پاتشالار 2-جازبا
23 سوندا پاتشا حابارشىلار جىبەرىپ، ياھۋدا مەن يەرۋساليمدەگى كۇللى اقساقالداردىڭ باسىن قوستى+. 2 سوسىن ول كۇللى ياھۋدا حالقى مەن يەرۋساليم تۇرعىندارىن، ٴدىني قىزمەتكەرلەر مەن پايعامبارلاردى — ۇلكەندى-كىشىلى بۇكىل حالىقتى ەرتىپ، ەحوبانىڭ ۇيىنە قاراي ورلەدى. سول جەردە پاتشا جۇرت الدىندا ەحوبانىڭ ۇيىنەن تابىلعان كەلىسىم+ كىتابىنىڭ+ بارلىق سوزدەرىن باستان-اياق وقىپ شىقتى+. 3 پاتشا باعانانىڭ جانىندا تۇرىپ، ٶزىنىڭ جانە حالىقتىڭ اتىنان ەحوبامەن كەلىسىم جاساستى*+. ول ەحوبانىڭ جولىمەن ٴجۇرىپ، ونىڭ وسيەتتەرىن، ەسكەرتۋلەرى مەن جارلىقتارىن بار جۇرەكتەرىمەن جانە جان-تاندەرىمەن ۇستانىپ، سول كىتاپتا جازىلعان كەلىسىمدى ورىنداۋدى ۋادە ەتتى. كۇللى جۇرت وسى كەلىسىمدى ماقۇل كوردى+.
4 سوسىن پاتشا باس ٴدىني قىزمەتكەر حەلكيا+ مەن كومەكشى ٴدىني قىزمەتكەرلەرگە جانە قاقپا كۇزەتشىلەرىنە باعالعا، قاسيەتتى باعاناعا*، سونداي-اق كۇللى كوك اسكەرىنە ارناپ جاسالعان بارلىق بۇيىمداردى ەحوبانىڭ عيباداتحاناسىنان شىعارىپ تاستاۋدى بۇيىردى+. پاتشا سول بۇيىمداردى يەرۋساليمنىڭ سىرتىنا شىعارىپ، قيدروننىڭ قىر-قىرقالارىنا اپارىپ ورتەدى دە، كۇلىن بەتەلگە+ اپارىپ تاستادى. 5 سونىمەن قاتار ول كەزىندە ياھۋدا پاتشالارى ياھۋدا قالالارى مەن يەرۋساليم ايماعىنداعى عيبادات توبەلەرىندە بوگدە قۇدايلارعا قۇرباندىق ٴتۇتىنىن تۇتەتۋگە تاعايىنداعان ٴدىني قىزمەتكەرلەردى ورىندارىنان الىپ تاستادى. سونداي-اق جوسيا پاتشا باعالعا، كۇن مەن ايعا، شوقجۇلدىزدارعا* جانە كۇللى كوك اسكەرىنە قۇرباندىق ٴتۇتىنىن تۇتەتەتىن+ ٴدىني قىزمەتكەرلەردى دە ورىندارىنان الدى. 6 ول ەحوبانىڭ ۇيىندەگى قاسيەتتى باعانانى*+ دا يەرۋساليمنىڭ سىرتىنا، قيدرون اڭعارىنا، شىعارىپ، ونى سول جەردە ورتەپ+، ۇنتاقتاپ، كۇلىن جاي ادامداردىڭ قابىرلەرىنىڭ ۇستىنە شاشىپ تاستادى+. 7 جوسيا ەحوبانىڭ ۇيىندەگى بۇزىلعان ەركەكتەردىڭ* ۇيلەرىن دە تاس-تالقان ەتتى+. سول جەردە ايەلدەر قاسيەتتى باعاناعا* ارناپ عيبادات كۇركەلەرىن توقيتىن.
