ONGULUMAMBO YOKOINTANETA
ONGULUMAMBO
YOKOINTANETA
Oshikwanyama
  • OMBIIBELI
  • OISHANGOMWA
  • OKWOONGALA
  • w01 11/1 ep. 17-21
  • Amena omutima woye

Kape na okavidio

Ombili opa li pe na epuko eshi okavidio taka patuluka.

  • Amena omutima woye
  • Oshungonangelo tai shiivifa Ouhamba waJehova—2001
  • Oupalanyole
  • Ouyelele wa faafana
  • Elikonakono ihali faula—ola fimanenena
  • Okupopya kwetu otaku holola shike?
  • Oilonga yetu otai ulike shike?
  • Eisho letu oli li tuu nawa?
  • ‘Longela Jehova nomutima aushe’
  • Kala u na omutima wa hokiwa kuJehova
    Oshungonangelo tai shiivifa Ouhamba waJehova—2001
  • Twikila okulongela Jehova nomutima aushe
    Oshungonangelo tai shiivifa Ouhamba waJehova—2012
  • Ou na ngoo “omutima wokushiiva” Jehova?
    Oshungonangelo tai shiivifa Ouhamba waJehova—2013
  • Ongahelipi to dulu okwaamena omutima woye?
    Oshungonangelo tai shiivifa Ouhamba waJehova (Oshifo shokukonakonwa) — 2019
Tala ouyelele muhapu
Oshungonangelo tai shiivifa Ouhamba waJehova—2001
w01 11/1 ep. 17-21

Amena omutima woye

“Omutima woye [u] amena komesho yoinima aishe oyo i nokwaamenwa,

osheshi muo tamu di omwenyo.”—OMAYELETUMBULO 4:23.

OMULUMENHU a kulupa monhunhu yaKaribia okwa dja monhele yaye yeameno konima yoshikungulu. Eshi ta tale oushada oo we mu dingilila, okwa mona kutya omuti wa kula oo wa li popepi nonhu yaye oule weedula omilongo owa kungululwa po. ‘Eshi osha ningwa ngahelipi,’ osho e lipula, ‘ofimbo omiti dinini odo di li popepi da xupa po?’ Okutala koshifidi shomuti oo wa wa po osha yandja enyamukulo. Meni lomuti tau monika wa pama omwa ola, noshikungulu osha nyaneka pomutenya enyonauko olo ihali monika.

1, 2. Omolwashike twa pumbwa okwaamena omitima detu?

2 Kashi nyikifa tuu oluhodi ngeenge omwiilikani washili oo ta monika a pama momidi monghedi yokukalamwenyo kwopaKriste ta dulwa eenghono keyeleko leitavelo. Ombibeli otai shi popi sha yela kutya “omadiladilo omutima womunhu [omai] kokudja kounona waye.” (Genesis 8:21) Eshi osha hala okutya nope he na okukala oupafi alushe, nokuli nomitima diwa otadi dulu okukokwa di ninge eshi shii. Molwaashi kape na omutima womunhu ina wanenena wa lya olusha lenyonauko, otwa pumbwa okutala ko ekumaido eli twa mana mo: “Omutima woye [u] amena komesho yoinima aishe oyo i nokwaamenwa.” (Omayeletumbulo 4:23) Hano ongahelipi hatu dulu okwaamena omutima wetu wopafaneko?

Elikonakono ihali faula—ola fimanenena

3, 4. (a) Omapulo elipi taa dulu okupulwa shi na sha nomutima wo venevene? (b) Oshike tashi ke tu kwafela tu konakone omutima wetu wopafaneko?

3 Ngeenge to i kondokotola omolwokukonakonwa kwopalutu, osha yela kutya otai ka konakona omutima woye. Mbela oukolele woye, mwa kwatelwa omutima woye, otau ulike kutya oto mono oitungifi ya wana? Efindakano lohonde yoye oli li ngahelipi? Mbela omutima woye otau denge neendelelo noneenghono? Oho lideula tuu sha wana? Mbela omutima woye otau hepekwa unene koisho?

