OMWATSI W’ERIGHA 26
Ibya Iwunayitheghekere Ekiro kya Yehova
“Ekiro ky’Omukama kyasyasa ng’omurahi oyukasa omo kiro.”—1 TES. 5:2.
OLHWIMBO 143 Mulhole Embere Erikolha, Eritheya, n’Erilindirira
EBIKENDI KANIBWAKOa
1. Thutholere ithwakolhaki erithoka erisyalhamibwa okwa kiro kya Yehova?
E BIBLIA yikabya yikakania okwa “kiro ky’Omwami Mukulhu,” yikakanaya okwa buthuku omughulhu Yehova akendi syatswera esyonzighu siwe n’erilethera abandu biwe b’omulhamu. Kera, Yehova mwanatswera ebihanda birebe. (Isa. 13:1, 6; Eze. 13:5; Zef. 1:8) Omwa buthuku bwethu, “ekiro ky’Omwami Mukulhu” kikendi tsuka e Babeli Mukulhu yikabambirwa erihika okwa lhuhi lhwe Harmagedoni. Erithoka erisyalhamibwa okwa “kiro” ekyo, thutholere ithwayithegheka lino. Yesu mwakangirirya athi sithutholere thukasubulira okw’iyitheghekera “obulighe bunene” lisa aliwe kandi thutholere ‘ithwabya ithunasikire.’—Mt. 24:21; Lk. 12:40.
2. Thwanga ghasirwa thuthi omwa 1 Abanya Tesalonika?
2 Omwa baruha yiwe y’erimbere okwa Banya Tesalonika, omukwenda Paulo mwakolesya eby’erileberyako bingyi eriwathikya Abakristayo eribya ibanayitheghekere ekiro kinene kya Yehova eky’eritswera. Paulo abya inianasi ngoku ekiro kya Yehova sikyangasire aho naho. (2 Tes. 2:1-3) Nomwabine, mwabwira balikyabo athi bayitheghekere ekiro ekyo nga kikasa omungya, kandi nethu thwangana ghendera okw’ihabulha liwe. Thulebaye erisoborera liwe okwa bino: (1) ekiro kya Yehova nga kyangasire kithi, (2) abathendi syalhamibwa okwa kiro ekyo, na (3) ngoku thwanga yitheghekera erisyalhama.
EKIRO KYA YEHOVA KIKENDISYASA KITHI?
Abere akahandika 1 Abanya Tesalonika, omukwenda Paulo mwakolesya eby’erileberyako ebyanga thughasira (Lebaya enungu 3)
3. Ekiro kya Yehova kikendi syasa kithi ng’omwibi oyukasa omwa kiro? (Lebaya n’ekisasani.)
3 ‘Ng’omurahi oyukasa omo kiro.’ (1 Tes. 5:2) Eki ky’eky’erimbere okwa by’erileberyako bisathu ebyakolesibawa erisoborera erihika ly’ekiro kya Yehova. Mughulhu mungyi abibi bak’iba omwa byalhuba kandi omwa kiro abandu isibayitsulirye. N’ekiro kya Yehova kikendi syasa abandu isibayitsulirye, ekindu ekikendi syaswekya abangyi. Nibya n’Abakristayo b’okwenene bangana syasweka bakalhangira emyatsi yikakwama kyakwamangana. Aliwe erithendibya ng’ababi, sithwendi syathoghothibwa.
4. Ni mwa nziraki ekiro kya Yehova kiri ng’erikunda ly’omukule?
4 ‘Ng’erikunda erikahika oko mukali.’ (1 Tes. 5:3) Omukali oyulindirire eributha syanga minya endambi yonyine-nyine ey’akendi buthiramu. Aliwe ahathe erithika-thika, anasi ngoku yikendihika. Yikabya yikahika, obukule bukahya kitsumbukirania, ibwalhuma, kandi buthaleka. Kuthya, sithwasi ekiro n’endambi eyo ekiro kya Yehova kikendi syatsukiramu. Nomwabine, thukakasirye ngoku kinemwasa kandi ngoku eritswera lya Nyamuhanga likendi syahika okwa babi kitsumbukirania kandi isibanga libalhako.
