩkio, ĩndĩ thiritũ njega nĩ iwĩkagĩra hinya. (1 Kor. 15:33) Kĩu nĩ gĩtũmi kĩmwe kĩrĩa gĩtũmaga tũtaarũo atĩ tũtikanatige “kũũnganaga hamwe,” ĩndĩ tũthiage na mbere ‘kũhatanĩrĩria.’ (Thoma Ahibirania 10:24, 25.) Gĩtũmi kĩngĩ nĩ atĩ maũndũ marĩa maragĩrĩrio mĩcemanio-inĩ itũ nĩ mekĩraga wĩtĩkio witũ hinya. No ta ũrĩa Paulo oigĩte atĩ: “Gwĩtĩkia kuumanaga na ũhoro ũrĩa ũiguĩtwo.” (Rom. 10:17) Hihi nĩ tũthiaga mĩcemanio ya Gĩkristiano tũtegũtĩrĩria?

¹⁰ Rĩrĩa tũrahunjia, to andũ arĩa angĩ tũteithagia kũgĩa na wĩtĩkio, ĩndĩ o na ithuĩ wĩtĩkio witũ nĩ ũgĩaga na hinya. O ta Akristiano a tene, twĩhokaga Jehova biũ na tũkahunjia tũrĩ na ũmĩrĩru hingo ciothe.—Atũm. 4:17-20; 13:46.

11. Nĩ kĩĩ gĩatũmĩte Kalebu na Joshua magĩe na wĩtĩkio mũrũmu, na tũngĩkũria wĩtĩkio ta ũcio atĩa?

¹¹ Wĩtĩkio witũ ningĩ nĩ wongererekaga rĩrĩa tuona ũrĩa Jehova aratũteithia ũtũũro-inĩ na ũrĩa aracokia mahoya maitũ. Ũguo nĩguo kwarĩ harĩ Kalebu na Joshua. Nĩ moonanirie wĩtĩkio harĩ Jehova rĩrĩa maathiire gũthigana Bũrũri wa Kĩĩranĩro. Ĩndĩ rĩrĩa moonire ũrĩa Jehova aamatongoririe ũtũũro-inĩ wao thutha ũcio, wĩtĩkio wao nĩ wongererekire makĩria. Nĩkĩo Joshua eerire Aisiraeli ũũ arĩ na ũũma: “Mũtirĩ mwaaga ũndũ o na ũmwe wa maũndũ mothe mega marĩa Jehova Ngai wanyu aaririe ũhoro wamo.” Aacokire akiuga ũũ: “Tondũ ũcio rĩu wĩtigĩrei Jehova, mũmũtungatagĩre mũtarĩ na ũhinga, mũmũiguĩte na ma o ma . . . No rĩrĩ, ha ũhoro wakwa niĩ mwene, na nyũmba yakwa-rĩ, tũrĩtungatagĩra Jehova.” (Josh. 23:14; 24:14, 15) O na ithuĩ tũngĩcama ũrĩa Jehova arĩ mwega, no tũkũrie wĩtĩkio ta ũcio.—Thab. 34:8.

WĨTĨKIO ŨTARĨ CIĨKO NĨ MŨKUŨ

12. Jakubu onanirie nĩ kĩĩ kĩbataranagia nĩguo mũndũ onanie arĩ na wĩtĩkio?

¹² Tũngĩonania atĩa atĩ wĩtĩkio witũ ũrĩ na hinya? Mũrutwo Jakubu oigire ũũ: ‘Ngũkuonia wĩtĩkio wakwa kũgerera ciĩko ciakwa.’ (Jak. 2:18) Ciĩko ciitũ nĩ cionanagia atĩ wĩtĩkio witũ nĩ mũrũmu. Ta rekei tuone ngerekano imwe.

