مۇسانىڭ 1-جازباسى
24 ىبىرايىم جاسى ۇلعايىپ، قارتايعان ەدى. ەحوبا ونى بارلىق جاعىنان جارىلقاپ كەلدى+. 2 بىردە ىبىرايىم ٶزىنىڭ بار شارۋاسىن باسقاراتىن باس قىزمەتشىسىنە+ بىلاي دەدى: «وتىنەم، قولىڭدى جامباسىمنىڭ استىنا قويىپ*، 3 كوك پەن جەردى جاراتقان قۇداي ەحوبانىڭ الدىندا انت بەر: سەن ۇلىما ايەلدى مەن تۇرىپ جاتقان قاناحان ەلىنىڭ قىزدارىنان الىپ بەرمەيسىڭ+. 4 قايتا، مەنىڭ تۋعان جەرىمدەگى تۋىستارىما+ بارىپ، ۇلىم ىسقاققا قالىڭدىقتى سول جاقتان اكەلەسىڭ».
5 سوندا قىزمەتشىسى ودان: «ەگەر قالىڭدىق ماعان ەرىپ بۇل جەرگە كەلگىسى كەلمەسە، نە ىستەيىن؟ ۇلىڭىزدى ٶزىڭىز تاستاپ شىققان ەلگە+ اپارايىن با؟»— دەپ سۇرادى. 6 ىبىرايىم بىلاي دەپ جاۋاپ بەردى: «ۇلىمدى ول جەرگە اپارۋشى بولما+. 7 مەنى اكەمنىڭ ۇيىنەن، تۋىستارىمنىڭ جەرىنەن الىپ شىققان+ كوكتىڭ قۇدايى ەحوبا ماعان: —وسى جەردى+ سەنىڭ ۇرپاعىڭا+ بەرەمىن،— دەپ انت ەتكەن بولاتىن+. ول سەنىڭ الدىڭنان ٶز پەرىشتەسىن جىبەرەدى+، سوندىقتان سول جەردەن+ ۇلىما قالىڭدىق الىپ كەلەسىڭ. 8 ەگەر قىز ساعان ەرىپ كەلگىسى كەلمەسە، ماعان بەرگەن انتىڭنان بوسايسىڭ. ٴبىراق ۇلىمدى ول جاققا اپارۋشى بولما!» 9 سوندا قىزمەتشىسى ىبىرايىمنىڭ جامباسىنىڭ استىنا قولىن قويىپ، وسىنىڭ ٴبارىن ورىنداۋدى انت ەتتى+.
10 ٴسۇيتىپ، قىزمەتشىسى قوجايىنىنان ون تۇيە مەن نەشە ٴتۇرلى قۇندى سيلىقتار الىپ، جولعا شىقتى. ول مەسوپوتامياداعى ناحور قالاسىنا اتتاندى. 11 سول جەرگە جەتكەندە، تۇيەلەردى قالا سىرتىنداعى ٴبىر قۇدىق باسىنا شوگەردى. بۇل ايەلدەر سۋ الۋعا كەلەتىن كەشكى مەزگىل ەدى. 12 سوندا قىزمەتشى بىلاي دەپ دۇعا ەتتى: «ۋا، قوجايىنىمنىڭ قۇدايى ەحوبا، وتىنەم، بۇگىن جولىمدى وڭعارىپ، قوجايىنىم ىبىرايىمعا اينىماس سۇيىسپەنشىلىگىڭدى كورسەتە كور. 13 مىنە، مەن قۇدىق باسىندا تۇرمىن، قالا قىزدارى سۋ الۋعا كەلە جاتىر. 14 ولاردىڭ بىرىنە مەن: —قۇمىراڭدى ەڭكەيتشى، سۋ ٸشىپ الايىن،— دەگەندە، ول: —ٸشىڭىز، تۇيەلەرىڭىزدى دە سۋارىپ بەرەيىن،— دەسە، وندا قىزمەتشىڭ ىسقاققا تاڭداعان قالىڭدىعىڭ سول بولسىنشى. بۇدان قوجايىنىما اينىماس سۇيىسپەنشىلىك كورسەتىپ تۇرعانىڭدى بىلەيىن».
