Belesela o Tufunga Tua Jihova
“Enió oso a mi kala ku pholo a tumakienu, mu itaie ioso ia mi mesena ku bhanga. Kuma ene a mi lange o mienhu ienu.”—JIHE. 13:17.
1, 2. Mukonda diahi Jihova u di sokesa ni kafunga?
JIHOVA u di sokesa ni kafunga. (Ize. 34:11-14) Kiki ki tu kuatekesa kuijiia se Jihova muthu uahi. O kafunga ka henda, kala ni kikalakalu kia ku dikila ni kuinga o kilunga. Muéne u ki bhana kudia ni menha (Jisá. 23:1, 2); u ki langa usuku ni muanha (Luka 2:8); u kilanga ku iama ia muxitu (1 Sam. 17:34, 35); uambata bhu jihata jê o tumbudi tuofele (Iza. 40:11); u tungununa o kilunga, u langa kiambote o mbudi ia kate.—Ize. 34:16.
2 Mu ukulu, o mundu ua Jihova exile ni ufunu ua tufunga, exile ué idimakaji, ene ejidile kiambote ihi ilombolola Jihova Nzambi ku mu sokesa ni kafunga ka henda. Ene ejidile kuila o mbudi i bhinga ku i dikila kiambote, ia tokalele ku kala ni sauidi phala ku kala ku muenhu. Kiene kimoxi ué mu nzumbi, o athu a tena ku a sokesa ni jimbudi. (Mar. 6:34) Sé ki kuale kudia mu nzumbi, mba kilangidilu kia tufunga, o athu a tala hadi. Ene a nhunga nhunga ngó, sé kuijiia o kima kia uabha ni kia iibha—a sokela ni ‘jimbudi ja kambe mubhidi,’ ji thandanganha. (1 Jis. 22:17) Maji Jihova mu henda iê, u dikila o mundu uê.
3. Ihi i tua-nda di longa mu milongi íii?
3 Etu ué tuejiia se mukonda diahi Jihova ua sokela ni kafunga. Tuene mu mona kuila, Jihova ua mu dikila kiambote o mundu uê lelu. Tua-nda di longa kiebhi muéne kiendesa o mundu uê lelu, ni ku dikila o ibhindamu iê. Tua-nda di longa ué ihi i tua tokala o ku bhanga, phala ku katula mbote mu itendelesu ia Jihova, ni mu ima iene mu tu bhangela.
O KAFUNGA KAMBOTE U SOLA UÉ TUFUNGA TUA MUKUÁ
4. Mukonda diahi Jezú u langa o jimbudi ja Jihova?
4 Jihova ua solo Jezú phala ku kala Mutuameni ua Kilunga kia Jikidistá. (Efe. 1:22, 23) Jezú, o ‘mubhidi uambote,’ ua londekesa o ídifua ia Tat’ê. Muéne ua zolo o jimbudi, mukonda dia kiki, u ji langa kiambote. Muéne ua bhana o muenhu uê phala ku bhulula o jimbudi. (Nzuá 10:11, 15) Mbote iahi i katula o athu ku sata ia kukula kua Kristu! (Mat. 20:28) Jihova ua mesena kuila, “uoso u mu xikina [Jezú] káfue, maji a kale ni muenhu ki uábhua!”—Nzuá 3:16.
5, 6. (a) A nanhi a solo Jezú phala ku langa o jimbudi jê? (b) Kima kiahi ki tu bhangesa ku belesela o itendelesu ia tufunga?
5 Kiebhi kiene mu londekesa o jimbudi, kuila Jezú Kristu muéne o Mubhidi Uambote? Jezu uambe: “O jimbudi jami, j’ívua dízui diami. Eme ngi j’ijiia, o jene ue ji ngi kaiela.” (Nzuá 10:27) O kuívua o Mubhidi Uambote kulombolola ku belesela o itendelesu iê mu ima ioso. Kála o ku belesela o itendelesu i bhana o tufunga tua solo muéne. Jezú ua londekesa kuila o jipoxolo jê ene eji suluka ni kikalakalu kia mateka muéne. Muéne ua a tendelesa ku ‘longa’ ni ‘ku disa o jimbudi jê.’ (Mat. 28:20; tanga Nzuá 21:15-17.) O njimbu iambote a suluka ni ku i boka, ku athu avulu a kituka maxibulu a Kristu.—Efe. 4:11, 12.
