Kĩhurũko Kĩa Ngai nĩ Kĩĩ?
“Andũ a Ngai nĩmatigarĩirũo nĩ thabatũ ya kũhurũka.”—AHIB. 4:9.
1, 2. Tũngiuga atĩa ũhoro-inĩ wĩgiĩ mũthenya wa mũgwanja kuumana na Kĩambĩrĩria 2:3, na nĩ ciũria irĩkũ cireyumĩria?
THĨINĨ wa mũrango wa mbere wa ibuku rĩa Kĩambĩrĩria, tũthomaga atĩ Ngai aahũthĩrire mĩthenya itandatũ ya mũhaano kũũmba thĩ nĩguo ĩtũũragwo nĩ andũ. Mũthia-inĩ wa o ũmwe wa mĩthenya ĩyo Bibilia yugaga ũũ: “Nakuo gũkĩgĩa hwaĩ-inĩ, na gũkĩgĩa rũcinĩ.” (Kĩam. 1:5, 8, 13, 19, 23, 31) Ĩndĩ ũhoro-inĩ wĩgiĩ mũthenya wa mũgwanja Bibilia yugaga: “Ngai akĩũrathima, akĩwamũra, nĩ ũndũ mũthenya ũcio nĩguo aahurũkire agĩtiga wĩra wake wothe ũrĩa we Ngai aarutĩte wa gũtũma indo igĩe, o na wa gũciũmba.”—Kĩam. 2:3.
2 Ta rora wone atĩ thĩinĩ wa mũhari wa 3 Bibilia ndiugĩte “gũkĩgĩa hwaĩ-inĩ, na gũkĩgĩa rũcinĩ.” Ũguo nĩ kuonania atĩ mũthenya wa mũgwanja ndwathirĩte rĩrĩa Musa aandĩkaga ibuku rĩa Kĩambĩrĩria. Hihi mũthenya wa kĩhurũko kĩa Ngai no ũrathiĩ na mbere? Angĩkorũo nĩ ũrathiĩ na mbere-rĩ, hihi no tũtonye thĩinĩ waguo ũmũthĩ? Macokio ma ciũria icio nĩ ma bata mũno harĩ ithuĩ.
Hihi Jehova Arĩ o “Kĩhurũko-inĩ” Gĩake?
3. Ciugo cia Jesu thĩinĩ wa Johana 5:16, 17 cionanagia na njĩra ĩrĩkũ atĩ mũthenya wa mũgwanja no waathiaga na mbere hĩndĩ ya karne ya mbere?
3 Kũrĩ na maũndũ merĩ maratũma tuuge atĩ mũthenya wa mũgwanja no waathiaga na mbere hĩndĩ ya karne ya mbere Mahinda Maitũ (M.M.) Wa mbere-rĩ, ta wĩcirie ũhoro wa ciugo cia Jesu kwerekera aregani arĩa maamũrutaga mahĩtia nĩ ũndũ wa kũhonania mũthenya wa Thabatũ, ũndũ ũrĩa maatuaga atĩ nĩ wĩra. Mwathani aamerire ũũ: “Awa nginya rĩu atũire o arutaga wĩra, o na niĩ nĩndutaga.” (Joh. 5:16, 17, nĩ ithuĩ tũinamĩtie ndemwa icio.) Eendaga kuuga atĩa? Maathitangaga Jesu nĩ ũndũ wa kũruta wĩra mũthenya wa Thabatũ. Macokio make atĩ “Awa nginya rĩu atũire o arutaga wĩra,” nĩ maacokirie thitango ĩyo. Na njĩra ĩngĩ, Jesu nĩ ta eeraga athitangi ake ũũ: ‘Niĩ hamwe na Awa tũrutaga wĩra wa mũthemba ũmwe. Tondũ Awa akoretwo akĩruta wĩra hĩndĩ ya Thabatũ yake ya mĩaka ngiri nyingĩ-rĩ, na o na rĩu no araruta-rĩ, o na niĩ no ndute wĩra mũthenya wa Thabatũ.’ Kwoguo, Jesu onanirie atĩ mũthenya ũrĩa mũnene wa mũgwanja wa Thabatũ ya kĩhurũko kĩa Ngai no wathiaga na mbere hĩndĩ ĩrĩa aarĩ gũkũ thĩ.a
