ون جەتىنشى تاراۋ
قۇدايعا دۇعا ايتۋ مارتەبەسى
«كوك پەن جەردىڭ جاراتۋشىسى» ٴبىزدىڭ دۇعامىزدى تىڭداۋعا دايىن (ٴزابۇر 115:15).
1، 2. نەگە دۇعانى قۇدايدىڭ سيى دەۋگە بولادى؟ دۇعا تۋرالى كيەلى كىتاپتا نە ايتىلعانىن ٴبىلۋ نەلىكتەن ماڭىزدى؟
ۇلان-عايىر عالاممەن سالىستىرعاندا جەر شارىمىز كىپ-كىشكەنتاي. ال جەر بەتىندەگى ادامدار ەحوبانىڭ الدىندا «شەلەكتەگى سۋ تامشىسى سياقتى» (ٴزابۇر 115:15؛ يشايا 40:15). سويتسە دە كيەلى كىتاپتا: «ەحوبا ٶزىن شاقىراتىنداردىڭ بارىنىڭ قاسىندا، ٶزىن شىن جۇرەكتەن شاقىراتىنداردىڭ بارىنىڭ جانىندا. ول وزىنەن قورقاتىنداردىڭ تىلەگىن ورىندايدى، كومەك سۇراعان ۇندەرىن ەستىپ، امان ساقتايدى»،— دەلىنگەن (ٴزابۇر 145:18، 19). ٴيا، قۇدىرەتتى جاراتۋشى ەحوبا بىزبەن دوس بولىپ، دۇعالارىمىزدى تىڭداعىسى كەلەدى. وعان دۇعا ەتۋ — ٴبىز ٷشىن ۇلكەن مارتەبە ٵرى بىزگە بەرىلگەن كەرەمەت سي!
2 بىراق ەحوباعا ۇنامدى جولمەن دۇعا ايتساق قانا، ول ٴبىزدى تىڭدايدى. ولاي بولسا، كيەلى كىتاپتا دۇعا تۋرالى نە ايتىلعانىن كورەيىك.
ەحوباعا نەگە دۇعا ايتۋىمىز كەرەك؟
3. ەحوباعا نەگە دۇعا ايتۋىمىز كەرەك؟
3 ەحوبا ٴبىزدىڭ دۇعا ايتقانىمىزدى، ياعني ونىمەن سويلەسكەنىمىزدى قالايدى. مۇنى قايدان بىلەمىز؟ فىلىپىلىكتەرگە 4:6، 7 ٴنى وقىپ كورىڭىزشى. عالامنىڭ جاراتۋشىسى ەحوبا ٴبىزدىڭ قامىمىزدى ويلايدى، سوندىقتان ول سەزىمدەرىمىز بەن قيىندىقتارىمىز جايلى ايتقانىمىزدى قالايدى.
4. ەحوباعا دۇعا ايتۋ ونىمەن قارىم-قاتىناسىڭىزعا قالاي اسەر ەتەدى؟
4 دۇعا ايتساق، ەحوبامەن جاقىن قارىم-قاتىناستا بولامىز. مىسالى، ەكى دوس ويلارىن، ۋايىمى مەن سەزىمدەرىن ٴبىر-بىرىنە ايتىپ وتىرسا، دوستىقتارى نىعايادى. ەحوبامەن قارىم-قاتىناسىمىزدا دا سولاي. ەحوبا سىزگە كيەلى كىتاپ ارقىلى وزىنىڭ ويلارىن، سەزىمدەرىن جانە بولاشاقتا نە ىستەيتىنىن اشتى. ٴسىز دە وعان جۇرەك تۇكپىرىڭىزدەگى ويلارىڭىزدى ايتىپ وتىرا الاسىز. سونىڭ ارقاسىندا ەحوبامەن دوستىعىڭىز بەرىك بولا تۇسەدى (جاقىپ 4:8).