6 Phaulu ua sonekena o tufunga mu kilunga kia Efezo: ‘Kalenu-phe mu abhidi a kilunga kia Jihova Nzambi.’ (Ika. 20:28) Kiene kimoxi ué lelu, o tufunga tua Jikidistá, a a solo bhu kaxi ka nzumbi ikôla. O ku belesela o tufunga tua Jikidistá, kulondekesa ku xíla Jihova ni Jezú, o abhidi a Makota. (Luka 10:16) O kuijiia o kidi kiki, kiene ki tu bhangesa ku belesela o tufunga. Maji saí dingi ima ia mukuá i tu bhangesa ku belesela o itendelesu iâ.
7. Kiebhi o tufunga kia tu kuatekesa ku kala ni ukamba ni Jihova?
7 O nguzu ni itendelesu i tu bhana o tufunga, i tunda ngó mu Bibidia. O tufunga ka longesa o jiphange jâ, kiebhi kia tokala kuambata o mienhu iâ. (2 Kol. 1:24) Ene a mesena ku kuatekesa o jiphange jâ ku sola o ima kala ki longa o Bibidia, ni ku bheka o kutululuka mu kilunga. (1 Kol. 14:33, 40) O tufunga, ‘a mu langa o mienhu ienu.’ Kiki kilombolola kuila, ene a mesena ku kuatekesa o jiphange mu kilunga ku kala ni ukamba ni Jihova. Ni lusolo, ene a kuatekesa o jiphange, se a mona kuila a mu di ta mu iluezu mba a te kiá kituxi. (Nga. 6:1, 2; Juda 22) Tuala ni ima iavulu i tu bhangesa ‘kutumaka oso a tu kala ku pholo.’—Tanga Jihebeleu 13:17.
8. Kiebhi o tufunga kiene mu langa o kilunga kia Nzambi?
8 O poxolo Phaulu uexile kafunga ka henda, ua sonekena o jiphange mu Kolose: “Alukenu! Ki bhu kale muthu u mi tobhesa, anga u mi bhûnda kala kingûmba, ni uanji uê ni makutu, ua kaiela mu malunda ma ulongelu ua athu, ni mu jindonda ja mu ngong’umu, o kua Kristu ki kiala-ku.” (Kol. 2:8) O kitendelesu kiki, ki tu kuatekesa kuijiia se mukonda diahi tua tokala ku belesela o itendelesu i tu bhana o tufunga. Ene a langa o jiphange jâ ku ió a mesena ku a katula kua Jihova. O poxolo Phaulu uambe kuila, o “jimesene ja makutu,” eji bhangesa o Jikidistá ku bhukumukina Jihova. (2 Phe. 2:1, 14) Lelu, o tufunga a tokala ué ku bhana itendelesu, se ku bhinga. O tufunga tua Jikidistá ala ni unjimu. A a solo phala ku kala tufunga, mukonda ene a londekesa kuila ejiia kiambote o ilongesu ia Bibidia, ni kuila ala ni uhete ua ku longa o kidi kia Bibidia. (1 Tim. 3:2; Tito 1:9) O unjimu u tunda mu Bibidia u a kuatekesa, ku kuatekesa kiambote o jiphange jâ, mu nzumbi.
Kála o mubhidi kia langa o kilunga, o tufunga mu kilunga a langa o jimbudi, ja a dielela kua Jihova (Tala o kaxi 8)
O KAFUNGA KAMBOTE KA LANGA O JIMBUDI, U JI BHANA UÉ KUDIA
9. Kiebhi Jezú kiene mu kuendesa ni ku dikila o kilunga kia Kidistá lelu?
9 Bhu kaxi ka kilunga kiê, Jihova u longa o jiselevende jê ku mundu uoso. O milongi ia mukuá ia Bibidia, tu i tambula bhu kaxi ka madivulu metu. Saí ithangana o kilunga kia Nzambi, ki bhana ué itendelesu ia tokala ku tufunga, bhu kaxi ka tufunga tua ilunga. Mu kiki, o tufunga a tambula dingi itendelesu.