4. Nĩ ũira ũrĩkũ ũngĩ Paulo aheanĩte wa kuonania atĩ mũthenya wa mũgwanja no waathiaga na mbere hĩndĩ yake?
4 Ũndũ wa kerĩ nĩ ũrĩa ũgwetetwo nĩ mũtũmwo Paulo. Agĩcokera Kĩambĩrĩria 2:2 ũhoro-inĩ wĩgiĩ kĩhurũko kĩa Ngai-rĩ, Paulo atongoretio nĩ roho aandĩkire ũũ: “Tondũ ithuĩ twĩtĩkĩtie-rĩ, nĩ ithuĩ tũtonyaga kĩhurũko-inĩ kĩu.” (Ahib. 4:3, 4, 6, 9, nĩ ithuĩ tũinamĩtie ndemwa icio.) Kwoguo mũthenya wa mũgwanja no waathiaga na mbere hĩndĩ ya Paulo. Mũthenya ũcio wa kĩhurũko ũngĩathire na mbere ihinda rĩngĩ rĩigana atĩa?
5. Muoroto wa mũthenya wa mũgwanja warĩ ũrĩkũ, na muoroto ũcio ũgaakinyanĩra hĩndĩ ĩrĩkũ?
5 Nĩguo tũcokie kĩũria kĩu, no mũhaka tũririkane muoroto wa mũthenya ũcio wa mũgwanja. Kĩambĩrĩria 2:3 ĩtaaragĩria muoroto ũcio ũũ: “Mũthenya ũcio wa mũgwanja-rĩ, Ngai akĩũrathima, akĩwamũra.” Mũthenya ũcio ‘ũgĩtuwo mwamũre’—ũgĩtherio, kana ũkĩamũrũo nĩ Jehova—nĩguo ahingie muoroto wake. Muoroto ũcio nĩ gũtũma thĩ ĩtũũragwo nĩ andũ athĩki arĩa marĩmĩramataga na maramatage indo iria ciothe ombĩte. (Kĩam. 1:28) Jehova Ngai na Jesu Kristo, “mwathani wa . . . thabatũ,” makoretwo ‘makĩruta wĩra nginya ũmũthĩ’ nĩguo mahingie muoroto ũcio. (Mat. 12:8) Mũthenya wa Ngai wa kĩhurũko ũgũthiĩ na mbere nginya hĩndĩ ĩrĩa muoroto waguo ũgaakinyanĩra, mũthia-inĩ wa Wathani wa Mĩaka Ngiri wa Kristo.
‘Ndũkanareme ta Ũrĩa Andũ Acio Maaremire’
