Tula o Njimbu ku Jindandu jê ka mu Bheza Nzambi
JEZÚ KRISTU uambe: “Ndeie ku bhata, ku jindandu jê, ua kà a tangele ima ia ku bhange Ngana Nzambi, ni kia ku kuatela henda.” Mu kithangana kieniókio nange Jezú uendele mu Gadara, ku luiji lua Kalunga ka Ngalileia, mu kuzuela ni diiala ua mesenene ku mu kaiela. O izuelu ia Jezú i londekesa kuila muéne uejidile kiambote o vondadi ia athu ia ku tangela o ima iambote ku jindandu jâ.—Mar. 5:19.
Tuene mu mona ué o ukexilu iú lelu, maji saí jixi ja beta-o-kota kulondekesa o ukexilu iú. Mu kiki, kioso o muthu kia kituka mubhezi ua Nzambi ia kidi Jihova, muéne u mesena ku tangela o jindandu jê o ima ia mu di longa. Maji kiebhi muéne kia tena ku bhanga kiki? Kiebhi muéne kia tena ku tula o njimbu ku jindandu a tokala mu jingeleja ja mukuá, mba ka xikina Nzambi? O Bibidia i bhana itendelesu iambote.
“ETU TUA SANGE O MEXIIA”
Ku hama ia dianga, Mandele uexile bhu kaxi ka athu a diangela ku mona kuila Jezú muéne uexile o Mexiia. Mandele ua diangela ku tangela nanhi ia lungu ni Mexiia? ‘Mandele anga u sota hanji phang’iê Ximá, u mu ambela, uixi: Etu tua sange Mexiia, (Mu ku di lombolola, uedi tua sange Kristu).’ Mandele uambata Phetele kua Jezú, mu kiki ua kuatekesa Phetele ku kituka ué dixibulu dia Jezú.—Nzuá 1:35-42.
Mu ku bhita mivu isamanu, kioso Phetele kia kexile mu Jopa, a mu bhingi phala kuia mu Sezaleia ku dibhata dia Koloneliu, uexile kabhitangu ka masoladi. A nanhi akexile ku bhata diê, kioso kia bhixila Phetele? A sange ‘Koloneliu ua a xikamena kiá, ua bhongolola ué o jindandu jê ni makamba, iá akexile mu ku kingila Phetele.’ Koloneliu uexana o jindandu jê phala kuívua o ima ia mesenene kuzuela Phetele, ni ku sola bhu kaxi ka ima iévu.—Ika. 10:22-33.
Phangu iahi i tu katula mu ukexilu ua Mandele ni Koloneliu ua ku di bhana ni jindandu jâ?
Ki kale Phetele mba Koloneliu, ene oso a bhangele kima. Mandele uambatele Phetele kua Jezú, Koloneliu ua bhongolola o jindandu jê phala kuívua o ima ia mesenene kuzuela Phetele. Maji Mandele ni Koloneliu ka jijidika o jindandu jâ, ku kituka akaiedi a Jezú. O kuila u tena ku di longa kima mu maka enhá? Tua tokala ué ku bhanga kála kia bhangele ene. Nange tu tena ku tangela o jindandu jetu, ia lungu ni kixikanu kietu ni ku bhanga kima phala ene ku di longa o Bibidia, ni ku diongeka ni jiphange jetu. Maji né kiki, tua tokala tua a xila, ene a tokala o ku sola, ki tu tokala ku a jijidika. Phala kulondekesa kiebhi ki tu tena ku kuatekesa o jindandu jetu, tu di longe o phangu ia Jürgen ni Petra, dikaza mu ixi ia Alemanha.
Petra ua di longo o Bibidia ni Jimbangi ja Jihova, mu ku bhita kithangana, muéne a mu batizala. O muadi uê Jürgen, uexile disoladi. Ku dimatekenu Jürgen, ka mesenene kuila o muhatu uê u di longa o Bibidia. Maji mu ku bhita kithangana, muéne ua mono kuila o Jimbangi ja Jihova ji boka o kidi kia Bibidia. Muéne ua di bhakula ué kua Jihova, lelu muéne kafunga mu kilunga mu ixi iâ. Kitendelesu kiahi kia bhana ku athu, kia lungu ni ku kuatekesa o jindandu jâ a tokala mu jingeleja jengi?
