Pissutsini erloqinartuni Jehovamit ikiorneqarnissat upperiuaruk

1-2. (a) Uagut pissutsit atukkagut juutillu Jerusalemmimut utertut atugaat sunik assigiis­suteqarpat? (b) Juutit ajornar­torsiutaat oqaluttuarikkit. (Ungalusaq “Haggajip, Zakkariap Ezrallu nalaat” takuuk).

ILAANNIKKUT siunissaq pillugu ernumasarpit? Immaqa suliffeerus­simagavit ilaquttatit qanoq pilersorsin­naanerlugit isumakuluutigivat. Imaluunniit politikkikkut eqqissiviil­liortoqarnerani oqaluus­sinerpul­luunniit pillugu akerlilersor­neqarnermi ilaquttatit isumakuluutigivatit. Illit taama nalaataqarpit? Taamaappat itsaq juutit assingusunik ajornar­torsiutillit Jehovamit qanoq ikiorneqarsimasut misissorukku iluaqutigissavat.

² Juutit Babylonnimi ilorrisimaarlutik inuusimasut nunamut ilisimasaqarfigival­laanngisaminnut nuussagamik upperluar­tuusariaqarput. Tikereerlutik sivitsun­ngitsoq aningaasatigut ajornar­torsiuteqalerput inuiaqatigiinnillu allanit akerlilersor­neqarlutik. Aamma Persiamiut naalagaaf­fissuanni eqqissiviil­liortoqarnera pissutigalugu ajornar­torsiorput. Taamaattumik juutit ilaasa guutisiorfiup sanaqqin­neqarnissaata aallunnissaa sapernar­tippaat. Taamaattumik 520-p missaani Kr.in.si.b Jehovap pruffiitini Haggaji Zakkarialu aallartippai inuit sanaartor­nissaannut piumassuseqalerseq­qinniarlugit. (Hagg 1:1; Zak 1:1) Paasisas­satsitut pruffiitit taakkua qiimmas­saanerat sunniuteqarluarpoq. Ukiulli 50-it tamatuma kingorna juutit qiimmas­sarneqaq­qittariaqarput. Ezra, allakkanik allaqqiisartoq, Babylonnimiit Jerusalem­miliarpoq Guutip innuttai qiimmas­sarniarlugit guutisiorneq ilumoortoq salliuteq­qinnias­sammassuk. – Ezra 7:1, 6.

3. Suut akissutis­sarsissavagut? (Ussatit 22:19, tastamantitoĸaĸ)

³ Soorlu itsaq juutit akerlilersor­neqarnermi Haggajip Zakkariallu siulittuutaat Jehovamik tatigin­nittuar­nissaminnut iluaqutigigaat, uaguttaaq pissutsini erloqinartuni Jehovap tatigiuar­nissaanut iluaqutigisin­naavagut. (Ussatit 22:19, tastamantitoĸaĸ 1961-imi naqitigaq atuaruk).c Haggaji Zakkarialu aqqutigalugit Guutip oqariartuutaa Ezrallu maligassiaa misissor­tillugit apeqqutit uku akissutis­sarsissavagut: Pissutsit erloqinartut juutinut qanoq sunniuteqarpat? Sooq pissutsini erloqinartuni Guutip piumasaatut iliornissarput pingaar­nerpaatit­tuassavarput? Jehovamillu tatigin­ninnerput qanoq nakussatsis­sinnaavarput?

PISSUTSIT ERLOQINARTUT JUUTINUT QANOQ SUNNIUTEQARNERSUT

4-5. Sooq juutit guutisiorfimmik sanaartorneq aallukkun­naarpaat?