ەحوبا دۇعالارىمىزدى ەستۋ ٷشىن نە ىستەۋىمىز كەرەك؟
5. ەحوبانىڭ بارلىق دۇعالاردى تىڭدامايتىنىن قايدان بىلەمىز؟
5 ەحوبا بارلىق دۇعالاردى تىڭداي ما؟ جوق. يشايا پايعامباردىڭ زامانىندا ەحوبا يسرايلدىكتەرگە: «قانشا دۇعا ەتسەڭدەر دە، سوزدەرىڭە قۇلاق سالمايمىن، ويتكەنى قولدارىڭ قانعا مالىنعان»،— دەگەن (يشايا 1:15). دەمەك، ەحوباعا ۇنامسىز ىستەر جاساساق، ول دۇعالارىمىزدى تىڭداماي قويادى. سوندىقتان ونداي ىستەردەن اۋلاق بولعانىمىز ٴجون.
6. ەحوباعا سەنۋ نەگە وتە ماڭىزدى؟ سەنىمىمىز نەدەن كورىنۋى قاجەت؟
6 ەحوبا دۇعامىزدى تىڭداسىن دەسەك، وعان دەگەن سەنىمىمىزدىڭ بولعانى ماڭىزدى (مارقا 11:24). ەلشى پاۋىل: «سەنىم بولماسا، قۇدايعا ۇناۋ مۇمكىن ەمەس. ويتكەنى قۇدايعا جاقىندايتىن اركىم ونىڭ بار ەكەنىنە جانە ٶزىن شىن جۇرەكتەن ىزدەيتىندەرگە سي بەرەتىنىنە سەنۋ كەرەك»،— دەپ جازعان (ەۆرەيلەرگە 11:6). ٴبىراق قۇدايعا سەنەمىن دەپ ايتۋ جەتكىلىكسىز. سەنىمىمىزدى وعان بارلىق ۋاقىتتا مويىنسۇنۋ ارقىلى كورسەتۋىمىز قاجەت (جاقىپ 2:26 وقىڭىز).
7. ا) ەحوباعا دۇعا ايتقاندا، قۇرمەتپەن سويلەپ، كىشىپەيىل بولعانىمىز نەلىكتەن ماڭىزدى؟ ٵ) شىن جۇرەكتەن ايتىلعان دۇعا قانداي بولادى؟
7 ەحوباعا دۇعا ايتقاندا، وزىمىزدىڭ پەندە ەكەنىمىزدى ۇمىتپاي، وعان قۇرمەتپەن سويلەگەنىمىز ٴجون. ەگەر ٴبىز ەل باسىنىڭ الدىندا تۇرساق، وعان قۇرمەتپەن سويلەر ەدىك قوي! ال ەحوبا — قۇدىرەتى شەكسىز قۇداي. سوندىقتان وعان الدەقايدا زور قۇرمەتپەن سويلەپ، كىشىپەيىل بولعانىمىز ماڭىزدى (مۇسانىڭ 1-جازباسى 17:1؛ ٴزابۇر 138:6). بۇعان قوسا، دۇعادا ٴبىر سوزدەردى قايتالاي بەرمەي، جۇرەگىمىزدە نە بار، سونى ايتۋىمىز قاجەت (ماتاي 6:7، 8). سونداي-اق دۇعانى ٶزىمىز بىلمەيتىن تىلدە نە دۇعالار كىتابىنان ايتۋدىڭ قاجەتى جوق.
8. ەحوبادان ٴبىر نارسە سۇراعاندا، ٶز تاراپىمىزدان نە ىستەۋىمىز قاجەت؟
8 قۇدايدان ٴبىر نارسە سۇراعان كەزدە ٶز تاراپىمىزدان دا ارەكەت ەتۋىمىز كەرەك. مىسالى، كۇندەلىكتى ومىرىمىزگە قاجەت نارسەنى سۇراساق، ەحوبا كەرەمەت جولمەن جاۋاپ بەرەدى دەپ، قول قۋسىرىپ وتىرمايمىز. قايتا، قولىمىزدان كەلەتىن جۇمىستى ىستەپ، ايانباي ەڭبەك ەتەمىز (ماتاي 6:11؛ سالونيكالىقتارعا 2-حات 3:10). يا بولماسا ەحوبادان جامان ادەتتەردەن ارىلۋعا كومەكتەسۋىن سۇراساق، سولارعا يتەرمەلەيتىن جاعدايلاردان اۋلاق جۇرگەنىمىز دۇرىس (قولوستىقتارعا 3:5). ال ەندى دۇعاعا قاتىستى كەيبىر سۇراقتارعا توقتالىپ وتەيىك.
