Neriuuteqarneq inuunitsinni iluaqutaasinnaava?

DANIELI quliin­nar­nik ukiulik ukioq ataaseq kræftimik nap­paateqareersoq nakorsat ilaqutaasul­lu ikioriaq­qis­sin­naanagu misigip­put. Danielili tun­niutiin­narusun­ngilaq. Up­peril­luin­nar­paa angisuun­ngoruni ilisimatuun­ngorumaarluni kræftimul­lu nakorsaatis­samik ujaaseqataajumaarluni. Iluarsinis­saminik neriuuteqar­neranut pis­sutaaner­paavoq nap­paatiminut ilisimatusarsimasumit nakorsamit pulaar­neqar­tus­saanera. Ul­lorli nal­lermat nakorsaq silamik peq­quteqarluni tikin­ngitsoor­poq. Danieli nikal­lorujus­suar­poq aatsaal­lu taama piumas­suseqan­ngitsigilerluni. Ul­lualun­nguit qaangium­mata toquvoq.

Peq­qis­saasoq neriuuteqar­nerup neriuutaarun­nerul­lu peq­qis­sutsimut qanoq sun­niuteqar­tar­neran­nik misis­suisimasoq Danieli pil­lugu taama oqalut­tuar­poq. Im­maqa il­lit as­singusumik tusagaqarsimavutit. As­sersuutigalugu utoq­qaq toqungajalersoq pisus­samut qilanaaruteqar­toq aatsaat pisus­saq qaangium­mat toqusoq. Sunaana taamaalisitsisar­toq? Neriuuteqar­neq peq­qis­sutsimut ilumut taama sak­kor­tutigisumik sun­niuteqarsin­naagami?

Nakorsaatitigut misis­sueq­qis­saar­tar­tut amerliar­tuin­nar­tut isumaqar­put isumal­luar­tuuneq, neriuuteqar­neq misigis­sutsil­lu nuan­nersut al­lat inuup inuuneranut peq­qis­susianul­lu sun­niuteqarluar­tar­tut. Al­lal­li isumaqar­put neriuuteqar­nerup iluaqutaaneranut up­per­narsaatis­saqan­ngitsoq. Isumaqar­put isumal­luar­tuuneq timik­kut nap­paateqar­nermut at­tuumas­suteqan­ngitsoq.

Qangarsuarli inuit isumaqar­tar­put neriuuteqar­neq iluaqutaan­ngitsoq. Aristoteles isumaliutersor­tar­toq grækereq ukiut 2.000-t sin­nerlugit matuma sior­na neriuut pil­lugu nas­suiaaq­quneqarami ima oqar­poq: “Takorluuinerin­naavoq.” 1700-kkun­ni politik­keri nuimasoq Amerikamiu, Benjamin Franklin, ima tusangiasaarisimavoq: “Neriuuteqar­nermik tutsuigisaqar­toq perlerluni toqusus­saavoq.”

Neriuuteqar­neq qanoq nas­suiar­neqarsin­naava? Kis­saateqar­nerin­naava, takorluuinik­kut tup­pal­lersaatis­samik ujar­tuinerin­naava? Imaluun­niit neriuuteqar­neq isumaqar­nerua? Tun­ngavis­saqarluta isum­mersin­naavugut inuit tamarmik nuan­naas­sagunik inuunermin­nilu ingerlal­luas­sagunik neriuuteqar­tariaqar­tut?

Sooq neriuuteqar­tariaqarpugut?

DANIELIP kræftimik nap­paateqar­tup, al­laaserisap siuliani eq­qar­tor­neqar­tup, neriuuteqarluaan­narsimagaluarluni nap­paatini qaangersimasin­naas­sagaluar­paa? Ul­lumik­kut suli uumaan­narsimasin­naagaluar­pa? Inuit amerlanerit, al­laat neriuuteqar­nerup peq­qis­sutsimut iluaqutaaneranik tapersersuiner­paat, taama oqarumas­sagunan­ngil­lat. Tas­sa imaan­ngilaq: Neriuuteqar­neq sunut tamanut aaq­qiis­sutaasin­naasoq.

Nutaarsias­saqar­titsivim­mi CBS Newsimi nakorsap Nathan Cher­neyp apersor­neqar­nermini mianersoq­qus­sutigaa inun­nut nap­parsimasorujus­suar­nut neriuuteqar­nerup isumaanik ingasaas­sinaveersaar­nis­saq: “Takunikuuar­put uiusut nuliatik naveeraat naam­mat­tumik eq­qarsaatersor­tarsiman­ngin­nerarlugit isumal­luar­tuusiman­ngin­nerarlugil­lu.” Nakorsaq Cher­ney ima nangip­poq: “Eq­qarsar­taaseq taman­na ima kuk­kusumik isumaqalersitsisar­poq: isumal­luar­tuuguit nap­paatit aqus­sin­naavat, iluarsiar­tun­ngik­kuil­li pitsan­ngoriar­tor­nis­san­nut naam­mat­tumik iliuuseqarsimas­san­ngilatit. Taamatul­li eq­qarsar­neq pis­susis­samisuun­ngilaq.”

Toqus­sutaasus­samik nap­paatil­lit ilungersunar­tumik akiugaqar­tar­put. Naam­mat­tumik iliuuseqarsiman­ngin­nerarlugit ajuusaar­tin­nis­saat ilaqutaasut ikin­ngutaasul­lu kis­saatigin­ngil­luin­nar­paat. Imaap­pa neriuuteqar­neq iluaqutaan­ngitsoq?

