Ovalumenhu, ohamu dulika ngoo koukwamutwe waKristus?
“Kristus Oye omutwe wakeshe omulumenhu.” — 1 KOR. 11:3.
1. Oshike tashi ulike kutya Jehova oKalunga kelandulafano?
EHOLOLO 4:11 ola ti: “Omwene wetu naKalunga ketu, Ove wa wana okutambula efimano nefimaneko nepangelo, osheshi Ove wa shita oinima aishe, ndele kehalo loye i li po noya shitwa.” Omushiti Jehova Kalunga oye Omupangeli Munenenene meshito noku na ondodo ya shiya ko meshito alishe. Oushili oo kutya Jehova ‘ke fi Kalunga kedongakano, ndelenee okombili,’ ou liwetikile monghedi oyo a unganeka ovaengeli vaye. — 1 Kor. 14:33; Jes. 6:1-3; Heb. 12:22, 23.
2, 3. (a) Olyelye a shitwa tete kuJehova? (b) Jesus oku na ondodo ilipi mokuyelekanifa naai yaXe?
2 Kalunga okwa kala ko okudja nalenale fimbo ounyuni inau shitwa. Oshishitwa shaye shotetetete osha li oshishitwa shopamhepo osho sha shiivika nedina “Ondjovo,” molwaashi osha li Omupopikalelipo waYe. Oinima ikwao aishe oya shitwa okupitila mOndjovo. Konima yefimbo, Ondjovo oya li ye uya kombada yedu i li omunhu a wanenena noya ka shiivika i li Jesus Kristus. — Lesha Johannes 1:1-3, 14.
3 Omishangwa otadi ti shike kombinga yondodo yaKalunga nosho yo yOmona waye omudalwa wotete? Omuyapostoli Paulus okwa li a nwefwa mo a shange ta ti: “Onda hala nye mu shiive nokutya, Kristus Oye omutwe wakeshe omulumenhu, nomutwe womukainhu omulumenhu, nomutwe waKristus oKalunga.” (1 Kor. 11:3) Osho otashi ulike kutya Omutwe waKristus oKalunga. Oukwamutwe neduliko oya pumbiwa opo pa kale ombili nelandulafano mokati koishitwa inaendunge. Nokuli naau muye “mwa shitilwa aishe” okwa teelelwa a dulike koukwamutwe waKalunga. — Kol. 1:16.
4, 5. Jesus okwa li e uditile ngahelipi ondodo yaye mokuyelekanifa naai yaJehova?
4 Jesus okwa li e udite ngahelipi shi na sha nokudulika koukwamutwe waJehova nosho yo okuuya kwaye kombada yedu? Omishangwa oda ti: “Oye nande olupe laKalunga, Oye ina hakana a kale a fa Kalunga, ndelenee okwe lidula Ye mwene nokwa djala olupe lomupika nokufaafana novanhu nomokukala kwaye okwa li a fa omunhu; nokwe lininipika Ye mwene a dulika fiyo omefyo, heeno, fiyo mefyo [komuti womahepeko, NW].” — Fil. 2:5-8.
5 Jesus okwa kala alushe ha dulika kuXe nelininipiko. Okwa ti: ‘Ame mwene ihandi dulu okulonga nande sha. Etokolo lange ola yuka, osheshi Ame ihandi shikula ehalo lange mwene, ndelenee ehalo laau a tuma nge.’ (Joh. 5:30) Jesus okwa ti vali: ‘Ohandi longo ashishe osho sha wapalela Tate.’ (Joh. 8:29) Jesus okwa li a ilikana kuXe lwopexulilo longhalamwenyo yaye yokombada yedu a ti: “Ame onde ku fimanekifa kombada yedu mokuwanifa oshilonga eshi we shi pele nge, ndi shi longe.” (Joh. 17:4) Osha yela kutya Jesus ka li e na oupyakadi nandenande wokudulika nokutambula ko oukwamutwe waKalunga.
