К′ЬТЕБХАНӘЙА ОНЛАЙН йа Бьрща Qәрәwьлийе
К′ЬТЕБХАНӘЙА ОНЛАЙН
Йа Бьрща Qәрәwьлийе
К′öрди Кöрманщи (Кирили)
ö
  • һ
  • ә
  • w
  • q
  • ö
  • КʹЬТЕБА ПИРОЗ
  • Ә′ДӘБЙӘТ
  • ЩЬВАТ
  • Пʹарьстгәһ бона Йаһоԝа
    Дәрсед ԛимәт жь Хәбәра Хԝәде
    • Агьр жь Йаһоԝа дакʹәт сәр ԛӧрбана горигәһе

      ДӘРСА 44

      Пʹарьстгәһ бона Йаһоԝа

      Сьлеман Пʹадша дӧа дькә

      Паши ԝе йәке чахе Сьлеман бу пʹадше Исраеле, Йаһоԝа жь ԝи пьрси: «Чь тӧ дьхԝази, ԝәки әз бьдьмә тә?» Сьлеман гот: «Әз һе щаһьл ьм у ньзаньм чь гәрәке бькьм. Лава дькьм биланийе бьдә мьн, ԝәки әз бькарьбьм рʹебәрийе щьмәʹта тә бькьм». Йаһоԝа готә ԝи: «Сәва кӧ тә билани жь мьн хԝәст, әзе тә бькьмә мәрьве лапи билан сәр әʹрде. Ӧса жи әзе һәбуна мәзьн бьдьмә тә. У һәрге тӧ гӧрʹа мьнда би, әзе әʹмьре дьреж бьдьмә тә».

      Сьлеман дәстпекьр пʹарьстгәһе ава кә. Әԝи пʹарьстгәһ пе зерʹ, зив, дар у кәвьре бьһа ава дькьр. Һʹәзара жьн у мер авакьрьнеда аликʹари дьдан. Паши һʹәфт сала, авакьрьна пʹарьстгәһе һатә сери у һазьр бу, ԝәки тʹәсмили Йаһоԝа кьн. Ԝедәре горигәһ һәбу сәр кʹижани Йаһоԝарʹа ԛӧрбан дьдан. Сьлеман бәр горигәһе кʹәтә сәр чока у дӧа кьр: «Йа Йаһоԝа, тӧ һежайи пʹарьстгәһа һе мәзьн у бәдәԝ и, ле лава дькьм хьзмәти у дӧакьрьна мә ԛәбул кә». Гәло Йаһоԝа пʹарьстгәһ ԛәбул кьр у гӧһ да дӧайе Сьлеман? Паши дӧакьрьна Сьлеман, агьр жь әʹзман дакʹәт сәр ԛӧрбана горигәһе. Ӧса Йаһоԝа да кʹьфше, ԝәки пʹарьстгәһ ԛәбул кьр. Гава Исраелийа әԝ йәк дитьн, әԝана гәләк ша бун.

      Агьр жь Йаһоԝа дакʹәт сәр ԛӧрбана горигәһе

      Дәрһәԛа биланийа Сьлеман Пʹадша, нә кӧ тʹәне тʹәмамийа Исраеледа заньбун, ле һәла һе ԝәлатед дур жи. Мәрьв дьһатьн щәм ԝи, ԝәки әԝ проблемед ԝан сафи кә. Щарәке жьн-пʹадша Шәбайе һатә бал ԝи, ԝәки пе пьрсед чәтьн биланийа ԝи бьщерʹьбинә. Гава әԝе гӧһ да ԝи, гот: «Мьн баԝәр нәдькьр, чь кӧ мәрьв дәрһәԛа биланийа тә дьготьн, ле ньһа әз дьвиньм, ԝәки биланийа тә жь готьнед ԝан зедәтьр ә. Хԝәдайе тә Йаһоԝа кʹәрәма хԝә дайә тә». Щьмәʹта Исраел бь әʹмьрәки баш дьжит у бәхтәԝар бун. Ле ԝәʹдәки кьнда, әԝ һәр тьшт һатә гӧһастьне.

      «У ва йә йәки жь Сьлеман мәстьр ль вьр һәйә» (Мәтта 12:42).

      Пьрс: Чьма Йаһоԝа биланийа мәхсус да Сьлеман? Чаԝа Йаһоԝа да кʹьфше, ԝәки пʹарьстгәһ ԛәбул кьр?

      (1 Пʹадшати 2:12; 3:4-28; 4:29–5:18; 6:37, 38; 7:15–8:66; 10:1-13; 2 Дирок 7:1; 9:22).

  • Пʹадшати Дьбә дӧ Пʹара
    Дәрсед ԛимәт жь Хәбәра Хԝәде
    • Аһийа кʹьнща хԝә кьрә 12 пʹара бәр чʹәʹве Йәровам

      ДӘРСА 45

      Пʹадшати Дьбә Дӧ Пʹара

      Һʹәта кӧ Сьлеман Йаһоԝарʹа хьзмәт дькьр, Исраеледа әʹдьлайи һәбу. Ле Сьлеман гәләк жьнед жь мьләтед дьн хԝәрʹа дьанин, кʹижана пʹут дьһʹәбандьн. Һеди-һеди, Сьлеман һатә гӧһастьне у әԝи жи дәстпекьр пʹута бьһʹәбинә. Йаһоԝа гәләк сәр Сьлеман һерс кʹәт у готә ԝи: «Әзе пʹадшатийе жь тә бьстиньм у бькьм дӧ пʹара. Әзе пʹара лапә мәзьн бьдьмә хӧламе тә, ле зӧрʹәта тә ԝе тʹәне сәр пʹарәкә бьчʹук пʹадшатийе бькә».

      Йаһоԝа бь щурʹәки майин жи сафикьрьна хԝә да кʹьфше. Щарәке хӧламәки Сьлеман, Йәровам, рʹева рʹасти пʹехәмбәр Аһийа һат. Аһийа кʹьнща хԝә кьрә 12 пʹара у готә Йәровам: «Йаһоԝа ԝе пʹадшатийа Исраеле жь зӧрʹәта Сьлеман бьстинә у бькә дӧ пʹара. Дәһә пʹара һьлдә, чьмки тӧ йе бьби пʹадше дәһә бәрәка». Гава Сьлеман Пʹадша дәрһәԛа ԝе йәке бьһист, әԝи хԝәст Йәровам бькӧжә! Ләма жи Йәровам рʹәви Мьсьре. Ԝәʹдә шунда Сьлеман мьр у кӧрʹе ԝи Рʹәһобоԝам бу пʹадша. Ԝи чахи Йәровам фькьри, ԝәки дькарә вәгәрʹә Исраеле, чьмки әʹмьре ԝи иди бьн ԛәзийеда нибу.

      Гәләк Исраели ԛӧрбан дьанин голька зеррʹа, кʹижан кӧ Йәровам дани

      Рʹуспийед Исраеле готьнә Рʹәһобоԝам: «Һәрге тӧ һьндава щьмәʹте баш би, әԝана ԝе тәрʹа амьн бьн». Ле һәвалед Рʹәһобоԝам, йед щаһьл, готьнә ԝи: «Тӧ гәрәке һьндава щьмәʹте сәрт би! Зоре щьмәʹте бькә, ԝәки һе зәʹф бьхәбьтьн!» Рʹәһобоԝам гӧрʹа һәвалед хԝәйи щаһьл кьр. Әԝ гәләк сәрт бу һьндава щьмәʹте, ләма жи дәһә бәрәкед Исраеле пешбәри ԝи рʹабун. Ԝана Йәровам кьрьнә пʹадше хԝә, у әв пʹадшатийа сәр дәһә бәрәка һатә навкьрьне пʹадшатийа Исраеле. Ле дӧ бәрәкед дьн, йед кӧ Рʹәһобоԝамрʹа амьн ман, һатьн навкьрьне пʹадшатийа Щьһуда. Ԝи щурʹәйи 12 бәрәкед Исраеле һатьнә пʹарәвәкьрьне.

      Йәровам нәдьхԝәст, ԝәки щьмәʹта ԝи һәрә пʹарьстгәһа Оршәлимә сәва хьзмәткьрьне. Гәло чьрʹа? Чьмки әԝ шәһәр бьн пʹадшатийа Рʹәһобоԝамда бу у Йәровам дьтьрсийа, ԝәки щьмәʹт дькарә пьшта хԝә бьдә ԝи у алийе Рʹәһобоԝам бьгьрә. Ләма жи Йәровам дӧ голькед зерʹ чекьр у готә щьмәʹте: «Оршәлим гәләк дур ә. Һун дькарьн вьра хьзмәтийа хԝә биньн сери». Щьмәʹте дәстпекьр сәре хԝә бәр голькед зерʹ дайнә у диса Йаһоԝа бир кьрьн.

      «Тʹәви нәбаԝәра нәкʹәвьнә бьне нирәки. Чь кʹаре һәԛийе тʹәви нәһәԛийе һәйә?  . . . Йан чь пʹар нава баԝәрмәнда у нәбаԝәрада һәйә?» (2 Корьнтʹи 6:14, 15).