6. Tũrĩ na cionereria irĩkũ cia gũtũkaania, na tũngĩĩruta atĩa kuumana nacio?
6 Adamu na Hawa nĩ maatarĩirio muoroto wa Ngai wega, ĩndĩ matiigana kũũnyita mbaru. Ma nĩ atĩ, Adamu na Hawa nĩo maarĩ andũ a mbere kũrema. Kuuma hĩndĩ ĩyo nĩ gũkoretwo na andũ milioni nyingĩ aremi. O na rũrĩrĩ rũamũre rwa Ngai, rwa Isiraeli, nĩ rwaremire. Nake Paulo nĩ aaheire Akristiano a tene mũkaana atĩ o na amwe ao nĩ mangĩaremire o ta Aisiraeli a tene. Aandĩkire ũũ: “Nĩ ũndũ ũcio nĩtwĩrutanagĩrie na kĩyo tũgatonye kĩhurũko-inĩ kĩu, nĩ getha mũndũ o na ũrĩkũ ndakae kũgũa nĩ ũndũ wa kũrema ta ũguo andũ acio maaremire.” (Ahib. 4:11) Ta rora wone atĩ Paulo akuruhithanĩtie ũremi na kwaga gũtonya kĩhurũko-inĩ kĩa Ngai. Ũndũ ũcio ũratũruta atĩa? Tũngĩremera muoroto wa Ngai na njĩra ĩmwe kana ĩrĩa ĩngĩ-rĩ, na githĩ to tũingĩre ũgwati-inĩ wa kwaga gũtonya kĩhurũko-inĩ kĩa Ngai? Hatarĩ nganja, macokio ma kĩũria kĩu nĩ ma bata mũno harĩ ithuĩ na nĩ tũkũmarĩrĩria makĩria. Gũkinyĩria hau, rekei, tuone nĩ maũndũ marĩkũ tũngĩĩruta makĩria megiĩ gũtonya kĩhurũko-inĩ kĩa Ngai tũkĩarĩrĩria kĩonereria kĩũru kĩa Aisiraeli.
“Matigatonya Kĩhurũko-inĩ Gĩakwa”
7. Jehova aarĩ na rĩciria rĩrĩkũ hĩndĩ ĩrĩa aakũũrire Aisiraeli kuuma ũkombo-inĩ Misiri, na eerĩgagĩrĩra meke atĩa?
7 Mwaka-inĩ wa 1513 M.M.M., Jehova nĩ aaguũrĩirie ndungata yake Musa muoroto wake harĩ Aisiraeli. Ngai oigire ũũ: “Na niĩ ngĩikũrũkĩte nĩguo ndĩmateithũre moko-inĩ ma andũ a Misiri, ndĩmarute bũrũri ũcio, ndĩmahire bũrũri mwega mwarie, wa bũthi wa iria na ũũkĩ.” (Tham. 3:8) O ta ũrĩa Jehova eerĩte Iburahimu ithe wao-rĩ, muoroto wa Ngai wa gũkũũra Aisiraeli kuuma “moko-inĩ ma andũ a Misiri” warĩ kũmatua andũ ake. (Kĩam. 22:17) Ngai nĩ aaheire Aisiraeli mawatho marĩa mangĩamahotithirie gũkorũo na ũkuruhanu mwega nake. (Isa. 48:17, 18) Eerire Aisiraeli ũũ: “Tondũ ũcio, rĩu mũngĩathĩka mũigue mũgambo wakwa na ma o ma, na mũmenyagĩrĩre kĩrĩkanĩro giitũ na inyuĩ [ta ũrĩa kĩonanĩtio Watho-inĩ], ti-itherũ nĩmũgũtuĩka ta mũrĩ kĩndũ gĩakwa kĩĩ bata mũno kĩamũrĩtwo gũkĩra andũ a ndũrĩrĩ iria ingĩ ciothe; nĩ ũndũ thĩ yothe nĩ yakwa.” (Tham. 19:5, 6, nĩ ithuĩ tũinamĩtie ndemwa icio.) Kwoguo-rĩ, nĩguo Aisiraeli mathiĩ na mbere gũkorũo na ũkuruhanu mwega na Ngai no mũhaka maangĩathĩkĩire mũgambo wake.
