Uummatikkut iluunngarlutit Jehova kiffartorfigiuk!

1-3. ‘Uum­matik­kut iluun­ngarluni’ Jehovamut kif­far­tor­neq qanoq paasisariaqar­pa? As­sersuuteqarit.

TAMAT­TA naam­mal­luin­nan­ngitsuul­lutalu kuk­kusar­pugut. Qujanar­tumil­li Jehova uter­titsis­sum­mik pilersitsivoq isumak­keerfigin­neriaan­naal­lunilu. Taamaat­tumik maniguul­lutalu peq­qis­simigut­ta isumak­keerfigeq­qusin­naavugut. Up­peril­luin­narsin­naavar­put Jehovap “ajor­tuliat­ta nalis­saan­nik” pis­san­ngik­kaatigut. (Tus­s 103:10) Taamaak­kaluar­toq ‘uum­matik­kut iluun­ngarluta kif­far­torfigisariaqar­par­put’. (1 Nal 28:9) Naam­mal­luin­nan­ngitsuugat­tali qanoq taamaaliorsin­naavugut?

² Kun­ngi Asa kun­ngimut Amasjamut naleq­qiuk­kutsigu taman­na paasis­savar­put. Kun­ngit taak­ku marluul­lutik ajungitsulior­tar­put, aam­mat­taarli naam­mal­luin­nan­ngitsuugamik kuk­kusar­put. Biibilimili al­las­simavoq ‘Asa inuunini tamaat uum­matimigut iluun­ngarluni Jehovamut ilumoor­toq’. (2 Nal 15:16, 17; 25:1, 2; Us­s 17:3) Jehovamit iluarisaaniar­tuar­poq taas­sumun­ngalu tun­niusimal­luin­narluni. Amasjali ‘uum­mam­migut ilumoorluin­narani’ Jehovamut kif­far­tor­poq. Guutip akerai ajugaaf­figereerlugit taak­kua guutipiluinik pal­lorfigisalik­kaminik angerlaas­sivoq. – 2 Nal 25:11-16.

³ “Uum­matimigut iluun­ngarluni” Jehovamut kif­far­tor­tup taan­na asangaarlugulu naas­saan­ngitsumik kif­far­torfigerusup­paa. Biibilimi oqaaseq ‘uum­mat’ ator­neqaraangat amerlaner­tigut pineqar­tar­poq ilorlik­kut qanoq it­tuuner­put. Tamatumun­nga ilaap­put eq­qarsar­taaser­put, nuan­narisavut, inuunitsin­ni anguniak­kavut aam­ma sooq iliuutsivut iliuuserinerivut. Naam­mal­luin­nan­ngitsuugaluarluta uum­matik­kut iluun­ngarluta Jehova pal­lorfigisin­naavar­put. Kif­far­torfigaar­put taman­na kis­saatigivik­katsigu imaan­ngitsoq taamaalior­tariaqarat­ta ileq­qoriin­naratsiguluun­niit. – 2 Nal 19:9.

4. Maan­na suna sam­mis­savar­put?

⁴ Uum­matik­kut iluun­ngarluni Guutimut kif­far­tor­neq qanoq paasisariaqar­nersoq paasil­luar­nerusin­naavar­put Asa Judamilu kun­ngit aalajaatsut al­lat pingasut – Joshafati, Hizkija Josijalu – eq­qarsaatigigutsigit. Kun­ngit taak­ku sisamat kuk­kusaraluar­tut Jehovap iluarai. Takusin­naavaa uum­matimik­kut iluun­ngarlutik kif­far­torfigigaan­ni. Sooq Guutip taamatut isigai, qanorlu ilaarsin­naavavut?