13. Nĩkĩ kũhunjia nĩ njĩra ya kuonania atĩ tũrĩ na wĩtĩkio?

¹³ Kũhunjia nĩ njĩra ĩmwe njega mũno tũngĩonania nayo atĩ tũrĩ na wĩtĩkio. Nĩkĩ? Nĩguo tũrute wĩra ũcio tũbataraga gũkorũo na wĩtĩkio atĩ Jehova nĩ ekũrehe mũico wa mũtabarĩre ũyũ ihinda rĩake rĩakinya na tũgetĩkia biũ atĩ ‘ndũgatĩrio kana ndũgacererũo.’ (Hab. 2:3) Njĩra ĩmwe ya gwĩthima kana tũrĩ na wĩtĩkio nĩ kũrora kana nĩ tũkoragwo biũ na wendi wa kũhunjia. Hihi nĩ twĩkaga o ũrĩa wothe tũngĩhota na tũgacaria njĩra cia kuongerera ũtungata witũ? (2 Kor. 13:5) ‘Kuumbũra ũhoro wa ũhonokio’ nĩ njĩra ya bata mũno ya kuonania atĩ tũrĩ na wĩtĩkio.—Thoma Aroma 10:10.

14, 15. (a) Tũngĩonania wĩtĩkio atĩa ũtũũro-inĩ witũ wa o mũthenya? (b) Taarĩria ũndũ wonetwo ũronania wĩtĩkio mũrũmu.

¹⁴ Ningĩ no tuonanie wĩtĩkio na njĩra ya kũhiũrania na moritũ ma o mũthenya. O na tũngĩkorũo tũrahiũrania na ndwari, gũkua ngoro, ũthĩni, kana magerio mangĩ-rĩ, tũrĩ na ma biũ atĩ Jehova na Mũrũ wake nĩ ‘marĩtũteithagia hĩndĩ ĩrĩa tũbataire.’ (Ahib. 4:16) Tuonanagia atĩ tũrĩ na wĩtĩkio ta ũcio na njĩra ya kũhoya Jehova atũteithie. Jesu oigire atĩ no tũhoe Jehova ũteithio wa kĩĩmwĩrĩ ta ‘irio ciitũ cia gũtũigana cia o mũthenya.’ (Luk. 11:3) Maũndũ marĩa marĩ thĩinĩ wa Bibilia nĩ monanagia atĩ Jehova no ahote gũtũhingĩria mabataro maitũ. Hĩndĩ ĩrĩa kwarĩ na ngʼaragu nene thĩinĩ wa Isiraeli, Jehova nĩ aaheaga Elija irio na maĩ. Bibilia yonanagia atĩ ‘mahuru maamũtwaragĩra mũgate na nyama rũcinĩ, o na mũgate na nyama hwaĩ-inĩ, nake akanyuaga maĩ ma karũũĩ.’ (1 Ath. 17:3-6) Tũrĩ na wĩtĩkio biũ atĩ Jehova no atabanie maũndũ nĩgetha atigĩrĩre atĩ o na ithuĩ nĩ tuona kĩrĩa tũrabatara.

¹⁵ Tũrĩ na ma biũ atĩ tũngĩhũthĩra motaaro ma Bibilia no tũhote kũhingia mabataro ma kĩĩmwĩrĩ ma famĩlĩ citũ. Mwarĩ wa Ithe witũ ũmwe mũhiku wĩtagwo Rebecca kuuma Asia nĩ eeyoneire ũũma wa ũndũ ũcio ũhoro-inĩ wĩgiĩ famĩlĩ yake. Ũtũũro-inĩ wao, makoretwo makĩrũmĩrĩra ũtaaro wa Mathayo 6:33 na Thimo 10:4 na njĩra ya kũiga maũndũ ma Ũthamaki mbere na gũkorũo na kĩyo wĩra-inĩ. Rebecca oigaga atĩ kũrĩ hĩndĩ mũthuri wake onire atĩ wĩra wake wahota gũthũkia maũndũ mao ma kĩĩroho na nĩ ũndũ ũcio akĩũtiga. No rĩrĩ, maarĩ na ciana inya ciamaroraga igũrũ. Rebecca oigire ũũ: “Twaambĩrĩirie wĩra wa kwendia irio. Wĩra ũcio nĩguo tũkoretwo tũkĩruta, na Jehova ndarĩ atũtiganĩria. Tũtirĩ twaga gĩa kũrĩa.” Hihi nĩ ũrĩ wagĩa na mweke wa kuonania atĩ nĩ wĩtĩkĩtie atĩ Bibilia nĩ ĩtũheaga ũtongoria ũrĩa mwega biũ?