8. Aisiraeli mangĩakeneire mũtũũrĩre wa mũthemba ũrĩkũ korũo nĩ maathĩkĩire Ngai?
8 Ta wĩcirie ũrĩa ũtũũro ũngĩatariĩ korũo Aisiraeli nĩ maathĩkĩire mũgambo wa Ngai! Jehova nĩ angĩarathimire mĩgũnda yao, ndũũru ciao na ũhiũ wao. Thũ ciao itingĩamatooririe. (Thoma 1 Athamaki 10:23-27.) Kwahoteka Mesia agĩũka angĩakorire rũrĩrĩ rwa Isiraeli rũgĩthiĩ na mbere wega rũrĩ na wĩyathi rũtarĩ rungu rwa wathani wa Aroma. Rũrĩrĩ rwa Isiraeli rũngĩarĩ kĩonereria kĩega harĩ ndũrĩrĩ iria ingĩ, gĩa kuonania atĩ gwathĩkĩra Ngai ũrĩa wa ma kũrehaga irathimo cia kĩĩroho na cia kĩĩmwĩrĩ.
9, 10. (a) Nĩ kĩĩ kĩngĩtũma tuuge atĩ Isiraeli kwĩrirĩria gũcoka Misiri waarĩ ũndũ mũũru mũno? (b) Gũcoka Misiri kũngĩathũkirie atĩa ũthathaiya wa Aisiraeli?
9 Aisiraeli maarĩ na mweke wa mwanya mũno, wa gwĩka maũndũ kũringana na muoroto wa Jehova, ũndũ ũrĩa ũngĩamareheire irathimo nyingĩ o ene na mũthia-inĩ ndũrĩrĩ ciothe cia thĩ. (Kĩam. 22:18) O na kũrĩ ũguo-rĩ, rũciaro rũu rũremi rũtionanirie wendi o na mũnini wa gũthondeka ũthamaki ũrĩa ũngĩatuĩkire kĩonereria ũrĩ rungu rwa wathani wa Ngai. Nginya nĩ moigaga atĩ nĩ megũcoka Misiri! (Thoma Ndari 14:2-4.) No hihi-rĩ, gũcoka kwa Aisiraeli Misiri nĩ kũngĩatwarithirie na mbere muoroto wa Ngai wa kũmatua ũthamaki wa kwĩgerekanagio naguo? Aca. Ma nĩ atĩ, Aisiraeli maangĩacokire bũrũri-inĩ ũcio wa ahoi a ngai cia maheeni, matingĩahotire kũrũmĩrĩra Watho wa Musa nĩguo magunĩke nĩ mũbango wa Jehova wa kuoherũo mehia mao. Maarĩ andũ a kĩĩmwĩrĩ—andũ matangĩahotire kuona haraya! Nĩkĩo Jehova oigire ũũ: “Ngĩira ngoro nĩ ũndũ wa rũciaro rũu, Ngĩkiuga, Aya nĩ kĩruka gĩtũire kĩĩ ngoro nyũngũtũki, Na njĩra ciakwa nĩ maregete gũcimenya. O ta ũrĩa ndehĩtire nĩ ũrĩa ndarakaire, ngiuga atĩrĩ, Matigatonya kĩhurũko-inĩ gĩakwa.”—Ahib. 3:10, 11; Thab. 95:10, 11.
10 Merirĩria ma rũrĩrĩ rũu ma gũcoka Misiri, moonanirie atĩ rũtionaga irathimo iria rũamũkĩrĩte kuuma kũrĩ Jehova irĩ cia bata, kwoguo makĩona atĩ nĩ kaba irio njega iria maarĩaga Misiri. (Ndar. 11:5) O ta Esau ũrĩa waagire kuonania ngatho-rĩ, aremi acio o nao nĩ mangĩatiganĩirie igai rĩa kĩĩroho nĩ ũndũ wa irio njega.—Kĩam. 25:30-32; Ahib. 12:16.