4 Ngeenge omutima wo vene owa pumbwa ekonakono ihali faula, ongahelipi kombinga yomutima woye wopafaneko? Jehova ote u konakona. (1 Omafimbo 29:17) Ohatu ka ninga sha faafana. Ngahelipi? Mokupula omapulo ngaashi aa: Mbela omutima wange otau mono oikulya yopamhepo ya wana okupitila mekonakono lopaumwene ihali faula nosho yo mokukala pokwoongala? (Epsalme 1:1, 2; Ovaheberi 10:24, 25) Mbela etumwalaka laJehova oli li tuu oshinima sha fimana momutima wange ngaashi “omundilo tau xwike wa kwatelelwa momakipa ange,” tau linyengifa nge ndi kufe ombinga moilonga yokuudifa Ouhamba nokuninga ovanhu ovahongwa? (Jeremia 20:9; Mateus 28:19, 20; Ovaroma 1:15, 16) Mbela onde linyengifwa kusha ndi longe neenghono, okukufa ombinga moukalele wonhumba wefimbo liyadi ngeenge tashi shiiva? (Lukas 13:24) Mbela ohandi pe omutima wange wopafaneko omhito okukala momudingonoko woludi lilipi? Mbela ohai kongo eendafano naavo omitima davo da hanganifwa melongelokalunga lashili? (Omayeletumbulo 13:20; 1 Ovakorinto 15:33) Natu endelele okudidilika ounghundi keshe nokukatuka eenghatu tu yukife oshinima meendelelo.

5. Omayeleko eitavelo otaa dulu okweeta elalakano lilipi tali ti sha?

5 Luhapu ohatu shakeneke omayeleko eitavelo. Aa otae tu pe omhito tu didilike onghalo yomutima wetu. Moses okwa ti kOvaisrael ovo va li komuxundalili wokuya mEdu lEudaneko: “Omwene Kalunga koye [okwe] ku endifa mombuwa efimbo li fike pomido omilongo [nhe] e ku ninipike noku ku tala, opo a shiive eshi shi li mo momutima woye, ove ngenge to ka diinina tuu oipango yaye ile ahowe.” (Deuteronomion 8:2) Mbela luhapu ihatu kala twa kumwa komaliudo, komahalo ile omalinyengo oo taa nyanekwa pomutenya ngeenge hatu taalelwa keenghalo ile komayeleko inaa teelelwa? Omayeleko oo Jehova a pitika a ningwe otaa dulu shili oku tu ninga tu kale tu shii omapuko etu, noku tu pa omhito tu xwepopale. (Jakob 1:2-4) Inatu dopa nande okudiladila pamwe nokwiilikana kombinga yanghee hatu linyenge komayeleko!

Okupopya kwetu otaku holola shike?

6. Oinima oyo tu hole okukundafana otai dulu okuholola shike kombinga yomitima detu?

6 Ongahelipi hatu dulu okuufa osho twa tuvikila momitima detu? Jesus okwa ti: “Omunhu muwa oha pitifa mo memona liwa lomomutima waye ouwa, ndele ou mwii oha pitifa mo owii memona laye lowii, osheshi osho shi yadi omutima, okanya ohake shi popi.” (Lukas 6:45) Osho hatu popi alushe osho euliko liwa laasho shi li momitima detu. Mbela ohatu popi luhapu kombinga yoinima yopamaliko nosho yo omapondolo omounyuni? Ile eenghundafana detu luhapu ode likolelela moinima yopamhepo nomalalakano opauteokratika? Ponhele yokupopya omapuko avamwe, mbela ohatu a tuvike nohole? (Omayeletumbulo 10:11, 12) Mbela otu hole okupopya unene kombinga yovanhu naasho tashi ningwa mokukalamwenyo kwavo nokupopya kanini kombinga yoinima yopamhepo noyopaenghedi? Eshi mbela itashi kala euliko kutya ohatu yandje elitulemo la pitilila moinima yavamwe yopaumwene?—1 Petrus 4:15, OB-1986.

7. Oshilihongomwa shashike shi na sha nokwaamena omitima detu hatu dulu okulihonga mehokololo lovamwaxe omulongo vaJosef?

7 Tala kwaasho sha ningwa po moukwaneumbo umwe wa kula. Ovanamati vaJakob omulongo vovakulunhu ‘inava shiiva vali okupopya nombili’ nomumwaxe munini Josef. Omolwashike? Ova li ve na ondubo molwaashi okwa li e holike unene kuxe. Konima, eshi Josef a li a nangekwa noupuna neendjodi da dja kuKalunga, tadi ulike kutya okwa hokiwa kuYe, onghee ove “mu tonda unene.” (Genesis 37:4, 5, 11) Ova landifa po omumwaxe nonyanya moupika. Opo nee, mokukendabala okuholeka epuko lavo, ova kotokela xe a diladile kutya Josef okwa dipawa koshifitukuti. Ovamwaxe omulongo vaJosef ova dopa okwaamena omitima davo pomhito ei. Ngeenge ohatu endelele okuyandja oushima kuvamwe, eshi mbela itashi dulu nande okukala euliko loutondwe ile londubo momitima detu? Otwa pumbwa okukala oupafi tu konakone osho tashi piti momakanya etu nokukala hatu endelele okukufa mo oikala inai yuka.

