Jesus tássauva „Gûte ernek“ imalũnît Gûtip ernera?
„Kristusiuvutit Gûtip ûmassup ernera.“ — Matîuse 16:16.
1. (a) nâlagiartartut ilarpagssuisa Jesus ĸanoĸ isumaĸarfigissarpât? (b) tamána pivdlugo Jesus sumik soĸutiginartumik oĸauseĸarpa?
JESUS Gûtiuva? kristumiûneraĸatigîngne ilagîngnut ilaussortarpagssuit angísáput. nalúngiliugdle Jesusip avdla „Gûte“-mik taissarâ? nangmineĸ bîbilit angmariaruk Juánase 20:17-imut ĸúperaivdlutit, Jesusivdlo oĸausê versip táussuma naggatâta tungânĩtut atuardlugit: „pavungnalerpungagôĸ atâtavnut atâtavsínutdlo, Gûtivnut Gûtivsínutdlo.“ tamána tupigusûtigigugko, Jesus Gûtilo pivdlugit bîbilime agdlagsimassut avdlátaoĸ tupigusûtigísavatit.
2. Jesusip Gûtivdlo ingmingnut píssusiat pivdlugo bîbilime sunik soĸutiginartunik agdlagsimassoĸarpa?
2 íngile Jesusip inúngornigssânik Mariamut tusardlîssoĸ erĸarsautigilâriaruk. oĸángilaĸ mêragssâ Gûtiúsassoĸ, oĸarpordle tássáusassoĸ „Gûtip ernera“. (Lúkarse 1:35) oĸarnanilo, sôrdlo inuit ilaisa oĸarnerartarât, „Gûte nangmineĸ“ nunamut tikiútoĸ utertitsíssutigssaĸ akiliutigiartordlugo, bîbilimile agdlagsimavoĸ „Gûtip erne autdlartí“kâ taimailiorĸuvdlugo. — Galâsiamiut 4:4, 5; 1 Juánase 4:9, 10.
3, 4. Peterip Johannesivdlo kuississup oĸausîsa kristumiûneraĸatigît Gûtimik atausiuvdlunilo pingasûssumik ajoĸersûtât ĸanoĸ isumaĸatigíngilât?
3 Jesusip ajoĸersugkane aperai kinausorinerãne. Simon Peterip akinerpâ oĸardlune: „Gûtiuvutit“? nâgga. Peter oĸarpoĸ: „Kristusiuvutit Gûtip ûmassup ernera.“ Jesusip Peter narĸigpâ? nâgga, Jesusile oĸarpoĸ: „pivdluarputit Sîmût Jûnap ernera, uvíngup auvdlo tamatumínga nalujungnaersíngingmátit, atâtamale ĸilangmiussup.“ — Matîuse 16:15-17.
4 ugperissarsiornermut túngassunik atuagkiortut, ugperissaĸaramik Gûte atausiuvdlunilo pingasûssoĸ, „Gûte erneĸ“ erĸartortarpât. imáipordle: Johannesip kuississup Jesus „Gûte erneĸ“-mik táingilâ, kisiáne „Gûtip ernera“nik taivdlugo. Jesusip ajoĸersugai oĸángitdlat: „ivdlit Gûtiuvutit erneĸ,“ oĸarputdle: „ilumut Gûtip ernerâtit.“ oĸauseĸautit táuko angnertûmik ássigĩngíssuteĸarput. — Juánase 1:34; Matîuse 14:33.
atâtaĸ angneruva?
