Bibelimik atuarnermi pingaarnersat: Saggaria 1:1–14:21
Jehovap innuttani sulileqqissippai
UKIUP 538-p u.n.a.s. naalernerani imaluunniit 537-p u.n.a.s. aallartinnerani Persiamiut kunngiat Kyros peqqussutiliorpoq juutit ’Jehovap illua sanaqqikkiartorlugu’ Babylonimit Jerusalemimut uternissaannik akuerinnittumik. (Esra 1:3) Ukiumili 520-mi u.n.a.s. naalaffik suli sanaqqinneqarsimanngilaq. Taamaattumik Jehovap pruffiiti Zakarias suliassippaa Haggaj peqatigalugu inuiaat sulileqqinnissaannik kajumissaaqqullugit.
Zakariasip oqaasii isumassarsiarititaasut juutinut aalajaatsunut nakussatseqqissutaapput ersersikkamikku Jehovap tapersersoraatik aammalu suliartik pilluaqqujumaaraa. Bibelip atuagartaasa ilaat tamanna aammattaaq uagutsinnut qiimmassaataavoq Messias pillugu siulittuutinik, siulittuutinillu allanik uagut nalitsinni eqquuttunik, imaqarami.a Aammattaaq ilinniutissanik naleqangaartunik imaqarpoq.
Jehovap innuttani pilluaqquai
Jehova innuttaminik isumassuisuuvoq. Jehovap perorsaanerata naapertuilluartuuneranik juutit nassuerutiginnereersullu Zakarias pingasunik takorruuisinneqarpoq suli Guutip taakkununnga isumassuisuuneranik ersersitsisunik. Takorruukkamini siullermi takuai qimuttuarsuppaaluit inngilinit qimusserfigineqartut. Inuiaat juutinik atugarliortitsisut ’perloqarnatik uninnganerat’ taakkua toqqissisimanngissutigaat. Takorruugaata aappaani Jehova aalajangerpoq ’nassuit sisamat’, naalakkersuisut pissaanilissuit innuttaminik siammartitsisimasut, uppitinneqassasut. Takorruukkat pingajuanni Jehovap Jerusalemimut asannittumik sernissuisumillu isumassuinera piviusorpaluttumik takutinneqarpoq. — 1:1–2:13 .
Guutip kiffai aalajaatsut kialuunniit akornusersinnaanngilai. Takorruukkat sisamaanni Jehovap innuttaanut assortuisuunerpaaq, Satan Diaavulu, sakkortuumik appisaluunneqarpoq. (Naleqqiuguk sarĸúmersitat 12:10.) Takorruukkat tallimaanni Zakarias paasitinneqarpoq Guutip innuttai qaqqatut ittunik akornusersorneqassagaluarunilluunniit taassuma piumasaanik iliorumaartut. Qanoq ilillutik? ’Sakkutuut pissaaneratigut pinani pissaanikkullu pinani uanga anernikkut kisianni pissavoq, oqarpoq Jehova katersaarsuit Guutiat.’ — 3:1–4:14.
Guutip kiffaasa ’ajortoq uumigaat’. (Tussiaat 97:10, 11) Takorruukkat arfernanni unioqqutitsisimasunut suli pillarneqarsimanngitsunut perloqqussutaasumik Guuti oqaaseqarpoq. Takorruukkallu arfineq-aappaanni guutiitsuussutsimut assersuutaasoq ’Sinearip nunaanut’, eqqunngitsumik Babylonerpaluttumillu upperisarsiornerup najugaanut, aallarunneqarpoq. Tamanna ajussutsip inissinneqarfissaatut naleqquttuuvoq. Ajussuseq Jehovap innuttaasa, ajussutsimik uumiginnittut, akornanni ineqanngilaq. Taava Zakariasip takuai qamutit sorsuutit qimuttuarsunnik qimuttullit sisamat — tassaasut anersaat pissaanillit qilammiittut Guutip kiffaanik nunamiittunik sernissuisussat. — 5:1–6:8.
