GENESIS
1 Pehovelo Kalunga okwa shita eulu nedu.
2 Ashike edu kala li li na omutungilo, nokakwa li ku na sha;* kombada yomeva aeshe okwa li ku na omilaulu, neenghono daKalunga* tadi longo oda li tadi linyenge kombada yomeva.
3 Kalunga okwa ti: “Nape uye ouyelele.” Opo nee ouyelele owe uya po. 4 Konima yaasho, Kalunga okwa mona kutya ouyelele omuwa, nokwa hovela okuyoolola ko ouyelele komulaulu. 5 Ouyelele okwe u luka omutenya, nomulaulu okwe u luka oufiku. Osho osha ningwa okudja onguloshi fiyo ongula mefiku lotete.
6 Kalunga okwa ti vali: “Napa kale evalelwa pokati komeva, nomeva naa tukauke.” 7 Opo nee Kalunga okwa ninga evalelwa, nokwa tukula omeva, amwe oku li kombada yevalelwa naamwe oku li koshi yevalelwa. Naasho osho sha ningwa. 8 Kalunga okwa luka evalelwa eulu. Osho osha ningwa okudja onguloshi fiyo ongula mefiku etivali.
9 Natango Kalunga okwa ti: “Omeva, oo e li koshi yeulu, naa ongale ponhele imwe; napa holoke oukukutu.” Naasho osho sha ningwa. 10 Kalunga okwa luka oukukutu edu, nomeva oo a ongala okwe a luka efuta. Kalunga okwa mona kutya osho a shita osha wapala. 11 Opo nee Kalunga okwa ti: “Edu nali menife omwiidi, oimeno nai yandje eembuto nomiti doiimati pamaludi ado; omiti odo nadi ime oiimati i na eembuto kombada yedu.” Naasho osho sha ningwa. 12 Edu ola hovela okumenifa omwiidi, oimeno nai yandje eembuto nomiti tadi imi oiimati pamaludi ado. Kalunga okwa mona kutya osho a shita osha wapala. 13 Osho osha ningwa okudja onguloshi fiyo ongula mefiku etitatu.
14 Kalunga okwa ti yo: “Keulu naku uye omaminikilo a tongole omutenya noufiku, noku kale omadidiliko taa yoolola omafimbo, omafiku nomido. 15 Omaminikilo, oo e li keulu, naa minikile kombada yedu.” Naasho osho sha ningwa. 16 Kalunga okwa shita omaminikilo avali manene, eli la kula olokuminikila omutenya, naali linini olokuminikila oufiku, nokwa shita yo eenyofi. 17 Onghee Kalunga okwe a tula keulu a minikile kombada yedu, 18 a minikile omutenya noufiku noku yoolole ouyelele nomulaulu. Kalunga okwa mona kutya osho a shita osha wapala. 19 Osho osha ningwa okudja onguloshi fiyo ongula mefiku etine.
20 Kalunga okwa ti: “Momeva namu yade oinamwenyo* yomomeva, noikwamavava nai tuke mewangadjo,* kombada yedu.” 21 Opo nee Kalunga okwa shita oinamwenyo ya kula* yomefuta, noinamwenyo* aishe yomomeva, oyo hai ende paengudu, pamaludi ayo, noikwamavava aishe pamaludi ayo. Kalunga okwa mona kutya osho a shita osha wapala. 22 Kalunga okwe i nangeka noupuna, ndele ta ti: “Dalafaneni mu hapupale, nye mu yadife efuta, noikwamavava nai hapupale kombada yedu.” 23 Osho osha ningwa okudja onguloshi fiyo ongula mefiku etitano.
24 Kalunga okwa ti vali: “Kedu naku uye oinamwenyo* pamaludi ayo, oinamwenyo yopovanhu, oipuka* noinamwenyo yomoixwa pamaludi ayo.” Naasho osho sha ningwa. 25 Opo nee Kalunga okwa shitila oinamwenyo yomoixwa kombada yedu pamaludi ayo, oinamwenyo yopovanhu pamaludi ayo noipuka kombada yedu pamaludi ayo. Kalunga okwa mona kutya osho a shita osha wapala.
26 Natango Kalunga okwa ti: “Natu me ovanhu oshifeka shetu, ve tu fa, vo va pangele eeshi domefuta, oikwamavava, oyo tai tuka mewangadjo, oinamwenyo yopovanhu noinamwenyo aishe yokombada yedu noipuka aishe oyo tai linyenge kombada yedu.” 27 Opo nee Kalunga okwa shita omunhu oshifeka shaye, oshifeka shaye ye e mu shita; okwa shita omulumenhu nomukainhu. 28 Kalunga okwe va nangeka noupuna, nokwe va lombwela, ta ti: “Dalafaneni mu hapupale, nye mu yadife edu nomu li file oshisho nokupangela eeshi domefuta, oikwamavava, oyo tai tuka mewangadjo, noinamwenyo aishe tai linyenge kombada yedu.”
29 Kalunga okwa ti yo: “Ohandi mu pe oimeno aishe tai yandje eembuto kombada yedu alishe nomiti adishe tadi imi oiimati i na eembuto. Aishe nai ninge oikulya yeni. 30 Oinamwenyo aishe yomoixwa, oyo i li kombada yedu, oikwamavava aishe, oyo tai tuka mewangadjo, naaishe i na omwenyo tai linyenge kombada yedu, ohandi i pe oimeno aishe i ninge oikulya yayo.” Naasho osho sha ningwa.
31 Eshi Kalunga a tala oinima aishe oyo a shita, okwa mona kutya oya wapala neenghono. Osho osha ningwa okudja onguloshi fiyo ongula mefiku etihamano.
2 Onghee eulu nedu noinima aishe oyo i li ko* oya li ya pwa okushitwa. 2 Ofimbo efiku etiheyali inali hovela, Kalunga okwa manifa oilonga, oyo a kala ta longo, nokwa fuda po mefiku etiheyali koilonga yaye aishe oyo a kala ta longo. 3 Kalunga okwa nangeka noupuna efiku etiheyali nokwe li yapula, osheshi mefiku olo omo a fuda po koilonga aishe yokushita, oyo a li a hala okushita.
4 Oyo ondjokonona i na sha nanghee eulu nedu ya shitwa, mefiku omo Jehova* Kalunga a shita eulu nedu.
5 Pefimbo opo, kombada yedu kakwa li ku na oixwa, ile oimeno imwe vali, molwaashi Jehova Kalunga ka li a lokifa odula kombada yedu, nokakwa li omunhu ou ta longo edu. 6 Ashike medu omwa li hamu di oshimuke osho sha li hashi tutike edu alishe.
7 Jehova Kalunga okwa ma omunhu mondwi yedu, nokwe mu fudila meyulu omufudo womwenyo, nomunhu okwa ninga omunamwenyo.* 8 Opo nee Jehova Kalunga okwa twika oshikunino muEden kombinga yokoushilo, ndele ta tula mo omunhu, oo a shita. 9 Jehova Kalunga okwa menifa kombada yedu omiti di lili noku lili, diwa okutala nodi na oiimati iwa okulya. Okwa menifa yo omuti womwenyo nosho yo omuti wokushiiva ouwa nowii pokati koshikunino shaEden.
10 Pefimbo opo, muEden omwa li omulonga hau kunguluka omeva a yuka moshikunino, naashi wa dja muEden owa li we litukula momilonga nhee.* 11 Edina lomulonga wotete oPishon; omulonga oo owa li hau kunguluka omeva a yuka moshitukulwa ashishe shaHavila, omo mwa li oshingoli. 12 Oshingoli shomoshitukulwa omo osha li shiwa. Omwa li yo mu na eka lo-bdellium noumanya vaoniks. 13 Edina lomulonga omutivali oGihon; omulonga oo owa li hau kunguluka omeva a yuka moshitukulwa ashishe shaKus. 14 Edina lomulonga omutitatu oHiddekel;* omulonga oo owa li wa yuka koushilo waAssiria. Nomulonga omutine owa li Eufrat.
15 Jehova Kalunga okwa kufa omunhu, ndele te mu tula moshikunino shaEden, e shi longe noku shi file oshisho. 16 Jehova Kalunga okwa pa yo omunhu oshipango tashi ti: “Lya komiti adishe domoshikunino ngaashi wa hala. 17 Ndele komuti wokushiiva ouwa nowii ino lya ko, osheshi efiku tuu olo to li ko, oto fi shili.”
18 Opo nee Jehova Kalunga okwa ti: “Kashiwa omulumenhu a kale oye aeke. Ohandi mu ningile ekwafo tali mu wapalele.” 19 Jehova Kalunga okwa kala ta me mondwi yedu oinamwenyo aishe yomoixwa noikwamavava aishe, oyo hai tuka mewangadjo, ndele te i eta komulumenhu a tale kutya keshe shimwe ote shi luku shike. Osho omulumenhu a luka oshinamwenyo* keshe, osho sha ninga edina lasho. 20 Omulumenhu okwa luka oinamwenyo aishe yopovanhu, oikwamavava, oyo tai tuka mewangadjo, noinamwenyo aishe yomoixwa, ndele ye ka li e na omukwafi te mu wapalele. 21 Onghee Jehova Kalunga okwe mu kofifa eemhofi didjuu, ndele fimbo a kofa, Kalunga okwa kufa mo olupati laye limwe, naapo pa dja olupati okwa fitika po nonhumba. 22 Olupati, olo Jehova Kalunga a kufa momulumenhu, okwe li ninga omukainhu, ndele te mu yandje komulumenhu.
23 Omulumenhu okwa ti:
“Eli ekipa lomomakipa ange
Nonhumba yomonhumba yange.
Ota ifanwa omukainhu,
Molwaashi okwa kufwa momulumenhu.”
24 Nomolwaasho omulumenhu oku na okufiya po xe naina, ndele ta kanyatele komukulukadi* waye, notava ningi onhumba imwe. 25 Aveshe vavali, omulumenhu nomukulukadi waye, ova li hamunghele, ashike kava li va fya ohoni.
3 Eyoka ola li la lungama li dule oinamwenyo aishe yomoixwa, oyo Jehova Kalunga a shita. Opo nee ola pula omukainhu la ti: “Kalunga okwa ti tuu shili inamu lya ko komiti adishe domoshikunino?” 2 Omukainhu okwe li nyamukula, a ti: “Ohatu li oiimati yomiti domoshikunino. 3 Ashike shi na sha nomuti, oo u li pokati koshikunino, Kalunga okwa ti: ‘Inamu lya ko, nye inamu u kuma, opo muha fye.’” 4 Eyoka ola tya komukainhu: “Itamu fi shili. 5 Kalunga oku shi shii kutya efiku tuu olo tamu li ko, omesho eni otaa ka pashuka, ndele tamu kala mwa fa Kalunga, mu shii ouwa nowii.”
6 Opo nee omukainhu okwa mona kutya omuti omuwa okulya; otau monika nawa nomuwa okutala. Onghee okwa kufa ko oshiimati, ndele ta li. Lwanima, okwa pa yo omushamane waye oshiimati, ndele naye ta li. 7 Omesho avo okwa li a pashuka, nova li va mona kutya ove li hamunghele. Onghee ova li ve liningila oufulukweva vaxupi momafo omukwiyu, opo ve liuvike.
8 Eshi kwa pepa, omulumenhu nomukulukadi waye ova li va uda ondaka yaJehova Kalunga, eshi ta ende moshikunino, nova li va hondama Jehova Kalunga momiti domoshikunino. 9 Jehova Kalunga okwa kala ta ifana omulumenhu, ndele ta ti kuye: “Ou li peni?” 10 Omulumenhu okwa tya: “Onda uda ondaka yoye moshikunino, nonda li nda tila, molwaashi ondi li hamunghele, onghee onda hondama.” 11 Kalunga okwe mu pula, a ti: “Olyelye e ku lombwela kutya ou li hamunghele? Ndishi owa lya komuti oo nde ku lombwela uha lye?” 12 Omulumenhu okwa tya: “Omukulukadi oo wa pa nge ndi kale naye, oye a pa nge oshiimati sha dja komuti oo, ndele handi li.” 13 Jehova Kalunga okwa tya komukainhu: “Owa ninga ngahelipi ngaho?” Omukainhu okwa nyamukula, a ti: “Eyoka olo la kengelela nge, ndele handi li.”
14 Opo nee Jehova Kalunga okwa tya keyoka: “Molwaashi ove owa ninga ngaho, owa fingwa mokati koinamwenyo aishe yopovanhu noinamwenyo aishe yomoixwa. Oto ka endifa edimo, noto ka lya edu onghalamwenyo yoye aishe. 15 Ohandi ka tula outondwe pokati koye nomukainhu, nopokati koludalo loye noludalo laye. Ota ka nyanyaula omutwe woye, noto ke mu twa moshififinwa.”
16 Kalunga okwa lombwela omukainhu, a ti: “Ohandi ka hapupalifa ouyahame woshifeta shoye; oto ka mona ounona noudjuu, noto ka kala wa halelela okukala pamwe nomushamane woye, ndele ye ote ke ku pangela.”
17 Kalunga okwa lombwela Adam,* a ti: “Molwaashi owa pwilikina kondaka yomukulukadi woye, nowa lya komuti, oo nda li nde ku pa oshipango kutya, ‘Ino lya ko,’ edu otali fingwa omolwoye. Oto ka longa noudjuu onghalamwenyo yoye aishe, opo u limonene oikulya. 18 Edu otali ke ku menifila omakiya neeshosholo, noto ka lya oimeno yomoixwa. 19 Omungome* woye oto ke u lya noshinhwi moshipala shoye fiyo oto shuna medu, osheshi omo wa kufilwe. Ove ondwi yedu, noto shuna medu.”
20 Konima yaasho, Adam okwa luka omukulukadi waye Eva,* molwaashi okwa li ta ka ninga ina yaaveshe. 21 Jehova Kalunga okwa ningila Adam nomukulukadi waye oikutu ile yoipa, opo va djale. 22 Jehova Kalunga okwa ti: “Omunhu naye paife okwe tu fa mokushiiva ouwa nowii. Ondi na okuninga po sha, opo omunhu aha kufe nokuha lye oshiimati shomuti womwenyo, ndele ta kala nomwenyo fiyo alushe.” 23 Okudja opo, Jehova Kalunga okwe mu taataa mo moshikunino shaEden a ka longe edu omo a kufilwe. 24 Okwa taataa mo omunhu, ndele koushilo woshikunino shaEden ta tula ko ovakerubi nosho yo eongamukonda tali taima omundilo notali tanauka nopehe na olufuwo, opo va kelele omunhu aha ye komuti womwenyo.
4 Adam okwa nangala nomukulukadi waye Eva, ndele ta ningi oufimba. Eshi a dala Kain, okwa ti: “Onda dala* okaana okamati kekwafo laJehova.” 2 Opo nee okwa ka dala Abel, ondenge yaKain.
Abel okwa ka ninga omufita woimuna, na Kain okwa ka ninga omunamapya. 3 Lwanima, Kain okwa ka yandja omayambo oilikolomwa yomepya kuJehova. 4 Ashike Abel okwa yandja imwe yomoimuna yaye, oyo ya dalwa tete, nosho yo oinghene yayo. Jehova okwa li a hokwa Abel nomayambo aye, 5 ndele ka li a hokwa Kain nomayambo aye. Onghee Kain okwa li a handuka neenghono nokwa ninga omwenyo mwii.* 6 Opo nee Jehova okwa tya kuKain: “Omolwashike wa handuka, nowa ninga omwenyo mwii? 7 Ngeenge owa ningi omalunduluko, ndele to longo ouwa, oto filwa onghenda. Ashike ngeenge ito longo ouwa, oulunde otau ku nangele poshivelo, wa hala oku ku pangela; mbela oto ke u finda tuu?”
8 Okudja opo, Kain okwa lombwela ondenge yaye Abel, ta ti: “Natu ye moixwa.” Ofimbo va li moixwa, Kain okwa ponokela ondenge yaye Abel, ndele te i dipaa. 9 Lwanima, Jehova okwa pula Kain, a ti: “Omumwanyoko Abel oku li peni?” Kain okwa ti: “Kandi shi shii. Aame mbela omupashukili wondenge yange?” 10 Opo nee Kalunga okwa ti: “Owa ninga ngahelipi ngaho? Pwilikina, ohonde yamumwanyoko otai kuwile nge okudja medu. 11 Paife owa fingwa, noto tewa mo monhele ei, molwaashi omo wa tililashi ohonde yamumwanyoko.* 12 Nande ou longe edu, ito ka likola mo sha vali. Oto ka ninga omweendaendi nomutewatewi kombada yedu.” 13 Opo nee Kain okwa tya kuJehova: “Ehandukilo lenyono lange olidjuu unene okuungaunga nalo. 14 Nena eli owa taataa nge mo medu eli, nohandi ka hondama oshipala shoye. Ohandi ka ninga omweendaendi nomutewatewi kombada yedu, nakeshe ou ta mono nge ota dipaa nge shili.” 15 Jehova okwa tya kuye: “Opo osho shiha ningwe, keshe ou ta dipaa Kain ota handukilwa luheyali.”
Onghee Jehova okwa tula po edidiliko,* opo keshe ou ta mono Kain ehe mu dipae. 16 Kain okwa dja ko koshipala shaJehova, ndele ta ka kala kedu laNod,* koushilo waEden.
17 Lwanima, Kain okwa nangala nomukulukadi waye nokwa ninga oufimba, ndele ta dala Henok. Opo nee Kain okwa hovela okutunga oshilando, ndele te shi lukile omonamati waye Henok. 18 Mokweendela ko kwefimbo, Henok okwa ka dala Irad. Irad okwa dala Mehujael; Mehujael okwa dala Metusael; Metusael okwa ka dala Lamek.
19 Lamek okwa hombola ovakulukadi vavali. Edina laau wotete oAda, nomutivali oSilla. 20 Ada okwa dala Jabal. Jabal oye wotete a li ha kala momatwali, nokwa li e na oufita woimuna. 21 Jabal okwa li e na omumwaina Jubal. Jubal oye wotete a li ha shiki ouxumbafeta neenyalilo. 22 Silla okwa ka dala Tubal-kain, oo a li ha hambula oilongifo yoludi keshe mongopolo nomoivela ilaula. Tubal-kain okwa li e na omumwainakadona Naama. 23 Lamek okwa li a lombwela ovakulukadi vaye, Ada naSilla, eendjovo edi:
“Ovakulukadi nye vaLamek, udeni eendjovo dange;
Pwilikineni eshi handi mu lombwele:
Onda dipaa omulumenhu oo a ninga nge oshipute,
Omulumenhu omunyasha oo a denga nge.
24 Ngeenge oo ta dipaa Kain ota handukilwa lu-7,
Ou ta dipaa Lamek olwomilongo 77.”
25 Adam okwa nangala vali nomukulukadi waye, ndele ta dala okaana okamati. Eva okwe ka luka Set,* ndele ta ti: “Kalunga okwa pa nge vali oludalo ponhele yaAbel, oo a dipawa kuKain.” 26 Set okwa dala okaana okamati, ndele te ka luku Enos. Pefimbo olo ovanhu ova hovela okwiifana edina laKalunga, Jehova.
5 Ei ondjokonona i na sha naAdam. Mefiku olo Kalunga a shita Adam, okwe mu shita oshifeka shaye. 2 Okwa shita omulumenhu nomukainhu. Mefiku olo e va shita, okwe va nangeka noupuna nokwe va luka ovanhu.*
3 Eshi Adam a li e na eedula 130, okwa dala okaana okamati oshifeka shaye, ndele te ka luku Set. 4 Konima eshi Adam a dala Set, okwa kala nomwenyo eedula 800. Ndele ye okwa li e na ovana ovamati noukadona. 5 Eedula adishe kumwe, odo Adam a kala nomwenyo, oda li 930, ndele ta fi.
6 Eshi Set a li e na eedula 105, okwa dala Enos. 7 Konima eshi Set a dala Enos, okwa kala nomwenyo eedula 807. Ndele ye okwa li e na ovana ovamati noukadona. 8 Eedula adishe kumwe odo Set a kala nomwenyo oda li 912, ndele ta fi.
9 Eshi Enos a li e na eedula 90, okwa dala Kenan. 10 Konima eshi Enos a dala Kenan, okwa kala nomwenyo eedula 815. Ndele ye okwa li e na ovana ovamati noukadona. 11 Eedula adishe kumwe odo Enos a kala nomwenyo oda li 905, ndele ta fi.
12 Eshi Kenan a li e na eedula 70, okwa dala Mahalalel. 13 Konima eshi Kenan a dala Mahalalel, okwa kala nomwenyo eedula 840. Ndele ye okwa li e na ovana ovamati noukadona. 14 Eedula adishe kumwe odo Kenan a kala nomwenyo oda li 910, ndele ta fi.
15 Eshi Mahalalel a li e na eedula 65, okwa dala Jared. 16 Konima eshi Mahalalel a dala Jared, okwa kala nomwenyo eedula 830. Ndele ye okwa li e na ovana ovamati noukadona. 17 Eedula adishe kumwe odo Mahalalel a kala nomwenyo oda li 895, ndele ta fi.
18 Eshi Jared a li e na eedula 162, okwa dala Henok. 19 Konima eshi Jared a dala Henok, okwa kala nomwenyo eedula 800. Ndele ye okwa li e na ovana ovamati noukadona. 20 Eedula adishe kumwe odo Jared a kala nomwenyo oda li 962, ndele ta fi.
21 Eshi Henok a li e na eedula 65, okwa dala Metusala. 22 Konima eshi Henok a dala Metusala, okwa twikila okulongela Kalunga* kashili eedula 300. Ndele ye okwa li e na ovana ovamati noukadona. 23 Henok okwa kala nomwenyo eedula 365. 24 Henok okwa kala ta longele Kalunga* kashili. Opo nee Kalunga okwe mu kufa po, noina monika vali.
25 Eshi Metusala a li e na eedula 187, okwa dala Lamek. 26 Konima eshi Metusala a dala Lamek, okwa kala nomwenyo eedula 782. Ndele ye okwa li e na ovana ovamati noukadona. 27 Eedula adishe kumwe odo Metusala a kala nomwenyo oda li 969, ndele ta fi.
28 Eshi Lamek a li e na eedula 182, okwa dala okaana okamati. 29 Okwe ka luka Noa,* ndele ta ti: “Ou ote ke tu hekeleka* koilonga idjuu nokoilonga youdiinini yomake etu, osheshi edu ola fingwa kuJehova.” 30 Konima eshi Lamek a dala Noa, okwa kala nomwenyo eedula 595. Ndele ye okwa li e na ovana ovamati noukadona. 31 Eedula adishe kumwe odo Lamek a kala nomwenyo oda li 777, ndele ta fi.
32 Eshi Noa a li e na eedula 500, okwa dala Sem, Ham naJafet.
6 Eshi ovanhu va hovela okuhapupala kombada yedu nova dala ovana oukadona, 2 ovaengeli* ova li va mona kutya oukadona ovo ovawa. Onghee ova li va hovela okulikufila ovakulukadi ovo va hala. 3 Opo nee Jehova okwa ti: “Itandi* ke lididimikila omunhu fiyo alushe, molwaashi ye oku li pambelela.* Ndele ye ota kala nomwenyo oule womido 120.”
4 Okudja opo, kombada yedu okwa kala ovatongolume.* Pefimbo olo, ovaengeli* ovo ova kala hava nangala novanakadona vovanhu, ndele tava dala ounona. Ounona ovo ova li ve na eenghono nova li va shiivika nawa apeshe.
5 Lwanima, Jehova okwa li a mona kutya oukolokoshi wovanhu owa hapupala kombada yedu; omadiladilo nomahalo omitima davo okwa li mai efimbo alishe. 6 Jehova okwa li a nyemata* eshi a shitila ovanhu kombada yedu, nokwa li a uda nai* momutima. 7 Onghee Jehova okwa ti: “Ohandi ka hanauna po ovanhu ovo nda shitila kombada yedu, oinamwenyo yopovanhu, oipuka noikwamavava, oyo tai tuka mewangadjo, molwaashi onde livela ombedi, eshi nde va shita.” 8 Ashike Noa okwa filwa onghenda koshipala shaJehova.
9 Ondjokonona i na sha naNoa.
Noa okwa li omulumenhu omuyuki.* Okwa ulika kutya ye omuyuki mokati kaavo va li ko pefimbo limwe naye.* Noa okwa enda pamwe naKalunga* kashili. 10 Mokweendela ko kwefimbo, Noa okwa ka dala ovanamati vatatu, Sem, Ham naJafet. 11 Edu ola li la nyonaunwa momesho aKalunga, nokwa li ku yadi elongifo leenghono. 12 Kalunga okwa tala kedu, nokwa mona kutya ola li la nyonaunwa. Eenghedi dovanhu aveshe* kombada yedu oda li da xutuka.
13 Konima yaasho, Kalunga okwa lombwela Noa, a ti: “Onda tokola okuhanauna po ovanhu aveshe kombada yedu, molwaashi edu oli yadi oukolokoshi omolwavo. Onghee ohandi ke va hanauna po nosho yo ashishe osho shi li kombada yedu. 14 Tunga onguluwato* nomiti da kola.* Ou na yo oku i tukula momadimo, ndele to i vaeke eka meni nokombada. 15 Onguluwato ou na oku i tunga ngaha: Oule womukokomoko wayo omaludimbo 300, ounene wayo omaludimbo 50, noule wopombada omaludimbo 30. 16 Ou na oku i tula ekende li na oule woludimbo limwe okudja pombada, opo li ete ouyelele* monguluwato. Ou na yo oku i tula oshivelo momunghulo, noku i tunga i na omadimo a londafana, edimo lotete, edimo etivali nosho yo edimo etitatu.
17 “Osheshi ame ohandi ka eta eyelu kombada yedu, opo li hanaune po ovanhu noinamwenyo* aishe. Oinima aishe kombada yedu otai ka xula po. 18 Ohandi ka ninga ehangano naave; ove ou na okuya monguluwato pamwe novanamati voye, omukulukadi woye novakulukadi vovanamati voye. 19 Monguluwato ou na okutula mo oinamwenyo yoludi keshe kooivali, oshindume noshikadi, opo i kale nomwenyo pamwe naave. 20 Tula mo yo oikwamavava pamaludi ayo, oinamwenyo yopovanhu pamaludi ayo noipuka aishe oyo i li kombada yedu pamaludi ayo; oi na okuya mo kooivali, opo oludi layo liha xule po. 21 Ove ou na okwoongela oikulya yoludi keshe monguluwato, opo i ninge eendja deni nodoinamwenyo.”
22 Noa okwa ninga ashishe osho Kalunga e mu lombwela. Osho naanaa a ninga.
7 Jehova okwa lombwela Noa, ta ti: “Inda monguluwato pamwe novaneumbo loye aveshe, molwaashi onda mona kutya ove omuyuki mokati kepupi eli. 2 Ou na okutula mo oludi keshe loinamwenyo oyo ya koshoka kooiheyali,* oshindume noshikadi, ofimbo oinamwenyo oyo inai koshoka okooivali, oshindume noshikadi. 3 Tula mo yo oikwamavava, oyo tai tuka mewangadjo, kooiheyali,* oshindume noshikadi, opo i dalafane nokukala nomwenyo kombada yedu alishe. 4 Konima yomafiku aheyali, ohandi ka lokifa odula oule womafiku 40, omutenya noufiku, nohandi ka hanauna po oshinamufudo keshe osho nda shitila kombada yedu.” 5 Opo nee Noa okwa ninga ashishe osho Jehova e mu lombwela.
6 Eshi eyelu le uya kombada yedu, Noa okwa li e na eedula 600. 7 Ofimbo eyelu inali uya, Noa okwa ya monguluwato pamwe novanamati vaye, omukulukadi waye novakulukadi vovanamati vaye. 8 Oludi keshe loinamwenyo, oyo ya koshoka naayo inai koshoka, oikwamavava nakeshe osho tashi linyenge kombada yedu, 9 oya ya pamwe naNoa monguluwato kooivali, oshindume noshikadi, ngaashi Kalunga e mu lombwela. 10 Konima yomafiku aheyali, eyelu ola li le uya kombada yedu alishe.
11 Momafiku 17, omwedi omutivali, momudo omuti-600 wokukalamwenyo kwaNoa, eefifiya adishe domeva okeulu oda ndwafuka, nomivelo dokeulu oda li da yeuluka. 12 Odula oya li ya loka kombada yedu oule womafiku 40, omutenya noufiku. 13 Mefiku olo, Noa okwa ya monguluwato pamwe novanamati vaye, Sem, Ham naJafet, omukulukadi waye novakulukadi vatatu vovanamati vaye. 14 Ova ya monguluwato pamwe noinamwenyo aishe yomoixwa pamaludi ayo, oinamwenyo aishe yopovanhu pamaludi ayo, oipuka aishe tai linyenge kombada yedu pamaludi ayo, oinamwenyo aishe oyo hai tuka, mwa kwatelwa oudila aveshe, nakeshe osho shi na omavava. 15 Oinamwenyo yomaludi aeshe, oyo i na omufudo womwenyo,* oya kala tai i monguluwato kooivali pamwe naNoa. 16 Oya ya monguluwato, oshindume noshikadi pamaludi ayo, ngaashi Kalunga a li a lombwela Noa. Konima yaasho, Jehova okwa idila omuvelo.
17 Odula oya twikila okuloka kombada yedu oule womafiku 40, nomeva okwa li a hapupala nokwa yelula po onguluwato, ndele tai kala ya kaama kombada yomeva. 18 Omeva okwa twikila okuya pombada nokuhapupala kombada yedu, ashike onguluwato oya li ya kaama kombada yomeva. 19 Omeva okwa li a tuvikila eemhunda adishe dile, odo da li kombada yedu alishe. 20 Omeva okwa li a koyelela eemhunda nomaludimbo 15.*
21 Oinamufudo aishe,* oyo ya li tai linyenge kombada yedu, oya li ya hanaunwa po, oikwamavava, oinamwenyo yopovanhu, oinamwenyo yomoixwa, oipuka nosho yo ovanhu aveshe. 22 Oinamufudo aishe oyo ya li kombada yedu oya fya. 23 Kalunga okwa hanauna po oinima aishe oyo ya li kombada yedu, ovanhu, oinamwenyo, oipuka noikwamavava aishe tai tuka mewangadjo. Oinima aishe oya li ya hanaunwa po filufilu kombada yedu. Noa oye ashike a li a xupa naavo va li pamwe naye monguluwato. 24 Omeva okwa twikila okukala a tuvikila edu oule womafiku 150.
8 Kalunga okwa li a dimbuluka Noa, oinamwenyo yomoixwa noinamwenyo yopovanhu, oyo a li nayo monguluwato. Kalunga okwa li yo a pepifa omhepo kombada yedu, nomeva okwa li a hovela okupwiinina. 2 Eefifiya domoule domeva okeulu nomivelo dokeulu oda li da pata, nodula oya li ya sheka. 3 Opo nee omeva okwa li a hovela okweenda taa pwiinine kombada yedu. Konima yomafiku 150, omeva okwa li a ninipala. 4 Momafiku 17 omwedi omutiheyali, onguluwato oya li ya kanghama komhunda yaArarat. 5 Omeva okwa enda taa pwiinine fiyo omomwedi omutimulongo. Mefiku lotete lomwedi omutimulongo, eexulo deemhunda oda li da djuuka ko.
6 Konima yomafiku 40, Noa okwa li a yeulula ekende longuluwato, 7 ndele ta pitifa mo ekola. Opo nee ekola ola kala tali i pondje lo tali aluka, fiyo osheshi omeva a pwiinina ko kombada yedu.
8 Lwanima, okwa pitifa mo onghuti, opo a tale ngeenge omeva okwa pwiinina ko kombada yedu. 9 Onghuti kaya li ya mona apa tai wile,* onghee oya li ya alukila kuye monguluwato, molwaashi natango kombada yedu alishe okwa li ku na omeva. Noa okwa li a pitifa mo eke laye, ndele te i eta monguluwato. 10 Okwa teelela vali pa pite omafiku aheyali, ndele natango ta pitifa mo onghuti monguluwato. 11 Eshi onghuti ya alukila kuye lwokonguloshi, oya li i na efo lolumono litalala komulungu. Onghee Noa okwa li a mona kutya omeva okwa pwiinina ko kombada yedu. 12 Natango okwa li a teelela vali pa pite omafiku aheyali. Opo nee okwa pitifa mo vali onghuti, ndele inai mu alukila vali.
13 Mefiku lotete lomwedi wotete, momudo 601 wokukalamwenyo kwaNoa, omeva okwa li a pwiinina ko kombada yedu, na Noa okwa li a patulula onguluwato moshookooko, nokwa li a mona kutya kedu otaku ende taku kukuta. 14 Momafiku 27 omwedi omutivali, edu ola li la kukuta filufilu.
15 Kalunga okwa li a lombwela Noa, a ti: 16 “Dja mo monguluwato, ove nomukulukadi woye, ovanamati voye novakulukadi vovanamati voye. 17 Pitifa mo oinamufudo yomaludi aeshe, oikwamavava, oinamwenyo noipuka aishe yokombada yedu, opo i hapupale kombada yedu, i dalafane nokuyadifa edu.”
18 Noa okwa dja mo monguluwato pamwe novanamati vaye, omukulukadi waye novakulukadi vovanamati vaye. 19 Oinamufudo aishe, oipuka aishe, oikwamavava aishe noinima aishe tai linyenge kombada yedu oya dja mo monguluwato pamaludi ayo. 20 Opo nee Noa okwa tungila Jehova oaltari, nokwa kufa imwe yomoinamwenyo aishe oyo ya koshoka, naimwe yomoikwamavava aishe oyo ya koshoka, ndele te i yambe koaltari i li omaxwikiloyambo. 21 Jehova okwa li e udite edimba liwa.* Onghee Jehova okwe lipopila momutima a ti: “Edu itandi ke li finga vali* omolwovanhu, osheshi omahalo omutima womunhu omai okudja kounona waye. Itandi ka hanauna po vali oinamufudo aishe ngaashi nda ninga. 22 Okudja paife, efimbo lokukuna nolokuteya, loutalala noupyu, okufu nokwenye, omutenya noufiku itai xulu po vali.”
9 Kalunga okwa nangeka noupuna Noa novanamati vaye, ndele te va lombwele ta ti: “Dalafaneni mu hapupale, nye mu yadife edu. 2 Oinamwenyo aishe yokombada yedu, oikwamavava aishe, oyo tai tuka mewangadjo, eeshi domefuta noinima aishe, oyo tai linyenge kombada yedu, otai kala hai mu tila nokuhaluka. Aishe oya yandjwa momake eni.* 3 Oinamwenyo aishe oyo tai linyenge nai ninge eendja deni. Onde i mu pa aishe, ngaashi nde mu pa oimeno italala. 4 Ombelela i na ohonde inamu i lya, osheshi ohonde oyo omwenyo. 5 Natango, keshe ou ta tileshi ohonde, ohandi ke i mu pula. Ngeenge oshinamwenyo, oshi na okufya. Ngeenge omunhu, oku na okuyandja omwenyo waye, osheshi okwa dipaa omunhu mukwao. 6 Keshe ou ta tileshi ohonde yomunhu, naye ohonde yaye oi na okutika, molwaashi omunhu okwa shitwa oshifeka shaKalunga. 7 Dalafaneni mu hapupale; twikileni okuhapupala, nye mu yadife edu alishe.”
8 Kalunga okwa lombwela yo Noa novanamati vaye, a ti: 9 “Ohandi ningi ehangano nanye nosho yo noludalo leni, 10 nakeshe osho shi li pamwe nanye shi na omwenyo, oudila, oinamwenyo naaishe oyo i na omwenyo kombada yedu, oinamufudo aishe, oyo ya dja monguluwato, sha hala okutya keshe ashike osho shi na omwenyo kombada yedu. 11 Ohandi ningi ehangano nanye: Itandi ka hanauna po vali oinamufudo* aishe neyelu, noitandi ka hanauna po vali edu neyelu.”
