Oqaluus­siuarit

1. Paulusi angalaqataalu isumalluar­nartumik sumik paasitin­neqarsimappat?

UKIUP 59-ip missaani umiarsuaq “Zeusip erneri”-nik siumigut ilisarnaatilik, ilimanartumik qajuusiassanik usilik, Immakkut Akullersuakkut ingerlaarpoq. Apustili Paulusi – paarsisoqar­tillugu parnaarus­saaqqasoq – kristumioqataalu Lukkarsi Aristarkusilu tassunga ilaallutik qeqertamiit Maltamiit Itaaliamukarput. (ApS 27:2) Umiarsuup inuttaasa grækerit guutiata Zeusip erneri marlulissat Kastori Polydeukesilu illersor­tissarsiorfigisarpaat. (Takuuk Apustilit Suliaat 28:11-mut nassuiaat).a Paulusikkulli Jehova kiffartorfigigamikku taassumunnga illersor­tissarsiortarput. Jehovallu Paulusi Romami oqaluus­siumaar­neranik kaasarimullu sassartitaajumaar­neranik ilisimatis­simavaa. – ApS 23:11; 27:24.

2, 3. Umiarsuaq Paulusip ilaaffigisaa sukkoorpa, Paulusilu angalanini tamaat kimit ikiorneqarpa?

² Syrakusimut tulapput. Siciliami illoqarfik taanna kusanartoq Athenitut Romatullu pingaaruteqar­tigingajappoq. Tassanngaaniit Regiuumimut kujataaniittumut ingerlapput. Taava Putiiulimut (illoqarfiup nalitsinni Napolimik taaneqartartup qanittuaniittumut) 320 kilometerisut ungasitsigisumut ingerlapput. Kujasimmillu anorlilermat oqqumukaarlutik ullut aappassaanni tassunga pipput. – ApS 28:12, 13.

³ Paulusi maanna Romamut tikingajalerpoq, tassanilu kaasarimut Neromut sassartin­neqassaaq. Angalanini tamaat ‘Guutimit sutigut tamatigut tuppallersaasumit’ ikiorneqar­tuarpoq. (Kor 2. 1:3) Paasisas­satsitullu suli ikiorneqar­tuassaaq oqaluus­sinerminilu aallussil­luartuarluni.

“Paulusip … Guuti qutsavigaa nakussatsillunilu” (ApS 28:14, 15)

4, 5. (a) Paulusi angalaqataalu Putiiulimi qanoq inoroorsaarfigineqarpat, aamma sooq Paulusi taama kiffaan­ngissuseqartigiva? (b) Kristumiut pissuserinnertik allaat parnaarus­saaqqanerminni qanoq iluaqutigisin­naavaat?

⁴ Putiiulimi Paulusi angalaqataalu ‘qatanngutinit naapitaminnit ulluni arfineq-marlunni najoqqullutik kimigiiserfigineqarput’. (ApS 28:14) Qatanngutit taakku inoroorsaarnikkut maligas­siuingaaramik! Qularnan­ngitsumik taamatut inoroorsaaramik Paulusikkunnit qiimmas­sarneqangaarput. Kisianni Paulusi parnaarus­saaqqasoq sooq ikinngutiminut pulaarsin­naatitaava? Ilimanartumik sakkutuunit paarsisunit tatigineqarluarami.

⁵ Jehovap kiffai aamma nalitsinni parnaarus­sivinni tigusanullu inissiarsuarni parnaarus­saaqqatillutik kristumiutut pissuserinnertik pissutigalugu immikkut ittumik kiffaan­ngissuseqar­tinneqartarput. Assersuutigalugu Romaniami angut ujajaasimanini pissutigalugu ukiuni 75-ini parnaarus­sassanngor­tinneqarsimasoq Biibilimik misissuisalerpoq inuttullu allanngorujus­suarluni. Allannguerujus­suarnera pissutigalugu parnaarus­sivimmi paarsisut nakkutigineqar­tinnagu illoqarfiliar­tittalerpaat parnaarus­sivimmi atorneqar­tussanik pisiniar­tillugu. Pingaar­nerpaatut pissuserinnerput Jehovamut ataqqinaataasarpoq. – Pet 1. 2:12.

6, 7. Kristumiut Romamiut qanoq asannit­tuliungaarpat?