ASA ‘UUMMATIMIGUT ILUUNNGARLUNI JEHOVAMUT ILUMOORPOQ’

5. Asa kun­ngin­ngorami qanoq ilior­pa?

⁵ Naalagaaf­fiup Judap Israelimit, naggueqatigiis­sor­tat quliusut naalagaaf­fian­nit, avis­saar­nerata kingor­na Asa Judami kun­ngit pingajus­saraat. Judami kun­ngin­ngorami pal­lorfigin­nin­nerup eq­qun­ngitsup kinguaas­siuutitigul­lu maajun­nar­tuliat naalagaaf­fim­minit piiar­nis­saat aalajangiusimavaa. Guutipiluit inun­nit pal­lorfigineqar­tut suujun­naarsip­pai naalaf­fim­milu ator­tit­tar­tut anisil­lugit. Al­laat aanami “kun­ngip anaanaatut ataq­qinaataa atorun­naarsip­paa guutipiluup Asherap as­singa maajun­nar­toq sanatis­simam­magu”. (1 Kng 15:11-13) Aam­ma Asap in­nut­tani Jehova ‘ujaq­qul­lugu aam­malu inatsisai peq­qus­sutaalu naalaq­qul­lugit’ kajumis­saar­pai. Al­lat Jehovamik pal­lorfigin­neq­qul­lugit sapin­ngisaminik ikior­pai. – 2 Nal 14:3.

6. Nubiamiut Juda isaaf­figim­mas­suk Asa qanoq piva?

⁶ Asap ukiuni naalak­kersuif­fiini qulini siul­ler­ni naalagaaf­fik Juda sorsun­ngilaq. Taava Nubiamiut mil­lioninik sak­kutooqarlutik 300-nil­lu sorsuutinik qamuteqarlutik Judamut saas­sus­sip­put. (2 Nal 13:23; 14:5, 8, 9) Asa sua? Up­peril­luin­nar­paa Jehovap in­nut­tani ikiorsin­naagai. Taamaat­tumik sorsun­nermi ajugaaq­qul­lutik Jehovamut ikioq­quvoq. (2 Nalunaarsuutit 14:10 atuaruk). Ilaan­nik­kut Jehovap in­nut­tani akeraan­nit ajugaasit­tar­pai, aam­ma kun­ngit im­minut aalajaan­ngik­kaluaraangataluun­niit. Taamaalior­tar­poq takutin­niarlugu tas­saal­luni Guuti ilumoor­toq. (1 Kng 20:13, 26-30) Pif­fis­samili tamatumani Jehovap in­nut­tani ikior­pai Asap tatigim­mani. Sorsun­neran­ni ajugaatitsinermigut Jehovap Asap qin­nutaa akivaa. (2 Nal 14:11, 12) Kingusin­nerusuk­kut Asa Jehovamut ikioq­qunani Aramip kun­ngia ikior­tisiarigamiuk silatusaan­ngitsumik iliuuseqar­poq. (1 Kng 15:16-22) Taamaak­kaluar­toq Jehovap takusin­naavaa asagaani. Asa “inuunini tamaat uum­matimigut iluun­ngarluni Naalak­kamut ilumoor­poq.” Asa maligas­saal­luar­toq qanoq ilaarsin­naavar­put? – 1 Kng 15:14.

7, 8. Asa qanoq ilaarsin­naaviuk?

⁷ Qanoq nalun­ngis­sin­naavar­put Jehovamut ilumoorluin­nar­nersugut? Im­minut ima aperisin­naavugut: ‘Saper­nar­tik­kaluaraangak­kuluun­niit Jehova naalas­savara? Ilagiit minguitsuutin­nis­saat aalajangiusimal­luin­nar­para?’ Asap aanani kun­ngik­kormiutut ataq­qinaataajaramiuk sapiitsuliungaar­nera eq­qarsaatigiuk. Ilaan­nik­kut il­lit Asap sapiitsigineratut sapiitsigisariaqar­tas­saatit. As­sersuutigalugu ilaqut­tat ikin­ngutil­luun­niit qanigisat peq­qis­siminani ajor­tulior­pat ilagiin­nul­lu ilaajun­naarsin­neqar­pat taava taan­na peqatigisarun­naar­niarlugu aalajangiusimas­saviuk? Uum­matin­nit qanoq kajumis­sisin­neqas­savit?