5. Jesusip ĸilangme inigssisimanera ĸanoĸ oĸautigineĸarsínauva?
5 Jesusip nuname inũngíkatdlarame piunera bîbilime oĸalugtuarineĸarpoĸ. Abrahamip inúngornerata sujornagut táuna piuvoĸ, „silarssuaĸángíkatdlarmat“ atâtane ĸilangmiussoĸ najorpâ, „píngortitat tamarmik sujornatigut erniu“voĸ táussumûnalo „sût tamarmik píngortitáuput“. (Juánase 17:5; 8:58; Kulorsamiut 1:15-17) Jesus „ingminik nikanarsarpoĸ nâláinardlune toĸumut agdlât, mássame sáningassulingme toĸumut agdlât. tamána pivdlugo Gûtip akitsingârtípâ ateĸartitdlugulo aternit tamanit angnerussumik.“ bîbilime agdlagsimavortaoĸ ’Jesusip Kristusip Gûtiata toĸussunit makitíkâ’ „talerpingmilo tungânut ĸilangme ingititdlugo angneruvsârtúngortitdlugo sujulerssuissunit nâlagkersuissunitdlo píssaussunitdlo nâlagaussunitdlo tamanit tamanitdlo ĸanoĸ taineĸartartunit silarssuarme matumane pĩnarnago áipânile agdlât“. — Filípimiut 2:8, 9; Evfisumiut 1:17, 20, 21.
6-8. atâtaminut nalerĸiutdlune inigssisimanine Jesusip ĸanoĸ oĸauseĸautigissarpâ?
6 Jesusivdle takutíkajugpâ atâtane naliginago atâtaminutdle nâlagtugssauvdlune. oĸarpoĸ atâtaminit autdlartitauvdlune, atâtaminit suliagssíneĸardlune, ĸanoĸ oĸásavdlune atâtaminit ináneĸardlune. (Juánase 3:17; 5:36; 6:38; 12:49, 50) Jesus oĸarpoĸ suliaĸ Gûtip ingminut suliarerĸussâ nãmagsisimavdlugo, ajoĸersugkamilo „ilisarãnga [atâtap] autdlartíkingma“. — Juánase 17:4, 6, 18, 25.
7 Jesusip akeraisa agdlât únerdlûtigíngilât oĸarnerardlugo Gûtiuvdlune. oĸarputdle ’Gûtimut naligitítoĸ’ Gûte atâtaminik taingmago. Jesus toĸúniarpât, sôrdlo agdlagsimassoĸ, „Gûte atâtaminik taingmago Gûtimut naligititdlune“. Jesus oĸarpoĸ: „ilumut, ilumut oĸarfigâvse: erneĸ isumaminik ĸanoĸ-iliorsínáungilaĸ, kisiáne atâtaĸ taimailiortoĸ takuguniuk; táuna ĸanoĸ-iliorângat ernertaoĸ taimailioraraoĸ.“ — Juánase 5:18, 19.
8 nauk ĸutdlasingâraluardlune, Jesusip apustiline oĸalugtũpai: „atâtarme uvavnit angneruvoĸ.“ (Juánase 14:28) oĸartoĸarpoĸ taimáitoĸ Jesus taimane sule nunamîngmat, ĸilaliarneraníngãnîtdle tamána ilumôrungnaertoĸ. tamánale bîbilime agdlagsimángilaĸ.
Jesusip ĸilaliarnerata kingornagut
9. Jesus makísimassoĸ tássáungitsoĸ Gûte Paulusip ĸanoĸ takutípâ?
9 Jesusip ĸilaliarnerata kingornagutdle, ajoĸersugaisa ajoĸersûtigiuarpât atâtaĸ ernermit angnerussoĸ. ukiut 20-t sivnerdlugit tamatuma kingorna, Paulusip agdlautigâ „Nâlagkavta Jesusip Kristusip Gûtia atâtâlo“. (Rûmamiut 15:6, NW) oĸautsit táuko misigssorĸigsâriákit. Jesusip Gûtia Paulusip erĸartorpâ. agdlautigerîgkane túngavigalugit Paulusip ingmíkôrtítarpai atâtaĸ Jesusilo, ãmátaoĸ Gûte Jesusilo. Gûte Kristusilo agdlautigissarpai. agdlagkamine Paulusip oĸautsit uko inûvdluarĸussíssutigissarpai: „Gûtip atâtavta Nâlagkavdlo Jîsusip Kristusip sáimautdlise erĸigsisitdlusilo.“ (Rûmamiut 1:7; 1 Korintumiut 1:3; 2 Korintumiut 1:2; Galâsiamiut 1:3; Evfisumiut 1:2; Filípimiut 1:2) Paulus agdlángilaĸ Kristus Gûtiussoĸ, kisiáne agdlagdlune Kristus „tássa Gûtip ássinga“, táussumúnga sivnîssûvdluartoĸ. (2 Korintumiut 4:4) The Living Bible-imik tulugtũngordlugo nugterissup, Gûte atausiuvdlunilo pingasûssumik ugperissaĸarame, oĸautsit táuko avdlángortípai, agdlagdlune: „Kristus, tássa Gûte“. tamánale bîbilimĩngingmat, ĸúpernerup atâne navsuiausiutdlugo ilángússamut agdlagpoĸ: „erĸortumik: ’tássa Gûtip ássinga.’“
