Meeqqatit inuulluarnissaannut ikiukkit

ANGAJOQQAAT ilarpassui meeqqanik perorsaanermut atatillugu ilungersorlutik siunnersorneqarfissarsiortarput. Qularnanngitsumilli angerlarsimaffimminni siunnersorneqarfissamik taama ittumik pigisaqareeraluarput. Tassami inuit amerlanersaat biibileqarput; meeqqanilli perorsaanermi najoqqutarineqarani atuakkanut ilisivimmi pujoralammik katersuiinnartarpoq.

Biibilimi unnersuussutit ilaqutariittut inuunermut atorsinnaanerat inuppassuit qularaat. Isumaqarput itsangavallaartut imaluunniit sukannerpallaartut. Piviusorsiortumilli misissuinerup takutissavaa Biibili ilaqutariinnut unnersuussutinik pitsaasunik atoriaannaasunillu imaqartoq. Tamanna sammeriartigu.

Avatangiisit eqqortut

Ataataasut Biibilimi oqaanneqarput meeqqatik ’orpittut olivenilittut naallualersutut nerrivik kaajallallugu’ ittutut isigissagaat. (Tussiaat 128:3, 4) Orpiup kippai issumut ikkussat paaqqutarilluarneqanngikkunik naallualersinnaanngillat inerititaqalersinnaanatillu. Eqqortumik inuussutissaqartinneqartariaqarput, pitsaasumik issortaqartillugit naammattumillu imertertarlugit. Taamatuttaaq meeqqat pitsaasumik perorsassagaanni annertuumik suliniuteqartariaqarpoq isumassorluarlugillu. Meeqqat peroriartorluarsinnaassagunik inersimalluartunngorsinnaassagunillu peqqinnartunik avatangiiseqartariaqarput.

Avatanngiisini taama ittuni pingaarnerpaaq tassaavoq asaqatigiinneq — aappariit akornanni aamma angajoqqaat meeqqallu akornanni. (Evfisumiut 5:33; Títuse 2:4) Ilaqutariippassuit asaqatigiillutik inuupput, immaqali inoqutaasut ataasiakkaat asanninnerminnik oqaatiginninnissartik pissutissaqarsorisanngilaat. Oqartoqarsinnaavali ikinngummut attaveqarluni, taassumunnga allattaraanni kisianni adressilinngisaannarlugit, frimærkilinngisaannarlugit imaluunniit nassiutinngisaannarlugit? Biibilimi ersersinneqarpoq ilumoortumik asanninneq tassaannaaqqajanngitsoq uummatikkut kissalaarfiginninneq; oqaatsikkut iliuutsikkullu ersersinneqartarpoq. (Naleqqiuguk Juánase 14:15 aamma Juánasip agdlagai sujugdlît 5:3.) Guuti maligassiusimavoq ernerminut asanninnini oqaatsikkut ersersittaramiuk: ’Tassa ernera asanartoq nuannarisara.’ — Matîuse 3:17.

Nersualaarineq

Angajoqqaat qanoq ilillutik asanninnermik taama ittumik meeqqaminnut ersersitsisinnaappat? Ajunngitsortaat maluginiartarlugit. Meeqqat kukkunernik nassaarfiginissaat ajornanngitsuararsuuvoq. Meerarpalunnerat, misilittagaqannginnerat namminissarsiornerallu sorpassuartigut, ullut tamaasa, ersertarput. (Ussatit 22:15) Aammali ullut tamaasa ajunngitsorpassuarnik iliortarput. Sorliit maluginiarnerussavigit? Guutip kukkunivut uninngavigineq ajorpai, ajunngitsuliavulli eqqaamasarlugit. (Tussiaat 130:3; Eprîarit 6:10) Uaguttaaq meeqqatsinnut taamaattariaqarpugut.

Angut inuusuttoq ima oqaluttuarpoq: „Angajoqqaanni najugaqarnera tamaat nersualaarneqarninnik eqqaamasaqanngilanga — atuarfimmi suliakka imaluunniit angerlarsimaffimmi suliakka pillugit.“ Ilissi angajoqqaat, meeqqat pisariaqartitaat tunngaviusoq tamanna sumiginnassanngilarsi. Meeqqat tamarmik iliuutsitik ajunngitsut pillugit akuttunngitsumik nersualaarneqartariaqarput. Taamaanngippammi nikalloriaannaapput isumaqalerlutillu naammaginartumik sumilluunniit suliaqarsinnaanatik. — Kulorsamiut 3:21.

