Ũhoro wa Kwambĩrĩria

1, 2. (a) Mũrori ũmwe ũgendaga onaga andũ ehokeku arĩa marĩ thĩinĩ wa Bibilia atĩa? (b) Andũ acio mangĩtuĩka arata ega nĩkĩ?

MŨTUMIA ũmwe Mũkristiano oigire ũũ thutha wa gũthikĩrĩria mĩario ya mũrori ũmwe ũgendaga: “Aragia ũhoro wa andũ arĩa marĩ thĩinĩ wa Bibilia ta marĩ arata ake.” Mũtumia ũcio ndaahĩtĩtie tondũ mũrori ũcio aathomete Bibilia mĩaka mĩingĩ ũũ atĩ akĩaria ũhoro wa mũndũ ũrĩ thĩinĩ wayo, no wĩcirie nĩ mũrata wake wa mĩaka mĩingĩ.

² O na ithuĩ no twende andũ arĩa marĩ thĩinĩ wa Bibilia matuĩke arata aitũ. Hihi nĩ ũmonaga marĩ arata aku? Ta hũũra mbica ũrĩa ũngĩigua ũtumĩte ndũgũ nao, ũgĩteereta na athuri ta Nuhu, Iburahimu, na Elija, na atumia ta Ruthu, na Esiteri. Wĩcirie ũrĩa ũngĩteithĩka ũtũũro-inĩ waku nĩ ũndũ wa ũtaaro wa ũũgĩ ũrĩa mangĩkũhe na ũrĩa mangĩgwĩkĩra ngoro.—Thoma Thimo 13:20.

3. (a) Tũngĩgunĩka atĩa kuumana na athuri na atumia a Bibilia arĩa maarĩ na wĩtĩkio? (b) Tũgũthuthuria ciũria irĩkũ?

³ Hatarĩ nganja, nĩ tũkagĩa na ũrata wa hakuhĩ makĩria hamwe nao hĩndĩ ĩrĩa “gũkariũkio andũ arĩa athingu.” (Atũm. 24:15) O na kũrĩ ũguo, mahinda-inĩ maya no tũgunĩke kuumana na athuri na atumia a Bibilia arĩa maarĩ na wĩtĩkio. Na njĩra ĩrĩkũ? Ya gwĩka kũringana na ciugo ici cia mũtũmwo Paulo: “Mwĩgerekanagie na andũ arĩa magayagĩrũo maũndũ marĩa meranĩirũo, nĩ ũndũ wa ũrĩa metĩkĩtie na magakirĩrĩria.” (Ahib. 6:12) Tũtanarĩrĩria ũhoro wa athuri na atumia arĩa maarĩ na wĩtĩkio, rekei twambe tũthuthurie ciũria cigana ũna kuumana na ciugo icio: Wĩtĩkio nĩ kĩĩ, na tũũbataraga nĩkĩ? Tũngĩĩgerekania atĩa na andũ ehokeku a tene?

Wĩtĩkio nĩ Kĩĩ, na Tũũbataraga Nĩkĩ?

4. Andũ manyitaga wĩtĩkio nĩ kĩĩ, na nĩkĩ ũguo tiguo kũrĩ?

⁴ Athuri na atumia arĩa tũkwarĩrĩria ibuku-inĩ rĩrĩ nĩ maakũririe wĩtĩkio. Maawonaga ũrĩ ngumo ya mwanya mũno. Andũ aingĩ ũmũthĩ matimenyaga wĩtĩkio wa ma nĩ kĩĩ. Meciragia atĩ no gwĩtĩkia maũndũ tu hatarĩ na ũira mũiganu. Makoragwo magũĩte mu. Wĩtĩkio wa ma nĩ ũrĩ ngũrani nene na wĩtĩkio mũtumumu. Wĩtĩkio mũtumumu nĩ ũgwati. Ningĩ ũhoro-inĩ wĩgiĩ Ngai, gwĩtĩkia tu ti kũiganu tondũ “o na ndaimono nacio nĩciĩtĩkĩtie, igakĩinaina.”—Jak. 2:19.