8 بۇدان كەيىن پاتشا ياھۋدا قالالارىنداعى ٴدىني قىزمەتكەرلەردىڭ ٴبارىن جيناپ الىپ، گەبادان+ بەر-شەباعا+ دەيىنگى عيبادات توبەلەرىنىڭ ٴبارىن ارامدادى. سول جەرلەردە ٴدىني قىزمەتكەرلەر قۇرباندىق ٴتۇتىنىن تۇتەتەتىن. سونىمەن قاتار ول قاقپالاردىڭ الدىنداعى عيبادات توبەلەرىن، اتاپ ايتقاندا، قالا قاقپاسىنان كىرگەندە، سول جاقتا ورنالاسقان قالا باسشىسى ەشۋانىڭ قاقپاسىنىڭ كىرەبەرىسىندەگى عيبادات توبەلەرىن دە تالقاندادى. 9 عيبادات توبەلەرىنىڭ ٴدىني قىزمەتكەرلەرى يەرۋساليمدەگى ەحوبانىڭ قۇرباندىق وشاعىنىڭ باسىندا قىزمەت ەتپەيتىن+، ايتسە دە باۋىرلارىمەن بىرگە اشىماعان ناننان جەي بەرەتىن. 10 جوسيا پاتشا ەشكىم ٶز ۇلىن نە قىزىن مولەككە قۇرباندىققا شالىپ، وتقا ورتەمەۋ ٷشىن+، بەن-حەننوم اڭعارىنداعى+ توفەت+ دەگەن تابىناتىن جەردى دە ارامدادى. 11 بۇعان قوسا، پاتشا وزىنە دەيىنگى ياھۋدا پاتشالارى كۇنگە باعىشتاعان اتتاردى ەحوبانىڭ ۇيىنە الىپ كىرۋگە تيىم سالدى. بۇل اتتاردى ساراي قىزمەتكەرى ناتان-مالىكتىڭ باستىرمانىڭ استىنداعى اسحاناسى ارقىلى كىرگىزەتىن. جوسيا كۇنگە باعىشتالعان اربالاردى+ دا ورتەپ جىبەردى. 12 ول كەزىندە ياھۋدا پاتشالارى احاز پاتشانىڭ جوعارعى بولمەسىنىڭ شاتىرىنا ورناتقان قۇرباندىق ورىندارىن+، سونداي-اق ماناسا پاتشانىڭ ەحوبانىڭ ٷيىنىڭ ەكى اۋلاسىنا ورناتقان قۇرباندىق ورىندارىن+ دا تالقاندادى. جوسيا ولاردى كۇل-تالقان ەتتى دە، توپىراعىن قيدرون اڭعارىنا شاشىپ تاستادى. 13 ول يەرۋساليمنىڭ الدىنداعى، ياعني قۇلدىراۋ تاۋىنىڭ* وڭتۇستىگىندەگى* عيبادات توبەلەرىن ارامدادى. بۇل عيبادات توبەلەرىن كەزىندە يسرايل پاتشاسى سۇلەيمەن سيدوندىقتاردىڭ جەركەنىشتى ايەل ٴتاڭىرى اشتارعا، موابتىقتاردىڭ جەركەنىشتى ٴتاڭىرى حاموسقا جانە امموندىقتاردىڭ جيرەنىشتى ٴتاڭىرى ميلكومعا+ ارناپ تۇرعىزعان ەدى+. 14 جوسيا قاسيەتتى تاس باعانالاردى تالقانداپ، قاسيەتتى اعاش باعانالاردى* كەسىپ تاستاپ+، سولار تۇرعان جەرگە ادام سۇيەكتەرىن شاشىپ تاستادى. 15 سونىمەن قاتار ول بەتەلدەگى قۇرباندىق وشاعىنىڭ، نابات ۇلى ەروبوعام تۇرعىزعان عيبادات توبەسىنىڭ (ول سول ارقىلى يسرايلدى كۇناعا باتىرعان ەدى) تاس-تالقانىن شىعاردى+. وشاق پەن عيبادات توبەسىن تالقانداعاننان كەيىن، عيبادات توبەسىن ورتەپ، ۇنتاقتاپ تاستادى، قاسيەتتى باعانانى* دا ورتەپ جىبەردى+.