Jesus okwa mona ouwa omolwokudulika kuXe
6. Jesus okwa li a ulika omaukwatya mahokwifa elipi?
6 Jesus okwa li a ulika omaukwatya mawa mahapu eshi a li kombada yedu. Umwe womomaukwatya oo oo ohole inene oyo a li e hole nayo Xe. Jesus okwa ti: “Ame ondi hole Tate.” (Joh. 14:31) Okwa li yo a ulika ohole inene yokuhola ovanhu. (Lesha Mateus 22:35-40.) Jesus ka li omukwanyanya noka li ha pangele ovanhu, ndele ponhele yaasho, okwa li omunalukeno noha yavelele vamwe. Okwa ti: “Ileni kuame, nye amushe hamu longo nomwa lolokifwa, Ame ohandi mu pe etulumuko. Litwikeni ondjoko yange nye mu lilonge kuame, osheshi Aame omunambili momutima onde lininipika; ndee tamu limonene eemwenyo deni etulumuko. Osheshi ondjoko yange iwa nomutengi wange omupu.” (Mat. 11:28-30) Ovanhu vomapupi aeshe ovo va li ve na oikala ya fa yeedi, unene tuu ovo va li va lolokifwa, ova li va hekelekwa neenghono komaukwatya aJesus mahokwifa nosho yo ketumwalaka laye tali tu omukumo.
7, 8. PaMhango, omukainhu oo a li e na oudu wetiko lohonde okwa li ina pitikwa okuninga shike, na Jesus okwa li a ungaunga naye ngahelipi?
7 Natu tale kunghee Jesus a li ha ungaunga novakainhu. Ondjokonona aishe otai ulike kutya ovalumenhu vahapu ohava ungaunga nai novakainhu. Ovawiliki vomalongelokalunga vomuIsrael shonale navo osho va li hava ningi ngaho. Ndele mepingafano naasho, Jesus okwa li a ungaunga novakainhu nefimaneko. Osho oshi liwetikile monghedi omo a li a ungaunga nomukainhu umwe oo a li ta vele oudu wetiko lohonde oule womido 12. Omukainhu oo ‘okwa li e lihepeka shili’ novahakuli nokwa mana po emona laye eshi a kala ta ningi eenghendabala a veluke. Nonande okwa li a ninga eenghendabala adishe odo, oudu waye ‘owa li wa ya ashike komesho neenghono.’ PaMhango, omukainhu oo ka li a koshoka, nakeshe oo te mu kumu naye okwa li ta ka kala ina koshoka. — Lev. 15:19, 25.
8 Eshi omukainhu oo a uda kutya Jesus okwa li a velula ovanaudu, okwa li a ya mokati kongudu yovanhu ovo va li va dingilila Jesus, ndele te lipopile ta ti: “Shimha tuu nda kuma koshikutu shaye ohandi veluka.” Opo nee okwa li a kuma Jesus nokwa veluka diva. Jesus okwa li e shii kutya omukainhu oo ka li e na okukuma oshikutu shaye. Ndele nande ongaho, ka li e mu hanyena. Mepingafano naasho, okwa li a ungaunga naye nombili. Jesus okwa li e shii kutya omukainhu oo oku udite ngahelipi, molwaashi okwa kala ta vele oule womido nokwa li a didilika kutya okwa pumbwa lela ekwafo. Okwa li a lombwela omukainhu oo e mu uditile olukeno a ti: “Omumwangekadona, eitavelo loye ole ku velula. Inda nombili, ove u kale wa veluka.” — Mark. 5:25-34.