5, 6. (a) Wĩtĩkio witũ ũhutĩtie maũndũ marĩkũ merĩ matonekaga? (b) Wĩtĩkio witũ wagĩrĩirũo gũkorũo ũrĩ mũrũmu atĩa? Heana ngerekano.

⁵ Wĩtĩkio wa ma nĩ makĩria ma gwĩtĩkia maũndũ hatarĩ na ũira mũiganu. Ririkana ũrĩa Bibilia ĩũthathaũraga. (Thoma Ahibirania 11:1.) Paulo oigire atĩ wĩtĩkio wa ma ũkoragwo na maũndũ merĩ tũtangĩona na maitho. Wa mbere, nĩ maũndũ “marĩa matonekaga” no marĩ ho. Maitho maitũ matingĩona kĩrĩa kĩrĩ igũrũ ta Ũthamaki wa igũrũ, Jehova Ngai, na Jesu. Wa kerĩ, nĩ “maũndũ marĩa merĩgĩrĩirũo.” Mahinda-inĩ maya, maitho maitũ matirona thĩ njerũ ĩrĩa Ũthamaki wa Ngai ũkũrehe ica ikuhĩ. Hihi ũguo nĩ kuuga hatirĩ na ũira mũrũmu wa gwĩtĩkia maũndũ marĩa twĩrĩgĩrĩire?

⁶ Aca! Paulo aatarĩirie atĩ wĩtĩkio wa ma ũkoragwo na mũthingi mũrũmu. Ciugo ciake atĩ “wĩtĩkio nĩguo ũmenyithanagia,” no ũndũ ũmwe na kuuga “marũa ma kĩĩwatho ma kuuga kĩndũ nĩ gĩaku.” Ta wĩcirie ũheetwo nyũmba nĩ mũndũ. Agĩkũnengera marũa macio ma kĩĩwatho no akwĩre, “Ke nyũmba yaku.” Kũu ti kuuga atĩ ũrĩikaraga thĩinĩ wa karatathi kau. Nĩ kuuga atĩ marũa macio ma kĩĩwatho nĩ ũira mũiganu wa kũmenyithania atĩ nyũmba ĩyo nĩ yaku ũũ atĩ gũkorũo namo no ta gũkorũo na nyũmba. O ũndũ ũmwe, wĩtĩkio witũ ũtũmaga tũkorũo na ma atĩ ũndũ o wothe Ngai eranĩire thĩinĩ wa Kiugo gĩake nĩ ta wĩkĩkĩte.

7. Nĩ maũndũ marĩkũ makonainie na wĩtĩkio wa ma?

⁷ Kwoguo wĩtĩkio wa ma nĩ hamwe na ũũma ũtangĩenyenyeka wa maũndũ marĩa mekĩkĩte makonainie na Jehova Ngai. Wĩtĩkio ũtũteithagia tũmuone arĩ Ithe witũ ũrĩ wendo na twĩhoke atĩ ciĩranĩro ciake ciothe no mũhaka ikaahinga. Makĩria ma ũguo, wĩtĩkio wa ma no mũhaka wĩkĩrũo hinya nĩguo ũtũũre. No mũhaka wonanio na ciĩko, kwaga ũguo, no gũkua ũgũkua.—Jak. 2:26.

8. Wĩtĩkio nĩ wa bata mũno nĩkĩ?

⁸ Wĩtĩkio nĩ wa bata mũno nĩkĩ? Paulo nĩ aandĩkire macokio. (Thoma Ahibirania 11:6.) Tũtarĩ na wĩtĩkio, tũtingĩhota gũkuhĩrĩria Jehova kana gwĩka wendi wake. Kwoguo wĩtĩkio nĩ wa bata nĩguo tũhote kũhingia muoroto ũrĩa mũnene wa ciũmbe iria ciothe njũgĩ. Muoroto ũcio nĩ gũkuhĩrĩria na kũgoocithia Jehova, Ithe witũ wa igũrũ.