Jürgen u zuela: “Ki tu tokala ku jijidika o jindandu jetu ku xikina o kidi. Mukonda se tua jijidika, kia-nda kua bhangesa kuia ni ku dituna o kidi. Kima kiambote se tu a tangela o maka a lungu ni kidi kia Bibidia mu ithangana ni ithangana. Kima kiambote ué se tu iudika ima phala o jindandu jetu ku di sanga ni jiphange jetu ala mu kitala kimoxi ni ene. O ku bhanga o ima mu ukexilu iú, ku tena ku a kuatekesa.”
“Ki tu tokala ku jijidika o jindandu jetu ku xikina o kidi.”—Jürgen
O poxolo Phetele, ni jindandu ja Koloneliu, ja xikina o njimbu ia Bibidia ni lusolo. A mukuá ku hama ia dianga, a a tudile o njimbu iambote, a bhingile hanji kithangana phala ku xikina o kidi.
IHI IA BHITILE NI JIPHANGE JA JEZÚ?
Kioso Jezú kia kexile mu bokela athu, saí jindandu jê, ka mu xikinine. Mu kifika, nange o poxolo Tiiaku ni Nzuá, exile an’a a Salomé uexile sekulu a Jezú. Nange Salomé uexile ué bhu kaxi ka ‘ahatu a mukuá akexile mu kuatekesa Jezú ni jipoxolo ni jimbongo jâ.’—Luka 8:1-3.
Maji saí jindandu ja mukuá ja Jezú, ka mu xikinine ni lusolo. Mu kifika, mu ku bhita muvu kioso kia mu batizala, athu avulu a diongekele mu inzo phala kuívua o izuelu ia Jezú. “O jindandu jê kia zubha ku k’ivua, aia ku mu kuata, mukonda, exi: Ua tekuka.” Mu ku bhita kithangana, o jiphange ja Jezú a muibhula se ua mesenene kuia kuebhi, muéne ka a tambuijila mu kithangana kieniókio. Mukonda diahi? Mukonda ‘o jiphange jê ka mu xikinine.’—Mar. 3:21; Nzuá 7:5.
Ihi i tu longa o ukexilu ua Jezú ua ku di bhana ni jindandu jê? Muéne ka divu kia iibha kioso ene kia zuela kuma ua tekukile. Né muene kia fukunuka, Jezú ua kolokota mu ku suínisa o jindandu jê kioso kia monekena phang’ê Tiiaku. O ku tukuluka kuê kua kuatekesa Tiiaku ni jiphange ja Jezú o ku mona kuila, Muéne uexile o Mexiia. Mu kiki ene a kexile kumoxi ni jipoxolo ni athu a mukuá akexile mu inzo ia thandu mu Jeluzaleme, a tambuile ué o nzumbi ikôla. Mu ku bhita kithangana, Tiiaku ni Juda o phange ia mukuá ia Jezú, a tambuile maujitu a makota.—Ika. 1:12-14; 2:1-4; 1 Kol. 15:7.
SAÍ IÁ A BHINGA KITHANGANA KIAVULU PHALA KU XIKINA
“Tu tena ku mona ima iambote se tuia ni kulondekesa o muanhu.”—Roswitha
Kála kia bhitile ku hama ia dianga, saí jindandu lelu ja bhingi kithangana phala ku xikina o kidi kiambata ku muenhu. Mu kifika, Roswitha, uexile mukuá Katolika kioso kia batizala muadi uê, anga u kituka Mbangi ia Jihova ku muvu ua 1978. Ku dimatekenu, Roswitha ka mesenene kuila, o muadi uê u di longa o Bibidia. Maji mu ku bhita mivu, muéne ua bhuila o ku zukutisa muadi uê, anga u mona kuila o Jimbangi ja Jihova a kexile mu longa o kidi. Ku muvu ua 2003, muéne uê a mu batizala. Ihi ia mu bhangesa ku mu batizala uê? Mu veji dia ku divua kia iibha, mukonda o muhatu’ê ka mesenene kuila muéne u di longa o Bibidia, muéne ua mu ehela, mu kiki Roswitha ua lungulula o ibanzelu iê. Itendelesu iahi i bhana o muhatu iú lelu? Muéne uamba: “Tu tena ku mona ima iambote se tuia ni kulondekesa o muanhu.”
