No mũhaka atumia acio makorũo nĩ mamaka mũno gũkora mbĩrĩra ĩrĩ ũtheri! Mariamu Mũmagidali agatengʼera kũrĩ “Simoni Petero na mũrutwo ũrĩa wendetwo nĩ Jesu,” nĩwe mũtũmwo Johana. (Johana 20:2) No atumia acio angĩ marĩ mbĩrĩra-inĩ makona mũraika. Na thĩinĩ wa mbĩrĩra harĩ na mũraika ũngĩ ‘wĩhumbĩte nguo ya rangi mwerũ.’​—Mariko 16:5.

Ũmwe wa araika acio akameera atĩrĩ: “Mũtigetigĩre, tondũ nĩ njũĩ mũracaria Jesu ũrĩa ũroragĩirũo mũtĩ igũrũ. Ndarĩ haha, nĩ gũkorũo nĩ ariũkĩtio, o ta ũrĩa oigĩte. Ũkai muone harĩa arakomete. Mũcoke mũthiĩ na ihenya mwĩre arutwo ake atĩ nĩ ariũkĩtio na nĩ egũthiĩ mbere yanyu Galili.” (Mathayo 28:​5-7) Kwoguo, atumia acio magatengʼera “makĩinainaga na maritũhĩirũo mũno ngoro-inĩ” magathiĩ kwĩra arutwo ũndũ ũcio.​—Mariko 16:8.

Gũkinyĩria rĩu Mariamu nĩ onete Petero na Johana. Akameera ũũ akĩhũmaga: “Nĩ meheretie Mwathani mbĩrĩra-inĩ, na tũtiũĩ kũrĩa mamũkometie.” (Johana 20:2) Petero na Johana magathiĩ matengʼerete. Johana arĩ na ihenya makĩria na agakinya mbĩrĩra-inĩ mbere. Agacũthĩrĩria thĩinĩ na akona itaama, no agaikara o nja.

Petero akinya, agathiĩ aingĩrĩte thĩinĩ. Akona nguo cia gatani na nguo ĩrĩa yathaĩte mũtwe wa Jesu. Johana rĩu akaingĩra na agetĩkia ũrĩa Mariamu ekũmerĩte. O na gũtuĩka Jesu nĩ aameerĩte atĩ nĩ angĩkariũkio, matirataũkĩrũo atĩ rĩu nĩ mũriũku. (Mathayo 16:21) Magathiĩ mũciĩ marigĩtwo nĩ ũhoro ũcio. No Mariamu, thutha wa gũcoka hau mbĩrĩra-inĩ, agatigwo o ho.

Atumia acio angĩ nao marĩ njĩra-inĩ magĩthiĩ kwĩra arutwo atĩ Jesu nĩ mũriũku. Marĩ ihenya-inĩ gũtwara ũhoro ũcio, Jesu agacemania nao akameera: “Mũrĩ ega?” Makagwa magũrũ-inĩ make na ‘makamũinamĩrĩra.’ Jesu agacoka akameera: “Mũtigetigĩre! Thiĩi mũkeere ariũ a Awa mathiĩ Galili, na nĩ mekũngora kuo.”​—Mathayo 28:​9, 10.

Hau kabere rĩrĩa kũgĩire na gĩthingithia na araika moimĩra, thigari iria ciuma hau mbĩrĩra-inĩ ‘cinainire mũno na ciahaana ta andũ akuũ.’ Thutha wa kwĩigua, ciaingĩra itũũra-inĩ na ‘ciamenyithia athĩnjĩri-Ngai arĩa anene maũndũ marĩa mothe mekĩkire.’ Nao athĩnjĩri-Ngai maranĩria na athuri a Ayahudi. Marĩkanĩra atĩ thigari icio ihakwo nĩguo ihithĩrĩre ũndũ ũcio na ciuge atĩrĩ: “Arutwo ake mokire ũtukũ tũrĩ toro na maiya mwĩrĩ wake.”​—Mathayo 28:​4, 11, 13.