15 ول دۇعاسىن اياقتاماي جاتىپ-اق، قۇمىراسىن يىعىنا قويىپ، قالادان رابيعا شىقتى. بۇل مىلقانىڭ+ ۇلى بەتۋەلدىڭ قىزى+ بولاتىن. ال مىلقا ىبىرايىمنىڭ باۋىرى ناحوردىڭ+ ايەلى ەدى. 16 رابيعا وتە سۇلۋ ٵرى ەركەكپەن جاقىنداسپاعان پاك قىز بولاتىن. ول قۇدىق باسىنا قاراي تومەن ٴتۇسىپ، قۇمىراسىن سۋعا تولتىرىپ، كەرى قايتىپ بارا جاتتى. 17 قىزمەتشى جىلدام ونىڭ الدىنان جۇگىرىپ شىعىپ: «قۇمىراڭنان ٴبىر ۇرتتام سۋ بەرشى»،— دەپ سۇرادى. 18 رابيعا دەرەۋ يىعىنداعى قۇمىراسىن قولىنا الىپ: «ىشە قويىڭىز، مىرزا»،— دەپ، وعان سۋ بەردى. 19 ول ٸشىپ بولعان كەزدە، قىز: «مەن تۇيەلەرىڭىزدى دە شولدەرى قانعانشا سۋارىپ بەرەيىن»،— دەدى دە، 20 قۇمىراداعى سۋىن بىردەن استاۋعا قۇيدى. قىز سۋ الۋ ٷشىن قۇدىققا قايتا-قايتا جۇگىرىپ، ونىڭ تۇيەلەرىن سۋارىپ جاتتى. 21 ال قىزمەتشى بولسا وعان ٷن-ٴتۇنسىز تاڭىرقاي قاراپ، ەحوبا ساپارىمدى وڭعاردى ما، جوق پا دەپ ويلانىپ تۇردى.
22 تۇيەلەر سۋ ٸشىپ بولعان سوڭ، قىزمەتشى سالماعى جارتى شەكەل* بولاتىن مۇرىنعا تاعاتىن التىن سىرعا مەن سالماعى ون شەكەل بولاتىن ەكى التىن بىلەزىك الىپ، 23 بىلاي دەدى: «ايتشى، سەن كىمنىڭ قىزىسىڭ؟ اكەڭنىڭ ۇيىندە بىزگە تۇنەپ شىعاتىن ورىن تابىلا ما؟» 24 ول: «مەن ناحوردىڭ مىلقادان تۋعان ۇلى بەتۋەلدىڭ قىزىمىن»+،— دەپ جاۋاپ بەردى دە، 25 ارتىنان: «بىزدە سابان دا، مول جەم دە بار، تۇنەيتىن ورىن دا تابىلادى»،— دەپ قوستى. 26 سوندا قىزمەتشى جەرگە باس ۇرىپ ەحوباعا تاعزىم ەتىپ: 27 «مەنىڭ قوجايىنىم ىبىرايىمنىڭ قۇدايى ەحوبا ماداقتالسىن! ول قوجايىنىما اينىماس سۇيىسپەنشىلىك پەن ادالدىق تانىتۋدا. ەحوبا مەنى قوجايىنىمنىڭ باۋىرلارىنىڭ ۇيىنە الىپ كەلدى»،— دەدى.
28 سوندا قىز بولعان جايتتىڭ ٴبارىن ايتپاق بولىپ شەشەسىنىڭ ۇيىنە جۇگىرىپ كەتتى. 29 رابيعانىڭ لابان ەسىمدى اعاسى بار ەدى+. 30 ول قارىنداسىنىڭ مۇرنىنداعى سىرعاسى مەن قولىنداعى بىلەزىكتەرىن كورىپ، سونداي-اق ونىڭ «الگى كىسى ماعان وسىلاي دا وسىلاي دەدى» دەگەن سوزدەرىن ەستىپ، قۇدىق باسىندا تۇيەلەرىنىڭ جانىندا تۇرعان سول ادامعا جۇگىرىپ باردى. 31 ول بارا سالىسىمەن: «ەحوبا جارىلقاعان ادام، مەنىمەن ٴجۇرىڭىز. دالادا تۇرىپ قالماڭىز. مەن سىزگە ٷي، ال تۇيەلەرىڭىزگە ورىن دايارلاپ قويدىم»،— دەدى. 32 الگى كىسى وعان ەرىپ ۇيىنە كەلدى. ول* تۇيەلەردىڭ جۇگىن ٴتۇسىرىپ، ولارعا سابان مەن جەم بەردى. سوسىن الگى كىسى مەن ونىڭ قاسىنداعى ادامدارعا اياق جۋاتىن سۋ اكەلدى. 33 الدارىنا اس قويىلعاندا، قىزمەتشى: «مەن كەلگەن شارۋامدى ايتپايىنشا، ٴدام تاتپايمىن»،— دەدى. سوندا لابان: «وندا شارۋاڭىزدى ايتىڭىز»،— دەدى.