Monika a mu batizala ku muvu ua 1974, maji o kiiadi kia an’ê, a kituka ngó Jimbangi ja Jihova mu ku bhita dikuinhi dia mivu. Sumbala Hans, muadi uê, ka kexile mu kua zukutisa mukonda dia ku di longa o Bibidia, muéne a mu batizala ngó ku muvu ua 2006. Mukonda dia mbote ia katula mu kulondekesa o muanhu, itendelesu iahi i bhana o muiji lelu? O muiji uoso uamba: “Kolokota ku kala fiiele kua Jihova, kana ku bhuila mu ku londekesa o kixikanu kiê.” Sé phata, ene a bhange kima kiambote mu kulondekesa ithangana ioso o henda iâ kua Hans. Ene ka bhuila mukonda ene, a dielele kuila saí kizuua muéne ueji kala kumoxi ni ene mu ubhezelu ua kidi.
A A XIMBAKETESA NI MENHA A KIDI
Saí kizuua Jezú uambe kuma o njimbu ia kidi ia difu kala menha a bhana o muenhu ua kalelaku. (Nzuá 4:13, 14) Etu tua mesena kuila, o jindandu jetu a nua o menha a kidi a talala, a zele. Maji, ki tu mesena kuila, ene a divua kia iibha mukonda dia ku a jijidika ku nua menha avulu ni lusolo. O ukexilu uetu ua ku a jimbuluila o kixikanu kietu, kiene kia-nda londekesa, se a-nda divua kiambote mba kana. O Bibidia iamba kuila, o “muxima ua muthu uaiuka, uxinganeka kioso kia tokala kukumbulula,” ni kuila, o “muxima ua muthu uadimuka, uene ulonga o dikanu diê.” Kiebhi ki tu tena ku kaiela o kitendelesu kiki?—Jisa. 15:28; 16:23.
O muhatu nange u mesena ku tangela muadi uê ia lungu ni kixikanu kiê. Se muéne “uxinganeka kioso kia tokala kukumbulula,” muéne ua-nda sota kiambote o izuelu iê, ka-nda zuela ni lusolo. Muéne ka tokala ku londekesa kuila, ua beta-o-kota mu ku iuka. O izuelu iê iambote i tena ku mu bhangesa ku divua kiambote ni ku bheka kutululuka. Kithangana kiebhi, muadi uê ka thandanganha ni kima, mba ua mu divua kiambote phala kuzuela nê? Ihi ia uabhela o kuzuela mba ku tanga? O kuila muéne ua uabhela o milongi ia jingijiie, kuzuela maka a jinguvulu, mba malunda a fiti? Kiebhi o muhatu kia tena ué ku mu bhangesa kuívua o maka a lungu ni Bibidia, se ku kamba ku xila o ibanzelu iê ni kioso kia divua? O ku xinganeka mu ima íii, kua-nda ku mu kuatekesa kuzuela ni ku bhanga ima ni unjimu.
O ku tula o njimbu ku jindandu jetu ki Jimbangi ja Jihova, ki ku lombolola ngó ku a jimbuluila o kixikanu kietu mu maukexilu avulu. O ukexilu uetu ua tokala kulondekesa kuila, tu bhanga o ima i tu zuela.
KALA NI UKEXILU UAMBOTE MU ITHANGANA IOSO
Jürgen, tua mu tange kiá ku dima uamba: “Kolokota mu ku kaiela o itumu ia Bibidia ku muenhu uê kizuua ni kizuua. Kiki ki bhangesa o ndandu jê ku xikina o kidi né muene se ka xikina ni lusolo.” Hans a mu batizala mu ku bhita 30 a mivu, kioso kia batizala muhatu’ê, uambe ué: “O ukexilu uambote ua Kidistá, kima kia tokala phala o jindandu ku mona o mbote i tu katula mu ku belesela o itumu ia Bibidia ku muenhu uetu.” O jindandu jetu a tokala ku mona kuila, o ima i tu bhanga, i tu bhangesa ku di tungula bhu kaxi ka athu engi, i tu bhekela mbote.