⁶ Romaliar­nerminni Appiup aqqutaa aqqutigisus­saagamikku Paulusikkut Putiiulimiit Capuamut 50 kilometerit missaannisut ungasitsigisumut pisupput. Aqqut taanna lavamik issorsimasumik nunniugaavoq. Tassuunaq­quuttullu nuna alianaatsoq aqqutigisarpaat. Sumiiffiillu ilaanni Imaq Akullersuaq takuneqarsinnaavoq. Aamma Appiumi Silami Tuniniaasarfik masarsut­talimmiittoq Romamiit 60 kilometerit missaattut ungasitsigisoq aqqusaarpaat. Lukkarsi allappoq qatanngutit Romamiittut Paulusikkut aggertut tusaramikku Appiumi Silami Tuniniaasarfimmut naapigiaraat. Allallu Akunnit­tarfiit Pingasut Romamiit 50 kilometerit missaannisut ungasitsigisut tikillugit parsiartut. Asannit­tuliungaaramik! – ApS 28:15.

⁷ Appiumi Silami Tuniniaasarfik angalasumut ilorrisimaar­nanngilaq. Taalliortoq Romamiu Horatsimik atilik allappoq tuniniaasarfik taanna umiartortunik akunnit­tarfiutilinnillu inussiar­niitsunik ulikkaartoq. Aamma allappoq imeq mamaatsuusoq. Namminerlu tassani nererusunneq ajorpoq! Taamaak­kaluartoq kristumiut Romamiut tassani utaqqiumapput Paulusikkut ingiaqatigerusullugit Romamut isumannaatsumik apuunnias­sammata.

8. Paulusip uppeqatini takugamigit sooq “Guuti qutsavigaa”?

⁸ Paulusip uppeqatini “takugamigit Guuti qutsavigaa nakussatsillunilu”. (ApS 28:15) Aap, takuinnarlugit nakussatsillunilu nuannaajal­langaarpoq. Immaqalu taakkua ilaat ilisarisimal­luareerpai. Paulusip Jehova qutsavigaa nalunnginnamiuk anersaap illernartup inerititaasa ilaat tassaasoq asanninneq. (Gal 5:22) Aamma nalitsinni anersaamit illernartumit kajumis­sisinneqarluta allat ikiorniarlugit imminut pilliutigeriaan­naasarpugut pisariaqar­titsisunillu tuppallersaasarluta. – Tes 1. 5:11, 14.

9. Paulusimik isumassuisut qanoq ilaarsin­naavagut?

⁹ Nalitsinni qatanngutit anersaamit illernartumit kajumis­sisinneqarlutik ilagiinnik nakkutil­liisunut, oqaluus­sisartutut aallartitanut piffissarlu tamaat kiffartortunut allanut inoroorsaartarput. Piffissaq tamaat kiffartortut taakkua ilarpassui Jehovamut kiffartor­nerulerumallutik pilliuteqangaartarput. Uku eqqarsaatigikkit: ‘Ilagiinni nakkutilliisup tikeraarnerani tapersersorumallugu iliuuseqar­nerusin­naavunga? Taanna nuliaqarpallu nulia ilanngullugu qaaqqusin­naavakka? Oqaluus­seqatiginiarsin­naavakka?’ Taamaalioruit pilluaq­quneqangaassaatit. Paulusimimmi parsiarsimasut taama misigisaqarput. Takorlooriaruk Paulusip oqaluus­sinermi misigisani nuannersut oqaluttuarimmagit qatanngutit taakku qanoq nuannaar­tigisimassasut. – ApS 15:3, 4.

‘Tamani assortor­neqarput’ (ApS 28:16-22)

10. Paulusi Romami qanoq atugaqar­tinneqarpa, tikinnermilu kinguninngua sua?

¹⁰ Paulusi angalaqataalu kiisami Romamut pigamik “Paulusi sakkutuumik paarsisulerluni nammineq ineqarnis­saminut akuerisaavoq”. (ApS 28:16) Illumi parnaarussaasut qimaaqqunagit paarsisuminnut kalunnernik pituutaqar­tinneqartarput. Paulusili taama pituutaqaraluarluni Kunngeqarfik pillugu oqaluus­siuarpoq. Taamaattumik ulluni pingasuinnarni qasuersaareerluni Romami juutit siulersortaat aggersarpai imminut ilisaritin­niarluni oqaluus­siffiginiarlugillu.

11, 12. Juutit Romamiittut oqaloqatigigamigit tusarnaarusulis­sutigisaannik Paulusi qanoq oqarpa?