دۇعاعا قاتىستى سۇراقتار
9. كىمگە دۇعا ايتۋىمىز كەرەك؟ جوحان 14:6 دان دۇعاعا قاتىستى نە بىلەمىز؟
9 كىمگە دۇعا ايتۋىمىز كەرەك؟ يسا ٸزباسارلارىنا «كوكتەگى اكەگە» دۇعا ەتۋدى ۇيرەتكەن (ماتاي 6:9). سونداي-اق ول جوحان 14:6 دا: «جول، شىندىق جانە ٶمىر — مەنمىن. مەن ارقىلى بولماسا، ەشكىم دە اكەگە كەلە المايدى»،— دەگەن. دەمەك، ٴبىز ەحوباعا عانا دۇعا ايتامىز. ٴبىراق دۇعانى يسا ارقىلى ايتۋىمىز كەرەك. يسا ارقىلى دەگەن نەنى بىلدىرەدى؟ بۇل ەحوبانىڭ يساعا بەرگەن ەرەكشە دارەجەسىن مويىنداپ، قۇرمەتتەۋىمىز كەرەكتىگىن بىلدىرەدى. بۇعان دەيىن بىلگەنىمىزدەي، يسا جەرگە ٴبىزدى كۇنا مەن ولىمنەن ازات ەتۋ ٷشىن كەلگەن (جوحان 3:16؛ ريمدىكتەرگە 5:12). سونداي-اق ەحوبا يسانى باس ٴدىني قىزمەتكەر ەتىپ تاعايىنداعان ٵرى وعان سوتتاۋعا بيلىك بەرگەن (جوحان 5:22؛ ەۆرەيلەرگە 6:20).
ٴسىز كەز كەلگەن ۋاقىتتا دۇعا ايتا الاسىز
10. دۇعا ايتقاندا، دەنەمىزدى قالاي ۇستاۋىمىز كەرەك؟ ٴتۇسىندىرىڭىز.
10 دۇعا ايتقاندا، دەنەمىزدى قالاي ۇستاۋىمىز كەرەك؟ ەحوبا بىزدەن تىزەرلەپ، وتىرىپ نە تۇرىپ دۇعا ەتۋ كەرەك دەپ تالاپ ەتپەيدى. كيەلى كىتاپتان بىلەتىنىمىز — قۇدايعا دۇعا ايتقاندا، دەنە قالپىمىزدان ونى قۇرمەتتەيتىنىمىز كورىنىپ تۇرۋ كەرەك (شەجىرەلەر 1-جازبا 17:16؛ نەحەميا 8:6؛ دانيال 6:10). الايدا ەحوبا ٷشىن ەڭ ماڭىزدىسى — دۇعانى بار جۇرەگىمىزبەن ٵرى قۇرمەتپەن ايتقانىمىز. ٴبىز دۇعانى كەز كەلگەن جەردە، كەز كەلگەن ۋاقىتتا ايتا الامىز. ەحوبا ٴتىپتى ىشتەن ايتىلعان دۇعانى دا ەستيدى (نەحەميا 2:1—6).
