Kalunga ota xupifa ovanhu okupitila muMessias
“Osheshi ngaashi aveshe tava file muAdam, osho yo aveshe tava ningwa ovanamwenyo muKristus.” — 1 KOR. 15:22.
1, 2. (a) Andreas naFilippus ova li ve linyenga ngahelipi eshi va li va shakeneka Jesus? (b) Omolwashike hatu tile kutya otu na oumbangi muhapu oo tau ulike kutya Jesus oye Messias tu dule Ovakriste vomefelemudo lotete?
ANDREAS okwa li a tomwa a itavele kutya Jesus Omunasaret oye Omuvaekwa waKalunga, ndele ta lombwele mumwaina Petrus ta ti: “Fye otwa mona Messias.” Filippus naye okwa li a tomwa a itavele kutya Jesus oye Omuvaekwa nokwa li a ka konga kaume kaye Natanael ndele te mu lombwele ta ti: “Ofye twa mona ou a shangwa kuMoses momhango nokovaprofeti, Jesus, omona waJosef wOmunasaret.” — Joh. 1:40, 41, 45.
2 Mbela owa tomwa ngoo u itavele filufilu kutya Jesus oye Messias omuudanekwa, ‘Omwene wexupifo’ waJehova? (Heb. 2:10) Kunena, otu na oumbangi muhapu oo tau ulike kutya Jesus oye Messias tu dule ovashikuli vaye vomefelemudo lotete. Okudja pedalo laJesus fiyo opefyo laye, Eendjovo daKalunga oda yandja oumbangi wa yela kutya Jesus oye Kristus. (Lesha Johannes 20:30, 31.) Ombibeli oya ulika yo kutya Jesus okwa li ta ka twikila okudana onghandangala e li Messias okudja meulu. (Joh. 6:40; lesha 1 Ovakorinto 15:22.) Naave kunena oto dulu okupopya meityo lopamhepo kutya ‘owa mona Messias.’ Ndele tete natu ka taleni kutya ongahelipi ovahongwa vonale va li va fika pexulifodiladilo li li mondjila kutya ova mona Messias.
“Oshiholekwa shiyapuki” shaMessias osha enda tashi hololwa kanini nakanini
3, 4. (a) Ongahelipi ovahongwa vomefelemudo lotete va li va dula ‘okumona Messias’? (b) Omolwashike hatu dulu okutya Jesus oye aeke a wanifilwa omaxunganeko aeshe e na sha naMessias?
3 Omolwashike ovashikuli vaJesus vomefelemudo lotete va li va dula okupopya noushili kutya Jesus oye Messias? Okupitila momaxunganeko, Jehova okwa enda ta holola kanini nakanini oinima oyo ya li tai ka didilikifa mo Messias oo a li te ke uya. Omuhongwanhu umwe wOmbibeli okwa faafanifa oshinima osho nokutwikinika kumwe oipambu yefanomanya liwa. Diladila nee ngeno ovalumenhu vahapu ovo inava kundafana nande onale va eta oipambu yefanomanya olo monhele yonhumba. Ngeenge oipambu yefanomanya olo oya twikinikwa kumwe ndele tai foloma po efanomanya la yukila ko, oto ka fika pexulifodiladilo kutya ope na okukala omunhu wonhumba oo a li a ongela efanomanya olo nokutumina oipambu yalo kovalumenhu aveshe ovo. Ngaashi ashike oshipambu keshe shefanomanya olo, omaxunganeko aeshe e na sha naMessias okwa yandja ouyelele wonhumba wa fimanenena u na sha naMessias.
4 Mbela otashi shiiva ngoo omaxunganeko aeshe e na sha naMessias a wanifilwe omunhu umwe noinashi unganekwa? Omukonakoni woinima umwe okwa ti kutya itashi shiiva omunhu umwe a wanifilwe omaxunganeko aeshe e na sha naMessias noinashi unganekwa, naasho kashi na okutalwa ko ngaho. “Jesus oye aeke mondjokonona aishe e a wanifilwa, kape na vali umwe.”
5, 6. (a) Satana ota ka tokolwa ngahelipi? (b) Kalunga okwa enda ta holola kanini nakanini ngahelipi epata omo mwa li tamu ka dja ‘oludalo’ la udanekwa?