12 Kalunga okwa tya vali: “Ohandi tula po edidiliko li na sha nehangano olo handi ningi nanye nosho yo noinamufudo aishe, oyo i li pamwe nanye, notali kala po fiyo okomapupi aeshe okomesho. 13 Ohandi tula keulu outa wodula, notau kala edidiliko li na sha nehangano olo nda ninga nakeshe osho shi li kombada yedu. 14 Ngeenge onda eta oilemo keulu, outa wodula otau ka holoka shili moilemo. 15 Ohandi ka dimbuluka shili ehangano, olo nda ninga nanye, nosho yo noinamufudo yomaludi aeshe. Itandi ka hanauna po vali oinamufudo* aishe neyelu. 16 Outa wodula otau ka holoka moilemo, nohandi ke u mona, ndele handi dimbuluka ehangano laalushe olo nda ninga noinamufudo* yomaludi aeshe, oyo i li kombada yedu.”
17 Kalunga okwa endulula osho a lombwela Noa, a ti: “Ohandi tula po edidiliko li na sha nehangano olo handi ningi nanye nosho yo noinamufudo aishe, oyo i li kombada yedu.”
18 Ovanamati vaNoa, ovo va dja monguluwato, ovo Sem, Ham naJafet. Lwanima, Ham okwa ka dala Kaanan. 19 Ovo ova li ovanamati vatatu vaNoa, novanhu aveshe ova dja muvo nove lihanena kombada yedu.
20 Noa okwa li a ninga omunamapya, nokwa li a twika oshikunino shomandjebele. 21 Eshi a nwa omaviinyu, okwa li a kolwa, ndele te lidula oikutu yaye metwali. 22 Ham, xe yaKaanan, okwa li a mona xe e li hamunghele, ndele ta lombwele ovamwaina ovo va li pondje. 23 Sem naJafet ova kufa oshikutu, ndele tave shi tula komapepe avo nova ya mo tava ende shamunimanima. Opo nee ova tuvikila xe va pilamena ko, nokava li va mona xe, eshi e li hamunghele.
24 Eshi Noa a penduka a kololokwa, okwa uda osho omonamati waye, oo munini, a ninga, 25 ndele ta ti:
“Kaanan na fingwe.
Na ninge omupiya wovapiya vavamwaina.”
26 Okwa tya vali:
“Jehova, Kalunga kaSem, na tangwe,
Kaanan na ninge omupiya waSem.
27 Kalunga na pe Jafet oshitukulwa sha kula,
Na kale momatwali aSem.
Kaanan na ninge yo omupiya waJafet.”
28 Noa okwa kala nomwenyo eedula 350, okudja pEyelu. 29 Eedula adishe kumwe, odo Noa a kala nomwenyo, oda li 950, ndele ta fi.
10 Ei ondjokonona i na sha novanamati vaNoa, Sem, Ham naJafet.
Konima yeyelu ova ka dala ounona. 2 Ovanamati vaJafet ovo: Gomer, Magog, Madai, Javan, Tubal, Mesek naTiras.
3 Ovanamati vaGomer ovo: Askenas, Rifat naTogarma.
4 Ovanamati vaJavan ovo: Elisha, Tarsis, Kittim naDodanim.
5 Ovo ovo va li ooxekulululwa yovanhu, ovo va li kounhunhu, ovo va li ve lihanena moitukulwa yavo pamalaka, pamapata nopaiwana yavo.
6 Ovanamati vaHam ovo: Kus, Misraim, Puti naKaanan.
7 Ovanamati vaKus ovo: Seba, Havila, Sabta, Raama naSabteka.
Ovanamati vaRaama ovo: Sheba naDedan.
8 Kus okwa ka dala Nimrod. Nimrod oye wotete a li omunaenghono kombada yedu. 9 Nimrod okwa ka ninga omukongo omunaenghono, oo a li omhinge naJehova, nomolwaashi ovanhu hava ti: “Ngadi okwa fa Nimrod, omukongo omunaenghono, oo a li omhinge naJehova.” 10 Nimrod okwa pangela tete moilando ei: Babel, Erek, Akkad naKalne, medu laSinar. 11 Eshi a dja muSinar, okwa ya kuAssiria, ndele ta tungu Ninive, Rehobot-ir, Kalag 12 naResen, osho sha li pokati kaNinive naKalag; oilando aishe oyo oya li oshilando shinene.*
13 Misraim okwa dala Ludim, Anamim, Lehabim, Naftu, 14 Patrosi, Kaslu (oo a dala Ovafilisti) naKaftori.
15 Kaanan okwa dala Sidon, oo a li oshiveli shaye, naHeti. 16 Okwa dala yo Ovajebusi, Ovaamori, Ovagirgas, 17 Ovahevi, Ovaarki, Ovasini, 18 Ovaarvadi, Ovasemari nOvahamat. Lwanima, epata lOvakaanan ole ke lihanena keshe pamwe. 19 Oshitukulwa shOvakaanan osha li sha tamunuka mo, okudja kuSidon fiyo okuGerar, osho sha li popepi naGasa, nosha ya fiyo okuSodom, Gomorra, Adma naSeboim, oyo ya li popepi naLasha. 20 Ovo ova li ovanamati vaHam pamapata, pamalaka, paitukulwa nopaiwana yavo.
21 Sem, ondenge yaJafet,* okwa ka dala ounona. Sem oye yo a li xekulu yovana vaEber. 22 Ovanamati vaSem ovo: Elami, Assur, Arpaksad, Lud naAram.
23 Ovanamati vaAram ovo: Us, Hul, Geter naMash.
24 Arpaksad okwa dala Shela, na Shela okwa dala Eber.
25 Eber okwa dalelwa ovanamati vavali. Edina laumwe ola li Peleg,* molwaashi ovanhu ova li va tukauka kombada yedu. Edina lamumwaina ola li Joktan.
26 Ovanamati vaJoktan ovo: Almodad, Selef, Hasarmavet, Jerag, 27 Hadoram, Usal, Dikla, 28 Obal, Abimael, Sheba, 29 Ofir, Havila naJobab; aveshe ova li ovanamati vaJoktan.
30 Oshitukulwa shavo osha li sha tamunuka mo, okudja kuMesa fiyo okuSefar, oshitukulwa shokeemhunda, osho sha li kOushilo.
31 Ovo ova li ovanamati vaShem pamapata, pamalaka, paitukulwa nopaiwana yavo.
32 Olo oludalo lovanamati vaNoa pamusholondodo womapata avo noiwana yavo. Oiwana aishe, oyo ye lihanena kombada yedu konima yEyelu, oya dja momapata oo.
11 Pefimbo olo ovanhu aveshe kombada yedu ova li hava popi elaka limwe, tava longifa oitya ya faafana. 2 Eshi va li tava ende va finda koushilo, ova li va mona olufilu lihe na sha, li li moshitukulwa shaSinar, naamo omo va kala hava di. 3 Opo nee ova lombwelafana tava ti: “Ileni tu folomeni eedopi, fye tu di yofeni momundilo.” Ova li va longifa eedopi ponhele yomamanya, nomunoko wa fa oo hau longifwa okuninga oteya. 4 Ova lombwelafana vali va ti: “Ileni tu litungileni oshilando noshungo ile ya twa meulu, opo tu liningile edina notuhe lihanene kombada yedu alishe.”
5 Jehova okwa tala kombada yedu, nokwa mona oshilando noshungo oyo ovanhu va tunga. 6 Opo nee Jehova okwa ti: “Tala, ovanhu ova hangana, molwaashi otava popi elaka limwe. Taleni osho tava longo. Kape na osho tashi dulu oku va imba va ninge osho tava diladila. 7 Ileni tu ka dongakanifeni elaka lavo, opo vaha kale vali ve uditafane, eshi tava popi.” 8 Onghee Jehova okwe ve lihanifila kombada yedu alishe, nova li va efa po okutunga oshilando. 9 Osho osho sha ningifa oshilando osho shi lukwe Babel,* molwaashi omo Jehova a dongakanifila elaka lovanhu aveshe kombada yedu. Ovanhu ovo va li moshilando osho, Jehova okwe ve lihanifila kombada yedu alishe.
10 Ei ondjokonona yaSem.
Eshi Sem a li e na eedula 100, okwa dala Arpaksad konima yeedula mbali okudja pEyelu. 11 Eshi Sem a dala Arpaksad, okwa kala nomwenyo eedula 500. Ndele ye okwa li e na ovana ovamati noukadona.
12 Eshi Arpaksad a li e na eedula 35, okwa dala Shela. 13 Konima eshi Arpaksad a dala Shela, okwa kala nomwenyo eedula 403. Ndele ye okwa li e na ovana ovamati noukadona.
14 Eshi Shela a li e na eedula 30, okwa dala Eber. 15 Konima eshi Shela a dala Eber, okwa kala nomwenyo eedula 403. Ndele ye okwa li e na ovana ovamati noukadona.
16 Eshi Eber a li e na eedula 34, okwa dala Peleg. 17 Konima eshi Eber a dala Peleg, okwa kala nomwenyo eedula 430. Ndele ye okwa li e na ovana ovamati noukadona.
18 Eshi Peleg a li e na eedula 30, okwa dala Rehu. 19 Konima eshi Peleg a dala Rehu, okwa kala nomwenyo eedula 209. Ndele ye okwa li e na ovana ovamati noukadona.
20 Eshi Rehu a li e na eedula 32, okwa dala Seruh. 21 Konima eshi Rehu a dala Seruh, okwa kala nomwenyo eedula 207. Ndele ye okwa li e na ovana ovamati noukadona.
22 Eshi Seruh a li e na eedula 30, okwa dala Nahor. 23 Konima eshi Seruh a dala Nahor, okwa kala nomwenyo eedula 200. Ndele ye okwa li e na ovana ovamati noukadona.
24 Eshi Nahor a li e na eedula 29, okwa dala Tera. 25 Konima eshi Nahor a dala Tera, okwa kala nomwenyo eedula 119. Ndele ye okwa li e na ovana ovamati noukadona.
26 Eshi Tera a li e na eedula 70, okwa dala Abram, Nahor naHaran.
27 Ei ondjokonona yaTera.
Tera okwa dala Abram, Nahor naHaran. Haran okwa dala Lot. 28 Haran okwa fila moshitukulwa omo a dalelwa, muUr shOvakaldea, ofimbo xe, Tera, a li e na omwenyo. 29 Abram naNahor ova li va hombola ovakulukadi. Edina lomukulukadi waAbram ola li Sarai, nedina lomukulukadi waNahor ola li Milka, omonakadona waHaran, xe yaMilka naIska. 30 Sarai okwa li ongadji; ka li e na okaana.
31 Tera okwa kufa omonamati waye, Abram, omutekulu waye, Lot, omonamati waHaran, oshitenya shaye, Sarai, omukulukadi waAbram, nova dja mo muUr shOvakaldea, va finda kedu laKaanan. Lwanima, ova ka ya muHaran, naamo omo va kala hava di. 32 Tera okwa li e na eedula 205, nokwa fila muHaran.
12 Jehova okwa lombwela Abram, a ti: “Dja mo medu leni, fiya po ovapambele voye nosho yo epata laxo, ndele to i koshilongo oko handi ke ku ulikila. 2 Oludalo loye otali ka ninga oshiwana shinene, nohandi ke ku nangeka noupuna. Ohandi ke ku ningila edina noto ka kala enangeko noupuna. 3 Ohandi ka nangeka noupuna ovo tave ku nangeke noupuna, nohandi ka finga ovo tave ku halele owii. Omapata aeshe kombada yedu otaa ka nangekwa noupuna* omolwoye.”
4 Onghee Abram okwa ya, ngaashi Jehova a li e mu lombwela, na Lot okwa ya pamwe naye. Abram okwa li e na eedula 75, eshi a dja muHaran. 5 Abram okwa kufa omukulukadi waye Sarai, Lot, omonamati wamumwaina, oinima aishe, oyo ve likongela, novapiya aveshe, ovo va li pamwe navo muHaran, ndele tava i kuKaanan. Eshi va fika medu laKaanan, 6 Abram okwa enda moshitukulwa ashishe fiyo okuSekem, popepi nomiti da kula daMore. Pefimbo olo, Ovakaanan omo va li hava di medu olo. 7 Jehova okwe lihololela Abram, ndele ta ti: “Ohandi ka yandja edu eli koludalo loye.” Opo nee Abram okwa tungila Jehova oaltari monhele omo a li e mu lihololela. 8 Lwanima, okwa ka dja mo, ndele ta i koshitukulwa sheemhunda shokoushilo waBetel. Okwa li a dika etwali laye pokati kaBetel naAi (Betel osha li kouninginino, ofimbo Ai sha li koushilo). Natango okwa tungila Jehova oaltari ponhele oyo, ndele ta hovele okwiifana edina laKalunga, Jehova. 9 Abram okwa twikila nolweendo laye a finda kuNegeb, nokwa kala ta tembukile meenhele da yoolokafana.
10 Moshitukulwa osho omwa li mwe uya ondjala, na Abram okwa li a ya a ka kale kuEgipiti* oule wefimbo, molwaashi ondjala oya li ya kwata moiti. 11 Eshi a li pokufika muEgipiti, okwa lombwela omukulukadi waye Sarai, a ti: “Pwilikine nge, ove omukulukadi muwa lela. 12 Ngeenge Ovaegipiti ove ku mono, ove na okutya, ‘Ou omukulukadi waye.’ Opo nee otava ka dipaa nge, ndele ove tave ku efa u kale nomwenyo. 13 Alikana, va lombwela kutya ove omumwameme, opo vaha ningile nge owii omolwoye, nopo ndi kale nomwenyo.”
14 Diva eshi Abram a fika muEgipiti, Ovaegipiti ova li va mona kutya Sarai omukainhu muwa lela. 15 Omalenga aFarao nao okwa li yo a mona omukainhu oo, ndele taa hovele oku mu popya nawa kuFarao. Opo nee omukainhu okwa li a twalwa keumbo laFarao. 16 Farao okwa li a ungaunga nawa naAbram omolwaSarai, nokwe mu pa eedi, eengobe, eendongi deendume neenghadi, ovapiya ovalumenhu novakainhu nosho yo eengamelo. 17 Opo nee Jehova okwa li a tumina Farao noukwaneumbo waye omahandukilo a kwata moiti omolwaSarai, omukulukadi waAbram. 18 Onghee Farao okwa li a ifana Abram, ndele ta ti: “Owa ninga nge ngahelipi ngaha? Omolwashike ino lombwela nge kutya ye omukulukadi woye? 19 Omolwashike wa ti kutya, ‘Omumwameme’? Hanga nde mu kufa po a ninge omukulukadi wange. Omukulukadi woye oye ou. Mu kufa po, ndele tamu i.” 20 Opo nee Farao okwa pa ovapiya vaye omalombwelo e na sha naAbram, ndele tave mu lekele a ye nomukulukadi waye naashishe osho a li e na.
13 Abram, omukulukadi waye nosho yo Lot ova dja mo muEgipiti noinima yavo aishe, va finda kuNegeb. 2 Abram okwa li e na oimuna ihapu, oisilveri noingoli. 3 Eshi a li ta di muNegeb a finda kuBetel, okwa enda ta tula moitukulwa i lili noku lili, fiyo osheshi a fika konhele oko a li a dika etwali laye, pokati kaBetel naAi, 4 oko a li a tungila oaltari. Konhele oko Abram oko a li a ifanena edina laKalunga, Jehova.
5 Lot, oo a li ta ende naAbram, naye okwa li e na eedi, eengobe nomatwali. 6 Kava li vali tava dulu okukala ponhele imwe, molwaashi ova li ve na oimuna ihapu. 7 Onghee pokati kovafita voimuna yaAbram novafita voimuna yaLot opa li pa holoka eenhamanana. Pefimbo olo, Ovakaanan nOvaperesi ova li hava di moshitukulwa osho. 8 Abram okwa lombwela Lot, a ti: “Inapa kala eenhangu pokati ketu naave nopokati kovafita voimuna yetu, molwaashi fye ovamwainafana. 9 Oto dulu okuhoolola keshe apa wa hala okukala medu eli. Natu tukauke. Ngeenge oto i kolumosho, ame ohandi i kolulyo, ashike ngeenge oto i kolulyo, ame ohandi i kolumosho.” 10 Lot okwa talaatala, nokwa mona kutya oshitukulwa shaJordan, osho sha ya fiyo okuSoar, oshi na omeva mahapu ngaashi oshikunino shaJehova* nongaashi edu laEgipiti (pefimbo opo Jehova ka li a hanauna po Sodom naGomorra). 11 Lot okwa hoolola oshitukulwa ashishe shaJordan, ndele ta tembulile onhanda yaye koushilo. Osho sha enda ngaho eshi va tukauka. 12 Abram okwa kala ha di muKaanan, ofimbo Lot a kala moilando yomoshitukulwa shaJordan. Lwanima, Lot okwa ka dika etwali laye popepi naSodom. 13 Ovanhu vomuSodom ova li ovakolokoshi, nohava nyono kuJehova sha kwata moiti.
14 Eshi Lot va tukauka naAbram, Jehova okwa lombwela Abram, a ti: “Kanghama opo u li, ndele to tale kolundume, kolukadi, koushilo nokouninginino, 15 molwaashi edu alishe olo u wete ohandi li ku pe noludalo loye li ninge emona laalushe. 16 Ohandi ka hapupalifa oludalo loye li kale ngaashi ondwi yedu. Ngaashi ashike ondwi yedu itai dulu okuvalulwa, noludalo loye itali ka dula okuvalulwa. 17 Fikama, ndele to ende noshitukulwa ashishe u shiive nawa oule nounene washo, osheshi ame ohandi ke shi ku pa.” 18 Abram okwa twikila okukala ha di momatwali. Lwanima, okwa ya, ndele ta ka kala ha di popepi nomiti dinene daMamre, odo di li muHebron, nokwa tungila ko Jehova oaltari.
14 Pefimbo opo, Amrafel, ohamba yaSinar, Ariok, ohamba yaEllasar, Kedorlaomer, ohamba yaElami, naTidal, ohamba yaGoim, 2 ova li va ka lwifa Bera, ohamba yaSodom, Birsha, ohamba yaGomorra, Sineab, ohamba yaAdma, Semeber, ohamba yaSeboim, nohamba yaBela, osho hashi ifanwa yo Soar. 3 Eehamba adishe odo oda li da ongela omatangakwaita mOlufilu laSiddim, olo hali ifanwa Efuta lOmongwa.*
4 Eehamba odo nhano oda kala koshi yepangelo laKedorlaomer omido 12, nomomudo omuti-13, oda li de mu tukululila oshibofa. 5 Momudo omuti-14, Kedorlaomer neehamba, odo da li pamwe naye, ova li va ka lwifa Ovarefaim muAsterot-karnaim, Ovasusi muHam, Ovaemim muShave-kiriataim, 6 nOvahori, ovo va li keemhunda daSeir fiyo okuEl-paran, osho sha li mombuwa. 7 Eshi va aluka, ova li va ya kuEn-mispat, osho hashi ifanwa Kades, nova finda oshitukulwa ashishe shOvaamalek nosho yo Ovaamori, ovo va li hava di muHasason-tamar.
8 Pomhito oyo, ohamba yaSodom oya li ya ya kOlufilu laSiddim pamwe nohamba yaGomorra, ohamba yaAdma, ohamba yaSeboim nohamba yaBela, osho hashi ifanwa Soar, ndele tadi hovele 9 okulwifa Kedorlaomer, ohamba yaElami, Tidal, ohamba yaGoim, Amrafel, ohamba yaSinar naAriok, ohamba yaEllasar; eehamba nhee tadi lwifa eehamba nhano. 10 Olufilu laSiddim ola li li yadi omalambo e na omunoko, nohamba yaSodom noyaGomorra oda li da faduka po, ndele tadi wile mo, naaveshe ovo va li va xupa po ova ya onhapo koshitukulwa shokeemhunda. 11 Opo nee eehamba nhee, odo da findana, oda kufa omaliko aSodom naGomorra noikulya yavo aishe, ndele tadi i. 12 Oda li da kwata po yo Lot, omonamati wamumwaina waAbram, oo a li ha di muSodom, nosho yo oinima yaye, ndele tadi twikile nolweendo lado.
13 Konima yaasho, omulumenhu umwe, oo a li a faduka po, okwe uya, ndele ta lombwele Abram, Omuheberi, osho sha ningwa po. Abram okwa li ha di momatwali popepi nomiti daMamre, Omuamori, omumwaina waEskol naAner. Ovalumenhu ovo ova li va ninga ehangano naAbram, opo va kale tava kwafelafana. 14 Eshi Abram a uda kutya omupambele* waye okwa kwatwa po, okwa li a longekida ovapiya vaye ve li 318, ovo va dalelwa meumbo laye nova li va deulwa nawa, ndele tave va shikula fiyo okuDan. 15 Opo nee okwa li a tukula ovapiya vaye meengudu oufiku oo, ndele tava ponokele ovatondi nove va finda. Okwe va taataa fiyo okuHoba, osho sha li kolundume laDamaskus. 16 Abram okwa li a kufa ko omaliko aeshe, oo a li a iwa nao, omupambele waye, Lot, oinima yaLot, ovakainhu nosho yo ovanhu vamwe vali.
17 Konima eshi Abram a aluka a finda Kedorlaomer neehamba odo a li pamwe nado, ohamba yaSodom oya li ye ke mu shakeneka kOlufilu laShave, olo hali ifanwa Olufilu lOhamba. 18 Melkisedek, ohamba yaSalem, okwa li a twaalela Abram omungome nomaviinyu. Melkisedek okwa li omupristeri waKalunga Omukombadambada.
19 Okwe mu nangeka noupuna, ndele ta ti:
“Abram na nangekwe noupuna kuKalunga Omukombadambada,
Omushiti weulu nedu;
20 Kalunga Omukombadambada na tangwe,
Ou a yandja ovatondi voye momake oye.”
Opo nee Abram okwa pa Melkisedek oshitimulongo shoinima aishe.
21 Okudja opo, ohamba yaSodom oya tya kuAbram: “Pe nge ovanhu,* ndele to kufa po omaliko a ninge oye.” 22 Ashike Abram okwa lombwela ohamba yaSodom, a ti: “Ohandi ane kuJehova, Kalunga Omukombadambada, Omushiti weulu nedu, 23 kutya itandi ka kufa nande oshinima shoye shimwe, okudja ngoo kokangodi fiyo okomwiya wonghaku, opo uha tye, ‘Onda ninga Abram oshipuna.’ 24 Itandi ka kufa sha nande, kakele ashike kwaasho ovalumenhu ovanyasha va lya nale. Efa ovalumenhu, ovo va li va ya naame, Aner, Eskol naMamre, va kufe omaliko avo.”
15 Okudja opo, Jehova okwa lombwela Abram memoniko, a ti: “Abram, ino tila. Ame ohandi ku amene.* Oto ka mona ondjabi inene.” 2 Abram okwa nyamukula, a ti: “Jehova Omunamapangelo aeshe, oto ka pa nge shike? Kandi na natango okaana, na Elieser, oo a dja koshilando shaDamaskus, oye ta ka fyuulula po oinima yange aishe.” 3 Abram okwa weda ko, a ti: “Ino pa nge oludalo, naumwe* womeumbo lange oye ta ka pingena nge po e li omufyuululi wange.” 4 Jehova okwe mu nyamukula, a ti: “Omunhu oo ite ke ku pingena po e li omufyuululi woye, ndele omonamati woye* oye te ke ku pingena po e li omufyuululi.”
5 Kalunga okwa twala Abram pondje, ndele ta ti: “Tala keulu, ndele to valula eenyofi, ngeenge oto dulu oku shi ninga.” Okwa weda ko vali a ti: “Oludalo loye nalo osho tali ka hapupala ngaho.” 6 Abram okwa itavela muJehova, nokwe mu tala ko omuyuki. 7 Okwa weda ko a ti: “Aame Jehova, oo nde ku pitifa mo muUr shOvakaldea ndi ku pe edu eli li ninge loye.” 8 Abram okwa tya: “Jehova, Omunamapangelo aeshe, ohandi shiiva ngahelipi kutya edu otali ningi lange?” 9 Kalunga okwe mu nyamukula, a ti: “Etele nge ongobe yondema yomido nhatu, oshikombo shoshikadi shomido nhatu, odi yondume yomido nhatu, onghuti yetende nonghutyona yopovanhu.” 10 Abram okwa kufa oinamwenyo oyo, ndele te i tete pokati, noitukulwa yayo okwe i shaameka,* ashike oudila ka li e va teta. 11 Opo nee eedila, odo hadi li ombelela, oda hovela okuwila kombelela yoinamwenyo oyo ya fya, na Abram okwa kala te di hanyene.
12 Eshi etango la li pokuningina, Abram okwa li a kwatwa keemhofi didjuu nokwa hangwa komulaulu mutilifa. 13 Kalunga okwa lombwela Abram, a ti: “Shiiva kutya oludalo loye otali ka ninga ovanailongo medu lihe fi lalo, novanhu otave ke li ninga ovapika notave ke li hepeka oule womido 400. 14 Ashike ohandi ka tokola oshiwana osho tashi ka longelwa koludalo loye, nokonima yaasho, oludalo loye otali ka dja mo noinima ihapu. 15 Oto ka fya meedula doye doukulupe, noto ka pakwa pooxokulululwa. 16 Oludalo loye otali ka aluka mepupi etine, molwaashi efimbo lOvaamori lokuhandukilwa inali fika natango.”
17 Eshi etango la ningina, nomilaulu de uya, opa li pa holoka ediko lomundilo tali twimaana omwifi, nopokati koitukulwa yombelela opa pita onyika yomundilo. 18 Mefiku olo, Jehova okwa ninga ehangano naAbram, a ti: “Oludalo loye ohandi ke li pa edu eli, okudja komulonga waEgipiti fiyo okomulonga munene, omulonga waEufrat: 19 Edu lOvakeni, lOvakenas, lOvakadmoni, 20 lOvaheti, lOvaperesi, lOvarefaim, 21 lOvaamori, lOvakaanan, lOvagirgas nolOvajebusi.”
16 Sarai ka li a dalela omushamane waye, Abram, ounona, ashike okwa li e na omupiya Omuegipiti wedina Hagar. 2 Onghee Sarai okwa tya kuAbram: “Jehova ina pitika nge ndi dale ounona. Nangala nomupiya wange, pamwe ota dalele nge ounona.” Abram okwa li a itavela osho Sarai e mu lombwela. 3 Konima eshi Abram a kala medu laKaanan eedula omulongo, omukulukadi waye Sarai okwa li a kufa omupiya waye, Omuegipiti, Hagar, ndele te mu yandje kuAbram. 4 Abram okwa nangala naHagar, ndele ta ningi oufimba. Eshi Hagar a mona kutya omufimba, okwa hovela okudina omwene waye Sarai.
5 Sarai okwa tya kuAbram: “Hagar okwa dina nge omolwoye. Aame mwene nde ku pa omupiya wange,* ndele eshi a mona kutya omufimba, okwa hovela okudina nge. Jehova ne tu tokole, opo a mone kutya olyelye e na ondjo.” 6 Abram okwa tya kuSarai: “Tala, omupiya woye oku li koshi yepangelo loye. Mu ningila keshe osho u wete kutya osha yuka.” Opo nee Sarai okwa ungaunga naye nai, ndele Hagar te mu faduka po.
7 Lwanima, omweengeli waJehova okwa ka hanga Hagar pofifiya i li mombuwa, pondjila ya finda kuSur. 8 Opo nee omweengeli okwa ti: “Hagar, omupiya waSarai, oto di peni nowa finda peni?” Hagar okwa ti: “Ohandi faduka po omwene wange Sarai.” 9 Omweengeli waJehova okwa tya kuye: “Shuna komwene woye, ndele to dulika kuye mukeshe osho te ku lombwele.” 10 Opo nee omweengeli waJehova okwa tya: “Ohandi ka hapupalifa oludalo loye, ndele tali ka nyengana okuvalula.” 11 Omweengeli waJehova okwa weda ko, a ti: “Paife oumufimba, noto ka dala okaana okamati, ndele to ke ka luka Ismael,* molwaashi Jehova okwa mona okuhepekwa kwoye. 12 Ismael ota ka kala omulumenhu a fa ondongi yomoixwa.* Ota ka kala e tonde keshe umwe, ta ka tondika kwaaveshe nota ka kala e tonde ovamwaina.”
13 Hagar okwa popya kombinga yaJehova, oo a li ta popi naye, a ti: “Ove oKalunga ha mono ko.” Okwa ti yo: “Onda mona oo a mona nge.” 14 Osho osho sha li sha ningifa ofifiya oyo ya li pokati kaKades naBered i lukwe Beer-lahai-roi.* 15 Hagar okwa dalela Abram omonamati, na Abram okwe mu luka Ismael. 16 Abram okwa li e na eedula 86, eshi Hagar a dala Ismael.
17 Eshi Abram a li e na eedula 99, Jehova okwa li e mu lihololela, ndele ta ti kuye: “Aame Kalunga Omunaenghono adishe. Kala omudiinini kwaame nokuulika kutya ove omuyuki.* 2 Ohandi ningi ehangano pokati ketu naave, nohandi ka hapupalifa oludalo loye.”
3 Opo nee Abram okwa twa eengolo, ndele te linyongamene pedu, na Kalunga okwa twikila okupopya naye, ta ti: 4 “Onda ninga ehangano naave, noto ka ninga xe yoiwana ihapu. 5 Edina loye kali fi vali Abram,* ndele otali ningi Abraham,* molwaashi ohandi ke ku ninga xe yoiwana ihapu. 6 Ohandi ka hapupalifa oludalo loye, ndele tali ka ninga oiwana, nomwoove otamu ka dja eehamba.
7 “Ohandi ka kaleka po ehangano tali kalelele pokati ketu naave, noludalo loye nosho yo omapupi aeshe, ndi kale Kalunga koye nokoludalo loye. 8 Ove nosho yo oludalo loye ohandi ke mu pa edu omo wa kala u li omunailongo. Edu alishe laKaanan otali ka ninga leni fiyo alushe, nohandi ka kala Kalunga keni.”
9 Kalunga okwa lombwela vali Abraham, a ti: “Ove, oludalo loye nosho yo omapupi aeshe omu na okudiinina ehangano lange. 10 Ehangano, olo li li pokati ketu naave, olo u na okudiinina noludalo loye, oleli kutya: Omulumenhu keshe e li mokati keni oku na okukenghwa.* 11 Omu na okuteta ko oshipa shokoxulo youlumenhu weni, notashi ka kala edidiliko lehangano olo li li pokati ketu nanye. 12 Omapupi aeshe, omulumenhu keshe, oo a wanifa omafiku ahetatu, keshe oo a dalelwa meumbo loye, keshe oo ehe fi womoludalo loye, nomunailongo oo a landwa noimaliwa, oku na okukenghwa. 13 Omulumenhu keshe a dalwa meumbo loye, nakeshe oo a landwa noimaliwa yoye oku na okukenghwa, nedidiliko lokukenghwa kweni otali ulike kutya ehangano, olo li li pokati ketu, otali kalelele. 14 Keshe oo ita tete ko oshipa shokoxulo youlumenhu waye, omunhu* oo oku na okudimwa* mo mokati kovanhu. Molwaashi ina diinina ehangano lange.”
15 Kalunga okwa lombwela vali Abraham, a ti: “Omukulukadi woye ino mu ifana vali Sarai,* osheshi edina laye otali ningi Sara.* 16 Ohandi ke mu nangeka noupuna note ke ku dalela okaana okamati. Ohandi ke mu nangeka noupuna, noludalo laye otali ka ninga oiwana, nomuye otamu ka dja eehamba.” 17 Opo nee Abraham okwa twa eengolo, ndele te linyongamene pedu, nokwa hovela okuyola, ndele te lipopile momutima ta ti: “Mbela omulumenhu weedula 100 ota dulu tuu vali okudala okaana, na Sara, oo e na eedula 90, ota dulu tuu vali okudala?”
18 Opo nee Abraham okwa lombwela Kalunga kashili, a ti: “Nangeka noupuna Ismael.” 19 Kalunga okwa lombwela Abraham, a ti: “Omukulukadi woye Sara ota ka dala okaana okamati, noto ke ka luka Isak.* Ohandi ka ninga ehangano tali kalelele naye nosho yo noludalo laye. 20 Ashike eilikano loye li na sha naIsmael onde li uda. Ismael ohandi ke mu nangeka noupuna nota ka kala e na oludalo lihapu, nohandi ke li hapupalifa neenghono. Ota ka dala eehamba 12, noludalo laye otali ka ninga oshiwana shinene. 21 Ohandi ka ninga ehangano naIsak, oo Sara te ke ku dalela pefimbo eli modula tai uya.”
22 Eshi Kalunga a mana okupopya naAbraham, okwa dja po puye. 23 Opo nee Abraham okwa kufa Ismael, ovalumenhu aveshe, ovo va dalelwa meumbo laye, nakeshe oo a landa noimaliwa nosho yo ovalumenhu aveshe, ovo va li meumbo laye, ndele te va tete oshipa shokoxulo youlumenhu wavo mefiku olo, ngaashi ashike Kalunga a li e mu lombwela. 24 Abraham okwa li e na eedula 99, eshi a tetwa oshipa shokoxulo youlumenhu waye. 25 Omonamati waye, Ismael, okwa li e na eedula 13, eshi a tetwa oshipa shokoxulo youlumenhu waye. 26 Mefiku olo, Abraham nomonamati waye, Ismael, ova li va kenghwa. 27 Ovalumenhu aveshe ovo va li meumbo laye, aveshe ovo va dalelwa meumbo laye nomunailongo keshe oo a landwa noimaliwa, aveshe ova li va kenghwa pamwe naye.
18 Ofimbo Abraham a li omutumba poshivelo shetwali moshanga shomutenya, Jehova okwa li e mu lihololela momiti da kula daMamre. 2 Opo nee Abraham okwa yelula omesho, nokwa mona ovalumenhu vatatu va fikama kokule naye. Eshi e va mona, okwa dja po petwali ta tondoka e ke va shakeneke, ndele te linyongamene pedu. 3 Abraham okwa ti: “Jehova,* ngeenge owa hokwa nge, ino pitilila omupiya woye. 4 Etelweni omeva mu koshwe keemhadi, ndele tamu fuda po momudile womuti. 5 Molwaashi omwe uya komupiya weni, nandi mu etele omungome mu lye,* opo mu dule okuya nondjila yeni.” Opo nee ova tya: “Oshi li nawa, ninga ngaashi wa popya.”
6 Onghee Abraham okwa ya divadiva kuSara ketwali, ndele ta ti kuye: “Kufa diva oimbale itatu* youfila wa nakwa nawa, ndele to lungu olumbololo u ninge omingome.” 7 Opo nee Abraham okwa ya koshiunda meendelelo, ndele ta hoolola ondumetana. Okwe i yandja komupiya, opo e i longekide divadiva. 8 Abraham okwa kufa omaadi, omashini nosho yo ondumetana oyo a longekida, ndele te va pe va lye. Okwa kala ofika puvo momuti, eshi va li tava li.
9 Ovalumenhu ovo ova pula Abraham, va ti: “Omukulukadi woye Sara oku li peni?” Okwa nyamukula, a ti: “Oku li metwali.” 10 Umwe womovalumenhu ovo okwa ti: “Ohandi ke ku alukila modula tai uya pefimbo eli, nomukulukadi woye Sara ota ka kala e na okaana okamati.” Sara okwa li ta pwilikine e li poshivelo shetwali, olo la li konima yomulumenhu oo. 11 Abraham naSara ova li va kulupa neenghono. Sara okwa li a pita mo mefimbo lokumona ounona.* 12 Onghee Sara okwa hovela okuliyola, ndele ta ti: “Ame onda kulupa nomwene wange okwa kulupa, mbela ohandi ka hafela ngoo vali oshinima sha tya ngaho?” 13 Opo nee Jehova okwa tya kuAbraham: “Omolwashike Sara ta yolo, ndele ta ti, ‘Mbela ohandi ka dala tuu vali, eshi nda kulupa ngaha?’ 14 Mbela ope na ngoo osho tashi nyenge Jehova? Ohandi ke ku alukila modula tai uya pefimbo eli, na Sara ota ka kala e na okaana okamati.” 15 Ashike Sara okwa li te likale ta ti, “inandi yola,” molwaashi okwa li a tila. Opo nee Kalunga okwa tya: “Oshili, owa yola.”
