Kídifua Kia Beta-o-Kota Kukala ni Valolo, o Madiiamande, Ndenge
O athu a mona o madiiamande, kala jimbote jala ni valolo ia dikota. Saí madiiamande, a te mazunda a jidolare. Maji o kuila, saí kima kia beta kukala ni valolo bhu pholo ia Nzambi, o madiiamande ni jimbote ja mukuá ndenge?
Haykanush, muboki ka mu batizala luua, ua tungu mu ixi ia Arménia. Muéne ua bongo madukumendu bhu muelu ua inzo iê. Mu madukumendu, mua kexile ué jikalatá ja bangu ni kitadi kiavulu. O munumi’ê, uexile ué muboki ka mu batizala luua. Mu kiki, muéne ua londekesa kua munumi’ê o ima ia bongele.
O dikaza didi, dia bhindamene kitadi, diexile ni dikongo. Maji ene a di kundu phala kuambata o kitadi, mukonda mu madukumendu a sonekene-mu o kididi bhua tungile o muthu uevu o kitadi. O diiala uevu o ima, ni muiji uê, a di uana kiavulu. Haykanush ni muadi uê, a tangela kuila, ene a bhange kiki, mukonda o milongi ia Bibidia ia kuatekesa kukala akuâ kidi. Mu kusuka-ku, ene a mateka ku a tangela ia lungu ni Jimbangi ja Jihova, ni ku a bhana madivulu.
O muiji uenió, ua mesenene kubhana kitadi kua Haykanush phala kulondekesa kisakidilu kiâ, maji muéne ua ditunu. Mu kizuua kia kaiela, o muhatu ua ngana uevu o kitadi, uai mu kunda Haykanush ni muadi uê, phala kulondekesa o kisakidilu kiê, anga a jijidika Haykanush kutambula nela ia madiiamande.
Kála kia bhitile ni muiji uenió, athu avulu eji diuana mu kumona o ukexilu uambote ua londekesa Haykanush ni muadi uê. Maji o kuila Jihova ua diuanene? Kiebhi muéne kia mono o ukexilu uâ uambote ua kukala akua kidi? O kuila ene a bhange kiambote mu kulondekesa o ukexilu iú?
ÍDIFUA IA BETA-O-KOTA, O JIMBONGO NDENGE
O ibhuidisu íii ki i bhonzo ku i tambuijila. Mukonda diahi? Mukonda o jiselevende ja Nzambi ejiia kuila, o kukaiela o ídifua ia Jihova kua beta-o-kota, o madiiamande, ni ulu, ni jimbote ja mukuá, ndenge. Mu kidi, o ima iala ni valolo bhu pholo ia Jihova, ki i difu ni ima iene mu i bhana valolo ku athu. (Izaia 55:8, 9) O jiselevende jê ejiia kuila, Jihova u bhana valolo iavulu mu nguzu ia bhanga phala kukaiela o ídifua iê.
Tuejiia o kidi kiki, mukonda dia ima izuela o Bibidia, ia lungu ni kutongoloka ni unjimu. O divulu dia Jisabhu 3:13-15 dizuela: “Uazediua o muthu uoso ua bongo o unjimu, ni muthu uoso ua tambula o kuijiia. Kuma o muenhú uenji uê kota, o uenji ua phalata ndenge; o dibhandulukilu diê kota, o ulu ua fina-fina ndenge. O suilu iê kota mu kuta, madiiamande ndenge; ima ioso i uind’oio ki i xikina ku i sokesa ni diene.” Mu kidi, Jihova u bhana valolo iavulu ku ídifua íii, o jimbongo ndenge.
Ihi i tuamba ia lungu ni kukala mukuâ kidi?
Jihova mukuâ kidi. Muéne “ka moneka makutu.” (Tito 1:2) Bhu kaxi ka nzumbi ikola, muéne ua tumina poxolo Phaulu kusoneka mukanda, phala o Jikidistá akuâ Hebeleu ku hama ia dianga. Muéne ua soneka: “Kolokotenu ni ku tu sambela. Kuma tua di fika kukala ni kitongoluelu kia zele, mbata tua mesena kubhanga mu kidi o ima ioso.”—Jihebeleu 13:18.
Jezú Kristu ua xisa phangu iambote ia kukala mukuâ kidi. Kioso o Mukunji ua Dikota Kaiafa kiambe kuila, “nga ku lokesa mu dijina dia Nzambi ia muenhu, tu tangele mba eie u Kristu Mon’a Nzambi,” Jezú ua mu tambuijila ni kidi kioso, iú uambe kuila, muéne Mexiia. Sumbala uejidile kuila, o afundixi eji mu tatela ni ku mu jibha, muéne ua zuela o kidi.—Matesu 26:63-67.
Abha etu? Se tu tanga makutu, mba tu kamba kuzuela o kidi, phala kukatula mbote, o kuila tua-nda londekesa hanji kuila, tu akuâ kidi?
O KUKAIELA O ÍDIFUA IA NZAMBI KUA BETA-O-KOTA, O MADIIAMANDE, NDENGE
Ki bhonza kiavulu kukala mukuâ kidi mu izuua íii isukidila-ku, mukonda o athu ala ‘azodi a ene ngó, azodi a kitadi.’ (2 Timote 3:2) Kioso kia kala ni maka a lungu ni kitadi, mba ki bhonza kusanga salu, athu avulu ka kala ni hele ia kunhana ni ku nganala akuá, mba kubhanga ima ia mukuá ia iibha. Lelu, athu avulu a banza kuila, phala kukala ni jimbote, a tokala ku nganala akuâ. Katé muene ni Jikidistá, ene mu sola kia iibha. Mu kiki, mukonda dia “luimbi lua nganhu iaxidi,” a xidisa o dijina diâ mu kilunga.—1 Timote 3:8; Tito 1:7.