5 Omaxunganeko e na sha naMessias otaa yukifa elitulemo ‘koshiholekwa shiyapuki,’ mwa kwatelwa oinima ihapu ya fimana koishitwa aishe. (Kol. 1:26, 27, NW; Gen. 3:15) Moshiholekwa omo omwa kwatelwa etokolo olo la li la pewa Satana Ondiaboli, “eyoka likulu,” oo a etela ovanhu oulunde nefyo. (Eh. 12:9) Mbela etokolo olo otali ka wanifwa ngahelipi? Jehova okwa xunganeka kutya ‘oludalo’ olo la li tali ka dalwa ‘komwalikadi’ otali ka nyanyaula omutwe waSatana. ‘Oludalo’ olo la udanekwa otali ka nyanyaula omutwe weyoka, tali ka xulifa po omweetifi wounashibofa, omikifi nosho yo efyo. Ashike Kalunga okwa li ta ka efa tete Satana a twe pafaneko ‘oludalo’ lomwalikadi moshififinwa.
6 Jehova okwa enda ta holola kanini nakanini kutya olyelye a li ta ka kala ‘oludalo’ la udanekwa. Kalunga okwa li a udanekela Abraham a ti: ‘Oiwana aishe kombada yedu otai ka nangekwa noupuna moludalo loye.’ (Gen. 22:18) Moses okwa xunganeka kutya Jesus okwa li ta ka kala “omuprofeti” munene e mu dule. (Deut. 18:18, 19) David okwa li a shilipalekwa kutya Messias okwa li ta ka dja moludalo laye nota ka fyuulula olukalwapangelo laye fiyo alushe, naasho osha li sha kolekwa lwanima kovaprofeti. — 2 Sam. 7:12, 16; Jer. 23:5, 6.
Oumbangi oo tau ulike kutya Jesus oye Messias
7. Omeityo ilipi Jesus a dja ‘momwalikadi’ waKalunga?
7 Kalunga okwa li a tuma kombada yedu Omona waye, omushitwa wotete, a ninge ‘oludalo’ la udanekwa. Omona oo okwa li oshitukulwa shehangano laKalunga loishitwa yopamhepo meulu, olo li li omwalikadi waye wopafaneko. Onghee hano, osho osha li tashi pula Omona waKalunga ewifa e ‘lidule Ye mwene’ onghalamwenyo yaye yomeulu noku dalwe e li omunhu a wanenena. (Fil. 2:5-7; Joh. 1:14) ‘Okutuvikilwa’ kwaMaria komhepo iyapuki okwa yandja oumbangi kutya oo a li ta ka dalwa ota ka ifanwa ‘omuyapuki, Omona waKalunga.’ — Luk. 1:35.
8. Jesus okwa li a wanifa po ngahelipi exunganeko li na sha naMessias eshi a li a ya a ka ninginifwe?
8 Omaxunganeko e na sha naMessias okwa ulika kutya Jesus okwa li ta ka dalelwa peni nonaini. Ngaashi sha xunganekwa, Jesus okwa li a dalelwa muBetlehem. (Mika 5:1) Ovajuda ova li va teelela neenghono Messias mefelemudo lotete. Molwaashi ova li va teelela okuuya kwaMessias, vamwe ova li va popya shi na sha naJohannes Omuninginifi tava ti: “Shiimba oye Kristus.” Ashike Johannes okwa nyamukula a ti: “[Otaku] di ou e dule nge neenghono.” (Luk. 3:15, 16) Fimbo Jesus a li e na omido 30, okwa li a ulika kutya oye Messias pefimbo la wapala eshi a li a ya kuJohannes mo 29 O.P. a ka ninginifwe. (Dan. 9:25) Opo nee okwa li a hovela oukalele waye oo wa li wa kwatela mo omalipyakidilo mahapu, a ti: “Efimbo ola fika, ouhamba waKalunga wa ehena popepi.” — Mark. 1:14, 15.