8. Oshike tashi ke tu kwafela tu konakone omitima detu ngeenge otwe liyandja mokupopya oipupulu?

8 Nonande “Kalunga ina dula okufufya,” ovanhu inava wanenena ove na eamo lokufufya. (Ovaheberi 6:18) “Ovanhu aveshe ovanaipupulu,” omupsalme osho a kema. (Epsalme 116:11) Nokuli nomuyapostoli Petrus okwa popya oipupulu te lidimbike Jesus oikando itatu. (Mateus 26:69-75) Osha yela kutya otu na okukala twa lungama tu likelele kokupopya oipupulu, omolwaashi Jehova oha tondo “elaka li noipupulu.” (Omayeletumbulo 6:16-19) Ngeenge otwa li twe liyandja mokupopya oipupulu, otashi ka kala shiwa okukonakona kutya oshike she shi etifa. Mbela osha li molwoumbada wokutila ovanhu? Mbela osha li oumbada wokutila okuhandukilwa? Otashi dulika okulikelela kedina lii ile okulihola mwene kwofilufilu oko kwa li odjo youpyakadi? Kutya nee oshike, inashi yuka tuu eshi hatu diladila oshinima, hatu tambula ko epuko nelininipiko, okupula ediminepo kuJehova nokukonga ekwafo laye omolwokufinda ounghundi! “Ovakulunhu veongalo” otava dulu okukala dingi okuyandja ekwafo olo.—Jakob 5:14.

9. Omailikano etu otaa dulu okuholola shike kombinga yomitima detu?

9 Mokunyamukula eindilo lounongo neshiivo lohamba inyasha Salomo, Jehova okwa ti: “Shaashi ove u nomutima wa tya ngaha, ndele ino indila oupuna, omamona nefimano . . . onghee hano ove to ka pewa ounongo nomayele. Ame ohandi ke ku pa yo oupuna nomamona nefimaneko.” (2 Omafimbo 1:11, 12) Okudja mwaasho Salomo a pula naasho ina pula, Jehova oku shii osho sha li momutima waSalomo. Ekwatafano letu naKalunga otali holola shike kombinga yomitima detu? Mbela omailikano etu otaa ulike enota leshiivo, lounongo nosho yo leendunge? (Omayeletumbulo 2:1-6; Mateus 5:3) Oinima yOuhamba oi li tuu ya fimana kufye? (Mateus 6:9, 10) Ngeenge omailikano etu okwa ningi ongaho nookombada, eshi otashi ulike omhumbwe yokukufa efimbo lokudilonga oilonga yaJehova. (Epsalme 103:2) Ovakriste aveshe ove na okukala oupafi va ude ko osho omailikano avo taa holola.

Oilonga yetu otai ulike shike?

10, 11. (a) Enyonohombo noluhaelo ohali tameke peni? (b) Oshike tashi ke tu kwafela tu ha ‘haele momitima’?

10 Osha popiwa kutya oilonga ohai popi unene shi dulife eendjovo. Oilonga yetu otai holola shihapu kombinga yaasho tu li meni. Pashihopaenenwa, moinima yopamikalo, okwaamena omutima osha kwatela mo shihapu shi dulife ashike okulikelela koilonga yoluhaelo nenyonohombo. MEudifo laye lokOmhunda, Jesus okwa ti: “[Keshe] tuu ou ta tale omukainhu nokahalu, oye okwe mu haela momutima waye.” (Mateus 5:28) Ongahelipi hatu dulu okuhenuka okunyona ohombo nokuli nomomitima detu?

11 Tatekulululwa omudiinini Job okwa tula po oshihopaenenwa shOvakriste ovalumenhu novakainhu ovalihomboli. Kape na omalimbililo, Job okwa endafana novakainhu ovanyasha nokwe va kwafela nokuli eshi va li va pumbwa ekwafo. Ndelenee ediladilo loku va haluka, omulumenhu ou omudiinini okwe li ekelashi filufilu. Omolwashike? Omolwaasho okwa ninga etokolotoko a ha tale kovakainhu nokahalu. Okwa ti: “Ame nda udafana nomesho ange: ndi tale ngahelipi kokakadona?” (Job 31:1) Natu ninge eudafano la faafana nomesho etu nokwaamena omitima detu.