⁸ Ilaan­nik­kut Asatut misigaluta kik­kut tamarmik akerlerigaatigut misigisin­naavugut. Im­maqa atuaqativit ilin­niar­titsisuil­luun­niit il­laruaatigaatsit Jehovamik Nalunaajaasuugavit. Im­maqaluun­niit suleqativit sianiis­soraatsit ataatsimeersuar­nis­samut sulin­ngif­feqar­niaravit qaangiut­tuukulan­ngin­navil­lu. Taamaat­toqar­til­lugu Asap Guutimik tatigin­nin­neratut tatigin­nigit. Jehovamut qinugit, sapiitsuugit eq­qor­tulior­tuaril­lu. Eq­qaamajuk Guutip Asa nakus­satsik­kaa, aam­ma il­lit nakus­satsik­kumaar­paatit.

9. Oqaluus­sigaangat­ta Jehova qanoq nuan­naar­tit­tar­par­put?

⁹ Asa im­minuin­naq eq­qarsaatigin­ngilaq; al­lat Jehova ‘ujaq­qul­lugu’ kajumis­saar­tar­pai. Aam­ma uagut inuit Jehovamik pal­lorfigin­neq­qul­lugit ikior­tar­pavut. Jehovap maluginiar­tar­paa pil­luni al­lat oqalut­tuuk­kaangatsigit. Taas­sumin­nga asan­nin­ner­put inun­nil­lu taak­kualu siunis­saan­nik soqutigin­nin­ner­put pis­sutigalugit oqaluus­siner­put takugaangamiuk nuan­naar­tarsimas­saaq!

JOSHAFATIP JEHOVA UJARPAA

10, 11. Joshafati qanoq ilaarsin­naavar­put?

¹⁰ Joshafatip “ataatami Asap ingerlavigisaa aq­qutigaa”. (2 Nal 20:31, 32) Qanoq? Joshafatip ataatamisul­li in­nut­tani Jehovamik pal­lorfigin­nit­tuaq­qul­lugit kajumis­saar­tar­pai. Angutit ‘Jehovap inatsisaasa al­las­simaf­fian­nik’ nas­sar­til­lugit Judami il­loqarfin­nut in­nut­taminik ilin­niar­titsiar­tor­tip­pai. (2 Nal 17:7-10) Al­laat naalagaaf­fim­mut avan­narlermut Israelimut aal­lar­poq Efraimip qaq­qalit­taaniit­tut ‘Jehovamut kingumut saatsin­niarlugit’. (2 Nal 19:4) Joshafati kun­ngiuvoq ‘uum­matimigut iluun­ngarluni Jehovamik ujarlersoq’. – 2 Nal 22:9.

¹¹ Jehovap kis­saatigaa inuit sumiik­kaluar­tul­luun­niit ul­lumik­kut pil­luni ilin­niar­tin­neqas­sasut, tamatumanilu tamat­ta ikiuus­sin­naavugut. Qaam­matit tamaasa oqaluus­seqataasar­nis­saq anguniagaraajuk? Inuit al­lat Jehovamik pal­lorfigin­nileq­qul­lugit Biibilimik ilin­niar­titseqataarusup­pit? Taman­na qin­nutigisar­piuk? Biibilimik atuaq­qis­saaqateqaler­niar­nerit ilungersuutigiguk­ku Jehovap ikius­savaatit. Pif­fis­sami im­minut atugas­satut isigisaraluan­ni Biibilimik atuaq­qis­saaqateqarusup­pit? Joshafatip al­lat Jehovamik kif­far­torfigin­nilerseq­qin­niarlugit iliuuseqar­neratul­li unit­tooq­qasut ikior­niarsin­naavavut. Aam­ma ilagiin­nut ilaajun­naarsitaasimasut ilagiit isumagisaan­ni najugal­lit ajor­tuliarisimasamit­tut ilior­tarun­naarsimasut utoq­qaaner­tanit ikiuisin­naasunit pulaar­neqar­tar­put.