10. Kikalakalu kiebhi kiala na-kiu o tufunga, se phange u tunda mu kilunga?
10 O tufunga tua ilunga, tuala ué ni kikalakalu kia ku langa ni kuinga o jimbudi. O tufunga mu kilunga a thandanganha benge-benge ni jiphange ja zoza mu kixikanu, mba ió a te kituxi. (Tanga Tiiaku 5:14, 15.) Saí iá nange a xisa o kilunga, ka mu sidivila dingi Nzambi. Se kiki ki bhita ni muthu mu kilunga, o kafunga ka henda ka tokala ku bhanga ioso phala ku mu bheka dingi mu kilunga? Sé phata, o kafunga ua tokala ku bhanga ioso phala ku mu kuatekesa ku vutuka mu kilunga. Jezú uambe: “Ki kiala mu vondadi ia Tat’enu uene mu diulu; k’andala kuila ku tuana tutu bhu texika kamoxi.”—Mat. 18:12-14.
KIEBHI KI TUA TOKALA O KU MONA O ILUEZU IA TUFUNGA
11. Mukonda diahi saí ithangana ki tu bhonza ku belesela o itendelesu ia tufunga?
11 Jihova ni Jezú Tufunga tua iuka. O tufunga a a dielela ku langa o kilunga, akua ituxi ué. O kuijiia kuila ene akua ituxi, ki bhonzesa kiavulu o athu ku belesela o itendelesu ia tufunga. Nange a xinganeka: ‘O tufunga athu a ituxi ué kála etu. Mukonda diahi tua tokala kuívua o itendelesu iâ?’ Mu kidi, ene akua ituxi muene. Maji ki tu tokala ku tala kiavulu o ituxi iâ, mba o iluezu iâ.
12, 13. (a) Iluezu iahi ia tele o jiselevende ja Nzambi a kexile ni kikalakalu kia kuendesa o mundu uê? (b) Mukonda diahi Jihova ua tumina ku soneka mu Bibidia, o iluezu ia mala akexile mu kuendesa o mundu uê?
12 O Mikanda Ikôla ki i sueka o iluezu ia mala a tumine Jihova kuendesa o mundu uê mu’ukulu. Mu kifika, Davidi a mu undile phala ku kala Sobha ia Izalaiele. Maji muéne ua tele kituxi kia dikota kua Nzambi, ua tele phanda ni muhatu ua ngene, iu ua jibhile o muadi’ê. (2 Sam. 12:7-9) Xinganeka ué mu phangu ia poxolo Phetele. Sumbala muéne ua kexile ni kikalakalu mu kilunga kia Jikidistá ku hama ia dianga, maji muéne ua luezele kiavulu. (Mat. 16:18, 19; Nzuá 13:38; 18:27; Nga. 2:11-14) Tundé kia té Adá ni Eva o kituxi, se-ku muthu mu ixi ua iuka, Jezú ngó kexile mukua ituxi.
13 Mukonda diahi Jihova ua tumina ku soneka mu Bibidia, o ituxi ia jiselevende jê akexile mu kuendesa o mundu uê? Nzambi ua bhange kiki phala ku londekesa kuila, o athu akua ituxi a tena kuendesa o mundu uê. Mu kidi, muéne uene mu bhanga kiki tundé ukulu. Mu kiki-phe, ki tu tokala kuehela kuila o iluezu ia tufunga i tu fidisa ku belesela o ungana uâ, mba ku kuata ku a longolola. Jihova uandala kuila tu xila o jiphange jiji ni ku a belesela.—Tanga Makatukilu 16:2, 8.
14, 15. Ihi i tu longa o ukexilu ua Jihova ku bhana itendelesu ku mundu uê m’ukulu?