Thigari cia Roma no ituĩrũo gĩkuũ ingĩcũnga irĩ wĩra-inĩ, nĩ ũndũ ũcio athĩnjĩri-Ngai magaciĩra: “Ngavana angĩmenya ũhoro ũyũ [wĩgiĩ maheeni ma atĩ moima toro], nĩ tũkũmũiguithia na kwoguo mũtirabatara kũmaka.” (Mathayo 28:14) Thigari icio ikoya ihaki rĩu, na igeka ũguo athĩnjĩri-Ngai moiga. Nĩ ũndũ ũcio, ũhoro wa maheeni wĩgiĩ mwĩrĩ wa Jesu kũiywo ũgatherema kũrĩ Ayahudi.

Mariamu Mũmagidali arĩ o hau mbĩrĩra-inĩ akĩrĩra. Ainamĩrĩra nĩguo acũthĩrĩrie thĩinĩ, akona araika erĩ mehumbĩte nguo njerũ. Ũmwe aikarĩire harĩa kĩongo kĩa mwĩrĩ wa Jesu kĩarĩ, na ũcio ũngĩ agaikarĩra harĩa magũrũ maarĩ. Makamũũria: “Mũtumia ũyũ, ũrarĩra nĩkĩ?” Nake Mariamu akameera: “Nĩ meheretie Mwathani wakwa, na ndiũĩ kũrĩa mamũkometie.” Mariamu ehũgũra, akona mũndũ ũngĩ. Mũndũ ũcio agacokera ũrĩa araika mekũũrĩtie na akamũũria atĩrĩ: “Ũracaria ũ?” Mariamu ageciria atĩ nĩ mũrĩmi wa mũgũnda ũcio, akamwĩra: “Mũthuri ũyũ, angĩkorũo nĩwe ũmweheretie, njĩĩra kũrĩa ũmũkometie, na nĩ ngũmuoya.”​—Johana 20:​13-15.

Mariamu araria na Jesu ũrĩa ũrĩkĩtie kũriũka, no ndarĩ aramũmenya. Ĩndĩ amwĩta “Mariamu!” akamenya atĩ nĩ Jesu, nĩ ũndũ wa gũkũũrana ũrĩa amwaragĩria. Mariamu akoiga ũũ akenete: “Raboni!” (ũguo nĩ kuuga “Mũrutani!”). Ĩndĩ agĩciria atĩ Jesu arĩ hakuhĩ gũcoka igũrũ, akamũnyita arũmĩtie. Nĩ ũndũ ũcio akamwĩra: “Tiga kũũnyita, nĩ gũkorũo ndirĩ ndĩrambata kũrĩ Awa. No thiĩ kũrĩ ariũ a Awa ũmeere atĩrĩ, ‘Ndĩrathiĩ kũrĩ Awa na nowe Ithe wanyu na kũrĩ Ngai wakwa na nowe Ngai wanyu.’”​—Johana 20:​16, 17.

Mariamu agatengʼera harĩa atũmwo na arutwo acio angĩ macemanĩtie. Akameera: “Nĩ ndona Mwathani!” o ta ũrĩa atumia acio angĩ mekũmeerĩte. (Johana 20:18) O na kũrĩ ũguo, ‘makona maũndũ macio ta arĩ ũrimũ.’​—Luka 24:11.

Nĩ mũthenya wa Kiumia Nisani 16, na arutwo marĩ na kĩeha. Matirataũkĩrũo nĩ gĩtũmi kĩa mbĩrĩra gũkorũo ĩrĩ ũtheri. (Mathayo 28:​9, 10; Luka 24:11) Mũthenya o ũcio, Kileopa na mũrutwo ũngĩ makoima Jerusalemu merekeire Emau, kilomita ta 11 kuuma Jerusalemu.

Marĩ njĩra-inĩ, makarĩrĩria maũndũ marĩa mekĩkĩte. Hagacoka hakoimĩra mũndũ na agatwarana nao. Akamoria: “Nĩ maũndũ marĩkũ macio mũraarĩrĩria mũgĩthiĩ na njĩra?” Kileopa akamũũria atĩrĩ: “Kaĩ wee ũrĩ mũgeni ũraikara wiki thĩinĩ wa Jerusalemu atĩ ndũĩ maũndũ marĩa mekĩkĩte kuo matukũ-inĩ maya?” Nake mũndũ ũcio akamoria: “Maũndũ marĩkũ?”​—Luka 24:​17-19.