5. Ni mwa nziraki obulighe bunene buli ng’emitsange?
5 Ng’emitsange. Eky’erileberyako kya Paulo ekyakasathu nakyo kikahulha abibi bak’iba omwa kiro. Aliwe Paulo akahindulha amalengekania kandi akabya ng’akalinganisaya ekiro kya Yehova n’emitsange. (1 Tes. 5:4) Abibi abakasa omwa kiro bangana lengemeribwa ibwabakererera. Ekyererezi ky’engyakya kyangana bakolerya n’erileka ibalhangirika. Obulighe bunene nabo bukendi syaleka abali ng’abibi, abakasighalha omwa mwirimya omw’ihathikana erikolha ebithetsemesaya Nyamuhanga, ibalhangirika. Omw’ithendibya ng’ibo, thwanganabya ithunayitheghekire omw’ighana emibere eyithetsemesaya Yehova n’omw’ikwamirira “emisindo yosi y’ebibuya, n’ebithunganene, n’eby’ekwenene.” (Efe. 5:8-12) Paulo akathasyakolesaya ebindi by’erileberyako bibiri ebikakanaya okw’abo abathendi syalhama.
NI BAHI ABATHENDI SYALHAMIBWA OKWA KIRO KYA YEHOVA?
6. Ni mwa nziraki abangyi bali omwa thulho? (1 Abanya Tesalonika 5:6, 7)
6 ‘Abakayatho.’ (Soma 1 Abanya Tesalonika 5:6, 7.) Paulo mwalinganisya abandu abathendi syalhamibwa okwa kiro kya Yehova ng’abaghotsere. Sibasi ebibathimbireko kutse obuthuku ng’abwamahika hayi. Neryo, sibanga minya ku hamabya esyombinduka ngulhu-ngulhu kutse sibangayira eky’erikolha. Abandu bangyi munabwire baghotsere bunyakirimu. (Abar. 11:8) Sibaliligha ngoku thuli omwa “biro bw’enyuma-nyuma” kandi ngoku obulighe bunene bukisiya ibwasa. Esyombinduka nene-nene esikaswekaya esikabya omwa kihugho syanganaleka abandi ibabuka bunyakirimu neryo ikyaleka ibanzisibwa omo mwatsi wethu w’Obwami. Aliwe abangyi bakasuba omwa thulho omwakanya k’eribya ibanabukire. Nibya n’abandi aban’ikirirye omwa kiro eky’eritswera bakalengekanaya bathi kikine haali kutsibu. (2 Pet. 3:3, 4) Aliwe, thukaminya ngoku erihabulha eryasondolibawa ery’eribya ithunabukire likongera eriyithaghisibwa kutsibu obuli kiro kinemulhaba.
7. Abo Nyamuhanga akendi syathoghothya bali bathi ng’abathamiri?
7 ‘Abakakunda.’ Omukwenda mwalinganisya abo Nyamuhanga akendi syathoghothya n’abakundirya. Abathamiri sibaliyira eky’erikolha okwa bikabya aho bali, kandi bakathwamu nabi. Kuthya, ababi sibaliyira eky’erikolha okw’ikunga lya Nyamuhanga. Bakasombolha engebe eyikabakolhaya okw’ithoghothibwa. Aliwe Abakristayo bakabwirawa indi batholere eribya ibanabukire. (1 Tes. 5:6) Omusomi mughuma we Biblia akakanaya okw’ibya ithunabukire ng’eribya “ithunathekene, ithune ndeke omwa bulengekania obukapima n’erilebya emyatsi nga yinahikire neryo ibwathuthokesya erithwamu ndeke.” Busana naki thutholere ithwabya ithunathekene n’eribya ndeke omwa bulengekania? Nuku sithuyingiraye omwa by’ekipolitiki n’ebithongole ebya munabwire ebikanza erihiraho obuholho. Akahathikano ak’eribya na lhuhandi omwa myatsi eyi k’akendyongera ekiro kya Yehova kinemuseghera hakuhi. Aliwe, sithutholere thukahangya-hangya nga thukendi syakolha kyahi. Omulimu wa Nyamuhanga angana thuwathikya eribya ithunathekene kandi ithune ndeke omwa bulengekania kandi ithwathwamu ndeke.—Lk. 12:11, 12.