Naamerluin­naq. As­sersuutigalugu nakorsap siuliani eq­qaaneqar­tup katsorsar­neqarsin­naan­ngitsunik nap­paatil­lit inuunermik naajar­tuler­neran­ni an­niaateqan­ngin­nis­saat isumagisar­pai. Tamatumin­nga ilisimatusarsimasut qularutigin­ngilaat katsorsaariaatsit nuan­naalersitsisar­tut nap­parsimasunut, al­laat perulun­nar­tumik nap­paatilin­nut, sun­niuteqarluarsin­naanerusut. Neriuuteqar­nerup sun­niuteqarluarsin­naaneranut up­per­narsaatis­sar­pas­suaqar­poq.

Neriuuteqarnerup naleqangaassusia

“Neriuuteqar­neq katsorsaataavoq sun­niuteqarluar­toq”, nakorsaq atuak­kior­torlu W. Gif­ford-Jones taama oqar­poq. Katsorsar­neqarsin­naan­ngitsunik nap­paatil­lit misigis­sutsik­kut an­ner­toq­qusersor­neqar­tar­nerisa iluaqutaaneran­nik misis­suiner­paaluit taas­suma nalilersorsimavai. Ilimagineqar­poq an­ner­toq­qusersuisar­neq taama it­toq neriuuteqalersitsisarlunilu isumal­lualersitsisar­toq. 1989-imi misis­suinermi up­per­narsar­neqar­poq nap­parsimasut taamatut an­ner­toq­qusersor­neqar­tar­tut sivisunerusumik inuusar­tut, misis­suiner­nili nutaanerusuni erseq­qis­sar­neqan­ngilaq ilumut taamaat­toqarsin­naanersoq. Taamaak­kaluar­toq misis­suiner­ni al­lani up­per­narsar­neqar­poq misigis­sutsik­kut an­ner­toq­qusersor­neqar­tut an­ner­toq­qusersor­neqan­ngitsunit an­niaateqan­ngin­nerusarlutil­lu isumatsaq­qan­ngin­nerusar­tut.

Misis­suinermi al­lami sam­mineqarsimavoq isumal­luar­tuuneq isumal­luan­ngitsuunerlu qanoq uum­matip taqarsuanut sun­niuteqar­tar­tut. Angutit 1.300-t misis­suinermi tamatumani peqataatin­neqar­tut inuunermin­ni isumal­luar­tuunersut isumal­luar­tuun­ngin­nersul­luun­niit nalilersor­neqaq­qis­saarsimap­put. Ukiut qulit qaangiut­tut misis­suineq nangeq­qin­neqarmat paasineqar­poq angutit taak­kua 12 procentii sin­nerlugit uum­matimik taqarsuagut nap­paateqarsimasut taak­kualu ilaat amerlanerit isumal­luar­tuun­ngitsutut naliler­neqarsimasut. Harvard School of Public Healthimi peq­qis­sutsimut inooriaatsimul­lu profes­soriusoq, Laura Kubzansky, ima oqar­poq: “Isumal­luar­tumik eq­qarsar­tar­nerup peq­qis­sutsimut iluaqutaaneranik paasisat amerlaner­paar­taat ilisimatusar­nik­kut up­per­narsaatis­saqan­ngil­lat. Misis­suinerli taan­na tas­saavoq ilisimatusar­nik­kut up­per­narsaat siul­leq isumal­luar­tuunerup uum­mam­mut iluaqutaaneranik ersersitsisoq.”

Misis­suinerit ilaasa ersersip­paat inuit peq­qip­pian­ngis­sorisut suliaritereer­nermik kingor­na peq­qin­nerar­tunit arriin­nerusumik peq­qis­siar­tor­tar­tut. Misis­suisut ilaat isum­mersimap­put inuit isumal­luar­tuusut sivisunerusumik inuusar­tut. Misis­suinermi al­lami nalilersor­neqar­poq utoq­qaat utoq­qalinermut isigin­nit­taasiat qanoq peq­qis­sutsimut sun­niuteqarsin­naasoq. Utoq­qaat ilisimas­suseqar­nerunerarlugit misilit­tagaqar­nerunerarlugil­lu qarasaasiak­kut al­lagar­tamik takutitsivigineqaramik pisut­tar­neran­nut al­laat sun­niuteqarluar­poq. Pitsan­ngoriaat taman­na sapaatip-akun­nerini aq­qaneq-marlun­ni timersorluni sungiusarsimanerup kinguneranut naleq­qiun­neqarsin­naavoq!

Sooq neriuuteqar­neq isumal­luar­tuunerlu peq­qis­sutsimut sun­niuteqarluar­nerar­tar­paat? Im­maqa ilisimatuut nakorsal­lu inuup timaanik eq­qarsar­taasianil­lu ilisimasaqar­nerun­ngin­namik as­sigiim­mik nas­suiaatis­saqan­ngil­lat. Ilisimatuul­li tamatumin­nga misis­sueq­qis­saarsimasut tun­ngavis­saqarlutik eq­qoriaasin­naap­put. As­sersuutigalugu qaratsamik ilisimatooq ima oqar­poq: “Nuan­naar­tuuneq isumal­luar­tuunerlu ilorrisimaar­nar­tuup­put. Taman­na stres­siler­nis­saraluamik an­nikil­lisitsisar­poq timimul­lu iluaqutaasarluni. Taman­naavoq inuit peq­qis­susaan­nut iluaqutaasoq nam­min­neq iluuserisin­naasaasa ilaat.”

