Jehova — iluarnerup naapertuilluassutsillu piviusut pilerfiat

„Qaarsuuvoq [Jehova], assuarnaatsuupput suliai, naapertuilluartuupput aqqutigisai tamarmik. Guutiuvoq aalajaatsoq, peqqusersuitsoq; iluartuuvoq naapertuilluartuullunilu.“ — 5 MOSES 32:4.

1. Sooq inunnguutsitsinnit naapertuilluarneq pisariaqartipparput?

SOORLU kialuunniit inunnguutsiminit asanninneq pisariaqartikkaa, tamatta aamma naapertuilluartumik pineqarusuppugut. Naalagaaffimmi atorfilik Amerikamiu Thomas Jefferson allassimavoq: „Inunnguutsimit [naapertuilluassutsimik] pigisaqarpugut, . . . tamannalu misigissutsitsitulli, isigisinnaassutsitsitulli aamma tusarsinnaassutsitsitulli pissutsitsinnut ilaalluinnarpoq.“ Tamanna tupinnanngilaq, Jehovap imminut assililluni pinngortissimammatigut. (1 Moses 1:26) Aap, nammineq pissuserisaminik pissusilersimavaatigut, ilaatigut naapertuilluassutsimik. Taamaattumik naapertuilluassutsimik pisariaqartitsinermik ilumiugisaqartuaannarpugut silarsuarmilu naapertuilluarfiuissumi inoorusulluta.

2. Naapertuilluarneq Jehovamut qanoq pingaaruteqartigaa, sunalu pillugu Guutip naapertuilluassusianik paasisaqartariaqarpugut?

² Jehova pillugu Biibilimi ima neriorsoqqissaarneqarpugut: „Naapertuilluartuupput aqqutigisai tamarmik.“ (5 Moses 32:4) Silarsuarmili naapertuilluanngiffiusumi inuugatta Guutip naapertuilluassusia paasiuminaassinnaagaluarpoq. Taamaattoq Guutip oqaasia qupperarutsigu paasissavarput Jehova qanoq ililluni naapertuilluartuliortartoq, Guutillu aqqutai nuannersut pingaartinnerusinnaallugit. (Rûmamiut 11:33) Naapertuilluassutsip Biibilimi allaatigineqarnera paasissallugu immikkut pingaaruteqarpoq naapertuilluassutsimik isumaqarnerput inuit eqqarsaataannit sunnerneqarsinnaammat. Inuit isaanni naapertuilluassuseq immaqa tassaaginnarpoq inatsisit nakerisarsiunngitsumik atorneqarnerat. Imaluunniit soorlu isumaliutersortartoq Francis Bacon allassimasoq: „Naapertuilluassuseq tassa inuit tamaasa pisassaannik tunillugit.“ Jehovalli naapertuilluassusia imaqarnerungaarpoq.

Jehovap iluarsusia kajumissinartoq

3. Biibilimi oqaatsit hebriiarisuut griikerisuullu iluarnermut naapertuilluarnermullu atorneqartut eqqarsaatigalugit sumik ilinniarsinnaavugut?

³ Guutip iluarsusia qanoq annertutiginersoq paasisinnaanerulissavarput oqaatsit hebriiarisuut griikerisuullu tamatumunnga Biibilimi atorneqarnerat misissorutsigu.a Soqutiginarpoq Biibilimi oqaatsit iluarsuseq naapertuilluarnerlu assigiinngissuteqarpianngimmata. Oqaatsit hebriiarisuut ilaannikkut assigiimmik atorneqarput, soorlu assersuutigalugu Amos 5:24-mi takuneqarsinnaasoq, Jehovap innuttani ima kajumissaarmagit: „Iluarsuserli pikialatissiuk puilasutut, naapertuilluarnerlu kuuttut imaarutissanngitsutut.“ (Amos 5:24) Aamma oqaatsit ’iluarneq’, ’innarluissut’ ’naapertuilluarneq’-lu arlaleriarluni erseqqissaanertut ataatsikkut atorneqarput. — Tussiaat 33:5; Jesaja 33:5; Jeremia 33:15; Hesekiel 18:21; 45:9.