¹¹ Paulusi ima oqarpoq: “Qatanngutit angutit, juutinut siuaasat­taluunniit ileqquinut akerliusumik iliuuseqan­ngikkaluartunga Jerusalem­mimiunit Romamiunut parnaarussatut pisinneqarpunga. Apersoreerlungalu toqumik pillarneqar­nissannut tunngavis­saqanngimmat iperagaatin­niarpaannga. Juutilli akerliliimmata suliaq kaasarimut suliassan­ngortit­tariaqalerpara, imaanngilarli inuiaqatikka unnerluutiginiarikka.” – ApS 28:17-19.

¹² Juutit ‘qatanngutimisut’ taagamigit Paulusip ersersin­niarpaa taakkunatut illuni eqqunngitsumillu siumut isummius­sereersimas­sappata eqqortumik paasitik­kusullugit. (Kor 1. 9:20) Aamma oqarpoq inuiaqatini unnerluutiginiarlugit Romamiinnani kaasarimulli suliassan­ngortitsinini Romamiin­nerminut pissutaasoq. Juutilli Romamiittut aatsaat tusarpaat Paulusi kaasarimut suliassan­ngortitsisimasoq. (ApS 28:21) Sooq juutit Judiiamiittut taamaat­toqarneranik paasititsisiman­ngillat? Tamanna qinerlerfissiami ima nassuiar­neqarpoq: “Umiarsuaq Paulusip ilaaffigisaa umiarsuit upernaakkut Italiamut tikittut siulliit ilagisimassavaat, ukiukkullu qaqutiguinnaq umiarsuit angalasarmata juutit Paulusi pillugu allakkisartumik Romamut aallartitsisin­naasiman­ngillat.”

13, 14. Paulusi soqutigin­nilersitsisumik qanoq oqaaseqarpa, uagullu qanoq ilaarsin­naavarput?

¹³ Paulusi taava soqutigin­nilersitsisumik ima oqaaseqarpoq: “Tamanna pissutigalugu takujumallusilu oqaluuk­kumavassi, Israalikkummi neriuutaat pillugu maanna kalunnernik qilersor­neqarsimavunga.” (ApS 28:20) Neriuut tamanna kristumiut oqaluus­sissutigisaattut soorunami Missiarsimut taassumalu kunngeqarfianut tunngas­suteqarpoq. Juutit siulersortaasa ima akivaat: “[Nalunngin­natsigu] immikkoor­niartut taakku tamani assortor­neqartut isummat tusarusupparput.” – ApS 28:22.

¹⁴ Oqaluus­sigaangatta Paulusi ilaartarsin­naavarput soqutigin­nilersitsisunik oqaaseqar­tarnikkut apeqquteqar­tarnikkul­luunniit. Tamatumunnga siunnersuutitsialaat ukunani nassaarineqarsin­naapput: Inoqatit asajuk ilinniar­tillugulu, Biibilimik tunngavilersuutit aamma Atuffas­sinermut ajoqersuinermullu pikkorin­nerulerit. Taakku atorluar­tarpigit?

“Ilisiman­nittutut nassuiaaq­qissaar­tarnermigut” Paulusi maligas­siuivoq (ApS 28:23-29)

15. Paulusip oqaluus­seriaasia sisamatigut qanoq ilinniarfigisin­naavarput?

¹⁵ Paulusip juutit isumaqatigai ullormi allami naapeqatiginiarlugit. Ullormilu tassani suli amerlanerusut inisimaf­figisaanukarput. “Ullaamiillu unnummut Guutip kunngeqarfia pillugu ilisiman­nittutut nassuiaaq­qissaar­tarnermigut pineqartumik nassuiaattarpai, aamma Moorsisip inatsisai pruffiitinillu allakkat atorlugit Jiisusimut uppertun­ngoqqullugit qularun­naarsin­niartarpai.” (ApS 28:23) Paulusip oqaluus­seriaasia sisamatigut ilinniarfigisin­naavarput. Siullertut, Guutip kunngeqarfia pingaarnertut oqaluus­sissutigaa. Aappaattut, tusarnaartini qularun­naarsin­niartarpai. Pingajuattut, Allakkat Illernartut atorlugit tunngavilersuisarpoq. Sisamaattut, allat pisariaqartitaat salliutillugit ‘ullaamiit unnummut’ oqaluus­sisarpoq. Maligas­saalluangaarami! Qanoq qisuariarfigineqarpa? “Ilaasa oqaasii upperaat, allalli upperin­ngilaat.” Isumaqatigiin­nginnamillu tusarnaartut “anialerput”. – ApS 28:24, 25a.