14 Lelu kima kiambote o ku belesela o tufunga. Banza ngó kiebhi Jihova kia kexile mu zuela ni mundu uê m’ukulu. Kioso mundu ua Izalaiele ua tundu mu Ijitu, Nzambi ua bhana itendelesu kua Mozé ni Alá, phala ku i longa ku mundu uê. Phala ku bhuluka ku dikuinhi dia mabhebhu, o akua Izalaiele a tokalele ku belesela o itendelesu ia ku bhanga kudia, ni ku jibha mbudi, anga o manhiga mê a ma sangela ku mikangala ia mabhitu mâ. O kitendelesu kiki, ki ki tundu ku diulu. O atuameni akua Izalaiele ene akexile mu bhana o itendelesu íii, ia kexile mu tambula kua Mozé. (Mak. 12:1-7, 21-23, 29) Jihova ua kexile mu bhana itendelesu ku mundu uê, bhu kaxi ka Mozé ni mala enhó. Lelu ué Jihova u bhana itendelesu ku mundu ué bhu kaxi ka tufunga.
15 Nange u xinganeka mu ithangana ia mukuá ia soneka mu Bibidia, kioso Jihova kia kexile mu tuma o maiala mba ji-anju, ku bhana itendelesu ku mundu uê. Saí ithangana, o itendelesu íii ia bhulula o mienhu iâ. Nzambi ua bhana o ujitu ku athu, ua kuzuela mu dijina diê, ni ku tangela o mundu uê ihi ia tokalele o ku bhanga phala ku bhuluka ku iluezu. Ima iavulu i tu londekesa kuila, kiene ué kia-nda bhanga Jihova ku Alumajedone. Lelu, o tufunga ala ni ujitu ua a bhana Jihova ua kuendesa o kilunga kiê, a tokala ku dilanga phala ka di zangeleke mukonda dia ungana uala nau.
‘KILUNGA KIMOXI NI MUBHIDI UMOXI’
16. “Izuelu” iebhi i tua tokala o kuívua?
16 O mundu ua Nzambi, “kilunga kimoxi” kiala ni ‘mubhidi umoxi,’ Jezú Kristu. (Nzuá 10:16) Jezú uambele kuila ueji kala ni maxibulu mê, “izuua ioso, katé ku dizubhilu dia mundu.” (Mat. 28:20) Mukonda muéne o Sobha ku diulu, muéne uejiia o izulukutu ioso ia-nda bhita ande dia kuíza mu buika o mundu ua Satanaji. Kiebhi ki tu tena ku dibunda ni jiphange phala tu bhuluke kumoxi ni kilunga kia Nzambi? O Bibidia izuela: “O mátui mé, mà kévua dízui ku dima dié, di ku fuetela kuila: Iii iene o njila, endelenu muenhumu.” O “izuelu” íii, o ima iene mu tu longa Jihova bhu kaxi ka Bibidia, ni ima izuela muéne ni Jezú bhu kaxi ka tufunga a solo.—Tanga Izaia 30:21; Dijingunuinu 3:22.
O tufunga a kalakala kiavulu phala ku kuatekesa o jitata a sasa an’a ubheka uâ, ku a langa mu iluezu (Tala o kaxi 17, 18)
17, 18. (a) Kiebhi o mundu ua Nzambi uala mu kiluezu? Ihi i tu tena ku dielela? (b) Ihi i tua-nda di longa mu milongi ia-nda kaiela?
17 O Bibidia izuela kuila Satanaji u nhunga mu jimbandu kála hoji, ‘iala mu zuma, mu ku sota uoso a mu dia.’ (1 Phe. 5:8) Kála o kiama kia muxitu kiala ni nzala, muéne ua mu zongojola o kilunga, mu ku kingila kithangana phala ku kuata o mbudi ia landuka mba iala bhu kanga. Mukonda dia kiki, kima kiambote se tu kala mu kilunga ni ‘mubhidi, uinga o mienhu ietu.’ (1 Phe. 2:25) Kia lungu ni ió a-nda bhuluka ku hadi ia dikota, o divulu dia Dijingunuinu 7:17 di zuela: “O kambudi [Jezú] . . . u kala [mubhidi] uâ, muène u a endesa jinga bhu jithu ja menha ma muenhu. O Nzambi anga ua kondona masoxi moso mu mesu.” Kiki kikanenu kia mbote phala etu!
18 O kikalakalu kia tufunga mu kilunga kia Jihova, kiala ni valolo ia dikota. Kiebhi ki tu tena kuijiia kuila o mala enhá a mu langa kiambote o kilunga kia Jezú? Tua-nda di longa o kitambuijilu mu milongi ia-nda kaiela.