16 جوسيا اينالاسىنا قاراپ ەدى، توبە باسىنداعى قابىرلەردى كوردى. سوندا ول قابىرلەردەگى سۇيەكتەردى شىعارىپ الىپ، الگى قۇرباندىق وشاعىنىڭ ۇستىندە ورتەپ جىبەردى. وسىلاي ونى عيبادات ەتۋگە جارامسىز ەتىپ ارامدادى. بۇل ەحوبانىڭ ٴسوزى بويىنشا جۇزەگە استى، سەبەبى ول ٶزىنىڭ پايعامبارى ارقىلى وسىلاي بولاتىنىن الدىن الا ايتقان ەدى+. 17 سوسىن پاتشا: «اناۋ تۇرعان قانداي قۇلپىتاس؟»— دەپ سۇرادى. قالا تۇرعىندارى وعان: «بۇل — ياھۋدادان كەلگەن شىنايى قۇداي ادامىنىڭ+ قابىرى. ول ٶزىڭىز بەتەلدەگى قۇرباندىق وشاعىنا ىستەگەندەرىڭىز تۋرالى پايعامبارلىق ەتكەن بولاتىن»،— دەپ جاۋاپ بەردى. 18 پاتشا بولسا: «وندا وعان تيمەڭدەر. ونىڭ سۇيەگىن ەشكىم قوزعاۋشى بولماسىن!»— دەدى. وسىلاي الگى قابىردەگى سۇيەككە جانە ساماريادان كەلگەن پايعامباردىڭ سۇيەگىنە+ ەشكىم تيىسپەدى.
19 جوسيا ساماريا قالالارىنداعى عيبادات توبەلەرىندە سالىنعان تابىناتىن ۇيلەردى دە قيراتىپ تاستادى+. كەزىندە ولاردى يسرايل پاتشالارى قۇدايدى قورلاۋ ٷشىن سالعان بولاتىن. جوسيا پاتشا بەتەلدەگى عيبادات توبەلەرىنە نە ىستەسە، بۇلارعا دا سونى ىستەدى+. 20 ول عيبادات توبەلەرىندە قىزمەت ەتەتىن ٴدىني قىزمەتكەرلەردىڭ ٴبارىن قۇرباندىققا شالىپ، قۇرباندىق وشاقتارىنىڭ ۇستىندە ادامداردىڭ سۇيەكتەرىن ورتەدى+. بۇدان كەيىن پاتشا يەرۋساليمگە ورالدى.
21 پاتشا بۇكىل حالىققا: «كەلىسىم كىتابىندا جازىلعانداي+، قۇدايلارىڭ ەحوباعا قۇتقارىلۋ مەيرامىن* وتكىزىڭدەر+!»— دەپ ٵمىر ەتتى. 22 مۇنداي قۇتقارىلۋ مەيرامى يسرايلدە تورەلىك ەتكەن بيلەردىڭ زامانىندا دا، يسرايل مەن ياھۋدا پاتشالارىنىڭ ەشقايسىسىنىڭ تۇسىندا دا وتكىزىلمەگەن ەدى+. 23 ال جوسيا پاتشانىڭ بيلىك قۇرۋىنىڭ ون سەگىزىنشى جىلى يەرۋساليمدە ەحوباعا ارناپ وسى قۇتقارىلۋ مەيرامى وتكىزىلدى.
24 بۇعان قوسا، جوسيا ياھۋدا ەلى مەن يەرۋساليمدى ارۋاق شاقىرۋشىلار مەن كورىپكەلدەردەن+، تەرافيم مۇسىندەرىنەن*+، جەركەنىشتى پۇتتار مەن بارلىق جەركەنىشتى نارسەلەردەن تازارتتى. مۇنىڭ ٴبارىن ول ٴدىني قىزمەتكەر حەلكيا ەحوبانىڭ ۇيىنەن تاۋىپ العان كىتاپتا+ جازىلعان زاڭدى ورىنداۋ ٷشىن ىستەدى+. 25 بۇعان دەيىن جوسيا ىسپەتتى، مۇسا ارقىلى بەرىلگەن زاڭدى تولىق ۇستانىپ، بار جۇرەگىمەن، بار جان-تانىمەن+ جانە بار كۇش-قۋاتىمەن ەحوباعا بەت بۇرعان پاتشا بولماعان ەدى، ودان كەيىن دە بولعان جوق.