⁴ Juutit Jerusalemmimut uteramik suliassarpas­suaqarput. Jehovamut pilliivik guutisiorfiullu toqqavissaa sanaqqipal­lappaat. (Ezra 3:1-3, 10) Aallussiun­naarpulli. Sooq? Guutisiorfimmik sanaartornerup saniatigut aamma namminneq inigisas­saminnik illulior­tussaapput, narsaatitik naggoris­sartussaavaat ilaquttatillu pilersorlugit. (Ezra 2:68, 70) Akeraasunillu guutisiorfiup sanaqqin­neqarneranik unitsitsiniarsarisunit akerlilersor­neqarput. – Ezra 4:1-5.

⁵ Juutit nunaminnut utertut imminut ilaquttaminnillu pilersuinerminni ajornar­torsiorlutillu politikkikkut eqqissiviil­liornernit sunnerneqarput. Nunaat Persiamiut naalagaaf­fissuannut ilaalersimavoq Persiamiut kunngiat Kyrosi ukiumi 530-mi toqummat kingoraartaa Kambysesi Egypteni tiguarniarlugu sorsukkiartorpoq. Egypteniliar­nermini ilimanarpoq sakkutuuisa nerisassat, imeq unnuiffigisin­naasatillu juutinit piumasarigaat, taakkua atugaat suli ajornerulersillugit. Dareiosi Siulleq naalakkersuilermat pikitsitsisoqarlunilu eqqissiviil­liortoqarpoq. Tamakku tamaasa pissutigalugit juutit nunaminnut utersimasut ilaquttatik qanoq pilersorsin­naanerlugit isumakuluutigisimassavaat. Ilaallu misigisimapput guutisiorfimmik sanaartor­nissamut piffissaal­luanngitsoq. – Hagg 1:2.

6. Juutit aamma sunik ajornar­torsiuteqarpat, Zakkariallu qanoq oqarfigai? (Zakaria 4:6, 7)

⁶ Zakaria 4:6, 7 atuakkit. Aningaasatigut ajornar­torsiutit naalagaaf­fissuarmilu eqqissiviil­liortoqarnerata saniatigut juutit aamma akerlilersor­neqarput. Ukiumi 522-mi juutinut akeraasut pissutigalugit guutisiorfimmik sanaartorneq inerteq­qutigineqalerpoq. Zakkarialli juutit oqarfigai Jehovap pissaaneqangaartup anersaani atorlugu akornutaasut tamaasa peerumaarai. Taava ukiumi 520-mi kunngip Dareiosip guutisiorfimmik sanaartorneq inerteq­qutigiun­naarpaa, allaallu aningaasatigut tapersersorlugulu naalagaatitat peqquai juutit ikiussagaat. – Ezra 6:1, 6-10.

7. Juutit Guutip piumasaatut iliornissartik pingaar­nerpaatik­kamikku qanoq pilluaq­quneqarpat?

⁷ Haggaji Zakkarialu aqqutigalugit Jehovap innuttani neriorsorpai guutisiorfimmik sanaartorneq pingaar­nerpaatippassuk ikiorumaarlugit. (Hagg 1:8, 13, 14; Zak 1:3, 16) Pruffiitinit qiimmas­sarneqaramik juutit guutisiorfimmik sanaartorneq ukiumi 520-mi aallarteq­qippaat ukiullu tallimat qaangiutin­ngitsut naammas­sillugu. Juutit ajornar­torsioraluarlutik Guutip piumasaatut iliornissartik salliuk­kamikku pigisatigut anersaakkullu Jehovamit ikiorneqarput. Taamaat­tumillu nuannaaqalutik Jehova guutisiorfigaat. – Ezra 6:14-16, 22.

GUUTIP PIUMASAATUT ILIORNISSAT PINGAAR­TITTUARUK

8. Haggaji 2:4-mi allassimasut Guutip piumasaatut iliornissatta pingaar­tittuar­nissaanut qanoq iluaqutigaagut? (Aamma quppernerup ataani ilanngussaq takuuk).