4. Naapertuilluartuliorneq qanoq paasisariaqarpa, sunalu naapertuilluassutsimut piviusumut najoqqutassiaava?

⁴ Oqaatsit hebriiarisuut griikerisuullu tamakku qanoq isumaqartinneqarpat? Biibili naapertorlugu naapertuilluartuliorneq tassaavoq eqqortumik nakerisarsiunngitsumillu iliorneq. Jehovap ileqqussatigut inatsisit najoqqutassiallu, imaluunniit suna ajunngitsuusoq eqqortuusorlu, aalajangigarimmagit, taassuma ilioriaasii tassaapput naapertuilluassutsimut najoqqutassat pitsaanerpaat. Qinerlerfissiami Theological Wordbook of the Old Testament-imi nassuiarneqarpoq oqaaseq hebriiarisooq naapertuilluarnermik nutserneqartoq (tseʹdheq) ’isumaqartoq ileqqussatigut najoqqutassaq soorunamilu Testamentitoqqami najoqqutassat tamanna tassaasoq Guutip qanoq ittuussusia piumasaalu’. Taamaattumik Guutip najoqqutassiaminik atueriaasia, ingammik inunnut naammalluinnanngitsunut iliorfiginneriaasia, naapertuilluassutsimut piviusumut ersiutaavoq.

5. Pissutsit allat suut Guutip naapertuilluassusianut attuumassuteqarpat?

⁵ Biibilimi ersarissumik takutinneqarpoq Guutip naapertuilluassusia asannittumik, sukannersumik killissaanngitsumillu pinnani, ersersinneqartartoq. David ima erinarsorpoq: ’[Jehovammi] naapertuilluarneq iluaraa imminullu ilumoortut imminiiginnarnagit.’ (Tussiaat 37:28) Guutip naapertuilluassutsiminit killinneqarluni kiffani ilumoortumik naakkinnittumillu iliorfigisarpai. Guutip naapertuilluassusiata pisariaqartitavut eqqumaffigai naammalluinnanngissutsivullu eqqarsaatigisarlugit. (Tussiaat 103:14) Tamanna ima paasisariaqanngilaq Guutip ajussuseq akueriinnaraa, taamaalioraluarunimi naapertuilluanngitsuliornermut kajumissaarissaaq. (1 Samuel 3:12, 13; Nalunaajaasup oqaasii 8:11) Jehovap Moses nassuiaassimavaa tassaalluni Guuti „nallittuisoq, saammaasoq, kamajasuunngitsoq, isumassuingaartoq unneqqaringaartorlu“. Ajortulianik unioqqutitsinernillu isumakkeerfiginnittarpoq, taamaattorli Guuti pisuusumik pillaanngitsoorneq ajorpoq. — 2 Moses 34:6, 7.

6. Jehovap qitornani nunamiusut qanoq iliorfigisarpai?

⁶ Jehovap naapertuilluartuliortarnera eqqarsaatigeqqissaarutsigu, eqqartuussisutut sukannersutut, eqqunngitsuliortunik eqqartuussiumaannartutut, isigissanngilarput. Akerlianik ataatatut asannittutut aalajaatsutulli meeqqaminut pitsaanerpaamik iliorfiginnittartutut eqqarsaatigisariaqarparput. „Illit [Jehova], tassaagaluarputit ataatarput,“ pruffiiti Esajas taama allassimavoq. (Jesaja 64:7) Ataatatut naapertuilluartutut iluartutullu Jehovap eqqortunik aalajanngiusimanninnini meeqqaminullu nunamiusunut misiginneqataanini imminnut oqimaaqatigiissittarpai, taakkua atukkatik artornartut imaluunniit uinikkut sanngiissutsitik pissutigalugit ikiorneqarnissamik isumakkeerfigineqarnissamilluunniit pisariaqartitsimmata. — Tussiaat 103:6, 10, 13.

Naapertuilluassuseq sunaasoq erseqqissarneqarpoq

7. (a) Esajasip siulittuutaata Guutip naapertuilluassusianik sumik ilinniartippaatigut? (b) Inuiaqatigiit naapertuilluassutsimik ilinniarnissaannut Jesus qanoq pingaaruteqarpa?

⁷ Jehovap naapertuilluassusiata misiginneqataanermik ilaqarnera Messias tikimmat erseqqissarneqarpoq. Jesusip naapertuilluassuseq Guutimeersoq ajoqersuutigalugulu maleruartarpaa, soorlu pruffiitimit Esajasimit siulittuutigineqarsimasoq. Ersarippoq Guutip naapertuilluassusianut ilaasoq inunnik qunutitanik misiginneqataasumik iliorfiginninneq. Taamaalillutik taakku ’napivinneqarnatillu’ nakussatsissinnaapput. Jesus, Jehovap ’kiffaa’, nunarsuarmut tikiussimavoq Guutip naapertuilluassusiata ilaa tamanna ’inuiaqatigiinnut oqaassutigissallugu’. Taamaaliorpoq pingaartumik Guutip naapertuilluarneranik ersersitsisarluni inuunermigut. Jesus tassaagami ’iluarnerup naalernera’ Davidimit pisoq ilungersorluni ’iluarneq naapertuilluarnerlu atorusuppai’. — Jesaja 16:5; 42:1-4; Matîuse 12:18-21; Jeremia 33:14, 15.