16. Moimĩrĩro marĩkoragwo marĩ marĩkũ twehoka Ngai?

¹⁶ Twagĩrĩirũo gũkoragwo na ũũma biũ atĩ kũrũmĩrĩra ũtongoria wa Ngai nĩ kũrĩtũteithagia. Mũtũmwo Paulo akĩgweta ciugo cia mũnabii Habakuku oigire ũũ: “Mũndũ ũrĩa mũthingu agatũũrio muoyo nĩ ũndũ wa gwĩtĩkia.” (Gal. 3:11; Hab. 2:4) Nĩ ũndũ ũcio, nĩ harĩ bata kũgĩa na wĩtĩkio harĩ Ũrĩa ũrĩ na ũhoti wa gũtũteithia. Paulo atũririkanagia atĩ Ngai nĩwe ‘ũtũhotithagia gwĩka maũndũ na agakĩrĩrĩria mũno mũno marĩa mothe tũhoyaga o na marĩa twĩciragia, nĩ ũndũ wa ũhoti wake ũrĩa ũrutaga wĩra thĩinĩ witũ.’ (Ef. 3:20) Andũ a Jehova mekaga ũrĩa wothe mangĩhota nĩguo meke wendi wake, no nĩ mamenyaga atĩ nĩ harĩ maũndũ matangĩhota kũhingia, nĩ ũndũ ũcio makehoka biũ arathime kĩyo kĩao. Na githĩ ti gĩkeno kũmenya atĩ Ngai witũ arĩ hamwe na ithuĩ!

KUONGERERŨO WĨTĨKIO

17. (a) Ihoya rĩa atũmwo rĩgiĩ kuongererũo wĩtĩkio rĩacokirio atĩa? (b) Nĩkĩ no tũkorũo na ũũma atĩ twahoya Jehova atuongerere wĩtĩkio nĩ arĩtũiguaga?

¹⁷ Kuumana na maũndũ macio twarĩrĩria, no tũigue ta atũmwo a Jesu rĩrĩa maamwĩrire ũũ: “Tuongerere wĩtĩkio.” (Luk. 17:5) Ihoya rĩu rĩao nĩ rĩacokirio na njĩra ya mwanya hĩndĩ ya Pentekoste ya mwaka wa 33, rĩrĩa maaitĩrĩirio roho mũtheru na makĩheo ũtaũku mũrikĩru wĩgiĩ muoroto wa Ngai. Ũndũ ũcio nĩ wekĩrire wĩtĩkio wao hinya. Nĩ ũndũ ũcio, makĩambĩrĩria wĩra warĩ mũnene mũno wa kũhunjia. (Kol. 1:23) Hihi tũngĩhoya Jehova atuongerere wĩtĩkio no aigue mahoya maitũ? Bibilia ĩtwĩraga na ma atĩ ‘tũngĩhoya ũndũ waganĩrĩire na kwenda gwake,’ no atũigue.—1 Joh. 5:14.

18. Jehova arathimaga atĩa arĩa makũrĩtie wĩtĩkio mũrũmu?

¹⁸ Jehova nĩ arĩkenagio nĩ ithuĩ twamwĩhoka biũ. Nĩ arĩtũiguaga twamũhoya atuongerere wĩtĩkio, na ningĩ wĩtĩkio witũ nĩ ũkuongerereka ‘tũtuwo aagĩrĩru a gũgatonya Ũthamaki-inĩ wa Ngai.’—2 Thes. 1:3, 5.