      Пьрс: Чьрʹа Исраел һатә пʹарәвәкьрьне? Чь тьштед хьраб Рʹәһобоԝам Пʹадша у Йәровам Пʹадша кьрьн?

      (1 Пʹадшати 11:1-13, 26-43; 12:1-33).

  • Йаһоԝа Әʹйан кьр, ԝәки Әԝ ә Хԝәдайе Рʹаст
    Дәрсед ԛимәт жь Хәбәра Хԝәде
    • Йаһоԝа жь әʹзман агьр шанд сәр ԛӧрбане Елйас

      ДӘРСА 46

      Йаһоԝа Әʹйан кьр, ԝәки Әԝ ә Хԝәдайе Рʹаст

      Гәләк пʹадшед дәһә бәрәкед пʹадшатийа Исраел, хьраб бун, ле Аһаб пʹадша гьшка хьрабтьр бу. Әԝи жьнәкә бь наве Изабел станд, кʹижане хӧдане ԛәлп Баәл, дьһәбанд. Аһаб у Изабел щьмәʹт һин кьрьн, ԝәки сәре хԝә бәр Баәл дайньн у ԝана пʹехәмбәред Йаһоԝа дькӧшт. Ле сәва ԝе йәке Йаһоԝа чь кьр? Әԝи пʹехәмбәре хԝә Елйас шанд, ԝәки әԝ әʹламәтийа ԝи дәрбази Аһаб кә.

      Елйас готә Аһаб Пʹадша, ԝәки сәва зӧлмийа ԝи Исраеледа баран ԝе се сала нәбарә. Се сала зедәтьр зәви шин нәдьбун у щьмәʹт бьрчина дьмьр. Йаһоԝа готә Елйас, ԝәки һәрә бал Аһаб. Гава пʹадша ԝи дит, готә ԝи: «Тӧ йи, мәʹнийа һәр щәфед мә! Рʹуйе тәда әм кʹәтьнә ԝи һʹали!» Елйас щаба ԝи да у гот: «Рʹуйе мьнда нинә, ԝәки бебарани йә. Әԝ рʹуйе ԝәда йә, чьмки һун сәре хԝә бәр Баәл датиньн. Щьмәʹт у пʹехәмбәред Баәл сәр чʹийайе Кармәл тʹоп кьн у әме бьщерʹьбиньн, кʹе йә Хԝәдайе рʹаст».

      Щьмәʹт сәр чʹийе тʹоп бу. У Елйас готә ԝан: «Сәр һʹьше хԝәда ԝәрен. Һәрге Йаһоԝа йә Хԝәдайе рʹаст, пәй ԝи һәрʹьн, ле һәрге Баәл ә, пәй ԝи һәрʹьн. Ԝәрен әм бьщерʹьбиньн. Бьра 450 пʹехәмбәред Баәл ԛӧрбане һазьр кьн у гази хӧдане хԝә бькьн. Әзе жи ԛӧрбане һазьр кьм у гази Йаһоԝа кьм. Кʹе агьрʹ жь әʹзман бьшинә сәр ԛӧрбане, әԝ ә Хԝәдайе рʹаст». Щьмәʹт ԛайил бу.

      Пʹехәмбәред Баәл ԛӧрбан һазьр кьрьн. Тʹәмамийа рʹоже ԝана гази хӧдане хԝә дькьрьн: «Ԝәй, Баәл, щаба мә бьдә!» Ле Баәл щаб нәдьда у Елйас ԛәрфе хԝә ԝана дькьр. Әԝи дьгот: «Һе ԛайим бькьнә ԛарʹә-ԛарʹ. Дьбәк әԝ рʹазайә, у лазьм ә, ԝәки кәсәк ԝи һʹьшйар кә». Тәʹри кʹәтә әʹрде, ле пʹехәмбәред Баәл бәрдәԝам дькьрьн гази ԝи кьн. Ле әԝи диса жи щаб нәдьда.

      Елйас ԛӧрбана хԝә дани сәр горигәһе у гәләк ав сәрда кьр. Паше әԝи дӧа кьр у гот: «Йа Йаһоԝа, лава дькьм бьра щьмәʹт бьвинә, ԝәки тӧ йи Хԝәдайе рʹаст». Һәма ве дәме Йаһоԝа агьр жь әʹзман шандә сәр ԛӧрбане. Щьмәʹте бь дәнге бьльнд гот: «Йаһоԝа йә, Хԝәдайе рʹаст!» Елйас гот: «Нәһельн, ԝәки пʹехәмбәред Баәл бьрʹәвьн у хԝә вәшерьн!» Ԝе рʹоже 450 пʹехәмбәред Баәл һатьнә кӧштьне.

      Гава сәр бәʹрерʹа әʹԝрәки бьчʹук һатә кʹьфше, Елйас готә Аһаб: «Ԝе лейи бькʹьшә. Зу әʹрәба хԝә сийар бә у һәрʹә мал». Ԝе дәме әʹԝре рʹәш тʹоп бу у барана ԛайим дәстпебу. Паши ԝе йәке һʹьшкайи хьлаз бу. Аһаб пе әʹрәба хԝә ләзә-ләз рʹе кʹәт. Бь аликʹарийа Йаһоԝа, Елйас жь әʹрәбе зутьр дьрʹәвийа! Гәло чәтьнайед Елйас хьлаз бун? Ԝәрә әм бьвиньн.

      «Бьра мәрьв бьзаньбьн кӧ наве тә Йәһоԝа йә, у ль сәр тʹәмамийа әʹрде йе Һери Жорьн тʹәне тӧ йи» (Зәбур 83:18, ДТʹ).

      Пьрс: Чаԝа сәр чʹийайе Кармәл Йаһоԝа да кʹьфше, ԝәки әԝ ә Хԝәдайе рʹаст? Чаԝа Йаһоԝа щаба дӧакьрьна Елйас да?

      (1 Пʹадшати 16:29-33; 17:1; 18:1, 2, 17-46; Аԛуб 5:16-18).

  • Йаһоԝа Елйас Ԛәԝат Дькә
    Дәрсед ԛимәт жь Хәбәра Хԝәде
    • Елйас жь шкәфте дәркʹәтийә у гӧһ дьдә мәләке Хԝәде

      ДӘРСА 47

      Йаһоԝа Елйас Ԛәԝат Дькә

      Изабел гәләк һерс кʹәт чахе бьһист, чь һатә сәре пʹехәмбәред Баәл. Әԝе мәрьв шандьн, ԝәки бежьнә Елйас: «Сьбе, тӧйе мина пʹехәмбәред Баәл бейи кӧштьне». Елйас гәләк тьрсийа у рʹәви бәрʹийе. Елйас дӧа дькьр: «Йаһоԝа, тәйаха мьн тʹӧнә. Лава дькьм, әʹмьр жь мьн бьстинә». Елйасе вәстийайи бьн бахда хәԝрʹа чу.

      Мәләк ԝи һʹьшйар кьр у бь дәнге нәрм готә ԝи: «Рʹабә, нан бьхԝә». Елйас дит, ԝәки незики ԝи, сәр кәвьра нане гәрм ә у кʹупе аве бәр ә. Әԝи хԝар-вәхԝар у диса рʹаза. Мәләк диса ԝи һʹьшйар кьр у гот: «Рʹабә, нан бьхԝә. Тәрʹа ԛәԝат лазьм ә, ԝәки рʹекʹәви». Елйас рʹабу у нан хԝар. Паше әԝ 40 рʹож у 40 шәви рʹеда бу, һʹәта гьһиштә Чʹийайе Һорәб. Ԝедәре әԝ кʹәтә шкәфте у рʹаза. Ле Йаһоԝа тʹәви ԝи хәбәр да у готә ԝи: «Елйас, тӧ вьра чь дьки?» Елйас щаб да у гот: «Исраелийа созе, кӧ дабун тә нәанин сери. Әԝана горигәһа тә һурдәхԝәши кьрьн у пʹехәмбәред тә кӧштьн. Ле ньһа әԝана дьхԝазьн мьн жи бькӧжьн».

      Йаһоԝа готә ԝи: «Дәре у сәр чʹийе бьсәкьнә». Ньшкева баки ԛайим рʹабу, әʹрд һәжийа, у паше агьр һатә кʹьфше. Ахьрийе, Елйас бьһист дәнгәки нәрм у рʹьһʹәт. Әԝи пе кʹьнще хԝә сәр чʹәʹве хԝә дада у шкәфте дәркʹәт. Йаһоԝа жь ԝи пьрси, ԝәки чьрʹа әԝ рʹәви. Елйас готә ԝи: «Тʹәне әз жь хьзмәткʹаред тә сах мамә». Ле Йаһоԝа готә ԝи: «Тӧ тʹәне нини. Исраеледа диса 7 000 хьзмәткʹаред мьни амьн манә. Һәрʹә у Елиша дәԝса хԝә чаԝа пʹехәмбәр кʹьфш кә». Елйас перʹа-перʹа чу у кьр әԝ, чь кӧ Йаһоԝа ԝирʹа гот. Һәрге тӧ ԝе йәке дьки, чь кӧ Йаһоԝа жь тә дәԝа дькә, ча тӧ дьшьрмиш дьби, әԝе али тә жи бькә? Әре, сәд сәләфи. Ԝәрен әм ньһа бьньһерʹьн чь диса ԛәԝьми ԝәʹде бебаранийе.