⁸ Annikil­liornar­tussarsuaq nalliutingajalermat nalunngilarput oqaluus­sinissarput aatsaat taama pingaaruteqar­tigisoq. (Mak 13:10) Aningaasatigulli ajornar­torsiorutta oqaluus­sinerpul­luunniit akerlilersor­neqarpat kiffartornitta pingaar­tittuarnissaa sapernar­tissinnaavarput. Jehovap piumasaata salliut­tuarnissaanut suna iluaqutigis­savarput? Upperil­luinnar­tariaqarparput ‘Katersaarsuit Naalagaata’ Jehovap najoraatigut.d Piumasaa salliut­tuarutsigu ikiussam­matigut ernumas­sutissaqan­ngilagut. – Haggaji 2:4 atuaruk.

9-10. Aappariit Jiisusip oqaasiisa Matiusi 6:33-mi allassimasut ilumoornerat qanoq misigaat?

⁹ Aappariit Oleg aamma Irinae pioneritut kiffartortut ilinniarfigil­luarsin­naavagut. Ilagiit allat tapersersorumallugit nooreerlutik nunagisaminni aningaasatigut ajornar­torsiuteqalermat suliffis­saarupput. Ukiup ataatsip missaani aalajangersimasumik isertitaqan­ngikkaluarlutik Jehovap asannilluni tapersersuiuarnera misigisarpaat ilaannikkullu uppeqatiminnit ikiorneqar­tarlutik. Ajornar­torsior­nerminni suna iluaqutigaat? Oleg aallaqqaammut nikallungasimasoq ima oqarpoq: “Oqaluus­sinermi ilungersor­niartuaratta inuunermi pingaar­nerpaasut eqqarsaatigineruagut.” Nulianilu suliffis­sarsiorlutillu oqaluus­sinermi ulapputeqar­tuarput.

¹⁰ Taamaallutik oqaluus­sereerlutik angerlaramik paasivaat ikinngutigil­luakkaminnit 160 kilometerisut ungasitsigisumi najugaqartumit puussianik marlunnik nerisanik imalinnik pajunneqarsimallutik. Oleg oqarpoq: “Ullormi tassani misigeq­qipparput Jehovap ilagiillu uagutsinnik isumassuingaarnerat. Qularin­ngilarput Jehovap kiffani puiunngisaannarai, neriuutaarus­simasutut misigigaluartut.” – Mat 6:33.

11. Guutip piumasaatut iliornissarput pingaar­tittuarutsigu suna ilimagisin­naavarput?

¹¹ Jehovap kissaatigaa oqaluussineq annassutaasinnaasoq pingaar­tissagipput. Immikkoortoq 7-imi eqqaaneqartutut Haggajip Jehovap innuttai kajumis­saarpai guutisiorfimmik sanaartornertik aallarteq­qeqqullugu, taamaaliorpatalu Jehova neriorsuivoq ‘pilluaq­qujumaarlugit’. (Hagg 2:18, 19) Uaguttaaq upperil­luinnarsin­naavarput Jehovap suliareq­qusaanik pingaar­titsiuarutta pilluaq­quneqas­salluta.

JEHOVA QANOQ TATIGINERULERSIN­NAAGIPPUT

12. Sooq Ezra angalaqataalu uppersuseqarluar­tariaqarpat?

¹² Ukiumi 468-imi Ezra juutit Babylon­nimeersut ilagalugit Jerusalem­miliarpoq. Angalanerminni uppersuseqarluar­tariaqarsimapput. Kuultit sølvillu guutisiorfimmut tunissutigineqarsimasut nassarlugit aqqusinikkut navianartukkut angalasus­saapput, taamaammat pinerluttunit saassun­neqariaan­naapput. (Ezra 7:12-16; 8:31) Aamma tikikkamik paasivaat Jerusalemmi isumannaatsuun­ngitsoq. Illoqarfiup inui amerlaval­laanngillat, aamma qarmarsui isaaffiilu iluarsaan­neqartariaqarput. Jehovamik tatigin­ninneruler­nissamut Ezra qanoq ilinniarfigisin­naavarput?