9. Nonande ovahongwa vaJesus kava li ve na ouyelele muhapu, ova li va tomwa va itavele shike?
9 Ovanhu ova li va pumbwa okulundulula etaleko lavo li na sha naasho va kala va teelela. Nonande ovanhu ova li va tanga Jesus e li Ohamba ve na omalinyengotomheno mawa, kava li ve udite ko filufilu kutya ouhamba waye owa li tau ke uya monakwiiwa nonokutya ota ka pangela okudja meulu. (Joh. 12:12-16; 16:12, 13; Oil. 2:32-36) Ndele eshi Jesus a li a pula kutya ‘oye lyelye,’ Petrus okwa li a nyamukula nopehe na okwoongaonga a ti: “Oove Kristus, Omona waKalunga omunamwenyo.” (Mat. 16:13-16) Petrus okwa li yo a nyamukula monghedi ya faafana eshi ovahongwa vahapu va li va efa po okushikula Jesus molwaashi va li va pundukifwa kehongo lonhumba. — Lesha Johannes 6:68, 69.
Natu pwilikineni kuMessias
10. Omolwashike Jehova a divilika kutya otwa pumbwa okupwilikina kOmona waye?
10 Omona waKalunga ewifa okwa li omunhu wopamhepo omunaenghono fimbo a li meulu. Eshi Jesus a li kombada yedu, okwa li “omukalelipo waXe.” (Joh. 16:27, 28, NW) Okwa ti: “Elongo lange kali fi lange, ndele [olaau] a tuma nge.” (Joh. 7:16) Peshituluko laJesus, Jehova okwa li a koleka kutya Jesus oye Messias, a ti: “Mu udeni.” (Luk. 9:35) Onghee hano, otu na okupwilikina ile okudulika kOmuhoololwa oo. Osho otashi pula okukala neitavelo nokulonga oilonga iwa, nosha fimanenena okuninga ngaho opo omunhu a kale a hokiwa kuKalunga noku ka mone omwenyo waalushe. — Joh. 3:16, 35, 36.
11, 12. (a) Ovajuda vomefelemudo lotete ova li va ekelashi Jesus omolwomatomheno elipi? (b) Oolyelye va li va itavela Jesus?
11 Nonande Jesus okwa li a yandja oumbangi muhapu oo tau ulike kutya oye Messias, Ovajuda vahapu vomefelemudo lotete kava li ve mu itavela. Omolwashike mbela? Omolwaashi ova li va tota po omadiladilo avo e na sha naMessias, mwa kwatelwa ediladilo olo kutya okwa li ta ka ninga messias omunapolitika oo a li te ke va mangulula komafininiko aRoma. (Lesha Johannes 12:34.) Onghee hano, kava li va tambula ko Messias oo a li ta ka wanifilwa omaxunganeko oo taa ti kutya okwa li ta ka dinika, ta ka efuwa kovanhu, omulumenhu womaluhodi nomwiiki wouyahame, nohauxuuninwa okwa li ta ka dipawa. (Jes. 53:3, 5) Nokuli novahongwa vaye vamwe ovadiinini ova li va nyemata eshi ina eta emanguluko lopapolotika. Ndele nande ongaho, ova kala ovadiinini kuye, nomokweendela ko kwefimbo, ova li va kwafelwa va ude ko kutya omolwashike Jesus a li ina eta emanguluko lopapolotika. — Luk. 24:21.
12 Ovanhu vahapu kava li va tambula ko Jesus e li Messias omuudanekwa omolwomahongo aye, oo va li ve wete madjuu okutambula ko. Okuya mOuhamba otashi pula omunhu e “lidimbike ye mwene,” a ‘lye’ ombelela yaJesus nokunwa ohonde yaye, a ‘dalululwe’ noku kale ‘ehe fi womounyuni.’ (Mark. 8:34; Joh. 3:3; 6:53; 17:14, 16) Ovanhu ovo va li ve na ounhwa, oipuna nosho yo ovanaihelele ova li ve wete shidjuu neenghono okuwanifa po oiteelelwa oyo. Ashike Ovajuda ovo va li ovalininipiki ova li va tambula ko Jesus e li Messias nosho yo Ovasamaria vamwe ovo va li va popya kutya: “Oye shili Omukulili wounyuni.” — Joh. 4:25, 26, 41, 42; 7:31.