      «Бона тʹӧ тьшти хәм нәкьн, ле хԝәстьна ԝә бьра бь дӧа-дьрозга, рʹазибунева тʹәвайи, Хԝәдева әʹйан бә» (Филипи 4:6).

      Пьрс: Чьрʹа Елйас рʹәви? Йаһоԝа чь готә Елйас?

      (1 Пʹадшати 19:1-18; Рʹомайи 11:2-4).

  • Кӧрʹе Жьнәбийе Һатә Сахкьрьне
    Дәрсед ԛимәт жь Хәбәра Хԝәде
    • Елйас гази жьнәбийе дькә, йа кӧ дара тʹоп дькә

      ДӘРСА 48

      Кӧрʹе Жьнәбийе Һатә Сахкьрьне

      Кʹупе ар у рʹун

      Чахе Исраеледа бебарани бу, Йаһоԝа Елйасрʹа гот: «Һәрʹә Сәрәпте. Ԝедәре жьнәбик ԝе хԝарьне бьдә тә». Бәр дәре шәһәр Елйас жьнәкә кʹәсиб дит, йа кӧ дар тʹоп дькьр. Әԝи ав жь ԝе хԝәст. Әԝ кʹӧлфәт чу аве ԝирʹа бинә, ле һʹәта әԝ дьчу Елйас кьрә гази у гот: «Лава дькьм, һьнә нан жи бинә». Ле жьнәбийе гот: «Нане мьн тʹӧнә. Бал мьн тʹәне һьнә ар у рʹун майә, әԝа ԝе анщах тʹера мьн у кӧрʹе мьн бькә». Елйас готә ԝе: «Йаһоԝа соз дьдә, һәрге тӧ һьнә нан бона мьн бьпежи, ар у рʹуне тә ԝе кʹӧта нәбә, һʹәта бебарани хьлаз бә».

      Жьнәби чу мал у дәстпекьр, сәва пʹехәмбәре Йаһоԝа нан бьпежә. Ԝи ԝәʹде чәтьн мала жьнәбийеда һәр гав хԝарьн һәбу, чаԝа Йаһоԝа соз дабу. Ар у рʹуне ԝе хьлаз нәдьбу.

      Паше әԝе жьнәбийе дәрʹдәки гьран дит. Кӧрʹе ԝе гәләк нәхԝәш кʹәт у мьр. Әԝе лава Елйас кьр, ԝәки али ԝе бькә. Елйас зарʹ жь дәсте ԝе һьлда у бьрә отʹаха жоре. Әԝи зарʹ дани сәр щи-ньвина у дәстпекьр дӧа бькә: «Йаһоԝа, лава дькьм, зарʹе сах кә». Тӧ зани чьрʹа әԝ йәк ԝе әʹщебмайи буйа, һәрге Йаһоԝа әԝ кʹәрәмәт бькьра? Чьмки чаԝа әм заньн, тӧ кәс пешда жь мьрьне нәһатьбу сахкьрьне. Һьн жи жьнәби у кӧрʹе ԝе Исраели нибун.

      Ле диса жи зарʹок һатә сахкьрьне! Елйас готә жьнәбийе: «Бьньһерʹә! Кӧрʹе тә вәгәрʹийа жийине». Де гәләк ша бу у готә Елйас: «Ньһа әз заньм, ԝәки тӧ жь Хԝәде һати. У һәр тьшт, чь кӧ тӧ дьбежи жь Хԝәде йә у әԝ тенә сери».

      Елйас зарʹ ани бал де

      «Дина хԝә бьдьнә ԛарʹԛарʹа, нә дьрʹәшиньн, нә дьдьрун у нә жи әʹмбар йан кʹиләред ԝан һәнә, ле Хԝәде рʹьсԛе ԝан дьгьһинә. Һун чьԛаси жь тәйрәда ԛимәттьр ьн» (Луԛа 12:24).

      Пьрс: Чаԝа жьнәбийа жь Сәрәптайе баԝәрʹийа хԝә һьндава Йаһоԝа да кʹьфше? Жь кʹӧ әм заньн, ԝәки Елйас бь рʹасти пʹехәмбәре Хԝәде бу?

      (1 Пʹадшати 17:8-24; Луԛа 4:25, 26).

  • Жьн Пʹадшә йа Зӧлм Һатә Щәзакьрьне
    Дәрсед ԛимәт жь Хәбәра Хԝәде
    • Хӧламед Изабел ле жь пʹәнщәре давежьн

      ДӘРСА 49

      Жьн-Пʹадшә йа ЗӧлмҺатә Щәзакьрьне

      Аһаб Пʹадша Йизреәледа жь пʹәнщәра мала хԝәва дькарьбу рʹәзед тьрийе Набот бьвинә. Әԝи гәләк дьхԝәст әԝи әʹрди бькʹьрʹә. Ле Набот нәдьфьрот, чьмки бь ԛануна Йаһоԝа изьна ԝи тʹӧнә бу әʹрде кал-баве хԝә бьфьрошә. Ле гәло әԝ йәк Аһаб хԝәш һат? На. Аһаб гәләк һерс кʹәт. Әԝ ӧса дьлшкәсти бу, ԝәки нәдьхԝәст жь отʹаха хԝә дәре у нә жи дьхԝәст хԝарьне бьхԝә.

      Жьна Аһаб Изабел, йәкә зӧлм бу, әԝе готә мере хԝә: «Тӧ пʹадше Исраеле йи. Чь жи бьхԝази гәрәке бьстини. Әзе әԝи әʹрди бона тә бьстиньм». Әԝе нәʹмә шаньд рʹуспийед ԝи шәһәрирʹа, кʹижанида Набот дьжит. Нәʹмеда ньвисибу, ԝәки бӧхдана бавежьнә Набот, кӧ йан чь әԝи ньфьрʹ Хԝәде кьрийә, ләма жи гәрәке ԝи пе кәвьра бькӧжьн. Әԝан меред мәзьн, һәма ӧса жи кьрьн. Паши ԝе йәке Изабеле готә Аһаб: «Набот мьр. Рʹәзед тьрийе ԝи ида йе тә нә».

      Ле нә тʹәне Набот бе мәʹни жь дәсте Изабеле һатә кӧштьне, әԝе гәләк мәрьв кӧшт, кʹижана Йаһоԝа һʹьз дькьрьн. Әԝе пʹут дьһʹәбандьн у диса гәләк тьштед хьраб дькьр. Йаһоԝа әԝ һʹәму кьред ԝейә зӧлм дьдит. Ле гәло Йаһоԝа чь ани сәре ԝе?

      Паши ԝе йәке Аһаб мьр, у кӧрʹе ԝи Йорам бу пʹадша. Йаһоԝа мерәк, наве кʹижани Йәһу бу, шандә бал Изабеле, ԝәки ԝе у малбәта ԝе щәза кә.

      Йәһу кʹәтә әʹрәба хԝә у чу Йизреәле, мала Изабеле. Йорам жи кʹәтә әʹрәба хԝә сәва рʹасти Йәһу бе, гава әԝ дит, жь ԝи пьрси: «Һатьна тә хер ә?» Йәһу готә ԝи: «Һʹәта кӧ дийа тә Изабел кьред хьраб дькә, тьштед хер ԝе тʹӧнә бә». Ԝи чахи Йорам хԝәст әʹрәба хԝә бьзьвьрʹинә у пашда бьрʹәвә, ле Йәһу пь тир Йорам кӧшт.

      Хӧламед Изабел ле жь пʹәнщәре давежьн

      Гава Изабеле дит, ԝәки Йәһу те бәрбь мала ԝе, чу хԝә хәмьланд, һьлкʹьшийа отʹаха жоре у бәр пʹәнщәрʹе һивийа ԝи бу. Чахе Йәһу незик бу, әԝе гәләк сәрт ԝи сьлав кьр. Йәһу готә хӧламед ԝе, йед кӧ кʹеләка ԝе сәкьни бун: «Ле жорда бавежьн!» Ԝана Изабел жь пʹәнщәрʹе авитьн, әԝ жорда кʹәт у мьр.

      Паши ԝе йәке Йәһу ӧса кьр, ԝәки 70 кӧрʹед Аһаб һатьн кӧштьне у әʹрд жь хьзмәткʹаред Баәл һатә тʹәмьзкьрьне. Дьвини, ԝәки Йаһоԝа һʹәму тьшти дьвинә у чахе лазьм ә, щәза дькә ԝан мәрьва, йед кӧ тьштед нәрʹаст дькьн?

      «Әԝ мьлкʹе кӧ пешда бь ләзо-бәз һатийә дәстхьстьн, ԝе ахьрийеда дӧайе ле ԝе нәйе кьрьн» (Мәтʹәлок 20:21).

      Пьрс: Изабеле чь кьр, ԝәки рʹәзед тьрийед Набот бьстинә? Чьрʹа Йаһоԝа Изабел щәза кьр?

      (1 Пʹадшати 21:1-29; 2 Пʹадшати 9:1–10:30).