9. Jehova onanĩtie atĩa atĩ nĩ amenyaga nĩ tũbataraga wĩtĩkio?

⁹ Jehova nĩ oĩ atĩ nĩ tũbataraga wĩtĩkio, nĩ ũndũ ũcio nĩ atũheete cionereria cia gũtũruta ũrĩa tũngĩkũria na tuonanie wĩtĩkio. Nĩ aheete kĩũngano gĩa Gĩkristiano kĩrathimo kĩa athuri ehokeku arĩa magĩtongoragia. Kiugo gĩake kiugaga ũũ: “Mwĩgerekanagie nao ũhoro-inĩ wa gwĩtĩkia.” (Ahib. 13:7) Ningĩ nĩ atũheete irathimo makĩria. Paulo aandĩkire ũhoro wa “aira aingĩ . . . mahaana ta itu rĩnene,” nĩo athuri na atumia a tene arĩa maarĩ cionereria njega cia wĩtĩkio. (Ahib. 12:1) Nĩ kũrĩ na ndungata ingĩ nyingĩ njĩhokeku, makĩria ma iria Paulo aagwetire thĩinĩ wa Ahibirania 11. Thĩinĩ wa thĩ ĩno ĩrĩ andũ matarĩ wĩtĩkio, no twĩrute maũndũ maingĩ kuumana na wĩtĩkio wa athuri na atumia, andũ ethĩ na akũrũ, andũ a mĩrerere ĩtiganĩte, arĩa ũhoro wao wandĩkĩtwo thĩinĩ wa Bibilia.

Tũngĩĩgerekania na Wĩtĩkio wa Andũ Angĩ Atĩa?

10. Wĩruti witũ kĩũmbe ũngĩtũteithia atĩa kwĩgerekania na athuri na atumia ehokeku a Bibilia?

¹⁰ Ndũngĩĩgerekania na mũndũ tiga wambire kũmũmenya wega. Ũgĩthoma ibuku rĩrĩ, nĩ ũkuona atĩ ũthuthuria mũnene nĩ wĩkĩtwo nĩguo ũhote kũmenya athuri na atumia arĩa maarĩ na wĩtĩkio. Githĩ o nawe to wĩke ũthuthuria makĩria? Hĩndĩ ya wĩruti waku kĩũmbe, ĩka ũthuthuria wa maandĩko ũkĩhũthĩra mabuku marĩa wĩ namo. Ũgĩĩcũrania ũhoro ũrĩa ũrathoma, geria kũhũũra mbica ũrĩa kwahaanaga maũndũ macio magĩĩkĩka, wĩrorere maũndũ, ũigue mĩgambo na ũigue mĩnungo. Makĩria ma ũguo, geria gũtaũkĩrũo nĩ ũrĩa andũ acio maaiguaga thĩinĩ wa ngoro ciao. Wamenya wega athuri na atumia acio ehokeku, ũrĩmonaga marĩ arata aku a mĩaka mĩingĩ.

11, 12. (a) Iburahimu na Sara mangĩtuĩka arata aku a hakuhĩ atĩa? (b) Ũngĩgunĩka atĩa nĩ kĩonereria kĩa Hana, Elija, kana Samueli?

¹¹ O ũrĩa ũrĩmamenyaga makĩria, noguo ũrĩendaga kwĩgerekania nao. Kwa ngerekano, ta wĩcirie ũheetwo wĩra mwerũ kũgerera ithondeka rĩa Jehova nĩguo wandandũre ũtungata waku. No ũrio wĩrutĩre gũthamĩra kũrĩa kũrĩ na bata mũnene wa ahunjia kana ũgerie kũhũthĩra njĩra cia kũhunjia iria ũtamenyerete. Ũgĩĩciria ũhoro ũcio na njĩra ya mahoya, na githĩ to ũteithĩke ũngĩĩcũrania ũhoro wa kĩonereria kĩa Iburahimu? Marĩ na Sara nĩ maatigire mũtũũrĩre wa ũtonga Uru meyendeire na Jehova akĩmarathima mũno. Ũngĩrũmĩrĩra kĩonereria kĩao, ũrĩiguaga ũmoĩ wega gũkĩra mbere.