Paasisaq taman­na nakorsat, psykologit aam­ma ilisimatuut ilaan­nut nutaajuvoq, Biibilimil­li atuar­tar­tunut nutaajun­ngilaq. Ukiut 3.000-t matuma sior­natigut kun­ngi Salomo Guutip sun­niineratigut isumas­sarsisitaal­luni taman­na pil­lugu ima al­lap­poq: “Uum­matik­kut nuan­naar­neq peq­qin­nar­tuuvoq, nikal­lunganerul­li saar­ngit is­seerutitit­tar­pai.” (Us­satit 17:22) Maluginiaruk piviusorsior­tumik oqaatigineqar­toq. Al­las­siman­ngilaq uum­matik­kut nuan­naar­nerup nap­paatit tamaasa ajorun­naarsit­tarai, al­las­simavorli nuan­naar­neq ‘peq­qin­nar­tuusoq’.

Imatut oqar­toqarsin­naavoq: Neriuuteqar­neq katsorsaataap­pat nakorsap kialuun­niit in­nersuus­sutigisas­sagaluar­paa, ilaa? Aam­ma neriuuteqar­neq peq­qis­sutsimut iluaqutaagin­narani al­latigut iluaqutaasin­naavoq.

Isumalluartuuneq iluaqutaavoq

Misis­sueq­qis­saar­tar­tut paasisimavaat inuit isumal­luar­tuusut isumal­luar­tumik isigin­nit­taaseqar­ner­tik iluaqutigingaar­taraat. Atuarfim­mi, sulif­fim­mi, al­laal­lu timersor­nik­kut, angusaqarluar­tar­put. Ar­nat ar­pat­tar­tut misis­suif­figineqar­nerat as­sersuutigeriar­tigu. Ar­nat angusarisin­naasaan­nik sungiusaasar­tut nalilersueq­qis­saarsimap­put. Aam­ma ar­nat aperineqar­put qanoq angusaqarsin­naaner­tik ilimagineraat. Qanoq angusaqar­pat? Paasineqar­poq ar­nat ilimagisamis­sut, tas­sa neriuutigisamis­sut, angusaqarsimasut, taman­nalu sungiusaasut naatsorsuutigisaan­nit eq­qor­neruvoq. Sooq neriuut taama sun­niuteqar­tigaa?

Ilisimatuut misis­suinik­kut inuit isumal­luar­tumik eq­qarsar­tan­ngitsut ilik­kagaqarluarfigisimavaat. 1960-ik­kun­ni ilisimatuut paasivaat uumasut, al­laal­lu inuit, neriuuteqan­ngin­nermik misigineq pigilersin­naagaat. As­sersuutigalugu inuit misileraanermi peqataatin­neqar­tut nipimik tusar­niitsumik tusaatin­neqar­put oqarfigineqarlutil­lu at­tataasan­nguit toorunik­kit nipi tusar­niitsoq qamis­sasoq, iluatsip­porlu.

Misileraanerup aap­paani inuit al­lat aam­ma taamatut oqarfigineqar­put, at­tataasan­nguil­li toor­taraluaramik­kit susoqan­ngilaq. Tupin­nan­ngitsumik inuit taak­ku qanoq ilioriar­nis­sar­tik nalulerlugulu neriuutaarup­put. Kingusin­nerusuk­kut misileraanermi al­lami iliuuseqar­nis­samin­nut nangaap­put. Eq­qarsar­put qanorluun­niit ilioraluarunik susoqar­navian­ngitsoq. Inuil­li isumal­luar­tuusut misileraanerup aap­paaniit­tut susoqan­ngin­neranut tun­niutiin­narusun­ngil­lat.

Psykologi Mar­tin Seligman misileraaner­ni siul­ler­ni piareersaaqataasoq isumal­luar­tuuneq isumal­luar­tuun­ngin­nerlu pil­lugit inuuniutigalugu ilisimatusar­niarluni aalajanger­poq. Inuit soriarsin­naan­ngitsutut misigeq­qajaasar­tut eq­qarsaataat ilisimatusarfigai. Misis­suinermini iner­niliivoq inuit isumal­luan­ngitsumik eq­qarsar­tar­tut inuunermin­ni sor­pas­suatigut kil­liler­neqar­tar­tut al­laal­lu iliuuseqarsin­naan­ngitsutut im­min­nut naliler­tarlutik. Seligmanip isumal­luan­ngitsumik eq­qarsar­tar­nerup taas­sumalu sun­niutai ima naliler­pai: “Ukiuni 25-ni taman­na misis­soreer­para. Isumal­luar­tuun­ngitsut isumaqar­put ajor­nar­torsiutimin­nut nam­min­neq pisuul­lutik ajor­nar­torsiutil­lu taamaatin­navian­ngitsut aam­ma qanorluun­niit ilioraluarunik ajor­tumik kinguneqaan­nas­sasoq. Qularin­ngilara taamatut eq­qarsar­tar­tut suli amerlanerusunik ajor­nar­torsiuteqaler­tar­tut.”

