Hekeleka ovo va filwa ngaashi Jesus a li a ninga
POMHITO imwe eshi Lasarus oo a li ha kala muBetania a li ta vele neenghono, Marta naMaria ova li va tuma ovanhu va ka tale kaume kavo kopofingo Jesus. Ndele nande ongaho, Lasarus okwa ka fya molwaashi okwa li ta vele neenghono. Eshi Lasarus a pakwa, ovashiinda nookaume kaMarta naMaria ova li ve uya ‘okupendula.’ (Johannes 11:19) Hauxuuninwa, Jesus okwa ka fika muBetania nokwa li a ya kookaume kaye ovo kopofingo. Ngeenge otwa tale kwaasho Jesus a li a popya naasho a ninga pomhito oyo, ohatu ke lihonga nghee hatu dulu okuhekeleka ovo va filwa.
Okukala novanhu ovo va filwa otaku ulike kutya ou na ko nasha navo
Opo Jesus a dule okuya kuBetania, okwa li e na okweenda oule womafiku avali lwaapo, okwa li yo e na okutauluka omulonga waJordan nokweenda mondjila ya filukila noi yadi ondwi oyo ya dja kuJeriko. Marta okwa li a ya ta endelele a ka shakeneke Jesus lwopeengaba daBetania. Lwanima, eshi Maria a uda kutya Jesus okwa fika, naye okwa li a ya divadiva e ke mu shakeneke. (Johannes 10:40-42; 11:6, 17-20, 28, 29) Okukala po kwaJesus okwa li taku hekeleke shili ovakainhu ovo va li va nyika oluhodi neenghono.
Nokunena, ohashi hekeleke okukala pamwe naavo va filwa. Scott naLydia ovo va li ve na okamonamati komido hamano kedina Theo ndele taka file moshiponga shonhumba, ova ti: “Otwa li twa pumbwa ekwafo lovapambele nosho yo lookaume ketu, novanhu va tya ngaho ova li ve uya kufye koshipangelo mokati koufiku.” Mbela ookaume kavo ovo ova li va popya shike? Scott naLydia ova ti: “Pomhito opo, katwa li twa hala va tye sha. Ashike okukala po kwavo okwa li euliko kutya ove na ko nasha nafye.”
Ombibeli oya ti kutya eshi Jesus a li a mona ovanhu tava lili Lasarus, “okwa tukuluka momhepo yaye” ndele ta ‘lili.’ (Johannes 11:33-35, 38) Jesus ka li e wete sha nyika ouvaya okulila moipafi yavamwe. Okwa li e shii kutya ova nyika oluhodi shi fike peni. Mbela oshike hatu lihongo moshihopaenenwa shaye? Ohatu lihongo mo kutya, ngeenge hatu talele po ovanhu ovo va filwa, nafye katu na okukala twa fya ohoni okulila pamwe naavo tava lili. (Ovaroma 12:15) Ndele nande ongaho, katu na okukendabala tu ningife omunhu oo a filwa a lile. Ovanhu vamwe otashi dulika va kale ve wete shi li xwepo okulila ngeenge ve li ovo aveke.
Pwilikina nolukeno
Otashi dulika Jesus a li a diladila okulombwela Marta naMaria eendjovo donhumba odo tadi va hekeleke, ndele osha yela kutya okwa li a efa ovo va popye tete. (Johannes 11:20, 21, 32) Eshi Jesus a li ta popi naMarta, tete okwa li e mu pula epulo, opo nee, ta pwilikine kuye. — Johannes 11:25-27.
Okukala ho pwilikine nawa otashi ka ulika kutya ou na ko nasha shili. Otwa pumbwa okukala hatu pwilikine nawa opo tu dule okuhekeleka ovo va filwa. Ohatu ka ulika kutya otu li ovapwilikini vawa ngeenge otwa pula omapulo oo taa ningifa omunhu oo a filwa a holole omaliudo aye. Ndele nande ongaho, kala wa lungama uha kondjife omunhu oo a filwa a popye ngeenge ina hala okupopya pefimbo opo. Omunhu otashi dulika a loloka nokwa pumbwa okufuwa po.
Omunhu ngeenge a nyika oluhodi otashi dulika a kale a kanghwa noshi na oupu a kale ta endulula oinima ya faafana lwoikando. Vamwe ohava holola omaliudo avo. Marta naMaria ova li va lombwela Jesus tava ti: “Omwene, ngeno Ove wa li po, ngeno omumwameme ina fya.” (Johannes 11:21, 32) Jesus okwa li a ninga po shike? Okwa li a pwilikina kuvo nelididimiko nonolukeno. Ka li e va lombwela kutya ove na okukala va nyika oluhodi shi fike peni. Nopehe na omalimbililo, okwa li e shii kutya ova nyika oluhodi neenghono.
Ngeenge to talele po omunhu oo a filwa ndele ku shii kutya tya shike, oto dulu okuhovela eenghundafana moku mu pula to ti: “Mbela owa hala ngoo okupopya kombinga yaasho sha ningwa po?” Opo nee, pwilikina nelitulemo eshi omunhu oo ta nyamukula. Pwilikina nawa kwaasho ta ti. Kala wa tala kuye nokukendabala u ude ko kutya okuudite ngahelipi.
Kashipu okuuda ko kutya omunhu oo a filwa oha kala e udite ngahelipi. Lydia okwa ti: “Eemhumbwe detu inadi faafana, fimbo limwe otwa li ashike hatu lili mokati kovanhu nopehe na elipangelo. Otwa li ashike twa hala okuuda oinima oyo tai tungu. Ookaume ketu ova li va ninga eenghendabala ngaashi tava dulu opo va ude ko omaliudo etu.”