16-18. Juutit Romamiittut ajortumik qisuariarmata sooq Paulusi tupaallanngila, uagullu tusarliussarput itigartin­neqaraangat qanoq qisuariar­tassaagut?

¹⁶ Biibilimi taamatut qisuariar­toqassasoq siulittuutigineqarmat namminerlu siornatigut assingusumik misigisaqareersimagami qisuariarnerat Paulusip tupaallaatiginngilaa. (ApS 13:42-47; 18:5, 6; 19:8, 9) Taamaattumik anialersut ima oqarfigai: “Anersaaq illernartoq pruffiiti Iisaaja aqqutigalugu siuaasassinnut tulluartumik ima oqarpoq: ‘Inuiaqatigiit uku ornikkit oqarfigalugillu: “Tusaasaqarumaarpusi isumaali paasinngil­luinnarlugu, isigiumaarpusi takusaqan­ngilluin­narlusili. Inuimmi taakkua uummataat misigit­taatsun­ngorsimapput.”’” (ApS 28:25b-27) Oqaatsit ‘uummataat misigit­taatsut’-nik nutserneqartut allassimaq­qaarfinni nutsiin­navillugit isumaqarput “uummataat orsumik qallersimasut”. Tassa Kunngeqarfimmik oqariartuut uummataannut pulasin­naasimanngilaq. Alianassusia!

¹⁷ Paulusi naggasiilluni oqarpoq juutit assiginagit ‘allamiut tusarnaassasut’. (ApS 28:28; Tuss 67:3; Es 11:10) Tamanna qularutiginngilaa, namminermi takusimavaa juutiun­ngitsorpassuit Guutip kunngeqarfianik tusarliussamik soqutigin­nilersimasut. – ApS 13:48; 14:27.

¹⁸ Paulusi ilaarlugu oqaluus­siffigisatta nutaarsiassat nuannersut itigartik­kaangatigit ajuallaatigisas­sanngilarput. Nalunngilarpummi inuit ikittuinnaat inuunermut aqqut toqqassagaat. (Mat 7:13, 14) Eqqortuliorusuttullu Jehovamut kiffartuleraangata nuannaar­tarpugut tikilluaq­qungaar­tarlugillu. – Luk 15:7.

‘Guutip kunngeqarfia pillugu oqaluussivoq’ (ApS 28:30, 31)

19. Paulusi illumi parnaarus­saaqqatilluni qanoq iliorpa?

¹⁹ Lukkarsip oqaluttuani nuannersumik ima naggaserpaa: “[Paulusi] ukiut marluk naallugit illumi attartuk­kaminiippoq, pulaartullu tamaasa inussiar­nersumik iseqqusarpai. Sapeeqaluni akornuser­neqarnanilu Guutip kunngeqarfia pillugu oqaluus­siffigisarlugillu Naalagaq Jiisusi Kristusi pillugu ilinniar­tittarpai.” (ApS 28:30, 31) Inoroorsaarnikkut, uppernikkut aallussil­luarnikkullu maligas­saalluangaarami!

20, 21. Paulusip Romamiitilluni oqaluus­sineranik iluaqutigin­nissimasunik assersuuteqarit.

²⁰ Paulusip inussiar­nersumik tikilluaq­qusaasa ilaat tassaavoq angut Oniisimusimik atilik. Taanna inussiaavoq Kolossimiit qimaasimasoq. Paulusip ikiuineratigut Oniisimusi kristumiun­ngorpoq, taannalu Paulusimut tassaalerpoq ‘qatanngut aalajaatsoq asasaq’. Paulusip allaat qitornarisamisut isigilerpaa. (Kol 4:9; Flm 10-12) Oniisimusi Paulusimut qiimmaal­laataangaarsimassaaq!b

²¹ Aamma Paulusip maligassiaa allanit iluaqutigineqarpoq. Filippimiunut ima allappoq: “Pissutsit atukkakka nutaarsiassat nuannersut siammar­nerannik [kinguneqarput], kaasarimimmi paarsisut allallu tamarmik ilisimalerpaat Kristusi pillugu parnaarus­saaqqasunga. Parnaarus­saaqqanera pissutigalugu qatanngutit Naalakkamut kiffartortut amerlanersaat nakussatsil­lutillu qunusuillutik Guutip oqaasiata oqaluus­sissutiginissaanut sapiinnerulerput.” – Flp 1:12-14.