  • Йаһоԝа Йәһошәфат Хьлаз Дькә
    Дәрсед ԛимәт жь Хәбәра Хԝәде
    • Йәһошәфат Пʹадша у стьранбежед Леԝи әскеред Оршәлиме пәй хԝә дьбьрьн

      ДӘРСА 50

      Йаһоԝа Йәһошәфат Хьлаз Дькә

      Йәһошәфат, пʹадше Щьһуда, горигәһа Баәл у пʹутед ԝи һурдәхԝәши кьр. Әԝи дьхԝәст, ԝәки мәрьв бьзаньбьн дәрһәԛа ԛанунед Йаһоԝа. Пʹаше әԝи ԝәкʹил у Леԝи шандьн Щьһудайе, ԝәки щьмәʹте ԛанунед Йаһоԝа һин кьн.

      Щьмәʹта дор-бәре Щьһудайе, дьтьрсийан пешбәри ԝан дәрен, чьмки заньбун, ԝәки Йаһоԝа тʹәви щьмәʹта хԝәйә. Әԝана һәла һе пʹешкʹеш жи Йәһошәфат Пʹадшарʹа анин. Ле әскәред жь ԝәлате Моԝабе у Аммоне у жь чʹийайе Сәир һатьн шәрʹ пешбәри Щьһуда. Йәһошәфат заньбу, ԝәки аликʹарийа Йаһоԝа ԝирʹа лазьм ә. Әԝи Оршәлимеда мер, жьн у зарʹ тʹоп кьр у бь дәнге бьльнд дӧа кьр: «Йаһоԝа, бе аликʹарийа тә әм нькарьн сәркʹәвьн. Лава дькьн, бежә мә, әм чь гәрәке бькьн».

      Йаһоԝа щаба дӧайе ԝи да у готә ԝан: «Нәтьрсьн. Әзе али ԝә бькьм. Бьсәкьньн у бьньһерʹьн, чаԝа әзе ԝә хьлаз кьм». Чаԝа Йаһоԝа ԝана хьлаз кьр?

      Сьбәһе зу, Йәһошәфат дәнгбеж тʹоп кьрьн у готә ԝан, ԝәки пешийа әскәра дәркʹәвьн. Әԝана жь Оршәлиме дәркʹәтьн у чунә сәр мәйдана шәрʹкьрьне, йа бь наве Тәкоа.

      Һʹәта кӧ дәнгбежа пе дәнге бьльнд у бь шабуне наве Йаһоԝа рʹумәт дькьрьн, Йаһоԝа пеш щьмәʹта хԝәва шәрʹ дькьр. Йаһоԝа ӧса Моԝаб у Аммонийа тʹәвиһәв хьст, ԝәки ԝана дәстпекьр һәвдӧ бькӧжьн у тʹӧ кәс жь ԝан сах нәма. Ӧса Йаһоԝа щьмәʹта хԝә хьлаз кьр. Һʹәму мьләтед дор-бәре шәһәре ԝан бьһистьн, ԝәки Йаһоԝа бона щьмәʹта хԝә чь кьр. У ԝана фәʹм кьр, ԝәки Йаһоԝа тʹӧ щар щьмәʹта хԝә наһелә. Рʹожа иройин, Йаһоԝа чаԝа дькарә щьмәʹта хԝә хԝәй кә? Пе щурʹә-щурʹә метода. У сәва ԝе йәке, аликʹарийа мәрьва ԝирʹа нәлазьм ә.

      «Йе кӧ дь ве шәрʹеда щәнге бькә нә һун ьн; . . . Рʹез гьре бьдьн у бьсәкьньн, тʹәви хԝә хәласийа Хӧдан бьбиньн» (2 Дирок 20:17).

      Пьрс: Йәһошәфат, пʹадшаки чь щурʹәйи бу? Чаԝа Йаһоԝа Щьһуда хьлаз кьр?

      (2 Дирок 17:1-19; 20:1-30).

  • Сәрәскәр у Кәчʹька Бьчʹук
    Дәрсед ԛимәт жь Хәбәра Хԝәде
    • Нәʹман һат бал Елиша, сәва кӧ ԛәнщ бә

      ДӘРСА 51

      Сәрәскәр у Кәчʹькәкә Бьчʹук

      Әʹрде Сурйайеда һәбу кәчʹькәкә бьчʹук йа кӧ Исраели бу, әԝ жь малбәта хԝә һатьбу ԛәтандьне. Әскәред Сурйайе әԝ кәчʹьк чаԝа дил һьлданә бал хԝә у кьрьнә щарийа жьна Нәʹмане сәрәскәр. Рʹаст ә, дор-бәре ԝе кәчʹьке хьзмәткʹаред Йаһоԝа тʹӧнә бун, ле диса жи әԝе баԝәрийа хԝә һьндава Йаһоԝа сьст нәдькьр.

      Нәʹман нәхԝәшийа гьран кʹәт, әв нәхԝәшийа ԝи йа чʹәрʹм бу, әԝи һәр гав еш сәр хԝә тʹәхмин дькьр. Кәчʹька бьчʹук бь дьл у щан дьхԝәст али ԝи бькә. Әԝе готә жьна Нәман: «Әз заньм дәрһәԛа пʹехәмбәрәки Йаһоԝа, йе кӧ жь Исраеле йә. Наве ԝи Елиша йә. У әԝ дькарә мере тә ԛәнщ кә».

      Жьна Нәʹман дәрһәԛа ԝе йәке готә мере хԝә. Сәва кӧ ԛәнщ бә, Нәʹман һазьр бу һәр тьшти бькә, ләма жи әԝ рʹабу у чу Исраеле мала Елиша. Нәʹман һивийе бу, ԝәки Елиша ԝе бь ԛәдьр ԝи ԛәбул кә. Ле дәԝса кӧ хԝәха дәре тʹәви ԝи хәбәр дә, Елиша хӧламе хԝә шанд, ԝәки әԝ Нәʹман сьлав кә у бежә ԝи: «Һәрʹә у һʹәфт щарʹа бькʹәвә Чʹәме Урдӧне. Паши ԝе йәке тӧйе ԛәнщ би».

      Нәман гәләк хәмгин бу. Әԝи гот: «Әз һивийе бум, ԝәки пʹехәмбәр ԝе хԝәха бәрбь мьн бе, гази Хԝәдайе хԝә кә у бь щурʹәки мәхсус мьн ԛәнщ кә. Дәԝса ԝе йәке әԝ мьнрʹа дьбежә, ԝәки әз һәрʹьм у бькʹәвьмә чʹәме ԝан. Бал мә Сурйайеда, чʹәме дьһа баш һәнә. Чьрʹа әз нькарьм һәрʹьм ԝедәре?» Нәʹман һерс кʹәт у жь мала Елиша чу.

      Нәʹман кʹәтә Чʹәме Урдӧне у ԛәнщ бу

      Хӧламед Нәʹман али ԝи кьрьн, ԝәки әԝ сәр ԝе йәке щурʹәки майин бьньһерʹә. Ԝана готә ԝи: «Нә тӧ һазьр буйи һәр тьшти бьки, ԝәки ԛәнщ би? Әԝ чь кӧ пʹехәмбәр готә тә, чәтьн нинә бьки. Рʹаст нинә?» Нәʹман гӧһ да хӧламед хԝә у чу һʹәфт щара кʹәтә Чʹәме Урдӧне. Паши щара һʹәфта бәдәна ԝи ԛәнщ бу. Әԝ гәләк рʹази бу у ләма жи вәгәрʹийа бал Елиша, ԝәки рʹазибуна хԝә бьдә кʹьфше. Нәʹман готә ԝи: «Ньһа әз заньм, ԝәки Йаһоԝа йә, Хԝәдайе рʹаст». Чаԝа тӧ дьшьрмиш дьби кәчʹька бьчʹук чь тʹәхмин кьр, гава дит, ԝәки Нәʹман ԛәнщ буйә?

      «Тә бь зарʹед тʹьфал у дәргуша пәсьндайин ани сери?» (Мәтта 21:16).

      Пьрс: Чаԝа тӧ дьшьрмиш дьби, кәчʹька бьчʹукрʹа һеса бу тʹәви жьна Нәʹман хәбәрдане дәстпекә? Чь али ԝе кьр мерхас бә?

      (2 Пʹадшати 5:1-19; Луԛа 4:27).

  • Ордийа Йаһоԝайә Агьр
    Дәрсед ԛимәт жь Хәбәра Хԝәде
    • Әскәред Сурйайе дор-бәре Елиша у хӧламе ԝи гьртьнә

      ДӘРСА 52

      Ордийа Йаһоԝайә Агьр

      Пʹадше Сурйайе Бән-һадад бәрдәԝам дькьр пешбәри Исраелийа дәре. Ле һәр щар Елиша пʹехәмбәр дәрһәԛа ԝе йәке әʹлами пʹадше Исраеле дькьр у пʹадша дькарьбу хԝә дури дьжмьна бьгьрә. Ләма жи Бән-һадад дьхԝәст Елиша бьгьрʹта. Әԝ пеһʹәсийа, ԝәки Елиша шәһәре Дотанеда нә, әԝи әскәред хԝә шандә ԝедәре, ԝәки ԝи бьгьрьн.