11. ەحوباعا نە تۋرالى دۇعا ايتۋعا بولادى؟
11 دۇعادا نە تۋرالى ايتۋعا بولادى؟ ٴبىز ەحوباعا ۇنامدى بولاتىن كەز كەلگەن نارسە تۋرالى دۇعا ايتساق بولادى. كيەلى كىتاپتا: «ونىڭ ەركىنە ساي نە سۇراساق تا، قۇدايدىڭ بىزگە قۇلاق اساتىنىنا كامىل سەنەمىز»،— دەلىنگەن (جوحاننىڭ 1-حاتى 5:14). جەكە ماسەلەمىز جايىندا دۇعا ايتۋعا بولا ما؟ ارينە. ەحوباعا جاقىن دوسىمىزبەن سويلەسكەندەي ىشىمىزدەگىنىڭ ٴبارىن ايتساق بولادى (ٴزابۇر 62:8). سونداي-اق دۇرىس ارەكەت ەتۋىمىز ٷشىن ودان كيەلى رۋح سۇراي الامىز (لۇقا 11:13). دۇرىس شەشىم قابىلداۋ ٷشىن دانالىق، ال قيىندىقتارعا توتەپ بەرۋ ٷشىن كۇش سۇراساق بولادى (جاقىپ 1:5). ەحوبادان كۇنالارىمىزدى كەشىرۋىن سۇراعانىمىز دا ٴجون (ەفەستىكتەرگە 1:3، 7). بۇعان قوسا، باسقالار جايىندا، مىسالى وتباسىمىز بەن قاۋىمداعى باۋىرلاستارىمىز جايىندا دۇعا ايتساق بولادى (ەلشىلەردىڭ ىستەرى 12:5؛ قولوستىقتارعا 4:12).
12. دۇعادا ٴبىرىنشى كەزەكتە نە تۋرالى ايتۋىمىز كەرەك؟
12 دۇعادا ٴبىرىنشى كەزەكتە نە تۋرالى ايتۋىمىز كەرەك؟ ەحوبا مەن ونىڭ نيەتى تۋرالى. ەحوباعا جاساپ جاتقان بارلىق جاقسىلىعى ٷشىن شىن جۇرەكتەن العىس بىلدىرگەنىمىز ٴجون (شەجىرەلەر 1-جازبا 29:10—13). يسا جەردە بولعان كەزىندە نە تۋرالى دۇعا ايتۋ كەرەكتىگىن ۇيرەتكەن (ماتاي 6:9—13 وقىڭىز). ول شاكىرتتەرىنە ەڭ الدىمەن قۇداي ەسىمىنىڭ كيەلى تۇتىلۋىن، ياعني باسقالار ونىڭ ەسىمىن قاسيەتتى ساناۋىن سۇراۋدى تاپسىرعان. سوسىن قۇدايدىڭ پاتشالىعى كەلسىن دەپ جانە جەر بەتىندە ەحوبانىڭ نيەتى ورىندالسىن دەپ سۇراۋىمىز كەرەكتىگىن كورسەتكەن. يسا وسى ماڭىزدى جايتتار تۋرالى دۇعا ەتكەننەن كەيىن عانا ٶز قاجەتتىلىگىمىز تۋرالى سۇراي الاتىنىمىزدى ايتقان. دۇعامىزدا ٴبىرىنشى كەزەكتە ەحوبا مەن ونىڭ نيەتى جايىندا ايتساق، وسى جايتتار ٴبىز ٷشىن وتە ماڭىزدى ەكەنىن كورسەتەمىز.
13. دۇعانىڭ ۇزاقتىعى قانداي بولۋ كەرەك؟
13 دۇعانىڭ ۇزاقتىعى قانداي بولۋ كەرەك؟ كيەلى كىتاپتا بۇل تۋرالى ناقتى ەشتەڭە ايتىلماعان. ٴبىز قىسقا دا، ۇزاق تا دۇعا ايتا الامىز، بۇل جاعدايعا بايلانىستى. مىسالى، اس ىشەر الدىندا قىسقاشا ايتۋىمىز مۇمكىن، ال ەحوباعا العىس بىلدىرگەندە نە ۋايىمىمىز تۋرالى ايتقاندا ۇزاق دۇعا ايتاتىن شىعارمىز (سامۋيلدىڭ 1-جازباسى 1:12، 15). ٴبىز يسانىڭ كەزىندەگى كەيبىر ادامدار سياقتى باسقالاردىڭ نازارىن وزىمىزگە اۋدارۋ ٷشىن ۇزاق دۇعا ايتۋدان اۋلاقپىز (لۇقا 20:46، 47). ەحوبا مۇنداي دۇعالاردى ۇناتپايدى. وعان شىن جۇرەكتەن شىققان دۇعالار ۇنايدى.