22. Paulusi Romami parnaarus­saaqqatilluni aamma sua?

²² Paulusip Romami parnaarus­saanini atorluarpaa allakkanik pingaarutilinnik maanna Grækerisut Allakkanut Illernartunut ilaasunik allalluni.c Allakkat taakku kristumiut siulliit iluaqutigivaat. Aamma uagut Paulusip allagai iluaqutigivagut. Isumassarsisin­neqarlunimi siunnersuutit allatai nalitsinni suli atorneqarsin­naapput. – Tim 2. 3:16, 17.

23, 24. Paulusi ilaarlugu nalitsinni kristumiut uppernertik pissutigiin­narlugu parnaarus­saaqqasut qanoq nuannaar­tuarsin­naappat?

²³ Paulusi ukiuni marlunni Cesariiami parnaarus­saaqqavoq tamatumalu kingorna Romami ukiuni marlunni illumi parnaarus­saaqqalluni. Tassa ukiut sisamat missaanni parnaarus­saaqqareerluni iperagaavoq. Iperagaanerali pillugu Apustilit Suliaanni allassimasoqanngilaq.d (ApS 23:35; 24:27) Parnaarus­saaqqanermini nuannaar­tuarpoq Jehovamullu kiffartor­nermini sapinngisaminik iliortuarluni. Tamatumunnga assingusumik Jehovamik Nalunaajaasorpassuit nalitsinni uppernertik pissutigiin­narlugu parnaarus­saaqqagaluarlutik nuannaar­tuarput oqaluus­siuarlutillu. Adolfo sorsoqataarusun­nginnini pissutigalugu Spaniami parnaarus­saasimasoq assersuutigisin­naavarput. Parnaarus­sivimmi paarsisut ilaannit oqarfigineqarpoq: “Tupigusuppugut! Ajorluin­nartumik pigaluaraangatsigit qungujulal­lutillu inussiar­nersumik oqaluttarputit.”

²⁴ Piffissap ingerlanerani Adolfo ima tatigineqar­tigilerpoq allaat matua parnaaq­qatinneqar­tarunnaarluni. Parnaarus­sivimmi paarsisut Biibili pillugu apersorusullugu iserfigisarpaat. Allaat paarsisut ilaat Adolfop inaanukartarpoq Biibilimik atuariar­torluni. Atuarneranilu aggertoqarnissaa Adolfop alaatsinaattarpaa. Tassa parnaarussaq paarsisuminik paarsivoq. Upperluartut taakkua maligas­siuilluarnerat ajornar­torsioraluarluta ‘qunusuilluta Guutip oqaasiata oqaluus­sissutiginissaanut sapiinneruler­nissamut’ kajumis­sissutigisigu!

25, 26. Ukiut 30-ngajaat ingerlaneranni Jiisusip siulittuutaa sorleq eqquuppa, siulittuullu tamanna aamma nalitsinni qanoq eqquuppa?

²⁵ Kristumiut sapinngisartik tamaat nutaarsiassanik nuannersunik oqaluussisut Apustilit Suliaanni oqaluttuarineqarput. Naggasiutigalugulu oqaluttuarineqarpoq Paulusi illumi parnaarus­saaqqatilluni pulaartuminut tamanut Guutip kunngeqarfia pillugu oqaluus­sisartoq. Maligassiaa killitsinnarpoq. Apustilit Suliaanni kapitalimi siullermi Jiisusip malinnitsiminut peqqussutaa una atuarparput: “[Anersaap] illernartup qulangerpasi nukimmik pissaasi, aamma Jerusalemmimi, Judiiami tamarmi, Samaariami nunarsuullu isorpiaa tikillugu uanga pillunga ilisiman­nittutut nassuiaassaasi.” (ApS 1:8) Taamatut oqarnerata kingorna ukiut 30-ngajaat qaangiummata Kunngeqarfik pillugu tusarliussaq ‘inunnut tamanut oqaluus­sissutigineqarsimavoq’.e (Kol 1:23) Tamanna Guutip anersaavata pissaaneqangaar­neranut ersiutaavoq! – Zak 4:6.

²⁶ Nalitsinni Kristusip qatanngutai suli nunarsuarmiittut ‘savallu allat’ anersaamit illernartumit tamatumannga pissatsin­neqarlutik nunani 240-ni Guutip kunngeqarfia pillugu oqaluus­siuarput! (Joh 10:16; ApS 28:23) Illit aamma sapinngisannik oqaluus­seqataasarpit?