      Еваре әскәред Сурйайе гьһиштә Дотане. Сьбәһе зу хӧламе Елиша дәркʹәт дәрва у дит, ԝәки әскәра дор-бәре шәһәр гьртьнә. Әԝ гәләк тьрсийа у кьрә гази: «Елиша әм чь бькьн?» Елиша готә ԝи: «Йед кӧ тʹәви мә нә дьһа зәʹф ьн, нә кӧ йед тʹәви ԝан». Ԝе дәме Йаһоԝа ӧса кьр, ԝәки хӧламе Елиша сәр чʹийайед дор-бәре хԝә, һәсп у әʹрәбед агьр дит.

      Елиша у хӧламе ԝи дор-бәре хԝә ордийайе мәләка дьвиньн

      Гава әскәред Сурйайе хԝәстьн Елиша бьгьрьн, әԝи жь Йаһоԝа аликʹари хԝәст. Ньшкева Йаһоԝа ӧса кьр, ԝәки әскәр тʹәвиһәв бун у фәʹм нәдькьрьн кʹидәре нә. Елиша готә әскәра: «Ԝә щийе хԝә шаш кьрийә у һун һатьнә шәһәрәки дьн. Пәй мьн ԝәрен у әзе ԝә бьвьм бал ԝи мәрьви, кʹижани һун дьгәрʹьн». Әԝана пәй Елиша һʹәта Самәрийе чун, кʹидәре пʹадше Исраеле дьжит.

      Чахе әскәред Сурйайе фәʹм кьрьн әԝана кʹидәре нә, ида гәләк дәрәнг бу. Пʹадше Исраеле жь Елиша пьрси: «Әз ԝана бькӧжьм?» Гәло Елиша хԝәст әԝе мәщале бьдә хәбате, сәва һʹәйфе ԝәкә? На. Елиша гот: «Ԝана нәкӧжә. Хԝарьне бьдә ԝан у пашда бьшинә». Пʹадша ԝана тʹер кьр у шандә мала ԝан.

      Әскәре Сурйайе шәһәре Самәрйада хԝарьне дьхԝьн

      «Әм ль бәр Хԝәде рʹусьпи нә, чьмки әм заньн, һәгәр әм тьштәки ль гора хԝәстьна ԝи же бьхԝазьн, әԝ дәнге мә дьбьһе» (1 Йуһʹәнна 5:14).

      Пьрс: Йаһоԝа чь щурʹә Елиша у хӧламед ԝи хԝәй кьр? Тӧ ча дьфькьри, Йаһоԝа дькарә тә жи хԝәй кә?

      (2 Пʹадшати 6:8-24).

  • Мерхасийа Йәһойад
    Дәрсед ԛимәт жь Хәбәра Хԝәде
    • Йәһойад сәрәккʹаһин Пʹадше щаһьл Йоаш, щьмәʹтерʹа дьдә нас

      ДӘРӘСА 53

      Мерхасийа Йәһойад

      Аталйа ԛиза Изабеле бу, йа кӧ мина дийа хԝә гәләк зӧлм бу. Мере Аталйайе пʹадше Щьһуде бу. Чахе мере ԝе мьр, кӧрʹе ԝе щийе баве хԝә гьрт. Ле гава кӧрʹе ԝе жи мьр, Аталйайе Щьһуда кьрә бьн дәсте хԝә. Паши ԝе йәке, әԝе дьхԝәст рʹькʹьнйата пʹадшатийе кʹӧта кьра. Ләма жи әԝе һәр кәс, кʹе дькарьбу дәԝса ԝе сәрԝертийе бькә, дькӧшт, һʹәла һе нәбийед хԝә жи. Әԝе тьрса хԝә кьрьбу сәр һʹәмушка.

      Йәһойад сәрәккʹаһин у жьна ԝи Йәһошәба фәʹм дькьрьн, ԝәки кьред Аталйайе гәләк хьраб ьн. Әԝана әʹмьре хԝә дькьрьнә бьн ԛәзийе, сәва нәбийе Аталйайе вәшерьн, наве кʹижани Йоаш бу. Ԝана әԝ зарʹок пʹарьстгәһеда мәзьн кьрьн.

      Кʹәнге Йоаш һʹәфт сали бу, Йәһойад сәроке һәр бәрәка у Леԝийа тʹоп кьр у готә ԝан: «Мьԛати дәргәһед пʹарьстгәһе бьн, ԝәки тʹӧ кәс нәкʹәве». Пʹаше Йәһойад Йоаш кьрә пʹадше Щьһудайе у тʹащ дани сәр сәре ԝи. Щьмәʹта Щьһудайе кьрә гази: «Әʹмьре дьреж пʹадшерʹа!»

      Жьн-пʹадша Аталйа дькә ԛарә-ԛар

      Жьн-пʹадша Аталйа дәнге щьмәʹте бьһист у дәрберʹа чу пʹарьстгәһе. Чахе әԝе пʹадше тʹәзә дит, кьрә ԛарә-ԛар: «Һьмбәри мьн рʹабун! Һьмбәри мьн рʹабун!» Ԝи чахи сәрокед бәрәка әԝ жьн-пʹадшайа зӧлм гьртьн у бьрьн щики дьн кӧштьн. Ле чь һатә сәре щьмәʹте, йа кӧ бьн һʹӧкӧме ԝеда бу?

      Йәһойад али щьмәʹте кьр, ԝәки пәймане тʹәви Йаһоԝа гьредьн у соз бьдьн, ԝәки тʹәне ԝирʹа хьзмәт кьн. Йәһойад ӧса кьр, ԝәки щьмәʹте пʹарьстгәһа Баәл у пʹут һурдәхԝәши кьрьн. Әԝи кʹаһин у Леԝи кʹьфш кьрьн, ԝәки әԝана пʹарьстгәһа Йаһоԝада хьзмәт кьн, сәва кӧ щьмәʹт бькарьбә диса ԝедәре Йаһоԝа бьһʹәбинә. Йәһойад нобәдар да бәр дәре пʹарьстгәһе, ԝәки тʹӧ кәсе нәтʹәмьз бәр чʹәʹве Йаһоԝа, нькарьбә бькʹәвә ԝедәре. Паше Йәһойад у сәрокед бәрәка, Йоаш сәр тʹәхте пʹадше данә рʹуньштандьне. Щьмәʹта Щьһуда гәләк ша бу. Ахьрийе әԝана жь һʹәбандьна Баәл у жь зӧлмийа Аталйа аза бун у дькарьбун Йаһоԝарʹа хьзмәт кьн. Тә дина хԝә дайе, ча мерхасийа Йәһойад али гәләк мәрьва кьр?

      «У жь ԝан нәтьрсьн йед кӧ бәдәне дькӧжьн, ле нькарьн рʹӧһʹ бькӧжьн. Ле һун жь ԝи бьтьрсьн, йе кӧ дькарә рʹӧһʹ у бәдәне щәʹньмеда ӧнда кә» (Мәтта 10:28).

      Пьрс: Чаԝа Йәһойад мерхаси да кʹьфше?

      Ча тӧ дьшьрмиш дьби, Йаһоԝа дькарә али тә бькә, ԝәки тӧ жи мерхас би?

      (2 Пʹадшати 11:1–12:12; 2 Дирок 21:1-6; 22:10-12; 23:1–24:16).

  • Йаһоԝа Сәбьр да Кʹьфше Һьндава Уньс
    Дәрсед ԛимәт жь Хәбәра Хԝәде
    • Уньс дадькʹәвә бьне аве, у ԝи чахи мәʹсийа мәзьн незики ԝи дьбә

      ДӘРСА 54

      Йаһоԝа Сәбьр да КʹьфшеҺьндава Уньс

      Нәйноԝайеда мәрьв гәләк зӧлм бун. Йаһоԝа готә пʹехәмбәре хԝә Уньс, ԝәки әԝ һәрә Нәйноԝайе у бежә ԝан мәрьва, ԝәки әԝана кьред хԝәйә хьрʹаб бьһельн у хԝә рʹийа рʹаст бьгьрьн. Ле Уньс рʹәви щики дьн. Әԝ кʹәтә гәмийе, йа кӧ дьчу Тʹаршише.

      Гава гәми нава бәʹреда бу, фьртонә рʹабу у гәмиван гәләк тьрсийан. Ԝана дәстпекьрьн хӧданед хԝәрʹа дӧа бькьн: «Чьрʹа әԝ йәк те сәре мә?» Ахьрийе Уньс готә ԝан: «Мәʹнийа ԝе ԛәзийе әз ьм. Әз дьрʹәвьм, ԝәки тʹәмийед Йаһоԝа нәйньм сери. Мьн бавежьнә бәʹре у фьртонә ԝе бьсәԛьрʹә». Гәмивана нәдьхԝәстьн Уньс бавежьнә бәʹре, ле йәкә әԝи дәʹԝа дькьр, ԝәки ԝи бавежьн. Гава ԝана ԝи авитьнә бәʹре, бәʹр сәԛьри.