14. دۇعانى قانشالىقتى ٴجيى ايتۋىمىز كەرەك؟ بۇدان ەحوبا تۋرالى نە بىلەمىز؟
14 دۇعانى قانشالىقتى ٴجيى ايتۋىمىز كەرەك؟ ەحوبا ٴبىزدى وزىمەن ۇنەمى سويلەسىپ تۇرۋعا شاقىرادى. ونىڭ ٴسوزى «ۇدايى دۇعا ەتىڭدەر» جانە «ٵردايىم دۇعا ەتىڭدەر» دەپ تالپىندىرادى (ماتاي 26:41؛ سالونيكالىقتارعا 1-حات 5:17؛ قولوستىقتارعا 4:2). ەحوبا ٴبىزدى تىڭداۋعا ٵرقاشان دايىن. ٴبىز وعان سۇيىسپەنشىلىگى مەن جومارتتىعى ٷشىن كۇن سايىن راقمەت ايتساق بولادى. سونداي-اق اقىل-كەڭەس، كۇش پەن جۇبانىش بەرۋىن سۇراي الامىز. ەحوباعا دۇعا ايتۋ مارتەبەسىن شىنىمەن باعالايتىن بولساق، كەز كەلگەن مۇمكىندىكتى پايدالانىپ، ونىمەن سويلەسەتىن بولامىز.
15. دۇعانىڭ سوڭىندا نەگە «اۋمين» دەپ ايتۋ كەرەك؟
15 دۇعانىڭ سوڭىندا نەگە «اۋمين» دەپ ايتۋ كەرەك؟ «اۋمين» دەگەن ٴسوز «راس»، «سولاي بولسىن» دەگەندى بىلدىرەدى. «اۋمين» دەۋ ارقىلى دۇعادا ايتقاندارىمىزدىڭ شىن جۇرەكتەن شىققانىن راستايمىز (ٴزابۇر 41:13). كيەلى كىتاپتان وقيتىنىمىزداي، كوپشىلىكتىڭ اتىنان ايتىلعان دۇعانىڭ سوڭىندا ىشتەي نە داۋىستاپ «اۋمين» دەپ ايتساق، ايتىلعاندارمەن كەلىسەتىنىمىزدى كورسەتەمىز (شەجىرەلەر 1-جازبا 16:36؛ قورىنتتىقتارعا 1-حات 14:16).
قۇداي دۇعامىزعا قالاي جاۋاپ بەرەدى؟
16. قۇداي دۇعامىزعا جاۋاپ بەرە مە؟
16 قۇداي دۇعامىزعا جاۋاپ بەرە مە؟ ٴيا. كيەلى كىتاپتا ەحوبا تۋرالى: «سەن دۇعالاردى تىڭدايسىڭ»،— دەلىنگەن (ٴزابۇر 65:2). ەحوبا ميلليونداعان ادامنىڭ شىن جۇرەكتەن شىققان دۇعالارىن تىڭداپ، ولارعا ٴتۇرلى جولمەن جاۋاپ بەرەدى.
17. دۇعالارىمىزعا جاۋاپ بەرۋ ٷشىن ەحوبا پەرىشتەلەرىن جانە جەردەگى قىزمەتشىلەرىن قالاي قولدانادى؟
17 ەحوبا دۇعالارىمىزعا جاۋاپ بەرۋ ٷشىن پەرىشتەلەرىن جانە جەردەگى قىزمەتشىلەرىن قولدانادى (ەۆرەيلەرگە 1:13، 14). سونىڭ ٴبىر دالەلى — كەيبىر ادامدار كيەلى كىتاپتى تۇسىنە الۋ ٷشىن قۇدايدان كومەك سۇراعاندا، ولارعا كوپ ۇزاماي ەحوبا كۋاگەرلەرى كەلگەن. بۇدان پەرىشتەلەردىڭ ىزگى حاباردى جەرجۇزىنە ۋاعىزداۋعا قاتىساتىنىن جانە جاريالاۋشىلاردى اقجۇرەك ادامدارعا باعىتتايتىنىن كورەمىز (ايان 14:6 وقىڭىز). سونىمەن قاتار كوبىمىز قيىندىقتارىمىز بەن قاجەتتىلىكتەرىمىز جايلى دۇعا ەتكەندە، قاۋىمداعى باۋىرلاستار كومەكتەسكەن جاعدايلار دا بولعان (ناقىل سوزدەر 12:25؛ جاقىپ 2:16).