Attaveqatigiinneq

Aammattaaq meeqqanut asanninneq pitsaasumik ersersinneqarsinnaavoq unnersuussutip Jâko 1:19-imi allassimasup maleruarneratigut: ’Inuk kinaluunniit tusarasuarluni pili oqalukkumaarnertullunilu kamakkumaarnertullunilu.’ Meeqqatit oqalunnissaannik kajumissaartarpigit, oqaasissaallu tusarnaaqqissaartarlugit? Nalunngikkunikku oqaasissatik suli naanngikkitik naqqissorlugit aallartissasutit, imaluunniit isumartik kamaatigissagit, immaqa misigissutsitik anikkumajunnaassavaat. Nalunngikkunikkuli tusarnaaqqissaassagitit, ilinnut ammarnissartik ajornannginnerutissavaat. — Naleqqiuguk Ussatit 20:5.

Taavami kukkusumik oqaaseqarpata? Taava ingerlaannaq kammasertariaqarpa, oqaaqqissaarsuataarlugit imaluunniit pillarlugit? Meeqqat meerarpallannerisa ilaannikkut ’oqalukkumaarnertunissaq kamakkumaarnertunissarlu’ ajornakusoortissinnaasarpaat. Guutilli maligassiaa malugeriassagit. Ima siooranartigisumik pissuseqarpa allaat qitornaasa qanorpiaq misiginerminnik oqaluttuunnissaanut ersigalugu? Naamik! Tussiaat 62:9-mi allassimavoq: „Tamatigut tunaarisiuk [Guuti], inuiaqatikka, uummammiugisasi tamaasa taassumunnga saqqummiussigit. Guuti qimarravigaarput.“

Taamaattumik Guutip illoqarfinnik Sodomamik Gomorramillu suujunnaarsitsinissaa Abrahamip isumakuluutigigamiuk nangaanani Ataataminut qilammiusumut ima oqarsimavoq: „Ilumut iluartut piiassanerpigit iluaatsunut ilanngullugit? . . . Nunarsuarmik tamarmik eqqartuussisuusoq naapertuilluartumik iliussannginnerpa?“ Jehovap Abraham naviinngilaa; tusarnaarpaa eqqissisarlugulu. (1 Moses 18:20-33) Guuti naammagittarluinnartuuvoq saamalluinnartuullunilu, allaat qitornani misigissutsinik pissutissaqanngilluinnartunik isumaatsunillu ersersitsigaluaraangata. — Jona 3:10–4:11.

Taamatuttaaq angajoqqaat pissuseqartariaqarput, meeqqatik misigissutsiminnik ilorlerpaanik, allaat ilungersornarnerpaanik, anitsinissaminnut nangaassutissaqaqqunagit sioorassutissaqaqqunagillu. Taamaattumik meeqqat misigissutsiminik sakkortuumik ersersitsippat tusarnaartariaqarpat. Oqalorujuffiginissaanut taarsiullugu meeqqap misigissusii akuerisariaqarpatit paasiniarlugulu sooq taamatut misiginersoq. Soorlu imatut oqarsinnaavutit: ’Soorluuna taanna imaluunniit taanna kamaatigerpalukkit. Qanoq pisoqarsimanersoq oqaluttuarilaariaruk.’

Kamannerit nunujuk

Soorunami angajoqqaaqanngilaq Jehovatut kamagittartigisunik. Meeqqallu angajoqqaat kamagittassusiannik misileraallaqqissorujussuupput. Ilaannikkooriarlutit meeqqatit kamaffigisarukkit ataataanerlunnissat anaanaanerlunnissalluunniit ersissutigisariaqanngilat. Pissutissaqarluarluni kamattoqarsinnaavoq. Aammattaaq Guuti pissutissaqarluarluni qitornaminut kamassinnaasarpoq, qanorluunniit asatigigaluaraangamigit. (2 Moses 4:14; 5 Moses 34:10) Taassumali oqaasiani kamannerup nununissaanut ilinniartinneqarpugut. — Evfisumiut 4:26.