13. Ongahelipi Jesus a li a tuwa moshififinwa pafaneko?
13 Jesus okwa li a xunganeka kutya ota ka tokolwa kovapristeri ovakulunhu nota ka valelwa kovanhu ovo vehe fi Ovajuda, ndele mefiku etitatu ota ka nyumuka. (Mat. 20:17-19) Okwa li a tokolwa kutya okwa sheka Kalunga eshi a li a koleka komesho yomhangu yopombada yOshijuda kutya oye “Kristus, Omona waKalunga.” (Mat. 26:63-66) Pilatus ka li a mona sha muJesus “shoku mu pa etimba loku mu dipaifa,” ndele molwaashi Ovajuda ova li va lundila Jesus kutya ota tu ondubo nepangelo, Pilatus ‘okwa li e mu yandja omolwehalo lavo.’ (Luk. 23:13-15, 25) Nonande opa li pe na oumbangi muhapu oo tau ulike kutya Jesus okwa li a tumwa kuKalunga, ova li ve mu “lidimbika” nova li va tokola okudipaa “Omwene womwenyo.” (Oil. 3:13-15) Messias okwa li a “dipawa” ngaashi sha xunganekwa, a valelwa komuti mEfiku lOpaasa, mo 33 O.P. (Dan. 9:26, 27; Oil. 2:22, 23) Kungaho, Jesus okwa li a tuwa “moshififinwa” ngaashi sha li sha xunganekwa muGenesis 3:15, mokufya efyo la tya ngaho tali udifa omunhu omwenyo munyenye.
Omatomheno molwaashi Messias a li e na okufya
14, 15. (a) Jehova okwa efa Jesus a fye omolwomatomheno avali elipi? (b) Jesus okwa li a ninga shike konima eshi a nyumunwa?
14 Jehova okwa efa Jesus a fye omolwomatomheno avali a fimanenena. Lotete, oudiinini waJesus fiyo omefyo owa yandja oumbangi u na sha noshitukulwa sha fimana ‘shoshiholekwa shiyapuki.’ Jesus okwa li a ulika filufilu kutya omunhu a wanenena ota dulu okukala e na ‘eliyandjo lometilokalunga’ nokuyambidida ounamapangelo waKalunga, kashi na nee mbudi kutya Satana ote mu yeleke shi fike peni. (1 Tim. 3:16, NW) Etivali, Jesus okwa ti: ‘Omona wOmunhu okwe uya okuyandja omwenyo waye u ninge oikulila yavahapu.’ (Mat. 20:28) “Oikulila ya wana po” ya tya ngaho otai ka futa ehandukilo loulunde olo la fyuululwa koludalo laAdam noye shi ninga tashi shiiva opo aveshe ovo va tambula ko Jesus e li oupitilo oo Kalunga ta longifa okuxupifa ovanhu va ka mone omwenyo waalushe. — 1 Tim. 2:5, 6, NW.
15 Kristus okwa li a nyumunwa konima yomafiku atatu oo a kala mombila, nokwa li e lihololela ovahongwa vaye oule womafiku 40, opo e va shilipaleke kutya okwa nyumuka noku va pe omayele a wedwa po. (Oil. 1:3-5) Opo nee okwa londa keulu a ka yandje kuJehova ongushu yeyambo laye li na ondilo nokuteelela eufwafimbo lokukala po kwaye e li Ohamba yopaMessias li hovele. Ndele fimbo a li a teelela, okwa li e na shihapu okuninga.
Jesus ta wanifa po pauyadi onghandangala oyo ta dana e li Messias
16, 17. Hokolola onghandangala oyo Jesus a li a dana eshi a shuna meulu e li Messias.
16 Momukokomoko womafelemido okudja eshi Jesus a nyumunwa, okwa kala ta pashukile noudiinini oilonga yeongalo lopaKriste olo a kala ta pangele e li Ohamba. (Kol. 1:13) Jesus okwa li ta ka hovela peufwafimbo okulongifa eenghono daye e li Ohamba yOuhamba waKalunga. Omaxunganeko Ombibeli nosho yo oiningwanima younyuni otai koleke kutya okukala po kwaye e li Ohamba okwa hovela mo 1914 nosho yo ‘efimbo lexulilo longhalelo yoinima.’ (Mat. 24:3, NW; Eh. 11:15) Diva konima yaasho, okwa li a wilika ovaengeli ovayapuki va umbe mo Satana neendemoni daye meulu. — Eh. 12:7-10.
