Hihi Maũndũ ma Gwĩkenia Marĩ na Maũndũ ma Ndaimono nĩ Moru?

Ũgwĩciria atĩa?

• Hihi nĩ ũũru gũtuĩria ũhoro wa njata kana kuuma kũrĩ ago na aragũri?

• Hihi ũhoro wa kwaranĩria na ndaimono nĩ ũhoro wa gwĩcirĩria tu kana nĩ maũndũ makoragwo kuo, na hihi maũndũ macio nĩ ũgwati?

Gĩcunjĩ gĩkĩ nĩ gĩkwarĩrĩria kĩrĩa gĩtũmaga maũndũ ma ndaimono moneke ta arĩ ma kũgucĩrĩria, na nĩkĩ nĩ tũrabatara kwĩmenyerera.

• Andũ makenagĩra maũndũ macio nĩkĩ?

• Wagĩrĩirũo kwĩmenyerera nĩkĩ?

• Ũrĩa ũngĩka

• Ũrĩa andũ a riika rĩaku maroiga

Andũ makenagĩra maũndũ macio nĩkĩ?

Andũ arĩa makoragwo na biacara cia maũndũ ma gwĩkenia, nĩ monaga mbeca nyingĩ na njĩra ya gũthondeka thenema, ibindi cia TV, mĩthaako ya video, na mabuku marĩ na maũndũ ma ndaimono. Ũndũ ũcio nĩ ũtũmĩte andũ aingĩ ethĩ makorũo magĩkenio nĩ ũhoro wĩgiĩ gũtuĩria njata, maroho moru, ũgo na ũragũri, na andũ arĩa manyuaga thakame cia andũ arĩa angĩ. Makenagio nĩ maũndũ macio nĩkĩ? Itũmi imwe nĩ:

• Kwenda kũmenya: Makoragwo makĩenda kũmenya kana ciũmbe cia roho nĩ ikoragwo kuo

• Gũtuĩria ũhoro: Nĩ mendaga kũmenya ũrĩa gũgaakorũo mahinda marĩa maroka

• Kwaranĩria: Makoragwo makĩenda kwaranĩria na endwa ao arĩa makuĩte

Itũmi icio cio nyene no ikorũo itarĩ njũru. Kwa ngerekano, ti ũũru kwenda kũmenya ũrĩa mahinda mokĩte magaakorũo mahaana na ti ũũru kũigua wagĩte mũndũ wendete wakuire. No nĩ harĩ mogwati ũbataire kũmenya ũhoro wamo.

Wagĩrĩirũo kwĩmenyerera nĩkĩ?

Bibilia nĩ ĩkaananĩtie na njĩra nene igũrũ rĩgiĩ ũndũ o wothe ũhutanĩtie na ndaimono. Kwa ngerekano yugaga ũũ:

“Thĩinĩ wanyu gũtikanoneke mũndũ o wothe . . . wĩingĩragia maũndũ-inĩ ma ũragũri, mũndũ o wothe wĩingĩragia maũndũ-inĩ ma ũgo, mũndũ o wothe ũtuĩragia ũhoro kũgerera imenyithia cia ũragũri, kana mũrogi, mũndũ o wothe wohaga andũ arĩa angĩ na mahinya moru, mũndũ o wothe waragia na maroho kana mũndũ ũrathaga mohoro, kana mũndũ o wothe ũtuĩragia ũhoro harĩ andũ arĩa akuũ. Nĩ gũkorũo mũndũ o wothe wĩkaga maũndũ macio nĩ kĩndũ kĩrĩ magigi harĩ Jehova.”​—Gũcokerithia Maathani 18:10-12.

Nĩ kĩĩ gĩtũmaga Bibilia ĩkaananie na njĩra nene ũguo maũndũ megiĩ ndaimono?

• Kwĩingĩrania na maũndũ ma ndaimono kuonanagia atĩ nĩ tũranyita mbaru maũndũ ma ndaimono. Bibilia yonanagia atĩ araika amwe nĩ maaremeire Ngai na kwoguo magĩtuĩka thũ ciake. (Kĩambĩrĩria 6:2; Judasi 6) Araika acio aganu arĩa metagwo ndaimono, mahĩtithagia andũ kũgerera ũgo na ũragũri, andũ arĩa marathagĩra arĩa angĩ mohoro, na arĩa matuĩragia ũhoro wa njata. Kwĩingĩrania na maũndũ macio no gũtũme tũtuĩke arata a thũ cia Ngai.

• Ndaimono nĩ ciendaga andũ metĩkie atĩ nĩ kũrĩ andũ amwe mangĩhota kũratha maũndũ ma mahinda mokĩte. O na kũrĩ ũguo, Ngai nowe tu ũngĩhota kuuga ũũ: “Kuuma kĩambĩrĩria nĩ menyithanagia maũndũ marĩa mageekĩka, na ngamenyithania kuuma o tene maũndũ marĩa matarĩ marekĩka.”​—Isaia 46:10; Jakubu 4:13, 14.

• Ndaimono nĩ ciendaga andũ metĩkie ũrutani wa maheeni atĩ andũ arĩa akuũ no mahote kwaranĩria na arĩa marĩ muoyo. O na kũrĩ ũguo, Bibilia yugaga ũũ: “Arĩa makuĩte gũtirĩ ũndũ moĩ . . . Gũtirĩ wĩra kana mĩbango kana ũmenyo o na kana ũũgĩ thĩinĩ wa Mbĩrĩra.”​—Kohelethu 9:5, 10.

Nĩ ũndũ wa itũmi icio, Aira a Jehova nĩ methemaga biũ maũndũ mahutanĩtie na ndaimono. Ningĩ nĩ methemaga kwĩrorera ibindi kana thenema irĩ na maũndũ ma ũgo na ũragũri, ihutanĩtie na maroho moru, kana ironania andũ maranyua thakame cia andũ arĩa angĩ. Mũirĩtu wĩtagwo Maria ooigire ũũ: “Angĩkorũo maũndũ ma gwĩkenia marĩ na maũndũ ma ndaimono ndiagĩrĩirũo kwĩrorera.”a

Ũrĩa ũngĩka

• Tua itua rĩa “gũtũũria thamiri theru” mbere ya Jehova na njĩra ya gwĩthema kĩndũ kana ũndũ o wothe wa gwĩkenia ũhutanĩtie na maũndũ ma ndaimono.​—Atũmwo 24:16.

• Eheria kĩndũ o gĩothe ũngĩkorũo nakĩo kĩhutanĩtie na maũndũ ma ndaimono. Thoma Atũmwo 19:19, 20 wone ũrĩa Akristiano a karine ya mbere maaigire kĩonereria kĩega ũhoro-inĩ ũcio.

Ririkana: Rĩrĩa wethema maũndũ mothe mahutanĩtie na ndaimono nginya maũndũ ma gwĩkenia ũkoragwo ũkĩonania atĩ ũrĩ mwena wa Jehova, na ũndũ ũcio nĩ ũtũmaga Jehova akene.​—Thimo 27:11.