Siuliani oqaatigineqareersutut ilaasa taman­na nutaajusorigaat, Biibilimil­li atuar­tar­tut ilisaraat. Al­las­simasoq una maluginiaruk: “Ul­lormi an­nikil­liorfiusumi sapiis­suseeruk­kuit taava nukitit an­nikil­lis­sap­put.” (Us­satit 24:10) Aap, Biibilimi ersaris­sumik al­las­simavoq sapiler­neq, tamatumalu kingunerisaanik isumal­luan­ngitsumik eq­qarsaateqaler­neq, iliuuserisas­sanut nukis­saqarun­naarsitsisar­toq. Sapiler­neq akiorumal­lugu inuunermilu isumal­luar­tuunerujumal­luta neriuuteqar­nerujumal­lutalu qanoq iliorsin­naavugut?

[Assiliartaq]

Neriuuteqar­neq ajun­ngitsumik kinguneqar­tar­poq

Isumalluan­ngitsumik eqqarsar­tarneq akiorsinnaavat

AJOR­NAR­TORSIUTITIT aaq­qis­sin­naan­ngik­kaangak­kit qanoq qisuariar­tar­pit? Ilisimatoor­pas­suit naaper­torlugit apeq­qum­mut tamatumun­nga akis­sutivit ersersis­sin­naavaa isumal­luar­tuunersutit isumal­luar­tuun­ngin­nersutil­luun­niit. Inuunermi tamat­ta ajor­nar­torsiutinik nalaataqar­tar­pugut, ilaat al­lanit amerlanerusunik. Sooq inuit ilaat ajor­nar­torsiuteqalaagin­narlutik tun­niutiin­nar­tar­pat al­lal­li ajor­nar­torsior­torujus­suit tun­niutiin­nar­neq ajorlutik?

Takorlooruk sulif­fis­sarsior­tutit. Oqaloqatigin­nip­putit iluatsitsinatil­li. Pisimasoq qanoq qisuariarfigis­saviuk? Im­maqa itigar­nerit sak­kor­tuumik tiguat ajor­nar­torsiutaajuar­tus­satul­lu isumaqarfigalugu. Im­maqa im­minut oqarfigaatit kialuun­niit sulisus­sarsiarinavian­ngik­kaatit sulif­fit­taan­ngisan­nas­sal­lutil­lu. Imaluun­niit al­laat sulif­fit­taan­ngin­nerit inuunin­nut tamarmut sun­niuteqar­tip­pat eq­qarsarlutil­lu atorfis­saqar­tin­neqan­ngil­luin­narlutit. Taman­na tas­saavoq isumal­luan­ngitsumik eq­qarsar­neq.

Isumalluanngitsumik eqqarsartarneq akiorsinnaavat

Isumal­luan­ngitsuuneq qanoq akiorsin­naaviuk? Eq­qarsaatit suut isumal­luar­nan­ngitsuunersut paaseq­qaar­tariaqar­patit taavalu eq­qarsaatit taak­ku akiorlugit. Pitsaanerusunik nas­suiaatis­sarsiorit. As­sersuutigalugu ilumuuvip­pa kialuun­niit sulisus­sarsiariuman­ngik­kaatit? Imaas­sin­naan­ngin­ner­pa sulisus­sarsior­toq al­lanik pigin­naasalin­nik ujaasisoq?

Eq­qarsaatitit isumal­luar­nan­ngitsut piviusunut naleq­qiuk­kuk­kit paasis­savat ingasat­tajaarlutit eq­qarsar­nersutit. Ataasiarlutit itigar­titaagavit isumaqar­pa atorsin­naan­ngil­luin­nar­tutit? Imaluun­niit inuunin­ni iluatsil­luarsimasut eq­qaasin­naavigit? As­sersuutigalugu anersaak­kut angusaqarsimavit, imaluun­niit ilaqut­tan­nut ikin­ngutin­nul­luun­niit at­taveqarluar­pit? Sunik tamanik iluatsis­san­ngitsumik eq­qarsar­tar­neq qaanger­niarsariuk. Qanormi ilil­lutit ilisimasin­naaviuk sulif­fit­taan­ngisaan­nas­sal­lutit? Eq­qarsaatit isumal­luar­nan­ngitsut qaanger­niarlugit aam­ma al­lamik iliuuseqarsin­naavutit.

Iliuuserisin­naasannut isumalluartumik isiginnit­taaseqarit

Ukiuni kingul­ler­ni misis­sueq­qis­saar­tar­tut neriuut pil­lugu soqutiginar­tumik nas­suiaateqar­put. Oqar­put neriuut tas­saasoq anguniak­kamik angusinis­samik up­perin­nin­neq. Al­laaserisamili tul­liut­tumi nas­suiar­neqas­saaq neriuut tas­saagin­nan­ngitsoq angusaqarsin­naanermik up­perin­nin­neq. Misis­sueq­qis­saar­tar­tul­li nas­suiaataat iliuuserisin­naasatsin­nut isumal­luar­tumik isigin­nit­taaseqaler­nis­samut iluaqutigisin­naavar­put.

Iliuuserisin­naasatsin­nut tun­ngatil­lugu isumal­luar­tuus­sagut­ta an­nikitsunik angusin­naasatsin­nik angusaqaq­qaar­tariaqar­pugut. Misigiguit angusaqarsimanak suut anguniagarisimanerlugit eq­qarsaatigeriaruk. Im­minut aperisin­naavutit: ‘Anguniagaqar­punga?’ Ul­luin­nar­ni ulap­puteqar­tangaarat­ta suut inuunitsin­ni pingaar­nerusut eq­qarsaatigin­ngitsoor­tar­pagut. Pingaar­nersiuinerup pingaaruteqas­susia aam­ma Biibilimi erseq­qis­sar­neqar­poq ima al­las­simagami: ‘Suna pingaar­tit­tariaqar­toq paasiniaruk.’ – Filip­pimiut 1:10.