Maji Jikidistá javulu, a kaiela o phangu ia Jezú. Ene ejiia kuila, o kukala ni ídifua ia Nzambi, kua beta-o-kota, o jimbote joso ndenge. Mukonda dia kiki, o minzangala ia Jikidistá, kene mu dinga kioso kia bhanga o jipolova bhu xikola. (Jisabhu 20:23) O kukala mukuâ kidi, ki kulombolola kuila tua-nda tambula kisakidilu mu ithangana ioso, kala kia bhiti ni Haykanush. Maji né kiki, Nzambi ua mesena kuila, tu kala tu athu a kidi. O kubhanga kiki, ku tu kuatekesa kukala ni kitongoluelu kia zele. Kiki, kiene o kima kia beta-o-kota.
O phangu ia Gagik, ilondekesa o kidi kiki. Muéne uambe: “Ande dia kukala Kidistá, eme nga kexile mu kalakala mu ditenda dia dikota. Maji o mukuâ ditenda kexile mu futa o lubhaku, mukonda muéne ua kexile mu londekesa ngó mbandu ia kitadi kia kexile mu nganhala mu ditenda. Kuma ngexile mutuameni ua ditenda, muéne ua kexile mu ngi tumina kuzuela ni mukuâ ku kobhalala o lubhaku, phala ku dinga o jixefe jê. Mukonda dia kiki, o athu ejidile kuila, ngi mukuâ makutu. Kioso ki nga di longo o kidi kia Bibidia, ki nga kexile mu xikina dingi kubhanga o ima ienioió, sumbala akexile mu ngi futa kitadi kiavulu. Mu veji dia kiki, nga jikula o ditenda diami. Tundé ki nga mateka, nga sonekesa o ditenda, ni kufuta o lubhaku luoso.”—2 Kolindo 8:21.
Gagik uambe: “Ki nga kexile mu nganhala dingi kitadi kiavulu, mu kiki, kia bhonzele kiavulu kudikila o muiji uami. Maji lelu, eme nga zediua dingi. Ngala ni kitongoluelu kia zele bhu pholo ia Jihova. Ngi bhana phangu iambote ku kiiadi kia an’ami, nga tambula ué maujitu mu kilunga. O athu u ngene mu bhanga-nau o uenji lelu, ejiia kuila ngi mukuâ kidi.”
JIHOVA U TU KUATEKESA
Jihova ua zolo o athu a mu bhekela kijingu, mukonda dia kukaiela o ídifua iê iambote, kála o kídifua kia kukala mukuâ kidi. (Tito 2:10) Se tu bhanga kiki, muéne ua-nda tu kuatekesa. Bhu kaxi ka nzumbi ikola, muéne ua tumina Sobha Davidi kusoneka: “Tunde mu undenge, o kiki nga kuka; kiluua ngi mona mukua kidi a mu ehelela, mba mbutu iê ienda ni kubhinga jimola.”—Jisálamu 37:25.
O musoso ua Lute, muhatu ua fiiele, u londekesa kuila o izuelu íii kidi. Sumbala o ukouê Nouemi ua kukile kiá, maji muéne ua kolokota mu ku mu londekesa o ufiiele. Muéne ka xikina ku mu xisa. Lute uai uê ku ixi ia Izalaiele, mua tenene kubheza o Nzambi ia kidi. (Lute 1:16, 17) Muéne uexile mukuâ kidi, ua kexile mu kalakala kiavulu mu kubhongolola o kudia. Mu kubhanga kiki, muéne ua kexile mu belesela o Kitumu kia lungile ni jingadiama. Kala kia bhitile ni Davidi, Jihova kehela Lute ni Nouemi. (Lute 2:2-18) Muéne ua bhange dingi ima ia mukuá phala Lute. Nzambi ka dikila ngó o ibhindamu iê ia xitu kana. Muéne ua mu solo phala kubhanga mbandu ia mbutu ia Sobha Davidi ni ia Mexiia a mu kanene!—Lute 4:13-17; Matesu 1:5, 16.
Saí jiselevende ja Jihova, nange kia bhonza kiavulu ku nganhala kitadi kia soko phala kudikila o ibhindamu iâ. Maji mu veji dia kusota kutanga makutu phala ku nganhala kitadi, ene a kalakala ni kusuína kuoso, ni kubhanga o ikalakalu ni uhete. Mu kubhanga kiki, ene a londekesa kuila, o ídifua ia Nzambi kala o kukala mukuâ kidi, ia beta-o-kota, o jimbote ndenge.—Jisabhu 12:24; Efezo 4:28.
Kála kia bhangele Lute, o Jikidistá ku mundu uoso, ene mu londekesa kixikanu mu kutena kua Jihova kua kukuatekesa o jiselevende jê. Ene a dielela ni kidi kioso kua Ió ua kanena: “Eme nuka nga kà mi xisa, ki nga kà mi ehelela ue, kana.” (Jihebeleu 13:5) Mu veji javulu, Jihova ua londekesa kuila, muéne uala ni kutena, ni kuila, u kuatekesa o athu akuâ kidi. Muéne uene mu kumbidila o kikanenu kiê, kia kudikila o ibhindamu ia jiselevende jê.—Matesu 6:33.
Mu kidi, o athu nange a bhana dingi valolo ku madiiamande ni jimbote ja mukuá. Maji tuejiia ni kidi kioso kuila, o Tata ietu ia diulu, u bhana dingi valolo ku ukexilu uetu ua kukala akuâ kidi, ni ku ídifua ia mukuá iambote, o jimbote ndenge!
Se tu kala tu akuâ kidi, tua-nda bokela o athu sé hele