ەحوبا دۇعامىزعا جاۋاپ بەرۋ ٷشىن قىزمەتشىلەرىن قولدانادى
18. ەحوبا دۇعامىزعا كيەلى رۋحى جانە كيەلى كىتاپ ارقىلى قالاي جاۋاپ بەرەدى؟
18 ەحوبا دۇعامىزعا جاۋاپ بەرۋ ٷشىن كيەلى رۋحىن دا قولدانادى. قيىندىققا كەزىككەنىمىزدە، ول كيەلى رۋحى ارقىلى بىزگە كۇش پەن دانالىق بەرەدى (قورىنتتىقتارعا 2-حات 4:7). ەحوبا كيەلى كىتاپ ارقىلى دا بىزگە دۇرىس شەشىم قابىلداۋعا كومەكتەسىپ، دۇعامىزعا جاۋاپ بەرەدى. مىسالى، كيەلى كىتاپتى وقىعاندا، وزىمىزگە كومەك بولاتىن ويلاردى تابا الامىز. سونداي-اق قاۋىم جينالىسىندا بىرەۋ ٶز تۇسىنىكتەمەسىندە بىزگە قاجەت ويدى ايتۋى نەمەسە اقساقال بىزگە كيەلى كىتاپتان اقىل-كەڭەس بەرۋى مۇمكىن (عالاتتىقتارعا 6:1).
19. ەحوبا دۇعامىزعا جاۋاپ بەرمەي جاتقانداي كورىنگەندە، نەنى ەستە ۇستاۋىمىز كەرەك؟
19 كەيدە ٴبىز «ەحوبا دۇعاما نەگە جاۋاپ بەرمەي جاتىر؟» دەپ ويلايتىن شىعارمىز. ەسىمىزدە بولسىن، بىزگە قاشان جانە قالاي جاۋاپ بەرۋ كەرەكتىگىن ول جاقسى بىلەدى. ول بىزگە نە قاجەت ەكەنىن بىلەدى. ال ٴبىز دۇعا ايتۋدى جالعاستىرا بەرەيىك، وسىلاي دۇعادا سۇراعان جايتتىڭ ٶزىمىز ٷشىن ماڭىزدى ەكەنىن جانە ەحوباعا شىنىمەن سەنەتىنىمىزدى كورسەتەمىز (لۇقا 11:5—10). كەيدە ەحوبا ٴبىز كۇتپەگەن جولمەن جاۋاپ بەرۋى مۇمكىن. مىسالى، قانداي دا ٴبىر قيىن جاعداي تۋرالى دۇعا ەتكەنىمىزدە، ەحوبا قيىندىقتى الىپ تاستامايتىن شىعار، ٴبىراق سوعان توزە الۋىمىز ٷشىن كۇش بەرۋى مۇمكىن (فىلىپىلىكتەرگە 4:13 وقىڭىز).
20. ەحوباعا نەلىكتەن ٴجيى دۇعا ايتۋىمىز كەرەك؟
20 راسىندا دا، ەحوباعا دۇعا ايتۋ — ٴبىز ٷشىن ۇلكەن مارتەبە! ونىڭ ٴبىزدى تىڭدايتىنىنا ەش كۇمانىمىز بولماسىن (ٴزابۇر 145:18). وعان شىن جۇرەكتەن دۇعا ايتقان سايىن، ونىمەن دوستىعىمىز دا بەرىك بولا تۇسەدى.