Pingaar­titagut aalajangereerutsigit guutisior­nermut, ilaqutariin­nut, sulif­fim­mut al­lamul­lu tun­ngatil­lugu anguniak­katsin­nik toq­qaanis­sar­put ajor­nan­ngin­nerus­saaq. Pingaaruteqar­porli anguniagar­pas­suaqan­ngin­nis­sar­put, anguniak­kat­talu angusin­naanis­saat qulak­keer­tariaqar­par­put. Anguniagar­put angusin­naan­ngik­kutsigu nikal­lorluta tun­niutiin­nar­toorsin­naavugut. Taamaat­tumik pitsaanerus­saaq anguniak­kat an­ner­tuut angujuminar­nerulersil­lugit an­nikil­lisaraan­ni.

“Piumas­suseq nukiuvoq.” Taama oqariar­taaseqar­poq, ilumoorunar­porlu. Anguniagaqaraangat­ta ilungersorluta angunis­saanut piumas­suseqar­tariaqar­pugut. Anguniak­katsin­nik angusis­sagut­ta kingunis­sai ajun­ngitsut eq­qarsaatigigutsigit piumas­suseqar­nerulis­saagut. Ajor­nar­torsiuteqalersin­naavoq, aporfis­satul­li isiginagit iliuuserineqarsin­naasutut eq­qarsaatigisariaqar­pagut.

Aam­ma anguniagar­put qanoq angusin­naanerlugu eq­qarsaatigisariaqar­par­put. Atuak­kior­toq C. R. Snyder neriuuteqar­nerup pingaaruteqas­susianik misis­sueq­qis­saarsimasoq siun­nersuuteqar­poq anguniagaq anguniarlugu as­sigiin­ngitsunik iliuuseqar­toqar­tar­nis­saanik. Taamaaliorut­ta arlaat iluatsin­ngip­pat angusaqar­nis­sat­ta tungaanut al­latut iliuuseqarsin­naavugut.

Snyderip aam­ma siun­nersuutigaa anguniagaraluaq qaquguk­kut al­lamik taarsis­sanerlugu ilik­kas­sagip­put. Anguniagaq angusin­naan­ngik­kutsigu eq­qarsaatigiin­narlugu nikal­luutigisin­naavar­put. Angusin­nan­ngisar­put angujuminar­nerusumik taarserutsigu neriuuteqaleq­qis­sin­naavugut.

Tamatumun­nga tun­ngatil­lugu Biibilimi as­sersuutis­saqarluar­poq. Kun­ngip Daavip Guutini, Jehova, il­luliuun­niarlugu anguniagarigaluar­paa. Guutili Daavimut oqar­poq taas­suma er­nerata, Salomop, il­luliuutis­sagaani. Daavi pakatsisimaagin­narani anguniak­kaminil­lu aalajangiusiman­niin­narani al­lamik anguniagaqaler­poq. Er­nermi il­lulior­nermini ator­tus­sai ilungersorluni pis­sarsiariniarsarai. – 1 Kun­ngit 8:17-19; 1 Nalunaarsuutit 29:3-7.

Inuunitsin­ni isumal­luar­tuuneq ilik­karaluarutsiguluun­niit neriuuteqar­neq suli saper­nar­tis­sin­naavar­put. Sooq? Avatangiisigut pis­sutsit ajor­tut sun­niuteqarfigisin­naan­ngin­natsigit. Inuiaat ajor­nar­torsiutaat – piitsuus­suseq, sorsun­neq, naaper­tuil­luan­ngin­neq, nap­paatit toqulu – atuutsil­lugit qanoq inuunitsin­ni isumal­luar­tuujuarlutalu neriuuteqaan­narsin­naavugut?

[Assiliartaq]

Sulif­fis­sarsior­nin­ni ataasiarlutit itigar­titaaguit sulif­fit­taan­ngisaan­nar­nis­sat naatsorsuutigis­saviuk?

[Assiliartaq]

Kun­ngi Daavi anguniak­kaminut tun­ngatil­lugu al­lan­ngueriaan­naas­suseqar­poq

Sumi neriuut tutsuiginartoq nassaassaava?

MOBIILIT qamip­poq aserorsimagunarlunilu. Iluarsaatsik­kusup­pat, iluarsaas­sisar­torli sorleq toq­qas­saviuk? Ilin­nik ikiuiumasunik iluarsaas­sisar­tor­pas­suaqar­poq. Tamarmik oqar­put iluarsaas­sil­laq­qin­nerul­lutik, as­sigiin­ngitsumil­li iluarsaas­seriaaseqar­put. Paasiler­pal­li ikin­ngutivit ilaat ukior­paaluit matuma sior­na mobiilimik sanasuusimasoq. Taas­sumalu akeqan­ngitsumik ikiorusup­paatit. Aalajanger­nis­saq ajor­nan­ngingaarami, ilaa?