Jesus osho naanaa a li ha ningi ngaho. Okwa li e shii kutya ovanhu ihava kala va nyika “oluhodi” monghedi ya faafana. (Omayel. 14:10) Onghee hano, Jesus okwa li a nyamukula Marta naMaria meenghedi da yoolokafana eshi va li tave mu popifa. Molwaashi Marta okwa li a twikila neenghundafana, Jesus okwa li a twikila okupopya naye. Ndele molwaashi Maria okwa li ta lili, Jesus ina kundafana naye oule wefimbo. (Johannes 11:20-28, 32-35) Oshike hatu dulu okulihonga moshihopaenenwa osho? Otashi dulika shi kale shiwa ngeenge owa efa omunhu oo a filwa oye a kale ta popi unene. Ngeenge owa kala to pwilikine kuye nelitulemo eshi ta hokolola omaliudo aye, otashi dulika shi mu hekeleke neenghono.
Popya eendjovo odo tadi hekeleke
Eshi Marta naMaria va ti kutya ‘ngeno ove owa li po,’ Jesus ka li e va vela eembedi ile e va kwatele onghone. Ponhele yaasho, okwa li a nyamukula Marta enyamukulo tali mu shilipaleke a ti: “Omumwanyoko ota nyumuka.” (Johannes 11:23) Neendjovo odo di li pauxupi, Jesus okwa li a kwafela Marta pahole a kale e na eteelelo.
Ngeenge to popi nomunhu oo a filwa, dimbuluka kutya eendjovo diwa notadi di komutima otadi dulu okukala tadi ti sha neenghono kuye, nonande kadihapu. Oto dulu okuhekeleka omunhu neendjovo ile u mu shangele. Eenhumwafo nosho yo oukalata otava dulu okuhekeleka omunhu oule wefimbo lile molwaashi ota dulu okulesha mo lwoikando. Konima yeemwedi omuwoi okudja eshi Bob a fya, omukulukadi waye Kath okwa li a lesha vali oukalata aveshe ovo a li a tuminwa. Okwa ti: “Oukalata ovo ova li va kwafela nge nova li va hekeleka nge neenghono pomhito oyo.”
Mbela oshike to dulu okukwatela moukalata voye ile meenhumwafo di li pauxupi domahekeleko? Oto dulu okushanga kombinga yoinima ngaashi oshimoniwa sheni nanakufya ile u hokolole oukwatya waye wonhumba oo wa lenga. Kath okwa ti: “Eendjovo dopahole odo tadi popi kombinga yaBob nosho yo omaukwatya aye ohadi ningifa nge ndi kale nda hala okulimemesha nokulila. Omahokololo mawa oo taa popi kombinga yaye ohaa hafifa nge nohaa dimbulukifa nge omafimbo mawa oo twa li hatu hafele naye monghalamwenyo. Moukalata vahapu ovo handi hafele fiyo okunena omwa shangwa eevelishe dOmbibeli.”
Yandja ekwafo tali longo
Jesus okwa li a ningila oukwaneumbo wooLasarus oshinima osho itatu dulu okuninga, a li a nyumuna Lasarus. (Johannes 11:43, 44) Ndele nafye ohatu dulu okuyandja ekwafo tali longo shi fike pokudula kwetu. Pashihopaenenwa, ohatu dulu okutelekela ovo va filwa, okuyandja eenhele dokunangala kwaavo ve uya okulila eenghali, okukosha oikutu yavo, okufila oshisho ounona, oku va yakula momalipyakidilo avo akeshe fiku ile oku va longekidila osheendifo. Nopehe na omalimbililo, oto ka pandulwa neenghono kwaavo va filwa eshi to va longele oilonga yanafangwa to linyengifwa kohole yashili.
Oshi shii okuudiwa ko eshi efimbo limwe ovanhu ovo va nyika oluhodi hava kala va pumbwa okulikalela. Ndele nande ongaho, katuka eenghatu odo da pumbiwa u kale ho kwatafana navo. Omudalakadi umwe oo a filwa okwa ti: “Oluhodi kali na ongaba kutya otali xulu naini.” Ovanhu vamwe ohava dimbuluka ovo va filwa pefimbo loitufidimbuluko ya fimana, ngaashi oshitufidimbuluko shehombolo ile efiku omo omunhu a filwa. Ngeenge owa kala ho talele po vamwe peemhito da tya ngaho, otashi dulika va kale ve ku tala ko u li kaume kashili pefimbo loudjuu. — Omayeletumbulo 17:17.
Ehekeleko olo Jesus a li a yandja ola kwatela mo eteelelo olo a li a honga ovahongwa vaye, eshi a ti: “Lasarus, kaume ketu okwa kofa, ndelenee Ame ohandi i ko ndi ke mu pendule.” (Johannes 11:11) Jesus okwa li a shilipaleka ovashikuli vaye kutya ovafi otava ka nyumunwa shili. Okwa li a pula Marta a ti: “Oto shi itavele tuu?” Marta okwe mu nyamukula a ti: “Heeno Omwene.” — Johannes 11:24-27.
Owa itavela ngoo kutya Jesus ota ka nyumuna oonakufya? Ngeenge osho, kala ho shiivifile ovo va filwa shi na sha neteelelo olo li na ondilo. Va pa ekwafo tali longo. Kungaho, eendjovo nosho yo eenghatu doye otadi ke va hekeleka monghedi yonhumba ile yongadi. — 1 Johannes 3:18.
[Okaalita pepandja 9]
(Opo u mone nghee ouyelele wa unganekwa, tala oshishangomwa sho vene)
PEREA
Omulonga waJordan
Jeriko
Betania
Efuta lOmongwa
Jerusalem
SAMARIA