34 قىزمەتشى بىلاي دەپ ٴسوزىن باستادى: «مەن ىبىرايىمنىڭ قىزمەتشىسىمىن+. 35 ەحوبا قوجايىنىمدى مولىنان جارىلقاپ، قوي، ٸرى قارا، كۇمىس پەن التىن، قۇل مەن كۇڭ، تۇيە مەن ەسەك بەرىپ، زور بايلىققا كەنەلتتى+. 36 سونداي-اق قوجايىنىمنىڭ ايەلى سارا قارتايعان شاعىندا وعان ۇل تۋىپ بەردى+. قوجايىنىم وزىندە باردىڭ ٴبارىن سوعان قالدىرماق+. 37 ول ماعان انت بەرگىزىپ: —سەن ۇلىما ايەلدى مەن تۇرىپ جاتقان قاناحان ەلىنىڭ قىزدارىنان الىپ بەرمە+. 38 قايتا، مەنىڭ اكەمنىڭ ۇيىنە، تۋعان-تۋىستارىما بارىپ+، ۇلىما قالىڭدىقتى سول جاقتان اكەل+،— دەدى. 39 ٴبىراق مەن قوجايىنىما: —ەگەر قالىڭدىق مەنىمەن كەلگىسى كەلمەسە، نە ىستەيىن+؟— دەگەنىمدە، 40 ول: —مەن ەحوباعا مويىنسۇنىپ جۇرگەندىكتەن+، ول سەنىمەن بىرگە پەرىشتەسىن جىبەرىپ+، ساپارىڭدى وڭعارادى. ٴسۇيتىپ، ۇلىما قالىڭدىقتى مەنىڭ تۋعان-تۋىستارىمنان، اكەمنىڭ+ ۇيىنەن اكەلەسىڭ. 41 ەگەر تۋىستارىما بارعاندا، ساعان قىزدارىن بەرمەسە، وندا بەرگەن انتىڭنان بوسايسىڭ+،— دەدى.
42 مەن بۇگىن قۇدىق باسىنا كەلگەنىمدە، دۇعا ەتىپ: —ۋا، قوجايىنىمنىڭ قۇدايى ەحوبا، جولىمدى وڭعارار بولساڭ، 43 مىنە، مەن قۇدىق باسىندا تۇرمىن. سۋ الۋعا كەلگەن قىزعا+: «قۇمىراڭنان كىشكەنە سۋ ىشەيىنشى»،— دەپ سۇراعانىمدا، 44 ول ماعان: «ٸشىڭىز، تۇيەلەرىڭىزدى دە سۋارىپ بەرەيىن»،— دەسە، وندا قوجايىنىمنىڭ ۇلىنا، ەحوبا، ٶزىڭ تاڭداعان قالىڭدىعىڭ سول بولسىنشى،— دەدىم+.
45 دۇعامدى ىشتەي ايتىپ بولماي جاتىپ-اق، قالادان يىعىندا قۇمىراسى بار رابيعا شىقتى. ول قۇدىق باسىنا قاراي تومەن ٴتۇسىپ، سۋ تارتىپ الا باستادى. مەن ودان: —ماعان ىشەتىن سۋ بەرشى،— دەپ سۇراعانىمدا+، 46 ول دەرەۋ يىعىنداعى قۇمىراسىن قولىنا الىپ: —ىشە قويىڭىز+، تۇيەلەرىڭىزدى دە سۋارىپ بەرەيىن،— دەدى. ٴسۇيتىپ، مەن سۋ ٸشىپ الدىم، ول تۇيەلەرىمدى دە سۋارىپ بەردى. 47 ودان: —كىمنىڭ قىزىسىڭ؟— دەپ سۇراعانىمدا، ول: —مەن ناحوردىڭ مىلقادان تۋعان ۇلى بەتۋەلدىڭ قىزىمىن،— دەپ جاۋاپ بەردى. سوندا مەن ونىڭ مۇرنىنا سىرعا، قولدارىنا بىلەزىك سالدىم+. 48 سوسىن جەرگە باس ۇرىپ ەحوباعا تاعزىم ەتتىم دە، قوجايىنىم ىبىرايىمنىڭ قۇدايى ەحوبانى ماداقتادىم+. ويتكەنى ول قوجايىنىمنىڭ ۇلىنا قالىڭدىق ىزدەپ كەلگەن مەنى تىكەلەي ونىڭ باۋىرىنىڭ قىزىنا الىپ كەلدى. 49 ال ەندى مەنىڭ قوجايىنىما اينىماس سۇيىسپەنشىلىك پەن ادالدىق كورسەتكىلەرىڭىز كەلسە، ونى ماعان ايتىڭىزدار، ال ولاي بولماسا، ونى دا ايتىڭىزدار. سوندا مەن نە ٵرى قاراي جۇرەمىن، نە كەرى قايتامىن+».
