ŨTŨŨRO WA GĨKRISTIANO

Ũndũ Mwerũ Thĩinĩ wa Mũcemanio wa Ũtũũro na Ũtungata

Kwambĩrĩria Janũarĩ 2018, Mũcemanio wa Ũtũũro na Ũtungata nĩ ũrĩkoragwo na maũndũ ma kwĩruta, na mbica na video, kuuma Bibilia-inĩ ya wĩruti ya New World Translation of the Holy Scriptures (nwtsty) ĩrĩa ĩkoragwo intaneti-inĩ, o na angĩkorũo mũtirĩ na Bibilia ya wĩruti ya rũthiomi rwanyu. Hatarĩ nganja ũhoro ũcio nĩ ũrĩgũteithagĩrĩria mũno rĩrĩa ũrahaarĩria. Ũndũ ũrĩa wa bata makĩria nĩ atĩ ũhoro ũcio nĩ ũrĩgũteithagĩrĩria gũkuhĩrĩria Jehova, Ithe witũ ũtwendete!

MAŨNDŨ MA KWĨRUTA

Maũndũ ma kwĩruta marĩtũteithagia kũmenya makĩria ũhoro wĩgiĩ ũndũire, rũthiomi na kũndũ gũtiganĩte kũrĩa kũgwetetwo thĩinĩ wa Bibilia.

Mathayo 12:20

Rũtambĩ rũratoga: Tawa ũrĩa wahũthagĩrũo nĩ andũ aingĩ wahũthagĩra maguta ma mĩtamaiyũ na wakoragwo ũthondeketwo na rĩũmba. Wakoragwo na rũtambĩ rũrĩa rwagucagia maguta nĩguo tawa ũcio ũthiĩ na mbere gwakana. Kiugo “rũtambĩ rũratoga” gĩa Kĩngiriki kwahoteka kĩonanagia rũtambĩ rũraruta ndogo tondũ rwĩna gakara karakana, no rũrĩrĩmbĩ nĩ rũrahwererekera kana nĩ rũhoru. Isaia 42:3 nĩ yarathĩte ũhoro wĩgiĩ tha cia Jesu ĩkiuga atĩ ndangĩkahoria kana aniine kamwĩhoko karĩa andũ arĩa ahinyĩrĩrĩku na mahatĩrĩirio mangĩkorũo matigarĩtie.

Mathayo 26:13

Na ma: Kiugo a·menʹ gĩa Kĩngiriki kĩrutĩtwo ĩmwe kwa ĩmwe kuuma kũrĩ kiugo ʼa·menʹ gĩa Kĩhibirania kĩrĩa kiugĩte “kũrotuĩka ũguo,” kana “na ma.” Jesu nĩ aahũthagĩra kiugo kĩu kaingĩ mbere ya kũgweta kana kwĩranĩra ũndũ, kana mbere ya kũgweta ũrathi, na njĩra ĩyo akonania atĩ ũndũ ũcio nĩ wa ma na wa kwĩhokeka. Ũrĩa Jesu aahũthagĩra ciugo “na ma,” kana ameni, wonekaga ũrĩ ũndũ wa mwanya harĩ mabuku marĩa matheru. Harĩa hothe Jesu aacokerire kiugo kĩu maita merĩ (a·menʹ a·menʹ), ta thĩinĩ wa ibuku rĩa Johana, itaũrĩtwo “o ma o ma.”—Joh 6:47.

MBICA NA VIDEO

Mbica, mĩcoro, na video nĩ iheanaga ũhoro makĩria wĩgiĩ maũndũ marĩa mandĩkĩtwo Bibilia-inĩ.

Bethifage, Kĩrĩma kĩa Mĩtamaiyũ, na Jerusalemu

Video ĩno nguhĩ ĩronania barabara ĩrĩa ĩrorete Jerusalemu yumĩte mwena wa irathĩro itũũra-inĩ rĩa et-Tur rĩrĩa rĩĩciragĩrio atĩ nĩrĩo Bethifage ĩrĩa ĩgwetetwo thĩinĩ wa Bibilia, ĩgathiĩ nginya handũ hatũgĩru Kĩrĩma-inĩ kĩa Mĩtamaiyũ. Bethania ĩrĩ mũikũrũko-inĩ wa Kĩrĩma kĩa Mĩtamaiyũ mwena wa irathĩro wa Bethifage. Jesu na arutwo ake mathiĩ Jerusalemu, kaingĩ maararaga Bethania ĩrĩa rĩu nĩ taũni ĩtagwo el-ʽAzariyeh (El ʽEizariya), rĩĩtwa rĩa Kĩarabu rĩrĩa riugĩte “Kũrĩa Lazaro Aaikaraga.” Jesu arĩ kũu aaikaraga mũciĩ kwa a Maritha, Mariamu, na Lazaro. (Mat 21:17; Mar 11:11; Lu 21:37; Joh 11:1) Jesu akiuma kwa a Lazaro agĩthiĩ Jerusalemu kwahoteka aahĩtũkagĩra kũndũ ta kũu kuonanĩtio video-inĩ. Nisani 9 mwaka wa 33, rĩrĩa Jesu aahĩtũkĩire Kĩrĩma-inĩ kĩa Mĩtamaiyũ agĩthiĩ Jerusalemu akuuĩtwo nĩ njaũ ya ndigiri, kwahoteka oimĩte Bethifage agereire barabara ĩrĩa yathĩite Jerusalemu.

Barabara ya kuuma Bethania gũthiĩ Bethifage
Bethifage
Kĩrĩma kĩa Mĩtamaiyũ
Mũkuru wa Kidironi
Harĩa Hekarũ Yaakĩtwo

Mũcumarĩ Ũhũrĩirũo Ihĩndĩ-inĩ rĩa Ndiira

Ĩno nĩ mbica ya ihĩndĩ rĩa ndiira ya mũndũ ĩhũrĩirũo mũcumarĩ warĩ na ũraihu wa centimita 11.5 (inji 4.5). Ihĩndĩ rĩu rĩonirwo gũkĩenjwo na thĩ rũgongo rwa Jerusalemu mwaka-inĩ wa 1968 na gũtuĩkaga nĩ rĩa hĩndĩ ya wathani wa Aroma. Rĩonanagia atĩ kwahoteka mĩcumarĩ nĩ yahũthagĩrũo kũhũrĩrĩra mũndũ ũtuĩrĩirũo gũkua mũtĩ-inĩ. No gũkorũo mĩcumarĩ ĩrĩa thigari cia Aroma ciahũthĩrire kũhũrĩrĩra Jesu mũtĩ-inĩ yahanaga ta mũcumarĩ ũyũ. Ihĩndĩ rĩu rĩonirũo gathandũkũ-inĩ ka ihiga harĩa mahĩndĩ ma mũndũ wakuĩte maigĩtwo thutha wa mwĩrĩ kũbutha. Ũndũ ũcio ũronania atĩ mũndũ ũcurĩtio mũtĩ-inĩ nĩ angĩathikirũo.—Mat 27:35.