10. Jesus tássáungitsoĸ Gûte sarĸúmersitanit ĸanoĸ pâsineĸarsínauva?
10 bîbilip atuagartâne sarĸúmersitane Jesus atâtardlo ãmátaoĸ Jesus Gûtilo ingmíkôrtíneĸartarput. oĸautsit uko autdlarĸautigait: „Jîsusip Kristusip sarĸúmersitai, Gûtip táussumúnga túniússai.“ (sarĸúmersitat 1:1) ukiut 60-init amerdlanerussut Jesusip ĸilaliarnerata kingornagut, Jesus akitsingârtitaĸ ĸilangmiussoĸ sarĸúmersitane íssuarneĸarpoĸ oĸardlune: „ajugaussoĸ Gûtima nâlagfiutâne sukarssuángortíkumârpara, . . . táussumúngalo agdlagkumârpara Gûtima arĸa Gûtimalo igdloĸarfiata Jerusalâp nutâp ĸilangmit Gûtivnit arĸartugssap arĸa uvangalo atera nutâĸ.“ — sarĸúmersitat 3:12.
11. bîbilip kapitalîsa kingugdlersãne Jesus Gûtilo ĸanoĸ ingmíkôrtíneĸarpat?
11 Gûte savârardlo Jesus Kristus ingmíkôrtíneĸartarput bîbilime kapitalit kingugdlersât tikivigdlugo, tássanime Jerusalemime nutâme igsiavíssârssuaĸ alutornangârtoĸ ĸilangmĩtoĸ Gûtip atausiuvdlunilo pingasûssup takordlûínagaussup igsiavíssârssuatut erĸartorneĸarane, kisiáne taineĸarpoĸ „Gûtip savârĸavdlo igsiavíssârssuat“. (sarĸúmersitat 22:1, 3) oĸautsit táuko pâsiumináingitdlat, aitsâtdle ajoĸersorneĸarsimaguvit agdlagsimángitsumik isumaĸartíniarĸuvdlugit.
„píssaunerup talerpiata tungâne“
12. (a) makínerme kingornagut inigssisimanigssane Jesusip ĸanoĸ oĸautigâ? (b) tugsiaut 110:1-ime Jesus tássáungitsoĸ Jehova ĸanoĸ takutíneĸarpa?
12 Jesusip akeraisa, toĸutísavdlugo patsigssarsiordlutik, aperíngilât Gûtiunerarnersoĸ, aperâtdle táunaunersoĸ „Kristuse Gûtip ernera“. akivoĸ: „sôrdlo oĸartutit. oĸarfigâvsile: matuma kingornagut inûp ernera takujumârparse píssaunerup talerpiata tungâne igsiassoĸ ĸilauvdlo nuiaisigut aggersoĸ.“ (Matîuse 26:63, 64) sujusingnerussúkut Jesusip íssuarpai ingminutdlo atortitdlugit Davidip oĸausê: „Jehovap oĸausia Nâlagkavnut tássauvoĸ: ’talerpingma tungânut ingíkatdlait akerĸatit issigkangnut tungmagagssángortitserdlugit.’“ Jesus oĸángilaĸ tássauvdlune Jehova, oĸarnanilũnît Gûtip atausiuvdlunilo pingasûssup bîbilime ajoĸersûtigineĸángitsup ilagigâne, oĸardlunile Jehovap talerpiata tungânĩsavdlune, Gûtip sujunertaisa pivfigssatigut Gûtip aulajangersimassaisigut nãmagsiartornigssât utarĸivdlugo. — tugsiaut 110:1, NW; Matîuse 22:42-44.
