KUUMA NGOTHI-INĨ | HIHI NĨ KŨRĨ ŨTŨŨRO ŨNGĨ MŨNDŨ AKUA?

Gũthiaga Atĩa Mũndũ Akua?

Andũ agima na ciana marũgamĩte hakuhĩ na ithandũkũ mbĩrĩra-inĩ

“Ndeciragia mũndũ akua no athiĩ igũrũ, icua-inĩ, kana pagatorĩ. Nĩ ndoĩ atĩ ndiarĩ mwega mũno wa gũthiĩ igũrũ kana mũũru mũno atĩ no thiĩ icua-inĩ. Ndiamenyaga wega kĩrĩa gĩthiaga na mbere pagatorĩ. Ndiathomete ũndũ ta ũcio Bibilia-inĩ tiga maũndũ marĩa ndaiguaga na andũ.”—Lionel.

“Ndaarutĩtwo atĩ andũ othe makua mathiaga igũrũ, no ndietĩkanagia na ũndũ ũcio. Ndeciragia mũndũ akua maũndũ mothe mathiragĩra o hau na gũtikoragwo kĩĩrĩgĩrĩro harĩ arĩa akuũ.”—Fernando.

Hihi ũrĩ weyũria ciũria ta ici: ‘Gũthiaga atĩa mũndũ akua? Hihi andũ aitũ arĩa makuĩte marĩ handũ makĩherithio? Hihi nĩ kũrĩ hĩndĩ tũkaamona rĩngĩ? Tũngĩkorũo na ma atĩa?’ Ta reke tuone ũrĩa Maandĩko marutanaga. Tũkwamba gũthuthuria ũrĩa Bibilia ĩtaaragĩria gĩkuũ. Tũcoke twarĩrĩrie kĩĩrĩgĩrĩro kĩrĩa kĩheanagwo nĩ Kiugo kĩa Ngai, Bibilia.

Akuũ matariĩ atĩa?

BIBILIA ĨCOKAGIA ŨŨ: ‘Arĩa me muoyo no moĩ atĩ nĩmagakua: no arĩa makuĩte-rĩ, matirĩ ũndũ moĩ, na matirĩ kĩndũ o na kĩ magacoka kuona gĩa ũtungati wao; nĩ gũkorũo kĩririkano kĩao nĩ kĩriganĩru biũ. O ũrĩa ũrĩona wa gwĩka na guoko gwaku-rĩ, wĩke na kĩyo; nĩ ũndũ kũrĩa ũgathiĩ mbĩrĩra-inĩ, gũtirĩ wĩra ũrutagwo kuo, gũtirĩ rĩĩciria, kana ũmenyi, o na kana ũũgĩ.’a—Kohelethu 9:5, 10.

Mbĩrĩra nĩ kũrĩa andũ mathiaga makua; nĩ kũndũ kwa ngerekano kũrĩa gũtarĩ ũndũ wĩkagwo kuo na gũtarĩ ũmenyo. Ayubu, mũthuri warĩ mwĩhokeku, onaga Mbĩrĩra atĩa? Orirũo nĩ indo ciake ciothe na agĩkuĩrũo nĩ ciana ciake mũthenya o ũmwe, na agĩcoka akĩnyitwo nĩ mahũha mwĩrĩ wothe marĩa maarĩ na ruo rũingĩ. Aathaithire Ngai ũũ: ‘Na arĩ korũo nĩ kũ’hitha wetĩkĩra kũ’hitha kwa ngoma kana thĩinĩ wa Mbĩrĩra [“icua-inĩ,” Catholic Douay Version].’ (Ayubu 1:13-19; 2:7; 14:13) Hatarĩ nganja, Ayubu ndonaga Mbĩrĩra ĩrĩ icua rĩa mwaki, kũndũ angĩathiire kũnyamarĩka makĩria. Ithenya rĩa ũguo onaga kũrĩ kũndũ mĩnyamaro yake ĩngĩathirire.

Nĩ harĩ njĩra ĩngĩ ĩngĩtũteithia kũmenya ũrĩa akuũ matariĩ. No tũthuthurie andũ anana magwetetwo thĩinĩ wa Maandĩko arĩa maacokire muoyo rĩngĩ.—Rora ithandũkũ “Andũ Anana Arĩa Maariũkirio Thĩinĩ wa Bibilia.”