16 Eshi ovalumenhu va fikama va ye, Abraham okwe va findikila, fiyo osheshi va fika ponhele opo tava dulu okumona Sodom. 17 Jehova okwa tya: “Mbela ohandi holeke Abraham osho handi ka ninga? 18 Oludalo laAbraham otali ka ninga oshiwana shinene noshinaenghono, noiwana aishe yokombada yedu otai ka nangekwa noupuna* omolwaye. 19 Abraham ondi mu shii nawa, nonde lineekela kutya ota ka wilika ovanamati vaye novaneumbo laye va kale hava diinine eendjila daJehova mokulonga osho shi li mondjila nosha yuka, opo Jehova a wanife po osho a udanekela Abraham.”
20 Jehova okwa tya: “Onda uda ovanhu tava ngongota unene kombinga yaSodom naGomorra, noulunde wayo owa kwata moiti neenghono. 21 Ohandi i ko ndi ka tale, ngeenge ovanhu otave lihumbata ngaashi nda uda. Nongeenge hasho, ohandi ke shi mona.”
22 Ovalumenhu vavali ova ya va finda kuSodom, ashike Jehova okwa kala po naAbraham. 23 Opo nee Abraham okwa ehena puye, ndele te mu pula ta ti: “Mbela oto ka hanauna po ovayuki pamwe novakolokoshi? 24 Ngeenge moshilando omu na ovanhu ovayuki 50, mbela oto ke va hanauna po, noito ka fila onghenda onhele oyo omolwovayuki 50 ovo ve li mo? 25 Itashi shiiva u katuke ngaho, nokuhanauna po ovayuki pamwe novakolokoshi. Ito ka efa nande ovayuki novakolokoshi va mone oidjemo ya faafana. Itashi shiiva u ninge ngaho. Mbela Omutokoli wedu alishe ita longo osho sha yuka?” 26 Jehova okwa nyamukula, a ti: “Ngeenge moshilando shaSodom onda hange mo ovayuki 50, ohandi ka fila onghenda oshilando ashishe omolwavo.” 27 Ashike Abraham okwa nyamukula, a ti: “Alikana, onda hala okupopya naJehova, nonande ame ondwi yedu nomunhu wongaho. 28 Ngeenge moshilando owa hange mo ovayuki 45, mbela oto ka hanauna po oshilando ashishe omolwavenya vatano?” Okwa tya: “Ngeenge onda hange mo 45, itandi ke shi hanauna po.”
29 Ashike Abraham okwa popya naye natango ta ti: “Ngeenge owa hange mo 40?” Okwa nyamukula, a ti: “Itandi ke shi hanauna po omolwovanhu ovo 40.” 30 Abraham okwa twikila ko, a ti: “Jehova, ino handuka, pitike nge ndi popye vali: Ngeenge owa hange mo 30?” Okwa nyamukula, a ti: “Itandi ke shi hanauna po omolwovanhu ovo 30.” 31 Okwa twikila ko, a ti: “Alikana, onda hala okupopya naJehova: Ngeenge owa hange mo 20?” Okwa nyamukula, a ti: “Itandi ke shi hanauna po omolwovanhu ovo 20.” 32 Xuuninwa, Abraham okwa tya: “Jehova, ino handuka, pitike nge ndi popye vali: Ngeenge owa hange mo ovanhu omulongo?” Okwa nyamukula, a ti: “Itandi ke shi hanauna po omolwovanhu ovo omulongo.” 33 Eshi Jehova a mana okupopya naAbraham, okwa dja po puye, na Abraham okwa shuna konhele yaye.
19 Ovaengeli ovo vavali ova li va fika kuSodom efimbo lokonguloshi, na Lot okwa hangika e li omutumba poshivelo shoshilando osho. Eshi e va mona, okwa fikama e ke va shakeneke, ndele te linyongamene pedu. 2 Okwa tya kuvo: “Ovafimanekwa, ileni mu nangale meumbo lomupiya weni, nye mu koshwe keemhadi, opo mu dule okupita ongula inene tamu i nondjila yeni.” Ovaengeli ova tya: “Ahowe, ohatu ka nangala ashike momapandavanda.” 3 Lot okwa kala te va kondjifa va ye naye keumbo laye. Opo nee okwe va longekidila eendja, nokwe va ningila omungome inau ya efulika, ndele tava li.
4 Fimbo inava nangala, ongudu yovalumenhu aveshe vomoshilando shaSodom, ovanyasha novakulunhu, oya li ya dingilila eumbo laLot. 5 Ongudu oyo oya kala tai ingida Lot, tai ti: “Ovalumenhu ovo ve uya meumbo loye oufiku ove li peni? Va eta kufye tu va nangale.”
6 Lot okwa ya kuvo pondje, ndele ta idile po peumbo. 7 Okwa tya kuvo: “Vakwetu, inamu longa owii. 8 Ondi na mo oukadona vavali ovo inava nangala nomulumenhu nande onale. Nandi ve mu etele mu va ningile keshe osho mwa hala. Ashike ovalumenhu ovo inamu va ningila sha nande, molwaashi ove uya okukonga eameno* meumbo lange.” 9 Opo nee ova ti: “Dja po!” Ova weda ko tava ti: “Omunailongo ou okwe uya okukala omu, ndele okwa hala vali oku tu tokola. Paife ohatu ke ku longela oushada shi dulife ovalumenhu ovo.” Ova li va ongalela* Lot tava kondjifa va teye po omuvelo. 10 Ovalumenhu vavali, ovo va li meumbo, ova nanena Lot meumbo, ndele tava idile omuvelo. 11 Ova li yo va twikifa ovalumenhu ovo va li poshivelo sheumbo, okudja koshipuna fiyo okohepele, ile komunyasha fiyo okomukulunhu, opo vaha dule okumona omuvelo.
12 Ovalumenhu, ovo va li meumbo, ova pula Lot, va ti: “Ou na mo vali ovapambele vamwe moshilando? Ovanhu voye aveshe va pitifa mo moshilando, oitenya yoye, ovanamati voye novanakadona voye. 13 Ohatu ka hanauna po onhele ei, molwaashi Jehova okwa uda ekemo linene li na sha novanhu vomoshilando eshi, na Jehova okwe tu tuma tu shi hanaune po.” 14 Onghee Lot okwa ya, ndele ta lombwele oitenya yaye, oyo ya li tai ka hombola ovanakadona vaye, nokwa kala ta ti: “Fikameni! Djeni mo moshilando eshi, molwaashi Jehova ote shi hanauna po.” Ndele oitenya yaye oya li ashike i wete a fa ta ningi omashendjo.
15 Eshi eluwa la li tali tende, ovaengeli ova li tava endelelifa Lot, tava ti: “Fikama! Kufa omukulukadi woye novanakadona voye vavali, ovo u li navo, opo muha hanaunwe po omolwoukolokoshi woshilando.” 16 Eshi Lot a li ta ongaonga, Jehova okwa li e mu fila onghenda, novalumenhu ovo ova li va kwata Lot, omukulukadi waye novanakadona vavo vavali momaoko, ndele tave va twala kondje yoshilando. 17 Diva eshi ve va twala kondje yoshilando, ova tya kuvo: “Fadukei po mu ka xupife eemwenyo deni! Inamu tala konima noinamu kanghama nande omoshitukulwa shimwe shi li popepi noshilando osho. Fadukei po mu ye koshitukulwa sheemhunda, opo muha hanaunwe po.”
18 Opo nee Lot okwa tya kuvo: “Ahawe Jehova, ino tumina nge oko. 19 Omupiya woye owe mu kenukila nowe mu fila onghenda,* opo a kale nomwenyo, ashike itandi dulu okuya koshitukulwa sheemhunda, molwaashi onda tila okuhangelelwa ko koshiponga, ndele handi fi. 20 Ope na okadoolopa kanini ke li popepi, oko handi dulu okuya. Ohandi dulu okufaduka po ndi ye kokadoolopa oko? Onhele oyo oinini lela. Opo ashike handi dulu okuxupa.”* 21 Onghee Kalunga* okwa tya kuye: “Oshi li nawa, ohandi ku file onghenda, itandi ka hanauna po okadoolopa oko wa popya. 22 Endelela u ye kokadoolopa oko, molwaashi itandi ka ninga po sha, ofimbo ino fika ko.” Osho osho sha ningifa okadoolopa oko ka lukwe Soar.*
23 Lot okwa fika kuSoar etango la pita. 24 Opo nee Jehova okwa lokifa omundilo nosulfuri muSodom naGomorra; omundilo nosulfuri oya dja meulu kuJehova. 25 Okwa hanauna po oshitukulwa ashishe noilando oyo ya li mo, mwa kwatelwa ovakalimo aveshe noimeno aishe. 26 Omukulukadi waLot, oo a li monima, okwa tala konima, ndele ta shituka oshivanda shomongwa.
27 Abraham okwa penduka ongula inene, ndele ta i konhele oko a li a fikama, eshi va li tava popi naJehova. 28 Eshi a tala kuSodom naGomorra nokoilando aishe yomoshitukulwa, okwa mona oshinima shikumwifa. Moshitukulwa osho omwa li tamu lundumuka omwifi wa fa tau di mediko lomundilo. 29 Eshi Kalunga a hanauna po oilando yomoshitukulwa osho, ka li a dimbwa Abraham, nomolwaasho a kufa mo Lot moilando oyo a hanauna po, oilando omo Lot a li ha di.
30 Lwanima, Lot okwa li a dja mo muSoar pamwe novanakadona vaye vavali, nova ka kala hava di koshitukulwa sheemhunda, molwaashi okwa li a tila okukala muSoar. Okwa li ha di mekololo pamwe novanakadona vaye vavali. 31 Omonakadona woshiveli okwa lombwela oo munini ta ti: “Tate okwa kulupa, nomoshitukulwa kamu na omulumenhu oo ta dulu okunangala nafye ngaashi hashi ningwa kovanhu vakwetu. 32 Ila tu pe tate omaviinyu a nwe, opo tu dule okunangala naye, fye tu dale ounona naye.”
33 Oufiku oo ova kala tava pe xe omaviinyu a nwe. Omonakadona woshiveli okwa li a ya mo, ndele ta nangala naxe, ashike xe ka li e shi shii kutya okwe uya mo efimbo peni, nokwa dja mo efimbo peni. 34 Mefiku la landula ko, omonakadona woshiveli okwa lombwela oo munini ta ti: “Onguloshi onda nangala natate. Natu mu pe vali omaviinyu konguloshi, ndele to i u ka nangale naye, fye tu dale ounona naye.” 35 Natango ove mu pa omaviinyu oufiku oo. Opo nee omonakadona oo munini okwa ya mo, ndele ta nangala naxe, ashike xe ka li e shii kutya okwe uya mo efimbo peni, nokwa dja mo efimbo peni. 36 Onghee ovanakadona aveshe vaLot ova li va ninga oufimba waxe. 37 Omonakadona woshiveli okwa dala okaana okamati, ndele te ka luku Moab, na Moab oye a ka ninga xe yOvamoab. 38 Omonakadona oo munini naye okwa ka dala okaana okamati, ndele te ka luku Ben-ammi, na Ben-ammi oye a ka ninga xe yOvaammoni.
20 Abraham okwa li a tembulila etwali laye koshitukulwa shaNegeb, ndele ta ka kala ha di pokati kaKades naSur. Eshi Abraham a li ha di kuGerar,* 2 okwa kala ha popi ta ti: “Sara omumwameme.” Onghee Abimelek ohamba yaGerar okwa li a tuma a etelwe Sara, ndele te mu kufa po. 3 Lwanima, Kalunga okwa li a holokela Abimelek mondjodi, ndele ta ti kuye: “Ove oto fi paife omolwomukulukadi oo wa kufa po, molwaashi okwa hombolwa, noku na nale omushamane.” 4 Ashike Abimelek ka li a ya pamwe naSara.* Onghee Abimelek okwa tya: “Jehova, oto ka dipaa oshiwana shihe na etimba?* 5 Hamba Abraham ina lombwela nge kutya, ‘Sara omumwaina,’ na Sara ina tya kutya, ‘Abraham omumwaina?’ Inandi shi ningila owina, nokanda li ndi shi shii ngeenge osho handi ningi osha puka.” 6 Opo nee Kalunga kashili okwa tya kuye mondjodi: “Ondi shi shii kutya ino shi ningila owina, onghee onde ku kelela uha nyone kwaame. Nomolwaasho inandi ku efa u nangale naye. 7 Shunifa omukulukadi wovanhu paife, osheshi omushamane waye omuprofeti, note ke ku ilikanena u kale nomwenyo. Ndele ngeenge ito mu shunifa, oto ka fya shili pamwe novanhu voye aveshe.”
8 Abimelek okwa penduka ongula inene, nokwa ifana ovapiya vaye aveshe, ndele te va lombwele oinima aishe oyo, nova li va tila unene. 9 Opo nee Abimelek okwa ifana Abraham nokwe mu pula, ta ti: “Owe tu ninga ngahelipi ngaho? Oshike nde ku ninga, opo u nyonife nge pamwe novanhu vange aveshe? Osho wa ningila nge kashi li pauyuki.” 10 Abimelek okwa weda ko vali, a ti: “Oshinima osho owe shi ninga nelalakano lashike?” 11 Abraham okwa ti: “Omolwaashi onda diladila kutya, ‘Ovanhu vomoshitukulwa eshi kave na etilokalunga, otava ka dipaa nge omolwomukulukadi wange.’ 12 Kakele kaasho, Sara omumwameme shili, a dalwa kutate, ashike ina dalwa kumeme; nokwa ninga omukulukadi wange. 13 Eshi Kalunga a lombwela nge ndi dje mo meumbo latate, nondi ka ninge omweendaendi, onda lombwela Sara, nda ti: ‘Ou na okuulikila nge ohole i na oudiinini ngaha: Keshe apa hatu i, ou na okutya, “Abraham omumwameme.”’”
14 Abimelek okwa kufa eedi, eengobe novapiya ovakainhu novalumenhu, ndele te va yandje kuAbraham, nokwe mu shunifila omukulukadi waye Sara. 15 Abimelek okwa ti yo: “Onhele yange oyo ngaho, kala keshe apa wa hala.” 16 Okwa lombwela Sara, a ti: “Mumwanyoko ohandi mu pe oisilveri 1 000. Oisilveri oyo oi li edidiliko olo tali ulikile aveshe ovo ve li pamwe naave nakeshe umwe kutya ino nyona sha noku na etimba.” 17 Opo nee Abraham okwa hovela okwiilikana kuKalunga, na Kalunga okwa li a velula Abimelek, omukulukadi waye novapiya vaye ovakainhu, ndele tava hovele okudala ounona. 18 Jehova okwa li a ninga ovakainhu aveshe vomeumbo laAbimelek eengadji* omolwaSara, omukulukadi waAbraham.
21 Jehova okwa li a dimbuluka Sara, ngaashi a li a popya. Onghee Sara okwa wanifilwa po osho Jehova e mu udanekela. 2 Sara okwa li a ninga oufimba, ndele ta dalele Abraham okaana okamati pefimbo olo Kalunga a li e mu udanekela. Pefimbo opo, Abraham okwa li a kulupa. 3 Abraham okwa luka omonamati waye, oo opo a li a dalelwa kuSara, Isak. 4 Abraham okwa kengha omonamati waye, Isak, eshi a li e na omafiku ahetatu, ngaashi naanaa Kalunga a li e mu lombwela. 5 Abraham okwa li e na eedula 100, eshi omonamati waye Isak a dalwa. 6 Opo nee Sara okwa ti: “Kalunga okwa etela nge ehafo. Keshe ou te ke shi uda ota ka hafa pamwe naame.”* 7 Sara okwa weda ko, a ti: “Olyelye ngeno a li ta dulu okulombwela Abraham kutya, ‘Sara ota ka nyamifa shili okaana’? Ashike onde mu dalela okaana okamati moukulupe waye.”
8 Okaana oka kula, ndele ta ka tovo, na Abraham okwa li a ninga oshivilo shinene mefiku olo Isak a tova. 9 Sara okwa kala e wete nghee omonamati waHagar Omuegipiti, oo Hagar a dalela Abraham, ta sheke Isak. 10 Onghee Sara okwa lombwela Abraham, a ti: “Lekela omupika ou omukainhu nomonamati waye, molwaashi omonamati womukainhu oo omupika ita ka kala omufyuululi pamwe nomonamati wange, Isak.” 11 Ashike osho Sara a popya kombinga yomonamati waAbraham osha li sha udifa nai Abraham. 12 Opo nee Kalunga okwa tya kuAbraham: “Ino uda nai kwaasho Sara a popya kombinga yokamati noyomupika woye okakadona. Pwilikina kuye,* molwaashi muIsak omo tamu ka dja oludalo loye. 13 Ashike omonamati womupika woye okakadona, ohandi ka ninga oludalo laye oshiwana, molwaashi oku li omona woye.”
14 Abraham okwa penduka ongula inene, ndele ta kufa omungome nombao yomeva,* nokwe i pa Hagar. Okwa tula oinima oyo komapepe aHagar, ndele te mu lekele a ye pamwe nomonamati waye. Onghee Hagar okwa ya, nokwa ka kala ta endaenda mombuwa yaBer-seba. 15 Lwanima, eshi omeva a pwa mo mombao, okwa tula omonamati momudile woshixwa. 16 Opo nee Hagar okwa ya, ndele ta ka kala omutumba e likalela kokule oshinano shi fike pokuumbwa kwoshikuti, nokwa popya, a ti: “Inandi hala okumona eshi omonamati wange ta fi.” Onghee okwa kala omutumba kokule, ndele ta hovele okulila mokule.
17 Kalunga okwa uda ondaka yomonamati waHagar, nomweengeli waKalunga okwa ifana Hagar okudja meulu, ndele ta ti kuye: “Hagar, oto kwena shike? Ino kala wa tila, molwaashi Kalunga okwa uda ondaka yomonamati woye. 18 Fikama, kufa po omonamati woye, ndele to mu kwata mokwooko, molwaashi ohandi ke mu ninga oshiwana shinene.” 19 Opo nee Kalunga okwa pashula omesho aHagar, ndele ta mono ondungu yomeva; okwa ya, ndele ta tekele omeva mombao nokwa pa okamati ka nwe. 20 Kalunga okwa kala pamwe nomonamati waHagar eshi ta kulu. Omumati oo okwa li ha kala mombuwa nokwa ninga omukongo. 21 Okwa li ha di mombuwa yaParan, na ina okwa li e mu kongela omukulukadi medu laEgipiti.
22 Pefimbo olo, Abimelek naPikol, omukulunhu wetangakwaita laye, ova lombwela Abraham, tava ti: “Kalunga oku li pamwe naave mukeshe osho to ningi. 23 Ana kuKalunga paife moipafi yange kutya ito ka kengelela nge, ame novana vange noludalo lange nonokutya oto ka ulikila nge ohole i na oudiinini nosho yo ovanhu vomoshitukulwa omo u li, ngaashi ame nde i ku ulikila.” 24 Abraham okwa tya: “Onda ana.”
25 Ashike Abraham okwa ngongota kuAbimelek shi na sha nondungu oyo ovapiya vaAbimelek va nyeka ko. 26 Abimelek okwa nyamukula, a ti: “Kandi shii kutya olyelye a ninga ngaho; kwa li wa lombwela nge kombinga yoshinima osho, opo ashike ndi shi udite nena eli.” 27 Opo nee Abraham okwa kufa eedi neengobe nokwe di pa Abimelek, ndele tava ningi ehangano. 28 Eshi Abraham a tongola mo eedi heyali deenghadi moufita ukwao, 29 Abimelek okwa tya kuye: “Omolwashike we likalekela eedi odo heyali deenghadi?” 30 Opo nee Abraham okwa tya: “Ou na okutambula eedi heyali deenghadi meke lange di li oumbangi kutya aame nda xupa ondungu ei.” 31 Osho osho sha ningifa Abraham a luke onhele oyo Ber-seba,* molwaashi aveshe opo va li va ningila eano. 32 Ova li va ningila ehangano puBer-seba, nolwanima Abimelek okwa fikama pamwe naPikol, omukulunhu wetangakwaita laye, nova li va shuna kedu lOvafilisti. 33 Konima yaasho, okwa twika omiti domitamarisk puBer-seba, naashi a li oko okwa li a ifana edina laKalunga, Jehova, Kalunga kaalushe. 34 Abraham okwa kala ha di* medu lOvafilisti oule wefimbo.*
22 Lwanima, Kalunga kashili okwa li a yeleka Abraham. Okwa li e mu ifana a ti: “Abraham!” Abraham okwa nyamukula, a ti: “Aame ou!” 2 Kalunga okwa ti: “Kufa omonamati woye ewifa, oo u hole unene, Isak, ndele tamu i kedu laMoria u ke mu yambe po exwikiloyambo komhunda oyo handi ke ku ulikila.”
3 Onghee Abraham okwa penduka ongula inene, ndele ta longekida ondongi yaye, nokwa ya pamwe novapiya vaye vavali nomonamati waye, Isak. Okwa longekida oikuni yexwikiloyambo nokwa fikama, ndele tava i konhele oko Kalunga kashili e mu ulikila. 4 Mefiku etitatu, Abraham okwa yelula omesho aye, nokwa monena onhele oyo kokule. 5 Abraham okwa lombwela ovapiya vaye, a ti: “Fyaaleni apa nondongi, ofimbo ame nomonamati wange hatu i tu ka ilikane Kalunga kwinya, ndele hatu alukile kunye.”
6 Abraham okwa kufa oikuni yexwikiloyambo, ndele te i twike omonamati waye, Isak. Opo nee okwa kufa omundilo nomukonda,* ndele tava i pamwe naIsak. 7 Isak okwa tya kuxe Abraham: “Tate!” Abraham okwa nyamukula, a ti: “Omumwange!” Opo nee Isak okwa weda ko, a ti: “Otu na omundilo noikuni, ndele odi yexwikiloyambo oi li peni?” 8 Abraham okwa nyamukula a ti: “Omumwange, Kalunga ota longekida odi yexwikiloyambo.” Opo nee aveshe vavali ova ya.
9 Lwanima, ova ka fika konhele oko Kalunga kashili a li e mu ulikila, na Abraham okwa tunga ko oaltari, ndele ta tula ko oikuni. Okwa manga omonamati, Isak, komaoko nokomaulu, ndele te mu tula kombada yoikuni koaltari. 10 Abraham okwa kufa omukonda* a dipae omonamati waye. 11 Ashike omweengeli waJehova okwe mu ifana okudja meulu, ta ti: “Abraham, Abraham!” Abraham okwa nyamukula a ti: “Aame ou!” 12 Omweengeli okwa tya: “Ino ehameka omonamati woye, noino mu ninga sha nandenande, osheshi paife ondi shi shii kutya oho tila Kalunga, molwaashi ino anyena nge omonamati woye ewifa.” 13 Abraham okwa yelula oshipala shaye nokwa mona popepi naye odi yondume oyo eembinga dayo da li da patekena moshixwa. Onghee okwa ya, nokwa kufa odi oyo, ndele te i yambe po i li exwikiloyambo ponhele yomonamati waye. 14 Abraham okwa luka onhele oyo Jehova-jire.* Osho osho sha ningifa ovanhu nokunena va kale hava ti: “Osho otashi ka longekidilwa komhunda yaJehova.”
15 Omweengeli waJehova okwa popya naAbraham okudja meulu oshikando oshitivali, 16 a ti: “Jehova okwa ti, ‘Molwaashi owa ninga ngaho noino anyena nge omonamati woye ewifa, ohandi ane kwaame mwene kutya, 17 ohandi ke ku nangeka noupuna, nohandi ka hapupalifa shili oludalo loye li kale ngaashi eenyofi odo di li keulu nongaashi ehekedu lopomunghulo wefuta, noludalo loye otali ka pewa oshilando* shovatondi valo. 18 Oiwana aishe kombada yedu otai ke limonena omanangeko noupuna okupitila moludalo loye, molwaashi owa pwilikina ondaka yange.’”
19 Okudja opo, Abraham okwa ya kovapiya vaye, ndele ta shuna pamwe navo kuBer-seba. Okwa twikila okukala ha di muBer-seba.
20 Lwanima, Abraham okwa lombwelwa kutya: “Milka okwa dalela omumwanyoko Nahor ovanamati: 21 Oshiveli shaye oUs, ta shikulwa kuBus, Kemuel, xe yaAram, 22 Kesed, Haso, Pildas, Jidlaf naBetuel.” 23 Betuel okwa dala Rebeka. Nahor, omumwaina waAbraham, okwa dalelwa ounona vahetatu kuMilka. 24 Omukulukadi waye wopomunghulo, Reuma, okwe mu dalela ovana ovamati: Tebah, Gaham, Tahas naMaaka.
23 Sara okwa fya, eshi a li e na eedula 127. 2 Okwa fila muKiriat-arba, sha hala okutya, muHebron medu laKaanan, na Abraham okwa li a nyika oluhodi nokwa lila Sara. 3 Opo nee Abraham okwa dja po pomudimba womukulukadi waye, ndele ta lombwele ovana vaHeti, ta ti: 4 “Ame omunailongo ndi li mokati keni. Pei nge onhele medu leni ndi pake mo nakufya wange.” 5 Ovanamati vaHeti ova nyamukula Abraham, va ti: 6 “Omwene wetu, pwilikina kufye. Ove elenga la nangekwa po kuKalunga.* Oto dulu okupaka nakufya woye mombila iwa elela i dule adishe. Kape na umwe womufye te ke ku anyena onhele yaye yokupaka, opo u pake mo nakufya woye.”
7 Onghee Abraham okwa fikama, ndele te linyongamene kovanhu vomoshitukulwa osho, ovanamati vaHeti, 8 nokwe va lombwela, a ti: “Ngeenge omwa* dimina ndi pake nakufya wange, pwilikinei nge, nye mu popye naEfron, omonamati waSohar, 9 a landife nge ekololo laye laMakpela, olo li li koxulo yepya laye. Ne li landife nge moipafi yeni oisilveri ya yeleka ongushu yalo, opo ndi dule okukala ndi na onhele yokupaka oonakufya vange.”
10 Efron okwa li e li omutumba novanamati vaHeti. Onghee Efron, Omuheti, okwa nyamukula Abraham moipafi yovanamati vaHeti noyovanhu aveshe, ovo va li va ongala poshivelo shoshilando, a ti: 11 “Ahawe omwene wange. Pwilikine nge. Ohandi ku pe epya nekololo olo li li mo. Ohandi li ku pe moipafi yoshiwana shetu, u pake mo nakufya woye.” 12 Opo nee Abraham okwe linyongamena kovanhu vomoshitukulwa osho 13 nokwa popya naEfron moipafi yovanhu, a ti: “Alikana, pwilikine nge. Ohandi ku pe oisilveri ya yeleka epya. I tambula, opo ndi dule oku ka paka nakufya wange.”
14 Efron okwa nyamukula Abraham, a ti: 15 “Omwene wange, pwilikine nge. Edu eli oli na ondado yoisilveri* 400, ashike osho hasho shi na oshilonga pokati ketu naave. Paka nakufya woye.” 16 Abraham okwa pwilikina kuEfron, nokwa yelekela Efron oisilveri oyo a popya moipafi yovanamati vaHeti, oisilveri* 400 she likolelela koiyelekifo oyo ya li hai longifwa kovalandifi. 17 Epya laEfron ola li muMakpela, popepi naMamre. Epya nekololo, olo la li mo, nomiti adishe di li peengaba dalo, ola li la kolekwa 18 moipafi yovanamati vaHeti noyovanhu aveshe, ovo va li va ongala poshivelo shoshilando, kutya ola ninga laAbraham. 19 Konima yaasho, Abraham okwa paka omukulukadi waye Sara mekololo li li mepya, olo li li muMakpela, popepi naMamre, sha hala okutya, muHebron medu laKaanan. 20 Onghee ovanamati vaHeti ova li va tula epya nosho yo ekololo, olo li li mo kedina laAbraham, li li onhele yokupaka ovafi.
24 Abraham okwa li a kulupa neenghono, na Jehova okwa li e mu nangeka noupuna mukeshe shimwe. 2 Abraham okwa lombwela omupiya waye, oo a li omukulunhu meumbo laye, oo a li ta pashukile oinima aishe oyo a li e na, a ti: “Tula eke loye koshi yetundji lange, 3 ndi ku anife kuJehova Kalunga, oo a shita eulu nedu, kutya ito ka kongela omonamati wange omukulukadi moukadona Ovakaanan, medu omu ndi li. 4 Ou na okuya koshilongo shetu nokovapambele vange u ka kongele omonamati wange, Isak, omukulukadi.”
5 Omupiya okwa tya kuAbraham: “Ongahelipi ngeenge omukainhu ina hala okuuya naame kedu eli? Mbela ondi na okutwala omonamati woye koshilongo oko wa dja?” 6 Abraham okwa tya kuye: “Ino hetekela nande u twale ko omonamati wange. 7 Jehova Kalunga, oo a shita eulu, oo a lombwela nge ndi dje mo meumbo latate nomedu lovapambele vange, oo a popya naame nokwa ningila nge eano, a ti: ‘Oludalo loye ohandi ke li pa edu eli,’ ota ka tuma omweengeli e ku wilike noto ka mona ko shili omukulukadi womonamati wange. 8 Ndele ngeenge omukainhu ina hala okuuya naave, oto ka manguluka ko keano eli. Ashike omonamati wange ino mu twala ko.” 9 Opo nee omupiya okwa tula eke laye koshi yetundji lomwene waye, Abraham, ndele ta ane shi na sha noshinima osho.
10 Onghee omupiya okwa kufa eengamelo omulongo domwene waye nokwa ya. Okwa twaalela oinima iwa i lili noku lili, a kufa moinima yomwene waye. Okwa ya kuMesopotamia, koshilando Nahor. 11 Eshi a fika pomufima, oo wa li kondje yoshilando, okwa kanghama, opo eengamelo di fude po. Osha li okomatango, efimbo olo ovakainhu hava ka teka omeva. 12 Omupiya okwa ilikana a ti: “Jehova Kalunga, komwene wange Abraham, kwafele nge ndi pondole mefiku eli; ulikila omwene wange Abraham ohole i na oudiinini. 13 Onda fikama pomufima ou, noukadona ovo va dalwa kovanhu vomoshilando eshi otave uya okuteka omeva. 14 Omukainhu oo handi ka lombwela kutya, ‘Tula oshitoo shoye shomeva ndi nwe mo,’ ndele ta nyamukula ta ti, ‘Nwa mo, ohandi ka xwiila yo eengamelo doye,’ oye na kale wa hoololela omupiya woye Isak; kwafele nge ndi mone kutya owa ulikila omwene wange ohole i na oudiinini.”
15 Ofimbo omupiya ina mana okwiilikana, Rebeka okwa dja mo moshilando noshitoo shaye shomeva shi li kepepe. Rebeka okwa li okamonakadona kaBetuel, na Betuel okwa li omonamati waMilka naNahor, omumwaina waAbraham. 16 Okakadona oko oka li kawa unene; kaka li ka nangala nande onale nomulumenhu. Oka li ka ya momufima noka teka oshitoo shako shomeva, ndele taka di mo. 17 Opo nee omupiya okwa endelela e ke ka shakeneke, ndele ta ti: “Kwafele nge ndi nwe mo kanini moshitoo shoye shomeva.” 18 Oka nyamukula ka ti: “Nwa mo, omwene wange.” Opo nee oka kufa ko oshitoo shako noke shi kwata nomake ako, ndele take mu pe a nwe mo. 19 Eshi ka mana oku mu pa a nwe, oka tya kuye: “Ohandi ka xwiila yo eengamelo doye, fiyo osheshi da kumwa.” 20 Oka tila divadiva oshitoo shako shomeva metemba lokunwina oimuna noka kala taka teke omeva momufima lwoikando, noka nwefa eengamelo daye adishe. 21 Omupiya oo okwa kala efimbo a mwena te ka tale a kumwa, te lipula ngeenge Jehova okwa nangeka noupuna olweendo laye, ile hasho.
22 Eshi eengamelo da mana okunwa, omupiya oo okwe ka pa olinga yoshingoli yomeyulu, yondjudo i fike petata losekeli* nosho yo oivela ivali yokoikesho yoshingoli yondjudo i fike peesekeli* omulongo, 23 ndele ta ti: “Alikana lombwele nge, ove okamonakadona kalyelye? Keumbo laxo oku na onhele tu ka nangale ko?” 24 Oka tya kuye: “Ame okamonakadona kaBetuel, omonamati waMilka naNahor.” 25 Oka weda ko ka ti: “Otu na omwiidi noikulya imwe vali yeengamelo nosho yo onhele yokunangala.” 26 Opo nee omupiya oo okwa twa eengolo nokwe linyongamena kuJehova, 27 ndele ta ti: “Jehova na tangwe, Kalunga komwene wange Abraham, eshi ina efa okuulikila omwene wange ohole i na oudiinini naashi a kala omulineekelwa komwene wange. Jehova okwa wilika nge ndi ye keumbo lovamwaina vomwene wange.”
28 Okakadona oka ya divadiva ka ka lombwele ovo hava di meumbo laina kombinga yoinima oyo. 29 Rebeka okwa li e na omumwaina omulumenhu wedina Laban. Laban okwa li a ya diva komulumenhu oo a li komufima. 30 Eshi Laban a mona omumwaina Rebeka e na olinga meyulu noivela poikesho nosho yo eshi a uda osho a popya, eshi a ti, “Omulumenhu oo osho a popya naame ngaho,” okwa ya a ka shakeneke omulumenhu oo a li natango a fikama pomufima neengamelo. 31 Laban okwa tya: “Ila, ove ou wa nangekwa noupuna kuJehova. Omolwashike wa kala wa fikama apa? Onde ku longekidila onhele nosho yo eengamelo doye.” 32 Opo nee omupiya oo okwe uya meumbo. Okwa* mangulula eengamelo, ndele te di pe omwiidi noikulya imwe vali, nokwa pa omupiya oo omeva e likoshe keemhadi nosho yo ovo va li pamwe naye. 33 Ashike eshi omupiya oo a pewa oikulya, okwa tya: “Itandi li ofimbo inandi popya osho sha endifa nge.” Laban okwa ti: “Popya.”
34 Omulumenhu oo okwa tya: “Ame omupiya waAbraham. 35 Jehova okwa nangeka noupuna Abraham noinima ihapu, nokwe mu ninga oshipuna, eshi e mu pa eedi neengobe, oisilveri noingoli, ovapiya ovalumenhu novakainhu nosho yo eengamelo neendongi. 36 Sara, omukulukadi womwene wange, okwa dalela omwene wange omonamati moukulupe waye, nomwene wange ota ka pa omonamati waye keshe osho e na. 37 Omwene wange okwa anifa nge, a ti: ‘Ino kongela omonamati wange omukulukadi moukadona Ovakaanan, medu omu ndi li. 38 Ou na okuya koshilongo shootate nosho yo shovapambele vange, u ka kongele omonamati wange omukulukadi.’ 39 Ndele ame onda tya komwene wange: ‘Ongahelipi ngeenge omukainhu ina hala okuuya naame?’ 40 Omwene wange okwa lombwela nge, a ti: ‘Jehova oo handi longele, ota ka tuma omweengeli e ku wilike note ke ku kwafela u pondole molweendo loye. Ou na okukongela omonamati wange omukulukadi movapambele vange nomeumbo latate. 41 Oto ka manguluka ko keano olo wa ningila nge, ngeenge owa i kovapambele vange, ndele inave ku pa omukainhu. Osho osho ashike tashi ke ku mangulula ko keano loye.’
42 “Eshi nde uya komufima nena, onda ilikana nda ti: ‘Jehova Kalunga, komwene wange Abraham, nangeka noupuna olweendo lange, 43 ame ou nda fikama pomufima. Ngeenge okakadona oke uya okuteka, ohandi ke ka lombwela handi ti: “Kwafele nge ndi nwe mo kanini moshitoo shoye shomeva,” 44 nongeenge oka lombwele nge taka ti: “Nwa mo, nohandi ka xwiila yo eengamelo doye,” Jehova oko na kale a hoololela omonamati womwene wange.’