9. Jesus okwa li e linyenga ngahelipi eshi ovahongwa vaye va li tava kendabala okukelela ounona vaha ye kuye?
9 Ounona navo ova li hava kala va manguluka okukala naJesus. Pomhito imwe eshi ovanhu va li va eta ounona kuJesus, ovahongwa vaye ova li ve va hanyena, tashi dulika molwaashi va li tava diladila kutya Jesus ina hala okupiyaanekwa kounona. Ashike Jesus hasho a li e udite ngaho. Ombibeli otai ti: “Eshi e shi mona, okwa umana, ndee ta ti [kovahongwa]: Efeni ounona ve uye kuame nye inamu va kelela ko, osheshi ouhamba waKalunga owaava ve li ngaashi ava.” Ndele “Ye okwe va ukata momake aye, ndele okwe va nangeka noupuna nokutenheka omake aye kuvo.” Jesus ka li ashike e lididimikila ounona, ndele okwa li yo e va hambelela nohamu. — Mark. 10:13-16.
10. Osha enda ngahelipi opo Jesus a kale e na omaukwatya oo a li a ulika?
10 Osha li sha enda ngahelipi opo Jesus a kale e na omaukwatya oo a li ha ulike eshi a li kombada yedu? Manga Jesus a li ina ninga omunhu kombada yedu, okwa li a kala ta tale Xe oule womido dihapudihapu nokwa li e lihonga eendjila daye. (Lesha Omayeletumbulo 8:22, 23, 30.) Fimbo Jesus a li meulu, okwa li ta tale eshi Jehova ta longifa oukwamutwe waye pahole mokuungaunga noishitwa yaye aishe nokwa li yo e lihonga onghedi oyo. Mbela ngeno Jesus okwa dula ngoo okuninga ngaho ngeno ka li ha dulika? Okwa li ha dulika kuXe nehafo, na Jehova okwa li a hokwa Omona waye oo ha dulika. Eshi Jesus a li kombada yedu, okwa li a ulika filufilu omaukwatya makumwifi a fa aXe womeulu. Kashi fi tuu oufembanghenda okukala hatu dulika kuKristus oo Kalunga a nangeka po a ninge Omupangeli wOuhamba womeulu!
Hopaeneneni omaukwatya aKristus
11. (a) Otu na okuninga eenghendabala tu hopaenene lyelye? (b) Omolwashike ovalumenhu meongalo ovo unene ve na okuninga eenghendabala va hopaenene Jesus?
11 Atusheni meongalo lopaKriste, unene tuu ovalumenhu, otu na okutwikila okulonga noudiinini opo tu hopaenene omaukwatya aKristus. Ngaashi twe shi kundafana metetekelo, Ombibeli oya ti: “Kristus Oye omutwe wakeshe omulumenhu.” Ngaashi Kristus ha hopaenene Omutwe waye, Kalunga kashili, ovalumenhu Ovakriste navo ove na okukendabala va hopaenene omutwe wavo, Kristus. Omuyapostoli Paulus naye osho a li a ninga ngaho eshi a ninga Omukriste. Okwa li a ladipika Ovakriste vakwao a ti: “Kaleni ovahopaeleli vange ngaashi aame omuhopaeleli waKristus.” (1 Kor. 11:1) Omuyapostoli Petrus naye okwa ti: “Osho tuu eshi mwe shi ifanenwa, osheshi naKristus yo okwe mu hepekelwa nokwe mu fiila oshihopaelelwa mu shikule oshikoti shaye.” (1 Pet. 2:21) Ope na vali etomheno limwe kutya omolwashike ovalumenhu ve na okudulika kekumaido li na sha nokuhopaenena Kristus. Etomheno olo omolwaashi ovo hava ningi ovakulunhuongalo novayakuliongalo. Ngaashi Jesus a li a hafa omolwokuhopaenena Jehova, ovalumenhu Ovakriste navo ove na okumona ehafo mokuhopaenena Kristus nosho yo omaukwatya aye.
12, 13. Ovakulunhuongalo ove na okuungaunga ngahelipi needi odo di li mepashukilo lavo?