Assersuutit siulittuutaasut
Jehovap oqaasiisa siulittuutaasut eqquunnerat pissanganarlunilu uppernikkut nakussatsinnarpoq. Ingammik taamaapput ullutsinnut tunngatillugit Zakariasip siulittuutai. Sølvimik kuultimillu juutinit qimaatitaasunit pissarsiarisaminik palasiuneq Josua kusanangaartumik niaqorusiuttussaavaa. ’Ungasissumillu [Babylonimit] aggerumaarput Jehovap naalaffiutaa qarmariartorlugu.’ (Tamatumunnga assingusumik inuppassuit Babylon Angisooq qimappaat 1919-ip kingorna anersaakkut naalaffimmi sulinermut ikiuiumallutik.) Iisinnginniarnernut aalajangersimasunut eqqunngitsumik isumaqarfiginninnertik pissutigalugu inuit appisaluunneqarput, taavalu Jerusalemip siunissami pilluarluni ingerlanissaa eqqartorneqarluni. Siulittuutigineqarpoq ’angutit qulit inuiannit tamaneersut’ anersaakkut juutit ilumoortumik pallorfiginninnerannut ilanngukkumaartut. (Galâsiamiut 6:16; sarĸúmersitat 7:4-10) ’Tipaatsungaarit, Jerusalemip pania, uumaa,’ Jehova oqarpoq. Taassuma kunngia siutituumik qimusserluni takkuppoq ’eqqissinermillu akimanngitsut [inuiaat] oqaluffigalugit’. — 6:9–9:11.
Guuti paarsisullu
Nakkutilliisut annertuumik akisussaaffeqarput eqiasuillutillu kiffartortariaqarlutik. Innuttaminik annaassinissaminik neriorsuereerlunilu paarsisunut ilumuunngitsunut kamannini Jehovap ersersippaa. ’Paarsisut pingasut’ savaatinik ajortunngortitsingaarmata Guutip innuttaminik angerutsini atorunnaarsippaa. Jerusalem tassaalissaaq ’ujarak oqimaatsoq’. Kinaluunniit illoqarfimmik saassussisoq ’kilerujussuassaaq’. Kisianni ’Judakkut siulersortaat’ — Guutip innuttamisut toqqagaasa akornanni nakkutilliisuusut — ’nanerussatut ikumasutut’ ikkumaarput eqiasuilluartuussallutillu. — 9:12–12:14.
Ilumoortuusaartut Jehovap uumigai. Guutip ilagiissaani ’sallunernik oqaluttuaannartut’ tamarmik tunussisutut peersitaanermikkut ’kapoorneqassapput’. Nunap ’aggorneri marluk’ nungutitaassapput, aggornerisa pingajuat innikkut akuiarneqassalluni. Tamatumunnga assingusumik kristumiuunerartut amerlanersaat, kristumiuuneraqatigiinnut ilaasut, 1919-imiilli Jehovap isaani ajattorneqarsimapput. Ukioq tamanna aallarnerfigalugu kristumiut tanitaasut aalajaatsut ikinnerussuteqartut Jehovap aqqanik torlorfiginnissimapput taassumanngalu akuiarneqartissimallutik. — 13:1-9.
Jehovap sernissuinissaanik innuttaasa isumalluarfigisinnaavaat. Guutimik pallorfiginnittut ilumoortut akeqqanit nunguteriarneqarpata taassuma innuttani sernissussavai Satanimullu atasunik nungutitsissalluni. Uuliap qaqqaa qupimmat assersuutaasumik qooroqalerpoq Jehovap naalagaaffianit tamanut oqartussaasumit erneratalu Messiasikkut naalakkersuisuinit tanitat sernissorneqarfigisaannik. Guutip kiffai aalajaatsut qaamasormiussapput inuiaallu taarmiussallutik. Inuit qinersisariaqarput: Innuttai ilagalugit Jehovamik pallorfiginninngikkunik naassaanngitsumik nungutitaassapput. — 14:1-21. (wD 15/6 89)
[Quppernerup ataani ilanngussaq]
a Atuagaq Paradiset genoprettes til menneskeheden — ved Teokratiet! (Paratiisi inuiannut pilerseqqinneqassaaq — Teokratii atorlugu!), Vagttårnip Peqatigiiffianit naqitigaasoq, Zakariasip siulittuutaanik versikkaarlugit samminnippoq.