12, 13. (a) Joshafati siooralerami qanoq ilior­pa? (b) Sooq Joshafati ilaas­savar­put?

¹² Joshafatip ataatamisul­li Asatut Jehova tatigaa sak­kutoor­pas­suit Judamut saas­sus­sim­mata. (2 Nalunaarsuutit 20:2-4 atuakkit). Siooragami Jehovamut ikioq­quvoq. Qin­num­mini nas­suer­poq akeq­qat nam­mineerlutik ajugaaf­figisin­naanagit. Aam­ma oqar­poq in­nut­tanilu qanoq ilior­nis­sar­tik nalul­lugu. Joshafatip up­peril­luin­nar­paa Jehovap ikius­sagaatik. Ima oqar­poq: ‘Isivut ilin­nut sam­mip­put.’ – 2 Nal 20:12.

¹³ Joshafatitul­li ilaan­nik­kut ajor­nar­torsiut qanoq iliuuseqarfigis­sanerlugu nalusar­par­put, al­laal­lu sioorasin­naal­luta. (2 Kor 4:8, 9) Joshafatili qanoq ilior­toq eq­qaamajuk. Inuit tutsaan­ni qanoq san­ngiitsigisutut misiginini qin­num­mini Jehovamut oqalut­tuaraa. (2 Nal 20:5) Ilaqutariin­ni it­tuusut Joshafati ilaarsin­naavaat. Ilaqutariin­ni ajor­nar­torsiut naam­magalugu atorsin­naaq­qul­lugu qanorlu iliuuseqarfigis­sanerlugu nalun­ngis­sin­naaq­qul­lugu Jehovamut ikioq­qugit. Ilaqut­tatit tusaatil­lugit taamatut qinunis­sat kan­ngusuutigeqinagu. Paasiin­nas­savaat Jehova qanoq tatigitiginerit. Jehovap Joshafati ikior­paa, aam­ma il­lit ikius­savaatit.

HIZKIJA EQQORTULIORTUARPOQ

14, 15. Hizkijap Guuti qanoq tatigil­luin­nar­paa?

¹⁴ Kun­ngip Hizkijap Jehova “at­tavigiuar­paa” angun­ni maligas­siuinerlul­luni guutipilus­sior­tuugaluar­toq. Hizkijap “qat­tor­ngit pil­liisarfiit peer­pai ujaq­qal­lu napasut sequtserlugit napasorlu Asheramut pigititaasoq kil­lorlugu. Pulateriaarsuusiaq kan­ngus­saasoq Mosesip sanasimasaa [Israelik­kut pal­lorfigisar­tagaat] kaat­tarlugu aseror­ter­paa.” Hizkija Jehovamut tun­niusimal­luin­nar­poq. “Inatsisil­lu Naalak­kap Mosesimut tun­nius­simasai maleruar­pai.” – 2 Kng 18:1-6.

¹⁵ Hizkija kun­ngiutil­lugu As­syriamiut sak­kutuuisa Juda isaaf­figaat Jerusalemilu suujun­naarsin­niarlugu sioorasaaril­lutik. As­syriap kun­ngiata Sankeribip Jehova il­laruaatigaa Hizkijalu tun­niutiin­naq­qul­lugu. Pif­fis­sami navianar­torsiorfiusumi tamatumani Hizkijap Jehova tatigil­luin­narlugulu ikioq­qul­luni qin­nuigaa. Nalun­ngilaa Guuti As­syriamiunit pis­saaneqar­nerungaar­toq in­nut­taminil­lu aniguisitsisin­naasoq. (Esaja 37:15-20 atuakkit). Qin­nutaa akil­lugu Guutip As­syriamiut sak­kutuui 185.000-t in­ngilimit toqutaatip­pai. – Esaja 37:36, 37.

16, 17. Hizkija qanoq ilaarsin­naaviuk?