11. Kwaga wĩhokeku kwa Aisiraeli hĩndĩ ya Musa kwahutirie atĩa muoroto wa Ngai?
11 O na gũtuĩka ndaakenirio nĩ rũciaro rũu rũtaarĩ na wĩtĩkio rwa Aisiraeli arĩa moimire Misiri-rĩ, Jehova aathire o na mbere ‘kũruta wĩra’ wake arĩ na ũkirĩrĩria nĩguo ahingie muoroto wake kũgerera rũciaro rũrĩa rũngĩarũmĩrĩire. Rũciaro rũu rwerũ rwarĩ rwathĩki gũkĩra maithe mao. O ta ũrĩa Jehova aathanĩte, maingĩrire Bũrũri wa Kĩĩranĩro na makĩambĩrĩria kũwĩgwatĩra. Thĩinĩ wa Joshua 24:31, tũthomaga ũũ: “Nao Aisiraeli magĩtungatĩra Jehova matukũ mothe marĩa Joshua aarĩ muoyo, o na matukũ mothe ma athuri arĩa maatigirũo magĩtũũranga muoyo Joshua aarĩkia gũkua, o arĩa maamenyete wĩra wothe ũrĩa Jehova aarutĩte nĩ ũndũ wa Isiraeli.”
12. Tũmenyaga atĩa atĩ no kũhoteke tũtonye kĩhurũko-inĩ kĩa Ngai ũmũthĩ?
12 O na kũrĩ ũguo, rũciaro rũu rwathĩki rũgĩthiĩ rũthirĩte na ithenya rĩa ruo hagĩũka rũciaro rũngĩ “rũtaamenyete Jehova, kana rũkamenya wĩra ũrĩa aarutĩte nĩ ũndũ wa Isiraeli.” Nĩ ũndũ ũcio-rĩ, “ciana cia Isiraeli igĩgĩĩka maũndũ marĩa monagwo marĩ moru nĩ Jehova, igĩgĩtungatĩra Mabaali.” (Atiir. 2:10, 11) Bũrũri wa Kĩĩranĩro ndũigana gũtuĩka “kĩhurũko” kĩa ma harĩ o. Nĩ ũndũ wa ũremi wao, matiagĩire na thayũ wa gũtũũra hamwe na Ngai. Akĩaria ũhoro wa ihinda rĩũkĩte, Paulo aandĩkire ũũ: “Nĩ gũkorũo Joshua angĩamakinyirie [Aisiraeli] kĩhurũko-inĩ kĩu, Ngai ndangĩacokire kwaria thutha ũcio ũhoro wa mũthenya ũngĩ. Tondũ ũcio gũgagĩtuĩka atĩ, andũ a Ngai nĩmatigarĩirũo nĩ thabatũ ya kũhurũka.” (Ahib. 4:8, 9) “Andũ a Ngai” arĩa Paulo aragia ũhoro wao nĩ Akristiano. Hihi ũguo nĩ kuuga atĩ Akristiano nĩ mangĩaingĩrire kĩhurũko-inĩ kĩa Ngai? Hatarĩ nganja nĩ mangĩaingĩrire—Akristiano Ayahudi o hamwe na arĩa matarĩ Ayahudi!
Amwe Matiaingĩrire Kĩhurũko-inĩ kĩa Ngai
13, 14. Kwarĩ na ũkuruhanu ũrĩkũ gatagatĩ ga kũrũmĩrĩra Watho wa Musa na kũingĩra kĩhurũko-inĩ kĩa Ngai (a) hĩndĩ ya Musa? (b) hĩndĩ ya karine ya mbere?