Ilaannikkut kamatsilluni unillatsiarneq kamannermik sakkukillisitsisinnaasarpoq. (Ussatit 17:14) Eqqaamassavallu meeraq pineqarmat! Inersimasutut pissusilersorlunilu eqqarsarnissaa naatsorsuutigissanngilat. (1 Korintumiut 13:11) Meeqqap aalajangersimasumik qisuariarneranik paasinninneq ilaannikkut kamannermik annikillisitsisinnaasarpoq. (Ussatit 19:11) Puiunngisaannaruk naalanngitsuliorneq naalanngitsuunerlu annertuumik assigiinngissuteqarmata. Meeqqamut nikassaasunik suaartartaraanni immaqa meeraq imatut eqqarsassaaq: ’Sooq taava naalanniarsarissaanga?’ Akerlianilli meeraq asannittumik oqaaqqissaartaraanni immaqa pissuserinnerujartussaaq.

Torissuseq ataqqinninnerlu atuutsissigik

Torissutsimik ataqqinninnermillu meeqqanik ilinniartitsiniarneq angajoqqaanut unamminiarnartut annerit ilagaat. Nalitsinni silarsuarmi maleruutiasumi inuit ilarpassuisa meeqqanik killilersuinerup eqqortuunera apeqqusertarpaat. Biibilimili ima allassimasoqarpoq: „Unatagaaneq avoqqaarisaanerlu ilisimassummik pigisaqalersitsisarput, meeqqalli isumamineersitap anaanani kanngusuutissiortarpaa.“ (Ussatit 29:15) Inuit ilaasa oqaaseq „unatagaaneq“ iluarinngilaat, meeqqanik pinerliinermut attuumassuteqartikkamikku. Tamannali pineqanngilaq. Oqaatsimi hebriiarisuumi tassani „unatagaaneq“-mik nutserneqartumi pineqarpoq ajaappiaq savanik paarsisut savaatiminnik siulersuinerminni, unataanermuunngitsoq, atortagaat.a Taamaattumik oqaatsimi tamatumani siulersuineq imaluunniit unnersuussineq pineqarpoq.

Oqaaseq „avoqqaarinninneq“-mik nutserneqartoq isumaqavippoq perorsaatissiineq, Biibilimilu perorsaatissiineq eqqaaneqaraangami pingaarnerpaamik pineqartarpoq ilinniartitsineq. Oqaaseq taanna biibilimi kalaallisuunngortitami ilaatigut „oqaaqqissaarineq“-mik nutserneqartarpoq, allassimasoqarporlu ’oqaaqqissaarutinut tusarnaartassasugut’, tassa perorsaatissiineq tusarnaartassagipput. (Ussatit 1:8; 4:1; 8:33; 19:27) Meeqqat ilinniartariaqarpaat eqqortumik iliorneq iluanaarnartuusoq, eqqunngitsumillu iliorneq kingunipiloqartartoq. Arlaatigut pillaaneq erseqqissaaqataassaaq naalanngitsuliorneq pitsaanngitsunik kingunipiloqartartoq, soorlu akissarsisitsineq, assersuutigalugu nersualaarineq, pissuserissaarnermut siuarsaataasinnaasoq. (Naleqqiuguk Mosesimik allakkat tallimaat 11:26-28.) Angajoqqaat silatusaassapput pillaaneq pineqaraangat Guutip maligassiaanik malinnittarunik, taannami innuttaminut oqarsimavoq ’ingasaassaanngitsumik’ pillarniarlugit. (Jeremia 46:28) Meeqqat ilaat oqaaqqissaalaaginnarlugit iluarsisinnaasarput. ’Ingasaassaanngitsumik’ perorsaatissiineq tassaanngisaannassaaq meeqqamik timikkut misigissutsikkulluunniit innarliineq.