45 “Ofimbo inandi mana okwiilikana momutima wange, Rebeka okwa dja moshilando noshitoo shaye shomeva shi li kepepe, nokwa ya momufima, ndele ta teke omeva. Opo nee onda tya kuye: ‘Kwafele nge ndi nwe mo.’ 46 Okwa kufa ko oshitoo kepepe, ndele ta ti: ‘Nwa mo, nohandi ka xwiila yo eengamelo doye.’ Opo nee onda nwa, nokwa xwiila yo eengamelo dange. 47 Konima yaasho, onde mu pula kutya, ‘Ove omonakadona walyelye?’ nokwa nyamukula kutya, ‘Ame omonakadona waBetuel, omonamati waMilka naNahor.’ Onghee onde mu dika olinga yoshingoli meyulu noivela ivali koikesho yaye. 48 Opo nee onda twa eengolo nokulinyongamena kuJehova, ndele handi tange Jehova Kalunga, komwene wange Abraham, oo a tula nge mondjila ya yuka ndi ka kongele omonamati womwene wange okakadona meumbo lomumwaina womwene wange. 49 Lombwele nge paife, ngeenge owa hala okuulikila omwene wange ohole i na oudiinini nowa hala okukala omudiinini kuye. Ngeenge hasho, lombwele nge, opo ndi dule okuya kumwe kulili.”*
50 Laban naBetuel ova nyamukula va ti: “Molwaashi oshinima osho osha dja kuJehova, fye itatu dulu oku ku nyamukula kutya eewa, ile ahawe.* 51 Rebeka oye oo. Mu kufa po, ndele tamu i naye, na ninge omukulukadi womonamati womwene woye, ngaashi Jehova a popya.” 52 Eshi omupiya waAbraham a uda eendjovo davo, okwa twa eengolo, ndele te linyongamene kuJehova. 53 Omupiya okwa hovela okukufa mo oinima ya longwa moshisilveri nomoshingoli noikutu, ndele te i pe Rebeka, nokwa pa Laban naina yaRebeka oinima yondilo. 54 Konima yaasho, ye novalumenhu, ovo a enda pamwe navo, ova lya nokunwa, nova kala meumbo olo oufiku oo.
Eshi omupiya a penduka ongula, okwa tya: “Lekelei nge ndi ye komwene wange.” 55 Opo nee mumwaina waRebeka nosho yo ina, ova tya: “Efa okakadona ka kale po nande omafiku omulongo, opo ke uye nawa.” 56 Omupiya okwa tya: “Inamu kelela nge, molwaashi Jehova okwa nangeka noupuna olweendo lange. Lekelei nge, opo ndi dule okushuna komwene wange.” 57 Ova ti: “Natu ifaneni okakadona tu ka puleni.” 58 Opo nee ova ifana Rebeka, ndele tave mu pula, tava ti: “Oto i nomulumenhu ou?” Okwa nyamukula a ti: “Heeno, onda hala okuya.”
59 Onghee ova lekela mumwaina Rebeka nomutekuli waye* nosho yo omupiya waAbraham novalumenhu ovo a li pamwe navo. 60 Ova nangeka noupuna Rebeka, ndele tava ti kuye: “Omumwameme, oludalo loye nali hapupale li ninge omayovi lwomayovi omulongo,* lo nali ka fyuulule po oilando* yovatondi valo.” 61 Rebeka novayakuli vaye ovakainhu ova fikama nova londa keengamelo, ndele tava shikula omupiya. Omupiya oo okwa kufa Rebeka, ndele ta shuna.
62 Isak okwa li ta ende mondjila yaBeer-lahai-roi, molwaashi okwa li ha di medu laNegeb. 63 Eshi kwa li taku wiwile, Isak okwa li a ya mepya a ka dilonge. Opo nee okwa yelula omesho, nokwa mona eengamelo tadi di komesho yaye. 64 Eshi Rebeka a yelula omesho, okwa mona Isak, ndele ta londoloka ko divadiva kongamelo. 65 Rebeka okwa pula omupiya, a ti: “Omulumenhu oo ta ende mepya te uya oku tu shakeneka olyelye?” Omupiya okwa nyamukula, a ti: “Omwene wange.” Rebeka okwa kufa oshikaiwa, ndele te liuvike. 66 Omupiya oo okwa lombwela Isak ashishe osho a ninga. 67 Konima yaasho, Isak okwa twala Rebeka metwali laina, Sara. Isak okwa li a kufa Rebeka a ninge omukulukadi waye; okwa li e mu hole nokwa li a hekelekwa omolwefyo laina.
25 Abraham okwa ka hombolulula omukulukadi umwe wedina Ketura. 2 Mokweendela ko kwefimbo, Ketura okwa dalela Abraham ovana ava: Simran, Joksan, Medan, Midian, Isbak naSuah.
3 Joksan okwa dala Sheba naDedan.
Dedan okwa dala Ovaassuri, Ovaletusi nOvaleumi.
4 Midian okwa dala Efa, Efer, Henok, Abida naEldaa.
Alishe olo oludalo laKetura.
5 Lwanima, Abraham okwa ka yandja oinima yaye aishe kuIsak, 6 ashike ovanamati vaye, ovo va dalwa kovakainhu vopomunghulo, navo okwa li e va pa eeshali. Ofimbo Abraham ina fya, okwa li a lekela ovana ovo va ka kale koushilo kokule naIsak, kedu lokOushilo. 7 Abraham okwa kala nomwenyo oule womido 175. 8 Opo nee okwa fuda mo omufudo waye waxuuninwa nokwa fya moukulupe waye, ndele ta pakwa povakwao.* Okwa li a hafela onghalamwenyo efimbo lile. 9 Ovanamati vaye, Isak naIsmael, ove mu paka mekololo laMakpela olo la li mepya laEfron, omonamati waSohar, Omuheti, olo la li popepi naMamre. 10 Epya olo Abraham okwa li e li landa kovanamati vaHeti. Abraham nomukulukadi waye, Sara, omo va pakwa omo. 11 Konima eshi Abraham a fya, Kalunga okwa twikila okunangeka noupuna Isak, na Isak okwa li ha di popepi naBeer-lahai-roi.
12 Ei ondjokonona yaIsmael, omonamati waAbraham, oo a dalelwa kuHagar, Omuegipiti, omupiya waSara.
13 Aa omadina ovanamati vaIsmael, a shikulafana she likolelela komapata avo: Nebaiot oshiveli shaIsmael, Kedar, Adbeel, Mibsam, 14 Misma, Duma, Massa, 15 Hadad, Tema, Jetur, Nafis naKedma. 16 Ovo ovanamati vaIsmael, naao omadina avo she likolelela keenhele opo va li hava di naapo va li va dika omatwali avo;* eehamba 12 she likolelela komaludi avo. 17 Ismael okwa kala nomwenyo oule womido 137. Opo nee okwa fuda mo omufudo waye waxuuninwa, ndele ta pakwa povakwao.* 18 Ova dja mo muHavila, osho sha li popepi naSur. Sur osha li popepi naEgipiti nosha ya fiyo okuAsiria. Ova li hava di popepi novamwaina vavo aveshe.*
19 Ei ondjokonona yaIsak, omonamati waAbraham.
Abraham okwa dala Isak. 20 Isak okwa li e na eedula 40, eshi a hombola Rebeka, omonakadona waBetuel, Omuaram wokuPaddan-aram. Rebeka omumwainakadona waLaban, Omuaram. 21 Isak okwa kala ta ilikana kuJehova shi na sha nomukulukadi waye, molwaashi okwa li ongadji, na Jehova okwa li a nyamukula eilikano laye, ndele omukulukadi waye ta ningi oufimba. 22 Ovanamati vaye, ovo va li medimo, ova li va hovela okuundulafana, ndele ta ti: “Ngeenge osho shi li ngaha, omolwashike ndi na okukala nomwenyo?” Opo nee okwa ilikana kuJehova, opo a shiive kutya omolwashike osho tashi ningwa. 23 Jehova okwa tya kuye: “Mwoove omu na oiwana ivali, novanhu vavali ovo tava ka dja mwoove otave ke litukauka. Oshiwana shimwe otashi ka kala shi na eenghono shi dule shikwao, naao a kula ota ka ninga omupiya waau munini.”
24 Eshi efimbo laye lokudala la fika, okwa dala epasha. 25 Okaana kotete oka dja mo katilyana noka li ka fa oshikutu omolwolududi, onghee ove ka luka Esau.* 26 Konima yaasho, omumwaina okwa dja mo e kwete moshififinwa shaEsau, onghee Isak okwe mu luka Jakob.* Eshi ounona ovo va dalwa, Isak okwa li e na eedula 60.
27 Eshi oumati ovo va kula, Esau okwa li a ninga omukongo onghulungu nokwa li e hole mofuka, ashike Jakob okwa li omulumenhu omuyuki noha kala momatwali. 28 Isak okwa li e hole Esau omolwombelela oyo a li he mu etele, ofimbo Rebeka a li e hole Jakob. 29 Efiku limwe eshi Esau a dja mofuka a loloka, okwa hanga Jakob ta teleke omakunde. 30 Esau okwa tya kuJakob: “Kwafele nge u pe nge mo* momakunde matilyana oo to teleke,* osheshi onda loloka.”* Osho osho she mu lukifa Edom.* 31 Opo nee Jakob okwa ti: “Landife nge po tete oufemba woye wokukala oshiveli.” 32 Esau okwa weda ko, a ti: “Ame ondi li pokufya. Oufemba wokukala oshiveli otau kwafele nge shike?” 33 Jakob okwa ti: “Anene nge tete.” Opo nee okwe mu anena, ndele ta landifa po kuJakob oufemba waye wokukala oshiveli. 34 Onghee Jakob okwa pa Esau omungome nomunghoka womakunde, nokwa lya nokunwa, ndele ta fikama nokuya. Kungaho, Esau okwa kwata okahetengi oufemba waye wokukala oshiveli.
26 Moshilongo omwa li mwe uya ondjala inene. Onghee Isak okwa li a ya kohamba yOvafilisti, Abimelek, oyo ya li muGerar. Ondjala oya li ko yo nopefimbo laAbraham. 2 Opo nee Jehova okwe lihololela Isak, ndele ta ti kuye: “Ino ya ko kuEgipiti. Ka kale moshilongo osho handi ke ku ulikila. 3 Ka kale omunailongo koshilongo osho, nohandi ka kala pamwe naave, noku ku nangeka noupuna, molwaashi ove noludalo loye ohandi ke mu pa oilongo aishe oyo, nohandi ka wanifa po eano olo nda anena xo Abraham, nda ti: 4 ‘Ohandi ka hapupalifa oludalo loye li kale ngaashi eenyofi odo di li keulu nohandi ka yandja koludalo loye oilongo aishe ei. Oiwana aishe yokombada yedu otai ke limonena omanangeko noupuna okupitila moludalo loye,’ 5 molwaashi Abraham okwa pwilikina kondaka yange, nokwa kala ha wanifa po oiteelelwa yange, oipango yange, omalombwelo neemhango dange.” 6 Onghee Isak okwa twikila okukala ha di muGerar.
7 Eshi ovalumenhu vomoshitukulwa osho va kala tave mu pula shi na sha nomukulukadi waye, okwe va nyamukula a ti: “Rebeka omumwameme.” Isak okwa li a tila okutya, ‘Rebeka omukulukadi waye,’ molwaashi okwa ti: “Ovalumenhu vomoshitukulwa eshi otashi dulika va dipae nge omolwaRebeka,” osheshi okwa li muwa unene. 8 Mokweendela ko kwefimbo, Abimelek, ohamba yOvafilisti, okwa li ta talele mekende, nokwa mona Isak ta ulikile ohole* omukulukadi waye, Rebeka. 9 Opo nee Abimelek okwa ifana Isak, ndele ta ti kuye: “Mboli Rebeka omukulukadi woye. Omolwashike wa tila kutya ‘omumwanyoko?’” Isak okwa tya kuye: “Onde shi popya, molwaashi onda li nda tila okudipawa omolwaye.” 10 Abimelek okwa twikila ko, a ti: “Owe tu ninga ngahelipi ngaho? Umwe womoshiwana shetu okwa li ta dulu okunangala nomukulukadi woye, nokungaho ngeno owe tu etela etimba.” 11 Opo nee Abimelek okwa lombwela ovanhu aveshe, ta ti: “Keshe oo ta kumu omulumenhu ou nosho yo omukulukadi waye oku na okudipawa.”
12 Isak okwa li a hovela okukuna eembuto moshilongo osho, nomomudo oo, okwa teya lwe-100 osho a kuna, molwaashi Jehova okwe mu nangeka noupuna. 13 Isak okwa ninga oshipuna, noinima yaye oya enda tai hapupala, fiyo osheshi a punapala neenghono. 14 Okwa li a likola oufita weedi neengobe nosho yo ovapiya vahapu; Ovafilisti ova li va hovela oku mu twila ondubo.
15 Ovafilisti ova li va kufa edu, ndele tava fufile eendungu odo da li da xupwa kovapiya vaAbraham, eshi a li e na omwenyo. 16 Abimelek okwa lombwela Isak, a ti: “Dja po pufye, molwaashi owa ninga omunaenghono unene u tu dule.” 17 Onghee Isak okwa dja po puvo, ndele ta tula molufilu laGerar, nokwa kala ha di omo. 18 Isak okwa lafulula eendungu, odo da xupilwe, eshi Abraham a li e na omwenyo, odo da li da fufilwa kOvafilisti konima yefyo laye, ndele Isak te di luku omadina oo da li da lukwa kuxe.
19 Eshi ovapiya vaIsak va li tava xupu eendungu molufilu, ova mona mo ondungu imwe i na omeva mawa. 20 Ovafita vomuGerar ova li va hovela okutwa eemhata novafita vaIsak, tava ti: “Omeva oo oetu.” Onghee ondungu oyo Isak okwe i luka Esek,* molwaashi ove mu twifa eemhata. 21 Ovafita vaIsak ova li va hovela vali okuxupa ondungu imwe, novafita vomuGerar ova li va hovela natango oku i kondjela. Onghee Isak okwe i luka Sitna.* 22 Opo nee okwa dja po opo, ndele ta ka xupa vali ondungu imwe, ashike oyo kava li ve i kondjela. Onghee okwe i luka Rehobot,* ndele ta ti: “Paife Jehova okwe tu pa onhele ya kula nokwe tu hapupalifa moshilongo.”
23 Lwanima, Isak okwa dja po opo, ndele ta i kuBer-seba. 24 Jehova okwe mu holokela oufiku oo, ndele ta ti kuye: “Aame Kalunga kaxo Abraham. Ino kala wa tila, osheshi ondi li pamwe naave, ohandi ke ku nangeka noupuna nohandi ka hapupalifa oludalo loye omolwomupiya wange Abraham.” 25 Konhele oko, Isak okwa tunga ko oaltari, ndele ta ifana edina laKalunga, Jehova. Okwa dika ko yo etwali laye, novapiya vaye ova li va xupa ko ondungu.
26 Lwanima, Abimelek okwe uya kuIsak a dja kuGerar pamwe nomuyandjimayele waye, Ahussat, nomukulunhu wetangakwaita laye, Pikol. 27 Opo nee Isak okwa tya kuvo: “Omwa ila ko shike kwaame, ngeenge omu tonde nge nomwa lekela nge ndi dje po punye?” 28 Ova nyamukula va ti: “Otwa mona filufilu kutya Jehova okwa kala pamwe naave. Onghee otwa tokola kutya, ‘Natu ningeni eano pokati ketweni, fye tu ninge ehangano naave 29 kutya, ito ke tu ningila owii washa, ngaashi ashike fye inatu ku ningila owii. Fye otwe ku ningila ashike ouwa, eshi twe ku lekela nombili. Paife Jehova okwe ku nangeka noupuna.’” 30 Opo nee Isak okwe va longekidila eendja, ndele tava li nokunwa. 31 Ova penduka ongula, ndele aveshe tava ane. Konima yaasho, Isak okwe va lekela, ndele tava i nombili.
32 Mefiku olo, ovapiya vaIsak ove uya kuye, ndele tave mu lombwele shi na sha nondungu oyo va xupa, tava ti: “Otwa hanga omeva.” 33 Onghee Isak okwa luka ondungu oyo Shiba. Nomolwaasho oshilando osho hashi ifanwa Ber-seba fiyo okunena.
34 Eshi Esau a li e na eedula 40, okwa hombola Judit, omona waBeeri, Omuheti, nosho yo Basmat, omonakadona waElon, Omuheti. 35 Ovakulukadi ovo ova li hava nyikifa oluhodi* unene Isak naRebeka.
27 Eshi Isak a kulupa noka li vali ha mono ko nawa, okwa li a ifana Esau, omonamati waye, oo a kula, ndele ta ti: “Omumwange!” Esau okwa nyamukula, a ti: “Aame ou!” 2 Isak okwa weda ko a ti: “Paife onda kulupa. Kandi shi shii kutya ohandi fi naini. 3 Onghee kufa outa noikuti yoye paife, ndele to i mofuka u ka kongele nge oshifitukuti. 4 Telekele nge oikulya iwa oyo ndi hole, ndele to i etele nge ndi i lye, opo ndi* dule oku ku nangeka noupuna, ofimbo inandi fya.”
5 Ashike Rebeka okwa li ta pwilikine, eshi Isak ta popi nomonamati waye, Esau. Opo nee Esau okwa ya mofuka a ka konge oshifitukuti, opo e shi ete kuxe. 6 Rebeka okwa tya komonamati waye, Jakob: “Onda uda xo ta popi namumwanyoko, Esau, ta ti, 7 ‘Ka kongele nge oshifitukuti, ndele to telekele nge oikulya iwa, ndi i lye, opo ndi dule oku ku nangeka noupuna koshipala shaJehova ofimbo inandi fya.’ 8 Paife, pwilikine nge nawa omumwange, ndele to ningi osho handi ku lombwele. 9 Inda koshiunda, ndele to eta ko oukombwena vavali vawa, opo ndi va longekidile xo, ndi va teleke naanaa monghedi oyo e hole. 10 Oikulya oyo oto i twala kuxo a ka lye, opo a dule oku ku nangeka noupuna ofimbo ina fya.”
11 Jakob okwa lombwela ina Rebeka, a ti: “Omukulu wange, Esau, oku na olududi lihapu, ashike ame kandi na sha. 12 Ongahelipi ngeenge tate okwa kumu nge kolutu? Ohandi ka kala nda fa handi mu kengelele, nohandi ke lietela efingo ponhele yenangeko noupuna.” 13 Ina okwa tya kuye: “Omumwange, efingo loye nali uye kwaame. Ninga ashike ngaashi handi ku lombwele, inda u ke va tale.” 14 Onghee okwe ke va tala, ndele te va pe ina, na ina okwe va teleka naanaa monghedi oyo Isak e hole. 15 Konima yaasho, Rebeka okwa kufa oikutu iwa yomonamati oo a kula, Esau, oyo ya li meumbo, ndele te i dike omonamati oo munini, Jakob. 16 Okwa dika yo Jakob oipa youkombwena komake nomofingo. 17 Opo nee okwa pa omonamati waye, Jakob, oikulya iwa nomungome oo a teleka.
18 Onghee Jakob okwa ya kuxe, ndele ta ti: “Tate!” Xe okwa nyamukula, a ti: “Aame ou! Oove lyelye mumati wange?” 19 Jakob okwa tya kuxe: “Aame Esau, oshiveli shoye. Onda ninga ngaashi wa lombwela nge. Alikana kala omutumba, ndele to li ombelela yoshifitukuti shange, opo u* dule okunangeka nge noupuna.” 20 Isak okwa tya komonamati waye: “Omumwange, osha enda ngahelipi opo u shi mone diva?” Okwa nyamukula, a ti: “Jehova, Kalunga koye, oye a kwafela nge ndi shi mone.” 21 Isak okwa tya kuJakob: “Omumwange, ehena popepi ndi dule oku ku kuma, opo ndi mone ngeenge oove tuu shili omonamati wange, Esau, ile haave.” 22 Onghee Jakob okwa ehena kuxe, ndele xe te mu kumu, nokwa tya: “Ondaka oyaJakob, ashike omake oaEsau.” 23 Xe ka li e mu dimbuluka, molwaashi omake aye okwa li e na olududi lihapu ngaashi omumwaina, Esau. Opo nee xe okwe mu nangeka noupuna.
24 Konima yaasho, xe okwa pula a ti: “Oove ngoo shili omonamati wange, Esau?” Jakob okwa nyamukula, a ti: “Heeno aame.” 25 Opo nee xe okwa ti: “Omumwange, pe nge ombelela yoshifitukuti shoye ndi i lye, opo ndi* ku nangeke noupuna.” Jakob okwe mu pa ombelela, ndele ta li, nokwe mu pa omaviinyu, ndele ta nu. 26 Xe, Isak, okwa tya kuye: “Omumwange, ehena kwaame, ndele to xupita nge.” 27 Jakob okwa ehena kuye, ndele te mu xupita, na xe okwa uda edimba loikutu yaye. Opo nee okwe mu nangeka noupuna, ndele ta ti:
“Tala, edimba lomonamati wange ola fa edimba lomofuka, olo Jehova a nangeka noupuna. 28 Kalunga kashili ne ku pe omume yokeulu nedu liwa nosho yo oilya nomaviinyu mahapu mape. 29 Ovanhu nave ku longele, noiwana nai dulike kwoove. Ovamwanyoko nava dulike kwoove, ove u kale omupangeli wavo. Keshe oo te ku fingi na fingwe, nakeshe oo te ku nangeke noupuna na nangekwe noupuna.”
30 Eshi Esau a dja koukongo, okwa hanga Isak a mana okunangeka noupuna Jakob, na Jakob okwa hangwa nale a dja po puxe Isak. 31 Esau naye okwa longekida oikulya iwa nokwe i twala kuxe, ndele ta ti kuye: “Tate, penduka u lye ombelela yoshifitukuti shange, opo u* dule okunangeka nge noupuna.” 32 Xe Isak okwa tya kuye: “Oove lyelye?” Esau okwa nyamukula, a ti: “Omonamati woye woshiveli, Esau.” 33 Isak okwa hovela okukakama unene, ndele ta ti: “Olyelye hano mboli a dipaela nge oshifitukuti, ndele te shi etele nge? Onda lya nale oshifitukuti ofimbo ino fika, nonde mu nangeka noupuna, nota kala shili a nangekwa noupuna.”
34 Eshi Esau a uda eendjovo daxe, okwa hovela okulila mokule a nyika oluhodi neenghono, ndele ta ti kuxe: “Tate, naame nangeke nge noupuna!” 35 Xe okwa ti: “Mumwanyoko okwe uya kwaame moukengeleledi, opo a mone omanangeko noupuna oo a li e ku nuninwa.” 36 Opo nee okwa ti: “Osha yuka eshi a lukwa Jakob,* osheshi ota kufa nge oufemba wange lwoikando ivali. Okwa kufa nge nale oushiveli wange, nopaife okwa kufa nge omanangeko noupuna ange.” Okwa weda ko, a ti: “Ino xupifila nge po enangeko noupuna limwe?” 37 Isak okwa nyamukula Esau, a ti: “Onde mu hoolola a ninge omupangeli weni, nonde mu pa ovamwaina aveshe va ninge ovapiya vaye, ndele handi mu pe oilya nomaviinyu mape e lipalule. Omumwange, oshike vali sha fyaala po handi dulu oku ku ningila?”
38 Esau okwa tya kuxe: “Tate, owa li ashike u na enangeko noupuna limwe? Naame nangeke nge noupuna, tate!” Opo nee Esau okwa lila mokule, ta pononoka omahodi. 39 Xe, Isak, okwe mu nyamukula, a ti:
“Tala, ito ka kala ho di medu liwa noito ka pewa omume yokeulu. 40 Oto ka kala nokulongifa eongamukonda onghalamwenyo yoye aishe, noto ka longela omumwanyoko. Ashike ngeenge owa longo noudiinini, oto ka manguluka ko kondjoko oyo i li kofingo yoye.”
41 Okudja opo, Esau okwa kala e tonde Jakob omolwenangeko noupuna olo a pewa kuxe, na Esau okwa kala te lipopile momutima waye ta ti: “Tate oku li pokufya mafiku. Konima yaasho, ohandi ka dipaa ondenge yange Jakob.” 42 Eshi Rebeka a uda eendjovo domonamati oo a kula, Esau, okwa ifana omonamati oo munini, Jakob, ndele ta ti kuye: “Tala, mumwanyoko Esau okwe ku kwatela onghone nota diladila oku ku dipaa.* 43 Omumwange, paife ninga ngaashi handi ku lombwele. Fikama, ndele to i onhapo komumwameme Laban, kuHaran. 44 Ka kale ho di kuye oule wokafimbo, fiyo osheshi ehandu lamumwanyoko la lota, 45 fiyo osheshi ta kala ine ku handukila vali nokwa dimbwa osho we mu ningila. Opo nee ohandi ke ku tuma u dje ko. Omolwashike ndi na oku mu kanifa amushe vavali mefiku limwe?”
46 Konima yaasho, Rebeka okwa kala ta lombwele Isak ta ti: “Ondi udite nai momwenyo wange omolwovanakadona vaHeti. Ngeenge Jakob okwa kufa omukulukadi movanakadona vaHeti, ovo va fa oukadona vomedu eli, onghalamwenyo yange otai kala ngoo vali i na eityo?”
28 Isak okwa ifana Jakob, ndele te mu nangeke noupuna, nokwe mu lombwela ta ti: “Ino konga nande omukulukadi moukadona Ovakaanan. 2 Inda kuPaddan-aram keumbo laBetuel, xe yanyoko, oko u ka kufe omukulukadi woye movanakadona vaLaban, omumwaina wanyoko. 3 Kalunga Omunaenghono adishe ote ke ku nangeka noupuna, ta ka hapupalifa oludalo loye, nomwoove otamu ka dja oiwana ihapu. 4 Ote ke ku nangeka noupuna nosho yo oludalo loye, ngaashi ashike a li a nangeka noupuna Abraham, opo u ka kale moshilongo omo wa li omunailongo, oshilongo osho Kalunga a li a pa Abraham.”
5 Onghee Isak okwa li a lekela Jakob, na Jakob okwa li a ya kuPaddan-aram, kuLaban, omonamati waBetuel, Omuaram, omumwaina waRebeka, ina yaJakob naEsau.
6 Esau okwa uda kutya Isak okwa nangeka noupuna Jakob, ndele te mu lekele a ye kuPaddan-aram, oko a ka konge omukulukadi, nonokutya eshi e mu nangeka noupuna okwe mu lombwela, a ti: “Ino konga nande omukulukadi moukadona Ovakaanan,” 7 na Jakob okwa dulika kuxe naina, ndele ta i kuPaddan-aram. 8 Eshi Esau a didilika kutya xe ke hole oukadona Ovakaanan, 9 okwa ya kuIsmael, ndele ta kufa Mahalat, omonakadona waIsmael, omonamati waAbraham, a ninge omukulukadi waye nokwe mu weda povakulukadi vaye. Mahalat omumwaina waNebaiot.
10 Jakob okwa dja mo muBer-seba, ndele ta twikile nondjila yaye a finda kuHaran. 11 Eshi etango la ningina, okwa li a fika ponhele opo a nangala oufiku oo. Okwa kufa emanya limwe ponhele oyo nokwe li nangeka nawa, ndele ta nangala a tenheka ko omutwe. 12 Opo nee Jakob okwa twa ondjodi i na sha neetalapa* da dja pedu noxulo yado oya li ya twa keulu; novaengeli vaKalunga ova li tava londelele ko, notava londolokele ko. 13 Jehova okwa li a fikama koxulo yeetalapa odo, ndele ta ti:
“Aame Jehova, Kalunga kaxo, Abraham, naKalunga kaIsak. Oshilongo omo wa nangala ohandi ke shi ku pa pamwe noludalo loye. 14 Ohandi ka hapupalifa oludalo loye li kale ngaashi ondwi yedu, otali ke lihanena koushilo nokouninginino nosho yo kolundume nokolukadi, novanhu aveshe kombada yedu otava ka nangekwa noupuna* omolwoye nomolwoludalo loye. 15 Ame ondi li pamwe naave, ohandi ke ku amena keshe apa to i, nohandi ke ku alulila moshilongo eshi. Itandi ku efa, fiyo osheshi nda wanifa po osho nde ku udanekela.”
16 Opo nee Jakob okwa penduka, ndele ta ti: “Oshili Jehova opo e li ponhele ei, ashike kanda li ndi shi shii.” 17 Okwa li a tila neenghono, nokwa weda ko ta ti: “Onhele ei oiyapuki elela. Eli eumbo laKalunga, naau omuvelo wokeulu.” 18 Jakob okwa penduka ongula, ndele ta yukililifa emanya oko a li a tenheka omutwe waye nokwe li kaleka ofika ngaashi ongudimanya, ndele ta tile omaadi kombada yalo. 19 Onghee Jakob okwa luka onhele oyo Betel,* ashike nale oya li hai ifanwa Lus.
20 Opo nee Jakob okwa ninga eano ta ti: “Ngeenge Kalunga okwa twikile okukala pamwe naame nokwa amene nge mondjila yange, ndele ta pe nge omungome ndi lye noikutu ndi djale, 21 ndele handi shuna nombili keumbo latate, Jehova oye shili Kalunga kange. 22 Emanya eli nda dika ngaashi ongudimanya otali ka ninga eumbo laKalunga, nohandi ke ku pa oshitimulongo shoinima aishe oyo wa pa nge.”
29 Konima yaasho, Jakob okwa twikila nondjila yaye, ndele ta i kedu lokoushilo. 2 Opo nee okwa mona ondungu i li mepya nomaufita atatu eedi a nangala popepi nayo, molwaashi ovafita omo va li have di xwiile mondungu oyo. Poshivelo shayo opa li pe na emanya la kula. 3 Ngeenge omaufita aeshe okwa ongala, ohava undula po emanya olo li li poshivelo shondungu, ndele tava xwiile omaufita oo, nokonima ohava shuna po emanya poshivelo shondungu.
4 Jakob okwe va pula, a ti: “Vakwetu, omwa dja peni?” Ova nyamukula va ti: “Otwa dja kuHaran.” 5 Okwe va pula vali, a ti: “Omu shii Laban, omutekulu waNahor?” Ova nyamukula va ti: “Heeno, otu mu shii.” 6 Okwe va pula, a ti: “Oku li tuu nawa?” Ova ti: “Oku li nawa. Omonakadona waye, Rakel, oye winya ta di kwinya needi.” 7 Opo nee okwa ti: “Kali fi efimbo lokwoongela omaufita, molwaashi omutenya owa twa. Onghee nwefeni eedi, ndele tamu ke di lifa.” 8 Ovafita ova tya: “Inatu pitikwa tu shi ninge ofimbo omaufita aeshe inaa ongala. Ngeenge okwa ongala, ohatu undula po emanya poshivelo shondungu, ndele hatu nwefa eedi.”
9 Ofimbo Jakob a li ta popi natango navo, Rakel okwa li e uya needi daxe, molwaashi okwa li omufita weedi. 10 Eshi Jakob a mona Rakel, omonakadona waLaban, omumwaina waina, needi daLaban, okwa undula po diva emanya olo la li poshivelo shondungu, ndele ta xwiile eedi daLaban, omumwaina waina. 11 Jakob okwa xupita Rakel, ndele ta lili mokule. 12 Onghee Jakob okwa lombwela Rakel kutya ye omupambele* waxe, nonokutya ye omona waRebeka. Opo nee Rakel okwa tondoka a ka lombwele xe.
13 Diva eshi Laban a uda kombinga yaJakob, omonamati wamumwaina, okwa tondoka e ke mu shakeneke. Okwe mu papatela, nokwe mu xupita, ndele te mu twala meumbo laye. Opo nee Jakob okwa lombwela Laban oinima aishe. 14 Laban okwa tya kuye: “Ove omupambele wange wopopepi elela.”* Onghee okwa kala puye omwedi aushe.
15 Laban okwa tya kuJakob: “Mbela ou na ashike okulongela nge oshali, molwaashi u li omupambele wange?* Lombwele nge kutya owa hala ndi ku pe ondjabi yashike.” 16 Laban okwa li e na ovanakadona vavali. Edina laao a kula oLea, nolaau munini oRakel. 17 Omesho aLea kaa li e na osheeta, ofimbo Rakel a li muwa moshipala noku na eholokepo liwa. 18 Jakob okwa li e hole Rakel, onghee okwa tya: “Onda hala oku ku longela omido heyali u pe nge omonakadona woye, oo munini, Rakel.” 19 Laban okwa tya: “Oshi li xwepo ndi ku pe omona wange ponhele yoku mu yandja komulumenhu umwe e lili. Kala ho di pwaame.” 20 Jakob okwa longela Rakel omido heyali, ndele kuye osha li ashike onga omafiku manini, molwaashi okwa li e mu hole unene.
21 Jakob okwa tya kuLaban: “Pe nge omukulukadi wange ndi nangale naye, molwaashi omafiku oku mu longela okwa pwa ko.” 22 Laban okwa ifana ovanhu aveshe vomoshitukulwa, nokwa ninga oshivilo. 23 Ashike konguloshi, Laban okwa kufa omonakadona waye Lea, ndele te mu twala kuJakob, opo a nangale naye. 24 Laban okwa yandja yo omupiya waye omukainhu, Silpa, komonakadona waye Lea, a ninge omupiya waye. 25 Ongula eshi kwa sha, Jakob okwa mona kutya oo a li naye oLea. Onghee okwa tya kuLaban: “Owa ninga nge ngahelipi ngaha? Hano ou nda longela ke fi Rakel? Omolwashike wa kengelela nge?” 26 Laban okwa ti: “Pamufyuululwakalo wetu, omukulunhu oye ha yandjwa tete kokaana. 27 Hafela pamwe naye oule woshivike ashishe. Konima yaasho, ohandi ke ku pa vali omukainhu mukwao, ngeenge owa longele nge vali omido heyali.” 28 Jakob okwa hafela pamwe nomukainhu oo oshivike, nokonima yaasho, okwa yandja omonakadona waye, Rakel, a ninge omukulukadi waye. 29 Laban okwa yandja omupiya waye omukainhu, Bilha, komonakadona waye, Rakel, a ninge omupiya waye.
30 Opo nee Jakob okwa nangala naRakel nokwa li e mu hole unene shi dulife Lea, nokwa longela vali Laban omido heyali. 31 Eshi Jehova a mona kutya Lea ke holike,* okwe mu kwafela a ninge oufimba,* ashike Rakel okwa li ongadji. 32 Onghee Lea okwa ninga oufimba, ndele ta dala okaana okamati nokwe ka luka Ruben,* nokwa yandja etomheno, a ti: “Jehova okwa mona oudjuu wange, nomushamane wange paife ota kala e hole nge.” 33 Opo nee okwa ninga vali oufimba, ndele ta dala okaana okamati, nokwa yandja etomheno, a ti: “Jehova okwa uda ekemo lange, eshi nda kala ndihe holike, nokwa pa nge vali okaana kamwe.” Onghee okwe ka luka Simeon.* 34 Okwa ninga vali oufimba nokwa dala okaana okamati, ndele ta ti: “Paife omushamane wange ota kala e hole nge neenghono, molwaashi onde mu dalela ovanamati vatatu.” Onghee okwe ka luka Levi.* 35 Okwa ninga vali oufimba nokwa dala okaana okamati, ndele ta ti: “Paife ohandi tange Jehova.” Onghee okwe ka luka Juda.* Okudja opo ina dala vali.