13. Ezrap Jehova qanoq tatiginerulerpaa? (Aamma quppernerup ataani ilanngussaq takuuk).

¹³ Jehovap innuttani pissutsini erloqinartuni qanoq ikiorsimanerai Ezrap misigisimavaa. Ukiut arlallit tamatuma siorna 484-imi kunngip Ahasverusip juutit Persiamiut naalagaaf­fissuan­niittut nungutitaassasut peqqussutigimmagu ilimanarpoq Ezra Babylon­nimiissimasoq. (Est 3:7, 13-15) Ezra juutillu allat tamarmik navianar­torsiorput! Kunngip peqqussutaa tusaramikku aliatsangaarlutik iisinngin­niarput, qissapput Jehovamullu ikioqqullutik qinullutik. (Est 4:3) Taava paarlattuanik pisoqarmat, tassa juutinik toqutsiniaraluartut namminneq toqunneqarmata, Ezra juuteqataalu qanoq misigisimassasut takorlooriaruk! (Est 9:1, 2) Ezrap taama misigisaqarnini siunissami erloqinar­torsior­nissaminut piareersaatigisimassavaa Jehovamillu tatigin­ninnerulis­sutigalugu.f

14. Pissutsini erloqinartuni qatanngutip arnap Jehovamit isumassor­neqarami suna ilikkarpaa?

¹⁴ Pissutsini erloqinartuni Jehovamit isumassor­neqarneq misigigaangatsigu tatigineruler­tarparput. Anastasiap Europap Kangisissuani najugaqartup tamanna misigaa. Politikkikkut akuliuk­kumannginnami suliffimminit soraarpoq. Ima oqarpoq: “Inuuninni aatsaavissuaq aningaasaateqan­ngilanga.” Imalu nangippoq: “Jehova qinnuigigakku asannilluni isumassorpaanga. Siunissami suliffeeruteq­qissagaluaruma ernumas­sanngilanga. Ataatama qilammiusup ullumi isumassoraminga aqaguttaaq isumassus­savaanga.”

15. Ezrap Jehovamik tatigin­nittuar­nissaminut suna iluaqutigaa? (Ezra 7:27, 28)

¹⁵ Jehovap assaanit ikiorneqar­tarnini Ezrap eqqarsaatigisarpaa. Ezrap Jehovamit ikiorneqar­tarsimanini eqqarsaatigigaangamiuk tatigin­nittuar­nissaminut iluaqutigisarpaa. Maluginiaruk allammat ‘Jehovap Guutimi assaata qulangeraani’. (Ezra 7:27, 28 atuakkit). Ezrap oqaatsit taakku assingusul­luunniit allakkamini arfinileriarluni atortarpai. – Ezra 7:6, 9; 8:18, 22, 31.

16. Jehovap assaa inuunitsinni qaqugukkut maluginiar­nerusin­naasarparput? (Aamma assit takukkit).

¹⁶ Ajornar­torsior­nitsinni Jehovap ikiorsin­naavaatigut. Assersuutigalugu ataatsimeersuarnissaq najuuffigiumallugu freersin­naanerluta imaluunniit ataatsimiinnerit tamaasa najuuffigiumallugit piffissani allani sulisarsin­naanerluta sulisitsisorput aperigaangatsigu ‘Jehovap assaanit’ ikiorneqar­nissatsinnut periarfis­sarsior­tarpugut. Immaqa ilimagisatsinniit kinguneqarluar­nerussaaq, tamannalu Jehovamik tatigin­ninnerulis­sutigisin­naavarput.