26 سويتسە دە ەحوبانىڭ ياھۋداعا قارسى لاۋلاعان قاھارى باسىلمادى. بۇل ماناسا پاتشانىڭ ونى قورلاۋ ٷشىن ىستەگەن كۇللى ىستەرىنىڭ كەسىرىنەن سولاي بولدى+. 27 ەحوبا بىلاي دەدى: «مەن يسرايلدى الاستاتقانىمداي+، ياھۋدانى دا كوز الدىمنان الاستاتامىن+. ٶزىم تاڭداپ العان قالا يەرۋساليمنەن، سونداي-اق «ٶز ەسىمىمدى وسىندا ورنىقتىرامىن»+ دەگەن ۇيدەن باس تارتامىن».
28 جوسيانىڭ باسقا دا ىستەرى ياھۋدا پاتشالارىنىڭ تاريحى باياندالعان كىتاپتا جازىلعان. 29 جوسيا پاتشانىڭ تۇسىندا مىسىر بيلەۋشىسى نەحو پەرعاۋىن اسسيريا پاتشاسىنا كومەكتەسۋ ٷشىن ەۆفرات وزەنىنىڭ بويىنا كەلدى. جوسيا پاتشا وعان قارسى اتتاندى، ٴبىراق نەحو ونى مەگيددودا جولىقتىرعان بويدا مەرت قىلدى+. 30 سودان قىزمەتشىلەرى جوسيانىڭ دەنەسىن مەگيددودان اربامەن يەرۋساليمگە اكەلىپ، ٶزىنىڭ قابىرىنە قويدى. سوسىن جۇرت پاتشانىڭ ۇلى ەحوحازعا ماي جاعۋ ٴراسىمىن جاساپ، اكەسىنىڭ ورنىنا پاتشا ەتىپ تاعايىندادى+.
31 ەحوحاز+ 23 جاسىندا تاققا وتىرىپ، يەرۋساليمدە ٷش اي بيلىك ەتتى. ونىڭ اناسىنىڭ اتى حامۋتال بولاتىن+، ول ليبنالىق ەرەميانىڭ قىزى ەدى. 32 ەحوحاز اتا-بابالارى ىسپەتتى، ەحوبانىڭ كوز الدىندا ۇنامسىز ىستەر جاسادى+. 33 نەحو پەرعاۋىن+ يەرۋساليمدە بيلىك ەتكىزبەۋ ٷشىن ونى حامات جەرىندەگى ريبلادا+ تۇتقىنعا الدى. ال ياھۋدا ەلىنەن 100 تالانت* كۇمىس پەن ٴبىر تالانت التىن تالاپ ەتتى+. 34 بۇعان قوسا، نەحو پەرعاۋىن جوسيا ۇلى ەلياكىمدى اكەسىنىڭ ورنىنا پاتشا ەتىپ قويىپ، ونىڭ اتىن ەحوياكىم دەپ وزگەرتتى. ال ەحوحازدى مىسىرعا الىپ كەتتى+، ول سول جەردە قازا بولدى+. 35 ەحوياكىم نەحو پەرعاۋىن تالاپ ەتكەن كۇمىس پەن التىندى تولەدى، ٴبىراق ونى بەرۋ ٷشىن حالىقتىڭ موينىنا سالىق سالدى. ول ەل تۇرعىندارىنىڭ ٵرقايسىسىنان الىم رەتىندە بەلگىلى ٴبىر مولشەردە كۇمىس پەن التىن الدى.
36 ەحوياكىم+ 25 جاسىندا پاتشا بولىپ، يەرۋساليمدە 11 جىل بيلىك ەتتى+. ونىڭ اناسى رۋمالىق پەداياحتىڭ قىزى زەبيدا ەدى. 37 ەحوياكىم اتا-بابالارى ىسپەتتى+، ەحوبانىڭ كوز الدىندا ۇنامسىز ىستەر ىستەدى+.