30 Eshi Rakel a mona kutya ina dala naJakob, okwa li a twila mumwaina, Lea, ondubo, ndele ta lombwele Jakob, ta ti: “Pe nge ounona, ngeenge hasho ohandi fi.” 2 Jakob okwa li a handukila unene Rakel nokwa tya kuye: “Mbela aame Kalunga ou e ku kelela uha dale ounona?”* 3 Rakel okwa ti: “Omupiya wange okakadona Bilha oye ou. Nangala naye, opo a dalele nge ounona,* opo naame ndi kale ndi na ounona ovo ta dalele nge.” 4 Opo nee Rakel okwa pa Jakob omupiya waye, Bilha, onga omukulukadi waye, na Jakob okwa nangala naye. 5 Bilha okwa ninga oufimba, ndele ta dalele Jakob okaana okamati. 6 Rakel okwa tya: “Kalunga oye omutokoli wange nokwa pwilikina kondaka yange, ndele ta pe nge okaana okamati.” Nomolwaasho a luka okaana oko Dan.* 7 Bilha, omupiya waRakel, okwa ninga natango oufimba, ndele ta dalele vali Jakob okaana okamati okativali. 8 Rakel okwa tya: “Onda kondja neenghono nomumwameme, nonda findana.” Onghee okaana oko okwe ka luka Naftali.*
9 Eshi Lea a mona kutya ita dala vali, okwa kufa omupiya waye, Silpa, ndele te mu yandje kuJakob onga omukulukadi waye. 10 Silpa, omupiya waLea, okwa dalela Jakob okaana okamati. 11 Lea okwa tya: “Aame omunelao.” Onghee okwe ka luka Gad.* 12 Lwanima, Silpa, omupiya waLea, okwa dalela vali Jakob okaana okamati okativali. 13 Opo nee Lea okwa tya: “Ehafo lange. Oukadona otava ka tya shili onda hafa.” Onghee okwe ka luka Asser.*
14 Efiku limwe, Ruben okwa li ta ende pefimbo leteyo loilya yo-wheat, ndele ta mono oiimati yoshimeno shonhumba* mepya. Oiimati oyo okwa li e i twala kuina Lea. Opo nee Rakel okwa tya kuLea: “Pe nge po poiimati yomonamati woye.” 15 Lea okwa tya kuye: “Omushamane wange ou wa kufa nge ina wana? Oto kufa po vali noiimati yomonamati wange?” Rakel okwa tya: “Ngeenge osho ngaho, oshi li nawa, pe nge oiimati yomonamati woye, ove u ka nangale naJakob konguloshi.”
16 Eshi Jakob a li ta di mepya konguloshi, Lea okwa ya e ke mu shakeneke, ndele ta ti: “Oto ka nangala naame, molwaashi onda futa Rakel oiimati yomonamati wange, opo ndi kale naave.” Onghee okwa nangala naye oufiku oo. 17 Kalunga okwa li a uda nokwa nyamukula eilikano laLea, ndele ta ningi oufimba nokwa dalela vali Jakob okaana okamati okatitano. 18 Lea okwa tya: “Kalunga okwa pa nge ondjabi,* molwaashi onda yandja omupiya wange komushamane wange.” Onghee okwe ka luka Isaskar.* 19 Lea okwa ninga vali oufimba, ndele ta dalele Jakob okaana okamati okatihamano. 20 Opo nee Lea okwa ti: “Kalunga okwa pa nge ondjabi iwa. Paife omushamane wange ota kala a hokwa nge, molwaashi onde mu dalela ovanamati vahamano.” Onghee okwe ka luka Sebulon.* 21 Lwanima, okwa ka dala okaana okakadona, ndele te ka luku Dina.
22 Xuuninwa, Kalunga okwa dimbuluka Rakel, nokwe mu uda, ndele ta nyamukula eilikano laye, eshi e mu kwafela a ninge oufimba.* 23 Rakel okwa ninga oufimba, ndele ta dala okaana okamati. Opo nee okwa tya: “Kalunga okwa kufa po okushekwa kwange.” 24 Onghee okwe ka luka Josef,* ndele ta ti: “Jehova okwa wedela nge po vali okaana okamati.”
25 Eshi Rakel a dala Josef, Jakob okwa ya diva kuLaban, ndele ta ti: “Lekele nge ndi ye konhele yetu nokoshilongo shetu. 26 Pe nge ovakulukadi vange ovo nda longela pwoove nosho yo ovana vange, opo ndi dule okuya, molwaashi ou shi shii nawa kutya onde ku longela shi fike peni.” 27 Opo nee Laban okwa tya kuye: “Ngeenge onda filwa onghenda momesho oye . . . , eshi nda tala momukonda, onda mona* kutya Jehova ota nangeke nge noupuna omolwoye.” 28 Okwa weda ko a ti: “Lombwele nge kutya owa hala ondjabi yashike, nohandi ke i ku pa.” 29 Onghee Jakob okwa tya kuye: “Ou shi shii nawa nghee nde ku longela nanghee oufita woye wa hapupala, eshi nda kala nao. 30 Owa li u na oufita munini ofimbo inandi uya, ashike paife owa hapupala neenghono, na Jehova okwe ku nangeka noupuna okudja eshi nde uya. Onaini handi ka longela eumbo lange?”
31 Laban okwa ti: “Nandi ku fute shike?” Jakob okwa tya: “Ino pumbwa okufuta nge. Ndele ngeenge owa ningile nge oshinima shimwe, ohandi ka twikila okulifa oufita woye noku u fila oshisho. 32 Ohandi ka ya moufita woye aushe nena, ndele ove to tongola mo eedi adishe doutotone, odo di na omambafifi, noudjona aveshe oundume, ovo ve na oluvala leimbi, noikombo yoikadi yomambafifi naayo i na outotone. Okudja paife oimuna oyo otai ningi ondjabi yange. 33 Ouyuki* wange oo tau ka popila nge monakwiiwa, eshi to ke uya u tale ondjabi yange. Ngeenge owa hange ndi na oikombo yoikadi, oyo ihe na outotone naayo ihe fi yomambafifi, nosho yo oudjona voundume, ovo vehe na oluvala leimbi, onde i vaka.”
34 Opo nee Laban okwa tya: “Nashi kale ngaashi wa popya.” 35 Mefiku olo, okwa tongola mo oikombo aishe yoindume, oyo i na omakonda, naayo yomambafifi nosho yo oikombo yoikadi aishe, oyo i na outotone, naayo yomambafifi, aishe oyo ya li i na evala litoka noudjona aveshe voundume ovo ve na oluvala leimbi, nokwe i yandja i ka filwe oshisho kovanamati vaye. 36 Konima yaasho, Laban okwa ya kokule naJakob oule woshinano hashi endwa omafiku atatu, na Jakob okwa kala ta lifa oufita woimuna yaLaban oo wa fyaala po.
37 Opo nee Jakob okwa teta outi va talala vomiti do-storax, do-almond nodo-plane, ndele outi ovo te va take omakonda. 38 Outi ovo a honga okwe va tula komesho youfita, mominino omo hamu endele omeva, momatemba okunwina, omo hamu nwine oimuna, opo ngeenge ye uya okunwa, oikadi i kale ya hala okulondwa, eshi tai tale outi ovo.
39 Onghee ngeenge oimuna ya mono outi ovo, ohai lilondo nohai dala oukombwena, ile oudjona ve na omakonda, outotone nosho yo omambafifi. 40 Opo nee Jakob okwa tongola mo oudjona voundume, ndele oufita te u taalelifa koufita woimuna yaLaban, oyo i na omakonda naayo i na oluvala leimbi. Onghee okwa tongola mo oufita waye, noine u lumbakanifa noufita waLaban. 41 Ngeenge oimuna oyo ya paluka nawa ya hala okulondwa, Jakob okwa li ha tula outi ovo momeva komesho youfita, opo i dule okukala tai va tale, eshi tai londwa. 42 Ndele ngeenge oimuna inai paluka nawa, iha tula outi ovo komesho yayo. Onghee oyo inai paluka nawa oya ninga yaLaban, ofimbo oyo ya paluka nawa ya ninga yaJakob.
43 Jakob okwa ninga oshipuna elela, nokwa likola oufita munene novapiya ovalumenhu novakainhu nosho yo eengamelo neendongi.
31 Mokweendela ko kwefimbo, Jakob okwa li a uda eshi ovanamati vaLaban tava popi, tava ti: “Jakob okwa kufa po oinima aishe yatate, nomaliko aeshe oo e liongelela okwa dja moinima yatate.” 2 Eshi Jakob a tala koshipala shaLaban, okwa mona kutya ka li vali e mu hafela ngaashi shito. 3 Xuuninwa, Jehova okwa lombwela Jakob, a ti: “Shuna koshilongo shooxo nokovapambele voye, nohandi twikile okukala pamwe naave.” 4 Opo nee Jakob okwa tuma Rakel naLea ve uye mofuka koimuna yaye, 5 ndele te va lombwele, ta ti:
“Onda mona kutya xo ita ungaunga vali nawa naame, ashike Kalunga katate okwa kala pamwe naame. 6 Nanye vene omu shi shii lela kutya onda longela xo neenghono dange adishe. 7 Ndele xo okwa kala ta kengelele nge, nokwa lundulula ondjabi yange lwoikando omulongo, ashike Kalunga ine mu efa a etele nge oshiponga. 8 Ngeenge okwa ti kutya, ‘Oimuna oyo yomambafifi otai ningi ondjabi yoye,’ oufita aushe ohau dala oyo yomambafifi. Ashike ngeenge okwa ti, ‘Oimuna oyo yomakonda otai ningi ondjabi yoye,’ oufita aushe ohau dala oyo yomakonda. 9 Onghee Kalunga okwa kufa xo oimuna yaye, ndele te i pe nge. 10 Pomhito imwe, eshi oufita wa li pefimbo lokulondwa, onda li nda yelula omesho ange mondjodi, nonda mona oikombo yoindume yomakonda, yomambafifi naayo youtotone tai londo oikadi. 11 Opo nee omweengeli waKalunga kashili okwa ifana nge mondjodi a ti, ‘Jakob!’ onda nyamukula nda ti, ‘Aame ou.’ 12 Ndele ta lombwele nge, ta ti, ‘Yelula omesho oye u tale kutya oikombo yoindume oyo tai londo oufita woye oyoyo yomakonda, yomambafifi naayo youtotone, molwaashi onda mona ashishe osho Laban te ku ningile. 13 Aame Kalunga kashili, oo a li e ku lihololela puBetel, opo wa li wa tila omaadi kemanya ledimbulukifo, naapo wa li wa ningila nge eano. Fikama paife u dje mo moshilongo eshi, ndele to shuna koshilongo oko wa dalelwa.’”
14 Opo nee Rakel naLea ova pula Jakob, va ti: “Meumbo latate omwa fyaala sha ngoo vali tu shi fyuulule po? 15 Hamba ine tu tala ko tu li ovanailongo, eshi e tu landifa po, nokwa hanauna po oyoonda oyo twa li twa pewa? 16 Oupuna aushe oo Kalunga a kufa tate owa ninga wetu nowovana vetu. Onghee ninga keshe osho Kalunga e ku lombwela u ninge.”
17 Opo nee Jakob okwa fikama, ndele ta londeke ovana vaye novakulukadi vaye keengamelo. 18 Okwa hovela okushinga oufita waye aushe, nokwa kufa oinima aishe oyo a likola; oimuna oyo a likola muPaddan-aram, nokwa ya kuxe, Isak, kedu laKaanan.
19 Laban okwa li a ka kulula eedi daye, ndele Rakel ta vake mo oihongwafano* yaterafim, oyo ya li yaxe. 20 Natango, Jakob okwa li a kengelela Laban, Omuaram, molwaashi ka li e mu lombwela kutya ota faduka po. 21 Okwa faduka po noinima aishe oyo a li e na, nokwa tauluka omulonga.* Okwa li a ya a yuka koshitukulwa sheemhunda shaGilead. 22 Mefiku etitatu, Laban okwa li a lombwelwa kutya Jakob okwa faduka po. 23 Onghee Laban okwa kufa ovamwaina,* nova shikula Jakob oshinano shoule womafiku aheyali, ndele tave mu hange koshitukulwa sheemhunda shaGilead. 24 Opo nee Kalunga okwe lihololela Laban, Omuaram, oufiku mondjodi, ndele ta ti kuye: “Lungamena osho to ka popya naJakob, kutya nee oshiwa, ile oshii.”*
25 Jakob okwa li a dika etwali laye koshitukulwa sheemhunda shaGilead, na Laban nosho yo ovamwaina ova li va onga onhanda popepi naJakob. Opo nee Laban okwa ya kuJakob. 26 Laban okwa tya kuJakob: “Owa ninga ngahelipi ngaho? Omolwashike wa kengelela nge, nowa ya novanakadona vange ngaashi eenghwate da kwatwa ko keenghono neongamukonda? 27 Omolwashike wa faduka po meholeko, wa kengelela nge noino lombwela nge? Ngeno owa lombwelele nge, ngeno onde ku lekela nehafo nomaimbilo pamwe nokangoma nokaxumbafeta. 28 Ino pa nge omhito ndi xupite ovatekulu* vange novanakadona vange. Ino katuka pandunge. 29 Onda li handi dulu oku ku ningila owii, ashike Kalunga kaxo okwa popya naame onguloshi, ta ti, ‘Lungamena osho to ka popya naJakob, kutya nee oshiwa, ile oshii.’ 30 Paife owa ya, molwaashi owa kala wa halelela okushuna keumbo laxo, ndele omolwashike wa vaka po ookalunga vange?”
31 Jakob okwa nyamukula Laban, a ti: “Onda li nda tila, handi diladila kutya, ‘Pamwe oto kufa nge ovanakadona voye keenghono.’ 32 Keshe ou to ka hanga e na ookalunga voye oku na okufya. Hada oinima yange moipafi yavakwetu, ndele to kufa mo osho shoye.” Ashike Jakob ka li e shi shii kutya Rakel oye a li e va vaka po. 33 Opo nee Laban okwa ya metwali laJakob nometwali laLea nolovapiya vavali oukadona, ashike ina hanga mo sha. Okwa dja mo metwali laLea, ndele ta i mwaali laRakel. 34 Rakel okwa li a kufa oihongwafano yaterafim, nokwe i tula komutumba* wongamelo, ndele te i kalele ko omutumba. Laban okwa hada metwali alishe, ashike ina hanga mo sha. 35 Opo nee Rakel okwa tya kuxe: “Omwene wange, ino handuka, itandi dulu okufikama moipafi yoye, molwaashi ondi li komafimbo.” Okwa li a konga nelitulemo, ashike oihongwafano yaterafim oyo ka li e i mona.
36 Jakob okwa li a handuka, ndele ta hovele okukembaula Laban. Jakob okwa tya kuLaban: “Onda ninga owii washike, noulunde ulipi nda longa, opo u kale to shikula nge? 37 Paife eshi wa hada moinima yange aishe, owa hanga mo shike shambuleni? Shi tula komesho yovanhu voye noyovanhu vange, ndele tava tokola pokati ketu kutya oove u li mondjila, ile aame. 38 Momukokomoko womido 20, odo nda kala naave, eedi noikombo yoye inai wifa noinandi lya po nande eedi domoufita woye. 39 Inandi ku etela nande oshimuna sha lika koifitukuti. Onda kala handi i futile po. Kutya nee oshimuna osha vakwa po oufiku, ile omutenya, owa li ho pula nge ndi shi futile po. 40 Omutenya onda pya komutenya noufiku onda fya outalala, noinandi kala handi kofa sha wana. 41 Osho osha ningifa nge ndi kale meumbo loye omido 20. Onda longela ovanakadona voye vavali omido 14, noufita woye omido 6, ndele owa kala to lundulula ondjabi yange lwoikando omulongo. 42 Ngeno Kalunga katate, Kalunga kaAbraham naKalunga oo ha tilika kuIsak,* ka li kombinga yange, ngeno owa lekela nge eenyala dongaho. Kalunga okwa mona oudjuu wange noilonga yomake ange, nomolwaasho e ku hanyena onguloshi.”
43 Laban okwa nyamukula Jakob, a ti: “Ovakainhu ovo ovanakadona vange nounona ovo ovatekulu vange noufita oo owange, nakeshe osho u wete oshetu novanakadona vange. Ongahelipi handi dulu oku va ningila owii aveshe nounona vavo? 44 Ila paife tu ninge ehangano pokati ketu, nehangano olo otali kala ondombwedi pokati ketu.” 45 Onghee Jakob okwa kufa emanya, ndele te li diki, li li ongudimanya. 46 Opo nee Jakob okwa tya kovamwaina: “Ongeleni omamanya.” Ova ongela omamanya, ndele tave a ningi onduba. Konima yaasho, ova lila eendja konduba yomamanya. 47 Laban okwe i luka Jegar-sahaduta,* ashike Jakob okwe i luka Galed.*
48 Laban okwa ti: “Onduba yomamanya ei otai kala ondombwedi pokati ketu naave nena.” Nomolwaasho ya lukwa Galed 49 nosho yo Oshungo, ndele ta ti: “Jehova na kale ta tale pokati ketu naave ngeenge tuhe li pamwe. 50 Ngeenge owa ungaunga nai novanakadona vange, nowa kongo ovakulukadi vamwe u va wede povanakadona vange, nonande pufye kape na omunhu, dimbuluka kutya Kalunga oye ondombwedi pokati ketu.” 51 Laban okwa twikila okulombwela Jakob, ta ti: “Ei onduba yomamanya, naali emanya ledimbulukifo, olo nda ninga pokati ketu naave. 52 Onduba ei yomamanya oi li ondombwedi, nemanya ledimbulukifo otali yandje oundombwedi kutya itandi ka koyelela onduba ei yomamanya, opo ndi ku ningile owii, naave ito ka koyelela onduba ei yomamanya nosho yo emanya ledimbulukifo eli u ningile nge owii. 53 Kalunga kaAbraham naKalunga kaNahor, Kalunga kooxe, na tokole pokati ketu.” Jakob naye okwa ana kuKalunga oo ha tilika kuxe, Isak.*
54 Konima yaasho, Jakob okwa yamba eyambo komhunda, ndele ta shivi ovamwaina ve uye va lye omungome. Onghee ova lya, ndele tava nangala komhunda oyo oufiku oo. 55 Opo nee Laban okwa penduka ongula inene, ndele ta xupita ovatekulu* vaye novanakadona vaye, nokwe va nangeka noupuna. Konima yaasho, okwa dja po puvo, ndele ta shuna keumbo.
32 Jakob okwa ya nondjila yaye, ndele ta shakene novaengeli vaKalunga. 2 Diva eshi e va mona, okwa ti: “Ei onhanda yaKalunga.” Onghee onhele oyo okwe i luka Mahanaim.*
3 Opo nee Jakob okwa tuma ovatumwa ve mu tetekele kumumwaina Esau, kedu laSeir, koshitukulwa* shaEdom, 4 nokwe va lombwela, a ti: “Ka lombweleni omwene wange, Esau, tamu ti, ‘Omupiya woye Jakob okwa ti: “Onda kala* puLaban, okudja nale fiyo opaife. 5 Onda likola eengobe, eendongi, eedi, ovapiya ovalumenhu novakainhu, nonda tumina omwene wange etumwalaka, opo a file nge onghenda.”’”
6 Lwanima, ovatumwa ovo ova alukila kuJakob, ndele tava ti: “Omumwanyoko Esau otwe mu mona, noku li mondjila paife te uya e ku shakeneke, e li pamwe novalumenhu 400.” 7 Opo nee Jakob okwa li a kwatwa koumbada nokomalipulo. Onghee okwa tukula ovanhu ovo a li pamwe navo nosho yo eedi noikombo, eengobe neengamelo meenhanda mbali. 8 Okwa ti: “Ngeenge Esau okwa ponokele onhanda imwe, ikwao otai dulu okuxupa.”
9 Konima yaasho, Jakob okwa ti: “Jehova, Kalunga katate Abraham naKalunga katate Isak, ove ou wa lombwela nge wa ti, ‘Shuna koshilongo sheni nokovapambele voye, nohandi ka ungaunga naave nawa,’ 10 omupiya woye ka li a wana nande okuulikilwa ohole i na oudiinini, nokuulikilwa filufilu kutya ou shii okulineekelwa, osheshi onda li nda tauluka Jordan nodibo aike, ndele paife ondi na eenhanda mbali. 11 Ohandi ku indile u xupife nge momake omumwameme Esau, molwaashi onda tila kutya pamwe ote uya, ndele ta ponokele nge nosho yo ovakainhu nounona vavo. 12 Owa ti yo kutya: ‘Ohandi ka ungaunga nawa naave nohandi ka hapupalifa oludalo loye li kale ngaashi ehekedu lopomunghulo wefuta, olo itali dulu okuvalulwa.’”
13 Jakob opo a kala opo oufiku aushe. Opo nee okwa kufa oinima imwe yomomaliko aye a tumine omumwaina, Esau, i li eeshali: 14 oikombo yoikadi 200, oikombo yoindume 20, eedi deenghadi 200, eedi deendume 20, 15 eengamelo 30, odo tadi nyamifa, eengobe deenghadi 40, eemhedi 10, eendongi deenghadi 20 neendongi deendume 10.
16 Oimuna oyo okwe i pa ovapiya vaye, omaufita a shikulafana, ndele te va lombwele, ta ti: “Piteni komesho, nomaufita nae lipitifile po oshinano.” 17 Okwa lombwela ou wotete, a ti: “Ngeenge omumwameme, Esau, e ku shakeneke, ndele te ku pula kutya, ‘Ove omupiya walyelye noto i peni, noimuna oyo to shingi oyalyelye?’ 18 mu lombwela kutya, ‘Oyomupiya woye Jakob. Oimuna oyo oi li oshali we i tuminwa, omwene wange, Esau. Jakob naye oku li monima yetu.’” 19 Okwa lombwela yo omutivali, omutitatu naaveshe ovo tava shingi omaufita, a ti: “Eendjovo edi odo mu na okulombwela Esau, ngeenge mwe mu shakeneke. 20 Mu lombweleni yo kutya, ‘Omupiya woye Jakob oku li monima yetu.’” Osheshi okwe lipopila, a ti: ‘Ngeenge onde mu tumine oshali, ota kala a hafa, naashi ta ka mona nge, otashi dulika a ka tambule nge ko nombili.’ 21 Ovapiya ovo va li ve na eeshali ove mu tetekela, ofimbo ye a kala oufiku aushe monhanda.
22 Lwanima, oufiku oo tuu oo, okwa fikama, ndele ta kufa ovakainhu vaye vavali, ovapiya vaye vavali ovakainhu novanamati vaye 11, ndele tava tauluka omulonga waJabbok. 23 Okwe va kufa, ndele te va taulukifa okamulonga,* nokwa twaalela oinima aishe oyo a li e na.
24 Xuuninwa, Jakob okwa li a fyaala po oye aeke. Opo nee omulumenhu* umwe okwa kondja naye fiyo osheshi eluwa tali tende. 25 Eshi omulumenhu oo a mona kutya ina finda Jakob, okwe mu kwata monho. Opo nee Jakob okwa domoka monho, eshi va li tava kondjo nomulumenhu oo. 26 Omulumenhu oo okwa ti: “Ame ohandi i, molwaashi eluwa otali tende.” Jakob okwa ti: “Itandi ku efa uye, ofimbo ino nangeka nge noupuna.” 27 Omulumenhu oo okwe mu pula, a ti: “Oove lyelye?” Jakob okwa ti: “Aame Jakob.” 28 Omulumenhu oo okwa weda ko vali, a ti: “Edina loye itali ka kala vali Jakob, ndele oIsrael,* molwaashi owa kondja naKalunga nonovanhu, ndele owa findana.” 29 Jakob okwe mu pula, a ti: “Alikana, lombwele nge kutya oove lyelye.” Omulumenhu oo okwa ti: “Omolwashike to pula edina lange?” Opo nee omulumenhu oo okwe mu nangeka noupuna. 30 Jakob okwa luka onhele oyo Peniel,* ndele ta ti, “Onda mona Kalunga oshipala noshipala, ndele onda xupa.”*
31 Etango ola li tali piti, eshi Jakob a li ta di muPenuel,* nokwa li ta shongola omolwonho yaye oyo ya li ya domoka. 32 Osho osho sha ningifa ovana vaIsrael va kale inava ika okulya omakindji oponho,* oo e li pomashakeneno omakipa onho, molwaashi ekipa lonho yaJakob ola domonwa komulumenhu oo a kondja naye.
33 Eshi Jakob a yelula omesho aye, okwa mona Esau te uya novalumenhu 400. Opo nee ounona okwe va tukulila Lea, Rakel novapiya vavali ovakainhu. 2 Okwa tula komesho ovapiya ovakainhu nounona vavo, taku landula Lea nounona vaye, nokonima yavo okwa tula ko Rakel naJosef. 3 Jakob okwa pita komesho yavo, ndele te linyongamene luheyali, eshi a li ta ehene popepi namumwaina.
4 Esau okwa tondoka e ke mu shakeneke, ndele te mu papatele noku mu xupita, nova lila aveshe. 5 Eshi Esau a yelula omesho aye, okwa mona ovakainhu nounona, ndele ta ti: “Oolyelye ovo u li navo?” Jakob okwa nyamukula, a ti: “Oludalo olo Kalunga a pa omupiya woye.” 6 Opo nee ovapiya ovakainhu ove uya nounona vavo, ndele tava tu eengolo, 7 na Lea okwa li e uya nounona vaye, ndele tava tu eengolo. Xuuninwa, Josef naRakel navo ove uya, ndele tava tu eengolo.
8 Esau okwa ti: “Elalakano losheendo osho nda shakeneka olashike?” Jakob okwa nyamukula a ti: “Opo omwene wange a dule okufila nge onghenda.” 9 Opo nee Esau okwa ti: “Mumwameme, ondi na omaliko mahapu. Kala ashike noinima yoye.” 10 Onghee Jakob okwa tya: “Alikana, ngeenge owa fila nge onghenda, tambula ko eeshali odo handi ku pe, molwaashi onde di ku etela, opo ndi mone oshipala shoye. Eshi nda mona oshipala shoye, onda fa nda mona oshipala shaKalunga, molwaashi owa tambula nge ko nehafo. 11 Alikana, tambula ko eeshali* odo nde ku etela nehalo liwa, molwaashi Kalunga okwa nangeka nge noupuna nondi na keshe osho nda pumbwa.” Jakob okwa twikila okupula Esau e di tambule ko, fiyo osheshi e di tambula ko.
12 Lwanima, Esau okwa ti: “Natu fikame tu ye, ashike ame ohandi piti komesho.” 13 Jakob okwa tya: “Omwene wange, ou shii kutya ounona ovo ndi li navo ovanini nosho yo kutya eedi neengobe odo handi pashukile otadi nyamifa. Ngeenge oufita oo owa shingililwa moule wefiku limwe, aushe otau ka fya po. 14 Omwene wange, tetekela omupiya woye, ndele ame ohandi ka twikila nolweendo lange kanini nakanini, she likolelela kokweenda kwoimuna yange nokwounona, fiyo nde uya komwene wange muSeir.” 15 Opo nee Esau okwa ti: “Alikana, nandi ku fiile ovanhu vange vamwe.” Jakob okwa nyamukula a ti: “Nghi wete sha pumbiwa. File nge ashike onghenda, omwene wange.” 16 Onghee mefiku olo tuu olo, Esau okwa shuna nondjila yaye kuSeir.
17 Jakob okwa ya kuSukkot, ndele te litungile eumbo, nokwa dika oyuunda yoimuna yaye. Nomolwaasho a li a luka onhele oyo Sukkot.*
18 Konima eshi Jakob a dja kuPaddan-aram, okwa fika nombili moshilando Sekem medu laKaanan, ndele ta ongo onhanda popepi noshilando osho. 19 Okwa li e lilandela epya noimaliwa yoisilveri 100 kovanamati vaHamor, xe yaSekem, ndele ta diki mo etwali laye. 20 Konhele oko okwa tunga ko oaltari, ndele te i luku Kalunga, Kalunga kaIsrael.
34 Dina, omonakadona waJakob, oo a dalwa kuLea, okwa li ha endafana* noukadona vomuKanaan. 2 Eshi Sekem, omonamati waHamor, Omuhevi, elenga lomedu olo, a mona Dina, okwe mu kufa, ndele te mu fininike a nangale naye. 3 Opo nee Sekem* okwa kala a hokwa Dina, omonakadona waJakob, nokwa kala e hole unene okakadona oko, ndele te ka lombwele eendjovo odo da kuma omutima wako. 4 Xuuninwa, Sekem okwa tya kuxe, Hamor: “Kongele nge okakadona oko ka ninge omukulukadi wange.”
5 Ovanamati vaJakob ova li noimuna mofuka pefimbo opo Jakob a uda kutya omonakadona waye, Dina, okwa longelwa omunyonena kuSekem. Jakob okwa kala e shi mwenena fiyo osheshi va aluka. 6 Lwanima, xe yaSekem, Hamor, okwa ya a ka popye naJakob. 7 Eshi ovanamati vaJakob ve shi uda, ova aluka mo diva mofuka. Ova li va uda nai nova handuka neenghono, molwaashi Sekem okwa fifa ohoni Israel, eshi a nangala nomonakadona waJakob; oshinima osho shihe na okuningwa nandenande.
8 Hamor okwa popya navo, a ti: “Omonamati wange, Sekem, okwa hala* omonakadona woye. Alikana, mu pa omonakadona woye a ninge omukulukadi waye. 9 Tu ningeni eudafano ovanhu veni novanhu vetu va kale hava hombolafana. Tu peni ovanakadona veni, nye mu kufe ovanakadona vetu. 10 Otamu dulu okukala pamwe nafye, notamu kala mwa manguluka medu eli. Kaleni omu nye mu twikile okulandifa oinima yeni.” 11 Opo nee Sekem okwa lombwela Jakob novamwaina vaDina, a ti: “Filei nge onghenda, nohandi ke mu pa keshe osho tamu pula nge. 12 Otamu dulu okupula nge oyoonda ihapu yomufuko nosho yo eeshali. Ohandi ke mu pa keshe osho tamu pula nge. Pei nge ashike okakadona oko ka ninge omukulukadi wange.”
13 Ovanamati vaJakob ova nyamukula Sekem nosho yo xe, Hamor, noukengeleledi, molwaashi Sekem okwa longela omumwaina wavo, Dina, omunyonena. 14 Ova nyamukula va ti: “Itatu dulu nande okuninga oshinima sha tya ngaho, tu yandje ngeno omumwamemekadona komulumenhu ina kenghwa,* osheshi osho oshi fifa ohoni kufye. 15 Osho ohatu ke shi ninga ashike ngeenge amushe omwe tu fe, nongeenge ovalumenhu aveshe vomoshilando sheni ova kenghwa. 16 Opo nee ohatu ke mu pa ovanakadona vetu, nohatu ka hombola ovanakadona veni, nokungaho, ohatu ka kala punye nohatu ka ninga oshiwana shimwe. 17 Ashike ngeenge inamu pwilikina kufye noinamu kenghwa, ohatu ka kufa po okakadona ketu, ndele hatu i.”
18 Eendjovo davo oda li da hafifa Hamor nomonamati waye, Sekem. 19 Sekem ina ongaonga okuninga osho ve mu pula, molwaashi okwa li e hole unene okamonakadona kaJakob, noye a li a fimanekwa unene meumbo laxe.
20 Onghee Hamor nomonamati waye, Sekem, ova ya koshivelo shoshilando, ndele tava popi novalumenhu vomoshilando shavo, tava ti: 21 “Ovalumenhu ava ova hala okupanga ombili nafye. Va efeni va kale medu eli nova twikile okulandifa oinima yavo, molwaashi edu eli ola kula nova wana okukala mo. Ohatu dulu okukonga ovanakadona vavo va ninge ovakulukadi vetu, nohatu dulu oku va pa ovanakadona vetu. 22 Ngeenge ovalumenhu vetu aveshe ova kenghwa ngaashi vo, opo ashike ovalumenhu ovo tava dulu okukala pamwe nafye, opo tu ninge oshiwana shimwe. 23 Ngeenge otwa ningi ngaho, oupuna wavo noimuna yavo aishe otai ka ninga yetu. Onghee natu va lombweleni va kale pamwe nafye.” 24 Aveshe ovo va li va ongala poshivelo shoshilando ova pwilikina kuHamor nokomonamati waye, Sekem, novalumenhu aveshe ova li va kenghwa, aveshe ovo va li poshivelo shoshilando.
25 Mefiku etitatu, eshi va li natango mouyahame, ovanamati vavali vaJakob, Simeon naLevi, ovamwaina vaDina, ova kufa keshe umwe eongamukonda laye nokuponokela oshilando osho ombadilila, ndele tava dipaa ovalumenhu aveshe. 26 Ova dipaa Hamor nomonamati waye, Sekem, neongamukonda, nova kufa mo Dina meumbo looSekem, ndele tava i. 27 Ovana vaJakob vakwao ove uya povalumenhu ovo va dipawa, ndele tava kufa mo oinima moshilando, omolwomumwaina wavo, Dina, oo a longelwa omunyonena. 28 Ova kufa mo eedi noikombo, eengobe neengamelo, eendongi nakeshe osho sha li moshilando nomomudingonoko washo. 29 Ova kufa ko yo omaliko aeshe, ovakulukadi nounona aveshe, nakeshe osho sha li momaumbo.
30 Opo nee Jakob okwa tya kuSimeon naLevi: “Nye omwa etela nge oupyakadi, eshi mwa tondifa* nge kovanhu vomedu eli, kOvakanaan nokOvaperesi. Ame ondi li nongudu inini, notave ke limanga kumwe va ponokele nge notava ka hanauna nge po neumbo lange.” 31 Ashike ova nyamukula va ti: “Tashi ti keshe umwe oku na ashike okuungaunga nomumwameme ngaho a fa ombwada?”
35 Konima yaasho, Kalunga okwa lombwela Jakob, a ti: “Fikama u ye kuBetel, oko u ka kale, ndele to tungile ko Kalunga kashili oaltari, oo a li e ku lihololela, eshi wa li to faduka po omumwanyoko, Esau.”
2 Opo nee Jakob okwa lombwela ovaneumbo laye naaveshe ovo va li pamwe naye, a ti: “Ekelei shi ookalunga vokoilongo, ovo ve li mokati keni, ndele tamu likosho nokudjala oikutu imwe, 3 ndele hatu fikameni tu yeni kuBetel. Ohandi ka tungila ko Kalunga kashili oaltari, oo a uda nge mefiku loudjuu wange nokwa kala alushe pamwe naame keshe apa ndi li.”* 4 Onghee ova pa Jakob oikalunga aishe oyo va li ve na noutenda ovo va li va djala momatwi, ndele Jakob te i fudike* momuti wa kula, oo wa li popepi naSekem.
5 Eshi va twikila nolweendo lavo, Kalunga okwa ningifa ovanhu vomoilando oyo ye va dingilila va kale va tila, opo vaha shikule ovanamati vaJakob. 6 Lwanima, Jakob okwe uya kuLus, sha hala okutya Betel, medu laKaanan, pamwe novanhu aveshe ovo a li navo. 7 Okwa tunga ko oaltari, ndele onhele oyo te i luku El-betel,* molwaashi oko a li e lihololelwa kuKalunga kashili, eshi a li ta faduka po omumwaina. 8 Lwanima, Debora, oo a li ha file oshisho Rebeka okwa fya, ndele ta pakwa popepi naBetel momuti wa kula. Onghee, okwe u luka Allon-bakut.*
9 Kalunga okwe lihololela vali Jakob, eshi a li ta di kuPaddan-aram, ndele te mu nangeke noupuna. 10 Kalunga okwa tya kuye: “Edina loye oJakob. Ashike ito ifanwa vali Jakob, ndele edina loye otali ningi Israel.” Opo nee okwa hovela oku mu ifana Israel. 11 Kalunga okwa tya vali kuye: “Aame Kalunga omunaenghono adishe. Dalafaneni mu hapupale, nye mu yadife edu. Mwoove* otamu ka dja oiwana neengudu doiwana nosho yo eehamba. 12 Edu olo nda li nda pa Abraham nosho yo Isak ohandi ke li ku pa nosho yo oludalo loye.” 13 Opo nee Kalunga okwa dja po ponhele opo a li ta popile naJakob.
14 Jakob okwa dika emanya ledimbulukifo ponhele opo va li tava popile naKalunga, ndele te li tile oshikunwayambo nosho yo omaadi. 15 Okwa twikila okwiifana onhele opo va li tava popile naKalunga, Betel.