“O ukexilu uambote ua Kidistá, kima kia tokala phala o jindandu ku mona o mbote i tu katula mu ku belesela o itumu ia Bibidia ku muenhu uetu.”—Hans
O poxolo Phetele ua bhana itendelesu iambote ku ahatu ala ni mala ka mu bheza Nzambi, muéne uambe: “Beleselenu anume enu, phala né-mbe bhu kala ni iá a kamba kutumaka o maka ma Nzambi, ki bhekela ku a nganhala mu uendelu ua mbote ua ahatu â. Ene ki kua-ndù bhinga ngó ku a zuelela kima, kioso kia mi mona o uendelu uenu ua ujitu ni uoma. O kukemba kuenu ki ku kale kukemba kua kanga, kua kuinda kindemba, ni kuzakela makembu ma ulu, ni ku di ta izuatu ia-te kitadi kiavulu. Ku kale-phe kukemba kua muthu ua suama moxi, kuene o kuzuata ki ku kasana dingi, kua kubelesela ni kutululuka kua muxima, kua te kiavulu bhu pholo ia Nzambi.”—1 Phe. 3:1-4.
Phetele uambe kuila o diiala a tena ku mu xikinisa o kidi, mukonda dia ukexilu uambote ua muhatu uê. Ni kibanzelu kiki kia Bibidia, o phang’etu Christa, uene mu kuatekesa muadi uê bhu kaxi ka ukexilu uê ua mbote, tundé kia mu batizala ku muvu ua 1972. Sumbala saí kithangana o muadi uê ua di longele o Bibidia ni Jimbangi ja Jihova, maji muéne ka solo lua ku bheza Nzambi. Muéne uendele kiá mu iônge, u di bhana kiambote ni jiphange mu kilunga. O jiphange a xila ué o ufolo uê ua ku sola. Ihi iene mu bhanga Christa phala ku bhomba o muxima uê n’a xikine o kidi?
“Nga solo ku kolokota kuendela mu njila ia Jihova. Maji nga mesena ué ku bhomba o muxima ua muadi uami ‘sé kuzuela kima’ mba bhu kaxi ka ukexilu uami uambote. Se o ima ia mesena ki i ngi bhangesa ku bhukumukina o itumu ia Bibidia, ngi i bhanga. Maji ngi xila ué o ufôlo uê ua ku sola, anga ngi bhakula o maka enhá bhu maku a Jihova.”
O phangu ia Christa ilondekesa o valolo ia ku kala ni ukexilu uambote. Muéne u kolokota mu ku bhanga o ima mu nzumbi kala o kuia mu iônge ni kuia mu sidivisu ia ku boka ithangana ioso. Maji ulondekesa ué unjimu mu kuijiia kuila o muadi uê ua bhingi o henda iê, ni kithangana kiê phala ku dikila o ibhindamu iê. Kima kiambote etu enioso tuala ni jindandu ka xikina o kidi, o kulondekesa o ukexilu uambote. O Bibidia i zuela kuila: “Ima ioso iala ni kithangana kiê.” Kiki kia lungu ni kithangana ki tu kala ni jindandu jetu, benge benge o makaza, a kala kumoxi mu ubhezelu uetu. Kioso o athu kia bhita kithangana kumoxi, ene a kala ni ukexilu ua ku di zuelesa kiambote. O i tuene mu mona, ilondekesa kuila, o ku di zuelesa kiambote, ku fidisa o maiala ni ahatu ka mu bheza Nzambi, ku divua ubheka, ku xinganeka kuila a a jimbi, mba ku kala ni difuba.—Ndo. 3:1.
KANA KU BHUILA
Holger uala ni tat’ê a mu batizala ngó mu ku bhita 20 a mivu kioso kia batizala o muiji uê, uambe kuma,“kima kiambote kulondekesa ku ndandu ietu kuila tua mu zolo ni kuila tu mu sambela.” Christa uamba ué kuila, muéne ‘ka-nda bhuila mu ku dielela kuila saí kizuua, o muadi uê ua-nda xikina o kidi ni ku bheza Jihova.’ Tua tokala ku dielela kuila, saí kizuua o jindandu jetu kala kumoxi ni etu mu ubhezelu, a-nda xikina o kidi.
Tua mesena ku kolokota mu ukamba uetu ni jindandu jetu, ku a bhana kithangana phala ku xikina o kidi, ni ku bhomba o mixima iâ ni njimbu ia Bibidia. Mu ima ioso, tua tokala ku kala ni ukexilu ua ‘tululuka ni ku xila kuoso.’—1 Phe. 3:15.