GĨCUNJĨ KĨA WĨRUTI GĨA 8
RWĨMBO NA. 130 Ohanagĩrai
Wĩgerekanagie na Jehova Harĩ Kuohera Arĩa Angĩ
“O ta ũrĩa Jehova aamuoheire inyuĩ eyendeire, no mũhaka mwĩkage o ũguo.”—KOL. 3:13.
ŨNDŨ ŨRĨA WARĨRĨIRIO
Gĩcunjĩ gĩkĩ kĩarĩrĩirie maũndũ tũngĩka nĩguo tũhote kuohera mũndũ ũtũhĩtĩirie.
1-2. (a) Nĩ ta rĩ tũngĩritũhĩrũo kuohanĩra? (b) Denise oohanĩire na njĩra ĩrĩkũ?
HIHI wee nĩ ũiguaga ũkĩritũhĩrũo kuohera arĩa angĩ? Aingĩ aitũ nĩ tũiguaga ũguo, makĩria rĩrĩa mũndũ auga kana eka ũndũ ũgatũtuurithia na njĩra nene. No kũrĩ maũndũ tũngĩka matũteithie kũhooreria marakara nĩguo tũhote kuohanĩra. Kwa ngerekano, ta wĩcirie ũhoro wa mwarĩ wa Ithe witũ ũmwe wĩtagwo Denise,a ũrĩa wohanĩire na njĩra ya mwanya. Mũthenya ũmwe mwaka-inĩ wa 2017, Denise na famĩlĩ yake nĩ maathiire gũceerera wabici nene ya Aira a Jehova ĩrĩa yakoretwo yahingũrũo. Marĩ njĩra makĩinũka, ndereba ũngĩ nĩ aateire mwerekera na akĩgũtha ngaari yao. Denise nĩ aaringirũo ũũru nginya akĩĩrigwo kwa ihinda. Rĩrĩa ookĩrire, nĩ aamenyire atĩ ciana ciake nĩ ciagurarĩtio ũũru na mũthuri wake Brian agakua. Denise aaugire, “Ndaiguire ndorũo nĩ hinya na ngĩtukanĩrũo.” Thutha-inĩ nĩ aamenyire atĩ ti kũrĩĩo kana kũhĩngĩcwo nĩ ũndũ gwatũmĩte ndereba ũcio agũthe ngaari yao, na akĩhoya Jehova amũhe thayũ.
2 Ndereba ũcio nĩ aanyitirũo na agĩthitangĩrũo mahĩtia ma ũiti wa thakame. Angĩatuĩrĩirũo atĩ arĩ na mahĩtia, nĩ angĩohirũo njera. O na kũrĩ ũguo, Denise eerirũo nĩ igooti atĩ ũira wake nĩguo ũngĩatũmire kũmenyeke ũrĩa mũndũ ũcio egũtuĩrũo. Aaugire ũũ: “Kwĩrũo njarĩrĩrie ũhoro ũcio, gwatũmire njigue ta mũndũ ũratemwo kĩronda-inĩ kĩrahonaga, gĩgacoka gĩgaitĩrĩrio cumbĩ.” Ciumia cigana ũna thutha ũcio, Denise nĩ aathiire igooti-inĩ ehaarĩirie kũruta ũira igũrũ rĩgiĩ mũndũ ũcio wareheire famĩlĩ yake ruo rũingĩ. Hihi eerire njanji atĩa? Aamwĩrire arekere mũndũ ũcio.b Rĩrĩa aarĩkirie kwaria, njanji no gũita aaitire maithori. Aaugire ũũ: “Mĩaka 25 ĩrĩa ngoretwo wĩra-inĩ ũyũ wa gũciirithania, ndirĩ ndaigua mũndũ augĩte ũndũ ta ũcio gũkũ igooti-inĩ. Ndirĩ ndaigua mũndũ wa famĩlĩ ĩrĩa ĩhĩtĩirio akĩnjĩra njohere mũndũ ũrĩa ũmahĩtĩirie. Ciugo ta icio cia wendo na wohanĩri ndirĩ ndacigua.”
3. Nĩ kĩĩ gĩateithirie Denise kuohanĩra?
3 Nĩ kĩĩ gĩateithirie Denise kuohanĩra? Nĩ eecũranirie ũhoro wĩgiĩ wohanĩri wa Jehova. (Mik. 7:18) Gũkorũo na ngatho nĩ ũndũ wa ũrĩa Jehova atuohagĩra nĩ kũrĩtũtindĩkaga kuohera arĩa angĩ.