12. Ongahelipi to dulu okulongifa Lukas 16:10 eshi to amene omutima woye?

12 Omona waKalunga okwa ti: “Ou ha kala omudiinini moinini, ye omudiinini nomuei ihapu, ndele ou ke fi omuyuki moinima inini, ye ke fi omuyuki nomuei ihapu yo.” (Lukas 16:10) Heeno, otwa pumbwa okukonakona elihumbato letu moinima oyo tai monika inini monghalamwenyo yefiku keshe, nokuli naayo tai ningwa paumwene momaumbo etu. (Epsalme 101:2) Fimbo tu li omutumba momaumbo etu, hatu tale oTV ile hatu tale oInternet, ohatu kala mbela twa shilipaleke opo tu kale metwokumwe nekumaido lopamishangwa olo tali ti: “Oluhaelo nakeshe tuu onyata youlunde ile olwisho inali tumbulwa nande vali mokati keni—ngaashi sha wapalela ovayapuki—neendjovo defifohoni nomashendjo oulai inadi udikila mo, ndelenee edi domapandulo”? (Ovaefeso 5:3, 4) Nongahelipi mbela kombinga yelongifo leenghono olo tali dulu okukala koTV ile koungalo vovidio? Omupsalme okwa ti: “Omwene ota konakona ovayuki, ndelenee ovahenakalunga naau e hole [elongifo leenghono, NW], omwenyo waye otau mu tondo.”—Epsalme 11:5.

13. Elondwelo lilipi la wapalela ngeenge to ulike osho tashi piti momitima detu?

13 Jeremia okwa londwela ta ti: “Omutima wovene ou nomakoto u dule ashishe nowa nyonauka.” (Jeremia 17:9) Enyonauko eli lomutima otali dulu okuulikwa ngeenge hatu ningi omaliyukipalifo omolwomapuko etu, hatu ninipike omaunghundi, hatu liwewelekele omaukwatya omapuko a kwata moiti ile hatu nenepeke okupondola kwetu. Omutima u he na eteelelo otau dulu yo okukala noikala yopavali—omilungu di na omufenu otadi popi oshinima shimwe, oilonga otai ulike imwe i lili. (Epsalme 12:2; Omayeletumbulo 23:7) Inashi fimana tuu eshi hatu kala ovayuki tu konakone osho tashi piti momitima detu!

Eisho letu oli li tuu nawa?

14, 15. (a) Eisho “li li nawa” oshike? (b) Ongahelipi okukaleka eisho li li nawa taku tu kwafele tu amene omutima?

14 “Eisho olo ouyelele wolutu,” Jesus osho a ti. Okwa weda ko: “Eisho loye ngenge li li nawa, olutu alishe ola yela.” (Mateus 6:22) Eisho olo li li nawa ola tala melalakano limwe nokuhapiyaanekwa kusha. Doshili, eisho letu otali dulu okutaalela ‘mokukonga tete ouhamba waKalunga nouyuki waye.’ (Mateus 6:33) Oshike tashi dulu okuningilwa omutima wetu wopafaneko ngeenge eisho letu itatu li kaleke li li nawa?

15 Diladila oshinima shokulimonena ouxupilo. Okufila oshisho eemhumbwe domaukwaneumbo etu oshi li oshiteelelwa shOmukriste. (1 Timoteus 5:8) Ndelenee ongahelipi ngeenge ohatu yelekwa kehalo lokukala noinima oyo i li momoode, i li iwa noi holike unene shi na sha noikulya, oikutu, eameno nosho yo oinima imwe? Mbela eshi itashi ka pika nande lela omutima nomadiladilo noku tu ninga twa nghundipala mokulongela Kalunga kwetu? (Epsalme 119:113; Ovaroma 16:18) Omolwashike tu na okukala twe litula mo unene mokufiloshisho eemhumbwe dopambelela opo onghalamwenyo yetu i kale ashike ya dingilila oukwaneumbo, ounangeshefa nosho yo oinima yopamaliko? Dimbuluka eyele eli la nwefwa mo: “Lipashukileni, omitima deni di ha lolokifwe koitendele nokokukolwa nokoshisho shoipalwifa, efiku olo li he mu vakele ngaashi omwiyo, osheshi olo otali hange aveshe hava kala kombada yedu alishe.”—Lukas 21:34, 35.

16. Jesus okwa yandja omayele elipi e na sha neisho, nomolwashike?

16 Eisho olo oupitilo wa fimana wekwatafano nomadiladilo nosho yo nomutima. Osho tali tale otashi dulu okunwefa mo neenghono omadiladilo etu, omaliudo etu noilonga yetu. Mokulongifa elaka lopafaneko, Jesus okwa ulika keenghono domayeleko e wetike ta ti: “Eisho loye lokolulyo ngenge tali ku hongaula, li kolola mo, ove u li ekeleshi: osheshi okunyona po oshinhimbu shoye shimwe kwe ku wapalela, shi dule olutu loye alishe tali ekelwa [muGehenna, NW].” (Mateus 5:29) Eisho oli na okukala la kelelwa li he litule mokutala oinima inai yuka. Pashihopaenenwa, kali na okupitikwa li tale koinima oyo ya totwa nelalakano okupendula omaliudo nomahalo inaa koshoka.