13. ugpernine píssutigalugo inûnerme ánainigssâta sujunitsiánguagut Stefanus sumik takussaĸarpa?
13 Stefanus, Kristusimut ugpernine píssutigalugo toĸutitaĸ sujugdleĸ, Jesusimik makísimassumik ĸilangmĩtumik takussaĸartíneĸarpoĸ. Jesus Gûtiussoĸ takunerpâ, imalũnît Gûtip atausiuvdlunilo pingasûssup ilâtut takuvdlugo? nâgga. sôrdlo Jesusip Davidivdlo sujuligtûtigisimagât, Jesus „Gûtip talerpiata tungâne ĸeĸartoĸ“ takuvâ. The Living Bible-ime agdlagsimavoĸ Stefanusip takugâ „Jesus Messias Gûtip sâne, talerpiata tungâne, ĸeĸartoĸ!“ — apustilit suliait 7:55, 56.
14. Danielip takordlûinerane „inûp erneralusôĸ“ sussoĸ takutíneĸarpa?
14 Danielip uvdlut utorĸaussuánik takussâne nuáningârtume, tamána angnertunerussumik takordlûgkerssârutigineĸarpoĸ. Daniel agdlagpoĸ ima: „takungnigkama únuame takordlôrníkut, sunauvfa ĸilaup nuiaisigut aggersoĸ inûp erneralusôĸ; uvdlut utorĸaussuat tikíkâ, sânutdlo savssartitauvdlune. tunineĸarpordlo nâlagáussusermik nâlangnarssusermigdlo nâlagauvfingmigdlo, inuiaĸatigît tamarmik akimángitsutdlo ingmíkutdlo oĸausigdlit kivfartũsagât táuna; nâlagáussusia soraernaviángilaĸ aserfatdlásananilo, nâlagauvfialo aserujuípoĸ.“ (Dâniale 7:13, 14) Jesus tássáungilaĸ uvdlut utorĸaussuat, Jehova Gûte, táussauvdlunile inûp ernera. malugeriarugdlo táunaussoĸ atâtame ĸilangmiussup sânut savssartitaussoĸ, tunineĸartordlo „nâlagáussusermik nâlangnarssusermigdlo nâlagauvfingmigdlo, inuiaĸatigît tamarmik akimángitsutdlo ingmíkutdlo oĸausigdlit kivfartũsagât táuna“. — nalerĸiuguk Matîuse 25:31.
15. sarĸúmersitane agdlagsimassut nâpertordlugit, „amerdlangârtut“ suna nalúsángilât?
15 bîbilip atuagartâne sarĸúmersitane ersserĸigsumik takutíneĸarpoĸ amerdlangârtut inuiaĸatigîngnit oĸausilingnitdlo tamanêrsut Kristusimit nâlagauvfigineĸartut Gûte savârardlo Jesus Kristus ingmíkôrtísínáusagait, táukume únersiutigingnigdlutik tordlulásáput: „ánáussut Gûtivta igsiavíssârssuarme igsiassup savârĸavdlo pigât.“ ãmátaoĸ, 144.000-it savâraĸ Jesus Kristus ilagalugo Zionip ĸáĸâne ĸilangmĩtume ĸeĸartut táussuma „arĸanik atâtâtalo arĸanik ĸaormíkut agdlangneĸar“put. — sarĸúmersitat 7:9, 10; 14:1.
kiap ernera?