4. Jehova endaga twĩke atĩa? (Aefeso 4:32)
4 Jehova endaga tuohagĩre arĩa angĩ twĩyendeire o ta ũrĩa atuohagĩra. (Thoma Aefeso 4:32.) Erĩgagĩrĩra tũkorũo twĩhaarĩirie kuohera arĩa matũtuurithĩtie. (Thab. 86:5; Luk. 17:4) Gĩcunjĩ-inĩ gĩkĩ, tũkwarĩrĩria maũndũ matatũ mangĩtũteithia gũkoragwo twĩhaarĩirie kuohanĩra.
NDŨKAHŨTHIE KANA WAGE GŨTINDANĨRA NA ŨRĨA ŨRAIGUA
5. Kũringana na Thimo 12:18, rĩmwe tũiguaga atĩa rĩrĩa mũndũ atũhĩtĩria?
5 Mũndũ no auge kana eke ũndũ ũtũtuurithie na njĩra nene, na no tũtuurũo o na makĩria angĩkorũo mũndũ ũcio nĩ mũrata wa hakuhĩ kana mũndũ witũ wa famĩlĩ. (Thab. 55:12-14) Rĩmwe o na no tũigue tũtuurĩtwo ta mũndũ ũthecangĩtwo na rũhiũ. (Thoma Thimo 12:18.) No tũgerie kwaga gũtindanĩra kana kũhũthia ruo rũrĩa tũraigua ngoro-inĩ, no gwĩka ũguo no kũringithanio na mũndũ ũthecetwo na kahiũ, ĩndĩ agagatiga kĩronda-inĩ kĩu. Na njĩra o ta ĩyo, kwaga gũtindanĩra na ũrĩa tũraigua gũtingĩtũteithia kũniina ruo rũrĩa tũraigua ngoro-inĩ.
6. Kaingĩ gũthiaga atĩa rĩrĩa twahĩtĩrio?
6 Kaingĩ rĩrĩa mũndũ atũhĩtĩria, nĩ tũrakaraga. O na Bibilia nĩ yonanagia wega atĩ no gũthiĩ ũguo. O na kũrĩ ũguo, nĩ ĩtũkaanĩtie kũiga marakara ngoro-inĩ. (Thab. 4:4; Ef. 4:26) Nĩkĩ? Tondũ ũrĩa tũraigua ngoro-inĩ no gũtũtindĩke gwĩka ũndũ mũna. Na kaingĩ marakara matikoragwo na maumĩrĩro mega. (Jak. 1:20) Ririkana atĩ rĩrĩa twahĩtĩrio no tũrakare, ĩndĩ no tũthuure kwaga kũiga marakara.
Rĩrĩa twahĩtĩrio no tũrakare, ĩndĩ no tũthuure kwaga kũiga marakara
7. Tũngĩhutio na njĩra ta irĩkũ rĩrĩa twahĩtĩrio?
7 Rĩrĩa mũndũ eka gĩĩko kĩngĩtũtuurithia, no tũhutio na njĩra itiganĩte. Kwa ngerekano, mwarĩ wa Ithe witũ ũmwe wĩtagwo Ann aaugire ũũ: “Ndĩ mũnini, baba nĩ aatigire mami, na akĩhikia mũirĩtu witũ wa wĩra. Ndaiguaga ndiganĩirio. Na rĩrĩa maagĩire ciana, ndaiguire ta ciacoka ithenya rĩakwa. Ndonaga ta itendetwo.” Mwarĩ wa Ithe witũ ũngĩ wĩtagwo Georgette aaugire ũũ agĩtaarĩria ũrĩa aaiguire rĩrĩa mũthuri wake eeingĩranirie na ũtharia: “Twatũũrĩte tũrĩ arata kuuma tũrĩ o anini na tũgapainia hamwe. Ũndũ ũcio nĩ wanjũragire ngoro mũno.” Nake mwarĩ wa Ithe witũ ũngĩ wĩtagwo Naomi aaugire: “Ndieciragia atĩ mũthuri wakwa no anduurithie na njĩra nene ũguo. Kwoguo rĩrĩa aanjĩrire atĩ nĩ akoretwo akĩĩrorera ponografĩ na hitho, ndaiguire ahĩtĩirie mũno.”
8. (a) Nĩ itũmi ta irĩkũ ibatiĩ gũtũtindĩka kuohera arĩa angĩ? (b) Tũgunĩkaga atĩa rĩrĩa tuohanĩra? (Rora gathandũkũ, “Ĩ Angĩkorũo Wanekwo Gĩĩko Kĩũru Ũtangĩriganĩrũo?”)