17 Oilonga yokuudifa noyokuhonga oyo Jesus a li a hovela mo 29 O.P. oi li pokupwa mafiku. Mafiku ota ka tokola ovanamwenyo aveshe. Opo nee Jesus ota ka lombwela ovanhu ovo va fa eedi nova dimina kutya oye oupitilo oo Jehova ta longifa opo a xupife ovanhu kutya nava ‘ka fyuulule ouhamba ou ve u longekidilwa opeshito lounyuni.’ (Mat. 25:31-34, 41) Ashike ovo inava tambula ko Jesus e li Ohamba otava ka hanaunwa po eshi ta ka wilika omatangakwaita omeulu a hanaune po ovakolokoshi aveshe. Opo nee Jesus ota ka manga Satana note ke mu ekela “mombwili” pamwe neendemoni daye. — Eh. 19:11-14; 20:1-3.
18, 19. Jesus okwa wanifa po shike eshi ta dana onghandangala e li Messias, naasho otashi etele ovanhu ovaduliki shike?
18 Pefimbo lEpangelo laJesus lOmido Eyovi, ota ka kala metwokumwe filufilu nomadinafimaneko aye ngaashi “Omukumwifi-Omupukululi, Kalunga omunaenghono, Tate yaalushe, Ohamba yombili.” (Jes. 9:5, 6) Epangelo lOuhamba waye otali ka twala ovanhu mewaneneno, mwa kwatelwa ovo tava ka nyumunwa. (Joh. 5:26-29) Messias ota ka twala ovanamitimadiwa “keefifiya domeva di nomwenyo,” sha hala okutya, ta ka kwafela ovanhu ovaduliki va kale ve na ekwatafano lopofingo naJehova. (Lesha Ehololo 7:16, 17.) Konima yeyeleko laxuuninwa, ovanashibofa aveshe, mwa kwatelwa Satana neendemoni daye, otava ka “ekelwa mefuta lomundilo,” nokungaho omutwe ‘weyoka’ otau ka kala wa nyanyaulwa po filufilu. — Eh. 20:10.
19 Jesus ita dana tuu onghandangala e li Messias monghedi ikumwifi noya wanenena! Eduparadisa otali ka kala li yadi ovanhu ovo va xupifwa, ovo tava ka kala fiyo alushe ve na oukolele muwa nova hafa. Edina liyapuki laJehova otali ka kosholwa odino aishe, noufemba waye wokukala omupangeli weshito alishe otau ka yukipalifwa filufilu. Kai fi tuu onakwiiwa iwa neenghono oyo ya tuvikililwa aveshe ovo hava dulika kOmuvaekwa waKalunga!
Owa mona ngoo Messias?
20, 21. Ou na omatomheno elipi okulombwela vamwe kombinga yaMessias?
20 Okudja mo 1914 otwa kala mefimbo lo-pa·rou·siʹa yaKristus ile lokukala po kwaye. Nonande okukala po kwaye e li Ohamba yOuhamba waKalunga ihaku monika, oku liwetikile mokuwanifwa kwomaxunganeko. (Eh. 6:2-8) Ndele ngaashi ashike Ovajuda vomefelemudo lotete, ovanhu vahapu kunena otave lipwililikile oumbangi oo tau ulike okukala po kwaMessias. Navo ova hala Messias wopapolotika ile oo ta ka longa okupitila movapangeli vopanhu vopapolotika. Ndele ove ou shii kutya Jesus ota pangele paife e li Ohamba yOuhamba waKalunga. Mbela kwa li wa hafa neenghono eshi we lihonga kombinga yaasho? Ngaashi ashike ovahongwa vomefelemudo lotete, naave owa li we linyengifwa u tye: “Fye otwa mona Messias.”
21 Ngeenge to lombwele vamwe kombinga yoshili, mbela oho divilike ngoo onghandangala oyo Jesus ta dana e li Messias? Okuninga ngaho otaku ka kulika olupandu loye li na sha naasho Jesus e ku ningila, osho ta ningi paife nosho yo osho ta ka wanifa po mafiku. Ngaashi Andreas naFilippus, nopehe na omalimbililo naave owa lombwela ovapambele voye nosho yo ookaume koye kombinga yaMessias. Omolwashike ito popi navo vali nouladi wa pepalekwa noku va ulikila kutya Jesus Kristus oye shili Messias omuudanekwa, oo okupitila muye Kalunga ta xupifa ovanhu?
Oto dulu okuyelifa?
• Ongahelipi ovahongwa vomefelemudo lotete va li va dula okumona Messias?
• Jesus okwa fya omolwomatomheno avali a fimana elipi?
• Jesus ota ka ninga vali shike eshi ta wanifa po onghandangala oyo ta dana e li Messias?