THWANGA KOLHAKI ERIYITHEGHEKERA EKIRO KYA YEHOVA?
Abangyi banemulholha embere n’obuthatsomana, thukabya ithunayitheghekere ekiro kya Yehova omw’ambalha obupa bw’ekikuba obw’erikirirya, olhwanzo, n’esapeho y’amaha (Lebaya enungu 8, 12)
8. Ngoku kiri omwa 1 Abanya Tesalonika 5:8 ni mibere yahi eyikendi thuwathikya eribya ithunabukire kandi ithunatheghirye? (Lebaya n’ekisasani.)
8 ‘Ambalha obupa bw’ekikuba n’akakira [esapeho].’ Paulo akathulinganisaya n’abasirikali abanayitheghekire kandi ababiryambalha ebyambalho busana n’amalhwa. (Soma 1 Abanya Tesalonika 5:8.) Omusirikali oyune omwa malhwa atholere iniabya inianayitheghekere erilhwa okwa buli ndambi. Kwabine bithya n’okw’ithwe. Thukabya ithunayitheghekere ekiro kya Yehova omw’ambalha obupa bw’ekikuba obw’erikirirya n’olhwanzo n’esapeho y’amaha. Emibere eyi yangana thuwathikya kutsibu.
9. Erikirirya lyethu likathutheghaya lithi?
9 Obupa bw’ekikuba ibukatheghaya omuthima w’omusirikali. Erikirirya n’olhwanzo bikatheghaya omuthima wethu w’omusyo. Bikendi thuwathikya erilholha embere erikolera Nyamuhanga n’erikwama Yesu. Erikirirya likathukakasaya ngoku Yehova akendi syathuhemba busana n’erimusondekania n’omuthima wethu wosi. (Ebr. 11:6) Likendi leka ithwasighalha bathaleghulha oko Musondoli wethu, Yesu, nomuthwangabya b’eriyiyinirya ebitsibu. Thwangana ghumya erikirirya lyethu ery’erighumira ebitsibu omw’ilengekania okwa by’erileberyako ebya munabwire eby’abasighalha bathaleghulha nomubanendereribawa kutse eribana ebitsibu by’emingirirye. Kandi thwangana yihighulha okwa kithegho ky’erianza ebindu omw’igherererya ab’olhobaya engebe yabu busana n’erihira Obwami bw’embere.b
10. Olhwanzo olhwa thuwithire Nyamuhanga n’abataka bethu lhukathuwathikaya lhuthi eriyiyinia?
10 Olhwanzo nalho lhukayithaghisibawa eribya ithunalholire kandi ithunatheghirye. (Mt. 22:37-39) Olhwanzo olhwa thuwithire Nyamuhanga lhukaleka ithwayiyinia omw’ithulira nomwakine indi ekyo kyangana thulethera ebitsibu. (2 Tim. 1:7, 8) Kundi thwanzire n’abathawithe erikirirya ng’eryethu, thukalholha embere erithulira n’erilholha embere erikolha obulhambu bwethu, nibya n’erithulira okwa simu n’omw’ihandika esyobaruha. Thukabya ithunawithe amaha thuthi kiro kighuma abataka bethu bakendi syahinduka n’eritsuka erikolha ebihikire.—Eze. 18:27, 28.