16. Jesus oĸarmat atâtane jûtit Gûtigalugo oĸartut, jûtit suna nalúsángilât?
16 jûtit Gûtip arĸa nalúngilât. Jesusip kina pigâ nalúngilât oĸarmat: „atâtamale nâlangnartípânga; táuna Gûtigalugo oĸarpuse.“ (Juánase 8:54) Gûte táuna kinauva? jûtit táussuma arĸa taiumaguníko taiumángíkaluaruníkulũnît, agdlagkane ivdlernartune ássilîvdlune agdlagaussune pigissamingne takussarpât. agssáinarmik agdlagkane imussane nâlagiartarfingmingnĩtune takussarpât, bîbilimilo grîkerisũngortitaussume Septuaginta-mik taineĸartartume atuartagkamingne atortagkamingnilo naĸínerit eprîarisût atordlugit agdlagángortoĸ takussardlugo. ateĸ Jehova Jesusimut taortigssáungilaĸ. Jesusip „Gûte atâtaminik“ taingmago ingminutdlo taivdlune „Gûtip ernera“, tusartaisa jûtiussut pâsísavât oĸartoĸ naĸínernik eprîarisûnik sisamanik JHVH-mik agdlangneĸartartumik atigdlup ernerigâne. oĸángilaĸ tássauvdlune Jehova, oĸarpordle Jehovap ernerigâne. — Juánase 5:18; 11:4.
kristumiunut angerusisâĸ
17, 18. (a) angerusisâĸ pivdlugo Jeremiasip sujuligtûtâne, pingârnerussut sût ivdlit taisínauvigit, sujuligtûtdlo tamána ĸanoĸ pingârtigâ? (b) angerusisâmik akúnermiliútoĸ ĸanoĸ iliorpa?
17 angerusisâĸ pivdlugo Jeremiasip sujuligtûtâta pingârtup takutípâ jûtĩnáungitsut ãmátaordle kristumiut Jehovap arĸanut ínugtángorsínáusassut. bîbilimik ivdlit atortagkangnik nugterissut Gûtip arĸa agdlagsimarĸârfingne eprîarisûne agdlagsimavfîne agdláinaraluarpássuk, imáitumik agdlagsimásagaluarpoĸ:
„’ata! uvdlut nagdliúkumârput,’ oĸarpoĸ Jehova, ’Israelíkut Judákutdlo nutâmik angerfigiumârpáka; . . . imáname angerfigísaváka Israelíkut uvdlut mákua kingornatigut,’ oĸarpoĸ Jehova. ’inatsisíka iluinut túniúkumârpáka, ũmatáinutdlo agdlagdlugit. Gûtigísavãngalo, uvangalo táuko ínugtariumârpáka. kingornalo tugdliminigdlũnît ĸatángúminigdlũnît ajoĸersuissoĸásáisaoĸ, ima oĸartumik: „Jehova ilisarûk!“ tamarmingme ilisarísavãnga, mingnernit angnernutdlo agdlât,’ oĸarpoĸ Jehova.“ — Jerimia 31:31-34, NW.
18 angerusisâĸ Gûtip anersãkut Israel angerfigalugit atulersitâ agdlauseralugo, apustilip kristumiûssup Paulusip eprîarinut agdlagkamine kapitalit sisamat (kapitalit 7-10) atorpai. Paulus isumaĸángilaĸ Kristus angerutsimik tamatumínga (auagut atulersíneĸartumik) autdlarnîssûssoĸ, oĸarpordle Kristus „akúnermiliútû“ssoĸ. Jehova Gûte autdlarnîssûvoĸ. akúnermiliútoĸ pivdlugo Paulus agdlagpoĸ: „Kristusime . . . ĸilangmut iserpoĸ Gûtip kînâta sânut pivdluta savssartarumavdlune.“ — Eprîarit 8:6; 9:15, 24.
19. sujuligtût tamána nâpertordlugo kristumiut angerusisâmut ilaussut kina Gûtigísavât?