¹⁶ Kingusin­nerusuk­kut Hizkija nap­parsimaler­poq toqungajal­lunilu. Pif­fis­sami ar­tor­nar­tumi tamatumani Jehova kimigiiserfigaa aalajaas­simanini eq­qaamaq­qul­lugu ikioq­qul­lunilu. (2 Kunngit 20:1-3 atuakkit). Qin­nutaa tusarlugu Jehovap ajorun­naarsip­paa. Nalun­ngilar­put Biibili naaper­torlugu ul­lumik­kut ilimagisin­naan­ngik­kip­put Guutip tupin­nar­tuliorluni ajorun­naarsis­sagaatigut inuuner­pul­luun­niit sivitsorlugu. Hizkijatul­li Jehova tatigalugulu ikioq­qusin­naavugut. Ima oqarfigisin­naavar­put: “Ila Naalagaq, eq­qaaniaruk qanoq kiin­navit saani inuusimasunga peq­qusersuil­lunga uum­matik­kul­lu iluun­ngarlunga.” Up­peraajuk nap­parsimalis­sagaluaruil­luun­niit Jehovap isumagiuas­sagaatit? – Tus­s 41:4.

¹⁷ Hizkija al­latigut qanoq ilaarsin­naavar­put? Im­maqa Jehovamut at­taveqar­nitsin­nut ajoqutaasoqar­poq, al­lamul­luun­niit saasar­neqarat­ta kif­far­torfigineranut pif­fis­sakin­neruler­pugut. As­sersuutigalugu ul­lumik­kut inup­pas­suit inoqatitik guutitul­lusooq pisar­paat. Tusaamasat inuil­lu al­lat ilisarisiman­ngisatik nuan­naar­torisar­paat. Inuit taamaat­tut pil­lugit pif­fis­sarujus­suaq atorlugu atuar­tar­put as­siinil­lu isigin­naar­tarlutik. Nit­tar­tak­kak­kut al­laqatigiit­tarfiit atorlugit at­taveqarfiginiar­tar­paat. Soorunami al­laqatigiit­tarfiit taamaat­tut atorlugit ilaqut­tat­ta qanimul­luun­niit ikin­ngutit­ta at­taviginis­saat nuan­narisin­naavar­put. Nit­tar­tak­kak­kul­li al­laqatigiit­tarfiit pif­fis­saajaatigingaarsin­naavavut. Im­maqa aam­ma as­sit ik­kus­savut al­latavul­luun­niit inup­pas­suar­nit nuan­narineqar­nerar­pata pingaar­niutigilersin­naavavut. Im­maqaluun­niit ajual­las­sin­naavugut paasigutsigu ilaasa alak­kar­tarun­naaraat. Apustili Paulusi, Akvila Priskil­lalu ilin­niarfigisin­naavavut. Taak­ku inoqatimik, ingam­mik Jehovamut kif­far­tor­tuun­ngitsut, suleriniminin­nguinik tamanik paasiniaasarsimasoraagit? Biibilimi al­las­simavoq ‘Paulusip oqaaseq tamaviaarutigigaa’. Aam­ma Priskil­lap Akvilal­lu oqaluus­sineq “Guutil­lu aq­qutigeq­qusaanik sukumiinerusumik” al­lanut nas­suiaaneq ulap­putigaat. (ApS 18:4, 5, 26) Im­minut ima aperisin­naavugut: ‘Inoqatik­ka nuan­naar­torival­laar­naveersaar­tar­pak­ka? Pingaaruteqar­pian­ngitsut pif­fis­saajaatiginaveersaar­tar­pak­ka?’ – Efesosimiut 5:15, 16 atuakkit.

JOSIJAP JEHOVAP PEQQUSSUTAI NAALAPPAI

18, 19. Josija qanoq ilaarsin­naavar­put?