8 Tũtingĩhota kũgirĩrĩria ũrĩa andũ arĩa angĩ megũtwĩra kana matwĩke, ĩndĩ no tũhote gũthuura ũrĩa tũkũrũmbũyania na ũndũ ũcio. Na kaingĩ ũndũ ũrĩa mwega nĩ kũmohera. Nĩkĩ? Tondũ nĩ twendete Jehova, na endaga tuohagĩre arĩa angĩ. Tũngĩikara tũrakarĩte na twage kuohanĩra, no twĩkore tũgĩtua itua rĩtarĩ rĩa ũũgĩ, na hihi o na tũthũkie ũgima witũ wa mwĩrĩ. (Thim. 14:17, 29, 30) Ta wĩcirie ũhoro wa mwarĩ wa Ithe witũ ũmwe wĩtagwo Christine. Aaugire ũũ: “Rĩrĩa ndaikara ndakarĩte nĩ ũndũ wa gũtuurithio, ndihotaga gũcanjamũka. Kaingĩ ndĩkoraga ngĩrĩa irio itangĩguna mwĩrĩ, ngoorũo nĩ toro, na ngaritũhĩrũo biũ kũgirĩrĩria marakara, ũndũ ũrĩa ũthũkagia thayũ gatagatĩ-inĩ gakwa na mũthuri wakwa, o hamwe na andũ arĩa angĩ.”
9. Tũbatiĩ kũniina marakara nĩkĩ?
9 O na mũndũ ũrĩa ũtũtuurithĩtie angĩaga gwĩtĩkĩra mahĩtia make kana age kũhoya mũhera, no tũhote kũnyihanyihia ruo rwitũ rwa ngoro. Na njĩra ĩrĩkũ? Georgette ũrĩa ũkũgwetetwo hau kabere aaugire: “O na gũtuĩka nĩ ndoire ihinda, rĩrĩa ndatigire kũigĩra mũthuri ũcio twahikanĩtie nake muku na ngĩniina marakara, ndaiguire ndagĩa na thayũ mũingĩ.” Rĩrĩa twaga kũigĩra arĩa angĩ muku, tũkoragwo tũkĩgitĩra ngoro citũ itigatoorio nĩ marakara. Ningĩ nĩ tũgunĩkaga tondũ nĩ tũhotaga gũcokerera ũtũũro wa kawainda na tũgakorũo na gĩkeno o ta hau kabere. (Thim. 11:17) No hihi ũngĩka atĩa angĩkorũo no ũraigua ũkĩremererũo kuohera arĩa angĩ?
ŨRĨA ŨNGĨNIINA MARAKARA THUTHA WA GŨTUURITHIO
10. Twagĩrĩirũo kwĩhe ihinda rĩa kũhonia ruo rwa ngoro nĩkĩ? (Ningĩ rora mbica.)
10 Ũngĩniina marakara atĩa thutha wa gũtuurithio? Ũndũ ũmwe nĩ kwĩhe ihinda rĩa kũhona. Kwa ngerekano, mũndũ angĩgurario handũ na athondekwo, nĩ abataraga ihinda rĩa kũhona. Na njĩra o ta ĩyo, no tũbatare ihinda rĩa kũhonia ruo rwa ngoro nĩgetha tũkorũo twĩhaarĩirie kuohera mũndũ kuuma ngoro.—Koh. 3:3; 1 Pet. 1:22.
O ta ũrĩa mũndũ ũgurarĩtio abataraga kũrigitwo na aheo ihinda rĩa kũhona, no taguo gũthiaga harĩ mũndũ ũtuurithĩtio ngoro-inĩ (Rora kĩbungo gĩa 10)
11. Mahoya mangĩgũteithia atĩa kuohanĩra?
11 Hoya Jehova agũteithie kuohanĩra.c Ann ũrĩa ũkũgwetetwo hau kabere, nĩ ataarĩirie ũrĩa mahoya maamũteithirie. Aaugire ũũ: “Ndeerire Jehova atũrekere ithuothe thĩinĩ wa famĩlĩ itũ, nĩ ũndũ wa kwaga kũhiũrania na maũndũ na njĩra njega. Ngĩcoka ngĩandĩkĩra baba na mũtumia ũcio aahikirie marũa, ngĩmeera atĩ nĩ ndamoheire.” Ann aaugire atĩ ũcio ndwarĩ ũndũ mũhũthũ. No aacokire akiuga: “Ndĩrehoka atĩ ũguo ndĩrerutanĩria kwĩgerekania na Jehova harĩ kuohanĩra, nĩ gũgũtũma baba na mũtumia wake mende kwĩruta makĩria ũhoro wĩgiĩ Jehova.”