17. Ezrap nanertisimanermini qanoq ersersippaa maniguulluni? (Saqqaani assiliaq takuuk).

¹⁷ Ezra maniguulluni Jehovamut ikioqqusarpoq. Ezra suliassani pissutigalugit nanertisimagaangami Jehovamut maniguulluni ikioqqusarpoq. (Ezra 8:21-23; 9:3-5) Juutit allat maluginiaramikku Ezra Jehovamik tatigin­nittuusoq ikiorusungaarpaat upperneralu ilaarusullugu. (Ezra 10:1-4) Uaguttaaq timikkut pisariaqar­titagut ilaquttattalu isumannaal­linissaat isumakuluutigalugit nanertisimagaangatta Jehova tatigalugu qinnuigisariaqarparput.

18. Jehovamik tatigin­ninneruler­nissatsinnut suna iluaqutigis­savarput?

¹⁸ Maniguulluta Jehovamut ikioqqusarutta uppeqatitsinnillu ikiorneqarnerput akuerisarutsigu Guuti tatiginerulis­savarput. Erikap pingasunik meerallip alianangaartumik nalaataqar­nermini Jehova tatigiuarpaa. Naarmiuni toqukkut annaavaa, kinguninngualu uia asasaa aamma toquvoq. Pisimasut taakku eqqarsaatigalugit ima oqarpoq: “Jehovap qanoq ikiussagaatit siumut ilisimareersin­naanngilat. Ilimagin­ngisattut ikiorsin­naavaatit. Ikinngutima oqaasii iliuusiilu aqqutigalugit Jehovap qinnutima ilarpassui akisimavai. Ikinngutikka ammaffigigaangakkit ikioriaan­naasarpaannga.”

JEHOVA TATIGIUARUK

19-20. Juutit Jerusalem­miliarsin­naanngitsut qanoq ilinniarfigisin­naavagut?

¹⁹ Juutit Jerusalemmimut utersin­naanngitsut aamma ilinniarfigil­luarsin­naavagut. Ilaat utoqqaligamik, napparsimagamik ilaqutariin­niluunniit akisussaaf­feqaramik aallarsin­naanngillat. Taamaattoq Jerusalemmimi guutisiorneq tapersersorumallugu kajumillutik tunissuteqarput. (Ezra 1:5, 6) Juutit siulliit nunaminnut uternerata kingorna ukiut 19-it qaangiuttut juutit Babylon­nimiiginnartut Jerusalemmimut suli tunissuteqar­tarpasipput. – Zak 6:10.

²⁰ Guutimut kiffartor­nitsinni iliuutsigut killeqaraluartut upperil­luinnarsin­naavarput Jehovap ilungersornigut pingaartikkai. Sooq? Zakkariap nalaani Jehovap pruffiitini peqquaa sølvit kuultillu juutinit Babylon­nimiittunit tunissutigineqartut atorlugit ‘niaqorusiussasoq’. (Zak 6:11) Niaqorullu tamanna Babylon­nimiittut tunissuteqangaar­tarsimanerannut eqqaassutis­siaassaaq. (Zak 6:14) Uagut aamma upperil­luinnarsin­naavarput kiffartor­nitsinni uummaterput tamakkerlugu iliuutsigut Jehovap puiunngisaan­nassagai. – Hebr 6:10.

21. Sooq siunissaq isumalluarfigisin­naavarput?

²¹ Naggatissaq nalliutingajalermat erloqinar­torsior­tassaagut, ilimanarporlu nalaattakkagut ajorsigalut­tuinnassasut. (Tim 2. 3:1, 13) Isumalluar­nissatsinnulli pissutis­saqarluarpugut. Jehovap innuttaminut Haggaji aqqutigalugu oqaasii uku eqqaamakkit: “Uangami najorpassi, ... siooraqinasi!” (Hagg 2:4, 5) Uaguttaaq sapinngisatsinnik Jehovap piumasaatut iliorniarsarigutta upperil­luinnarsin­naavarput najussagaatigut. Haggajip Zakkariallu siulittuutaannit Ezrallu maligas­siaanit ilikkakkatta maleruar­nerisigut siunissami qanorluunniit pisoqas­sagaluarpat Jehova tatigiuarsin­naavarput.