Harĩ andũ acio anana gũtirĩ o na ũmwe woigire atĩ aarĩ ikenero kana kũndũ aaherithagio. Korũo andũ acio maariũkirio nĩ maathiĩte kũndũ ta kũu-rĩ, na githĩ matingĩerire andũ ũhoro ũcio? Na ningĩ-rĩ, githĩ ũhoro ũcio ndũngĩandĩkirũo thĩinĩ wa Bibilia nĩguo andũ othe maũmenye? Thĩinĩ wa Maandĩko gũtirĩ ũhoro ta ũcio wandĩkĩtwo. Andũ acio anana matiarĩ na ũndũ wa kuuga ũhoro-inĩ ũcio. Nĩkĩ? Tondũ hĩndĩ ĩyo gũtirĩ ũndũ maamenyaga, nĩ ta maakomete toro mũritũ. Rĩmwe na rĩmwe Bibilia nĩ ĩgerekanagia gĩkuũ na gũkoma toro. Kwa ngerekano, thutha wa Daudi na Stefano gũkua, Bibilia yugaga ‘maakomire toro.’—Atũmwo 7:60; 13:36.

Gũkĩrĩ ũguo-rĩ, kũrĩ na kĩĩrĩgĩrĩro kĩrĩkũ harĩ arĩa makuĩte? Hihi no mokĩre kuuma gĩkuũ-inĩ?

a Thĩinĩ wa Bibilia ya New World Translation of the Holy Scriptures, kiugo “Mbĩrĩra” gĩtaũrĩtwo kuuma harĩ kiugo “Sheoli” gĩa Kĩhibirania na kiugo “Hadesi” gĩa Kĩngiriki. Bibilia imwe nĩ ihũthagĩra kiugo “icua,” no ũhoro wa kũndũ kũrĩ mwaki andũ maherithagĩrio makua ndumanĩte na Maandĩko.

ANDŨ ANANA ARĨA MAARIŨKIRIO THĨINĨ WA BIBILIAb

Kamwana ka mũtumia wa ndigwa Mũnabii Elija nĩ aariũkirie kamwana ka mũtumia wa ndigwa ũrĩa watũũraga Zarefathu, mwena wa rũgũrũ wa Isiraeli.—1 Athamaki 17:17-24.

Kamwana ga kuuma Shunemu Mũnabii Elisha ũrĩa wokire ithenya rĩa Elija, nĩ aariũkirie kamwana itũũra-inĩ rĩa Shunemu na agĩkaneana kũrĩ aciari ako.—2 Athamaki 4:32-37.

Mũthuri waikirio mbĩrĩra-inĩ Kĩimba kĩa mũthuri ũmwe nĩ gĩaikirio mbĩrĩra-inĩ ya Elisha. Rĩrĩa mwĩrĩ wa mũthuri ũcio wahutirie mahĩndĩ ma mũnabii ũcio, mũthuri ũcio akĩriũka.—2 Athamaki 13:20, 21.

Mwanake wa mũtumia wa ndigwa kuuma Naini Jesu nĩ aariũkirie mwanake wathiaga gũthikwo nja ya itũũra rĩa Naini na akĩmũnengera nyina ũrĩa warĩ na kĩeha kĩingĩ.—Luka 7:11-15.

Kairĩtu ka Jairũ Jairũ ũrĩa warĩ mũnene wa thunagogi nĩ aathaithire Jesu ateithie kairĩtu gake kaarĩ karwaru. Jesu nĩ aakariũkirie kahinda kanini thutha wako gũkua.—Luka 8:41, 42, 49-56.

Lazaro, mũrata wa Jesu Lazaro aakuĩte ihinda rĩa thikũ inya rĩrĩa Jesu aamũriũkirie andũ makĩonaga.—Johana 11:38-44.

Dorokasi Mũtũmwo Petero nĩ aariũkirie mũtumia ũcio wendetwo mũno, ũrĩa woĩkaine nĩ ũndũ wa ũtugi wake.—Atũmwo 9:36-42.

Eutuko Mũtũmwo Paulo nĩ aariũkirie mwanake ũcio, ũrĩa wakuire thutha wa kũgwa kuuma ndirica igũrũ.—Atũmwo 20:7-12.

b Kũriũka kwa Jesu Kristo, kũrĩa kwarĩ kwa bata makĩria, nĩ ngũrani mũno na kũriũka kwa andũ acio anana, o ta ũrĩa gĩcunjĩ gĩkĩ kĩrũmĩrĩire gĩkuonania.