8. Iluarneq naapertuilluarnerlu qanoq ilillutik ukiuni hundredelinni siullerni equngasunngortinneqarsimappat?

⁸ Ingammik ukiuni hundredelinni siullerni Jehovap naapertuilluassusiata erseqqissarneqarnissaa pisariaqarsimavoq. Juutit utoqqaanertaat upperisarsiornikkullu siuttui — allakkanik ilisimasut, farisiiarit allallu — iluarneq naapertuilluarnerlu eqqunngitsumik isigigamikkik equngasumik ajoqersuisarlutillu maligassiuipput. Taamaattumik inuinnaat allakkanik ilisimasut farisiiarillu piumasaqaataat maleruarsinnaannginnamikkik qularnanngitsumik isumaqarput Guutip naapertuilluassusia inornartuusoq. (Matîuse 23:4; Lúkarse 11:46) Jesusilli takutippaa taamaanngitsoq. Inuinnarnit taakkunannga ajoqersukkani qinerpai, Guutillu naapertuilluartumik najoqqutassiaanik ilinniartillugit. — Matîuse 9:36; 11:28-30.

9, 10. (a) Allakkanik ilisimasut farisiiarillu qanoq ilillutik naapertuilluassusertik takutikkusuttarpaat? (b) Jesusip qanoq ililluni aamma sooq ersersippaa allakkanik ilisimasut farisiiarillu ilioriaasii asuliinnaasut?

⁹ Akerlianilli farisiiarit periarfissiortarput ’iluartuliatik’ takutinniarlugit tamarmik takkuanni qinusarlutik tunisisarlutillu. (Matîuse 6:1-6) Aamma takutikkusuppaat naapertuilluartuullutik inatsisit maleruagassarpassuillu — amerlanertigut namminneq piliatik — maleruartarlugit. Taamaalillutik ’eqqartuussississaq Guutimillu asanninneq saneqquttarpaat’. (Lúkarse 11:42) Qallikkut naapertuilluarpasikkaluarput, ilumikkulli ’iluaatsuliornernik imalissuullutik’. (Matîuse 23:28) Toqqaannartumik oqaatigissagaanni Guutip naapertuilluassusianik ilisimasakipput.

¹⁰ Taamaattumik Jesusip malinnitsini ima mianersoqquai: ’Iluarsusersi allakkanik ilisimasut farisiiarillu piannit annerungaanngippat, qilammiup naalagaaffianut pissanngilasi.’ (Matiuse 5:20) Guutip naapertuilluassusiata Jesusip malinniagaata allakkanillu ilisimasut farisiiarillu uungaannaq isigisut imminnut iluartuutinniarnerata assigiinngilluinnarnerat pissutigalugu taakku akulikitsumik isumaqatigiinngissuteqartarput.

Guutip naapertuilluassusia inuillu equngasumik ’naapertuilluarnerat’

11. (a) Sooq farisiiarit Jesus sabbatimi ajorunnaarsitsineq pillugu aperivaat? (b) Jesusip akissutaata suna ersersippaa?

¹¹ Ukiumi 31-mi u.n.k. upernaami Galiliiami kiffartorluni Jesusip juutit naalagiartarfianni angut toqungasumik assalik takulerpaa. Sabbatiummat farisiiarit Jesus aperaat: ’Sabbatimi katsorsaalluni iluarpa?’ Angut innarluutilik naakkiginagu soqutigineruaat Jesus avoqqaarissallugu, soorlu apeqqutaata takutikkaa. Tupinnanngilaq uummataasa killissaanngissusiat Jesusip aliasuutigimmagu! Taamaattumik farisiiarit apereqqippai: ’Suna iluarpa, sabbatikkut ajunngitsuliorluni?’ Akinngimmata Jesus nammineq akivoq aperalugit sabbatimi sava itersamut nakkarpat namminneq qaqissannginneraat.b ’Atali inuk savamit pingaarnerungaarpoq!’ Jesus assortorneqarsinnaanngitsumik oqarpoq. Imalu inerniliivoq: ’Taamaattumik sabbatimi ajunngitsuliorluni iluarpoq.’ Guutip naapertuilluassusia inuit ileqqutoqaannit killilerneqartussaanngilaq. Jesusip tamanna erseqqissareeramiuk angutip assaa ajorunnaarsippaa. — Matîuse 12:9-13; Mákorse 3:1-5.