16 Okudja opo, ova dja mo muBetel. Ofimbo va li natango kokule naEfrat, Rakel okwa hovela okufetwa, noshifeta shaye osha li shidjuu unene. 17 Eshi a li ta kondjo nokumona okaana, omudalifi okwe mu lombwela, a ti: “Ino kala wa tila, osheshi owa dala vali okaana okamati.” 18 Eshi a li ta kondjo nomwenyo,* (osheshi okwa li pokufya) okwe ka luka Ben-oni,* ashike xe okwe ka luka Benjamin.* 19 Rakel okwa fya, ndele ta pakwa pondjila yokuya kuEfrat, sha hala kutya, kuBetlehem. 20 Jakob okwa tula emanya ledimbulukifo kombila yaRakel. Fiyo okunena, emanya olo ohali ifanwa emanya lokombila yaRakel.
21 Konima yaasho, Israel okwa ya, ndele ta diki etwali popepi noshungo yaEder. 22 Pefimbo opo Israel a li ha di medu olo, Ruben okwa ya, ndele ta nangala naBilha, omukulukadi waxe wopomunghulo, na Israel okwa li e shi uda.
Jakob okwa li e na ovanamati 12. 23 Ovanamati vaJakob ovo a dala naLea ovo ava, oshiveli oRuben, taku shikula Simeon, Levi, Juda, Isaskar naSebulon. 24 Ovo a dala naRakel, oJosef naBenjamin. 25 Ovo a dala naBilha, omupiya waRakel, oDan naNaftali. 26 Ovanamati ovo a dala naSilpa, omupiya waLea, oGad naAsser. Ovo ovanamati vaJakob ovo a dala, eshi a li muPaddan-aram.
27 Xuuninwa, Jakob okwa li a ya oko kwa li xe Isak, kuMamre, koshitukulwa shaKiriat-arba, sha hala kutya Hebron, oko Abraham naIsak va kala ovanailongo. 28 Isak okwa kala nomwenyo eedula 180. 29 Opo nee okwa fuda mo omufudo waye waxuuninwa nokwa fya, ndele ta pakwa povakwao.* Okwa hafela onghalamwenyo efimbo lile.* Ovanamati vaye, Esau naJakob, ove mu paka.
36 Ei ondjokonona yaEsau, sha hala okutya Edom.
2 Esau okwa konga ovakulukadi moukadona Ovakaanan: Ada, omonakadona waElon, Omuheti, Oholibama, omonakadona waAna, omutekulu waSibeon, Omuhevi 3 nosho yo Basmat, omonakadona waIsmael, omumwaina waNebaiot.
4 Esau okwa dalelwa Elifas kuAda, na Basmat okwe mu dalela Reuel.
5 Oholibama okwe mu dalela Jehus, Jalam naKora.
Ovo ovanamati vaEsau ovo a dalela medu laKaanan. 6 Okudja opo, Esau okwa kufa ovakulukadi vaye, ovanamati vaye, ovanakadona vaye, ovaneumbo laye aveshe,* oufita waye noimuna yaye aishe nosho yo omaliko aeshe, oo e lilikolela medu laKaanan, ndele ta i koshilongo shimwe shi li kokule nomumwaina Jakob. 7 Kava li vali tava dulu okukala pamwe, molwaashi oinima yavo oya li ya hapupala unene, nedu omo va li* kala li vali tali va wanene omolwoimuna yavo. 8 Onghee Esau okwa ya a ka kale ha di koshitukulwa shokeemhunda shaSeir. Esau oha ifanwa yo Edom.
9 Ei ondjokonona yaEsau, xe yOvaedom ovo ve li koshitukulwa shokeemhunda shaSeir.
10 Aa omadina ovanamati vaEsau: Elifas, omonamati waAda, omukulukadi waEsau; Reuel, omonamati waBasmat, omukulukadi waEsau.
11 Ovanamati vaElifas ovo ava: Teman, Omar, Sefo, Gatam naKenas. 12 Timna okwa ka ninga omukulukadi wopomunghulo waElifas, omonamati waEsau. Lwanima, okwa ka dalela Elifas, Amalek. Ovo ovanamati vaAda, omukulukadi waEsau.
13 Ovanamati vaReuel ovo ava: Nahat, Sera, Samma naMissa. Ovo ovanamati vaBasmat, omukulukadi waEsau.
14 Ovanamati vomukulukadi waEsau, Oholibama, omonakadona waAna, omutekulu waSibeon, ovo a dalela Esau, ovo ava: Jehus, Jalam naKora.
15 Ovanamati vaEsau, ovo va li omalenga, ovo ava: Ovanamati vaElifas, oshiveli shaEsau: elenga Teman, elenga Omar, elenga Sefo, elenga Kenas, 16 elenga Kora, elenga Gatam nelenga Amalek. Oo omalenga omoludalo laElifas omoshitukulwa shaEdom. Ovo ovanamati* vaAda.
17 Ovanamati vaReuel, omonamati waEsau, ovo ava: elenga Nahat, elenga Sera, elenga Samma nelenga Missa. Oo omalenga omoludalo laReuel omoshitukulwa shaEdom. Ovo ovanamati* vaBasmat, omukulukadi waEsau.
18 Ovanamati vaOholibama, omukulukadi waEsau, ovo ava: elenga Jehus, elenga Jalam nelenga Kora. Oo omalenga omoludalo lomukulukadi waEsau, Oholibama, omonakadona waAna.
19 Ava ovanamati vaEsau, sha hala okutya Edom, naa omalenga avo.
20 Ovanamati vaSeir, Omuhori, ovo va kala moshitukulwa osho ovo ava: Lotan, Sobal, Sibeon, Ana, 21 Dison, Eser naDisan. Oo omalenga Ovahori, ovanamati vaSeir, ovo va li moshitukulwa shaEdom.
22 Ovanamati vaLotan ovo Hori naHemam, nomumwainakadona waLotan okwa li Timna.
23 Ovanamati vaSobal ovo ava: Aluan, Manahat, Ebal, Shefo naOnam.
24 Ovanamati vaSibeon ovo ava: Aia naAna. Ana ou oye a hangele eefifiya domeva mapyu mombuwa, eshi a li ta lifa eendongi daxe, Sibeon.
25 Ovana vaAna ovo ava: Dison naOholibama, omonakadona waAna.
26 Ovanamati vaDison ovo ava: Hemdan, Esban, Itran naKeran.
27 Ovanamati vaEser ovo ava: Bilhan, Saavan naAkan.
28 Ovanamati vaDisan ovo ava: Us naAran.
29 Apa otapa landula omadina omalenga Ovahori: elenga Lotan, elenga Sobal, elenga Sibeon, elenga Ana, 30 elenga Dison, elenga Eser nelenga Disan. Oo omalenga Ovahori she likolelela kokupangela kwao medu laSeir.
31 Apa otapa landula omadina eehamba, odo da pangela medu laEdom, ofimbo Ovaisrael* va li itava pangelwa nande okohamba. 32 Bela, omonamati waBeor, okwa pangela muEdom, nedina loshilando omo a pangela ola li Dinhaba. 33 Eshi Bela a fya, Jobab, omonamati waSera, a dja kuBosra, okwa hovela okupangela ponhele yaye. 34 Eshi Jobab a fya, Husam, oo a dja kedu lOvateman, okwa hovela okupangela ponhele yaye. 35 Eshi Husam a fya, Hadad, omonamati waBedad, oo a li a finda Ovamidian moshitukulwa shaMoab, okwa hovela okupangela ponhele yaye. Edina loshilando omo a pangela oAvit. 36 Eshi Hadad a fya, Samla, a dja kuMasreka, okwa hovela okupangela ponhele yaye. 37 Eshi Samla a fya, Shaul, a dja kuRehobot popepi nomulonga, okwa hovela okupangela ponhele yaye. 38 Eshi Shaul a fya, Baal-hanan, omonamati waAkbor, okwa hovela okupangela ponhele yaye. 39 Eshi Baal-hanan, omonamati waAkbor, a fya, Hadar okwa hovela okupangela ponhele yaye. Edina loshilando osho a pangela ola li Pau, nedina lomukulukadi waye ola li Mehetabel, omonakadona waMatred, omonakadona waMesahab.
40 Aa omadina omalenga omoludalo laEsau she likolelela komapata, keenhele nokomadina ao: elenga Timna, elenga Alua, elenga Jetet, 41 elenga Oholibama, elenga Ela, elenga Pinon, 42 elenga Kenas, elenga Teman, elenga Mibsar, 43 elenga Magdiel nelenga Iram. Oo omalenga omuEdom she likolelela koitukulwa oyo a pangela medu olo. Esau oye xe yOvaedom.
37 Jakob okwa twikila okukala medu laKaanan, omo xe a kala omunailongo.
2 Ei ondjokonona yaJakob.
Eshi omunyasha Josef a li e na eedula 17, okwa li a ka lifa oimuna pamwe novanamati vaBilha naSilpa, ovakulukadi vaxe. Eshi va aluka, Josef okwa lombwela xe kombinga yoinima ii oyo ovamwaxe va ninga. 3 Israel okwa li e hole Josef shi dulife ovanamati vaye aveshe, molwaashi okwa li omonamati womoukulupe waye, onghee okwa li e mu hondjifila oshikutu* she likalekelwa. 4 Eshi ovamwaxe va mona kutya xe oku hole unene Josef shi dulife vo aveshe, ova hovela okukala ve mu tonde, nokava li vali hava popi naye nombili.
5 Lwanima, Josef okwa twa ondjodi, ndele te i lombwele ovamwaxe, nova li va mona etomheno limwe vali lokukala ve mu tonde. 6 Okwe va lombwela, a ti: “Alikana, pwilikineni kondjodi oyo nda twa. 7 Otwa li hatu mange oipandi yoihati mokati kepya, naashi oshipandi shange sha kala ofika sha yukilila, oipandi yeni oye shi dingilila noye linyongamena kusho.” 8 Ovamwaxe ove mu pula va ti: “Oshilishili owa hala okulininga ohamba yetu noku tu pangela?” Onghee ova mona vali etomheno limwe lokukala ve mu tonde omolweendjodi daye nonghedi omo e di hokolola.
9 Natango Josef okwa twa vali ondjodi imwe, ndele te i lombwele ovamwaxe, ta ti: “Onda twa vali ondjodi imwe. Pomhito ei, etango nomwedi nosho yo eenyofi 11 oda li tadi linyongamene nge.” 10 Opo nee okwe i lombwela xe novamwaxe, na xe okwe mu hanyena, ndele ta ti kuye: “Ondjodi yoye oyo oya hala okutya ngahelipi? Mbela fye nanyoko novamwaxo ohatu ke uya shili tu ku linyongamene?” 11 Ovamwaxe ova twikila okukala ve mu twila ondubo, ndele xe okwa kala nokudimbuluka eendjovo daJosef.
12 Pomhito imwe, ovamwaxe vaJosef ova li va ka lifa oimuna yaxe popepi naSekem. 13 Lwanima, Israel okwa tya kuJosef: “Ovamwaxo otava lifa oimuna popepi naSekem. Ila ndi ku tume kuvo.” Opo nee Josef okwa nyamukula, a ti: “Eewa, onde lilongekida okuya.” 14 Israel okwa tya kuJosef: “Alikana, inda u ka tale, ngeenge ovamwaxo ove li ngoo nawa. Ka tale yo kutya oufita ou li ngahelipi, ndele to uya u lombwele nge.” Opo nee okwe mu tuma okudja mefilu laHebron, nokwa ya a finda kuSekem. 15 Lwopokati opo, omulumenhu umwe okwa hanga Josef ta endaenda mofuka. Omulumenhu oo okwe mu pula, a ti: “Oto kongo shike?” 16 Josef okwa ti: “Ohandi kongo ovamwameme. Alikana, lombwele nge kutya otava lifa peni.” 17 Omulumenhu oo okwa weda ko, a ti: “Ova dja po apa, shaashi onda uda tava ti, ‘Natu yeni kuDotan.’” Opo nee Josef okwa shikula ovamwaxe, nokwe va hanga kuDotan.
18 Ofimbo ina fika puvo, ove mu monena kokule, ndele tava hovele okupangela omhangela ve mu dipae. 19 Ova lombwelafana tava ti: “Taleni, omutwi weendjodi oye oo ta di oko. 20 Ileni paife tu mu dipaeni, ndele hatu mu ekele melambo.* Opo nee ohatu ka tya okwa lika po koshifitukuti. Fye tu tale kutya oshike tashi ka ningwa po shi na sha neendjodi daye.” 21 Eshi Ruben e shi uda, okwa li ta kendabala oku mu xupifa kovamwaxe. Onghee okwa tya: “Inatu mu dipaeni.” 22 Ruben okwa tya vali kuvo: “Inamu tilashi ohonde. Mu ekeleni melambo eli li li mofuka, ashike inamu mu yahameka.”* Osho okwa li te shi ningi nelalakano lokuxupifa Josef kovamwaxe, opo a dule oku mu shunifa kuxe.
23 Diva eshi Josef a fika povamwaxe, ove mu kufa oshikutu shaye she likalekelwa, osho a li a djala, 24 nove mu kwata, ndele tave mu ekele melambo. Pefimbo opo, melambo olo kamwa li mu na omeva nandenande.
25 Opo nee ova kala omutumba va lye. Eshi va yelula omesho, ova mona osheendo shOvaismael tashi di kuGilead. Osha li tashi ende sha finda kuEgipiti, neengamelo dasho oda li da humbata eka ledimba liwa,* omaadi o-balsam noidimba. 26 Juda okwa tya kovamwaxe: “Ohatu mono ouwa washike, ngeenge otwa dipaa omumwameme, ndele hatu holeke kutya otwe mu dipaa? 27 Natu mu landifei po kOvaismael, noinatu mu kuma nande nomake etu. Kakele kaasho, Josef omumwameme, ohonde* yetu.” Opo nee ova pwilikina komumwaxe. 28 Eshi ovashingifi Ovaismael vokuMidian va li tava piti po, ovamwaxe vaJosef ove mu kufa mo melambo, ndele tave mu landifa po kuvo koisilveri 20. Opo nee ovashingifi ovo ove mu twala kuEgipiti.
29 Lwanima, eshi Ruben a shuna kelambo nokwa mona kutya Josef ke mo melambo, okwa pombaula oshikutu shaye. 30 Eshi a shuna kovamwaxe, okwa ingida a ti: “Okaana kake mo! Nandi ninge ngahelipi?”
31 Ova kufa oshikutu shaJosef, ndele tava dipaa oshikombo oshindume, noshikutu ove shi yaveka mohonde yoshikombo osho. 32 Lwanima, oshikutu osho she likalekelwa ove shi tuma kuxe, ndele tava ti: “Otwe litwa oshikutu osho, alikana, shi tala ngeenge oshomonamati woye, ile hasho.” 33 Opo nee okwe shi tala, ndele ta ingida ta ti: “Oshikutu eshi oshomonamati wange! Oku na okukala a lika po koshifitukuti. Oshili, Josef okwa nyanyaulwa po filufilu.” 34 Onghee Jakob okwa pombaula oikutu yaye, nokwe lidingila oshako moshiya, ndele ta lili omonamati waye omafiku mahapu. 35 Ovanamati novanakadona vaye aveshe ova kala tava kendabala oku mu hekeleka, ashike okwa kala ta anye okuhekelekwa, ta ti: “Ohandi kala nokulila omonamati wange, fiyo osheshi nda ya mOmbila.”* Opo nee okwa twikila okulila omonamati.
36 Ovamidian ova landifa po Josef muEgipiti, kuPotifar, oo a li elenga nomupashukili wovapiya vaFarao.
38 Pefimbo olo, Juda okwa dja po povamwaxe, ndele ta ka dika etwali popepi nomulumenhu umwe Omuadullam, wedina Hira. 2 Konhele oko, Juda okwa mona ko okakadona ka dalwa kOmukaanan, wedina Sua. Okwe ka kufa, nokwa nangala nako, 3 ndele taka ningi oufimba. Lwanima, oka dala okaana okamati, na Juda okwe ka luka Er. 4 Natango, okakadona oko oka ninga oufimba, noka dala okaana okamati, ndele te ka luku Onan. 5 Natango, oka dala vali okaana okamati, ndele te ka luku Shela. Eshi Shela a dalwa, Juda okwa li e li muAksib.
6 Mokweendela ko kwefimbo, Juda okwa kongela omonamati waye woshiveli, Er, omukulukadi wedina Tamar. 7 Ndele Er, oshiveli shaJuda, ka li ha longo osho sha yuka koshipala shaJehova, onghee Jehova okwe mu dipaa. 8 Omolwoshinima osho, Juda okwa lombwela Onan, ta ti: “Nangala nomukulukadi wamumwanyoko, ndele to mu hombola po, opo u dalele omumwanyoko ounona.” 9 Ashike Onan okwa li e shi shii kutya ounona ovo ta ka dala itava ka talika ko vaye. Onghee ngeenge ta nangala nomukulukadi wamumwaina, omaxu aye oludalo okwa li he a xuxwile pedu, opo aha dalele mumwaina ounona. 10 Osho a ninga osha li shii momesho aJehova, onghee naye okwa dipawa. 11 Juda okwa lombwela oshitenya, Tamar, a ti: “Ka kale meumbo laxo u li omufiyekadi, fiyo osheshi omonamati wange, Shela, a kula,” osheshi Juda okwe lipopila a ti: ‘Naye otashi dulika a fye ngaashi ovamwaina.’ Opo nee Tamar okwa ya, ndele ta ka kala ha di meumbo laxe.
12 Mokweendela ko kwefimbo, omukulukadi waJuda, omonakadona waSua, okwa ka fya. Eshi efimbo lokulila eefya la pwa ko, Juda okwa ya kovakululi veedi daye kuTimna, a ya nomweendi pamwe naye, Hira, Omuadullam. 13 Tamar okwa li a lombwelwa taku ti: “Xomweno ota i kuTimna a ka kulule eedi daye.” 14 Eshi Tamar e shi uda, okwa dula mo oikutu yaye youfiyekadi, ndele te liuvike nokulidingila oshikaiwa. Opo nee okwa ka kala omutumba poshivelo shaEnaim, osho shi li pondjila yokuya kuTimna, molwaashi okwa li a mona kutya Shela okwa kula, ndele natango ina yandjwa kuye a ninge omukulukadi waye.
15 Eshi Juda e mu mona, okwa li e mu tala ko e li ombwada, shaashi okwa li a uvika oshipala shaye. 16 Molwaashi ka li e shii ngeenge oshitenya shaye, okwa li a ya puye pondjila, ndele ta ti: “Alikana, pitike nge ndi nangale naave.” Ashike Tamar okwa tya: “Ngeenge owa nangala naame, oto pe nge shike?” 17 Opo nee Juda okwa ti: “Ohandi ke ku tumina okakombwena taka di moufita wange.” Tamar okwa tya: “Fimbo to ka tumu, pe nge oshinima osho tashi ulike kutya oto ka wanifa po shili eudaneko loye.” 18 Juda okwa weda ko, a ti: “Oshike osho ndi na oku ku pa?” Tamar okwa nyamukula, a ti: “Olinga yoye yoshihako nongodi yayo nosho yo odibo oyo i li meke loye.” Opo nee okwe mu pa oinima oyo nokwa nangala naye, ndele Tamar ta ningi oufimba. 19 Okudja opo, Tamar okwa fikama nokwa ya, ndele te liuvikulula oshikaiwa shaye, nokwa djala oikutu yaye youfiyekadi.
20 Lwanima, Juda okwa tuma omweendi pamwe naye, Omuadullam, a twale okakombwena, ye a dje ko noinima oyo a li a pa omukainhu, ashike ine mu mona. 21 Omulumenhu oo okwa pula ovanhu vomoshitukulwa omo mu na Tamar, a ti: “Ombwada* yomuEnaim oyo hai kala pondjila oi li peni?” Ova nyamukula va ti: “Moshitukulwa omu inamu kala ombwada nande onale.” 22 Xuuninwa, omulumenhu oo okwa shuna kuJuda, ndele ta ti: “Omukainhu inandi mu mona, kakele kaasho, ovanhu vomoshitukulwa ova ti, ‘Moshitukulwa omu inamu kala ombwada nande onale.’” 23 Juda okwa tya: “Oinima oyo nai ninge po yaye, opo tuha dinike. Onda ninga eenghendabala u mu twaalele okakombwena, ashike ino mu mona.”
24 Opo nee konima yeemwedi nhatu lwaapo, Juda okwa li a lombwelwa taku ti: “Tamar, oshitenya shoye, okwe lininga ombwada, nokwa ninga oufimba moumbwada waye.” Juda okwa nyamukula, a ti: “Mu eteni oku, ndele ta xwikwa po.” 25 Eshi Tamar a li ta twalwa, okwa tumina xemweno etumwalaka, a ti: “Onda pewa oufimba kumwene woinima ei.” Okwa weda ko, a ti: “Alikana, tala kutya oinima ei oyalyelye, olinga yoshihako nongodi yayo nosho yo odibo.” 26 Opo nee Juda okwe i konakona, ndele ta ti: “Tamar omuyuki e dule nge, molwaashi inandi mu pa omonamati wange, Shela.” Okudja opo, ina nangala vali naye nandenande.
27 Tamar okwa li e na ounona vavali medimo, nefimbo laye lokudala ola li la fika. 28 Eshi a li ta dala, okaana kamwe oka pitifa mo eke lako, nomudalifi okwa kufa divadiva ongodi itilyana, ndele te ka mange keke, ta ti: “Aka oko ka dja mo tete.” 29 Diva eshi ka shuna mo eke lako, okamwainamati oka dja mo, ndele omudalifi ta ingida ta ti: “Owe liyeululila oshivelo ove mwene!” Onghee oka lukwa Peres.* 30 Lwanima, omumwaina, oo a li a mangwa keke nongodi itilyana, okwa dja mo, ndele ta lukwa Sera.
39 Josef okwa li a twalwa kuEgipiti, nOmuegipiti wedina Potifar, elenga laFarao nomukulunhu wovanangeli, okwe mu landa ko kOvaismael ovo ve mu twala ko. 2 Ashike Jehova okwa kala pamwe naJosef, naasho osha li sha kwafela Josef a kale ha pondola, nokwa li a nangekwa po a pashukile eumbo lomwene waye, Omuegipiti. 3 Omwene waye okwa mona kutya Jehova okwa li pamwe naJosef nonokutya Jehova oye a li ta endifa nawa oinima aishe oyo Josef a ninga.
4 Josef okwa kala a hokiwa komwene waye, nokwa ninga omupiya waye omulineekelwa. Potifar okwa li e mu hoolola a kale ta pashukile eumbo laye, noinima yaye aishe oya li ya tulwa mepashukilo laJosef. 5 Okudja pefimbo olo Potifar a hoolola Josef a kale ta pashukile eumbo laye noinima yaye aishe, Jehova okwa kala ta nangeke noupuna eumbo lOmuegipiti oo omolwaJosef, na Jehova okwa nangeka noupuna oinima aishe oyo Potifar a li e na meumbo nomepya. 6 Lwanima, Potifar okwa li a efela oinima aishe mepashukilo laJosef, noka li he lipula nayo, kakele ashike koikulya oyo a li ta li. Shimwe vali, Josef okwa ka kala e na olutu la paluka nawa noku na ondjelo iwa.
7 Konima yoinima oyo, omukulukadi waPotifar okwa hovela okukala ta tale Josef e mu hala, ndele ta ti: “Nangala naame.” 8 Ashike Josef okwa li a anya, ndele ta ti komukulukadi womwene waye: “Omwene wange iha kala te lipula naasho handi ningi meumbo, nokwe lineekelela nge oinima aishe oyo e na i kale mepashukilo lange. 9 Meumbo omu kape na umwe e dule nge, nomwene wange ina kelela nge nande osha, kakele koye, molwaashi ove omukulukadi waye. Ongahelipi handi dulu okulonga owii u fike opo nokunyona kuKalunga?”
10 Efiku nefiku okwa kala ha popi naJosef, ndele Josef ka li a dimina a nangale naye, ile a kale pamwe naye. 11 Ashike efiku limwe, eshi Josef a ya meumbo a ka longe oilonga yaye, kape na nande oumwe womovapiya vomeumbo a li mo. 12 Opo nee omukulukadi waPotifar okwa kwata Josef moshikutu, ndele ta ti: “Nangala naame.” Ndele Josef okwa faduka po a finda pondje, noshikutu shaye osha fyaala momake omukulukadi oo. 13 Diva eshi omukulukadi oo a mona kutya Josef okwa fiya oshikutu shaye momake aye nokwa faduka po a finda pondje, 14 okwa hovela okwiingida pombada ovalumenhu vambulavo, ndele ta ti kuvo: “Taleni, Potifar okwe tu etela omulumenhu ou, Omuheberi, e tu fife ohoni. Okwe uya kwaame a nangale naame, ndele ame onda hovela okwiingida pombada. 15 Diva eshi a mona kutya ohandi ingida pombada nohandi kuu, okwa fiya po oshikutu shaye pwaame, ndele ta faduka po a finda pondje.” 16 Konima yaasho, omukulukadi oo okwa tula oshikutu shaJosef popepi naye, fiyo omwene waJosef te uya meumbo.
17 Omukulukadi oo okwa lombwela omwene waJosef oshinima sha faafana, a ti: “Omupiya, Omuheberi, oo we tu etela, okwe uya kwaame a fife nge ohoni. 18 Ashike diva eshi nda ingida pombada nonda hovela okukuwa, okwa fiya po oshikutu shaye pwaame, ndele ta faduka po a finda pondje.” 19 Eshi omwene waJosef a uda eendjovo domukulukadi waye, odo e mu lombwela, a ti: “Oinima oyo oyo omupiya woye a ningila nge,” okwa li a handuka neenghono. 20 Onghee Potifar okwa kufa Josef, ndele te mu tulifa modolongo, konhele oko haku idililwa eenghwate dohamba, naako oko a kala e li modolongo.
21 Ashike Jehova okwa twikila okukala pamwe naJosef, a kala te mu ulikile ohole i na oudiinini, nokwa ningifa omukulunhu wodolongo a kale e mu hokwa. 22 Onghee omukulunhu wodolongo okwa li a tula po Josef a pashukile ovanadolongo aveshe ovo va li modolongo, noye a li ha ufa keshe shimwe osho va li tava longo modolongo. 23 Omukulunhu wodolongo ka li he lipula noinima oyo ya li mepashukilo laJosef, molwaashi Jehova okwa li pamwe naJosef. Jehova okwa li a kwafela Josef a pondole mukeshe osho a li ta ningi.
40 Konima yoinima oyo, omupindili omukulunhu wohamba yaEgipiti nomuteleki omukulunhu ova nyona komwene wavo, ohamba yaEgipiti. 2 Onghee Farao okwa li a handukila unene ovapiya vaye ovo vavali, omupindili omukulunhu nomuteleki omukulunhu, 3 ndele te va tulifa modolongo yomeumbo lomukulunhu wovanangeli, monhele omo mwa li mwa idililwa Josef. 4 Opo nee omukulunhu wovanangeli okwa li a pa Josef oshinakuwanifwa a kale navo noku va file oshisho. Modolongo ova kala mo oule wefimbo lonhumba.*
5 Omupindili nomutelekeli wohamba yaEgipiti, ovo va li va tulwa modolongo, aveshe ova li va twa eendjodi moufiku umwe, nakeshe ondjodi oya li i na eityo layo. 6 Ongula yefiku la shikula ko, eshi Josef a ya kuvo noku va tala, ova li tava monika va limbililwa. 7 Onghee okwa pula ovapiya vaFarao, ovo va li pamwe naye modolongo meumbo lomwene waye, a ti: “Omolwashike tamu monika koipala mwa limbililwa?” 8 Opo nee ova tya kuye: “Atushe otwa twa eendjodi, ndele kape na oo te di tu fatululile.” Josef okwa tya kuvo: “Hano omafatululo eendjodi ihaa di kuKalunga? Alikana, di hepaululilei nge.”
9 Omupindili omukulunhu okwa hepaululila Josef ondjodi yaye, a ti: “Mondjodi yange, onda mona omuti womandjebele u li komesho yange. 10 Komuti oko okwa li ku na oitai itatu, naashi wa li tau twiyuka, owa li wa ninga eengala nomashila omandjebele a pya. 11 Onda li ndi na eholo laFarao meke lange, nonda li nda kufa omandjebele, ndele handi a finine meholo laFarao. Konima yaasho, onda yandja eholo olo kuFarao.” 12 Josef okwa tya kuye: “Eityo layo oleli: Oitai itatu oyo omafiku atatu. 13 Omafiku atatu okudja paife, Farao ote ke ku kufa mo,* te ku shunifa moshilonga shoye, noto ke mu pa eholo ngaashi wa li ho ningi nale, eshi wa li omupindili waye. 14 Ashike ngeenge oinima oye ku endele nawa, dimbulukwe nge. Alikana, ulikile nge ohole i na oudiinini nou hepaululile Farao kombinga yange, opo a kufe nge mo monhele ei. 15 Onda kwatwa ombabyona okudja kedu lOvaheberi, noinandi ninga ko sha oku shokutulifa nge modolongo.”*
16 Eshi omuteleki omukulunhu a mona kutya Josef okwa fatulula oshinima shiwa, okwa tya kuye: “Naame onda twa ondjodi nda humbata oimbale itatu komutwe i na omingome, 17 nomoshimbale osho sha li kombada, omwa li oikulya iwa yomaludi aeshe ya telekelwa Farao, nopa li oudila tava li mo oikulya oyo moshimbale osho.” 18 Josef okwe mu nyamukula, a ti: “Eityo layo oleli: Oimbale itatu oyo omafiku atatu. 19 Omafiku atatu okudja paife, Farao ote ke ku teta omutwe* note ku endjelelifa komuti, noudila otava ka lya ombelela yoye.”
20 Efiku etitatu ola li efiku ledalo laFarao, nokwa li a ningila ovapiya vaye aveshe oshivilo, ndele ta eta* omupindili omukulunhu nomuteleki omukulunhu moipafi yovapiya vaye. 21 Opo nee okwa shunifa omupindili omukulunhu moshilonga shaye shoupindi, nokwa twikila okupindila Farao. 22 Ashike okwa endjelelifa omuteleki omukulunhu, ngaashi ashike Josef a li e va fatululila. 23 Ndele omupindili omukulunhu oo okwa li a dimbwa filufilu Josef.
41 Konima yeedula mbali, Farao okwa li a twa ondjodi a fikama pomulonga waNil. 2 Momulonga oo omwa dja eengobe heyali deenghadi, tadi monika nawa noda ondoka. Eengobe odo oda li tadi li omwiidi pomulonga oo. 3 Opa li yo eengobe heyali deenghadi, tadi monika nai noda utama, tadi di momulonga waNil, da shikula dikwao. Eengobe odo oda li da fikama popepi naado da ondoka, pomunghulo womulonga waNil. 4 Eengobe, odo tadi monika nai noda utama, oda hovela okulya po eengobe heyali, odo tadi monika nawa noda ondoka. Opo nee Farao okwa duduluka mo meemhofi.
5 Okwa shuna mo vali meemhofi nokwa twa ondjodi onhivali. Okwa mona omitwe heyali doilya da dja moshihati shimwe, da paka notadi monika nawa. 6 Konima yaasho, okwa mona vali omitwe heyali doilya inadi paka noda kukutikwa komhepo yokoushilo. 7 Omitwe heyali doilya, odo inadi paka, oda hovela okupona po omitwe heyali doilya, odo da paka, notadi monika nawa. Opo nee Farao okwa duduluka mo meemhofi, nokwa mona kutya okwa li ta tu ondjodi.
8 Ndele ongula eshi kwa sha, okwa li a* limbililwa. Opo nee Farao okwa tuma ovanyanekeli aveshe novanaendunge aveshe vomuEgipiti. Okwe va hepaululila eendjodi daye, ashike kapa li nande oumwe a dula oku di mu fatululila.
9 Omupindili omukulunhu okwa popya naFarao, a ti: “Ohandi hepaulula omatimba ange nena. 10 Farao okwa li a handukila ovapiya vaye. Onghee okwa tulifa nge modolongo meumbo lomukulunhu wovanangeli, fye nomuteleki omukulunhu. 11 Konima yaasho, atushe otwa li twa twa eendjodi moufiku umwe. Keshe umwe okwa li a twa ondjodi i na eityo layo. 12 Pufye opa li omulumenhu omunyasha, Omuheberi, omupiya womukulunhu wovanangeli. Eshi twe di mu hepaululila, okwe tu fatululila eityo londjodi keshe. 13 Osho a li a fatulula osho naanaa sha li sha ningwa. Onda li nda shunifilwa oshilonga shange, namukwetu okwa endjelelifwa komuti.”
14 Onghee Farao okwa tuma Josef e uye kuye, nove ke mu tala mo diva modolongo.* Opo nee Josef okwe likulula nokwa djala oikutu imwe, ndele ta i kuFarao. 15 Farao okwa tya kuJosef: “Onda twa ondjodi, ashike kape na ou a dula oku i fatulula. Onda uda taku tiwa kutya, ngeenge owa hepaululilwa ondjodi oto dulu oku i fatulula.” 16 Josef okwa nyamukula Farao, a ti: “Kalunga oye ta ka yandja efatululo liwa kuFarao, ndele haame.”
17 Farao okwa twikila okulombwela Josef, ta ti: “Onda twa ondjodi ndi li ofika pomulonga waNil. 18 Momulonga waNil omwa dja eengobe heyali deenghadi tadi monika nawa noda ondoka, ndele tadi hovele okulya omwiidi pomulonga oo. 19 Onda mona yo eengobe heyali deenghadi dii, tadi monika nai noda utama, de di shikula. Inandi mona nande onale eengobe tadi monika nai ngahenya medu alishe laEgipiti. 20 Eengobe odo heyali da utama nodii oda hovela okulya po dinya heyali dotete da ondoka. 21 Ndele eshi de di lya po, kape na nande oumwe a li ta dulu okumona kutya ode di lya po, molwaashi eholokepo lado kala li la lunduluka. Opo nee onda duduluka mo meemhofi.
22 “Konima yaasho, onda mona vali mondjodi omitwe heyali doilya da dja moshihati shimwe, da paka notadi monika nawa. 23 Natango, onda mona vali omitwe heyali doilya da pela, inadi paka noda kukutikwa komhepo yokoushilo. 24 Omitwe heyali doilya, odo inadi paka, oda hovela okupona po omitwe heyali doilya odo da li tadi monika nawa. Onda li nda lombwela ovanyanekeli, ashike kapa li oo a dula oku di fatululila nge.”
25 Opo nee Josef okwa tya kuFarao: “Eendjodi daFarao odi na eityo la faafana. Kalunga kashili okwa lombwela Farao osho Ye ta ka ninga. 26 Eengobe heyali deenghadi, odo tadi monika nawa, odo omido heyali. Sha faafana, omitwe heyali, odo tadi monika nawa, odo omido heyali. Eendjodi odo odi na eityo la faafana. 27 Eengobe deenghadi heyali, odo da utama notadi monika nai, odo omido heyali, nomitwe heyali doilya, odo dihe na sha noda kukutikwa komhepo yokoushilo, otadi ulike komido heyali dondjala. 28 Osho osho naanaa nda lombwela Farao, nda ti: Kalunga kashili okwa ulikila Farao osho Ye ta ka ninga.
29 “Medu alishe laEgipiti otamu ka kala eloolo oule womido heyali. 30 Ashike konima yado otaku ka shikula omido heyali dondjala, neloolo lomuEgipiti otali ka dimbiwa filufilu. Ondjala otai ka hepeka oshilongo ashishe. 31 Eloolo, olo la li moshilongo, itali ka dimbulukiwa vali, molwaashi ondjala oyo tai ka shikula ko otai ka kala ya kwata moiti. 32 Farao okwa ningifwa a twe eendjodi odo mbali, molwaashi Kalunga kashili okwa li a tokola toko okuninga diva oshinima osho.