      Уньс дьфькьри, ԝәки ԝе хьлаз нәбә. Һʹәта кӧ әԝ дадькʹәтә бьне бәʹре, әԝи Йаһоԝарʹа дӧа дькьр. Йаһоԝа мәʹсийа мәзьн шанд у әԝи Уньс даԛӧрчʹанд, ле Уньс нәмьр. Әԝи зьке мәʹсида Йаһоԝарʹа дӧа кьр: «Әз соз дьдьмә тә, ԝәки әзе һәр гав гӧрʹа тәда бьм». Йаһоԝа се рʹожа Уньс зьке мәʹсида хԝәй кьр. Паше Йаһоԝа ӧса кьр, ԝәки мәʹси Уньс авитә бәр дәве бәʹре.

      Рʹаст ә, Йаһоԝа Уньс хьлаз кьр, ле гәло әԝ йәк дьһатә һʹәсабе, ԝәки әԝ гәрәке нәчә Нәйноԝайе? На. Йаһоԝа диса щарәке готә Уньс, ԝәки һәрʹә ԝедәре. Ве щаре Уньс гӧһ да Хԝәде. Әԝ чу ԝедәре у готә ԝан мәрьвед зӧлм: «Паши 40 рʹожа, Нәйноԝа ԝе бе кʹӧтакьрьне». Ле ԝи чахи тьштәки әʹщеб ԛәԝьми, щьмәʹта Нәйноԝайе гӧһ данә хәбәра Хԝәде у кьред хԝәйи хьраб һиштьн. Пʹадше Нәйноԝайе готә щьмәʹте: «Гази Хԝәде кьн у кьред хԝәйә нәрʹаст тʹобә кьн. Дьбәк әм хьлаз бьн». Гава Йаһоԝа дит, ԝәки щьмәʹте тʹобә кьр, әԝи сафи кьр ԛьрʹа Нәйноԝайе нәйнә.

      Уньс незки Нәйноԝайе дьбә

      Уньс гәләк һерс кʹәт гава дит, ԝәки әԝ шәһәр нәһатә ԛьрʹкьрьне. Чаԝа тә дина хԝә дайе, Йаһоԝа дьлрʹәми да кʹьфше һьндава Уньс, ле Уньс һьндава щьмәʹта Нәйноԝайе дьлрʹәм нибу. Әԝ һерс кʹәт у хәйиди, жь ԝи шәһәри дәркʹәт у бьн сийа бәлге кӧндьрда рʹуньшт. Һьнәк ԝәхт шунда кӧндьр зьһа бу, у Уньс сәва ԝе йәке жи гәләк һерс кʹәт. Паше Йаһоԝа готә ԝи: «Һʹәйфа тә ԝи кӧндьри һат, нә кӧ щьмәʹта Нәйноԝайе. Ле мьн һʹәйфа хԝә ԝан ани, дьлрʹәми да кʹьфше у әԝана хԝәй кьрьн». Бь ԝе йәке Йаһоԝа чь дьхԝәст бьдә кʹьфше? Йаһоԝа әʹйан кьр, ԝәки щьмәʹта Нәйноԝайе дьһа ԛимәт ә, нә кӧ шинкайи.

      «Хӧдан . . . Әԝ бь думька дьреж ль ԝә сәбьр дькә, нахԝазә тʹӧ кәс ӧнда бә, ле дьхԝазә ԝәки һʹәму жь гӧнәкьрьне вәгәрʹьн» (2 Пәтрус 3:9).

      Пьрс: Чь щурʹә дәрс Йаһоԝа да Уньс? Жь дәрәща Уньс әм чь дькарьн һин бьн?

      (Уньс 1:1–4:11).

  • Мәләке Йаһоԝа, Һьзԛийа Хԝәй кьр
    Дәрсед ԛимәт жь Хәбәра Хԝәде
    • Мәләк дьчә пешбәри әскәред Ашуре

      ДӘРСА 55

      Мәләке Йаһоԝа Һьзԛийа Хԝәй кьр

      Имперйа Ашуре дәһә бәрәкед Исраеле кьрә бьн дәсте хԝә. Санһәриб, пʹадше Ашуре, ӧса жи дьхԝәст дӧ бәрәкед пʹадшатийа Щьһудайе бькә бьн дәсте хԝә. Әԝи шәһәред Щьһудайе йәк пәй йәке зәфт дькьр. Ле дьһа зәʹф әԝи дьхԝәст Оршәлиме зәфт кә. Ле Санһәриб ньзаньбу дәрһәԛа ԝе йәке, ԝәки чʹәʹве Йаһоԝа сәр Оршәлиме йә.

      Һьзԛийа, пʹадше Щьһудайе, гәләк пʹәрә да Санһәриб, ԝәки әԝ дәсте хԝә нәдә Оршәлиме. Рʹаст ә Санһәриб пʹәрә һьлда, ле әԝи диса жи әскәред хԝә дьшанд, ԝәки пешбәри Оршәлиме дәрен. Щьмәʹта Оршәлиме бьн тьрседа бун, чьмки әскәред Ашурʹа һеди-һеди незики Оршәлиме дьбун. Һьнге Һьзԛийа готә ԝан: «Нәтьрсьн. Рʹаст ә, Ашур ԛәԝат ьн, ле Йаһоԝа ԝе мә дьһа ԛәԝат кә».

      Санһәриб Рабшак шандә Оршәлиме, ԝәки ԛәрфе хԝә щьмәʹте бькә. Рабшак бәр дәргәһе шәһәр сәкьни бу у бь дәнге бьльнд дьгот: «Йаһоԝа нькарә али ԝә бькә. Нәһельн, ԝәки Һьзԛийа ԝә бьхапинә. Тʹӧ хӧданәк нькарә ԝә жь дәсте мә хьлаз кә».

      Һьзԛийа жь Йаһоԝа пьрси чь әԝ гәрәке бькә. Йаһоԝа щаб да у гот: «Хәм нәкә бона готьнед Рабшак. Әзе Оршәлиме нәдьмә дәсте Санһәриб». Паши ԝе йәке, Һьзԛийа нәʹма жь Санһәриб станд. Нәʹмеда ньвиси бу: «Тʹәсмили мьн бьн. Йаһоԝа нькарә ԝә хьлаз кә». Һьзԛийа дӧа дькьр: «Йаһоԝа, лава дькьм, мә хьлаз кә, сәва кӧ һәр кәс бьзаньбә, ԝәки тʹәне тӧ йи Хԝәдайе рʹаст». Йаһоԝа гот: «Пʹадше Ашуре ԝе нәкʹәвә Оршәлиме. Әзе шәһәре хԝә хԝәй кьм».

      Сәнһәриб баԝәр бу, ԝәки Оршәлим ԝе бькʹәвә дәсте ԝи. Ле шәвәке Йаһоԝа мәләке хԝә шандә мәйдана әскәра, йед кӧ незики шәһәр щивар бьбун. Әԝи мәләки 185 000 әскәр кӧшт! Сәнһәриб Пʹадша, әскәред хԝәйи ԛәԝи ӧнда кьр. Әԝ бь шәрми вәгәрʹийа мала хԝә. Чаԝа Йаһоԝа соз дабу, ԝәки ԝе Һьзԛийа у Оршәлиме хԝәй кә, әԝи һәма ӧса жи кьр. Һәрге тӧ ԝи чахи Оршәлимеда буйайи, тәйе жи итʹбарийа хԝә Йаһоԝа бьанийа?

      «Мьлйакʹәте Хӧдан тʹәви хофкʹешед Ԝи йә, пьшта ԝан дьгьрә у ԝан хьлаз дькә» (Зәбур 34:7).

      Пьрс: Чаԝа Йаһоԝа Оршәлим хԝәй кьр? Чаԝа тӧ дьшьрмиш дьби, Йаһоԝа ԝе тә хԝәй кә?

      (2 Пʹадшати 17:1-6; 18:13-37; 19:1-37; 2 Дирок 32:1-23).

  • Йошийа Ԛануне Хԝәде Һʹьз Дькьр
    Дәрсед ԛимәт жь Хәбәра Хԝәде
    • Шафан кʹьтеба гӧломәтккьри Йошийа Пʹадшарʹа дьхунә

      ДӘРСА 56

      Йошийа Ԛанунед Хԝәде Һʹьз Дькьр

      Йошийа һʹәйшт сали бу кʹәнге дәстпекьр Щьһудайеда пʹадшатийе бькә. Ԝан чаха мәрьв сербазийева мьжул дьбун у пʹут дьһʹәбандьн. Гава Йошийа бу 16 сали, әԝи ԛәԝат дьда хәбате, ԝәки һин бә чаԝа рʹаст Йаһоԝа бьһʹәбинә. Ле гава әԝ бу 20 сали, әԝи дәстпекьр пʹут у горигәһед тʹәмамийа ԝәлатда һурдәхԝәши кә. У 26 салийед хԝәда, әԝи дәстпекьр пʹарьстгәһа Йаһоԝа тʹәзә кә.