Makamwĩra atĩrĩ: “Maũndũ megiĩ Jesu ũrĩa Mũnazarini. . . . Tũrerĩgagĩrĩra atĩ mũndũ ũcio nĩwe ũkũhonokia Isiraeli.”​—Luka 24:​19-21.

Kileopa na mũrutwo ũcio ũngĩ magathiĩ na mbere gũtaarĩria maũndũ marĩa mekĩkire mũthenya ũcio. Makoiga atĩ atumia amwe arĩa mathire mbĩrĩra-inĩ ĩrĩa Jesu arathikĩtwo makorire ĩrĩ ũtheri na atĩ atumia acio nĩ meyoneire ũndũ wa mwanya, mona araika erĩ na mameera atĩ Jesu arĩ muoyo. Makongerera atĩ nĩ harĩ angĩ mathire mbĩrĩra-inĩ ĩyo na “makora gũtariĩ o ta ũrĩa atumia acio mekugĩte.”​—Luka 24:24.

Hatarĩ nganja arutwo acio erĩ matirataũkĩrũo nĩ maũndũ marĩa mekĩkire. Mũndũ ũcio akamacokeria na njĩra ĩronania atĩ ararũnga mwĩcirĩrie wao mũru ũrĩa ũthũkĩtie ngoro ciao akameera: “Inyuĩ andũ aya mwagĩte ũũgĩ na aritũ ngoro harĩ gwĩtĩkia maũndũ mothe marĩa anabii marĩtie! Githĩ Kristo ndaragĩrĩirũo nĩ kũnyarirũo na maũndũ macio nĩguo atonye riri-inĩ wake?” (Luka 24:​25, 26) Agacoka agathiĩ na mbere kũmataarĩria Maandĩko maingĩ marĩa makonainie na Kristo.

Thutha wa ihinda othe atatũ magakinya hakuhĩ na Emau. Arutwo acio erĩ nĩ marenda mũndũ ũcio amataarĩrie ũhoro makĩria, kwoguo makamwĩra: “Ikara gũkũ hamwe na ithuĩ, nĩ ũndũ kũrorete gũtuka na mũthenya ũrĩ hakuhĩ gũthira.” Nake agetĩkĩra gũikara nao, na makarĩanĩra hamwe. Thutha wa mũndũ ũcio kũhoya, kwenyũra mũgate, na kũmanengera, makamũmenya, agacoka agathiĩ makamwaga. (Luka 24:​29-31) Hĩndĩ ĩyo makamenya na ma atĩ Jesu arĩ muoyo!

Arutwo acio erĩ makerana makenete maũndũ marĩa meyoneire makoiga: “Na githĩ tũtikũhĩahĩaga ngoro agĩtwarĩria tũrĩ njĩra-inĩ, rĩrĩa egũtũtaaragĩria Maandĩko?” (Luka 24:32) Magacoka Jerusalemu mahiũhĩte na magakora atũmwo na andũ angĩ marĩ hamwe nao. O na matanoiga maũndũ marĩa meyoneire, makaigua acio angĩ makiuga atĩrĩ: “Nĩ ma Mwathani nĩ ariũkĩte, na nĩ oimĩrĩire Simoni!” (Luka 24:34) Arutwo acio erĩ magacoka magataarĩria ũrĩa Jesu amoimĩrĩire. O nao nĩ meyoneire atĩ arĩ muoyo.

Rĩu othe makagega kuona Jesu amoimĩrĩra nyũmba-inĩ ĩyo marĩ! Makaga gwĩtĩkia mamuona arũgamĩte gatagatĩ-inĩ kao, tondũ nĩ mekũhingĩte mĩrango nĩ ũndũ wa gwĩtigĩra Ayahudi. Akameera ũũ ahoreire: “Mũrogĩa na thayũ.” No o nĩ amaku. O ta ũrĩa meekĩte hĩndĩ ĩmwe hau kabere, ‘mageciria nĩ kĩũmbe kĩa roho marona.’​—Luka 24:​36, 37; Mathayo 14:​25-27.

