Mulongo Wenu Inge Wafwa
Pa Kibiji mabanga, July 17, 2007 na kimye kya 19 koloko ndeke isenda bantu yatezhimukile pa kwikila mu kibanza kya ndeke mu kyalo kya Brazil kiji kwipi na kisankanyi mu muzhi wa São Paulo. Ino ndeke yapichile mapusa kukilaila mukwakwa mukatampe ne kukekulukusa mu nzubo ikatampe mo basungila bintu bya busulu. Bantu pepi na 200 bafwile mu ano mapuso.
BANTU bafwishishe balongo babo, kechi bakalubamo ano mapuso akatampe aubiwe mu kyalo kya Brazil ne. Claudete wajinga pa boba bafwishishe balongo babo mu ano mapuso. Watambilenga TV kimye kyo aumvwine’mba ndeke yapona. Mu ino yonka ndeke mo mwajinga ne mwananji wamulume, aye Renato. Wajingatu na myaka ya kusemwa 26. Kabiji winengezhezhenga kusongola mu October. Muchima munda saalajika, Claudete waesekele kutumina mwananji foni, bino kechi wakumbwile ne. Waponene panshi ne kujila kya mama nafwa.
Mu January 1986 Antje wafwishishe mu mapuso a pa mukwakwa mwanamulume wa mwipangwizhe. Byo aumvwinetu ano mawi a bulanda, wakankamenetu. “Kimye kitanshi kyo bambujile pa mambo a kino kechi naswile ne. Naumvwine nobe mbena kulota kiloto kyatama ne kuba’mba inge mpapuke kisakwikala kya bubela. Nakankilengatu ne kumvwa mubiji kukola bingi ubatu nobe paji muntu wañimbile kintu munda.” Antje waikele na binyenge pa myaka isatu yalondejilepo. Nangwa kya kuba papita ne myaka kukila pa 20 kufuma pamwekejile ano mapuso, ne lunotu uba inge wavuluka byaubiwe, ke azakame.
Kechi kyapela kulumbulula biumvwa muntu umvwe wakatazhiwa mu milanguluko na mambo a bintu bya uno mutundu, bimwekatu kya kubazhimukila ne. Nangwatu umvwe kyamwekeshatu patoka’mba mulongo wetu usakufwa, kampe na mambo a kuba’mba kikola kyanji kyabanda, twakonsha kwikala na binyenge bikatampe umvwe wafwa. Kafwako muntu nangwa umo winengezhezha jimo amba mulongo wanji usakufwa ne. Nanci wafwishishe bainanji mu mwaka wa 2002 panyuma ya kubela kimye kyabaya. Juba jo bafwile, Nanci waikele panshi mu kipatela saka akankamanatu. Kwi aye kyamwekeletu nobe ntanda yapela. Nangwa kya kuba papita ne myaka itanu kufuma pafwijile bainanji, ujila bingi umvwe wibavuluka.
Dokotala aye Holly G. Prigerson waambile’mba: “Bantu umvwe bafwisha mulongo wabo kechi balubako ne, bobatu monka bamuvulukila.” Inge mwafwishapo kala mulongo wenu, kikale mu mapuso nangwa wabelelenga, kampe mwakonsha kulanguluka’mba: ‘Nanchi kijitu bulongo kumvwa bulanda nyi? Nakonsha kuchinchika byepi inge nafwisha mulongo wami? Nanchi mulongo wami kamumonapo jikwabo nyi?’ Kibaba kyalondelapo kyakumbula ano mepuzho, kabiji ne mepuzhotu akwabo o mwakonsha kwikala nao.
[Byambo biji pa Kipikichala pa peja 3]
EVERTON DE FREITAS/AFP/Getty Images