      Һилкийа сәрәккʹаһин пʹарьстгәһеда кʹьтеба гӧломәтккьри дит, сәр кʹижани Ԛанунед Йаһоԝа ньвисар бун. Дьԛәԝьмә әԝ Ԛанун хут ньвисаред дәсте Муса бун. Шафан, бәрдәстийе Йошийа Пʹадша, кʹьтеба Ԛануне бьрә бал пʹадша у бь дәнге бьльнд ԝирʹа хԝәнд. Гава Йошийа Пʹадша әԝ йәк бьһист фәʹм кьр, ԝәки щьмәʹте гәләк сал гӧһ нәдьдан Ԛанунед Йаһоԝа. Йошийа Пʹадша готә Һилкийа: «Йаһоԝа гәләк һерс ә сәр мә. Һәрʹә у жь ԝи пебьһʹәсә әм чь гәрәке бькьн». Йаһоԝа бь аликʹарийа жьнәкә пʹехәмбәр, наве кʹижане Һулда бу, готә ԝан: «Щьмәʹта Щьһудайе пьшта хԝә дайә мьн. Әԝе бе щәзакьрьне ле нә рʹожед Йошийада, чьмки әԝи мьлукти да кʹьфше».

      Һилкийа кʹьтеба Ԛануна Йаһоԝа дит

      Гава Йошийа Пʹадша әʹламәтийа Йаһоԝа бьһист, әԝи щьмәʹта Щьһуда пʹарьстгәһеда тʹоп кьр, у Ԛануна Йаһоԝа бь дәнге бьльнд ԝанарʹа хԝәнд. Йошийа у щьмәʹте соз дан, ԝәки ԝе бь тʹәмамийа дьле хԝә гӧрʹа Йаһоԝа бькьн.

      Ида гәләк сал бу, ԝәки щьмәʹта Щьһудайе Щәжьна Дәрбазбуне кʹьфш нәдькьрьн. Ле гава Йошийа жь кʹьтеба Ԛануне хԝәнд, ԝәки чьԛас фәрз ә Щәжьна Дәрбазбуне дәрбаз кьн, әԝи готә щьмәʹте: «Әме Щәжьна Йаһоԝа һәр гав дәрбаз кьн». Йошийа хԝә һазьр кьр, ԝәки гәләк ԛӧрбана бинә у кʹома дәнгбежа пʹарьстгәһеда саз кьр. Паше ԝана Щәжьна Дәрбазбуне дәрбаз кьрьн, пәй кʹижанирʹа ԝана һʹәфт рʹожа Щәжьна Нане Шкәва дәрбаз кьрьн. Паши рʹожед Самуел, Исраелийа Щәжьна ви щурʹәйи, дәрбаз нәкьрьбун. Йошийа бь рʹасти ԛанунед Йаһоԝа һʹьз дькьр. Ле тӧ бь дьл у щан дәрһәԛа Йаһоԝа һин дьби?

      «Хәбәра Тә чʹьра гавед мьн ә у рʹонайа шьвәрʹийед мьн ә» (Зәбур 119:105).

      Пьрс: Йошийа Пʹадша чь кьр, чахе Ԛануна Йаһоԝа бьһист? Йаһоԝа һьндава Йошийа чь сәр хԝә тʹәхмин дькьр?

      (2 Пʹадшати 21:26; 22:1–23:30; 2 Дирок 34:1–35:25).

  • Йаһоԝа Йерәмйа Шандә Хьзмәтийе
    Дәрсед ԛимәт жь Хәбәра Хԝәде
    • Йерәмйа кʹупе һʹәрʹи бәр чʹәʹве рʹуспийа һурдәхԝәши дькә

      ДӘРСА 57

      Йаһоԝа Йерәмйа Шандә Хьзмәтийе

      Йаһоԝа Йерәмйа ча пʹехәмбәр жьбарт, ԝәки әԝ Щьһудайеда шәʹдәтийе бьдә. Хԝәде готә ԝи, ԝәки әԝ гәрәке шәʹдәтийе бьдә у әʹлами ԝан кә, сәва кӧ әԝана кьред хԝәйи хьраб бьтʹәрькиньн. Ле Йерәмйа гот: «Йаһоԝа, нә әз һе щаһьл ьм. Әз ньзаньм чаԝа әз гәрәке тʹәви щьмәʹте хәбәр дьм». Ле Йаһоԝа готә ԝи: «Нәтьрсә. Әзе тә һин кьм чь бежи. Әзе али тә бькьм».

      Йаһоԝа готә Йерәмйа, ԝәки әԝ гази рʹуспийа кә у бәр чʹәʹве ԝан кʹупе һʹәрʹи һурдәхԝәши кә у бежә: «Оршәлим ԝе мина ԝи кʹупи һурдәхԝәши бә». Гава Йерәмйа ӧса кьр, рʹуспи гәләк һерс кʹәтьн. Кʹаһинәк, наве кʹижани Пашһур бу, Йерәмйа хьст у дәст ньге ԝи ԛәйдада шьданд. Тʹәмамийа шәве Йерәмйа нькарьбу хԝә бьвьра-бьанийа. Сьбәтьре Пашһур Йерәмйа бәрʹда. Йерәмйа фькьри: «Әз ӧса нькарьм. Әз гәрәке ида шәʹдәтийе нәдьм». Гәло бь рʹасти Йерәмйа сьст бу? На. Чахе әԝ һе кʹур фькьри, әԝи гот: «Мьзгинийа Хԝәде чаԝа агьр ә дьле мьнда. Әз нькарьм хԝә кәрʹ кьм». Йерәмйа хьзмәтийа хԝә нәда сәкьнандьне.

      Сал дәрбаз бун у Щьһудайеда пʹадшәки тʹәзә һатә кʹьфшкьрьне. Әԝ йәк, чь кӧ Йерәмйа дьгот, кʹаһин у пʹехәмбәред дәрәԝрʹа хԝәш нәдьһат. Ԝана готә сәрԝера: «Әԝ мәрьв һежайи мьрьне йә». Ле Йерәмйа готә ԝан: «Рʹьнд бьзаньбьн, һәрге һун мьн бькӧжьн, һуне мәрьве нәгӧнәкʹар бькӧжьн. Чьмки әз нә кӧ хәбәред хԝә дьбежьм, ле хәбәред Йаһоԝа». Һьнге сәрԝера гот: «Ԝи мәрьви гәрәке нәкӧжьн».

      Йерәмйа бәрдәԝам дькьр хьзмәт кә у сәрԝер гәләк һерс дькʹәтьн. Ԝана готә пʹадша, ԝәки Йерәмйа бькӧжә. Пʹадша изьн да ԝан, ԝәки чь жи бьхԝазьн, дькарьн биньнә сәре ԝи. Ԝана Йерәмйа гьрт, авитьнә бира кʹур у һʹәрʹи, у баԝәр бун, ԝәки әԝе ԝедәреда бьмьрә. Йерәмйа һеди-һеди дькʹәтә нава һʹәрʹийе.

      Әдәдмәләк у меред тʹәви ԝи Йерәмйа жь бире дәрдьхьн

      Ԝәзирәк, наве кʹижани Әдәдмәләк бу, готә пʹадше: «Сәрԝера, Йерәмйа авитьнә бире. Һәрге ԝи дәрнәхьн, әԝе бьрʹчина бьмьрә». Пʹадша фәрман да Әдәдмәләк, ԝәки тʹәви хԝә 30 мери һьлдә у Йерәмйа жь бире дәрхә. Ча мә дит, Йерәмйа нәһишт, ԝәки тʹӧ тьшт рʹийа ԝи бьгьрә Йаһоԝарʹа хьзмәт кә. Ле тӧ дьхԝази ԝе йәкеда чʹәʹв бьди Йерәмйа?

      «Бона наве мьн һуне бәр чʹәʹве һʹәмуйа рʹәш бьн. Ле кʹи кӧ һʹәта хьлазийе сәбьр кә әԝе хьлаз бә» (Мәтта 10:22).

      Пьрс: Рʹаст ә Йерәмйа щаһьл бу, ле чьрʹа әԝи диса жи гӧрʹа Йаһоԝа кьр? Кʹе рʹийа Йерәмйа дьгьрт, ԝәки әԝ хьзмәт нәкә?

      (Йерәмйа 1:1-19; 19:1-11; 20:1-13; 25:8-11; 26:7-16; 38:1-13).

  • Ԝеранкьрьна Оршәлиме
    Дәрсед ԛимәт жь Хәбәра Хԝәде
    • Оршәлим у пʹарьстгәһ дьшәԝьтьн

      ДӘРСА 58

      Ԝеранкьрьна Оршәлиме

      Һеди-һеди щьмәʹта Щьһудайе пьшта хԝә дьданә Йаһоԝа у сәре хԝә бәр хӧдане ԛәлп датанин. Гәләк сал Йаһоԝа һәр тьшт дькьр, ԝәки али ԝан бькә. Әԝи пʹехәмбәре хԝә дьшанд щәм Исраелийа, ле ԝана гӧһ нәдьдане ԝан. Һәла һе ԛәрфе хԝә жи ԝана дькьрьн. Ле чаԝа Йаһоԝа пʹутпʹарьсти да һьлдане?

      Нәбукәднәсәр, пʹадше Бабилоне, шәһәр пәй шәһәр зәфт дькьр. Щара пешийе, кʹәнге әԝи шәһәре Оршәлиме зәфт кьр, әԝи Йәһойаким Пʹадша кьрә диле хԝә. Әԝи ӧса жи сәрԝер, әскәр у мәрьвед дәстпʹешә бьрә Бабилоне. Хенщи ԝе йәке, әԝи хьзна пʹарьстгәһа Йаһоԝа зәфти хԝә кьр. Паши ԝе йәке Нәбукәднәсәр, Тʹсәдәкийа кьрә пʹадше Щьһудайе.

