Ũhooreri Nĩ Ũndũ wa Ũũgĩ
Mũtumia wĩtagwo Toñi, ũrĩa ũrutaga wĩra wa gũtumberia andũ mĩciĩ-inĩ kwao, nĩ aathire mũciĩ kwa mũtumia ũmwe wa mĩaka ta 50. Mũtumia ũcio nĩ aikirie Toñi ciugo itarĩ njega na akĩmũkũũma mũno nĩ ũndũ wa gũcererũo gũkinya nĩguo arũmbũiye nyina. No ma nĩ atĩ Toñi ndarĩ mũcerere. O na kũrĩ ũguo, nĩ aacũngire mũtumia ũcio mũhera.
RĨRĨA Toñi aathire kuo rĩngĩ, mũtumia ũcio no aamũnegenirie o rĩngĩ. Toñi eekire atĩa? Oigire ũũ: “Ũndũ ũcio warĩ mũritũ mũno. Ndaarĩ na gĩtũmi gĩa kũnjarĩria ũguo.” O na kũrĩ ũguo, Toñi no aacũngire mũhera rĩngĩ na akĩra mũtumia ũcio atĩ nĩ arataũkĩrũo nĩ moritũ marĩa arahĩtũkĩra.
Korũo nĩwe wacemanirie na ũndũ ta ũcio-rĩ, ũngĩekire atĩa? Hihi nĩ ũngĩonanirie ũhooreri? Kana hihi nĩ ũngĩaremirũo kwĩgirĩrĩria? Nĩ ma ti ũndũ mũhũthũ kwĩgirĩrĩria tũngĩcemania na ũndũ ta ũcio wa Toñi. Rĩrĩa tũrĩ na moritũ kana twarakario, ti ũndũ mũhũthũ gũikara tũrĩ ahooreri.
O na kũrĩ ũguo, Bibilia ĩkagĩra Akristiano ngoro makorũo marĩ ahooreri. Kiugo kĩa Ngai gĩkuruhithanagia ũhooreri na ngumo ya ũũgĩ. Jakubu oigire ũũ: “Nĩ mũndũ ũrĩkũ gatagatĩ-inĩ kanyu mũũgĩ na ũrĩ na ũtaũku? Kũgerera mĩthiĩre yake mĩega nĩ onanie ciĩko cia ũhooreri ũrĩa umanaga na ũũgĩ.” (Jak. 3:13) Nĩ na njĩra ĩrĩkũ ũhooreri wonanagia ũũgĩ ũrĩa uumaga igũrũ? Nĩ kĩĩ kĩngĩtũteithia gũkũria ngumo ĩyo ya ũhooreri?
ŨŨGĨ ŨRĨA UUMANAGA NA ŨHOORERI
Ũhooreri no weherie marakara. “Icokia ihoreri nĩ gũthengia rĩthengagia marũrũ, no njiinũ nĩ gũthombotha ithombothaga marakara.”—Thim. 15:1.
Gũcokia na marakara nĩ gũthũkia gũthũkagia maũndũ o na makĩria, ta arĩ gũitĩrĩria maguta mwaki-inĩ. (Thim. 26:21) Ngũrani na ũguo, kaingĩ macokio mahooreru nĩ mathondekaga maũndũ. O na no macenjie mwerekera wa ũrĩa ũratwarĩria ũũru.
Toñi nĩ eeyoneire ũndũ ũcio. Mũtumia ũcio ona ũrĩa Toñi aamũcokeirie na ũhooreri, no kũrĩra aarĩrire. Aamũtarĩirie atĩ nĩ aagiagwo mũno nĩ mathĩna make na ma famĩlĩ. Toñi nĩ aamũhunjĩirie na makĩambĩrĩria kwĩruta Bibilia. Ũndũ ũcio wahotekire nĩ ũndũ wa ũhooreri ũrĩa onanirie.
Gũkorũo tũrĩ ahooreri no gũtũrehere gĩkeno. “Gũkena-rĩ, nĩ arĩa ahooreri, nĩ gũkorũo nĩ makagaya thĩ.”—Mat. 5:5.