Taman­na tutsuiginar­tumik neriuuteqaler­nis­samut as­sersuutaal­luar­poq. Paasiguk­ku pis­sutsini erloqinar­tuni mak­kunani inup­pas­suit as­sigalugit nikal­lulerlutit neriuutaarutilerlutil­lu, taava kina saaf­figis­saviuk? Amerlasuut oqarumas­sap­put ikiorsin­naal­lutit, siun­nersuutaal­li as­sigiin­ngingaaramik paatsiveerun­nar­put. Soormi inun­nik Pin­ngor­titsisoq neriuuteqalersitsisar­toq saaf­figiguk­ku? Biibilimi al­las­simavoq Guuti ‘ilatsin­nit kimil­luun­niit ungasin­ngitsoq’ ikiorusungaaraatigul­lu. – Apustilit Suliaat 17:27; 1 Petrusi 5:7.

Neriuut pillugu nassuiaat itinerusoq

Neriuut Biibilimi eq­qaaneqar­toq nalitsin­ni nakorsat, ilisimatuut psykologil­lu paasin­nit­taasian­nit itinerusumik isumaqar­poq. Biibilip al­las­simaq­qaarfiini oqaatsit “neriuut”-mik nutser­neqar­tar­tut aam­ma ‘qilanaarluni utaq­qisaqar­nermik’ aam­ma ‘nuan­nersumik ilimasun­nermik’ isumaqar­put. Taman­na isumaqar­poq neriuutilik nuan­nersumik pisoqar­nis­saanik qilanaarisaqartoq aam­ma pisus­sap up­perinis­saanut pissutissaqarluartoq. Biibilimi neriuut kis­saataan­naan­ngilaq, up­per­narsaatinil­li tutsuiginar­tunik tun­ngaveqar­poq.

Neriuut up­per­nerlu tamatumun­nga tun­ngatil­lugu as­sigiis­suteqar­put. Up­per­neq up­per­narsaatinit­taaq tun­ngaveqar­poq. (Hebræerit 11:1) Taamaak­kaluar­torli Biibilimi up­per­neq neriuul­lu im­mik­koor­tin­neqar­put. – 1 Korinthimiut 13:13.

Imatut as­sersuus­siorsin­naavugut: Ikin­ngutigil­luak­kan­nut ikioq­quguit neriuutigaat ikiorumaaraatit. Neriun­nin­ni tun­ngavis­saqar­putit. Sooq? Ilisarisimal­luarak­ku nalunagulu inus­siar­nerlunilu ikiuiumatuujusoq tatigivat, tas­sa up­peraat. Neriun­nerit up­per­neril­lu as­sigiin­ngik­kalularlutik im­min­nut ataqatigiip­put. Qanoq taamatorluin­naq Guuti neriuf­figisin­naaviuk?

Neriuummut tunngaviusoq

Guutip tutsuiginar­tumik neriuuteqar­tip­paatigut. Biibilip nalaani Jehova Guuti ‘Israelip neriuutaatut’ taaneqar­poq. (Jeremia 14:8) Israelik­kut neriuutigisar­tagaat tutsuiginar­tut tamarmik Jehovameersuup­put, taamaat­tumik taan­na neriuf­figaat. Neriugisaq taamaat­toq kis­saataan­naan­ngilaq. Guutip neriuf­figineqar­nis­saminut tun­ngavis­saqarluar­tip­pai. Ukiuni hundredelik­kuutaani taak­kunun­nga iliuutsimigut takutis­simavaa neriorsuutiminik eq­qor­titsiuaan­nar­nini. Israelik­kun­nut siulersuisoq Josva taak­kunun­nga ima oqar­poq: “Ilisimas­savarsi ajun­ngitsut Naalak­kap Guutis­si ilis­sin­nut oqaatigisaasa ilaat ataasin­nguarluun­niit ... maangaan­narsiman­ngilaq.” – Josva 23:14.

Ul­lumik­kut – ukiut tuusintit arlal­lit tamatuma kingor­na – oqaatsit taak­ku suli ilumoor­put. Guutip neriorsuuter­pas­sui taak­kualu qanoq eq­quus­simaneri Biibilimi al­laatigineqar­put. Neriorsuutai siulit­tuutaasut tutsuiginangaarmata ilaan­nik­kut al­laat pereersimasutut al­laatigineqar­tar­put.

Taamaat­tuminguna Biibili atuak­katut neriuuteqalersitsisutut taaneqarsin­naasoq. Guutip inun­nut iliuusii maluginiar­taruk­kit taas­suma neriuf­figinis­saanut pis­sutis­saqarluar­nerulis­saatit. Apustili Paulusi ima al­lap­poq: “Sior­natigum­mi al­lagaasut tamarmik al­las­simap­put uatsin­nut ilin­niutis­saal­lutik, nikal­lujuil­luta Al­lak­kal­lu tunis­sutaat tup­pal­lersaatigalugit neriuuter­put aalajangius­sin­naaq­qul­lugu.” – Romamiut 15:4.

Guutip qanoq neriuuteqalersippaatigut?

Qaquguk­kut neriuut pisariaqar­tin­ner­paasar­par­put? Asasatsin­nik an­naasaqaraangat­ta neriuuter­put pisariaqar­tin­ner­paasar­par­put. Amerlasuul­li taamatut nalaataqaraangamik neriuutaarut­tutut misigisar­put. Toqumit ajor­nerusoqarunan­ngilaq. Tamat­ta naak­kit­taal­luni eq­qor­niarsaraatigut. Kial­luun­niit toqu ajugaaf­figisin­naan­ngilaa. Taamaat­tumik toqu ‘akeq­qatut kingul­ler­tut’ Biibilimi taaneqar­poq. – 1 Korinthimiut 15:26.