¹⁸ Hizkijap er­nutaq­qiutaa kun­ngi Josija Jehovap peq­qus­sutaanut ‘uum­mam­migut iluun­ngarluni’ naalat­tuuvoq. (2 Nal 34:31, tastamantitoĸaĸ) Inuusut­tuaraal­luni “Daavip Guutia ujar­nialer­paa”. 20-nil­lu ukioqarluni guutipiluit Judamiit piialer­pai. (2 Nalunaarsuutit 34:1-3 atuakkit). Josija Jehovamit iluarisaaniarluni Judami kun­nginit al­lar­pas­suar­nit ilungersor­neruvoq. Ilaan­ni palasiunerup Guutip inatsisaasa al­lat­torsimaf­fiat naalaf­fim­mi nas­saaraa. Nas­saava Mosesip nam­mineq al­latarisimagunar­paa. Josijap al­latsimit atuf­fan­neqarami paasivaa Jehova tamak­kiisumik kif­far­torfigis­saguniuk iliuuseqar­nerusariaqarluni. Aam­ma al­lat taamaalioq­qul­lugit kajumis­saar­pai. Tamatuma kingunerisaanik Josija inuutil­lugu Israelik­kut Jehova “siuaasamik Guutiat soraarutin­ngilaat”. – 2 Nal 34:27, 33.

¹⁹ Inuusut­tuuguit Josija ilaarlugu Jehova ilisarisimanerulersin­naavat. Kun­ngip Manas­sep peq­qis­simisup er­ngutani Josija ilin­niar­tis­simasin­naavaa Jehova isumak­keerfigin­nik­kumasuusoq. Aam­ma il­lit ilaqut­tatit ilagiin­niit­tul­luun­niit ilin­nit utoq­qaanerusut ilin­niarfigisin­naavatit. Jehovap ajun­ngitsuliar­pas­suinik oqalut­tuus­sin­naavaatsit. Josija Al­lak­kani qanoq al­las­simasoqar­nersoq paasigamiuk qanoq misiginersoq eq­qaamajuk. Jehovamit iluarisaarusungaarluni ingerlaan­naq al­lan­nguivoq. Aam­ma il­lit Biibilimik atuar­nik­kut Jehovamut naalan­nis­sat aalajangiusimanerulersin­naavat. Taava Jehova qanin­nerulerlugulu nuan­naar­nerulis­saatit Jehovalu pil­lugu al­lanut oqalut­tuarusulerlutit. (2 Nalunaarsuutit 34:18, 19 atuakkit). Imaas­sin­naavoq Biibilimik atuaq­qis­saar­tar­nin­ni paasis­sagit Jehovamut kif­far­tor­nerit qanoq pitsan­ngorsarsin­naagit. Al­lan­nguisariaqaruit Josija ilaarlugu sapin­ngisan­nik al­lan­nguigit.

UUMMATIKKUT ILUUNNGARLUTIT JEHOVA KIFFARTORFIGIUK!

20, 21. (a) Kun­ngit sisamat sam­misavut sunik as­sigiis­suteqar­pat? (b) Al­laaserisami tul­liut­tumi suna sam­mis­savar­put?

²⁰ Judami kun­ngit sisamat taak­ku uum­matik­kut iluun­ngarlutik Jehovamut kif­far­tor­tut qanoq ilin­niarfigisin­naavavut? Taak­kua Jehovamit iluarisaarusun­ner­tik inuuner­til­lu naal­lugu pal­lorfiginis­saa aalajangiusimavaat. Akeq­qanit pis­saanilin­nit saas­sun­neqaraangamik Jehova tatigisar­paat. Pingaar­ner­paamil­lu, Jehova kif­far­torfigaat taan­na asagamik­ku.

²¹ Kun­ngit taak­ku sisamat naam­mal­luin­nan­ngitsuugaluarlutik kuk­kusaraluarlutil­lu Jehovamit iluarisaap­put. Uum­mam­miui takusin­naal­lugil­lu nalun­ngilaa ilumoorlutik asagaan­ni. Aam­ma uagut naam­mal­luin­nan­ngitsuul­lutalu kuk­kusar­pugut. Jehoval­li takuguniuk uum­matik­kut iluun­ngarluta kif­far­torfigigitsin­ni iluaris­savaatigut. Al­laaserisami tul­liut­tumi kun­ngit taak­kua kuk­kus­sutaat qanoq ilin­niutigisin­naanerivut sam­mis­savar­put.