19 kristumiut angerusisâmut ilaussut kina Gûtigísagât Jeremias oĸarpa? Jehova! tássauvoĸ Jehova oĸartoĸ: „angerfigiumârpáka . . . túniúkumârpáka . . . Gûtigísavãngalo.“ kristumiutdlo angerusisâmut ilaussut pivdlugit sujuligtũme agdlagsimavoĸ: „’tamarmingme ilisarísavãnga, mingnernit angnernutdlo agdlât,’ oĸarpoĸ Jehova.“ mássa kristumiut pivdlugit angerusisâmut ilaussut tamarmik — ãmátaoĸ kristumiut ilumôrtut avdlat táukua ilagissait — inũput Jehovamik ilisarssissut kivfartũssissutdlo! ukiut 400-nit amerdlanerussut matuma sujornagut John Calvin agdlagpoĸ ima: „oĸautsit ’Jehova ilisarisiuk!’ ugpernerme ilíniarĸautigssat sujugdlerpât tíkuarpait.“ — Commentaries on the Book of the Prophet Jeremiah and the Lamentations, John Calvinimit, John Owenip tulugtũngortitâ, ĸúperneĸ 136.
píssutsit nikísimassut
20. Jesusip tusartaisa suna pâsissariaĸarpât?
20 Jesusip nalâne tusartaisa Abrahamip, Isakip Jakobivdlo Gûtiat nalúngilât. sujuaissaisa Jehova patdlorfigât, Jehovavdlo nâlagfiutâ igdloĸarfiánĩpoĸ. pâsissariaĸarpâtdle Jesusimik atarĸingningnerup malingningneruvdlo pissariaĸássusê. taimáitumik Jesus oĸarpoĸ „erneĸ tamarmik atarĸísangmássuk, sôrdlo atâtaĸ atarĸigât. ernermik atarĸingníngitsup atâtartaoĸ táussumínga autdlartitsissoĸ atarĸíngilâ“. — Juánase 5:23.
21, 22. (a) uvdlumíkut píssuseĸ ĸanoĸ nikísimava? (b) uvagut suna sumigínásángilarput?
21 uvdlumíkut píssutsit nikísimáput. kristumiûneraĸatigîngne ilagîngnut ilaussortaussut erneĸ oĸautigigajugpât atâtardle „táussumínga autdlartitsissoĸ“ sumigínardlugo. tássauvoĸ Gûtip Jesus „akitsingârtí[kâ] ateĸartitdlugulo aternit tamanit angnerussumik, Jîsusip arĸane sêrĸut tamarmik ĸilangme nunamilo nunavdlo atâne ítut sêrĸumiásassut, orĸatdlo tamarmik Jîsuse Kristuse navsuerutigísagât Nâlagaussoĸ, Gûte atâtaĸ nâlangnarserĸuvdlugo“. — Filípimiut 2:9-11.
22pingârtoĸ una sumigínásángilarput, inugpagssuit sumigínartagât, tássa Jesus navsuerutigísagigput „Gûte atâtaĸ nâlangnarserĸuvdlugo“. uvdlumíkut ugperissarsiornerup tungâtigut pissortat ilarpagssuisa, ilagîgsáinutdlo ilaussortaussut ilarpagssuisa, atâtaĸ puiorsimavdluínangajagpât. atâtaminutdle ĸilangmiussumut ĸinunermine Jesus oĸarpoĸ: „tássauvordle inûneĸ nâgssáungitsoĸ: ivdlit ilisaralutit kisivit ilumut Gûtiussutit.“ tamánáináungilardle. ãmátaoĸ Gûtip autdlartitâ ilisarissariaĸarparput maligtariaĸardlugulo. taimáitumik Jesus nangitdlune oĸarpoĸ: „autdlartitatdlo Jîsuse Kristuse ilisaralugo.“ — Juánase 17:3. (wD 1/4 1984)
aperĸutit uterĸitagssat
□ bîbilime agdlagsimavfît sût takutípât Jesus tássáungitsoĸ Gûte?
□ Jesusip oĸausê: „atâtarme uvavnit angneruvoĸ“ Jesusip ĸilaliarnerata kingornagut sule ilumôrtuarpat?
□ Davidip Danielivdlo oĸausîsa sût pâsitípãtigut Jesusip ĸilangme sumik inigssisimaneranik?
□ angerusisâĸ pivdlugo Jeremiasip sujuligtûtâta kristumiut Gûte pivdlugo sût ilisimásagait ĸanoĸ takutípâ?