Toqumik nalaataqar­til­luta qanoq neriuuteqalersin­naavugut? Toqu akeq­qatut kingul­ler­tut taaneqarmat al­las­simaf­fik ima nangip­poq: “Toqu suujun­naarsitaajumaar­poq.” Jehova Guuti toqumit pis­saaneqar­neruvoq. Taman­na pisuni arlalin­ni takutis­simavaa. Qanoq? Toqusimasunik uum­mar­titseq­qin­nermigut. Biibilimi oqalut­tuarineqar­poq Guutip inuit as­sigiin­ngitsut qulingiluat toqoreersimasut pis­saanini atorlugu uum­mar­teq­qik­kai.

As­sersuum­mi maluginiar­nar­tumi Jehovap er­nini Jiisusi ikin­ngum­minik Lazarusimik ul­luni sisamani toqungareersumik makititsisin­naanis­saanik pis­saaniler­paa. Jiisusi iser­torani inup­paaluil­li isigin­nit­toralugit taamaalior­poq. – Johan­nesi 11:38-48, 53; 12:9, 10.

Im­maqa aperiumas­saatit: ‘Sooq toqoreersut taak­ku makitip­pai? Kingor­na utoq­qalil­lutik toqoq­qis­san­ngin­namik?’ Taman­na ilumoor­poq. Oqalut­tual­li tutsuiginar­tut taak­ku pis­sutigalugit asasat­ta toqusimasut takoq­qin­nis­saan­nik kissaateqaannarata up­perin­nin­nis­satsin­nut pissutissaqarlualerpugut. Al­latut oqaatigalugu, neriuuter­put tun­ngavis­saqaler­poq.

Jiisusi oqar­poq: “Uanga makis­sutaal­lungalu inuus­sutaavunga” (Johan­nesi 11:25) Taan­naavoq Jehovap nunarsuaq tamak­kerlugu toqusimasunik makititsinis­saanik pis­saaniligaa. Jiisusi oqar­poq: “Pif­fis­sarmi nal­liuk­kumaar­poq ilivermiit­tut tamarmik taas­suma [Kristusip] nipaanik tusarumaarfis­saat iliver­nil­lu aniumaarfis­saat.” (Johan­nesi 5:28, 29) Aap, ilivermi sinip­paar­tut tamarmik nunarsuarmi paratiisiusumi inuunermut makititaasin­naalis­sap­put.

Pruf­fiitip Esajap makititaaneq ima kil­litsin­nar­tumik al­laatigaa: “Toqusor­tatit uum­mas­sap­put, timaat makis­sap­put; is­sumi sinip­paar­tusi itis­saasi qiim­mat­tas­sal­lusilu. Isugutanerim­mi qaamar­ngup isugutaneraa, nunal­lu toqungasut inuunermut uter­tis­savai.” – Esaja 26:19.

Tup­pal­ler­nangaarami, ilaa? Toqungasut neriuutis­saqar­put. Guutip pis­sarsuup taak­ku im­mik­kut tamaasa eq­qaamal­luin­narsin­naagamigit uum­mar­teq­qik­kumaar­pai. (Lukasi 20:37, 38) Qanit­tuk­kut nunarsuarmi paratiisiusumi ilivermit makititaasut asasamin­nit tikil­luaq­quneqarumaar­put, soorlu inoorlaaq ilaqut­taminit qilanaarsimasunit tikil­luaq­quneqar­tar­toq. Aap, al­laat toqus­sagaluarut­ta neriuutis­saqar­pugut.

Neriuuteqarneq qanoq iluaqutigisinnaagit

Paulusip neriuutip naleqangaar­nera pil­lugu ilin­niar­tip­paatigut. Neriuut sak­kutuup il­lersuutaasa pingaarutil­lit ilaan­nut, niaqoror­tin­naveeq­qum­mut, as­sersuup­paa. (1 Thes­salonikamiut 5:8) Sooq taamatut as­sersuusior­pa? Biibilip nalaani sak­kutooq sorsugiar­toq saviminermik niaqoror­tin­naveeq­quteqar­tar­poq. Niaq­qumigut anaatik­kaluaruni toqus­sutaasumik ikiler­neqar­navian­ngilaq. Soorlu niaqoror­tin­naveeq­qut il­lersuutaasar­toq, neriuut eq­qarsarsin­naas­sutsimut il­lersuutaavoq. Guutip siuner­taanut naaper­tuut­tumik neriuuteqaruit an­nikil­liuleraluaruit qamuuna eq­qis­sineq pigiuarsin­naavat. Tamat­ta il­lersuut taamaat­toq pisariaqar­tip­par­put!

Neriuut Guutimeersoq pil­lugu Paulusi aam­ma al­lamik as­sersuusior­poq. Ima al­lap­poq: “Neriugisaq taan­na tar­nimut kitsatut ip­poq, aalariar­titas­saan­ngitsoq isuman­naatsoq.” (Hebræerit 6:19) Paulusi arlaleriarluni umiiar­tar­nikuugami nalun­ngilaa kisaq qanoq pingaaruteqar­tigisoq. Silarluleraangat umiar­tor­tut kisar­tar­put. Kisaq im­map naq­qanut naatil­luar­pat umiarsuaq qaarsumut tis­sukaal­luni aseror­nis­saraluanit an­naat­tar­paa.