11. Olhwanzo olhwa thuwithire balikyethu lhukathuwathikaya lhuthi? (1 Abanya Tesalonika 5:11)
11 Thwanzire n’Abakristayo balikyethu. Thukakanganaya olhwanzo ng’olho ‘omw’isibikania, n’erihimbana.’ (Soma 1 Abanya Tesalonika 5:11.) Ngoku abasirikali bakanasighikana omwa malhwa, nethu thukahimbangana. Nomwabine, omusirikali anganabulikira iniamabirihuthalya omusirikali mulikyabo ibane omwa malhwa, aliwe syanga kikolha omw’ikighenderera. Kuthya nethu sithwanga huthalya balikyethu omw’ikighenderera kutse erithuhulya. (1 Tes. 5:13, 15) Kandi thukakanganaya olhwanzo lhwethu omw’isikya baghalha bethu abakasondolha omwa kithunga. (1 Tes. 5:12) Paulo abere akahandika ebaruha eyi, ekithunga kye Tesalonika kyabya isikirikyaghunza n’omwaka. Abalhume ab’omo abasombwerwe bangabya ibabya isibali baminya bingyi kandi bangabya imubakolha ebisobyo. Paka babya b’erisikibwa. Obulighe bunene bunemuseghera hakuhi, thwangana yithagha eriyikethera basyakulhu erithuha obusondoli kwilhaba ngoku thukakolha lino. Kyangana kalha eribana obusondoli erilhua okwa kyaghanda kikulhu n’okwa kyaghanda ky’omuthahulha; kwesi ni kikulhu erigha lino erianza n’erisikya abasyakulhu bethu. Mbulha ni kyahi ekyamabya, thulhole embere eribya ithunatheghirye, butsira erihira amalengekania okwa bisobyo byabo, aliwe erihiragho okwa ky’eribya indi Yehova erilhabira omu Kristo anemusondolha abalhume bathaleghulha aba.
12. Amaha wethu akatheghaya athi amalengekania wethu?
12 Ngoku esapeho yanabya yikatheya omuthwe w’omusirikali, amaha wethu w’omulhamu akatheghaya amalengekania wethu. Busana n’amaha awaghumire, thukaminya ngoku ebya ekihugho kino kikaha sibiwithe mughaso. (Fil. 3:8) Amaha wethu akaleka ithwabya ithunathekene kandi ithunasikire. Ekyo ky’ekyabya oku Wallace na Laurinda, abakakolera okwa Beteli omwa Africa. Omwa wiki isathu, obuli mughuma mwaholerwa omubuthi. Busana n’ekihunzo ky’ekorona [COVID-19], mubathathoka erisuba ewabu eriyahumulikania ab’okw’ibo. Wallace mwahandika athi: “Amaha w’erilhubuka akaleka ingabalengekaniako, butsira okwa mibere eyo babyamo omwa biro byabo by’erighunzerera eby’eriaghalhwa omwa kihugho kino aliwe okwa mibere eya bakendi syabyamo omwa biro byabu by’erimbere-mbere omwa kihugho kihya-kihya. Amaha aya akaleka ingathekana ingabya omwa bulighe bw’eriholerwa.”
13. Thwanga kolhaki eribana omulimu abuyirire?
13 ‘Simukuba-kubanaye omulimu abuyirire.’ (1 Tes. 5:19) Omughulhu thuwithe omulimu wa Nyamuhanga, thukabya n’omuhwa w’erikolha ekihikire n’akaghalha k’erikolera Yehova. (Abar. 12:11) Thwanga kolhaki eribana omulimu abuyirire? Thwangana sabagho, ithw’igha Ekinywe kya Nyamuhanga ekyasondolibawa, n’erisangira omwa mibiiri y’ekithunga. Erikolha ekyo kikendi leka ithwabya ‘n’emikolere eyikalhua oko mulimu.’—Gal. 5:22, 23.
Yibulhaye, ‘Emikolere yaghe yikanakanganaya ngoku nganzire erilholha embere eribana omulimu wa Nyamuhanga?’ (Lebaya enungu 14)