12. Twagĩrĩirũo kwĩhoka Jehova handũ ha ũrĩa tũraigua ngoro-inĩ nĩkĩ? (Thimo 3:5, 6)
12 Wĩhokage Jehova no ti ũrĩa ũraigua ngoro-inĩ. (Thoma Thimo 3:5, 6.) Hĩndĩ ciothe Jehova nĩ amenyaga ũndũ ũrĩa mwega na ithuĩ. (Isa. 55:8, 9) Na ndangĩtwĩra twĩke ũndũ aramenya atĩ nĩ ũgũtũingĩria thĩna-inĩ. Kwoguo rĩrĩa Jehova atwĩra tuohere arĩa angĩ, no tũkorũo na ma atĩ gwĩka ũguo nĩ gũgũtũguna. (Thab. 40:4; Isa. 48:17, 18) No tũngĩrũmĩrĩra ũrĩa tũraigua ngoro-inĩ, no tũremererũo kuohanĩra. (Thim. 14:12; Jer. 17:9) Naomi ũrĩa ũkũgwetetwo na hau kabere aaugire: “Kĩambĩrĩria-inĩ, ndaiguaga ndĩ na itũmi njiganu cia kwaga kuohera mũthuri wakwa nĩ ũndũ wa kwĩrorera ponografĩ. Ndonaga ta ndamuohera ekũnduurithia rĩngĩ kana ahũthie ruo rũrĩa aangereirie. Ningĩ ndeĩraga atĩ Jehova nĩ arataũkĩrũo nĩ ũrĩa ndĩraigua. No ngĩcoka ngĩona atĩ, gũkorũo Jehova nĩ arataũkĩrũo nĩ ũrĩa ndĩraigua, ti kuuga atĩ nĩ aretĩkania na mawoni makwa. Nĩ ma nĩ oĩ ũrĩa ndĩraigua na atĩ nĩ ndĩrabatara ihinda rĩa kũhona, no ningĩ nĩ arenda njohanĩre.”d
WĨRUTANĨRIE GŨKORŨO NA MWEREKERA MWEGA
13. Tũbatiĩ gwĩka atĩa kũringana na Aroma 12:18-21?
13 Kuohera mũndũ ũtũtuurithĩtie na njĩra nene nĩ makĩria ma o kũmwĩra atĩ nĩ twatigana na ũhoro ũcio. O na angĩkorũo mũndũ ũrĩa ũtũtuurithĩtie nĩ mũrũ kana mwarĩ wa Ithe witũ, muoroto witũ wagĩrĩirũo gũkorũo ũrĩ gũcokia thayũ. (Mat. 5:23, 24) Handũ ha gũikara tũmũrakarĩire na kũmũigĩra muku, tũthuuraga kũmuonia tha na kũmuohera. (Thoma Aroma 12:18-21; 1 Pet. 3:9) Nĩ kĩĩ kĩngĩtũteithia gwĩka ũguo?
14. Nĩ atĩa tũbatiĩ kwĩrutanĩria gwĩka, na nĩkĩ?
14 Mũndũ angĩtũhĩtĩria, tũbatiĩ kwĩrutanĩria kũmuona ta ũrĩa Jehova amuonaga. Jehova athuuraga kũrora maũndũ marĩa mega harĩ andũ. (2 Maũ. 16:9; Thab. 130:3) Ma nĩ atĩ, maũndũ marĩa tũthuuraga kũrora harĩ andũ—makorũo marĩ mega kana moru—nĩmo tuonaga mũno. Tũngĩthuura kũroraga maũndũ marĩa mega ma andũ arĩa angĩ, nĩ ũrĩkoragwo ũrĩ ũndũ mũhũthũ kũmohera. Kwa ngerekano, mũrũ wa Ithe witũ ũmwe wĩtagwo Jarrod aaugire, “Nĩ ũkoragwo ũrĩ ũndũ mũhũthũ harĩ niĩ kuohera mũrũ wa Ithe witũ, ingĩĩciria ũhoro wa maũndũ maingĩ mega marĩa njũĩ mamwĩgiĩ, handũ ha gwĩciria ũhoro wa ihĩtia rĩake.”