Oqimaaqatigiissumik perorsaanermuttaaq ilaasariaqarpoq killissanik meeqqanik ilinniartitsineq. Killissat tamakku ilarpassui Guutip oqaasiani allattorsimapput. Allat pigisaannik ataqqinninnissamik Biibilimi ilinniartinneqarpugut. (5 Moses 19:14) Aammattaaq pissusilersornikkut killilersuuteqarpoq, nakuusernermik nuannarisaqarnissaq imaluunniit piaaraluni allanik ajoqusiinissaq inerteqqutigineqarmat. (Tussiaat 11:5; Matîuse 7:12) Kinguaassiuutinut tunngasutigut killilersuuteqarpoq qanigisamillu atoqarteqarneq inerteqqutigineqarluni. (3 Moses 18:6-18) Aammattaaq inuttut pissusilersornikkut misigissutsikkullu killilersuuteqarpoq, tassami inerteqqutigineqarami allanik inukkutiginninnissaq oqaasipiluffiginninnissarluunniit. (Matîuse 5:22) Oqaatsikkut maligassiuinikkullu killissanik tamakkuninnga meeqqanik ilinniartitsineq ilaqutariinni avatangiisinik peqqinnartunik pilersitsiniarnermi pingaaruteqartorujussuuvoq.

Ilaqutariittut inuunermi ataqqinninnermik torissutsimillu ataannartitsissagaanni pingaaruteqartoq alla tassaavoq inoqutaasut ataasiakkaarlutik ilaqutariinni inissisimaffimminnik ilisimanninnissaat. Ullumikkut ilaqutariit ilaanni inissisimaffiit paatsuungananngikkunik paarlangasumik atuutitinneqartarput. Allanilu ataataasup anaanaasulluunniit meeraq ajornartorsiutinik oqimaatsunik nammagassittarpaa, ajornartorsiutinik meeqqap nammassinnaanngilluinnagaanik. Ilaasalu meeqqatik naalagarisarpaat ilaqutariinnut tamanut aalajangiisuutittarlugit. Tamanna kukkuneruvoq ajoqutaallunilu. Angajoqqaanuku meeqqat timikkut anersaakkullu pisariaqartitaannik matusinissamut pisussaasut — killormut pinnani. (2 Korintumiut 12:14; 1 Timûtiuse 5:8) Jakobip maligassiaa eqqarsaatigisiuk; angalanerminni ilaquttaminut ingerlaqatiminullu naleqquttumik angalanertik sukkassuseqartissimavaa meeraaqqat qasuallaaqqunagit. Pisinnaasaasa killeqarnerat paasivaa tamannalu naapertorlugu iliorluni. — 1 Moses 33:13, 14.

Anersaakkut pisariaqartitat

Anersaakkut peqqissuseq ilaqutariittut avatangiisini peqqinnartuni tamanit pingaarnerpaavoq. (Matîuse 5:3) Meeqqat anersaamut tunngasunik paasinnissinnaalluarput. Apersortaqaat: Sooruna inuusugut? Kia nunarsuaq, uumasut, naasut imarlu pinngortippai? Sooruna inuit toqusartut? Toqup kingorna susoqartarpa? Sooruna inuit ajunngitsut ajortumik eqqugaasartut? Ilaallu ilanngullugit. Amerlasuutigulli angajoqqaat apeqqutinik tamakkuninnga eqqarsaatiginninnissartik nakerineq ajorpaat.b

Angajoqqaat Biibilimi kajumissaarneqarput piffissaq meeqqaminnik anersaakkut ilinniartitsinermut atortassagaat. Angajoqqaat meeqqallu oqaloqatigiittarnerisa ataavartinneqarnissaat kajumissaarutigineqarpoq. Angajoqqaat meeqqatik Guuti taassumalu oqaasia pillugit ilinniartittarsinnaavaat pisuttuaqatigigaangamikkik, angerlarsimaqatigigaangamikkik, innartileraangamikkik, aap, qaqugukkulluunniit. — 5 Moses 6:6, 7; Evfisumiut 6:4.