13 Paulo akĩandĩkĩra Akristiano Ahibirania, ũndũ ũrĩa aatangĩkagĩra nĩ atĩ amwe ao matianyitaga mbaru muoroto wa Ngai ũrĩa wathiaga na mbere. (Thoma Ahibirania 4:1.) Na njĩra ĩrĩkũ? Tondũ no maathiaga na mbere kũrũmĩrĩra Watho wa Musa. Ihinda-inĩ rĩa mĩaka 1,500, Mũisiraeli o wothe ũngĩendire gũtũũra kũringana na muoroto wa Ngai no mũhaka angĩarũmĩrĩire Watho. O na kũrĩ ũguo, thutha wa gĩkuũ kĩa Jesu, Watho ũcio nĩ weeheririo. Akristiano amwe matiataũkĩirũo nĩ ũndũ ũcio, na kwoguo magĩthiĩ na mbere kũnyitĩrĩra maũndũ mamwe ma Watho ũcio.b
14 Paulo eerire Akristiano arĩa maanyitagĩrĩra Watho atĩ, ũthĩnjĩri Ngai wa Jesu, kĩrĩkanĩro kĩrĩa kĩerũ, na hekarũ ya kĩĩroho ciothe nĩ ciakĩrĩte maũndũ marĩa meekagwo mbere ya Ũkristiano. (Ahib. 7:26-28; 8:7-10; 9:11, 12) Kwoguo, no kũhoteke atĩ Paulo akĩandĩka ũhoro wĩgiĩ mweke wa gũtonya kĩhurũko-inĩ kĩa Jehova, eeciragia ũhoro wa Thabatũ ya o kiumia, ĩrĩa yarĩ thĩinĩ wa Watho rĩrĩa oigire ũũ: “Andũ a Ngai nĩmatigarĩirũo nĩ thabatũ ya kũhurũka. Amu mũndũ ũrĩa ũrĩkĩtie gũtonya kĩhurũko-inĩ gĩake, nĩahurũkĩte o nake agatigana na mawĩra make, o ta ũrĩa Ngai aahurũkire, agĩtigana na mawĩra make.” (Ahib. 4:8-10) No mũhaka Akristiano acio Ahibirania mangĩatigire gwĩciria atĩ gwĩka maũndũ marĩa maarĩ ma Watho wa Musa nĩ kũngĩatũmire metĩkĩrĩke nĩ Jehova. Kuuma hĩndĩ ya Bendegothito mwaka wa 33 M.M., arĩa monanagia wĩtĩkio wao harĩ Jesu Kristo nĩo metĩkagĩrũo nĩ Ngai.
15. Wathĩki nĩ wa bata nĩkĩ harĩ gũtonya kĩhurũko-inĩ kĩa Ngai?
15 Nĩ kĩĩ kĩagiririe Aisiraeli a hĩndĩ ya Musa matonye Bũrũri wa Kĩĩranĩro? Nĩ ũremi. Nĩ kĩĩ kĩagiragĩrĩria Akristiano a hĩndĩ ya Paulo matonye thĩinĩ wa kĩhurũko kĩa Ngai? No ũremi. Nĩ maagire kũmenya atĩ Watho nĩ warĩkĩtie kũhingia muoroto waguo na atĩ Jehova aatongoragia andũ ake na njĩra ĩngĩ.
Gũtonya Kĩhurũko-inĩ kĩa Ngai Ũmũthĩ
16, 17. (a) Gũtonya kĩhurũko-inĩ kĩa Ngai ũmũthĩ nĩ kuuga atĩa? (b) Gĩcunjĩ kĩrĩa kĩrũmĩrĩire gĩkaarĩrĩria ũndũ ũrĩkũ?
16 Ũmũthĩ gũtirĩ Mũkristiano ũngiuga atĩ no mũhaka arũmĩrĩre maũndũ mamwe ma Watho wa Musa nĩguo akaahonokio. Atongoretio nĩ roho Paulo eerire Aefeso ũũ atekũhithĩrĩra: “Nĩ ũndũ-rĩ, nĩ Wega wa Ngai watũmire mũhonokio nĩ ũndũ wa gwĩtĩkia; naguo ũndũ ũcio ndwoimanire na inyuĩ inyuene: no kũheo mwaheirũo nĩ Ngai: na ndwakiumanire na mawĩra marĩa mwanaruta, nĩ getha mũndũ o wothe ndakanegooce.” (Ef. 2:8, 9) Gũkĩrĩ ũguo-rĩ, Akristiano marabatara gwĩka atĩa nĩguo matonye kĩhurũko-inĩ kĩa Ngai? Jehova aamũrire mũthenya wa mũgwanja—mũthenya wa kĩhurũko gĩake—nĩguo ahingie na njĩra ngaacĩru muoroto wake wĩgiĩ thĩ. No tũtonye kĩhurũko-inĩ kĩa Jehova—kana tũkorũo hamwe nake kĩhurũko-inĩ gĩake—na njĩra ya gwathĩkĩra maũndũ marĩa atwĩraga twĩke kũringana na muoroto wake o ũrĩa arathiĩ agĩtũguũragĩria kũgerera ithondeka rĩake.