33 “Paife Farao na konge omulumenhu omudiinini nomunaendunge, ndele te mu nangeke po a pashukile edu alishe laEgipiti. 34 Farao na katuke onghatu a nangeke po ovapashukili moshilongo, nokwoongela oshititano shomoilikolomwa yomuEgipiti moule womido heyali deloolo. 35 Nava ongele oikulya aishe momukokomoko womido diwa odo tadi uya, nove i tuvikile moilando i kale ya amenwa i li mepashukilo laFarao. 36 Oikulya oyo otai ka kala tai yandjwa medu laEgipiti oule womido heyali dondjala, oyo tai ke uya moshilongo osho, opo ondjala iha mane po ovanhu medu olo.”
37 Farao novapiya vaye aveshe ova li va panda ediladilo olo. 38 Opo nee Farao okwa tya kovapiya vaye: “Otapa dulu ngoo vali okumonika omulumenhu e na omhepo yaKalunga ngaashi ou?” 39 Farao okwa tya kuJosef: “Molwaashi Kalunga okwe ku shiivifa oinima aishe ei, kape na vali umwe omudiinini nomunaendunge e ku fa. 40 Ove oto ka pangela meumbo lange, novanhu aveshe otava ka dulika kwoove mukeshe eshi to va lombwele. Ame ohandi kala ashike ndi ku dule, molwaashi ndi li ohamba.”* 41 Farao okwa lombwela vali Josef, a ti: “Tala, ohandi ku tula po u pangele edu alishe laEgipiti.” 42 Opo nee Farao okwa dula ko olinga yaye yoshihako komunwe waye nokwe i dika Josef komunwe, ndele te mu dike oikutu iwa yoliina nosho yo elyenge loshingoli mofingo. 43 Natango, okwe mu pa a londe metemba etivali loulenga, olo a li e na, novanhu ova ingida ve li komesho yaye tava ti, “Mu twileni eengolo!”* Osho sha li sha enda ngaho, eshi e mu tula po a pangele edu alishe laEgipiti.
44 Natango, Farao okwa tya kuJosef: “Aame Farao; medu alishe laEgipiti kamu na omunhu ta dulu okulonga sha* nopehe na epitikilo loye. 45 Konima yaasho, Farao okwa luka Josef edina Safenat-paneas, nokwe mu pa Asenat, omonakadona waPotifera, omupristeri waOn,* a ninge omukulukadi waye. Onghee Josef okwa hovela okupashukila* edu laEgipiti. 46 Josef okwa li e na eedula 30, eshi a ya koshipala shaFarao,* ohamba yaEgipiti.
Opo nee Josef okwa dja po puFarao, ndele ta endaenda muEgipiti ashishe. 47 Moule womido heyali deloolo, moshilongo omwa li mu na eendja dihapu neenghono. 48 Okwa kala ta ongele eendja adishe domido heyali medu laEgipiti, noku di tuvikila moilando. Moshilando keshe okwa kala ha tuvikile mo eendja da dja momapya oo e shi dingilila. 49 Josef okwa twikila okwoongela oilya ihapu neenghono ngaashi ehekedu lopomunghulo wefuta, fiyo osheshi va efa po oku i yeleka, molwaashi oya li ihapu unene nokuyelekwa.
50 Ofimbo omido dondjala inadi uya, Josef okwa li a dala ovanamati vavali, e va dala naAsenat, omonakadona waPotifera, omupristeri waOn.* 51 Josef okwa luka okaana koshiveli Manasse,* ndele ta ti, “Kalunga okwa dimbwifa nge omaudjuu ange aeshe neumbo latate alishe.” 52 Okaana okativali okwe ka luka Efraim,* ndele ta ti, “Kalunga okwa pa nge ounona medu eli lomaudjuu ange.”
53 Opo nee omido heyali deloolo oda pwa ko medu laEgipiti, 54 nomido heyali dondjala oda hovela ngaashi ashike Josef a li a popya. Ondjala oya li ye uya moilongo aishe, ashike medu alishe laEgipiti omwa li eendja.* 55 Xuuninwa, edu alishe laEgipiti ola li la dengwa kondjala novanhu ova li va hovela okulilila Farao e va pe eendja. Opo nee Farao okwa lombwela Ovaegipiti aveshe, a ti: “Indeni kuJosef, ndele tamu ningi ashishe osho te mu lombwele.” 56 Ondjala oya li ye lihanena mounyuni aushe. Onghee Josef okwa hovela okumatula eemhungulilo doilya adishe odo da li puvo nokwe i landifa kOvaegipiti, eshi medu laEgipiti mwa li ondjala ya kwata moiti. 57 Okudja opo, ovanhu aveshe mounyuni ova kala tava i kuEgipiti va ka lande eendja kuJosef, molwaashi mounyuni aushe omwa li ondjala ya kwata moiti.
42 Eshi Jakob a uda kutya kuEgipiti oku na oilya, okwa tya kovanamati vaye: “Omolwashike tamu talafana ashike nye itamu ningi po sha?” 2 Okwa weda ko a ti: “Onda uda kutya kuEgipiti oku na oilya. Indeni ko mu ka lande oikulya yetweni, opo tuha fye kondjala.” 3 Onghee ovamwaxe vaJosef omulongo ova ya kuEgipiti va ka lande oilya. 4 Ashike Jakob ina tuma Benjamin, omumwaina waJosef, a ye pamwe navo, molwaashi okwa li ta diladila kutya: “Pamwe ota ka mona oshiponga, ndele ta fi.”
5 Ovanamati vaIsrael ova li va ya pamwe novanhu ovo va li tava ka landa oikulya, molwaashi nomedu laKaanan omwa li ondjala. 6 Josef oye a li e na eenghonopangelo muEgipiti, noye a li ta landifa oilya kovanhu aveshe mounyuni. Ovamwaxe vaJosef ova ya, ndele tave mu twile eengolo ve linyongamena pedu. 7 Eshi Josef a mona ovamwaina, okwe va dimbuluka diva, ndele ye ine ve lihololela. Onghee Josef okwa popya navo nonyanya, a ti: “Omwa dja peni?” Ova nyamukula va ti: “Otwa dja kedu laKaanan twe uya okulanda oikulya.”
8 Josef okwa li a dimbuluka ovamwaxe, ashike vo kava li ve mu dimbuluka. 9 Josef okwa li a dimbuluka diva eendjodi odo a twile kombinga yovamwaxe, ndele ta ti kuvo: “Nye eendadi. Omwe uya okutala oshilongo shetu kutya openi tamu dulu oku shi ponokela.”* 10 Ova tya kuye: “Ahawe, omwene wetu, ovapiya voye ove uya okulanda oikulya. 11 Fye atushe ovana vaxe umwe nohatu longo ouyuki. Ovapiya voye ihave lihumbata ngaashi eendadi.” 12 Ashike okwa tya kuvo: “Hasho nandenande! Omwe uya okutala oshilongo shetu kutya openi tamu dulu oku shi ponokela.” 13 Opo nee ova tya: “Fye ovanamati vaxe umwe. Otu li 12, na tate oha di kedu laKaanan. Ou munini oku li pamwe natate, naumwe ke po vali.”
14 Ashike Josef okwa tya kuvo: “Ngaashi nde mu lombwela nale, ‘Nye eendadi.’ 15 Paife ohandi ka tala, ngeenge otamu popi oshili. Ngaashi Farao e na omwenyo, itamu di mo moshitukulwa eshi, ofimbo omumwaxo oo munini ine uya oku. 16 Tumeni umwe womunye a ka tale omumwaxo, ofimbo nye tamu fyaala meemhango. Kungaho, opo ashike handi ka mona, ngeenge osho tamu popi oshoshili. Ndele ngeenge hasho, ngaashi Farao e na omwenyo, nye eendadi.” 17 Opo nee okwe va tula modolongo nova kala mo omafiku atatu.
18 Mefiku etitatu, Josef okwe va lombwela, a ti: “Ohandi tila Kalunga kashili, onghee ningeni eshi handi mu lombwele, opo mu kale nomwenyo. 19 Ngeenge ohamu longo ouwa, umwe womunye na fyaale meemhango e li modolongo, ofimbo nye amushe tamu twala oilya, opo ovaneumbo leni vaha fye kondjala. 20 Ndele tamu etele nge omumwaxo oo munini, opo eendjovo deni di kale di shii okulineekelwa nomu kale nomwenyo.” Naasho osho va ninga.
21 Ova lombwelafana tava ti: “Oshili ohatu hepekwa omolwomumwameme, molwaashi otwa mona nghee a li moudjuu,* eshi a li te tu indile tu mu file onghenda, ndele inatu shi ninga. Osho osho she tu etela oudjuu ou tu li muo.” 22 Ruben okwe va nyamukula a ti: “Hamba kanda li handi mu lombwele kutya, ‘Okaana inamu ka longela owii,’ ndele inamu pwilikina nge? Paife ohatu pulwa ohonde yako.” 23 Ashike kava li ve shii ngeenge Josef oku udite ko, molwaashi pokati kavo opa li pe na oo ta toloka. 24 Onghee Josef okwa dja po puvo, ndele ta hovele okulila. Eshi a aluka, okwa popya vali navo nokwa kufa po Simeon, ndele te mu mange moipafi yavo. 25 Opo nee Josef okwa yandja elombwelo va tulilwe oilya meeshako,* nakeshe umwe a shunifilwe oimaliwa yaye moshako yaye nova pewe oikulya yomondjila. Osho osho va li va ningilwa.
26 Okudja opo, ova londeka eeshako davo keendongi, ndele tava i. 27 Eshi umwe womuvo a mangulula oshako yaye a pe ondongi yaye oikulya, ponhele opo va li va tula, okwa hanga oimaliwa yaye moshako. 28 Onghee okwa lombwela ovamwaxe, a ti: “Oimaliwa yange onde i alulilwa, oyo ei i li moshako yange.” Opo nee ova haluka nova kwatwa koutile, ndele tava taalelafana tava ti: “Kalunga okwe tu ninga ngahelipi ngaha?”
29 Eshi ve uya kuxe Jakob medu laKaanan, ove mu lombwela ashishe osho va ningilwa, tava ti: 30 “Omulumenhu oo e li omwene woshilongo okwa popya nafye nonyanya nokwe tu lundila kutya ohatu ndaada oshilongo. 31 Ashike otwe mu lombwela kutya, ‘Fye ohatu longo ouyuki, katu fi eendadi. 32 Fye ovanamati vaxe umwe notu li 12. Umwe ke po vali, naau munini oku li natate kedu laKaanan.’ 33 Ndele omulumenhu oo e li omwene woshilongo okwa tya kufye, ‘Ngeenge omwa ningi eshi handi mu lombwele, ohandi ka mona kutya ohamu longo ouyuki: Fiyeni omumwaxo umwe pwaame, ndele tamu twaalele oikulya imwe, opo ovaneumbo leni vaha fye kondjala. 34 Etelei nge omumwaxo oo munini, opo ndi mone kutya kamu fi eendadi, ndele ohamu longo ouyuki. Opo nee ohandi ke mu shunifila omumwaxo notamu ka dula okutwikila okulanda oinima yeni moshilongo eshi.’”
35 Eshi va li tava kufa oilya meeshako davo, keshe umwe okandjato kaye koimaliwa omo e ka hanga moshako yaye. Eshi Jakob novanamati vaye va mona oundjato ovo, ova li va tila. 36 Xe yavo, Jakob, okwa ingida nenyeme a ti: “Otamu li nge omutima! Josef ke po vali, na Simeon ke po vali, ndele paife omwa hala okukufa po Benjamin. Omolwashike ndi na okuningilwa oinima aishe oyo?” 37 Ruben okwa tya kuxe: “Oto dulu okudipaa ovanamati vange vavali, ngeenge inandi mu alulila kwoove. Mu eta a kale mepashukilo lange, nohandi ke mu alulila kwoove.” 38 Ashike Jakob okwa ti: “Omonamati wange itamu i naye, molwaashi mumwaina okwa fya noye aeke a fyaala po. Ngeenge okwa mono oshiponga molweendo leni, ndele ta fi, otamu nyikifa nge oluhodi, fiyo nda ya mOmbila* moukulupe wange.”
43 Oshilongo osha li sha dengwa kondjala neenghono. 2 Onghee eshi va mana po oilya oyo va li va landa kuEgipiti, xe okwa tya kuvo: “Shuneni mu ka lande oikulya yetweni.” 3 Opo nee Juda okwa tya kuye: “Omulumenhu winya okwe tu londwela filufilu kutya, ‘Inamu uya ko kwaame, shapo ongeenge ashike mu li nomumwaxo.’ 4 Ngeenge owe tu tumu pamwe naBenjamin, ohatu i tu ka lande oikulya. 5 Ndele ngeenge ino tu tuma tu ye naye, itatu i ko, osheshi omulumenhu winya okwe tu lombwela kutya, ‘Inamu uya ko kwaame, shapo ongeenge ashike mu li nomumwaxo.’” 6 Israel okwe va pula, a ti: “Omolwashike mwa etela nge oudjuu, eshi mwa lombwela omulumenhu oo kutya omu na vali omumwaxo umwe?” 7 Ova nyamukula va ti: “Omulumenhu winya okwe tu pula odikilila kombinga yetu noyovapambele vetu, a ti: ‘Xo oku na natango omwenyo? Omu na vali omumwaxo umwe?’ Fye otwe mu lombwela oshili. Otwa li tu shi shii ngahelipi kutya ota ka tya, ‘Eteni omumwaxo oku’?”
8 Juda okwa lombwela xe Israel, a ti: “Pe nge okaana ndi ye nako, ndele to tu efa tu ye nondjila yetu, opo tuha fye, fye naave nosho yo ovana vetu. 9 Ame ohandi ke ka amena,* nongeenge opa ningwa sha, ombedi oyange. Ngeenge inandi ka alulila kwoove noku ke ku pa, ohandi ka kala ndi na etimba kwoove fiyo alushe. 10 Ashike ngeno otwa li inatu ongaonga, ngeno paife otwa ya ko notwa aluka ko lwoikando ivali.”
11 Xe yavo Israel okwa tya kuvo: “Ngeenge osho shi li ngaho, ningeni ngaha: Tuleni meeshako* deni omilongelo diwa domoshilongo eshi, ndele tamu mu twaalele omilongelo: Omaadi o-balsam manini, omaadi eenyiki manini, eka ledimba liwa,* oidimba, omaxuku o-pistachio nosho yo o-almond. 12 Kufeni oimaliwa i dulife luvali pwaayo mwa ile nayo. Kufeni yo oimaliwa oyo mwa li mwa alulilwa, oyo mwa hanga meeshako deni. Otashi dulika ya tulwa mo papuko. 13 Kufeni omumwaxo, ndele tamu shuna komulumenhu winya. 14 Kalunga Omunaenghono adishe ne mu kwafele mu filwe onghenda komulumenhu oo, opo mu mangululilwe Simeon naBenjamin. Ashike ame ngeenge ohandi kanifa ovana vange, nandi va kanife.”
15 Onghee ovalumenhu ovo ova kufa omilongelo noimaliwa, i dulife luvali pwaayo va ile nayo tete, nosho yo Benjamin. Opo nee ova fikama, ndele tava i kuEgipiti nova holoka vali koshipala shaJosef. 16 Eshi Josef a mona Benjamin e li navo, okwa lombwela omulumenhu oo a li ha pashukile eumbo laye, a ti: “Inda novalumenhu ovo keumbo, ndele to va tomene nokulongekida eendja, molwaashi ohandi ya okulya pamwe navo omusha.” 17 Omulumenhu oo okwa ninga diva ngaashi Josef e mu lombwela; okwe va twala keumbo laJosef. 18 Ovalumenhu ovo ova li va tila, eshi va li tava twalwa keumbo laJosef, nova hovela okupopya tava ti: “Otwa etwa oku omolwoimaliwa oyo ya li ya shunwa meeshako detu oshikando shinya twa li oku. Paife otave tu ponokele noku tu ninga ovapika, ndele tava kufa po eendongi detu.”
19 Ova li va ya pomulumenhu, oo a li ha pashukile eumbo laJosef, ndele tava popi naye poshivelo sheumbo. 20 Ova tya: “Omwene wetu, tu fila onghenda! Otwe uyile okulanda oikulya oshikando shotete. 21 Ndele eshi twa fika ponhele opo twa li twa tula, otwa hovela okumangulula eeshako detu, nakeshe umwe moshako yaye okwa hanga mo oimaliwa ye lixwa po. Onghee otwa hala oku i alula fye vene. 22 Otwa etelela yo oimaliwa ihapu yokulanda oikulya. Katu shi shii kutya olyelye a li a tula oimaliwa yetu meeshako detu.” 23 Opo nee okwa tya: “Oshi li nawa. Inamu kala mwa tila. Kalunga keni nosho yo Kalunga kaxo oye a tula oimaliwa meeshako deni. Oimaliwa yeni aame nda li nde i pewa tete.” Konima yaasho, okwa eta Simeon kuvo.
24 Omulumenhu oo okwe va twala meumbo laJosef nokwe va pa omeva okukosha eemhadi davo, nokwe va etela oikulya yeendongi davo. 25 Ova longekida omilongelo daJosef, molwaashi ova li va uda kutya ote uya omutenya va lye pamwe naye. 26 Eshi Josef e uya meumbo, ove mu twaalela omilongelo davo, ndele tave linyongamene kuye pedu. 27 Lwanima, Josef okwe va pula, a ti: “Omu li tuu nawa?” Okwe va pula yo a ti: “Xo ou mwa popile oku li ngoo nawa? Oku na tuu omwenyo natango?” 28 Opo nee ova tya: “Omwene wetu, tate oku li nawa. Oku na natango omwenyo.” Ove mu twila eengolo nove linyongamena kuye pedu.
29 Eshi a tala nokwa mona omumwaina Benjamin, oo a dalwa kuina, okwa ti: “Ou oye omumwaxo, oo munini, mwa lombwelele nge?” Okwa weda ko, a ti: “Mumati wange, Kalunga ne ku file onghenda.” 30 Josef okwa endelela a ye pondje, molwaashi omutima waye owa li wa enda omolwomumwaina, nokwa konga onhele a lilile mo. Onghee okwa ya monduda yonhumba, ndele ta lili. 31 Eshi a mana, okwe likosha moshipala nokwa ya pondje a ngungumana, ndele ta ti: “Tukuleni oikulya.” 32 Ova tukulila Josef oikulya yaye e lilile, nova tukulila ovamwaxe vaJosef ve lilile, nOvaegipiti ovo a li pamwe navo ova tukulilwa ve lilile, osheshi Ovaegipiti kava li hava lile mumwe nOvaheberi, molwaashi osha li oshinima shitondifa kOvaegipiti.
33 Ovamwaxe* ova kala omutumba va landulafana okudja koshiveli fiyo okonghelo, nova kala tava talafana va kumwa. 34 Josef okwa kala ta yandje oikulya koshitaafula shavo, ashike okwa kala ta pe Benjamin oikulya ihapu i dulife yavakwao aveshe lwoikando itano. Ova twikila okulya nokunwa, fiyo osheshi va kuta.
44 Lwanima, Josef okwa lombwela omulumenhu, oo a li ta pashukile eumbo laye, a ti: “Ovalumenhu ovo va tulila oilya ihapu meeshako, oyo tava dulu okuhumbata, nakeshe umwe mu tulila mo oimaliwa yaye. 2 Ashike eholo lange loshisilveri li tula moshako yaau munini pamwe noimaliwa oyo a li e uya okulanda nayo oilya.” Omulumenhu oo okwa ninga ngaashi Josef e mu lombwela.
3 Ongula eshi etango la pita, ovalumenhu ovo ova li va lekelwa va shune pamwe neendongi davo. 4 Ofimbo inava ya kokule noshilando, Josef okwa lombwela omulumenhu, oo a li ta pashukile eumbo laye, a ti: “Fikama u shikule ovalumenhu venya. Ngeenge owe va hange, va pula kutya, ‘Omolwashike mwa ningila omwene wange owii, ngeenge ye okwe mu ningila ouwa? 5 Hamba eholo olo halo hali nwine omwene wange, noha tale momukonda? Omwa ninga oshinima shii.’”
6 Omulumenhu oo okwe va hanga, nokwe va lombwela eendjovo odo. 7 Ndele tava ti kuye: “Omolwashike omwene wetu ta popi oshinima sha tya ngaho? Ovapiya voye itava dulu nandenande okuninga oshinima sha tya ngaho. 8 Otwa dja kedu laKaanan, twe ku alulila oimaliwa oyo twa li twa hanga meeshako detu. Ohatu ka vaka ngahelipi oshisilveri, ile oshingoli meumbo lomwene woye? 9 Ngeenge ola hangika kuumwe womovapiya voye, na dipawe, navakwao aveshe nava ninge ovapika vomwene wetu.” 10 Omulumenhu oo okwa ti: “Nashi kale ngaashi mwa popya: Ashike ou ta hangwa nalo, ota ningi omupika wange, ndele nye amushe otamu kala muhe na ondjo.” 11 Opo nee keshe umwe okwa tulula ko diva oshako yaye noku i mangulula. 12 Omulumenhu oo okwa hada mo nawanawa meeshako davo, a hovela kwaai yomukulunhu, ndele ta xuuninwa naayo yaau munini. Xuuninwa, eholo ola ka hangwa moshako yaBenjamin.
13 Ova pombaula oikutu yavo, nakeshe umwe okwa londeka oshako kondongi yaye, ndele tava shuna koshilando. 14 Eshi Juda novamwaxe va ya meumbo laJosef, omo ve mu hanga. Opo nee ova wila eombe koshipala shaye. 15 Josef okwa tya kuvo: “Omolwashike mwa ningila nge owii wa tya ngaho? Hamba kamu shi shii kutya ame ohandi dulu okutala momukonda?” 16 Juda okwa nyamukula, a ti: “Oshike vali hatu dulu okutya komwene wetu? Osho ohatu dulu oku shi yelifa ngahelipi? Nongahelipi hatu dulu okuulika kutya fye ohatu longo ouyuki? Kalunga kashili okwa mona epuko lovapiya voye. Paife otwa ninga ovapika vomwene wetu, atushe naao a hangwa neholo.” 17 Ashike Josef okwa tya: “Itashi shiiva nande ndi ninge ngaho. Omulumenhu oo a hangwa neholo oye ta ningi omupika wange. Ndele nye amushe indeni kuxo nombili.”
18 Juda okwa ehena puye, ndele ta ti: “Omwene wange, ohandi ku indile, alikana pitika omupiya woye a popye naave, noino mu handukila, osheshi ove ou li ngaashi Farao. 19 Omwene wetu okwa pula ovapiya vaye, a ti, ‘Xo oku na natango omwenyo? Omu na vali omumwaxo umwe?’ 20 Onghee otwa tya komwene wetu, ‘Heeno, oku na omwenyo nokwa kulupa; oku na omonamati waye womoukulupe oo munini. Ashike mumwaina, oo va dalwa naye kuina umwe, okwa fya, oye ashike a xupa po, na xe oku mu hole.’ 21 Opo nee owa tya kovapiya voye, ‘Mu etelei nge, opo ndi dule oku mu mona.’ 22 Ashike otwa tya komwene wetu, ‘Okaana itaka dulu okudja po puxe. Ngeenge oka di po puye, ota fi shili.’ 23 Onghee owa tya kovapiya voye, ‘Inamu uya ko kwaame, shapo ongeenge ashike mu li nomumwaxo.’
24 “Okudja opo, otwa ya kutate, ndele hatu mu lombwele osho sha popiwa komwene wetu. 25 Konima yefimbo, tate okwa tya, ‘Shuneni mu ka lande oikulya yetweni.’ 26 Ashike otwa ti, ‘Itatu dulu okuya ko. Ndele ngeenge otu li nomumwameme oo munini, ohatu dulu okuya, osheshi omulumenhu winya itatu ke mu mona, shapo ongeenge ashike tu li nomumwameme oo munini.’ 27 Tate okwa tya kufye, ‘Omu shi shii nawa kutya omukulukadi wange okwa dalela nge ovanamati vavali. 28 Ndele umwe okwa fiya nge po, nonda ti: “Oku na okukala a nyanyaulwa po filufilu,” noinandi mu mona vali fiyo opaife. 29 Ngeenge omwa kufa nge vali ou, ndele ta mono oshiponga nokufya, otamu etele nge ouyahame, fiyo osheshi nda ya mOmbila* moukulupe wange.’
30 “Molwaashi tate oku hole okaana oko tau pu mo, shimha twa shuna kuye tuhe li nako, 31 ndele ta mono diva kutya katu li nako, ota fi, novapiya voye otave ke mu nyikifa oluhodi, fiyo osheshi a ya mOmbila* moukulupe waye. 32 Omupiya woye okwa udanekela tate shi na sha nokaana, a ti, ‘Ngeenge inandi ka alulila kwoove, ohandi ka kala ndi na etimba kutate fiyo alushe.’ 33 Alikana, pitika okaana ka shune novamwameme, ame ndi fyaale po ndi li omupika womwene wange. 34 Ohandi dulu ngahelipi okushuna kutate ndihe li nokaana? Inandi hala nande okumona tate a nyika oluhodi.”
45 Josef ka li vali ta dulu okulididimika moipafi yovayakuli vaye aveshe. Onghee okwa ingida, a ti: “Amushe djeni po pwaame!” Eshi Josef a li te lihololele ovamwaxe, kape na nande oumwe a li po.
2 Opo nee okwa hovela okulila mokule, nOvaegipiti ove mu uda nosho yo oukwaneumbo waFarao. 3 Xuuninwa, Josef okwa tya kovamwaxe: “Aame Josef. Tate oku na ngoo natango omwenyo?” Ashike ovamwaxe kava li tava dulu oku mu nyamukula nandenande, molwaashi ova li va kanghwa omolwaye. 4 Josef okwa tya kovamwaxe: “Alikana, eheneni popepi naame.” Opo nee ova ehena puye.
Ndele ta ti kuvo: “Aame Josef omumwaxo, oo mwa landifile po kuEgipiti. 5 Ashike paife inamu lihandukila, nye inamu livela eembedi, eshi mwa landifa nge po oku, molwaashi Kalunga okwa tuma nge ndi mu tetekele, opo tu kaleni nomwenyo. 6 Ou omudo omutivali wondjala moshilongo, noku na natango omido nhano omo ovanhu itava ka lima nokuteya. 7 Ndele Kalunga okwa tuma nge ndi mu tetekele, opo oludalo leni li kale nomwenyo kombada yedu,* nanye opo mu xupifwe monghedi ikumwifi nye mu kale nomwenyo. 8 Onghee hanye mwa tuma nge oku, ndele oKalunga kashili, opo ndi nangekwe po ndi li omuyandjimayele omukulunhu* waFarao nomwene weumbo laye alishe nosho yo omupangeli woshilongo ashishe shaEgipiti.
9 “Shuneni diva kutate, ndele tamu mu lombwele kutya, ‘Omonamati woye, Josef, ota ti ngaha: “Kalunga okwa nangeka nge po ndi li omwene medu alishe laEgipiti. Ila kwaame. Ino ongaonga. 10 Oto dulu okukala medu laGosen, opo u dule okukala popepi naame, ove, ovana voye, ovatekulu voye, oimuna yoye aishe, nakeshe osho u na. 11 Ohandi ke ku pa oikulya, ove neumbo loye nakeshe osho u na, opo uha kanife sha nouha fye ondjala, molwaashi oku na natango omido nhano dondjala.”’ 12 Nye nomumwameme Benjamin omu wete kutya aame lela handi popi nanye. 13 Onghee ka lombweleni tate kombinga yeenghonopangelo adishe odo ndi na muEgipiti, naashishe osho mwa mona. Endeleleni paife mu ka tale tate e uye oku.”
14 Opo nee okwa papatela* omumwaina Benjamin, ndele ta lili, na Benjamin okwe mu papatela, ndele naye ta hovele okulila. 15 Okwa xupita ovamwaxe aveshe nokwe va papatela, ndele ta lili, nokonima yaasho, ovamwaina ova hovela okupopya naye.
16 Eshi oukwaneumbo waFarao wa uda kutya ovamwaxe vaJosef ove uya, Farao novapiya vaye ova li ve shi hafela. 17 Farao okwa tya kuJosef: “Lombwela ovamwaxo kutya, ‘Londekeni oinima keendongi* deni, ndele tamu i kedu laKaanan. 18 Ka taleni xo nosho yo ovaneumbo leni, ndele tamu uya kwaame. Ohandi ke mu pa oinima iwa yomedu laEgipiti, notamu ka lya* oinima iwa* yomoshilongo eshi. 19 Ou na yo oku va lombwela kutya: “Ningeni ngaha: Kufileni ovana veni novakulukadi veni omatemba medu laEgipiti, ndele tamu londeke xo mulimwe lomuo mu mu ete oku. 20 Inamu lipula shi na sha noinima yeni, molwaashi oinima aishe ei iwa yomedu laEgipiti oyeni.”’”
21 Ovanamati vaIsrael osho va ninga ngaho, na Josef okwe va pa omatemba ngaashi Farao a popya, nokwe va pa oikulya yomondjila. 22 Keshe umwe okwe mu pa oshikutu, ashike Benjamin okwe mu pa oisilveri 300 noikutu itano. 23 Okwa tumina xe oinima ei: eendongi omulongo da humbata oinima iwa yomuEgipiti, neendongi deenghadi omulongo da humbata oilya, omingome noikulya vali imwe yaye yomondjila. 24 Josef okwa lekela ovamwaxe, ndele eshi tava i, okwe va lombwela, a ti: “Inamu lihandukila mondjila.”
25 Opo nee ova dja mo muEgipiti, ndele tava i kuxe kedu laKaanan. 26 Eshi va fika, ova lombwela xe kutya: “Josef oku na omwenyo, noye ta pangele Egipiti ashishe.” Ndele xe okwa li a kanghwa, nomolwaasho ka li e va itavela. 27 Eshi va twikila okulombwela xe Jakob oinima aishe oyo Josef e va lombwela naashi a mona omatemba oo Josef e mu tumina a ende mo, okwa li a* pepelelwa. 28 Israel okwa ingida, a ti: “Osha wana! Omona wange Josef natango oku na omwenyo! Ohandi i ko ndi ke mu mone ofimbo inandi fya.”
46 Israel okwa kufa ashishe osho a li e na,* ndele ta i. Eshi a fika kuBer-seba, okwa yandja omayambo kuKalunga kaxe, Isak. 2 Opo nee Kalunga okwa popya naIsrael oufiku memoniko, a ti: “Jakob, Jakob!” Okwa nyamukula, a ti: “Aame ou!” 3 Kalunga okwa ti: “Aame Kalunga kashili, Kalunga kaxo. Ino kala wa tila okuya kuEgipiti, osheshi oko handi ka hapupalifila oludalo loye. 4 Ame ohandi i pamwe naave kuEgipiti, nohandi ke ku alula ko. Josef ote ke ku tenheka omake komesho oye.”*
5 Konima yaasho, Jakob okwa dja mo muBer-seba. Ovanamati vaIsrael ova londeka xe, Jakob, ovana vavo nosho yo ovakulukadi vavo momatemba, oo Farao a li a tuma a ka tale Jakob. 6 Ova ya pamwe nomaufita avo noinima yavo oyo ve lilikolela medu laKaanan. Jakob okwa ya kuEgipiti pamwe noludalo laye alishe. 7 Okwa ya kuEgipiti pamwe novanamati vaye, ovatekulu vaye ovamati, ovanakadona vaye nosho yo ovatekulu vaye oukadona, oludalo laye alishe.
8 Aa omadina ovanamati vaIsrael, sha hala okutya, ovanamati vaJakob, ovo a ya navo kuEgipiti: Oshiveli shaJakob osha li Ruben.
9 Ovanamati vaRuben ovo Hanok, Pallu, Hesron naKarmi.
10 Ovanamati vaSimeon ovo Jemuel, Jamin, Ohad, Jakin, Sohar naSaul, omonamati womukainhu Omukaanan.
11 Ovanamati vaLevi ovo Gerson, Kohat naMerari.
12 Ovanamati vaJuda ovo Er, Onan, Shela, Peres naSera. Ashike Er naOnan ova fila medu laKaanan.
Peres okwa dala Hesron naHamul.
13 Ovanamati vaIsaskar ovo Tola, Pua, Iob naSimron.
14 Ovanamati vaSebulon ovo Sered, Elon naJagleel.
15 Aa omadina ovanamati vaLea, ovo a dalela Jakob muPaddan-aram, ovamwaina vaDina. Ovanamati novanakadona aveshe* vaJakob kumwe ova li 33.
16 Ovanamati vaGad ovo Sifion, Haggi, Suni, Esbon, Eri, Arod naAreeli.
17 Ovanamati vaAsser ovo Imna, Isva, Isvi naBeria, nomumwainakadona wavo oSera.
Ovanamati vaBeria ovo Heber naMalkiel.
18 Oo omadina ovanamati vaSilpa, oo Laban a yandjele komonakadona waye, Lea, ovo a dalela Jakob. Aveshe kumwe ova li 16.*
19 Ovanamati vaRakel, omukulukadi waJakob, ovo Josef naBenjamin.
20 Josef okwa dalelwa Manasse naEfraim medu laEgipiti kuAsenat, omonakadona waPotifera, omupristeri waOn.*
21 Ovanamati vaBenjamin ovo Bela, Beger, Asbel, Gera, Naeman, Ehi, Ros, Muppim, Huppim naArd.
22 Oo omadina ovanamati vaRakel, ovo a dalela Jakob. Aveshe kumwe ova li 14.*
23 Omonamati* waDan oHusim.
24 Ovanamati vaNaftali ovo Jakseel, Guni, Jeser naSillem.
25 Oo omadina ovanamati vaBilha, oo Laban a yandjele komonakadona waye, Rakel, ovo a dalela Jakob. Aveshe kumwe ova li vaheyali.*
26 Aveshe ovo* va dalwa kuJakob nova ya pamwe naye muEgipiti ova li 66. Omuvalu oo inau kwatela mo ovakulukadi vovanamati vaye. 27 Ovanamati vaJosef ovo a dalela muEgipiti ova li vavali.* Ovanhu* aveshe vomeumbo laJakob ovo va ya kuEgipiti ova li 70.
28 Jakob okwa li a tuma Juda a tetekele kuJosef e ke mu lombwele kutya oku li mondjila a finda kuGosen. Eshi va fika medu laGosen, 29 Josef okwa li a longekida etemba laye, ndele ta i a ka shakeneke xe, Israel, kuGosen. Eshi Josef a mona xe, okwe mu papatela,* ndele ta lili oule wefimbo.* 30 Israel okwa tya kuJosef: “Paife ohandi dulu okufya; onde ku mona nondi shii kutya ou na omwenyo natango.”
31 Opo nee Josef okwa lombwela ovamwaxe nosho yo ovaneumbo laxe, a ti: “Ohandi i kuFarao ndi ke mu lombwele kutya, ‘Ovamwameme novaneumbo latate ovo va li kedu laKaanan ove uya oku kwaame. 32 Ovalumenhu ovo ovafita voimuna. Ohava lifa oimuna, nove uya neenghambe davo, eedi, oikombo, eengobe, eendongi nakeshe osho ve na.’ 33 Ngeenge Farao okwe mu ifana, ndele te mu pula kutya, ‘Ohamu longo shike?’ 34 omu na okutya, ‘ovapiya voye ova kala hava lifa oimuna okudja kounona wavo, atushe nootatekulululwa.’ Kungaho, opo ashike tamu dulu okukala medu laGosen, molwaashi Ovaegipiti ove tonde ovafita veedi.”
47 Josef okwa ya, ndele ta lombwele Farao, ta ti: “Tate novamwameme ove li muGosen va dja kedu laKaanan pamwe noimuna yavo aishe nosho yo oinima aishe oyo ve na.” 2 Josef okwa kufa ovamwaxe vatano, ndele te va twala kuFarao.
3 Farao okwa pula ovamwaxe vaJosef, a ti: “Ohamu longo shike?” Ova nyamukula va ti: “Ovapiya voye ovafita veedi, atushe nootatekulululwa.” 4 Opo nee ova lombwela Farao va ti: “Otwe uya okukala ovanailongo medu eli, molwaashi kedu laKaanan oku na ondjala ya kwata moiti, nokaku na oikulya yoimuna yovapiya voye. Alikana, pitika ovapiya voye va kale medu laGosen.” 5 Farao okwa tya kuJosef: “Xo novamwaxo ove uya oku kwoove. 6 Oshilongo shaEgipiti oshi li mepashukilo loye. Pa xo nosho yo ovamwaxo oshitukulwa osho sha denga mbada medu eli. Va efa va kale medu laGosen, nongeenge mokati kavo omu na ovo hava longo noudiinini, va pa oshinakuwanifwa shokupashukila oimuna yange.”