Nĩguo Jesu amonie atĩ we ti kĩũmbe kĩa roho kana kĩndũ kĩngĩ mangĩkorũo magĩĩcirĩria, no atĩ arĩ na mwĩrĩ wa nyama na thakame, akamonia moko na magũrũ make akameera: “Mũramaka nĩkĩ, na nĩ kĩĩ kĩratũma ngoro cianyu igĩe na nganja? Ta rorai moko na magũrũ makwa muone atĩ nĩ niĩ; hutiai na muone, nĩ gũkorũo kĩũmbe kĩa roho gĩtirĩ nyama na mahĩndĩ ta ũũ mũrona ndariĩ.” (Luka 24:​36-39) Ũndũ ũcio ũgatũma makene mũno na ũkamagegia ĩndĩ makaga gwĩtĩkia biũ.

Jesu akahũthĩra njĩra ĩngĩ nĩguo amateithie gwĩtĩkia atĩ nĩwe akamoria: “Mũrĩ na kĩndũ gĩa kũrĩa hau?” Makamũnengera gĩcunjĩ gĩa thamaki hĩhie, nake akoya na akarĩa. Agacoka akameera atĩrĩ: “Ici nĩcio ciugo ciakwa iria ndamwĩrire rĩrĩa ndakoragwo hamwe na inyuĩ [itanakua], atĩ maũndũ mothe marĩa mandĩkĩtwo igũrũ rĩakwa Watho-inĩ wa Musa na mabuku-inĩ ma Anabii na Thaburi no mũhaka mahinge.”​—Luka 24:​41-44.

Jesu nĩ egũteithĩtie Kileopa na mũrutwo ũcio ũngĩ gũtaũkĩrũo nĩ Maandĩko, na rĩu ageka ũguo harĩ arĩa othe monganĩte akoiga: “Kwandĩkĩtwo atĩrĩ: atĩ Kristo nĩ angĩkaanyarirũo na mũthenya wa gatatũ ariũkio kuuma kũrĩ arĩa akuũ, na nĩ ũndũ wa rĩĩtwa rĩake ndũrĩrĩ ciothe nĩ ingĩkaahunjĩrio, ciĩrire nĩguo cioherũo mehia​—kwambĩrĩria Jerusalemu. Inyuĩ nĩ mũgaatuĩka aira a maũndũ macio.”​—Luka 24:​46-48.

Nĩ ũndũ wa gĩtũmi gĩtoĩkaine, mũtũmwo Toma ndarĩ hamwe nao. Thikũ cigana ũna iria irũmĩrĩire, arutwo acio angĩ makamwĩra ũũ makenete: “Nĩ tuonete Mwathani!” Nowe akameera: “Itonete na ngahutia irema cia mĩcumarĩ moko-inĩ make, na ngahutia mbaru ciake, ndingĩtĩkia.”​—Johana 20:25.

Thikũ inyanya thutha ũcio, arutwo magacemania o rĩngĩ na makahinga mĩrango, no riita rĩrĩ Toma arĩ hamwe nao. Jesu akamoimĩrĩra arĩ na mwĩrĩ wa nyama na akamageithia akameera: “Mũrogĩa na thayũ.” Agacoka akeera Toma atĩrĩ: “Hutia irema cia moko makwa, na ũrehe guoko ũhutie mbaru ciakwa, nĩguo wĩtĩkie ũtige kũgĩa na nganja.” Nake Toma akamwĩra: “Mwathani wakwa na Ngai wakwa!” (Johana 20:​26-28) Rĩu ndarĩ na nganja atĩ Jesu nĩ ariũkĩte agatuĩka kĩũmbe kĩa roho kĩrĩ na hinya, na atĩ atũmĩtwo nĩ Jehova Ngai.

Jesu agacoka akamũũria: “Wetĩkia tondũ nĩ wanyona? Gũkena-rĩ, nĩ arĩa matonete no nĩ metĩkagia.”​—Johana 20:29.