17 No tũngĩhũthia mootaro marĩa moimĩte thĩinĩ wa Bibilia marĩa tũheagwo nĩ ngombo ĩrĩa ĩĩhokekete na njũgĩ, na twamũre kũrũmĩrĩra mbuguĩro iitũ ene, tũngĩkorũo tũkĩregana na muoroto wa Ngai, ũrĩa ũrathiĩ na mbere kũguũrio. Ũndũ ũcio no ũtũme ũkuruhanu mwega ũrĩa tũrĩ naguo hamwe na Jehova ũthũke. Gĩcunjĩ-inĩ kĩrĩa gĩkũrũmĩrĩra, nĩ tũkaarĩrĩria maũndũ marĩa mangĩthũkia andũ a Ngai na twarĩrĩrie ũrĩa matua maitũ ma gwathĩka kana kwaga gwathĩka, mangĩonania kana kũna nĩ tũingĩrĩte kĩhurũko-inĩ kĩa Ngai.
[Mohoro ma magũrũ-inĩ]
a Athĩnjĩri Ngai na Alawii nĩ maarutaga wĩra thĩinĩ wa hekarũ mũthenya wa Thabatũ na “matituwo ehia.” Arĩ mũthĩnjĩri Ngai ũrĩa mũnene wa hekarũ ĩrĩa nene ya Ngai ya kĩĩroho-rĩ, Jesu o nake nĩ angĩarutire wĩra wake wa kĩĩroho ategwĩtigĩra gũthahia Thabatũ.—Mat. 12:5, 6.
b Gũtiũĩkaine kana hihi nĩ kũrĩ Mũkristiano o wothe Mũyahudi wanyitire mbaru mĩbango ya Mũthenya wa Horohio thutha wa Bendegothito mwaka wa 33 M.M. Hatarĩ nganja, gwĩka ũguo kũngĩarĩ kwagĩra gĩtĩo igongona rĩa Jesu. O na kũrĩ ũguo-rĩ, Akristiano amwe Ayahudi nĩ maanyitagĩrĩra mĩtugo ĩngĩ ĩrĩa yakonainie na Watho.—Gal. 4:9-11.
Ciũria cia Gwĩcũrania
• Mũthenya wa Ngai wa mũgwanja wa kĩhurũko waarĩ na muoroto ũrĩkũ?
• Tũmenyaga atĩa atĩ mũthenya wa mũgwanja no ũrathiĩ na mbere ũmũthĩ?
• Nĩ kĩĩ kĩagiririe Aisiraeli a hĩndĩ ya Musa na Akristiano a karine ya mbere matonye kĩhurũko-inĩ kĩa Ngai?
• Gũtonya kĩhurũko-inĩ kĩa Ngai ũmũthĩ nĩ kuuga atĩa?
[Mbica karatathi ka 26]
Nĩ ũndũ ũrĩkũ ũkoretwo ũkĩbatarania harĩ andũ a Ngai nĩguo matonye kĩhurũko-inĩ gĩake?
[Mbica karatathi ka 27]
Ũmũthĩ no tũtonye kĩhurũko-inĩ kĩa Jehova na njĩra ya gwathĩkĩra maũndũ marĩa atwĩraga twĩke kũringana na muoroto wake o ũrĩa arathiĩ agĩtũguũragĩria kũgerera ithondeka rĩake