      Сәрида Тʹсәдәкийа гӧрʹа Нәбукәднәсәр дькьр. Ле щьмәʹта дор-бәре ԝи у пʹехәмбәред дәрәԝ Тʹсәдәкийа һелан кьрьн мьԛабьли Бабилоне дәре. Ле Йерәмйа готә Тʹсәдәкийа: «Һәрге тӧ мьԛабьли ԝан дәрейи, ԝе Щьһудайеда кӧштьн, бьрчибун у нәхԝәши дәстпебьн».

      Паши һʹәйшт сала Тʹсәдәкийа сафи кьр мьԛабьли Бабилоне дәре. Ԝе йәкеда әԝи аликʹари жь әскәред Мьсьрийа хԝәст. Ԝи чахи жи Нәбукәднәсәр әскәред хԝә шандә Оршәлиме у әскәред ԝи дора шәһәр гьртьн. Йерәмйа готә Тʹсәдәкийа: «Йаһоԝа дьбежә, һәрге тӧ тʹәсмили Бабилоне би, тӧ у тʹәмамийа шәһәр ԝе хьлаз бьн. Ле һәрге тʹәсмили ԝан нәби, Бабилони ԝе Оршәлиме бьшәԝьтиньн у тә бькьнә дил». Тʹсәдәкийа гот: «Әз тʹәсмил набьм!»

      Сал нивәк дәрбаз бу, әскәред Бабилоне диԝаре Оршәлиме һьлшандьн у шәһәр шәԝьтандьн. Ԝана ӧса жи пʹарьстгәһ шәԝьтандьн, гәләк мәрьв кӧштьн у һʹәзара кьрьнә дил.

      Тʹсәдәкийа жь Оршәлиме рʹәви, ле Бабилонийа данә пәй ԝи, незики Әриһайе ԝи гьртьн у бьрьнә бал Нәбукәднәсәр. Пʹадше Бабилоне ӧса кьр, ԝәки Тʹсәдәкийа пе чʹәʹве хԝә бьвинә, чаԝа әԝ кӧрʹед ԝи дькӧжә. Паши ԝе йәке Нәбукәднәсәр, Тʹсәдәкийа кор дькә у ԝи давежә кәле, кʹидәреда ԝәʹдә шунда әԝ дьмьрә. Ле Йаһоԝа щьмәʹта Щьһуйарʹа соз да у гот: «Паши 70 сала, әзе ԝә диса вәгәрʹиньм Оршәлиме».

      Ле чь һатә сәре ԝан щаһьла, йед кӧ чаԝа дил бьрьнә Бабилоне? Гәло әԝана Йаһоԝарʹа амьн ман?

      «Хӧдан Хԝәдейе Һʹәму Зорайийе, диԝанед тә рʹаст у һәԛ ьн» (Әʹйанти 16:7).

      Пьрс: Нәбукәднәсәр кʹе бу? Чь һатә сәре Оршәлиме? Тʹсәдәкийа кʹе бу?

      (2 Пʹадшати 24:1, 2, 8-20; 25:1-24; 2 Дирок 36:6-21; Йерәмйа 27:12-14; 29:10, 11; 38:14-23; 39:1-9; Һәзәԛел 21:27).

  • Чар Хорт Йед кӧ Йаһоԝарʹа Амьн ман
    Дәрсед ԛимәт жь Хәбәра Хԝәде
    • Данийел, Һананйа, Мишаел у Азарйа инкʹар дькьн бьхԝьн хԝарьна жь сьфьра пʹадше

      ДӘРСА 59

      Чар Хорт йед кӧ Йаһоԝарʹа Амьн ман

      Чахе Нәбукәднәсәр зӧрʹәта сәрԝеред Щьһудайе бьрә Бабилоне, әԝи ԝәзире хԝә, Ашкәназ, сәр ԝанрʹа кʹьфш кьр. Нәбукәднәсәр готә Ашкәназ, ԝәки жь ԝан хорта йед лапи сьһәт-ԛәԝат у аԛьл бьжберә. Пʹадшә фәрман да, ԝәки әԝ хортед щаһьл се сала бенә һинкьрьне. Әԝ һинкьрьн гәрәке али ԝан бькьра, ԝәки әԝана бьбуна мәрьвнә навдар Бабилонеда. Әԝ хорт гәрәке бьһатана һинкьрьне бьньвисьн, бьхуньн, у зьмане Бабилонийа һин бьн. Ӧса жи ԝана гәрәке әԝ хԝарьн бьхԝарʹана, йед кӧ дьданә бәр пʹадше у ԝәзиред ԝи. Наве ԝан чар хорта Данийел, Һананйа, Мишаел у Азарйа бу. Ашкәназ наве тʹәзә йед кӧ Бабилонеда бәлабуйи бун, да сәр ԝан хорта: Бәлтәшатсар, Шәдрак, Мәшак у Абәднәго. Гәло әԝе һинкьрьне рʹийа ԝан гьрт, ԝәки әԝана ида Йаһоԝарʹа хьзмәт нәкьн?

      Әԝан чар хорта дьле хԝәда сафи кьрьбун, ԝәки гӧрʹа Йаһоԝада бьминьн. Ԝана заньбу, ԝәки гәрәке хԝарьна жь сьфьра пʹадше нәхԝьн, чьмки нава ԝе хԝарьнеда жи һәбу гоштед ԝан һʹәйԝана, кʹижан бь ԛануна Йаһоԝа изьн тʹӧнә бу бьхԝьн. Ләма жи ԝана готә Ашкәназ: «Жь кʹәрәма хԝә зоре мә нәкә, ԝәки әм хԝарьн жь сьфьра пʹадше бьхԝьн». Ашкәназ готә ԝан: «Һәрге һун ԝе хԝарьне нәхԝьн, һуне нәхԝәш кʹәвьн, у һәрге пʹадша әԝе йәке бьвинә, ԝе мьн бькӧжә!»

      Данийел тьштәк сафи кьр у готә ԝи: «Жь кʹәрәма хԝә нава дәһә рʹожада тʹәне хԝарьнед пе пьнщаре у бе гошт бьдьнә мә. Паше ԝан дәһә рʹожа мә бәрамбәри ԝан щаһьла кьн, йед кӧ жь сьфьра пʹадше дьхԝарьн». Ашкәназ тʹәви ԝан рʹази бу.

      Паши дәһә рʹожа, Данийел у се һәвалед ԝи дьһа сьһʹәт-ԛәԝат дьһатьнә кʹьфше, нә кӧ щаһьлед дьн. Әԝ йәк гәләк дьле Йаһоԝа хԝәш һат, ԝәки әԝ хорт ԝирʹа амьн ман. Йаһоԝа ӧса жи билани да Данийел, ԝәки әԝ бькарьбә дитьнока у хәԝна шьровәкә.

      Гава һинкьрьна ԝан хьлаз бу, Ашкәназ әԝ щаһьл бьрьнә бал Нәбукәднәсәр. Кʹәнге пʹадша тʹәви ԝан хәбәр да, әԝи тʹәхмин кьр, ԝәки Данийел, Һананйа, Мишаел у Азарйа жь һәр хортед дьн аԛьлтьр ьн. Ләма жи әԝи әԝ чар хорт пʹадшатийа хԝәда кʹьфш кьрьн. Паши ԝе йәке пʹадша гәләк щар ширәт жь ԝана дьхԝәст, дәрһәԛа пьрсед фәрз. Йаһоԝа биланийа ӧса да ԝан, ԝәки бал тʹӧ аԛьлбәнд у сербазед пʹадше тʹӧнә бун.

      Рʹаст ә Данийел, Һананйа, Мишаел у Азарйа ԝәлате хәрибда бун, ле диса жи бир нәдькьрьн, ԝәки әԝана жь щьмәʹта Йаһоԝа нә. Ле һәрге тӧ жи жь де-баве хԝә дур би, гәло тӧйе Йаһоԝарʹа амьн бьмини?

      «Нәбә кӧ йәк щаһьлтийа тә беһӧрмәт кә, ле тӧ баԝәрмәндарʹа бьбә нәхшәк, хәбәрданеда, рʹабун-рʹуньштьнеда, һʹьзкьрьнеда, баԝәрийе у һʹәлалийеда» (1 Тимотʹейо 4:12).

      Пьрс: Чаԝа тӧ дьшьрмиш дьби, чьрʹа Данийел у се һәвалед ԝи Йаһоԝарʹа амьн ман? Чаԝа Йаһоԝа али ԝан кьр?

      (Данийел 1:1-21).

Әʹдәбйәтед Кʹӧрди Кӧрманщи (2011-2025)
Дәрк′әвьн
Бьк′әвьн
  • К′öрди Кöрманщи (Кирили)
  • Бьшиньн
  • Бьqәйдәкьрьн
  • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
  • Qәйде Хәбьтандьне
  • Политика Конфиденсийалийе
  • Гöһастьна Конфиденсийалийе
  • JW.ORG
  • Бьк′әвьн
Шандьн