[Qupp. 14-mi ungalusaq]
ALLASSIMAFFINNUT OQAASEQAATIT
○ 1:3 — Ukiumi 537-mi u.n.a.s. juutit Babylonimit uteramik isumataarlutik Guutimut saaqqinnissaminnut naalallutillu uummatimikkut iluunngarlutik taassuminnga pallorfiginninnissaminnut kajumissaarneqarput. Naalaffiup sanaqqinneqarluni naammassinissaata tungaanut suleqataanermikkut isumataarsimanerminnik ersitsumik takutitsipput.
○ 2:5-9 — Angutip inuusuttup Jerusalem ussersannguatsiarpaa illoqarfik kaajallallugu illersuutaasumik qarmarsualiornissaq siunertaralugu. Guutilli inngilia paasititsivoq illoqarfiup alliartornissaa qarmamik killilerneqassanngitsoq. Inuup kialuunniit Jerusalemip alliartuinnarnera akornusersinnaanngilaa. Jehovamit sernissorneqarumaarpoq, soorlu ullumikkut tanitat sinneruttut Jerusalemimut nutaamut qilammiittumut ilaalerumaartussat sernissorai. — sarĸúmersitat 21:2.
○ 6:11-15 — Palasiuneq Josua niaqoruserneqarami tassaalinngilaq kunngi palasiusoq, tassami Davidip kinguaavinut kunngikkormiuusunut ilaanngilaq. Tassaalerporli siulittuutikkut Messiasimut, ’Naalersitamik’ siulittuutip eqquutiviffissaanut, assersuut. (Saggaria 3:8; Jerimia 23:5) Naalaffiup Jerusalemimiittup sanaqqinneqarluni naammassineqarnerani Josua ikiuuppoq. Kunngip palasiusup qilammiusup, Jesus Kristusip, anersaakkut naalaffimmi suliamik naammassinnikkumaarpoq.
○ 11:4-11 — ’Savatut toqutassatut’ ittut tassaapput inuit, naalakkersuisunit paarsisuusunit iluanaarniarfigipilunneqaramik. Ajaappissamik ’Inussiarnersaarut’-mik taaguutilimmik ajaappissamillu allamik ’Ataasiussut’-mik taaguutilimmik ajaappisserluni Zakarias paarsisutut iliuuseqarpoq, tassa ajaappiaq siulleq savanik siulersuissutitut atussallugu aappaalu uumasut nujuartat saassussinerini illersuutigisinnaasamisut atussallugu. (Tussiaat 23:4) Jesusimut, anersaakkut paarsisutut aallartitaasumut juutinilli narrugineqartumut, Zakarias assersuutaavoq. Ajaappissamik ’Inussiarnersaarut’-mik Zakariasip napisineratut Guutip juutinut inussiarnersaarluni iliuuseqarnini unitsippaa taakkuninnga angerutsini atorunnaarsillugu. Aammalu Zakariasip ajaappissamik ’Ataasiussut’-mik napisineratut, inatsisit tunngavigalugit Israelikkunnik Jehovap angerutsiminik atorunnaarsitsinera juutit teokratiikkut ataasiussuseqarunnaarnerannik kinguneqarpoq. Upperisarsiornikkut ataasiussuseqannginnerat taakkununnga ajunaarnersuarmik kinguneqarpoq, tassa ukiumi 70-imi Jerusalem Romamiunit aserorneqarmat.
○ 12:11 — ’Hadadrimmonimi qianeq’ tassaannguatsiarpoq Judami kunngip Josiasip toquneranik aliasuutiginninneq. Hadadrimmon Megiddop narsarsuani faraomut Nekomut akersuunnermi Josiasip toqutaaffigisimasaaniinnguatsiarpoq. Josiasip toqunera Jeremiasip erinarsortartullu erinarsuutinik upputinik qiavaat. — 2 nalunaerssûtigdlit 35:20-25.
[Qupp. 14-mi assiliartaq]
Soorlu Zakarias siulittuisimasoq ullumikkut inuit inuiannit tamaneersut anersaakkut Israelimut ilanngussorput