Nanchi Ino Ntanda Ibena Kuya Pi?
Makatazho ne bintu bimweka bishinkisha bulaka byo bibena kwambiwapo pa juba ne juba kuzhokoloka mwaya ntanda yonse! Nanchi bino bibena kulumbulula ka?
KUZHIKIJILWA: Mabomba abena kulozewa mu bisankanyi. Bafunjishi ne baana basukulu monka bebalozela mu masukulu. Baana ba bacheche babena kubombolwa kwa kubula bansemi yabo kuyuka. Banabakazhi ne banabalume bakikulumpe babena kulukukwa mute wansanana.
BIBENA KUMWEKANA MU BUPOPWESHI: Machechi abena kutundaika nkondo. Bantangi ba bupopweshi babena kupewamo mambo a kwipayañana. Basapwishi babena kulenga mambo baana ba bacheche; kuji bingi kuzhika pa mambo. Kibelengelo kya bantu mu machechi kibena kuyatu na kukepelako; bishimikwa bya machechi bibena kupoteshiwa.
BINTU BYALENGWA: Bichi byamona a kusesula na kwibitema na mambotu a busulu. Kabiji mwajinga bichi mwashalatu pwekuu na mambo a kwibingijisha kutama. Mema nao beatamisha, kechi awamapotu ne kwiatoma ne. Masabi avila na mambo a kutaya biko mu mema ne mashinda a bukumo a kwipayilamo masabi. Mwela watama kya kuba ubena kulengela bantu monka bakopwela.
KUMWENA MWA KWIKELA: Kyaambiwe kuba’mba bantu bekela ku kabeta ka ku bulenge ka Sahara mu Africa, muntu umo utayatu mali kufika kampe pa kipimo kya $480 (U.S.) pa mwaka. Kichima kya bakulumpe ba makampanyi kilengela busulu kupona, kusha bantu bavula kwakubula mingilo. Bujimbijimbi bulengela aba batwala mali abo ku banki kulusa mali o baingijijile kimye kyo bajinga pa nkito.
KUKEPELWA KWA KAJO: Bantu nobe 800,000,000 kuzhokoloka ntanda yonse kimye kyonse balalatu na nzala.
NKONDO: Kukilaila pa bantu 100,000,000 bafwile na mambo a nkondo yajingako mu myaka kitota kya bu 20. Bilwilo bya manyukiliya byalaminwa konawinako bantu bonse. Makondo a kulwatu anwe bene mu lwenu. Bukapondo bwauba ne vuku ntanda yonse.
MYALO NE BIKOLA BIKWABO: Kutatula mu 1918, kikola kya kina Spanish kya kipwizhipwizhi, kyaipaile bantu 21,000,000. Kikola kya AIDS pano kibaikale “ke mwalo wasapunkamo mwapita bwikalo bwa bantu.” Kansa ne kikola kya ku muchima byaleta bingi bulanda panopantanda.
Tai muchima pa bintu byonse bibena kumwekanyika. Nanchi bibena kumwekanyikila ku mapunzha amo nyi, inyi byaikala bya kine byatongwelwe kumweka mwaya ntanda yonse?
[Kitenguluzha/Kipikichala pa peja 5]
Nanchi Lesa Kine Wata Muchima Bantu Nyi?
Bya malwa bishinkisha bulaka nangwa kufwisha bantu, byalengela bantu bavula kuzhinauka ene mambo Lesa o abujila kufumyapo bintu bya uno mutundu.
Lesa utako bingi muchima. Lesa wanengezha jishinda jawama ja kutangijilamo ne kupana lutekenesho lwa kine. (Mateo 11:28-30; 2 Timoti 3:16, 17) Wanengezha lunengezho lwa kupwishatu shata, bukapondo, misongo, ne lufu. Lunengezho lwanji kechi lwa kutatu muchima mukoka umo ne, bino lwa kuta muchima mikoka yonse ne bisaka byonse, ne njimi yonse ya bantu.—Byubilo 10:34, 35.
Nanchi twamuta byepi muchima Lesa? Nanchi mwa muyuka Mulenga walengele jiulu ne ntanda nyi? Jizhina janji ñanyi? Nga nkebelo yanji yo ika? Wakumbula ano mepuzho mu Baibolo. Amuno witubula mashinda o abena kuba a kupwishishamo bukapondo, misongo ne lufu. Ki ka kibena kukebewa kwi atweba pa kuba’mba tukamwenemo? Twafwainwa kufunda pe aye ne nkebelo yanji. Twakonsha kuketekela byepi kumwenamo mu lunengezho lwa Lesa umvwe kya kuba lwitabilo mwi aye tufwalo? (Yoano 3:16; Bahebelu 11:6) Kabiji kyanema bingi kukokela mikambizho yanji. (1 Yoano 5:3) Nanchi muteshako muchima kwi Lesa ne kukebesha kukokela mikambizho yanji nyi?
Pa kuba’mba tuyukishe ene mambo Lesa oaswishisha byubilo bijipo luno, twafwainwa kumvwisha mambo akatampe. Baibolo walumbulula ano mambo. Pa peja 15 mu yenka uno buloshuwa, mwakonsha kwiafunda ano mambo.