12 Ovakulunhuongalo meongalo lopaKriste ove na okulihonga okukala ve na omaukwatya a fa aKristus. Petrus okwa li a kumaida ovakulunhu ile ovakulunhuongalo, a ti: “Lifeni oufita waKalunga mwe u pewa, hakefininiko, ndelenee omehalo liwa; hamolweliko la kaka, ndelenee okehalo liwa lokomwenyo pahalo laKalunga, inamu pangela ngaashi omalenga ava mwe va pewa, ndelenee ningeni ovahopaelelwa voufita.” (1 Pet. 5:1-3) Ovakulunhuongalo Ovakriste kave na okukala ookanyamukulwa, hava pange, hava ngwenyauka ile ovakwanyanya. Ndele ove na okuninga eenghendabala va hopaenene Kristus mokukala ovanahole, hava yavelele vamwe, ovalininipiki novanalukeno eshi tava ungaunga needi odo ve na okufila oshisho.
13 Ovalumenhu ovo hava kwatele komesho meongalo inava wanenena, nove na okudimbuluka alushe kutya inava wanenena. (Rom. 3:23) Onghee hano, ove na okukala va halelela okulihonga kombinga yaJesus nokuhopaenena ohole yaye. Ove na okudilonga kombinga yonghedi omo Kalunga naKristus hava ungaunga novanhu nove na okuninga eenghendabala ve va hopaenene. Petrus okwe tu ladipika a ti: ‘Amushe djaleni elininipiko, osheshi Kalunga ha tondo ovalinenepeki, ndee ovalininipiki te va file onghenda.’ — 1 Pet. 5:5.
14. Ovakulunhuongalo ove na okufimaneka vamwe monghedi ya tya ngahelipi?
14 Ovalumenhu ovo va nangekwa po meongalo ove na okuulika omaukwatya mawa eshi tava ungaunga noufita waKalunga. Ovaroma 12:10 ova ti: “Mokuhola ovamwaxo filafaneni olukeno, mokufimanekafana pafaneni oshihopaelelwa.” Ovakulunhuongalo novayakuliongalo ohava fimaneke vamwe. Ngaashi ashike Ovakriste aveshe, ovalumenhu va tya ngaho kave na ‘okulonga nande sha mokulihola nokukonga efimano longaho, ndelenee melininipiko keshe umwe na tale mukwao e li komesho yaye.’ (Fil. 2:3) Ovo tava kwatele komesho ove na okutala ko vamwe kutya ova fimana. Ngeenge ovalumenhu ovo va nangekwa po ova ningi ngaho, otava ka dulika komayele aPaulus oo taa ti: “Fye ava twa pama, otwa pewa tu humbate oungone waava inava pama, fye tu ha kale nokuliwapalela fye vene. Keshe womufye na wapalele mukwao oku mu yakula mouwa opo a tungwe. Osheshi naKristus yo ine liwapalela Ye mwene.” — Rom. 15:1-3.
‘Fimanekeni ovakulukadi veni’
15. Ovashamane ove na okuungaunga ngahelipi novakulukadi vavo?
15 Paife natu ka taleni komayele oo Petrus a pa ovalumenhu ovo va hombola. Okwa ti: “Ovalumenhu nye, kaleni [novakulukadi veni] neendunge ngaashi noiyuma inai pama, nye mu va fimaneke yo, osheshi ovo ovafyuululi vonghenda yomwenyo pamwe nanye, omaindilo eni a ha pyakidilwe.” (1 Pet. 3:7) Okufimaneka umwe otashi ti okukala we mu lenga neenghono. Onghee hano, oto ka pwilikina komadiladilo omunhu a tya ngaho, oto ka yandja elitulemo keemhumbwe daye nokoinima oyo a hala notashi dulika u tifuke, okuninga shapo pe na etomheno lonhumba la fimana olo tali ku imbi uhe shi ninge. Ovashamane osho ve na okuungaunga novakulukadi vavo ngaho.