¹² Ĩ mũndũ mũyaine angĩgwĩkĩra maũndũ moru ma gũkũũraga ngoro nginya ũkaigua ta ũtegũthiĩ mĩcemanio nĩ ũndũ wake? Ũngĩĩcũrania ũhoro wa kĩonereria kĩa Hana na ũrĩa ataatindanĩire na ciĩko njũru iria Penina aamwĩkaga, no ũtue itua rĩrĩa rĩagĩrĩire, na Hana atuĩke mũrata waku wa hakuhĩ. Ĩ ũngĩigua ũkuĩte ngoro mũno nĩ ũndũ wa kwĩyona ũtagĩrĩire? No ũgucĩrĩrio nĩ Elija ũngĩthoma ũhoro wa moritũ marĩa aahĩtũkĩire na ũrĩa Jehova aamũmĩrĩirie. Ĩ nao arutwo arĩa matindĩkagĩrĩrio gwĩka maũndũ moru nĩ arĩa mathomaga nao? No magucĩrĩrio nĩ Samueli mangĩthoma ũrĩa aahiũranirie na ariũ aganu a Eli hekarũ-inĩ.

13. Hihi kwĩgerekania na wĩtĩkio wa mũndũ thĩinĩ wa Bibilia no gũtũme wĩtĩkio waku wage bata maitho-inĩ ma Jehova? Taarĩria.

¹³ Hihi kwĩgerekania na wĩtĩkio wa andũ acio a Bibilia no gũtũme wĩtĩkio waku wage bata maitho-inĩ ma Jehova? Aca! Ririkana atĩ Kiugo kĩa Ngai gĩtwĩkĩraga ngoro twĩgerekanagie na arĩa maarĩ na wĩtĩkio. (1 Kor. 4:16; 11:1; 2 Thes. 3:7, 9) Kuongerera ũguo, andũ amwe tũgũthoma ũhoro wao ibuku-inĩ rĩrĩ, meegerekanagia na wĩtĩkio wa arĩa maarĩ mbere yao. Kwa ngerekano, thĩinĩ wa Gĩcunjĩ gĩa 17, ũhoro ũrĩa Mariamu aaririe wonanagia ciugo cia Hana. Kũu nĩ kuuga atĩ onaga Hana arĩ kĩonereria. Hihi gwĩka ũguo nĩ gwatũmire wĩtĩkio wa Mariamu woneke ta ũtarĩ mũrũmu? Aca! Handũ ha ũguo, kĩonereria kĩa Hana gĩateithirie Mariamu gũkũria wĩtĩkio nĩguo atuĩke mũrata wa Jehova Ngai.

14, 15. Gweta mamwe ma maũndũ marĩa marĩ thĩinĩ wa ibuku rĩrĩ na ũrĩa ũngĩrĩhũthĩra.

¹⁴ Ibuku rĩrĩ rĩhaarĩirio nĩguo rĩgũteithie gwĩkĩra wĩtĩkio waku hinya. Icunjĩ cia “Wĩgerekanie na Wĩtĩkio Wao” kuuma ngathĩti-inĩ ya Mũrangĩri nĩcio icokanĩrĩirio thĩinĩ wa ibuku rĩrĩ. O na kũrĩ ũguo, nĩ ciongereirũo ũhoro makĩria. Irĩ na ciũria cia kwarĩrĩrio na kuonania ũrĩa tũngĩhũthĩra ũhoro ũcio. Thĩinĩ wa ibuku rĩrĩ nĩ kuongereirũo mbica ingĩ thaka, na iria ciarĩ ngathĩti-inĩ ikanenehio. Ningĩ nĩ rĩongereirũo maũndũ mangĩ ta mabu, na mĩaka ĩrĩa maũndũ meekĩkire. Ibuku rĩrĩ, Wĩgerekanie na Wĩtĩkio Wao, rĩhaarĩirio nĩguo rĩtũteithie wĩruti-inĩ wa mũndũ kĩũmbe, wa famĩlĩ, na wa kĩũngano. Famĩlĩ nyingĩ no cikenere gũthoma irĩ hamwe ngʼano ici na kayũ.

¹⁵ Ibuku rĩrĩ rĩrogũteithia kwĩgerekania na wĩtĩkio wa ndungata njĩhokeku cia Jehova cia tene. Rĩrogũteithia gũkũria wĩtĩkio waku o ũgĩkuhagĩrĩria Jehova!