Guutip neriorsuutaanut neriuuter­put ‘kitsatut isuman­naatsutut’ ip­pat ul­luni ilungersunar­torsiorfiusuni mak­kunani piner­tusaar­tuar­nis­satsin­nut iluaqutigis­savar­put. Jehova neriorsuivoq ungasin­ngitsuk­kut inuiaat sorsun­ner­nik, pinerlun­ner­nik, aliasun­ner­nik, al­laal­lu toqumik, nalaat­tagaqarun­naas­sasut. (Ungalusaq ataaniittoq takuuk). Neriuuter­put aalajangiusimajuarutsigu inuunermi il­lersuutigisin­naavar­put. Aam­ma silarsuarmi ajor­tumi inuunerlut­tut as­siginagit Guutip najoq­qutas­siaanik maleruaajuar­nis­satsin­nut kajumis­sis­sutigis­savar­put.

Neriuut Guutimeersoq taan­na aam­ma il­lit inuunin­nik al­lan­nguisitsisin­naavoq. Jehovap kis­saatigaa pis­sutsini inun­nut aal­laq­qaam­mul­li siuner­tarisimasamini inooqataas­sasutit. Kis­saatigaa “inuit tamalaat an­naan­neqas­sasut”. Qanoq? Siul­lermik, im­mik­kut tamat­ta ‘sal­lusuis­sum­mik eq­qorluar­tumik ilisimasaqaler­tariaqar­pugut’. (1 Timotheusi 2:4, NW) Atuagas­siamik matumin­nga saq­qum­mersitsisut kajumis­saar­niar­paatsit sal­lusuis­sut Guutip oqaasianiit­toq pil­lugu ilisimasaqaler­niaq­qul­lutit. Neriuut ilin­nut Guutip neqeroorutaa silarsuarmi inuit neqeroorutigisin­naasaan­nit pitsaanerungaar­poq.

Taamatut neriuuteqaruit soriarsin­naan­ngitsutut misigisariaqan­ngilatit Guutim­mi piumasaa naaper­torlugu anguniak­kan­nut pisariaqar­titan­nik nukis­saqalersis­sin­naam­matit. (2 Korinthimiut 4:7; Filip­pimiut 4:13) Neriuut taamaat­toq pisariaqar­tip­piuk? Neriuut tutsuiginar­toq amigaatigiguk­ku ujarsimagaluarluguluun­niit nikal­loqinak. Nanisin­naavat!

[Ungalusaq/assiliartaq]

Neriuuteqarnissamut pissutaasut

Biibilimeersut uku neriuuteqar­nerulis­sutigisin­naavatit:

◼ Guutip neriorsorpaatigut pilluarnar­tumik siunis­saqas­sasugut.

Oqaasiani, Biibilimi, al­las­simavoq nunarsuaq tamarmi paratiisin­ngorumaar­toq tas­sanilu najugaqar­tut ataasioqatigiil­lutil­lu pil­luarumaar­tut. – Tus­siaat 37:11, 29; Esaja 25:8; Saq­qum­mersitat 21:3, 4.

◼ Guuti sallusin­naanngilaq.

Sal­lunerit suul­luun­niit uumigai. Jehova il­ler­narluin­nar­tuuvoq kuk­kujuitsoq, taamaat­tumik sal­lusin­naan­ngil­luin­nar­poq. – Us­satit 6:16-19; Esaja 6:2, 3; Titusi 1:2; Hebræerit 6:18.

◼ Guuti killeqan­ngitsumik pissaaneqarpoq.

Jehova tamanit pis­saaneqar­ner­paavoq. Silarsuarmi kialuun­niit neriorsuutaasa piviusun­ngor­nis­saan­nut akor­nusersin­naan­ngilaa. – 2 Mosesi 15:11; Esaja 40:25, 26.

◼ Guutip piumasaraa naassaan­ngitsumik inuus­sasugut.

– Johan­nesi 3:16; 1 Timotheusi 2:3, 4.

◼ Guutip tatigaatigut.

Pis­sutsigut anguniak­kagul­lu ajun­ngitsut kuk­kus­sutitsin­nit maluginiar­nerusar­pai. (Tus­siaat 103:12-14; 130:3; Hebræerit 6:10) Tatigaa eq­qor­tuliorusut­tugut, taamaaliorut­talu nuan­naar­tis­savar­put. – Us­satit 27:11.

◼ Guutip neriorsor­paatigut iluarisamisut iliornis­satsinnut ikiorumalluta.

Im­miniigin­nar­neqar­tutut misigisariaqan­ngilagut. Guutip ikior­niarluta anersaani il­ler­nar­toq, nukik sak­kor­tuner­paaq, tuk­korluni tun­niut­tar­paa. – Filip­pimiut 4:13.

◼ Guuti neriuf­figigukku pakatsin­ngisaan­nassaatit.

Tatiginarluin­nar­tuuvoq najor­tuarumaarlutalu. – Tus­siaat 25:3.

[Assiliartaq]

Soorlu niaqoror­tin­naveeq­qut il­lersuutaasar­toq taamatut­taaq neriuut eq­qarsaatin­nut il­lersuutaasar­poq

[Assiliartaq]

Neriuut tutsuiginar­toq kitsatut isuman­naal­lisaataasin­naavoq

[Suminngaanneernera]

Akuersisut: René Seindal/Su conces­sione del Museo Archeologico Regionale A. Salinas di Palermo