15. Nĩkĩ no ũkorũo ũrĩ ũndũ wa bata kwĩra mũndũ atĩ nĩ twamuohera?
15 Ũndũ ũngĩ wa bata tũngĩka, nĩ kwĩra mũndũ ũcio nĩ twamuohera. Ũndũ ũcio nĩ wa bata nĩkĩ? Naomi ũrĩa ũkũgwetetwo hau kabere aaugire: “Rĩrĩa mũthuri wakwa aanjũririe kana nĩ ndĩmuoheire, ndaageririe gũtumũra kanua ndĩmwĩre nĩ ndamuohera, ngĩremwo. Ũndũ ũcio ũgĩtũma menye atĩ ndirĩ ndĩramuohera kuuma ngoro. No thutha wa ihinda, nĩ ndahotire kũmwĩra atĩ nĩ ndamuohera. Rĩrĩa ndaamwĩrire ciugo icio, aakenire nginya agĩita maithori, na o na niĩ ngĩigua ndagĩa na thayũ mũingĩ. Kuuma hĩndĩ ĩyo, ngĩambĩrĩria kũmwĩhoka rĩngĩ, na tũgĩtuĩka arata a hakuhĩ o ta hau kabere.”
16. Weruta atĩa igũrũ rĩgiĩ kuohanĩra?
16 Jehova endaga tuohagĩre arĩa angĩ. (Kol. 3:13) O na kũrĩ ũguo, rĩmwe no tũritũhĩrũo kũmohera. Ĩndĩ no tũhote gwĩka ũguo tũngĩaga kũhũthia ũrĩa tũraigua ngoro-inĩ, na twĩrutanĩrie kũniina marakara. Ũndũ ũngĩ ũngĩtũteithia nĩ kwĩrutanĩria gũkorũo na mwerekera mwega.—Rora gathandũkũ, “Maũndũ Matatũ Mangĩtũteithia Kuohanĩra.”
WĨCŨRANIE ŨGUNI WA KUOHANĨRA
17. Tũrĩ na itũmi irĩkũ cia kuohera arĩa angĩ?
17 Tũrĩ na itũmi nyingĩ cia kuohera arĩa angĩ. Reke tuone itũmi cigana ũna. Kĩa mbere, tũkoragwo tũkĩĩgerekania na Jehova, Ithe witũ ũrĩ tha nyingĩ, na nĩ tũmũkenagia tweka ũguo. (Luk. 6:36) Gĩa kerĩ, nĩ tuonanagia tũrĩ na ngatho nyingĩ nĩ ũndũ wa ũrĩa Jehova atuohagĩra. (Mat. 6:12) Na gĩa gatatũ, nĩ tũgĩaga na ũgima mwega wa mwĩrĩ na tũgatũũria ũrata mũrũmu hamwe na arĩa angĩ.
18-19. Kuohera arĩa angĩ kũngĩkorũo na maumĩrĩro marĩkũ?
18 Kuohera arĩa angĩ no gũtũrehere irathimo tũtekwĩrĩgagĩrĩra. Kwa ngerekano, ta wĩcirie ũhoro wa Denise ũrĩa ũkũgwetetwo hau kabere. Thutha-inĩ aacokire kũmenya atĩ ndereba ũrĩa wamaringĩte nĩ aabangĩte ũrĩa ekwĩyũraga thutha wa gũciirithio. No rĩrĩa Denise aamuoheire, nĩ aahutirio mũno nĩ ũndũ ũcio nginya akĩambĩrĩria kwĩruta Bibilia na Aira a Jehova.
19 No tuone kuohera mũndũ ũrĩ ũmwe wa maũndũ marĩa maritũ mũno gwĩka, ĩndĩ no gũtũrehere irathimo nyingĩ. (Mat. 5:7) Kwoguo rekei ithuothe twĩrutanĩrie kwĩgerekania na Jehova na njĩra ya kuohagĩra arĩa angĩ.
RWĨMBO NA. 125 ‘Gũkena nĩ Arĩa Marĩ Tha’
a Marĩĩtwa mamwe nĩ macenjetio.
b Rĩrĩa kwagĩa na ũndũ ta ũcio, o Mũkristiano nĩwe wagĩrĩirũo gwĩtuĩra ũrĩa egwĩka.
c Wĩrorere nyĩmbo ici cia JW Broadcasting: “Ohanagĩrai,” “Ohanagĩra Wĩyendeire,” na “Gũtuĩka Arata Rĩngĩ” thĩinĩ wa jw.org/ki.
d Bibilia ndĩonanĩtie atĩ andũ mahikanĩtie no matigane nĩ ũndũ wa ũmwe wao kwĩrorera ponografĩ, o na gũtuĩka rĩu nĩ rĩhia na nĩ rĩtuurithagia ũrĩa ũhĩtĩirio.