12, 13. (a) Allakkanik ilisimasut farisiiarillu assiginagit, Jesusip qanoq takutippaa ajortuliortut ikiorusullugit? (b) Guutip naapertuilluassusia imminullu iluartuutinniarneq sumik assigiinngissuteqarpat?

¹² Farisiiarit timikkut innarluutilinnik soqutigisaqarpianngillat, anersaakkulli piitsunngorsimasut suli soqutiginnginnerullugit. Naapertuilluassutsimut equngasumik isiginnittaaseqaramik ilanngaaserisunik ajortuliortunillu sumiginnaallutillu ajattuisarput. (Juánase 7:49) Taamaattorli inuit taamaattut amerlasuut Jesusip ajoqersuinera ajunngitsumik qisuariarfigaat, qularnanngitsumik malugisinnaagamikku eqqartuussiniaannarnani ikiuerusuttoq. (Matîuse 21:31; Lúkarse 15:1) Farisiiarilli Jesus isornartorsiortarpaat anersaakkut napparsimasut ajorunnaarsinniartarmagit. ’Uuma ajortuliortut ilassivai nereqatigalugillu,’ avoqqaarlerput. (Lúkarse 15:2) Isornartorsiuinerat akillugu Jesus savanik paarsisumik assersuusioqqippoq. Soorlu savanik paarsisup nuannaarutigisaraa sava tammarsimagaluartoq nanigaangamiuk, inngilittaaq qilammiittut nuannaarutigisarpaat ajortuliortoq allamik isumataaraangat. (Lúkarse 15:3-7) Jesusip nammineq nuannaarutigaa Zakæus ajortumik inooriaaserisimasaminit allamut saannissaanut ikiorsinnaagamiuk. ’Inuup ernera tikiuppoq tammartut ujassallugit annaassallugillu,’ Jesus oqarpoq. — Lúkarse 19:8-10.

¹³ Isumaqatigiinngissutit tamakkua takutilluarpaat Guutip naapertuilluassusia ajorunnaarsitsisartoq annatsitsisartorlu, taavalu imminut iluartuutinniarneq, ikittut qutsissisitaanissaannik amerlanersaasalu assuarineqarnissaannik siunertaqartoq, qanoq assigiinngitsiginersut. Ileqqulersuutit isumaqanngitsut inuillu ileqqorisatoqaat allakkanik ilisimasut farisiiarillu anneruniartunngussutigalugillu pingaakujuttunngussutigisimavaat, Jesusilli naleqqulluartumik ersersippaa taakkua ’inatsisit pisariaqarnerusortaat isumakkeeraat, uku: eqqartuussisissaq isumassuinerlu ilumoornerlu’. (Matîuse 23:23) Uagut Jesus ilaarlugu iliuutsitsigut tamatigut naapertuilluassuseq piviusoq ersersitsigu imminillu iluartuutinniarneq mianersuutigalugu.

14. Jesusip tupinnartuliaasa ilaanni qanoq ersersinneqarsimava Guutip naapertuilluassusiata pissutsit inuup atortariaqagai eqqumaffigigai?

¹⁴ Jesusip farisiiarit malittarisassaliaat namminersuutaasut sumiginnarlugit Mosesip inatsisai maleruarpai. (Matîuse 5:17, 18) Taamaaliornerminili najoqqutassiat Inatsisit naapertuilluartut tamakku tunuliaqutarisaat tunuartinngilai. Arnap ukiuni 12-ini aaqartuarsimasup Jesusip atisai attormagit ajorunnaarlunilu Jesusip ima oqarfigaa: ’Panik-aa, uppernerpit annaappaatit, eqqissillutit aallarit.’ (Lúkarse 8:43-48) Jesusip inussiarnersumik oqaasiisa uppernarsarpaat Guutip naapertuilluarluni arnap taamaannera eqqumaffigigaa. Naak Mosesip inatsisai naapertorlugit minguttuugaluartoq taamaattumillu inatsisit unioqqutikkai inuppassuit akornanniikkami, uppernini pissutigalugu akilerneqartariaqarpoq. — 3 Moses 15:25-27; naleqqiuguk Rûmamiut 9:30-33.

Tamanut naapertuilluassuseq

15, 16. (a) Jesusip Samariamiumik naakkinnittumik assersuusiaa naapertuilluarneq eqqarsaatigalugu sumik ilinniutigisinnaavarput? (b) Sooq ’iluassuseqarneq ingasaanniassanngilarput’?