50 لابان مەن بەتۋەل بۇعان بىلاي دەپ جاۋاپ قاتتى: «بۇل ەحوبانىڭ ٸسى ەكەن. ٴبىز سىزگە «ٴيا» نە «جوق» دەپ ايتا المايمىز. 51 مىنە، رابيعا الدىڭىزدا، ونى الىپ كەتە بەرىڭىز. ەحوبا ايتقانداي، ول قوجايىنىڭىزدىڭ ۇلىنا ايەل بولسىن». 52 ىبىرايىمنىڭ قىزمەتشىسى مۇنى ەستي سالا، جەرگە باس ۇرىپ ەحوباعا تاعزىم ەتتى. 53 كەيىن وزىمەن اكەلگەن كۇمىس، التىن اشەكەيلەر مەن كيىم-كەشەكتەردى شىعارىپ، رابيعاعا سيلادى. اعاسى مەن اناسىنا دا قىمبات سيلىقتار جاسادى. 54 بۇدان سوڭ قىزمەتشى مەن وعان ەرىپ كەلگەندەر داستارقان باسىندا ٸشىپ-جەپ، سول جەردە تۇنەپ قالدى.
تاڭەرتەڭ تۇرعاندا، قىزمەتشى: «قوجايىنىما قايتا ورالۋىما رۇقسات ەتىڭىزدەر»،— دەدى. 55 قىزدىڭ اعاسى مەن اناسى: «قىزىمىز قاسىمىزدا، ەڭ بولماعاندا، ون كۇن بولسىن. سوسىن بارار»،— دەدى. 56 ٴبىراق قىزمەتشى: «ەحوبا جولىمدى وڭعارعاندىقتان، ەندى جولدان قالدىرماي، مەنى قوجايىنىما جىبەرىڭىزدەر»،— دەپ رۇقسات سۇرادى. 57 بۇعان ولار: «وندا قىزدى شاقىرىپ، وزىنەن سۇرايىق»،— دەدى. 58 سوسىن رابيعانى شاقىرىپ: «مىنا كىسىمەن باراسىڭ با؟»— دەپ سۇراعاندا، ول: «ٴيا، بارامىن»،— دەپ جاۋاپ بەردى.
59 سودان ولار قارىنداسى رابيعانى+ جانە ونىڭ ٴسۇتاناسىن*+ ىبىرايىمنىڭ قىزمەتشىسى مەن ونىڭ ادامدارىمەن بىرگە شىعارىپ سالىپ جاتىپ، 60 رابيعاعا: «قارىنداسىمىز، سەن سان مىڭداعان ۇرپاقتىڭ اناسى بولعايسىڭ! ٷرىم-بۇتاعىڭ وزدەرىن جەك كورەتىندەردىڭ قالالارىن* يەمدەنسىن+!»— دەپ باتا بەردى. 61 بۇدان سوڭ رابيعا مەن قىزمەتشى قىزدارى تۇرىپ، تۇيەلەرگە ٴمىنىپ، الگى كىسىنىڭ سوڭىنان ىلەستى. وسىلايشا قىزمەتشى رابيعانى الىپ، جولعا شىقتى.
62 ال ىسقاق نەگەۆ+ جەرىندە تۇرىپ جاتتى. ول بەگەر-لاحاي-روي+ جاقتان قايتىپ كەلگەن بولاتىن. 63 كەشكە قاراي ويلانىپ-تولعانۋ+ ٷشىن ەلسىز دالاعا شىققان ول قاراسا، ٴبىر كەرۋەن كەلە جاتىر ەكەن. 64 رابيعا ىسقاقتى كورىپ، تەز تۇيەدەن ٴتۇستى. 65 ول قىزمەتشىدەن: «دالادا بىزگە قارسى ٴجۇرىپ كەلە جاتقان انا كىسى كىم؟»— دەپ سۇراعاندا، ول: «بۇل — مەنىڭ قوجايىنىم»،— دەدى. سوندا رابيعا ورامالىن الىپ، باسىن جاپتى. 66 قىزمەتشى ىسقاققا ساپارى قالاي بولعانىن تۇگەل ايتىپ بەردى. 67 بۇدان كەيىن ىسقاق رابيعانى اناسى سارانىڭ شاتىرىنا كىرگىزىپ+، وعان ۇيلەندى. ىسقاق ونى قاتتى ۇناتىپ+، اناسىنىڭ قازاسىنان كەيىن كوڭىلىنە جۇبانىش تاپتى+.