16. Eendjovo daKalunga oda yandja elondwelo lilipi kovashamane li na sha nokufimaneka ovakulukadi vavo?
16 Eshi Petrus a li ta lombwele ovashamane va fimaneke ovakulukadi vavo, okwe va londwela a ti: “Omaindilo eni a ha [imbwe kusha, NW].” (1 Pet. 3:7) Osho otashi ulike kutya Jehova oha tale ko onghedi omo ovashamane hava ungaunga novakulukadi vavo kutya oya kwata moiti. Jehova ita ka pwilikina komailikano omushamane ngeenge iha fimaneke omukulukadi waye. Kakele kaasho, mbela ovakulukadi ihava kala va hafa ngeenge ovashamane vavo tava ungaunga navo nefimaneko?
17. Omushamane oku na okukala e hole omukulukadi waye shi fike peni?
17 Eendjovo daKalunga oda yandja omayele kovashamane e na sha nokukala ve hole ovakulukadi vavo, da ti: ‘Ovalumenhu ove nokuhola ovakainhu vavo ngaashi omalutu avo vene. Osheshi kape na ou ha tondo ombelela yaye mwene, ndelenee ohe i palula nohe i tekula, ngaashi Kristus ha tekula eongalo. Keshe womunye na kale yo e hole omukainhu waye mwene ngaashi e lihole ye mwene.’ (Ef. 5:28, 29, 33) Ovashamane ove na okukala ve hole ovakulukadi vavo shi fike peni? Paulus okwa ti: “Ovalumenhu, holeni ovakainhu veni ngaashi Kristus e hole eongalo, nokwe liyandja molwalo.” (Ef. 5:25) Omushamane oku na okukala nokuli a hala okufya ponhele yomukulukadi waye, ngaashi ashike Kristus a fila ovanhu. Ngeenge omushamane Omukriste ta ungaunga nomukulukadi waye pahole, neyavelelo nosho yo nokuhelihola mwene, otashi ka kala shipu komukulukadi waye okudulika koukwamutwe waye.
18. Ekwafo lilipi ovashamane tava dulu okumona eshi tava wanifa po oinakuwanifwa yavo mohombo?
18 Mbela okufimaneka ovakulukadi oshinima shidjuu neenghono kovashamane? Hasho, molwaashi Jehova ke na efiku e va pule va ninge oshinima osho itava dulu okuninga. Kakele kaasho, ovalongeli vaJehova otava dulu okupewa eenghono dinenenene meshito alishe: omhepo iyapuki yaKalunga. Jesus okwa ti: “Hano nye [ovai], ngenge omu shii okupa ovana veni oipewa iwa, unene Xo yeni yomeulu ta yandje Omhepo Iyapuki kuava tave mu indile.” (Luk. 11:13) Ovashamane otava dulu okupula Jehova e va pe omhepo yaye ngeenge tave mu indile, na Jehova ote ke va kwafela ngeenge tava ungaunga navamwe, mwa kwatelwa ovakulukadi vavo. — Lesha Oilonga 5:32.
19. Oshike tashi ka kundafanwa moshitukulwa tashi landula?
19 Ovalumenhu ove na shili oshinakuwanifwa sha kwata moiti shokulihonga okudulika kuKristus nokuhopaenena oukwamutwe waye. Ndele mbela ongahelipi shi na sha novakainhu, unene tuu ovakulukadi? Oshitukulwa tashi landula otashi ka kundafana kombinga yanghee ovakulukadi ve na okutala ko onghandangala oyo tava dana melongekido laJehova.
Oto dimbuluka?
• Omaukwatya aJesus elipi tu na okuhopaenena?
• Ovakulunhuongalo ove na okuungaunga ngahelipi needi?
• Ovashamane ove na okuungaunga ngahelipi novakulukadi vavo?
[Omafano pepandja 16]
Natu hopaeneneni Jesus mokukala hatu fimaneke vamwe