7 Opo nee Josef okwa twala xe, Jakob, kuFarao, na Jakob okwa nangeka noupuna Farao. 8 Farao okwa pula Jakob, a ti: “Ou na eedula ngapi?” 9 Jakob okwa tya kuFarao: “Ondi na eedula 130, odo nda kala omunailongo.* Okukalamwenyo kwange okuxupi nokwa kala ku yadi omaudjuu, needula dange kadi fi dihapu okuyelekanifa naado ootatekulululwa va kala momwenyo ve li ovanailongo.”* 10 Okudja opo, Jakob okwa nangeka noupuna Farao, ndele ta di po puye.
11 Josef okwa pitika xe novamwaxe va kale muEgipiti nokwe va pa onhele medu olo, oshitukulwa osho sha denga mbada medu laRameses, ngaashi Farao e mu lombwela. 12 Josef okwa twikila okuyandja oikulya* kuxe, kovamwaxe nokovaneumbo laxe aveshe she likolelela komuvalu wovana vavo.
13 Moshilongo ashishe kamwa li vali oikulya,* molwaashi ondjala oya li ya kwata moiti. Ovanhu vomedu laEgipiti novomedu laKaanan ova li va dengwa va lila kondjala. 14 Josef okwa kala ta ongele oimaliwa aishe oyo ya landwa oilya kovanhu vomedu laEgipiti novomedu laKaanan, nokwa kala ta twala oimaliwa oyo keumbo laFarao. 15 Mokweendela ko kwefimbo, oimaliwa yOvaegipiti noyOvakaanan oya ka pwa po, nOvaegipiti aveshe ova hovela okuya kuJosef, tava ti: “Tu pa oikulya! Itatu dulu okufya moipafi yoye, molwaashi twa mana po oimaliwa yetu.” 16 Josef okwa tya: “Ngeenge oimaliwa yeni oya pwa po, eteni oimuna yeni. Ngeenge omwa eta oimuna, ohandi ke mu pa oikulya.” 17 Opo nee ova hovela okutwala oimuna yavo kuJosef, na Josef okwa kala te va pe oikulya, vo tave mu pe eenghambe, eedi, oikombo, eengobe neendongi. Okwa kala te va pe oikulya, vo tave mu pe oimuna yavo aishe momukokomoko womudo oo wondjala.
18 Eshi omudo oo wa pwa ko, ova hovela vali okuya kuye momudo wa shikula ko, tava ti: “Inatu hala okuholeka omwene wetu kutya oimaliwa yetu noimuna yetu otwe i yandja komwene wetu. Katu na vali eshi sha xupa po hatu dulu okupa omwene wetu, kakele ashike kufye vene nomapya etu. 19 Otashi kwafa shike hatu fi moipafi yoye nomapya etu taa ningi omaputu? Tu kufa po fye nomapya etu, ove u tu pe oikulya. Kungaho, ohatu ningi ovapika vaFarao nomapya etu otaa ningi po aye. Tu pa ombuto yokukuna, opo tu kale nomwenyo, nomapya etu opo aha ninge omaputu.” 20 Josef okwa landela Farao omapya aeshe omedu laEgipiti, molwaashi Omuegipiti keshe okwa li a landifa po epya laye, osheshi ondjala oya li ya kwata moiti. Onghee edu alishe ola li la ninga laFarao.
21 Josef okwa li e lihanifila ovanhu moilando yaEgipiti ashishe. 22 Omapya ovapristeri oo ashike a li inaa landwa po, molwaashi Farao okwa li he va pe oikulya, nova kala hava xupu moikulya oyo. Nomolwaasho inava landifa po omapya avo. 23 Opo nee Josef okwa lombwela ovanhu, ta ti: “Taleni, nena onde mu landa po nye nomapya eni mu ninge mwaFarao. Ombuto, oyo mu na okukuna momapya, oyo ei. 24 Ngeenge ombuto oya dala, yandjeni oshititano kuFarao, ashike oitukulwa ine oyo ya xupa ko nai ninge ombuto yomomapya eni noikulya yeni novaneumbo leni nosho yo ovana veni.” 25 Ova ti: “Owa xupifa eemwenyo detu. Natu filwe onghenda komwene wetu, nohatu ka ninga ovapika vaFarao.” 26 Josef okwa li a yandja oshipango osho tashi longo fiyo okunena medu laEgipiti, osho kutya oshititano oshaFarao. Omapya ovapristeri oo ashike a li inaa ninga aFarao.
27 Israel okwa twikila okukala medu laEgipiti, medu laGosen. Medu olo omo va kala, nova dalafana nokuhapupala neenghono. 28 Jakob okwa kala medu laEgipiti omido 17; okwa kala nomwenyo eedula 147.
29 Eshi Israel a li pokufya, okwa ifana omonamati waye, Josef, ndele ta ti: “Ngeenge owa fila nge onghenda, alikana, tula eke loye koshi yetundji lange. Ulikile nge ohole i na oudiinini nonokutya ou shii okulineekelwa. Alikana, ino paka nge muEgipiti. 30 Ngeenge onda fi,* kufe nge mo muEgipiti, ndele to ka paka nge opo pa pakwa ootatekulululwa.” Josef okwa ti: “Ohandi ningi naanaa ngaashi wa popya.” 31 Jakob okwa ti: “Anene nge.” Opo nee okwe mu anena. Okudja opo, Israel okwe linyongamena kuKalunga a tula omutwe waye komitwe dombete.
48 Konima yoinima oyo, Josef okwa li a lombwelwa kutya: “Xo ota vele.” Opo nee okwa ya novanamati vaye vavali, Manasse naEfraim. 2 Jakob okwa li a lombwelwa kutya: “Omonamati woye Josef okwe uya kwoove.” Onghee Israel okwa li e lidiinika, ndele ta kala omutumba kombete. 3 Jakob okwa tya kuJosef:
“Kalunga Omunaenghono adishe okwe lihololela nge muLus medu laKaanan, ndele ta nangeke nge noupuna. 4 Kalunga okwa tya kwaame, ‘Ohandi ke ku pa oludalo, noludalo loye otali ka hapupala. Mwoove otamu ka dja oiwana ihapu, nohandi ka yandja edu eli koludalo loye li li emona laalushe.’ 5 Paife ovanamati voye vavali ovo wa dalela medu laEgipiti ofimbo inandi uya kwoove kuEgipiti ovange. Efraim naManasse otava ningi vange ngaashi ashike Ruben naSimeon. 6 Ashike ounona ovo tave ke va shikula otava ningi voye. Otava ka mona oshitukulwa shedu osho ovamwaina tava ka fyuulula. 7 Eshi nda li handi di kuPaddan, Rakel okwa fila pwaame medu laKaanan, ofimbo kwa li ku na oshinano shixupi okufika muEfrat. Onghee onde mu paka mondjila yokuya kuEfrat, sha hala kutya, kuBetlehem.”
8 Opo nee Israel okwa mona ovanamati vaJosef, ndele ta pula ta ti: “Oolyelye ava?” 9 Josef okwa nyamukula xe a ti: “Ovanamati vange, ovo Kalunga a pa nge moshilongo eshi.” Xe okwa tya: “Alikana, va eta kwaame, opo ndi va nangeke noupuna.” 10 Omesho aIsrael okwa li pokutwika noka li ha mono ko nawa omolwoukulupe. Onghee Josef okwe va twala popepi naxe, ndele xe te va xupita noku va papatela. 11 Israel okwa tya kuJosef: “Inandi diladila nande onale kutya ohandi ke ku mona, ashike Kalunga okwa pitika nge ndi mone yo noludalo loye.” 12 Opo nee Josef okwe va kufa po peengolo daIsrael, ndele te linyongamene pedu.
13 Josef okwe va kufa aveshe vavali, ndele te va ehenifa popepi naIsrael. Efraim okwe mu kwata neke lokolulyo, ndele te mu ameke kolumosho laIsrael, na Manasse okwe mu kwata neke lokolumosho, ndele te mu ameke kolulyo laIsrael. 14 Ashike Israel okwa yelula eke laye lokolulyo, ndele te li tenheke komutwe waEfraim, nonande oye a li munini, nokwa tenheka Manasse eke laye lokolumosho momutwe. Okwe va tenheka omake monghedi oyo nelalakano, nonande Manasse oye a li oshiveli. 15 Opo nee okwa nangeka noupuna Josef, ta ti:
“Kalunga kashili, oo a longelwa kutate Abraham naIsak,
Kalunga kashili, oo a kala ta file nge oshisho onghalamwenyo yange aishe fiyo opaife,
16 Oo a kala ha kwafele nge momaudjuu ange aeshe okupitila momweengeli, na nangeke noupuna ovamati.
Nava kale tava ifanwa nedina lange nosho yo nedina latate, Abraham naIsak,
Nava hapupale neenghono kombada yedu.”
17 Eshi Josef a mona kutya xe okwa kala a tenheka eke laye lokolulyo komutwe waEfraim, ka li e shi hafela, onghee okwa li a kendabala okukufa ko eke laye komutwe waEfraim noku li tenheka komutwe waManasse. 18 Josef okwa tya kuxe: “Hasho ngaho tate, molwaashi ou oye oshiveli. Tenheka eke loye lokolulyo komutwe waye.” 19 Ashike xe okwa kala ta anye, ndele ta ti: “Omumwange, ondi shi shii, ondi shi shii lelalela. Nomuye yo otamu ka dja ovanhu vahapu, nota ka ninga oshiwana shinene. Ndele mumwaina, oo munini, ota ka kala oshiwana shinene e mu dule, noludalo laye otali ka ninga oiwana ihapu.” 20 Okwa twikila oku va nangeka noupuna mefiku olo, ta ti:
“Ovaisrael nava kale noku mu tumbula, ngeenge tava pula omanangeko noupuna, tava ti,
‘Kalunga ne ku nangeke noupuna ngaashi Efraim naManasse.’”
Kungaho, okwa kala ta nangeke noupuna unene Efraim shi dulife Manasse.
21 Opo nee Israel okwa tya kuJosef: “Tala, ame ondi li pokufya, ashike Kalunga ota ka twikila shili okukala pamwe naave note ke ku shunifa kedu looxokulululwa. 22 Ame onde ku pa oshitukulwa shedu* shi dule shovamwaxo, osho nda nyeka Ovaamori neongamukonda nosho yo nouta.”
49 Jakob okwa ifana ovanamati vaye, ndele ta ti: “Ongaleni, opo ndi mu lombwele osho tashi ke mu ningilwa monakwiiwa.* 2 Ovanamati nye vaJakob, ongaleni nye mu pwilikine kuxo Israel.
3 “Ruben, oove oshiveli shange neenghono dange. Oove nda dala tete, eshi nda li ndi na eenghono. Owa fimana unene nou na eenghono dinene. 4 Ashike ito ka kala u dule ovamwaxo, molwaashi owa fa omeva taa ndwafuka, oo itaa dulu okukelelwa, eshi wa nangala nomukulukadi waxo. Owa nyona* ohombo yange. Ove owa nangala nomukulukadi wange.
5 “Simeon naLevi ovamwainafana. Oilwifo yavo ove i ninga oilongifo yomunyonena. 6 Omwenyo* wange, ino endafana navo. Omutima* wange, ino va waimina, molwaashi ehandu lavo ole va dipaifa ovanhu, nomokulihafifa kwavo, ova teta eengobe deemhedi peemhando. 7 Ehandu lavo olii, osheshi ngeenge va fula onya, ohava longo oukolokoshi nove na onyanya. Ohandi ke lihanifila oludalo lavo medu laJakob noku va halakanifila muIsrael.
8 “Ove Juda, ovamwaxo otave ke ku fimaneka. Oto ka finda ovatondi voye. Ovamwaxo otave ke ku twila eengolo. 9 Juda okanghoshona. Omumwange, oto ka kwata oihakanwa yoye, ndele to aluka. Ota nangala, note linane omukuku ngaashi onghoshi. Molwaashi okwa fa onghoshi, olyelye te ke mu pendula? 10 Epangelodibo itali di po puJuda, nodibo youhamba itai di po pokati keemhadi daye fiyo Silo* ote uya, ou ovanhu aveshe tava ka dulika kuye. 11 Ota pandeke ondongi yaye momundjebele nokandongi kayo omomundjebele hau ima nawa. Ota kosho oikutu yaye momaviinyu, noshikutu shaye shokombada omomeva omandjebele matilyana. 12 Omesho aye omatilyana komaviinyu nomayoo aye omatoka komashini.
13 “Sebulon ota ka kala komunghulofuta, oko haku kala kwa pandekwa eeskepa, eengaba daye otadi ka yuka oko kwa ama Sidon.
14 “Isaskar ondongi yomakipa makukutu, ya nangala ya humbata eendjato mbali da mangelwa komutumba. 15 Ota ka mona kutya onhele omo e li oiwa nosho yo kutya oshilongo oshiwa. Ombuda* yaye otai ka petama a humbate oudjuu, note ke liyandja a longe oilonga idjuu.
16 “Dan, oo e li umwe womomapata aIsrael, ota ka tokola ovanhu vaye. 17 Dan na ninge eyoka li li pomunghulo wondjila, eyoka li na eembinga li li pomunghulo wondjila, olo hali li eenghambe moififinwa, opo ovalondi vado va we ko ongali. 18 Jehova, ohandi teelele exupifo loye.
19 “Gad ota ka ponokelwa kongudu yovanyeki, ashike ye ote ke i ponokela okudja konima.*
20 “Asser ota ka kala e na oikulya* ihapu,* nota ka yandja oikulya ya hokiwa kohamba.
21 “Naftali omenye yokalukete. Oha popi eendjovo diwa.
22 “Josef oshitai sha kula shomuti hau ima, omuti hau ima poitemadula, oo oitai yao hai kulu ya koyelela ekuma. 23 Ashike ovaumbi ova kala ve mu tonde, nova kala have mu ponokele noku mu umba. 24 Outa waye owa kala wa longekidwa nawa, nomake aye okwa kala a pama noha umbu meendelelo. Owino oo owa dja komunaenghono, oo a kwafela Jakob, komufita nokemanya, olo li li ekwafo kuIsrael. 25 Ye* okwa dja kuKalunga kaxo, te ku kwafele, noku li pamwe nOmunaenghono adishe. Ote ke ku pa omanangeko noupuna okeulu, omanangeko noupuna okoshi yedu, nomanangeko noupuna okomavele nookoshidalelo. 26 Omanangeko noupuna axo otaa ka kala e dule omanangeko noupuna eemhunda daalushe nosho yo ewapalo loikulundudu, oyo tai kala po alushe. Otaa ka kala komutwe waJosef, koshishani shokomutwe waao a tongolwa mo movamwaxe.
27 “Benjamin ota ka kala nokunyanyaula ngaashi ombwa yomomufitu. Ongula ota ka lya oihakanwa, nokonguloshi ota ka tukula oixuulwa* oyo a kwata ko.”
28 Aveshe ovo ove li omapata 12 aIsrael, naasho osho xe e va lombwela, eshi a li te va nangeke noupuna. Keshe umwe womuvo okwe mu pa enangeko noupuna tali wapalele.
29 Okudja opo, okwe va pa oshipango, a ti: “Ame ohandi ka pakwa povakwetu.* Pakei nge pootate, mekololo olo li li mepya laEfron, Omuheti, 30 mekololo li li mepya muMakpela, popepi naMamre, medu laKaanan, epya olo Abraham a landa kuEfron, Omuheti, li li onhele yokupaka ovafi. 31 Oko oko va paka Abraham nomukulukadi waye, Sara. Oko yo va paka Isak nomukulukadi waye, Rebeka. Naame oko nda paka Lea. 32 Epya nekololo olo li li mo, Abraham okwe li landa kovanamati vaHeti.”
33 Jakob okwa li a mana okuyandja omalombwelo oo kovanamati vaye. Opo nee okwa tula eemhadi daye kombete, nokwa fuda mo omufudo waye waxuuninwa, ndele ta pakwa povakwao.*
50 Josef okwa wila kuxe nokwa lila e lipwipwika kuye, ndele te mu xupita. 2 Konima yaasho, Josef okwa lombwela ovapiya vaye, ovahakuli, va longekide* olutu laxe. Onghee ovahakuli ova li va longekida Israel. 3 Ova kala tave mu longekida oule womafiku 40, molwaashi okulongekidila omudimba epako okwa li haku kwata efimbo li fike opo; Ovaegipiti ova kala noku mu lila omafiku 70.
4 Eshi omafiku okulila a pita, Josef okwa popya nomalenga* aFarao, a ti: “Ngeenge omwa fila nge onghenda, lombweleni Farao tamu ti: 5 ‘Tate okwa lombwela nge, a ti: “Tala, ame ondi li pokufya. Anene nge kutya oto ka paka nge monhele oyo nda konga yokupaka ovafi, oyo nda hoka medu laKaanan.” Alikana, pitike nge ndi ye ndi ka pake tate, nokonima, ohandi ka aluka.’” 6 Farao okwa nyamukula, a ti: “Inda u ka pake xo, ngaashi ashike e ku anifa.”
7 Onghee Josef okwa ya a ka pake xe, novapiya aveshe vaFarao ova ya pamwe naye, omalenga omeumbo laFarao novakulunhu aveshe vomedu laEgipiti 8 nosho yo ovaneumbo aveshe vaJosef novamwaxe novaneumbo laxe. Medu laGosen ova fiya mo ashike omaufita avo novana vavo ovo vanini. 9 Okwa li yo a ya pamwe novanhu va londa momatemba nokeenghambe. Ovanhu ova li vahapu neenghono. 10 Ova li va ya poshipale hashi ifanwa Atad,* shi li moshitukulwa shaJordan, nova kala oko tava lili neenghono, na Josef okwa kala ta lili xe oule womafiku aheyali. 11 Ovakalimo vomedu olo, Ovakaanan, ove va mona, eshi tava lili eefya poshipale hashi ifanwa Atad, ndele tava ingida, tava ti: “Ovaegipiti ova nyika oluhodi neenghono!” Nomolwaasho onhele oyo i li moshitukulwa shaJordan ya lukwa Abel-misraim.*
12 Ovanamati vaye ova ninga naanaa ngaashi e va lombwela. 13 Ovanamati vaye ove mu twala kedu laKaanan nove mu paka mekololo li li mepya muMakpela, popepi naMamre, olo Abraham a landa kuEfron, Omuheti, li li onhele yokupaka ovafi. 14 Konima eshi Josef a paka xe, okwa shuna kuEgipiti pamwe novamwaxe nosho yo aveshe ovo va li va ya pamwe naye kepako laxe.
15 Konima eshi xe a fya, ovamwaxe vaJosef ova tya: “Otashi dulika Josef e tu handukile, ndele te tu shunifile owii aushe oo twe mu ningila.” 16 Onghee ova tumina Josef eendjovo edi: “Ofimbo tate ina fya, okwa popya a ti: 17 ‘Omu na okulombwela Josef ngaha: “Alikana, ohandi ku indile u dimine po ovamwaxo omanyono avo. Dima po omatimba avo, eshi ve ku etela oudjuu.”’ Alikana, dima po omanyono ovapiya vaKalunga kaxo.” Josef okwa lila, eshi a uda eendjovo davo. 18 Ovamwaxe ova ya kuye nove mu twila eengolo, ndele tava ti: “Fye otu li ovapiya voye!” 19 Josef okwa tya kuvo: “Inamu kala mwa tila. Aame Kalunga, opo ndi mu tokole? 20 Nonande omwa li mwa diladilila nge owii, Kalunga okwe u alulila kouwa, opo a xupife ovanhu vahapu, ngaashi ta ningi kunena. 21 Onghee paife inamu kala mwa tila. Ohandi kala handi mu pe oikulya, nye novana veni ovo vanini.” Osho a li e va hekeleka ngaho noku va shilipaleka.
22 Josef okwa twikila okukala muEgipiti pamwe novaneumbo laxe, nokwa kala nomwenyo eedula 110. 23 Josef okwa mona epupi etitatu lovanamati vaEfraim novanamati vaMakir, omonamati waManasse. Ova li onga ovanamati vaJosef.* 24 Eshi Josef a li pokufya, okwa lombwela ovamwaxe, a ti: “Ondi li pokufya, ashike Kalunga ote ke mu kwafela noku mu kufa mo moshilongo eshi, ndele te mu twala kedu olo a li a udanekela Abraham, Isak naJakob.” 25 Onghee Josef okwa lombwela ovanamati vaIsrael, a ti: “Anenei nge kutya, ngeenge Kalunga okwe mu kwafele, otamu ka kufa mo omakipa ange moshilongo eshi.” 26 Josef okwa fila muEgipiti, eshi a li e na eedula 110, nova li ve mu yandja a longekidwe, opo aha ole, ndele tave mu tula moshikefa.
Ile “nokwa li hamungaho.”
Ile “nomhepo yaKalunga.”
Ile “eemwenyo.”
Ile “keulu.”
Ile “oilyani.”
Ile “neemwenyo.”
Ile “eemwenyo.”
Ile “oinamwenyo oyo hai endaenda,” mwa kwatelwa oilipwedi noinamwenyo yomaludi amwe vali.
Eln., “eengudu doinima aishe, oyo i li meulu nokombada yedu.”
Eshi oshikando shotete edina laKalunga lopaumwene, Jehova, יהוה (YHWH), la holoka mOmbiibeli, olo tali mu yoolola ko koikalunga aishe. Tala Oshiwedelwako A4.
Ile “omwenyo.” MOshiheberi nephesh, otashi ti lelalela “oshinamufudo.” Tala Omafatululo oitya.
Eln., “meenyapi nhee.”
Ile “Tigris.”
Ile “omwenyo.”
Ile “kala nomukulukadi.”
Tali ti “Omunhu; Ovanhu.”
Ile “Oikulya.”
Tali ti “Omunamwenyo.”
Ile “onda eta po.”
Eln., “a fidimana.”
Eln., “medu olo la makula okanya kalo li pone po ohonde yamumwanyoko oyo wa tila shi.”
Tashi dulika tali ulike koshinima osho tashi londwele ovanhu.
Ile “kedu lEenhauki.”
Tali ti “Tula po; Hoolola.”
Ile “Adam; Omunhu.”
Ile “okweenda pamwe naKalunga.”
Ile “ende pamwe naKalunga.”
Tashi dulika tali ti “Etulumuko; Ehekeleko.”
Ile “tulumukifa.”
Eln., “ovanamati vaKalunga.”
Eln., “Omhepo yange itai.”
Ile tashi dulika, “oha longo oilonga yombelela.”
Tashi dulika, “Ovawifi,” sha hala okutya, ovanhu ovo hava wifa po vakwao. Tala Omafatululo oitya.
Eln., “ovanamati vaKalunga.”
Ile “nyika oluhodi.”
Ile “ehama.”
Ile “ehe na etimba.”
Eln., “epupi laye.”
Ile “okwa longela Kalunga.”
Ile “dombelela aishe.”
Eln., “oshikefa.”
Omiti odo otashi dulika da yukila komingaalipi.
MOshiheberi, tsohar. Efimbo limwe tsohar ohashi yukifwa koshookooko shi na oule woludimbo, ponhele yombululu yokweeta mo ouyelele, ile ekende.
Ile “nombelela.”
Ile tashi dulika, “oinamwenyo, oyo ya koshoka, kooivali lwomapa aheyali.”
Ile tashi dulika, “oikwamavava oyo tai tuka mewangadjo kooivali lwomapa aheyali.”
Ile “omhepo yomwenyo.”
Oludimbo limwe oli fike peesendimeta 44,5. Tala Oshiwedelwako B14.
Eln., “Ombelela aishe.”
Ile “opo tai tenheke omakasha ayo.”
Ile “tali udifa nawa, tali tulumukifa.” Eln., “tali fuwifa.”
Ile “ningila vali owii.”
Ile “mepangelo leni.”
Ile “ombelela.”
Ile “ombelela.”
Ile “nombelela.”
Ile tashi dulika, “ya tunga po oshilando shinene.”
Ile tashi dulika, “omukulu waJafet.”
Tali ti “Etukauko.”
Tali ti “Edundakano.”
Ile “otae ke limonena omanangeko noupuna.”
Ile “a ka kale omunailongo.”
Sha hala okutya, oshikunino shaEden.
Sha hala okutya, Efuta la Fya.
Eln., “omumwaina.”
Ile “eemwenyo.”
Eln., “Ame oshikelelifo shoye.”
Eln., “omonamati.”
Eln., “oo a dja mwoove.”
Ile “oitukulwa aishe ya taalelafana.”
Eln., “nda tula omupiya wange mekolo loye.”
Tali ti “Kalunga oha udu ko.”
Ile oludi leendongi odo hadi kala moixwa, nonande vamwe otava diladila kutya eengolo. Outumbulilo oo otashi dulika tau ulike koikala youkakombolilifa.
Tali ti “ofifiya yOmunamwenyo oo a mona nge.”
Ile “ku na ondjo.”
Tali ti “Xe a tumbalekwa.”
Tali ti “Xe yeengudu dovanhu; Xe yavahapu.”
Ile “okupitifwa etanda.”
Ile “omwenyo.”
Ile “okudipawa.”
Tali ti “Okuwanenwa.”
Tali ti “Omonakadona wohamba.”
Tali ti “Omuyolwa.”
Abraham okwa li ta popi nomweengeli, oo a tumwa kuJehova, a fa ta popi naJehova odikilila.
Eln., “mu pameke omitima deni.”
Eln., “eesea nhatu.” Osea imwe oi fike peelita 7,33. Tala Oshiwedelwako B14.
Eln., “Pefimbo opo Sara ka li vali ha i komafimbo.”
Ile “ke limonena omanangeko noupuna.”
Eln., “omudile.”
Ile “tave lifininike.”
Ile “ulikila ohole i na oudiinini.”
Ile “Opo ashike omwenyo wange tau dulu okuxupa.”
Sha hala okutya, omweengeli oo e lile po Kalunga.
Tali ti “Kanininini.”
Ile “omunailongo.”
Sha hala okutya, ka li a nangala naye.
Ile “oshiyuki.”
Ile “fitika oidalelo yovakainhu vomeumbo laAbimelek.”
Oshitya shOshiheberi osho sha tolokwa ‘ehafo’ nosho yo ‘okuhafa’ movelishe ei otashi ti lelalela ‘omuyolwa’ nosho yo ‘okuyolwa.’
Eln., “kondaka yaye.”
Okandini ka longwa moipa yoinamwenyo.
Tali ti “Ondungu yeano; Ondungu yaheyali.”
Ile “omunailongo.”
Eln., “omafiku mahapu.”
Ile “nombele yokudipaa.”
Ile “ombele yokudipaa.”
Tali ti “Jehova ota longekida.”
Eln., “oshivelo.”
Ile tashi dulika, “elenga linene.”
Ile “eemwenyo deni oda.”
Eln., ‘eesekeli.’ Osekeli imwe oi fike peegrama 11,4. Tala Oshiwedelwako B14.
Eln., ‘eesekeli.’ Osekeli imwe oi fike peegrama 11,4. Tala Oshiwedelwako B14.
Osekeli imwe oi fike peegrama 11,4. Tala Oshiwedelwako B14.
Osekeli imwe oi fike peegrama 11,4. Tala Oshiwedelwako B14.
Tashi dulika Laban.
Eln., “ndi ye kolulyo, ile kolumosho.”
Ile “Itatu dulu okupopya naave nai, ile nawa.”
Sha hala okutya, omutekuli waye oo a li ha yakula meumbo lavo.
Ile “oto ka ninga ina yovanhu omayovi mahapu lwomayovi omulongo.”
Ile “oivelo.”
Oo omupopyo wopaitevo tau ulike kefyo.
Ile “omatwali oo a li a dingililwa koluumbo lekuma.”
Oo omupopyo wopaitevo tau ulike kefyo.
Ile tashi dulika, “va li ve tondike kovamwaina aveshe.”
Tali ti “Olududi.”
Tali ti “E kwete moshififinwa; Okuya ponhele yaumwe.”
Ile “pe nge mo kanini.”
Eln., “itilyana, oyo itilyana.”
Ile “onda fya ondjala unene.”
Tali ti “Itilyana.”
Ile “papatele.”
Tali ti “Eemhata.”
Tali ti “Elundilo.”
Tali ti “Onhele ya kula.”
Eln., “oululu womhepo.”
Ile “omwenyo wange u.”
Ile “omwenyo woye u.”
Ile “omwenyo wange u.”
Ile “omwenyo woye u.”
Tali ti “E kwete mOshififinwa; Okukufa ko onhele yaumwe.”
Ile “ote litungile ouumbo e ku dipae.”
Ile “nomani.”
Ile “otave ke limonena omanangeko noupuna.”
Tali ti “Eumbo laKalunga.”
Eln., “omumwaina.”
Eln., “ekipa nonhumba yange.”
Eln., “omumwameme.”
Eln., “oku tondike.”
Eln., “a patulula oshidalelo shaye.”
Tali ti “Tala, omonamati.”
Tali ti “Okuuda.”
Tali ti “Ekwatafano la kola; Oukumwe.”
Tali ti “Tangwa; Oo e na okutangwa.”
Ile “a fitika oshidalelo shoye?”
Eln., “a monene ounona mekolo lange.”
Tali ti “Omutokoli.”
Tali ti “Ekondjo lange.”
Tali ti “Elao.”
Tali ti “Ehafo.”
“Ovakainhu ova li hava li oiimati yoshimeno osho (sho-mandrake), molwaashi ova li hava diladila kutya otai va kwafele va dale ounona.”
Ile “ondjabi yoilonga iwa.”
Tali ti “Ye ondjabi.”
Tali ti “Hokwa.”
Eln., “Kalunga okwe mu uda, ndele ta fitulula oshidalelo shaye.”
Exupipiko ledina Josifiya, tali ti “Jah na wede po.”
Ile “oumbangi otau ulike.”
Ile “Oushili.”
Ile “oikalunga yomeumbo.”
Sha hala okutya, Eufrata.
Ile “ovapambele.”
Eln., “Lipashukila uha popye naJakob eendjovo diwa fiyo da ninga dii.”
Eln., “ovanamati.”
Omutumba woludi olo owa li hau kala onhele omo hamu tulwa oinima.
Eln., “outile waIsak.”
Outumbulilo wOshiaramea tau ti “Onduba youndombwedi.”
Outumbulilo wOshiheberi tau ti “Onduba youndombwedi.”
Eln., “outile waxe Isak.”
Eln., “ovanamati.”
Tali ti “Eenhanda mbali.”
Eln., “ofuka.”
Ile “Onda kala omunailongo.”
Ile “olufilu.”
Ile “omweengeli.”
Tali ti “Okukondja naKalunga,” ile “Omukondji naKalunga.”
Tali ti “Oshipala shaKalunga.”
Eln., “omwenyo wange owa xupifwa.”
Ile “Peniel.”
Eln., “omakindji eendjila domaliudo domonho.”
Eln., “omanangeko noupuna.”
Tali ti “Omatwali; Outala vomudile.”
Ile “kala.”
Ile “omwenyo waye.”
Ile “Omwenyo womonamati wange Sekem owa hokwa.”
Eln., “oo e na oshipa shokoxulo youlumenhu.”
Ile “yalifa.”
Ile “mondjila yange.”
Ile “holeke.”
Tali ti “Kalunga kaBetel.”
Tali ti “Omuti weefya.”
Eln., “Moshinena shoye.”
Ile “omwenyo waye wa li tau pu mo.”
Tali ti “Omonamati womoluhodi lange.”
Tali ti “Omonamati wokolulyo lange.”
Oo omupopyo wopaitevo tau ulike kefyo.
Eln., “a kulupa nokwa li e na omafiku mahapu.”
Ile “eemwenyo adishe.”
Ile “va kala mo ovanailongo.”
Oshitya “ovanamati” otashi dulu yo okuyukifwa kovatekulu.
Oshitya “ovanamati” otashi dulu yo okuyukifwa kovatekulu.
Eln., “ovanamati vaIsrael.”
Ile “oshikutu shile shiwa.”
Omalambo oo okwa li haa fewa kovanhu, opo mu talame omeva.
Ile “kuma nomake.”
Eln., “eka lo-labdanum.”
Eln., “onhumba.”
Sha hala okutya, kOufi. Tala Omafatululo oitya.
Ile “Ombwada yomotembeli.” Tashi dulika tashi ulike komunhu oo e lininga ombwada onga onghedi yokulongela oikalunga yOvakaanan.
Tali ti “Okutauka,” tashi dulika tashi ulike kokutauka kwoshipa.
Eln., “omafiku.”
Eln., “ota ka yelula omutwe woye.”
Eln., “mondungu; melambo.”
Eln., “ota ka kufa ko omutwe woye.”
Eln., “ta yelula omutwe.”
Eln., “omhepo yaye.”
Eln., “mondungu; melambo.”
Ile “omolwoshipundi ashike shetokolo.”
Eln., “Avrekh!” Oshitya osho otashi ti kutya ovanhu nave mu fimaneke.
Eln., “okuyelula eke, ile omhadi yaye.”
Sha hala okutya, Heliopolis.
Ile “okweendaenda.”
Ile “eshi a ya moilonga yaFarao.”
Sha hala okutya, Heliopolis.
Tali ti “Omudimbwifi; Oo ha dimbwifa.”
Tali ti “Hapupala luvali.”
Ile “omungome.”
Ile “openi sha heva.”
Ile “moudjuu womwenyo waye.”
Ile “momakutu.”
Sha hala okutya, kOufi. Tala Omafatululo oitya.
Ile “pashukila.”
Ile “momakutu.”
Eln., “eka lo-labdanum.”
Eln., “Vo.”
Sha hala okutya, kOufi. Tala Omafatululo oitya.
Sha hala okutya, kOufi. Tala Omafatululo oitya.
Ile “moshilongo.”
Eln., “ndi li tate.”
Eln., “dingatela mofingo.”
Eln., “koimuna yeni.”
Ile “xupa.”
Ile “omaadi.”
Eln., “omhepo.”
Ile “ovanhu vaye aveshe.”
Sha hala okutya, ta ka pata omesho aJakob, ngeenge a fi.
Ile “Eemwenyo adishe dovanamati novanakadona.”
Ile “eemwenyo 16.”
Sha hala okutya, Heliopolis.
Ile “eemwenyo 14.”
Eln., “ovanamati.”
Ile “eemwenyo heyali.”
Ile “Eemwenyo adishe.”
Ile “eemwenyo mbali.”
Ile “eemwenyo.”
Eln., “okwe mu dingatela mofingo.”
Ile “okwa lila efimbo lile e mu kwete mofingo.”
Ile “handi endaenda.”
Ile “tava endaenda.”
Eln., “omungome.”
Eln., “omungome.”
Eln., “onda ka nangala pootate.”
Ile “oshitukulwa sha filuka.” Eln., “epepe limwe.”
Eln., “momafiku opexulilo.”
Ile “nyateka.”
Tala Omafatululo oitya.
Ile tashi dulika, “eamo.”
Tali ti “Oo e na oufemba walo.”
Eln., “Omapepe.”
Eln., “koififinwa.”
Ile “omungome.”
Eln., “omaadi.”
Sha hala kutya, Josef.
Ile “omaliko oo a xupa po konima yolwoodi.”
Oo omupopyo wopaitevo tau ulike kefyo.
Oo omupopyo wopaitevo tau ulike kefyo.
Tava longifa oinima ngaashi omaadi edimba liwa, opo omudimba uha ole.
Ile “novaneumbo.”
Ponhele oyo ya lalakana opo pa li hapa xwilwa oilya yo-wheat, ile yo-barley.
Tali ti “Okulila kwOvaegipiti.”
Eln., “Ova li va dalelwa peengolo daJosef.” Sha hala kutya, hava ungaungwa navo ngaashi ovanamati nokupewa elitulemo le likalekelwa.