¹⁵ Guutip naapertuilluassusiata misiginneqataanermik ilaqarnera erseqqissaannarnagu Jesusip aamma ajoqersukkani ilinniartippai inunnut tamanut atuuttussaasoq. Jehovap piumasaraa Jesusip ’iluarneq inuiannut saqqummiutissagaa’. (Jesaja 42:1) Tamanna Jesusip assersuusiaasa ilisimaneqarnerpaat ilaanni, Samariamiumik naakkinnittumik assersuusiami, pingaartinneqarpoq. Assersuusiaq tamanna angutip Inatsisinik ilisimasaqarluartup ’imminik iluartuutinniartup’ apeqqutaanut akissutaavoq. ’Kinami tulleraara?’ aperivoq, qularnanngitsumik juutinuinnaq tullertut akisussaaffeqarusukkami. Jesusip assersuusiaani Samariamiu naapertuilluassutsimik Guutip pianik ersersitsivoq, piffissani aningaasaatinilu atoramigit nunami allamiu nalusani ikiorumallugu. Jesusip assersuusiani naggaserpaa aperisoq ima siunnersorlugu: ’Illittaaq taamaalioriartorit.’ (Lúkarse 10:25-37) Uagut tamatumunnga assingusumik kikkut tamaasa ajunngitsuliorfigisarutsigik qanorluunniit naggueqatigiissutsikkut inuiaqatigiissutsikkullu tunuliaqutaqaraluartut, Guutip naapertuilluassusia ilaassavarput. — apustilit suliait 10:34, 35.

¹⁶ Akerlianilli allakkanik ilisimasut farisiiarillu maligassiaata eqqaasippaatigut Guutip naapertuilluassusia atussagutsigu ’iluassuseqarneq ingasaanniassanngikkipput’. (Nalunaajaasup oqaasii 7:16) Allanut kakkagitinniarluta naapertuilluartuusaarutta imaluunniit malittarisassat inuit sanasimasaat pingaartippallaarutsigik, Guutimut iluarisaanavianngilagut. — Matîuse 6:1.

17. Sooq naapertuilluassutsimik Guutip pianik ersersitsisarnerput immikkut pingaaruteqarpa?

¹⁷ Jesusip Guutip naapertuilluassusia inuiannut saqqummiussimavaa ilaatigut ajoqersukkami tamarmik ilinniartariaqarmassuk tamanna pissuserissallugu. Sooq tamanna taama pingaaruteqartigaa? Biibilimi kajumissaarneqarpugut ’Guuti malinniaqqullugu’ Guutillu aqqutigeqqusai tamarmik naapertuilluartuupput. (Evfisumiut 5:1) Mika 6:8-mi nassuiarneqarpoq Jehovap piumasaqaataasa ilaat tassaasoq ’iluartumik iliussasugut’ Guuterput saqeqatigitillugu. Aamma Sefanja 2:2, 3-mi eqqaasinneqarpugut ullussami Jehovap kamaffissaani qimarnguissarsiumagutta ulloq tamanna nalliutinngikkallartillugu ’iluarsuseq noqqaassutigisariaqaripput’.

18. Apeqqutit suut allaaserisami tulliuttumi akineqassappat?

¹⁸ Taamaattumik ullut kingulliit artornartut makku ataatsimut tassaapput ’tamassa nalliuttoq nuannersoq’ naapertuilluartuliornissamut tulluartoq. (2 Korintumiut 6:2) Qularinngissinnaavarput Jobitut ’assuarnaassuseq atisarigutsigu naapertuilluarnerlu qallersaatigigutsigu’ Jehovap pilluaqqussagaatigut. (Job 29:14) Jehovap naapertuilluassusianut uppernerup qanoq ikiorsinnaavaatigut siunissaq isumalluarnartumik isigissallugu? ’Nunalu nutaaq’ iluarsuseqarfissaq utaqqitillugu Guutip naapertuilluassusiata qanoq anersaakkut sernissussavaatigut? (2 Pîtruse 3:13) Allaaserisami tulliuttumi apeqqutit tamakku akineqassapput. (wE 1/8 98)

[Quppernerup ataani ilanngussat]

Nassuiarsinnaavigit?

□ Guutip naapertuilluassusia qanoq paasisariaqarpa?

□ Jesusip qanoq ililluni inuiaqatigiit naapertuilluassutsimik ajoqersorpai?

□ Sooq farisiiarit naapertuilluassusiat equngasimava?

□ Sooq uagut naapertuilluartuliortariaqarpugut?

[Qupp. 8-mi assiliartaq]

Jesusip Guutip naapertuilluassusiata angingaassusia ersersippaa