Taamatut anersaakkut ilinniartitsinissaq Biibilimi kajumissaarutigineqaannanngilaq, aammali pisariaqartunik atortussaqartitsivoq. Assersuutigalugu, apeqqutit qulaani taagorneqartut illit qanoq akissagaluarpigit? Akissutit Biibilimiipput. Akissutit tamakku ersarissuupput tupinnartuullutillu silarsuarmilu neriuuteqarnanngikkaluaqisumi neriuutissaqalersitsillutik. Sulilu pitsaanerusumik: Meeqqatit ilisimassutip Biibilimiittup paasineratigut nalitsinni silarsuarmi paatsiveerusimaarfiusumi pitsaanerpaamik inuunerminni tunngavissaqalissapput qularnaannerpaamillu najoqqutassaqalissallutik. Tamakkuninnga tamanik pigisaqalersinniarsigik, taava inuulluassapput — maannakkut siunissamilu. (gE 8/8 97)

[Quppernerup ataani ilanngussat]

[Qupp. 9-mi ungalusaq]

Qanoq ililluni meeqqat inuulluarnissaannik ikiorneqarsinnaasut

• Toqqissisimanartumik avatangiiseqartikkit asaneqartutut kissaatigisaasutullu misigeqqullugit

• Piviusorsiortumik nersualaartakkit

• Tusarnaaqqissaartakkit

• Akerleriinneqaleraangat unikaallattarit

• Ersarissunik aalajangiusimalluinnakkannik killilersuuteqarit

• Meeqqat tamaasa immikkut naleqquttumik perorsaatissittakkit

• Meeqqatit ingasaassinngitsumik ilimasuffigikkit

• Guutip oqaasianik atuaqqissaaqatigiittarnikkut meeqqat anersaakkut pisariaqartitaat matussutissittakkit

[Qupp. 10-mi ungalusaq]

Siuarsimasoq

BIIBILIMI maleruaqqusat pissutigalugit Israelitoqqami nunaqartut ilaqutariittut inuunerminni inuiannit eqqaamiuminnit ingerlalluarnerujussuusimapput. Oqaluttuarisaanermik ilisimatooq Alfred Edersheim ima oqarpoq: „Oqartoqarsinnaavoq Israelip killeqarfiisa avataanni ilaqutariittut inuunermik, imaluunniit ilaqutariinnik, oqaatsinik paasinnittaaserput malissagaanni, nassaassaqanngitsoq.“ Assersuutigalugu, Romamiutoqqani inatsisitigut aalajangigaasimavoq ataataasoq ilaqutariinni killeqanngitsumik pissaaneqassasoq. Pillarneqarani meeqqani inussianngortillugit tunisinnaavai, sulisartunngortissinnaallugit imaluunniit allaat pillarlugit toqutaatissinnaallugit.

Romamiut ilaat isumaqarsimapput juutit eqqumiikujuttuusut meeqqaminnik isumassuisuugamik. Ukiuni hundredelinni siullerni oqaluttuarisaanermik ilisimatooq Tacitus juutinut uumissuerpaluttumik allagaqarpoq taakkualu ileqqui tassaanerarlugit ’ileqqupalaat maajunnartut’. Imali nassuerpoq: „Naalungiarsummik inoorlaamik toqutsineq taakkua akornanni pinerluttuliornertut isigineqarpoq.“

Biibili qutsissunik najoqqutassiaqarpoq. Juutinik ilinniartitsivoq meeqqat erlinnartuusut — Guutimit kingornussatut isigineqassasut — tamannalu naapertorlugu pineqartassasut. (Tussiaat 127:3) Juutit ilarpassuisa unnersuussut tamanna malissimagunarpaat. Aamma oqaasiisigut tamanna malugineqarsinnaavoq. Edersheimip maluginiarsimavaa hebriiarit oqaasitoqaanni oqaatsit ernermik panimmillu isumaqartut saniatigut oqaatsit qulingiluat meeqqanut assigiinngitsunik ukiulinnut taaguutigitinneqartut. Assersuutigalugu meeqqat miluttut immikkut meeqqallu milukkunnaarsimasut immikkut taaguuteqartinneqarput. Meeqqat annerumaat taaguuteqartinneqarput pillagunartunngulernerannik nukittuunngulernerannillu ersersitsisumik. Oqaatsillu inuusuttunut taaguutigitinneqartup oqaluutaa toqqaannartumik nutserlugu isumaqarpoq ’issuttuulluni imminut kaanngartippoq’. Edersheim oqarpoq: „Meeqqat alliartornerannik taama malinnaaffiginnitsigisut, allaat assigiinngitsunik utoqqaassuseqartut tamaasa naleqqulluartumik taaguusersorsinnaallugit, pinngitsooratik meeqqaminnut qanimut attaveqarsimassapput.“