17. Ongahelipi okulongifa Ovakolossi 3:5 taku tu kwafele tu amene omitima detu?

17 Doshili, okumona ko kaku fi ashike oshiuditifi shokukwatafana nounyuni oo u li pondje. Oyuuditifi imwe, ngaashi okukwata nokuuda ko, otai dana onghandangala yayo, notwa pumbwa okwaamena yo oilyo ikwao yolutu. Omuyapostoli Paulus okwa kumaida ta ti: “Dipaeni hano oinhimbu yeni yopadu: oluhaelo, onyata, olwisho loipala, okahalu [kai], nolwisho leliko olo elongelo loikalunga.”—Ovakolossi 3:5.

18. Onghatu ilipi tu na okukatuka shi na sha nomadiladilo inaa yuka?

18 Omahalo inaa yuka otaa dulu okutameka momadiladilo etu. Okudiladila alushe oinima ya tya ngaha luhapu otashi pameke omahalo a puka nokunwefa mo omutima. “Nokahalu ngenge ka fimbapala, otaka dala oulunde.” (Jakob 1:14, 15) Vahapu ova dimina kutya eshi oshi li onghedi yokulihepeka mwene tai ningwa luhapu. Inashi fimana tuu okukala hatu yadifa omadiladilo etu noinima yopamhepo! (Ovafilippi 4:8) Nongeenge omadiladilo inaa yuka taa holoka momadiladilo etu, otu na okukendabala tu a ekeleshi.

‘Longela Jehova nomutima aushe’

19, 20. Ongahelipi hatu dulu okupondola mokulongela Jehova nomutima aushe?

19 Meedula dayo doukulupe, ohamba David oya lombwela omonamati wayo tai ti: “Omumwange Salomo, Kalunga kooxo, kala u mu shii, noku mu longela nomutima aushe nomwenyo u nehalo liwa, osheshi Omwene ta panaapana omitima adishe nediladilo keshe lomwenyo ye e li shii.” (1 Omafimbo 28:9) Salomo okwa ilikana ‘omolwomutima u neduliko.’ (1 Eehamba 3:9) Ndelenee, okwa li a taalelwa keshongo lokudiinina omutima ou monghalamwenyo yaye aishe.

20 Ngeenge otwa hala okupondola moshinima eshi, inatu pumbwa ashike okumona omutima oo wa hokiwa kuJehova ndelenee noku u amena yo. Okuninga eshi, otu na okudiinina omalondwelo Eendjovo daKalunga momitima detu—‘meni lado.’ (Omayeletumbulo 4:20-22) Otu na yo oku shi ninga ondjikilile yetu okukonakono omitima detu, tu diladile pamwe nokwiilikana osho eendjovo noilonga yetu tai holola. Okudiladila kwa tya ngaha otaku ti shike mbela ngeenge ohatu kongo ekwafo laJehova nomutima aushe tu yukife ounghundi keshe oo tu wete tu na? Noinashi fimana tuu okukala oupafi kwaasho hatu mono okupitila moyuuditifi yetu! Mokuninga eshi, otu na eshilipaleko eli kutya ‘ombili yaKalunga ei i dule eendunge adishe, otai ka amena omitima detu nomadiladilo etu muKristus Jesus.’ (Ovafilippi 4:6, 7) Heeno, natu kale twa tokolatoko okwaamena omitima detu shi dulife aishe oyo i na okwaamenwa nokulongela Jehova nomutima aushe.

[Efano pepandja 18]

Mbela ohatu popi alushe kombinga yashike moilonga yomomapya, pokwoongala nosho yo meumbo?

[Efano pepandja 20]

Eisho olo li li nawa ihali piyaanekwa kusha

[Efano pepandja 21]

Oto dimbuluka?

• Omolwashike sha fimana okwaamena omutima?

• Ongahelipi okukonakona osho hatu popi tashi tu kwafele tu amene omitima detu?

• Omolwashike tu na okukaleka eisho letu “li li nawa”?

    Oishangomwa yoshiKwanayama (2000-2025)
    Dja mo
    Loginga mo
    • Oshikwanyama
    • Tuma
    • Omahoololo
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Omaufomhango e na sha nelongifo
    • Omilandu di na sha nouyelele wopaumwene
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Loginga mo
    Tuma