Arĩa ahooreri mangĩrũo nĩ marĩ gĩkeno nĩkĩ? Andũ aingĩ arĩa hĩndĩ ĩmwe maarakaraga na ihenya, rĩu nĩ makoragwo na gĩkeno nĩ ũndũ wa gũkũria ngumo ya ũhooreri. Ũtũũro wao nĩ wagĩrĩte, na nĩ moĩ atĩ nĩ makagĩa na ũtũũro mwega mũno mahinda mokĩte. (Kol. 3:12) Mũrori ũmwe wa mũthiũrũrũko wĩtagwo Adolfo kuuma Spain, nĩ ataaragĩria ũrĩa ũtũũro wake wahaanaga ataneruta ũhoro wa ma.
Adolfo oigire ũũ: “Ũtũũro wakwa ndwarĩ na muoroto. Nĩ ndahiũkagĩrũo mũno ũũ atĩ o na arata akwa amwe nĩ maanjĩtigĩrĩte nĩ ũndũ wa mwerekera wakwa wa ũhinya na mwĩtĩo. No ihinda nĩ rĩakinyire, ũtũũro wakwa ũkĩgarũrũka. Hĩndĩ ĩmwe tũkĩrũa, nĩ ndathecangirũo na kahiũ maita matandatũ na ngiura thakame hakuhĩ ngue.”
No rĩu Adolfo arutaga arĩa angĩ gũkorũo marĩ ahooreri kũgerera ciugo na ciĩko ciake. Andũ aingĩ nĩ magucagĩrĩrio nĩ ngumo ciake njega. Oigaga atĩ nĩ akenaga nĩ ũndũ wa ũgarũrũku ũrĩa ahotete gwĩka, na nĩ acokagĩria Jehova ngatho nĩ ũndũ wa kũmũteithia gũkũria ngumo ya ũhooreri.
Ngumo ya ũhooreri nĩ ĩkenagia Jehova. “Mũrũ wakwa, tuĩka mũndũ mũũgĩ, ũgĩkenagie ngoro yakwa, ‘hotage gũcokeria o ũrĩa ũngĩ’nyenya [ũngĩnyũrũria].”—Thim. 27:11.
Jehova nĩ anyũrũragio nĩ thũ yake nene, nĩyo Mũcukani. Ngai arĩ na gĩtũmi kĩega gĩa kũrakara nĩ ũndũ wa inyũrũri cia Mũcukani, no Bibilia yugaga atĩ “ndahiũhaga kũrakara.” (Tham. 34:6) Tũngĩĩrutanĩria kwĩgerekania na Ngai na njĩra ya kwaga kũhiũhaga kũrakara, na tuonanie ũhooreri, nĩ tũgũkorũo tũkĩonania ũũgĩ, ũndũ ũrĩa ũkenagia Jehova mũno.—Ef. 5:1.
Thĩ ĩrĩa tũratũũra nĩ njũru mũno. No tũcemanie na andũ “egani, egathi, arumi Ngai, . . . acambania, mategiragĩrĩria, [na] matarĩ tha.” (2 Tim. 3:2, 3) O na kũrĩ ũguo, ũndũ ũcio ndũbatiĩ kũgirĩrĩria Mũkristiano gũkũria ngumo ya ũhooreri. Kiugo kĩa Ngai gĩtũririkanagia atĩ “ũũgĩ ũrĩa uumaga igũrũ . . . nĩ ũrĩ thayũ, [na] nĩ ũrĩ ũigananĩru.” (Jak. 3:17) Tũngĩiga thayũ na tũkorũo na ũigananĩru, tuonanagia atĩ tũrĩ na ũũgĩ wa Ngai. Ũũgĩ ta ũcio nĩ ũrĩtũteithagia gũkorũo na ũhooreri o na rĩrĩa twarakario, na ũtũteithie gũkuhĩrĩria Jehova makĩria, arĩ we Kĩhumo kĩa ũũgĩ wothe.