14. Thutholere ithwayihighulha okuki thwamabya b’eribya ithunemubana omulimu wa Nyamuhanga? (Lebaya n’ekisasani.)
14 Nyamuhanga amabirithuha omulimu wiwe abuyirire, thutholere ithwayitheya okw’ikuba-kubaniagho. Nyamuhanga akaha omulimu wiwe abuyirire okw’abo abakabya ibane n’amalengekania n’emibere eyihenirye basa. Nyamuhanga syanga lholha embere erithuha omulimu wiwe abuyirire thwamabya ithukinamakirire amalengekania awathuwene n’erighendera kugho. (1 Tes. 4:7, 8) Eribya ithunemubana omulimu abuyirire, sithutholere thukapona “erithulhagho [amaminyereri] erikalhua oku Nyamuhanga.” (1 Tes. 5:20) Hano “amaminyereri” y’emyatsi eyo Nyamuhanga akathuha erilhabira omwa mulimu abuyirire, imwamune awahambire okwa kiro kya Yehova n’obuthuku buke obusighereyo. Sithuli lhusaya ekiro ekyo ky’omwa bulengekania bwethu, erilengekania thuthi e Harmagedoni siyendi syasa omwa buthuku bwethu. Omwakanya k’ekyo, thukabya ithunasi ku kikendi syasa—ithunak’ibukire—omw’ibya ithune n’emibere eyuwene n’eribya ithune bbize buli kiro omwa mibiiri ‘y’erikenga Nyamuhanga.’—2 Pet. 3:11, 12.
“MULENGE EMYATSI YOSI”
15. Thwanga yihighulha thuthi okw’ithebibwa omwa binyambwirwa kutse epoko-poko y’esyombinga? (1 Abanya Tesalonika 5:21)
15 Lino-lino, abahakani ba Nyamuhanga bakendibya ng’abamaranga bathi: “Obuholho n’eriyisyandira.” (1 Tes. 5:3) Epoko-poko y’esyombinga yikendyusulha omwa kihugho, erithebya abangyi. (Erib. 16:13, 14) Kandi ibbwa ithwe? Sithwendi syathebibwa thwamalenga “emyatsi yosi.” (Soma 1 Abanya Tesalonika 5:21.) Ekinywe ky’Ekigiriki ekyahindulhawamo “mulenge” ikikakolesibawa erilebya ebyuma eby’obughuli. Kwesi, thutholere ithwalebya ebya thukowa kutse ebya thukasoma eriminya nga nina by’okwenene. Okwa Banya Tesalonika ekyo kyabya kikulhu, n’okw’ithwe kikendyongera eribya kikulhu obulighe bunene bunemuseghera hakuhi. Omwakanya k’eriligha omwa bukiru eby’abandi bakabugha, thukakolesaya amaaka wethu w’erilengekania erilinganisya ebya thukasoma kutse ebya thukowa n’ebya e Biblia n’ekithunga kya Yehova bikabugha. Omw’ikolha ekyo, isithwendi thebibwa omwa poko-poko yosi-yosi ey’esyombinga kutse amathebo.—Emi. 14:15; 1 Tim. 4:1.
16. Ni maha wahi aw’okwenene agho thuwithe, kandi thukahiribawa mw’omuhwa w’erikolhaki?
16 Ng’egurupu, abaghombe ba Nyamuhanga bakendi syalhama okwa bulighe bunene. Aliwe obuli mundu syasi ebikendi mubyako omungya. (Yak. 4:14) Nomwabine, mbulha thwamalhama okwa bulighe bunene kutse thwamaholha buthebwahika, thukendi syahebwa engebe y’erikotha thwamasighalha bathaleghulha. Abahakabibwa bakendi syabya na Kristo elhubulha. Ab’esindi mbuli bakendi syabya okwa kihugho paradiso. Kwesi ithwe bosi ka thuhire amalengekania okwa maha wethu mabuyanga n’eribya ithunayitheghekere ekiro kya Yehova!
OLHWIMBO 150 Sondaya Nyamuhanga Wanabana Omulhamu
a Omwa 1 Abanya Tesalonika sura 5, thukabanamu eby’erileberyako n’erilinganisya lingyi ebikathukangiriraya okwa kiro kya Yehova ekikayasa. “Ekiro” ekyo ni kyahi, kandi kikendi syasa kithi? Ni bahi abakendi syakilhamako? Ni bahi abathendi syalhama? Thwanga yitheghekerakyo thuthi? Thukendi kania okwa binywe by’omukwenda Paulo n’erisubirya ebibulyo ebyo.
b Lebaya emyatsi eyikabera eryasa “Mubayihayo Ahathe Erikakwa.”